اولویت بنمدی فعالیت‌های بهبود

ترغیب و تشویق همکاری‌های درون سازمانی

۱-۲- شخصاً در مشارکت شرکت می‌کنند

مشارکت برای اطمینان از ایجاد و استفاده از سیسستم‌های مدیریت و بهبود مستمر آن‌ ها، شخصا مشارکت می‌کنند.
می‌تواند شامل نکات زیر باشد:

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

 

همسوسازی ساختار سازمان به منظور حمایت از پیاده سازی خط مشی و استراتژی.

تعمین مالکین شفاف برای فرایندها.

اطمینان از ایجاد و استقرار فرایندی جهت توسعه، جاری سازی و به روز آوری خط مشی و استراتژی

اطمینان از ایجاد و استقرار فرایندی جهت اداره مؤثر سازمان

اطمینان از ایجاد و استقرار فرایندی به منظور اندازه گیری، بازنگری و بهبود نتایج کلیدی

اطمینان از ایجاد و استقرار فرایند یا فرایند‌هایی به منظور ترغیب، شناسایی، برنامه ریزی، و استقرار برنامه بهبود در جهت توانمندسازی رویکردها،به عنوان مثال از طریق خلاقیت، نوآوری و فعالیت‌های یادگیری.

۱-۳- رهبران با مشتریان، شرکای تجاری و نمایندگان جامعه در تعامل هستند.

می‌تواند شامل نکات زیر باشد:

 

 

برآوردن، درک و پاسخگویی به نیازها و انتظارات

برقراری شراکت‌های تجاری و مشارکت در آن‌ ها

برقراری فعالیتهای بهبود مشترک و مشارکت در آن‌ ها

قدردانی از افراد و تیم‌های ذینفع بخاطر همکاری در کسب و کار، وفاداری و غیره

مشارکت در مجامع حرفه ای، کنفرانس هخا و سمینارها، به ویژه موارد مرتبط با ترویج و حمایت از تعالی

ترویج، حمایت و مشارکت در فعالیتهایی با هدف بهبود محیط جهانی و. همکاری سازمان با جامعه یا با در نظر گرفتن احترام به حقوق و منافع نسلهای آتی

۱-۴- رهبران، فرهنگ تعالی را بین کارکنان سازمان تقویت می کنند.

می‌تواند شامل نکات زیر باشد:

 

 

تفهیم مأموریت، آرمان، ارزشها، خط مشی و استراتژی، برنامه‌ها، اهداف ومقاصد به کارکنان به طور شخصی

در دسترس کارکنان هستند به طور فعالانه و الهام بخش به سخنان آنان گوش می سپارند، آنان را متحد میکنند و پاسخگوی آنان هستند.

کمک وپشتیبانی از کارکنان جهت دست‌یابی آن‌ ها به برنامه‌ها، اهداف و مقاصد خود.

انگیزش و توانمندسازی کارکنان به منظور مشارکت در فهالیهای بهبود

قدردانی به موقع و مناسب از تلاشهای فردی و تیمی در کلیه سطوح سازمان.

ترویج ترویج و تشویق فرصتهای برابر و تمایزات

۱-۵- رهبران تحولات سازمانی را شناسایی و از آن حمایت می کنند.

می‌تواند شامل نکات زیر باشد:

 

 

درک محرکهای درونی و بیرونی تحولات سازمانی

شناسایی تحولات مورد نیز در سازمان شامل مدل سازمانی و روابط بیرونی آن

رهبری ایجاد برنامه‌های تحول

ایجاد اطمینان و سرمایه گزاری و تخصص منابع و حمایت از تحول

مدیریت ریسک و ارائه مجموعه کلی برنامه‌های تحول

اطمینان از اعمال مؤثر تحولات و مدیریت ذی‌نفعان

تفهیم تحولات سازمانی و دلایل اعمال آن‌ ها به کارکنان و سایر ذی‌نفعان

حمایت و توانمندسازی کارکنان در مدیریت تحول

اندازه گیری و بازنگری اثر بخشی تحولات و تبادل دانش بدست آمده

۲- معیار دو : خط مشی و استراتژی[۲۴]

سازمان‌های متعالی ماموریت و آرمان خود را از طریق ایجاد و تدوین یک استراتژی و متمرکز بر منافع ذی‌نفعان و با در نظر گرفتن بازار و بخشی که در آن فعالیت می کنند به اجرا در می آورند. خط مشی‌ها، برنامه‌ها، اهداف و فرایندها به منظور تحقق استراتژی‌ها تدوین و جاری می‌شوند

 

۲-۱- خط مشی و استراتژی مبتنی بر نیاز و انتظارات حال و آینده ذی‌نفعان است.

می‌تواند شامل نکات زیر باشد:

 

 

جمع آوری و درک اطلاعات به منظور تعیین بازارها و بخشیهایی از بازار که سازمان در حال و آینده در آن فعالیت می کند.

شناسایی، درک و پیش بینی نیازها و انتظارات فعلی و آینده ذی‌نفعان شامل مشتریان،کارکنان،شرکاء جامعه و سهام داران
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)

 

شناسایی، درک و پیش بینی توسعه وضعیت بازار شامل فعالیتهای رقبا.

۲-۲- خط مشی مبتنی بر اطلاعات بیرونی است.

و استراتژی مبتنی بر اطلاعات حاصل از اندازه گیری عملکرد، تحقیقات، یادگیری و فعالیتهای بیرونی مرتبط است.
می‌تواند شامل نکات زیر باشد:

 

 

تجزیه و تحلیل خروجی حاطل از شخص‌های عملکرد داخلی

تجزیه و تحلیل خروجی حاصل از فعالیتهای یادگیری

تجزیه و تحلیل تصویر بیرونی سازمان و داده‌های مرتبط با آگاهی از نام تجاری

تجزیه و تحلیل عملکرد رقبا و بهترین سازمان‌ها در همان رده.

تجزیه و تحلیل داده‌های مرتبط با شایستگی‌های محوری شرکاء تجاری بالفعل و بالقوه

تجزیه وتحلیل داده‌های کوتاه مدت و بلند مدت موضوعات اجتماعی، زیست محیطی، ایمنی و قانونی.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

 

تجزیه و تحلیل داده‌های اثرات و محصولات و خدمات در تمامی طول چرخه عمر آن‌ ها.

شناسایی و درک شاخص‌های اقتصادی و آماری جمعیت شناسی.
عکس مرتبط با اقتصاد

 

تجزیه و تحلیل داده‌ها به منظور تعیین تأثیر تکنولوژی و مدل‌های کسب و کار جدید در عملکرد سازمان.

۲-۳- خط مشی و استراتژی، ایجاد، بازنگری و به روز می‌شوند.

می‌تواند شامل نکات زیر باشد:

 

 

ایجاد، بازنگری و به روز آوری خط مشی و استراتژی سازگار با مأموریت و آرمان سازمانی و مفاهیم تعالی

ایجاد تعادل بین نیازها و انتظارات کوتاه مدت و بلند مدت ذی‌نفعان

ارزیابی ریسکها و شناسایی راه های مقابله با آن‌ ها

شناسایی مزیتهای رقابتی حال و آینده

عواملی که بر سازمان های چندملیتی و جهانی تاثیر می گذارند به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
الف) عوامل مربوط به کشور مادر:
۱- وسعت سازمان؛
۲- عمر صنعت؛
۳- فن­آوری؛
۴- راهبرد؛
۵- فرهنگ سازمانی؛
۶- تولیدات؛
ب) عوامل مربوط به کشور مقصد:
۱٫ سیاست­های ملی؛
۲٫ محدودیت­های قانونی؛
۳٫ فاصله (بعد مسافت)؛
۴٫ تعداد جمعیت؛
۵٫ مواد خام؛
۶٫ بازارها.[۲۴]

 

مبحث سوم: شرایط تشکیل شرکت چند ملیتی

برای اینکه موضوع روشن تر شود می توانیم سوالی طرح کنیم: اصلاً به چه دلیل لازم است موسسات چند ملیتی را بعنوان نوع خاصی از موسسات اقتصادی طبقه بندی و تعریف کنیم؟ به عبارت، دیگر چرا با این موسسات نیز مانند سایر موسسات و شرکتها رفتار نمی شود و چرا سعی می شود این موسسات به عنوان نوع متمایزی تعریف شوند؟ پاسخ به این سوال ضمن اینکه تعریف موسسات چند ملیتی را روشن تر می کند ما را به نقطۀ دیگری از بحث شرکت های چند ملیتی می رساند. پاسخ نسبتا روشن است: موسسات چند ملیتی در کشورهای مختلف و تحت سیستم های حقوقی مختلف فعالیت می کنند و این به معنای شمول قوانین و مقررات مختلف و حتی متضاد بر فعالیت این موسسات است. از طرف دیگر موسسات چند ملیتی این توانایی را دارند که فعالیت های خود را در کشورهای مختلف هماهنگ کنند و این توانایی به آنها این امکان را می دهد که تا حد زیادی از اِعمال و اجرای قوانین ملی که به نفعشان نیست اجتناب کنند. در حقیقت حضور و فعالیت موسسه چند ملیتی در قلمروهای حقوقی گوناگون باعث می شود مقررات مختلف و بعضا متضادی بر فعالیت های موسسه حاکم شود و در عین حال هیچ نظام حقوقی واحد و مشخصی توانایی کنترل فعالیت های یک موسسه چند ملیتی را نداشته باشد. به این ترتیب ویژگیهای خاص موسسات چند ملیتی باعث ایجاد مباحث حقوقی خاصی شده که در مورد سایر شرکتها و موسسات مصداق ندارد همچنین قسمت عمده سرمایه گذاری مستقیم خارجی درکشورهای توسعه نیافته را شرکت های چندملیتی انجام میدهند.
عکس مرتبط با اقتصاد

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

مبحث چهارم:سیستم های کنترلی در شرکت های چندملیتی

برای افزایش اثربخشی کنترل در سازمان های چندملیتی لازم است که به نکات ذیل توجه شود:
۱- تعیین هدف های مطلوب و نتایج مورد انتظار برای هر یک از شعب سازمان در نقاط مختلف دنیا.
۲- زمان بندی هدف ها و تقسیم آنها به هدف های بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت و مشخص کردن سلسله مراتب هدف ها.
۳- تعیین استانداردها و معیارهای مبتنی بر واقعیت و قابل حصول.
۴- جمع­آوری اطلاعات از وضع موجود و نحوه عملکرد.
۵- مقایسه اطلاعات مکتسب با استانداردهای مربوط، به منظور تعیین فاصله موجود بین اهداف و عملکردها.
۶- انجام اصلاحات مورد نیاز.
۷- تجدید نظر در برنامه­ها و هدف ها برای دوره زمانی بعدی.

 

مبحث پنجم:گزینه های راهبردی در مدیریت چندملیتی

مدیران چندملیتی و جهانی برای کار در محیط های چندفرهنگی می توانند یکی از گزینه های ذیل را به عنوان راهبرد شرکت در مواجه با فرهنگ مختلف انتخاب کنند:
۱- استیلای فرهنگی: در این شیوه کار به همان روشی که در کشور مبدا انجام می­ شود در کشور میزبان نیز ادامه می یابد. این روش را معمولا سازماد­ها اعمال می­ کنند که قدرت بیشتری از همتایان خود دارند و در موقعیت برتری از نظر وسعت، اندازه، پیچیدگی فناوری، امکانات مالی و غیره برخوردارند.
۲- همسازی فرهنگی: در این شیوه مدیران می کوشند علاوه بر روش های کشور مبدا از روش های کشور میزبان هم استفاده کنند و به ترکیب فرهنگ خود با فرهنگ کشور میزبان اقدام نمایند. در این روش مدیران محلی مستخدم در شرکت چندملیتی براحتی و به گونه ای عادی به کار خود ادامه می دهند.
۳- مصالحه فرهنگی: این شیوه برآیند دو روش قبلی است. هر دو طرفه کشور میزبان و میهمان امتیازاتی را به طرف دیگر واگذار می کنند تا بتوانند به کار خود ادامه دهند.
۴- اجتناب فرهنگی: در این شیوه طرفین سعی در اجتناب از تعارض و اصطکاک دارند و به گونه ای برخورد میکنند که گویی هیچ نوع تضاد منافع و تعارضی در میان نیست. در این شیوه، هر دو طرف از رویارویی صریح و بی پرده با مواردی که ذاتا تعارض آمیزند اجتناب می کنند.
۵- هم افزایی فرهنگی:در این شیوه ضمن ارج گذاردن به تفاوت های فرهنگی، راه حل های جدیدی برای مسائل ارائه می دهند که این راه حل ها صرفا نمایانگر راه مورد نظر یک طرف نبوده و چشم اندازهای طرفین را در خود مستحیل می نمایند. نمایند.

 

مبحث ششم:آموزش چندملیتی و جهانی

آموزش چندملیتی عبارت است از تجهیز کارکنانی که قرار است به ماموریت های خارجی اعزام شوند به مجموعه ای از دانایی ها و مهارت های مورد نیاز بدین منظور که در انجام دادن وظایف و مسئولیت های محوله موفق شوند. برخی از سازمان های چند ملیتی و جهانی اصولا اعتقادی به آموزش ندارند و بر این باورند که مدیران در محل می توانند به تدریج مهارت های مورد نیاز را کسب نمایند.[۲۵]

 

بخش اول:آموزش در شرکت های چندملیتی

برای روش های آموزش طبقه بندی های متنوعی وجود دارد. در یکی از معروف ترین طبقه بندی‌ها روش های آموزشی به پنج روش تقسیم می شوند. این روش ها عبارتند از:
۱٫ آموزش توجیهی: در روش آموزش توجیهی که متداولترین روش است، از شیوه های آموزشی مانند سخنرانی، توزیع جزوه و کتاب، بروشور و فیلم استفاده می شود و اطلاعات کشور میزبان به شرکت کنندگان داده می شود.
۲٫ روش آموزشی اسناد: در این روش شرکت کنندگان در دوره آموزشی نحوه رفتار مردم کشور میزبان و چرایی آنها را به طور تشریحی می آموزند و ارزش ها، هنجارهاو قالب های ادراکی مردم تبیین می کنند. به این ترتیب امکان شناخت فرهنگ کشور میزبان بیشتر فراهم می شود.
۳٫ آموزش آگاهی های فرهنگی: در این روش، بر ارزش ها طرز برخوردها و رفتارهای متدوال در فرهنگ خودی تاکید می شود و آنچه که متخص جامعه کشور مبدا است به شرکت کنندگان آموزش داده می شود.
۴٫ آموزش اصلاح رفتاری: در این روش به شرکت کنندگان کمک می شود تا از بایدها و نبایدها، رفتارهای درست و نادرست در فرهنگ خود آگاه شوند و متقابلا از خوب و بد فرهنگ کشور میزبان نیز آگاهی یابند و با مقایسه ی این دو، راهبرد رفتاری مشخصی برای خود تنظیم کنند.
۵٫ آموزش تجربی: در این روش، تصویری از زندگی واقعی در کشور میزبان از طرفی مانند سفرهای آموزشی، ایفای نقش، شبیه سازی فرهنگی، آموزش حساسیت و آموزش محاوره زبان به شرکت کنندگان ارائه می شود. شبیه سازی فرهنگی نوعی ایفای نقش به‌صورت پیچیده است. این روش یکی از روش های گران و از نظر وقت نیز زمان بر است و از این رو کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.[۲۶]

 

مبحث هفتم:نحوه عملکرد شرکت های چندملیتی

به طور کلی عملکرد شرکت های چندملیتی در بُعد اقتصادی از چند جنبه مهم است:
اول:تسهیل زمینه معرفی صنایع جدیدی که قبلا وجود نداشتند.بسیاری از (مناطق پردازش صادرات) نسبتا موفق در زمره مناطقی به شمار می روند که قبلا به کلی با صنعت بیگانه بوده اند؛مناطقی نظیر منطقه آزاد اقتصادی (شنزن) در چین، برخی از شهرهای صنعتی در طول مرز مشترک مکزیک و ایالات متحده و منطقه پردازش صادرات (باتان) در فیلیپین.
دوم:ورود انواع جدید تولید به کشورهای در حال توسعه ای که به سرعت در مسیر صنعتی شدن پیش می روند،نظیر ارتقای سطح تکنولوژی تولید و خدمات در بسیاری از کشورهای تازه صنعتی شده است.
سوم:دخالت مستقیم و غیر مستقیم شرکت های چندملیتی در ساختار صنایع جهان سوم از خلال تملک شرکت های بومی، قیمت گذاری های ناعادلانه و اقدامات بازدارنده به منظور نابودی رقابت محلی و اقداماتی با هدف جذب کارکنان کلیدی شرکت های بومی از سوی شرکت های چند ملیتی.
چهارم:ممکن است نوع اشتغال در شرکت های چند ملیتی در شعبات صنایعی که تحت تملک کامل شرکت های چندملیتی است، در پروژه های مشترک صنایع دارای پروانه بهره برداری و سایر اشکال سرمایه گذاری خارجی متفاوت باشد.

 

بخش چهارم: دیدگاه‌های نظری در خصوص شرکت‌های چند ملیتی

در حدود یک ربع قرن پیش، هنگامی که شرکت‌های چند ملیتی در عرصه بین‌الملل به سرعت رو به ازدیاد نهادند، بیم و نگرانی اقتصاددانان را فراگرفت؛ چراکه شرکت‌های چند ملیتی هر کجا که شرایط را مساعد می‌‌یافتند مستقر شده و به فعالیت می‌‌پرداختند و این مساله زمامداران را دچار اضطراب می‌‌نمود. چنین به نظر می‌‌رسید که این شرکت‌ها با تکیه بر توانمندی‌های مالی، تکنولوژیک و مدیریتی، به زودی اقتصاد جهانی را تحت سیطره خود درخواهند آورد. این مساله با رواج تفکرات مارکسیستی ابعادی وسیع‌تر یافته و در میان توده‌های مردم بسیاری از کشورها هراس چیرگی شرکت‌های چند ملیتی را پراکنده بود.
بر اساس تفکرات رایج، شرکت‌های چند ملیتی غول آسا، سود جو و بدون ملیت در رقابت با دولت‌های میزبان آنها را از میدان خارج نموده و ضمن به دست گرفتن مقدرات این کشورها به استثمار توده‌های مردم می‌‌پرداختند. در چنین شرایطی، برخی از پژوهشگران دانشگاهی نیز با تحلیل‌های خود بر نگرانی‌ها می‌‌افزودند. «ریموند ورنون» در کتاب «طوفان چند ملیتی‌ها» که در سال ۱۹۷۷ منتشر شد به طرح این نظر پرداخت که «… شرکت‌های چند ملیتی تجسم عینی تمام نابسامانی‌های موجود در جامعه صنعتی به شمار می‌‌آیند.» اندیشمند دیگری به نام «هاوارد پرل موتر» نیز در اوایل دهه ۱۹۷۰ پیش‌بینی کرد که تا سال ۱۹۸۵، در حدود ۸۰ درصد از دارایی‌های مولد جهان غیر کمونیست تنها در اختیار ۲۰۰ الی ۳۰۰ شرکت بزرگ خواهد بود و در نتیجه این شرکت‌ها زمام اقتصاد جهانی را به‌دست خواهند گرفت[۲۷].
طرح چنین نگرش‌هایی از سوی افراد صاحب‌نظر ناگزیر به رواج تصاویری تیره و تار از فرجام جوامع _ به‌ویژه توسعه نیافته _ انجامید. به این دلیل، در طول دهه‌ های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ موجی از افکار و اندیشه‌ها و نیز آثار متنوع و متعارض در ارتباط با پیامدهای فعالیت شرکت‌های چندملیتی در کشورهای میزبان در سطح جهان انتشار یافت، اما در عمل و به حکم شواهد موجود، این گونه پیش‌بینی‌ها نه تنها به حقیقت نپیوسته بلکه بر خلاف گذشته، نحوه نگرش نسبت به شرکت‌های چندملیتی و اقدامات و تاثیرات آنها نیز تغییر پیدا کرده است. حتی در برخی موارد، صاحب‌نظران آنچنان به افراط گرویده‌اند که بر خلاف نظر «ورنون» شرکت‌های چندملیتی را تبلور نوگرایی، رفاه و بهروزی می‌‌پندارند. در نتیجه برخی از دولت‌ها نیز از این چرخش نظری تاثیر پذیرفته و درصدد جلب همکاری این شرکت‌ها برآمده‌اند. همان‌طور که قبلا اشاره شد در ارتباط با فعالیت شرکت‌های چند ملیتی در عرصه روابط بین‌الملل، برداشت‌ها و نظریات متفاوتی ابراز شده، برخی این شرکت‌ها را موتور توسعه و منجی محرومان جهان سوم پنداشته اند و پاره‌ای دیگر آنها را وسیله ای برای استثمار این کشورها.
برخی از اقتصاددانان مشهور غربی از جمله «شومپیتر» و «گالبرایت» شرکت‌های چند ملیتی را به خاطر کارآیی تکنولوژی و ثمر بخشی و مدیریتشان ستوده‌اند بسیاری از نویسندگان دیگر نیز این شرکت‌ها را مهم‌ترین وسیله رفاه جهانی می‌پندارند. برای نمونه «کیندل برگر»مدعی است که این شرکت‌ها نیرویی برای توزیع ثروت و منابع در سطح جهان هستند. براون از سهم بالقوه این شرکت‌ها در صلح و توسعه جهانی سخن می‌گوید. برخلاف نظریات هواخواهان شرکت‌ها، دسته‌ای دیگر از متفکران و نظریه‌پردازان بر این عقیده‌اند که این شرکت‌ها وسیله جدیدی برای به زیر کشیدن کشورهای در حال توسعه هستند.
اگر تحلیل‌ها و نظریات افراطی را به کنار نهیم، در ارتباط با نقش شرکت‌های چند ملیتی در صحنه اقتصاد جهانی با دو دسته از نظریات مواجه می‌‌شویم. این دو دسته که در دوره پس از جنگ جهانی دوم و در فضای رقابت ایدئولوژیک و جنگ سرد در دو اردوگاه سرمایه‌داری و سوسیالیسم رشد و شکوفایی چشمگیری پیدا کردند، در قالب نظریات متعارف غربی و نظریات رادیکال دسته بندی شدند.[۲۸]
گروه نخست که از موضع نظریات اقتصادی سرمایه‌داری به مساله پرداخته‌اند، اقتصاددانان «نئوکلاسیک» هستند. در نظریه سرمایه‌داری کلاسیک اعتقاد بر این بود که دولت‌ها باید از مداخله در امور اقتصادی جامعه اجتناب نموده و فعالیت‌های اقتصادی را به نیروهای بازار واگذار کنند.لذا ضمن طرفداری کامل از آزادی فعالیت‌های اقتصادی، محدود شدن دخالت دولت تبلیغ می‌‌شد. اقتصاددانان نئوکلاسیک به طرح این نگرش پرداختند که مکانیسم بازار الزاما با رفاه اجتماعی و خیر عمومی جامعه همراه نیست، بلکه در پاره‌ای موارد با این اهداف در تضاد می‌‌باشد. بنابراین، دولت باید در موارد لازم در بازار مداخله نموده و دستیابی به یک نتیجه مطلوب اجتماعی را تضمین نماید. نئوکلاسیک‌ها می‌گویند که باید عوامل توسعه نیافتگی را در داخل کشورهای توسعه نیافته جست‌وجو کرد‌ و معتقدند که موانع اصلی توسعه نیز در درون کشورهای جهان سوم نهفته است.در نتیجه راه حل توسعه نیافتگی از نظر آنها می‌‌بایست خارجی باشد، بدین معنی که سرمایه، تکنولوژی و نیروی متخصص می‌‌تواند عامل توسعه اقتصادی کشورهای جهان سوم باشند. از نمایندگان برجسته این گروه می‌‌توان به «آرتور لوئیس» (Arthur Lewis)، «والت روستو» (Walt Rostow) اشاره کرد. دسته دوم یا اقتصاددانان رادیکال بر خلاف گروه نخست، اساس نهادها و ساختارهای نظام سرمایه‌داری را مورد انتقاد قرار می‌‌دهند. به نظر اینان تجارب کشورهای پیشرفته را نمی‌‌توان الگویی برای جهان سوم قرار داد، چرا که نظام اقتصادی سرمایه‌داران کنونی غیر عادلانه است و در جهت استثمار جوامع توسعه نیافته عمل می‌‌کند؛ بنابراین در چارچوب روابط موجود، نه کشورهای توسعه یافته و نه شرکت‌های چند ملیتی، هیچ‌یک کمکی به توسعه جهان سوم نمی‌کنند.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
«پل باران» یکی از نظریه‌پردازان رادیکال که رهیافتی مارکسیستی به مساله دارد، رابطه میان شرکت‌های چند ملیتی و کشورهای توسعه نیافته را غیر منصفانه دانسته و معتقد است که شرکت‌های چند ملیتی عمدتا از طریق تسلط بر منابع طبیعی و بازارهای این کشورها منافع خود را تامین می‌‌کنند. به گفته وی، بنگاه‌های انحصاری از طریق جذب مازاد اقتصادی جوامع توسعه نیافته، جریان صنعتی شدن و توسعه آنها را عقب می‌‌اندازند.[۲۹]
ا قتصاددانان رادیکال مکتب وابستگی نیز توسعه و توسعه نیافتگی را عمدتا معلول وابستگی کشورهای جهان سوم به کشورهای پیشرفته سرمایه‌داری و شرکت‌های چند ملیتی می‌‌دانند. به نظر این گروه بر روابط شرکت‌های چند ملیتی و اقتصادهای توسعه نیافته روابط زیر حاکم است:
الف: شرکت‌های چند ملیتی برای کسب سود بیشتر، تقسیم کار مورد نظر خود را به کشور میزبان تحمیل نموده و این کشورها را به نظام سرمایه‌داری وابسته می‌‌سازد.دولت‌های جوامع پیشرفته ضمن حمایت از طبقه سرمایه‌دار و صاحبان شرکت‌های چندملیتی، حداکثر سود را برای آنان تامین می‌‌کنند.
ب:شرکت‌های چند ملیتی از طریق دولت‌های متبوع و سرمایه‌داران کشورهای توسعه نیافته، دولت‌های این کشورها را در جهت منافع خود تحت فشار می‌‌گذارند.[۳۰]
البته باید توجه داشت که منتقدین شرکت‌های چند ملیتی و فعالیت آنها در جهان سوم، الزاما در زمره نظریه‌پردازان رادیکال و نئومارکسیست نیستند.
در میان متفکرینی که در چارچوب نظام سرمایه‌داری به طرح دیدگاه‌های خود پرداخته‌اند نیز برخی نسبت به سیاست‌های این شرکت‌ها موضع انتقادی داشته‌اند. «ریمون آرون» در این باره معتقد است که شرکت‌های خارجی با سرمایه‌داران محلی همدست می‌‌شوند و به کمک یکدیگر کلیه منافعی را که از زحمت مزدبگیران حاصل می‌‌شود جذب می‌‌‌نمایند و از این طریق فشار استعمار را هرچه بیشتر می‌‌کنند. در این زمینه علاوه‌بر «آرون» افرادی نظیر «میردال» (Myrdal) و «پربیش» (Prebisch) نیز انتقادات مشابهی به عمل آورده و به طرح نظریات خود پرداخته‌اند.
در چند دهه اخیر، شرکت‌های چند ملیتی بیش از پیش نقش با اهمیتی در صحنه اقتصاد جهانی ایفا کرده‌اند. بر اساس آمار سازمان ملل متحد، تعداد شرکت‌های چند ملیتی جهان در سال ۱۹۹۲ بیش از ۳۵۰۰۰ واحد گزارش شده است که در حدود ۱۷۰ هزار شعبه تابعه خارجی را تحت پوشش داشته‌اند و بسیاری از این شرکت‌ها از نظر مالی بزرگتر از اقتصاد بعضی از کشورهای جهان هستند. در سال ۲۰۰۳ تعداد شرکت‌های چند ملیتی به ۶۳۰۰۰مورد می‌رسید که ۷۰۰۰۰۰ شعبه در کشورهای دیگر داشتند این شرکت‌ها و شعبات آنها با ۸۶ میلیون نیروی کار، ۲۵ درصد از تولیدات جهان را در اختیار داشتند و تقریبا ۳/۲ صادرات جهانی کالا و خدمات را انجام می‌دادند.[۳۱]
آمار و اطلاعاتی که از درآمد ۱۸۸ شرکت بزرگ چند ملیتی به دست آمده، نشان می‌دهد ارزش تولید این شرکت‌ها بالغ بر ۱۸ هزار میلیارد دلار است که تقریبا ۲۵ درصد تولید ناخالص داخلی جهان به حساب می‌آید. ۲۷ شرکت از این ۱۸۸ شرکت یعنی ۱۴ درصد از این شرکت‌ها در بخش نفت و گاز فعالیت می‌کنند که نشان‌دهنده اهمیت این بخش اقتصادی در فعالیت‌های اقتصاد جهانی است. نکته قابل تامل در این خصوص این است که ۷ شرکت اول از ۱۰ شرکت اول هم در بخش نفت و گاز فعالیت دارند. خدمات مالی دومین رشته‌ای است که شرکت‌های چندملیتی را به خود جذب کرده است. در میان ۱۸۸ شرکت بزرگ جهان، ۲۴ شرکت در زمینه خدمات مالی فعالیت می‌کنند.
اگزون موبیل همواره طی چند دهه اخیر جزو سه شرکت بزرگ چندملیتی دنیا بوده است. درآمد این شرکت در سال ۲۰۰۷ معادل ۳۹۰ میلیارد دلار بود. درآمد این شرکت تقریبا معادل تولید ناخالص داخلی تایوان و بیش از تولید ناخالص داخلی کشورهای ایران، یونان و دانمارک است. اگر تولید ناخالص داخلی رومانی و سنگاپور را با هم جمع کنیم، این مجموع معادل درآمد اگزون موبیل می‌شود. مجموع درآمد ۱۰ شرکت اول چند ملیتی جهان معادل ۲۷۰۰ میلیارد دلار است که تقریبا معادل تولید ناخالص داخلی کشورهای ترکیه، لهستان، اندونزی، بلژیک و سوئد است.
در حال حاضر، ۳۰ درصد دارایی‌های مولد خصوصی جهان در دست شرکت‌های چند ملیتی است و الگوی مالکیت این دارایی‌ها نیز بسیار متمرکز می‌‌باشد. در این میان از ۲۰ شرکت بزرگ رده اول، هفت شرکت آمریکایی، سه شرکت ژاپنی، دو شرکت آلمانی، دو شرکت انگلیسی و هلندی (مختلط) و دو شرکت سوئیسی هستند.[۳۲] به این دلیل است که ملاحظه می‌‌کنیم در طول دهه‌ های اخیر گاه ارزش کالاها و خدمات برخی از شرکت‌ها مثلا شرکت نفتی«اکسون» (Exxon) از ارزش کالاها و خدمات تولید شده توسط کشوری چون سوئد بیشتر بوده است، یا شرکتی همچون «جنرال موتورز» (General Motors) از نظر اقتصادی وزنه‌ای در حد کشور هلند به شمار آمده است. همچنین در مقطعی، گروه ژاپنی «نیپون استیل» و گروه صنعتی آمریکایی «یو.اس.استیل» هر یک به تنهایی بیشتر از کشور فرانسه فولاد تولید می‌‌کردند.
شرکت‌های چند ملیتی با وجود ابعاد غول پیکر خود سریعا در حال رشد هستند، به گونه‌ای که روز به روز امپراتوری‌های عظیم صنعتی و تجاری خود را گسترش می‌‌دهند و به شکل فزاینده‌ای در بخش‌های وسیعتری از حیات اقتصادی کشورها رخنه می‌‌کنند. با توجه به همین روند «استفن‌هایمر» (Stephen Hymer) پیش‌بینی کرده که در آینده نه چندان دور رژیمی متشکل از ۳۰۰ الی ۴۰۰ شرکت چند ملیتی بر بیش از ۷۰ درصد کل بازده صنعتی جهان حکومت خواهند کرد.[۳۳]
پیش‌بینی «هایمر» چندان دور از واقع نبود، زیرا در حال حاضر پنج کشور توسعه یافته سرمایه‌داری یعنی ایالات‌متحده، آلمان، ژاپن، فرانسه و انگلستان، ۱۷۲ شرکت از ۲۰۰ شرکت بسیار بزرگ چند ملیتی را در اختیار دارند. شرکت‌هایی که ۲۵ درصد تولید جهانی را در دست داشته و طبق ارزیابی‌های انجام شده میزان فروش آنها از ۳۰۰۰ میلیارد دلار در سال ۱۹۸۲ به ۵۹۰۰ میلیارد دلار افزایش یافته است.[۳۴] این شرکت‌ها در تحلیل نهایی، به دنبال کسب منفعت رشد و گسترش عملیات خود هستند و در این راه به منافع ملی چندان توجهی ندارند و بیش از هر چیز سود بین‌المللی شرکت مورد توجه آنها می‌‌باشد. با تکیه بر چنین قدرتی است که شرکت‌های چند ملیتی امروزه حاکمیت دولت‌ها را به مبارزه طلبیده و اقتدار آنها را مورد تهدید قرار می‌‌دهند. البته همه دولت‌ها به طور یکسان تحت‌تاثیر این شرکت‌ها واقع نمی‌شوند. دولت‌های مرکز یا موطن شرکت‌ها به گونه‌ای متفاوت از دولت‌های میزبان تحت‌تاثیر قرار می‌‌گیرند و شرایط دولت‌های توسعه یافته میزبان نیز با وضعیت دولت‌های توسعه نیافته میزبان متفاوت است.
این شرکت‌ها عمدتا علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری و گسترش فعالیت‌های خود در کشورهای پیشرفته صنعتی هستند و در حال حاضر نیز بخش اعظم سرمایه‌گذاری آنها در این قبیل کشورها است، اما در عین حال کشورهای در حال توسعه مستعد نیز برای سرمایه‌گذاری آنها از جاذبه بسیار برخوردار می‌‌باشند. در بیست سال اخیر، اهمیت شرکت‌های چند ملیتی در اقتصاد جهان بیشتر شده است سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی این شرکت‌ها از ۱۸۰ میلیارد دلار در سال ۱۹۸۰ به ۱۰۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ رسیده است.[۳۵]
به هر حال، سرمایه‌گذاری روز افزون شرکت‌های چند ملیتی در مناطق مختلف جهان، تاثیرات شگرفی بر زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها گذاشته است. عملکرد این شرکت‌ها با ابعاد و شئون مختلف زندگی کشورهای در حال توسعه آنچنان در هم آمیخته که شناخت و تجزیه و تحلیل اوضاع اقتصادی و اجتماعی این کشورها بدون توجه به نقش شرکت‌های چند ملیتی امری محال به نظر می‌‌رسد.
یکی از تغییرات مهمی که در سالیان اخیر در جو حاکم بر روند روابط شمال- جنوب پدید آمده، دگرگونی در نگرش بسیاری از کشورهای جهان سوم نسبت به شرکت‌های چند ملیتی است. اینکه آیا شرکت‌های چند ملیتی در مجموع برای کشورهای میزبان جنوب سودمند بوده‌اند یا اینکه صرفا به بهره‌کشی از آنها پرداخته‌اند، خصلت مجادله آمیز خود را تا حدود زیادی از دست داده و در مقابل از پیچیدگی اقتصادی و نظری برخوردار شده است. این مساله زمانی جدی‌تر می‌‌شود که توجه کنیم بیش از دو سوم شرکت‌های خارجی وابسته به آن دسته از شرکت‌های چند ملیتی که دفتر مرکزی آنها در (آمریکا، اروپای غربی و ژاپن) قرار دارد، نه در کشورهای جهان سوم بلکه در جهان اول مستقر هستند.
به علاوه تقریبا ۷۵ درصد کلیه سرمایه‌گذاری‌های خارجی جهان اول نیز در خود کشورهای جهان اول صورت گرفته است[۳۶]. بخش عمده‌ای از شرکت‌های چند ملیتی،آمریکایی هستند شرکت‌های چند ملیتی آمریکا در سال ۲۰۰۴ در حدود ۳۰میلیون نیروی کار داشتند که از این تعداد ۲۱ میلیون نفر در کشور آمریکا مشغول به کار بودند. در بخش تجارت بین‌الملل، ۳۳ درصد از صادرات جهانی و۴۰ درصد از واردات در اختیارشرکت‌های چند ملیتی است که در آمریکا واقع شده‌اند[۳۷].
رابطه میان کشورهای توسعه نیافته جنوب و شرکت‌های چندملیتی و تاثیر این شرکت‌ها بر وضعیت اقتصادی جوامع توسعه نیافته موضوعی است که از دیدگاه‌های مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در نتیجه ابهامی چشمگیر در این زمینه به‌وجود آمده است که رفع آن در گرو مطالعات عمیق‌تر و دقیق‌تر است که در فصول بعد به آن خواهیم پرداخت.
درباره چگونگی عملکرد شرکت‌های چند ملیتی و پیامدهای آن برای کشورهای در حال توسعه در میان تحلیلگران و صاحب‌نظران توافق کامل وجود ندارد. گروهی از تاثیرات مثبت برقراری این ارتباط سخن به میان آورده و معتقدند شرکت‌های چند ملیتی زمینه‌ها و عوامل مساعد توسعه را برای کشورهای توسعه نیافته فراهم می‌‌آورند. در مقابل گروهی از اندیشمندان بر این باورند که زیان این شرکت‌ها بیش از منافع آنها است و در عمل این قبیل شرکت‌ها را ‌باید بیشتر به مثابه مانع توسعه تلقی کرد تا عامل کمک به توسعه کشورهای جنوب. به‌طوری که «برمن» (Behrman) منافع و زیان‌های عملکرد شرکت‌هایی چند ملیتی برای کشورهای میزبان را به اختصار چنین بر می‌‌شمرد: کمک گسترده در زمینه‌های تشکیل سرمایه، تکنولوژی و مهارت‌های مدیریتی و توسعه منطقه‌ای، رقابت و موازنه پرداخت‌ها و در مقابل خطر سلطه صنعتی،‌ وابستگی تکنولوژیک و اختلال در برنامه‌های توسعه.

 

بخش پنجم:نقاط ضعف و قوت شرکت های چند ملیتی

 

مبحث اول:مزایای شرکت­های چندملیتی

شرکت­های چندملیتی در مقایسه با شرکت­های ملی{داخلی} از مزایایی برخوردارند که مهم­ترین آنها را می­توان به صورت زیر بیان نمود:

 

هدفمند بودن زندگی:

هدفمندی زندگی به وسیله‌ی تعهّد به اهداف واقع‌بینانه ایجاد می‌گردد و برای آن‌ ها منابعی وجود دارد. مذهب یک منبع هدفمندی است. کار و شغل، مراقبت از خانواده، فعّالیّت سیاسی، کار داوطلبانه و فعّالیّت‌های تفریحی از دیگر منابع هدفمندی زندگی به شمار می‌روند. به عقیده‌ی شلدن و الیوت[۱۷۲] «اهداف هماهنگ با خود» مهم هستند؛ به این معنا که اعتقاد به اهمّیّت اهداف و انتخاب آن‌ ها برای تفریح و لذّت مهم است نه این‌که اهداف از بیرون به فرد تحمیل و یا به منظور اجتناب از احساس گناه و اضطراب پیگیری شوند. آن‌ ها یک الگوی علّی را تأیید کرده‌اند که بر اساس آن اهداف هماهنگ با خود منجر به تلاش بیشتر و نیل به اهداف و افزایش خوشبختی می‌شود. نمرات مقیاس هدف زندگی، به طور قوی با نمرات شادی همبستگی دارد (آرگایل، ۲۰۰۱).

 

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir

 

روابط مثبت با دیگران :

توانایی برقراری روابط مثبت با دیگران، جزء مهمّی از سلامت روانی تلقّی می‌شود. کامان و فلت[۱۷۳] (۱۹۸۳، به نقل از رنگریز، ۱۳۸۸) دریافتند که مردم شاد احساس نزدیکی بیشتری با دیگران دارند، احساس اعتماد و مورد علاقه‌بودن می‌کنند، بیشتر علاقه‌مندند با دیگران باشند و نه تنها تعامل اجتماعی بیشتری با دیگران دارند، بلکه کیفیّت ارتباط آن‌ ها بهتر است. نتایج چندین مطالعه نشان داده است که مردم شاد هم‌دیگر را بیشتر دوست دارند و بیشتر به وسیله‌ی دیگران دوست داشته می‌شوند و کسانی که وقت بیشتری را با آن‌ ها می‌گذرانند، می‌گویند باز هم دوست دارند آن‌ ها را ملاقات کنند. افراد شاد به احتمال بیشتری تن به ازدواج می‌دهند و از کودکانشان بهتر نگهداری می کنند (آرگایل، ۲۰۰۱). مزلو[۱۷۴] ( ۱۹۵۴) و شولتز (۱۹۶۷؛ به نقل از رنگریز، ۱۳۸۸) مطرح کردند که انسان‌ها دارای نیاز به محبّت می‌باشند، برطرف‌کردن این نیاز به حسّ شادمانی آن‌ ها کمک می‌کند. این نیاز از طریق روابط بین‌فردی صادقانه برآورده می‌شود ( لوی[۱۷۵] ، ۲۰۰۸؛ به نقل از همان).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
شرکت داوطلبانه در کارهای گروهی نیز هم در میزان سلامتی و هم در شادی فرد تأثیر مثبت دارد که به نظر می‌رسد، حضور فرد در گروه، از طریق کاهش نگرانی موجب افزایش شادی می‌گردد ( برگنوی[۱۷۶]، ۲۰۰۸). بنابراین شادی، اشتیاق انسان‌ها را برای پرداختن به فعّالیّت‌های اجتماعی افزایش می‌دهد و می‌توان گفت شادی ابراز شده، یک برچسب اجتماعی است که روابط را تسهیل می‌کند (ریو، ۲۰۰۵).

 

 

ویژگی‌های شخصیتی:

در پژوهش‌هایی که توسّط فارن‌هام و چنگ[۱۷۷] (۱۹۹۷) در رابطه با همبستگی شادمانی با ویژگی‌های شخصیّتی انجام شده پنج عامل عمده‌ی برون‌گرایی، سازگاری، وظیفه‌شناسی، روان‌نژندی و تجربه‌پذیری به عنوان مقیاس در نظر گرفته شده و همبستگی هر یک با شادمانی مورد مطالعه قرار گرفت. روان‌نژندی بیشترین همبستگی منفی را با شادمانی داشته و همبستگی بالایی میان شادمانی با برون‌گرایی افراد و نیز بار وظیفه‌شناسی آن‌ ها مشخّص گردیده است (حسینی، ۱۳۸۸).

 

 

رفتار انطباقی:

زمانی که فرد باور کند که با اصلاح شایستگی‌های خود قادر خواهد بود با موقعیّت‌ها برخورد کارآمدتری داشته باشد به معنی ارائه‌ یک رفتار انطباقی است. ارائه‌ پاسخ انطباقی موجب آزادشدن نوراپی‌نفرین می‌شود و موجب تولید عاطفه‌ی مثبت می‌گردد و زمانی که فرد احساس خودکارآمدی زیادی داشته باشد به احتمال زیاد دست به عمل می‌زند و تمام تلاش خود را به خرج می‌دهد. دست‌یابی به هدف، به احساس خود رضامندی می‌ انجامد (فرانکن، ۲۰۰۵). البته برخی تحقیقات نیز به این موضوع پرداخته‌اند که سازگاری بصورت نسبی در شادمانی فرد تأثیرگذار است. مثلاً رایز[۱۷۸] و همکاران (۲۰۰۵؛ به نقل از رنگریز، ۱۳۸۸) در ارتباط با بیماران دیالیزی نشان دادند که آن‌ ها نسبت به افراد سالم کمتر احساس شادی می‌کنند. در واقع این بیماران با موقعیّت خود سازگاری یافته‌اند (اسوالد و پودتاوی[۱۷۹]، ۲۰۰۸).

 

 

سطح درآمد:

تحقیقات زیادی در رابطه با میزان درآمد و شادمانی صورت گرفته است و بیانگر این مسأله است که رضایت از زندگی بستگی به سطح درآمد مرتبط با میانگین درآمد جامعه دارد (وندریک و ولیتجر[۱۸۰]، ۲۰۰۷).

 

 

تفاوت‌های جنسیّتی

مطالعات زیادی در مورد تفاوت‌های جنسیّتی و شادی وجود دارد. وود[۱۸۱] و همکاران (۱۹۸۹، به نقل از آرگایل، ۲۰۰۱) در مورد ۹۳ مطالعه که اکثر آنها در آمریکا انجام شده بود، به تحلیل آماری پرداختند. آن‌ ها دریافتند زنان به طور متوسّط کمی‌خوشحال‌تر از مردان بودند (نه خیلی زیاد، ۷% از انحراف معیار)، کمی‌عاطفه‌ی مثبت‌تر (هم‌چنین ۷%) و کمی‌ رضایتمندی بیشتری از زندگی داشتند (۳%). این اثرات مثبت ضعیف، برای افراد متأهّل کمی ‌قوی‌تر بود (۸%) هم‌چنین مردان نسبت به زنان با افزایش سن شادتر می‌شوند.
اثر افزایش سن بر افسردگی، اضطراب و به طور کلّی عواطف منفی خیلی قوی‌تر است. احتمال افسرده‌شدن زنان دو برابر مردان است، احتمال اینکه زنان از اضطراب و روان‌نژندی رنج ببرند، ۵۰% بیشتر از مردان است و زنان در زندگی روزمرّه، عواطف منفی بیشتری را تجربه می‌کنند و این تفاوت جنسیّتی برای اعضای گروه‌ها و فرهنگ‌های سنّتی کمتر است (نولن هکسما و راستینگ[۱۸۲]، ۱۹۹۹؛ به نقل از همان). این با شادی کلّی بیشتر زنان تناقض ندارد، زیرا افراد افسرده‌ی بیمار، بخش کوچکی از کلّ افراد هستند.
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
زنان نسبت به مردان عواطف مثبت و منفی قوی‌تری را تجربه می‌کنند. داینر و همکاران (۱۹۸۵) دریافتند میانگین شدّت عواطف زنان نسبت به مردان در یک مقیاس ۱ تا ۶ نمره ای ۳۴/۴ در مقابل ۸۸/۳ بود. این شاید به خاطر آن باشد که زنان در روابط اجتماعی، بیشتر خود را ابراز می‌کنند و یا آن‌که زنان روابط اجتماعی بیشتری دارند. توضیحات دیگر، بر بالاتر بودن سطح افسردگی زنان تأکید دارد. این‌گونه پیشنهاد شده است: این افسردگی بیشتر، می‌تواند تا اندازه‌ای ناشی از سوء‌استفاده‌های جنسی و جسمانی یا ناشی از همدلی زیاد زنان باشد که آن‌ ها را نسبت به ناراحتی دیگران حساس‌تر می‌سازد، و یا همان‌گونه که نولن. . . هکسما (۱۹۹۱؛ به نقل از آرگایل، ۲۰۰۱) دریافت، ناشی از شیوه‌ی مقابله‌ی آن‌ ها با استرس و اندیشناکی آن‌ ها در مورد حوادث منفی باشد. نولن هکسما از مردم سؤال می‌کرد “وقتی شما احساس افسردگی می‌کنید، چه کار می‌کنید؟” زنان احتمال بیشتری داشت که گریه‌ی زیادی داشته و یا با دوستان خود به شکایت و آه و ناله بپردازند، که این شکلی از اندیشناکی است که ممکن است کارها را بدتر کند. این برخلاف نظریه‌ی معمول است که برون‌ریزی در درمان، برای افراد خوب است. مردان احتمال بیشتری داشت که به فعّالیت جسمانی همچون دویدن و یا بازی بپردازند و این فعّالیت‌ها موجب می‌شود حواس آن‌ ها از مشکلاتشان پرت شود و درگیر فایده‌های تمرینات جسمانی همچون خلق خوب شوند.
منابع شادی برای دو جنس متفاوت است. مردها بیشتر به وسیله‌ی شغلشان، رضایت اقتصادی و خودشان تحت تأثیر قرار می‌گیرند، زنان همچنین بیشتر در مورد خودشان انتقاد می‌کنند. برای مردان، بلندقدبودن خوب است، اما زنان همین‌که نزدیک قدّ هنجار باشند. برای زنان جذّابیت جسمانی خیلی مهم است و وزن زیاد داشتن بد است. تعداد کمی‌از زنان بالای ۴۵ سال، توسّط دیگران جذّاب دانسته می‌شوند و این برای بسیاری از آن‌ ها منبع عدم رضایت است.
عکس مرتبط با اقتصاد
میزان تفاوت‌های جنسیّتی در فرهنگ‌های مختلف، متفاوت است. در تایوان شادی مردان اساساّ بستگی به رضایت آن‌ ها از شغلشان دارد، درحالی‌که شادی زنان، به رضایت از خانوادشان و شادی خانواده‌ی آن‌ ها بستگی دارد (آرگایل، ۲۰۰۱).

 

 

تحقیقات انجام شده در ایران

ـ بهادری خسروشاهی و باباپور خیرالدّین (۱۳۹۱) “رابطه‌ی سبک‌های هویّتی و کمال‌گرایی با احساس شادکامی در دانشجویان”
نتایج به دست آمده نشان داد که شادکامی با سبک‌های هویّتی اطّلاعاتی و هنجاری رابطه‌ی مثبت و معنادار و با سبک هویّتی اجتنابی رابطه‌ی منفی و معنادار دارد. هم‌چنین شادکامی با کمال‌گرایی مثبت رابطه‌ی مثبت و با کمال‌گرایی منفی رابطه‌ی منفی دارد. نهایتاّ با بهره گرفتن از روش تحلیل رگرسیون هم‌زمان مشخّص شد که متغیّرهای پیش‌بین قادرند تغییرات متغیّر ملاک (شادکامی) را به طور معناداری پیش‌بینی کنند.
ـ بهادری خسروشاهی و هاشمی نصرت‌آباد (۱۳۹۰) در تحقیقی با عنوان “رابطه‌ی امیدواری و تاب‌آوری با بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان ” نشان دادند که بین امیدواری و تاب‌آوری با بهزیستی روان‌شناختی رابطه‌ی مثبت و معنادار وجود دارد و متغیّرهای پیش‌بین، قادرند تغییرات بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان را پیش‌بینی کنند. بر اساس این داده‌ها، افرادی که امیدواری و تاب‌آوری بالایی دارند از بهزیستی روانی بالایی نیز برخوردارند.
ـ بیرامی (۱۳۸۹) ” مقایسه‌ی سبک‌های هویّت، انواع هویّت در دانشجویان دختر و پسر”
نتایج نشان داد که بین سبک هویّت اطّلاعاتی و سردرگم (۰۱/۰ P<)، در دو گروه دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد. بین هویّت تعلیق‌یافته (۰۱۵/۰ P<)، هویّت زود شکل‌یافته (۰۱/۰ P<)، و هویّت آشفته (۰۱/۰P<)، در دو گروه دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنادار است.
ـ هاشمی و رضوی (۱۳۸۷) “بررسی و مقایسه‌ی سبک‌های هویّت و عوامل مرتبط با آن در دانش‌آموزان نوجوان شاهد”
در این تحقیق که درباره‌ی دانش‌آموزان نوجوان دخترانه و پسرانه‌ی شاهد انجام شد یافته‌ها نشان داد که: ۱ـ بین سبک‌های هویّتی دانش‌آموزان دختر و پسر به جز در سبک سردرگم/ اجتنابی تفاوت دیده نمی‌شود. ۲ـ بین سن، برخی از مؤلّفه‌های عملکرد خانواده و سبک‌های هویّتی رابطه‌ی معناداری دیده شد. ۳ـ بین سبک‌های هویّتی و سبک‌های کنارآمدن یا مقابله رابطه‌ی معنادار مشاهده شد. نتیجه این‌که شکل‌گیری هویّت در نوجوانان شاهد تفاوتی با سایر نوجوانان ندارد. از سوی دیگر، نوجوانان دارای هویّت موفّق در خانواده‌هایی رشد می‌کنند که در آن‌ ها اعضای خانواده با یک‌دیگر روابط عاطفی خوبی دارند.
ـ جوکار(۱۳۸۶) ” نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطه‌ی بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی”
نتیجه تصویری برای موضوع هوش
یافته‌ها نشان داد که اوّلاً، هوش عمومی و هیجانی به صورت مستقیم پیش‌بینی ضعیفی از رضایت از زندگی دارند. ثانیاّ هوش هیجانی نسبت به هوش عمومی، پیش‌بینی‌کننده ی قوی‌تر تاب‌آوری است. ثالثاّ تاب‌آوری نقش واسطه‌ای بین انواع هوش و رضایت از زندگی دارد، ضمن این‌که این نقش در مورد هوش هیجانی قوی‌تر بود. نتایج مقایسه‌ی دیاگرام مسیر دختران و پسران نشان داد که در مورد دختران مسیرها و ضرایب آن‌ ها با نتایج به دست آمده از کلّ گروه هم‌خوانی ندارد.
ـ حجازی و فرتاش (۱۳۸۵) ” تفاوت‌های جنسیّتی در سبک‌های هویّت، تعهّد هویّت و کیفیّت دوستی”
در این مقاله که در دانش‌آموزان سال سوّم دبیرستان شهر تهران انجام شد نتایج نشان داد که دختران در استفاده از سبک هویّت اطّلاعاتی بر پسران پیشی می‌گیرند. ولیکن دختران و پسران در استفاده از سبک هویّت هنجاری و سبک هویّت سردرگم/ اجتنابی و تعهّد هویّت، تفاوت معناداری نشان ندادند. هم‌چنین در ارتباط با مؤلّفه‌های کیفیّت دوستی، دختران به صورت معناداری در صمیمیّت و افشای خود و تقابل دوستی بر پسران برتری دارند. در مؤلّفه‌های مجاورت و وفاداری و اعتماد، تفاوت معناداری بین دو جنس مشاهده نشد.
ـ خلعتبری و بهاری (۱۳۸۹) در تحقیقی با نام ” ارتباط بین تاب‌آوری و رضایت از زندگی”به این نتیجه رسیدند که بین تاب‌آوری و رضایت از زندگی رابطه مثبت وجود دارد. بین مردان و زنان از نظر رضایت از زندگی تفاوت وجود دارد . بین زنان و مردان از نظر تاب‌آوری تفاوتی وجود ندارد.
ـ خنیفر، بردبار و قمی (۱۳۹۱) در تحقیقی با نام “بررسی رابطه‌ی بین سبک هویّتی دانشجویان با شادی و ارائه‌ راه‌کارهای عملی برای ارتقای شادی دانشجویان” دریافتند که بین هویّت، هویّت اطّلاعاتی، هنجاری و تعهّدی با شادی ارتباط معنادار مثبت وجود دارد.
ـ سامانی، جوکار و صحراگرد (۱۳۸۶) “ تاب آوری، سلامت روانی و رضایت مندی از زندگی”
نتایج رگرسیون چندگانه به روش سلسله مراتبی هم‌زمان، بیانگر معناداری نقش واسطه‌ای هیجان‌های منفی (افسردگی، اضطراب و فشار روانی)، در رابطه‌ی میان تاب‌آوری خانواده و رضایت از زندگی بود. نتیجه این‌که تاب‌آوری به واسطه‌ی کاهش مشکلات هیجانی (و یا افزایش سطح سلامت روانی) رضایتمندی از زندگی را در پی دارد. اثر متغیّر تاب‌آوری بر رضایتمندی از زندگی غیرمستقیم است.
ـ شکری، شهرآرای، دانشورپور و دستجردی (۱۳۸۶) در پژوهش خود با نام” تفاوت‌های فردی در سبک‌های هویّت و عملکرد تحصیلی: نقش تعهّد هویّت و بهزیستی روان‌شناختی” به این نتیجه رسیدند که سبک‌های هویّت از طریق پیش‌بینی تعهّد هویّت و بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان، عملکرد تحصیلی آنان را تبیین می کند.
ـ کهولت و جوکار (۱۳۸۹) در مقاله‌ای با عنوان ” رابطه‌ی سبک‌های هویّت و شادی در دانشجویان دانشگاه” دریافتند که سبک هویّت اطّلاعاتی پیش‌بینی‌کننده‌ی مثبت و معنادار برای عاطفه‌ی مثبت است. برای عاطفه‌ی منفی سبک اطّلاعاتی به صورت مثبت و سبک هنجاری به گونه‌ی منفی پیش‌بینی‌کننده بودند و مؤلّفه‌ی شناختی شادی به صورت مثبت و معنادار توسّط سبک‌های هویّت هنجاری و سردرگم/اجتنابی پیش‌بینی گردید. نتایج مؤیّد پیش‌بینی شادی توسّط سبک‌های هویّت بود.

 

 

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور

ـ آرچر (۱۹۸۹) ” تفاوت های جنسیّتی در توسعه‌ی هویّت: مسائل مربوط به فرایند، دامنه و زمان‌بندی “
مشخّص شد که هردو جنس وضعیّت‌های هویّت را به طور مقایسه‌ای استفاده می‌کنند به جز سلب حقّ اقامه‌ی دعوی که برای مردان به طور معناداری بیشتر از زنان است. هردو جنس فرایند هویّت را به طور مشابه در حوزه‌های انتخاب حرفه‌ای، باورهای دینی و جهت‌گیری نقش جنسی استفاده کردند. مردان به طور قابل‌توجّهی بیشتر علاقمند‌ بودند در منطقه‌ی ایدئولوژی سیاسی منع شوند و زنان مایل بودند گسترش دهند. زنان به طور قابل‌توجّهی بیشتر علاقمند بودند در مهلت قانونی یا هویّت بدست آمده با احترام به نقش‌های خانواده باشند.
ـ ارک، سیمونز، استین، ویکل من و هیچکاک (۱۳۹۰) در پژوهشی نشان دادند که افراد دارای تاب‌آوری بالا، در مواجهه با رویدادهای هیجانی با ماهیّت خنثی و نامعلوم، بیشتر تمایل به نشان‌دادن هیجانات مثبت داشتند. به اعتقاد آن‌ ها این امر ممکن است به علّت توانایی این افراد برای کنارآمدن موفّقیّت‌آمیز به هنگام روبروشدن با موقعیّت‌های دشوار، به‌ خصوص موقعیّت‌هایی با ماهیّت بین‌فردی باشد.
ـ انگ، برگمن، بیسکنتی و والاک (۲۰۰۶) در پژوهشی با نام ” تاب‌آوری روانی، هیجانات مثبت، و انطباق موفّق به استرس در زندگی آینده” نشان دادند که تاب‌آوری واریانس معناداری از بهزیستی روانی و هیجانی را تبیین می‌کند. سطوح بالاتر تاب‌آوری، هیجان‌های مثبت و منفی را پیش‌بینی می‌کند. تجربه‌ی هیجان‌های مثبت به افراد دارای تاب‌آوری کمک می‌کند که بتوانند با استرس‌های روزمرّه بهتر مقابله کنند (بشارت، ۱۳۸۶).
ـ بررسی‌های برزونسکی و کوک، (۲۰۰۲) نشان داده‌اند که افراد با سبک هویّت سردرگم/اجتنابی افسرده‌تر و نوروزگراتر و هم‌چنین در مقایسه با گروه‌های هنجاری و اطّلاعاتی کمتر با وجدان هستند.
ـ برزونسکی و کینی (۱۹۹۴) در تحقیقی نشان دادند که سبک هویّت اطّلاعاتی و هنجاری با افسردگی رابطه‌ی منفی دارد؛ ولی سبک هویّت سردرگم / اجتنابی رابطه‌ای مثبت با آن نشان می‌دهد.
ـ توگاد و فردریکسون[۱۸۳] (۲۰۰۴) نشان دادند که تاب‌آوری با هیجان‌های مثبت رابطه‌ی مستقیم و با هیجان‌های منفی رابطه‌ی معکوس دارد.
ـ بر اساس تحقیقات انجام شده توسط جرالد و مونرو (۲۰۰۱) افراد دارای سبک هویّت اطّلاعاتی خوش‌قول، دارای روابط اجتماعی قوی، امیدوار نسبت به آینده و شادابند و کمتر دچار افسردگی می‌شوند (هیتر، ۲۰۰۳).
ـ ریو ( ۲۰۰۵) نشان داد که تاب‌آوری، با هیجانات مثبت، همبستگی مثبت و با هیجانات منفی همانند خشم و غمگینی، همبستگی منفی دارد.
ـ بعضی محقّقان از جمله فردریکسون و جوینر[۱۸۴]، (۲۰۰۲) وهابفول[۱۸۵]، (۱۹۸۹)، (به نقل از سیّد محمودی، رحیمی و محمدی، ۱۳۹۰) معتقدند که هیجانات مثبت منابع روان‌شناختی بسیار مهمّی هستند که به فرد کمک می‌کنند در مقابل فشار روانی از روش‌های مقابله‌ای مؤثّری استفاده کند بنابراین افرادی که هیجانات مثبت را به میزان بیشتری تجربه می‌کنند احتمالاً در مقابل حوادث سخت مقاوم‌تر هستند و بنابراین تاب‌آورتر می‌باشند (زواترو، جانسون و دیویس[۱۸۶]، ۲۰۰۵؛ به نقل از سیّد محمودی، رحیمی و محمدی، ۱۳۹۰).
ـ فیلیپس و پیتمن (۲۰۰۷) در تحقیقی با نام ” بهزیستی ذهنی روانی نوجوان به وسیله‌ی هویّت ” که انجام دادند تجزیه و تحلیل واریانس را به منظور بررسی رابطه‌ی بین سبک‌های هویّت و دیگر متغیّرهای روانی اجتماعی مورد استفاده قرار دادند. شرکت‌کنندگان با داشتن یک سبک هویّت سردرگم/اجتنابی که اعتمادبه‌نفس پایین‌تر و نمره‌های نگرش بزهکارانه بالاتری از آن‌ هایی که با سبک هویّت اطّلاعاتی و هنجاری داشتند طبقه‌بندی شدند. در همان زمان سبک سردرگم/اجتنابی با ناامیدی بالاتر و نمره‌های اثربخشی خوش‌بینی پایین‌تری به نسبت سبک‌های اطّلاعاتی و هنجاری همراه بود. سبک‌های اطّلاعاتی و هنجاری تفاوت معناداری از نظر متغیّرهای وابسته نداشت. نتایج هم‌چنین نشان داد که مردان بیشتر علاقمند به سبک سردرگم و زنان علاقمند به سبک اطّلاعاتی بودند.
ـ پژوهش کار (۲۰۰۴؛ به نقل از بهادری خسروشاهی و هاشمی نصرت‌آباد) نشان داد که سطوح بالای تاب‌آوری به فرد کمک می‌کند تا از عواطف و هیجان‌های مثبت به منظور پشت‌سرنهادن تجربه‌های نامطلوب و بازگشت به وضعیّت مطلوب استفاده کند.
ـ کروگر (۱۹۹۷) ” جنسیّت و هویّت: تقاطع ساختار، محتوا و متن “

 

قاعده‌ی گوینده: که اصل کمینه[۸۹] نیز گفته می­ شود. بیشتر از حد نیاز بیان نکنید، یعنی با تولید حداقل اطلاعات زبانی، ارتباط شکل گیرد.
نتیجه برای شنونده: شنونده با تفسیر نکاتی که مورد نظر گوینده است به تقویت محتوای اطلاعاتی گفتار گوینده می ­پردازد.
اصل شیوه:
قاعده‌ی گوینده: از بیان طولانی، مبهم و یا نشان­دار بدون دلیل استفاده نکنید.
نتیجه برای شنونده: اگر گوینده از عبارت طولانی و یا نشان­دار استفاده کند، منظور او همانند زمانی نیست که از عبارت بی­نشان استفاده­کرده است، به خصوص زمانی­که گوینده می­کوشد تا از تداعی­های کلیشه­ای و تلویح مبتنی بر اطلاع­مندی اجتناب کند.
الگوی عمومی ارجاع که توسط لوینسون (۱۹۸۷، ۱۹۹۱) مطرح شده‌است، که این صورت است که از نظر معنایی لفظ­های ارجاعی تخفیف­یافته، تمایل به تفسیر­های هم­ارجاعی[۹۰] دارند و لفظ­های ارجاعی کامل، تمایل به تفسیر غیر­هم­ارجاعی[۹۱] دارند.
ایده محوری در مدل هوانگ این است که، توزیع ارجاعی در گفتمان بر اساس بعضی استراتژی‌های کاربرد‌شناختی از قبیل اصول کمیت، اطلاع­مندی و شیوه که توسط لوینسون (۱۹۹۱،۱۹۹۵) مطرح شده‌است، بررسی می­ شود.
اصل کمیت: کمتر از حد نیاز بیان نکنید، به اندازه­ای بیان کنید که شنونده به تشخیص برسد.
اصل اطلاع­مندی: بیشتر از حد نیاز بیان نکنید، به اندازه­ای بیان کنید که به کمینه­سازی
برسید.
اصل شیوه: بدون دلیل از لفظ ارجاعی نشان­دار استفاده نکنید.
هوانگ (۱۹۸۹، ۱۹۹۴) الگوی توزیع ارجاعی در محاوره را مطرح می­ کند که به صورت زیر است.
۱- برقراری ارجاع: در برقراری ارجاع، تمایل به استفاده از یک صورت مبسوط به ویژه گروه­اسمی واژگانی است.
۲- تغییر ارجاع: در تغییر ارجاع، تمایل به استفاده از یک صورت مبسوط به ویژه گروه­اسمی واژگانی است.
۳- حفظ ارجاع: در حفظ ارجاع، تمایل به استفاده از یک صورت تخفیف­‌یافته به ویژه یک ضمیر یا حذف است.
به مثال زیر توجه کنید
A: Cai Lin works in a bank
B: How about her husband?
A: (He) seems to work in a trust company
Oh Cai Lin even visited Hongkong last year
برقراری ارجاع زمانی روی می­دهد که یک موجودیت برای اولین بار در جمله ظاهر شود.
تغییر ارجاع زمانی اتفاق می­افتد که ارجاع از یک موجودیت به موجودیت دیگر تغییر کند.
حفظ ارجاع زمانی اتفاق می­افتد که فاصله بین مرجع و صورت ارجاعی کم باشد و مرجع متداخلی وجود نداشته باشد.
در مثال بالا گروه­اسمی «Cai Lin» چون اولین بار است که او در این پاره­گفتار ذکر می‌شود در جایگاه برقراری ارجاع قرار دارد و از صورت گروه­اسمی به درستی برای آن استفاده شده‌است. با بهره گرفتن از گروه­اسمی«her husband» ارجاع از Cai Lin به her husband تغییر کرده‌است و از آن جایی که در تغییر ارجاع از گروه­اسمی استفاده می­ شود در این مورد از گروه­اسمی استفاده شده‌است. در ادامه بین مرجع «her husband» و صورت ارجاعی (he) فاصله کم است و مرجع متداخلی وجود ندارد در نتیجه حفظ ارجاع روی داده‌است و از صورت تخفیف­یافته (ضمیر) به درستی استفاده شده‌است. در جمله­ آخر دوباره ارجاع از her husband به Lin Cai تغییر کرده‌است و از گروه­اسمی به درستی استفاده شده‌است.
این الگو­های ارجاعی بدون توجه به گوینده و تغییر نوبت[۹۲] در محاوره است. بر اساس این الگو اگر به موجودیتی مثل «کتاب» ارجاع می­دهید و هدف برقراری ارجاع یعنی ارجاع برای اولین بار است، از گروه­اسمی واژگانی مانند «این کتاب» استفاده می­کنید. اگر بخواهید ارجاع را تغییر دهید و به موجودیتی مانند «دفتر» ارجاع بدهید از گروه­اسمی واژگانی مانند «دفتر روی میز» استفاده می­کنید و اگر بخواهید هنوز به همان «کتاب» ارجاع دهید، یعنی ارجاع را حفظ کنید، از صورت تخفیف­یافته مانند این، آن و یا حذف استفاده می­کنید.
در برقراری ارجاع، با توجه به اصل کمیت که شنونده­مدار است، گوینده صورتی را که به لحاظ اطلاعاتی غنی‌تر و به لحاظ صورت حجیم‌تر است، مانند توصیف طولانی و اسم مناسب با یک توصیف، انتخاب می­ کند و این در تقابل با کمینه­سازی است. در برقراری ارجاع، با توجه به اصل اطلاع­مندی که گوینده­مدار است، گوینده صورتی را که به لحاظ اطلاعاتی فقیر­تر است مانند ضمیر و حذف، انتخاب می­ کند و این در تقابل با تشخیص است. بنابراین باید یک توازن بین این دو اصل که به طور بالقوه در تناقص هستند برقرار شود و صورت ارجاعی مناسب انتخاب شود. تغییر ارجاع نیز به همین­گونه خواهد بود. در حفظ ارجاع، از یک سو ارجاع مبتنی بر اصل کمیت است تا شنونده به تشخیص برسد و از سوی دیگر مبتنی بر اصل اطلاع­مندی، برای رسیدن به کمینه‌سازی است. در حفظ ارجاع، یک توازن بین این دو اصل برقرار می‌شود با این تفاوت که توازن برقرار شده در حفظ ارجاع، منجر به استفاده از صورت ارجاعی تخفیف­یافته می­ شود و توازن، در برقراری و تغییر ارجاع، منجر به استفاده از گروه­اسمی واژگانی می­ شود.
در صورتی که توازن بین دو اصل کمیت و اطلاع­مندی برقرار نشود از صورت نشان­دار استفاده می­ شود که این صورت نشان­دار در برقراری تغییر ارجاع، به صورت تخفیف­یافته و در حفظ ارجاع به صورت گروه­اسمی است. که با توجه به اصل شیوه، استفاده از این صورت­های نشان­دار دلیلی دارد.
با توجه به این که تمام ارجاع­ها در محاوره بر اساس گیرنده طراحی می­ شود (ساکس[۹۳]، ۱۹۷۹ و اسشگلف[۹۴]، ۱۹۹۶به نقل از هوانگ، ۱۹۹۴) گوینده صورتی را انتخاب می­ کند که یقین دارد مخاطب با توجه به آن مرجع مورد نظر را شناسایی می­ کند. بنابراین تولید ارجاعی در محاوره، به فرض­های گوینده در مورد اینکه شنونده چطور مرجع مورد نظر گوینده را تشخیص می­دهد، بستگی دارد. به هر حال دستیابی به وضعیت دانش مخاطب آسان نیست و گهگاه اشتباهاتی اتفاق می­افتد این اشتباهات گاهی منجر به ترمیم ارجاعی[۹۵] در محاوره می‌شود.
چهار نوع ترمیم ارجاعی در محاوره وجود دارد.
۱٫ دگر آغاز/ خود ترمیم
۲٫خود آغاز/ خود ترمیم
۳٫دگر آغاز / دگر ترمیم
۴٫خود آغاز / دگر ترمیم
در نوع اول گوینده از لفظ ارجاعی مشکل­دار استفاده می­ کند. مخاطب شروع به ترمیم می‌کند. گوینده ترمیم می­ کند.
الف: علی به ایران بازگشت.
ب: کدام علی؟
الف: علی رضایی.
گوینده اصل کمیت را رعایت نکرده است، کمتر از حد مورد نیاز سخن گفته است و مخاطب نمی ­تواند مرجع مورد نظر را تشخیص دهد و مخاطب شروع به ترمیم می­ کند. برای اینکه شنونده بتواند مرجع مورد نظر گوینده را تشخیص دهد گوینده از صورت ارجاعی کمینه، بر اساس اصل اطلاع­مندی استفاده می­ کند تا مشکل ارجاعی برطرف شود.
در نوع دوم گوینده از لفظ ارجاعی مشکل­دار استفاده می­ کند مخاطب مکث می­ کند. گوینده خود شروع به ترمیم می­ کند و ترمیم می­ کند.
الف: فاطمه را می­شناسید؟
ب: مکث.
الف: فاطمه که چاقه.
ب: می­شناسمش.
گوینده اصل کمیت را رعایت نکرده است کمتر از حد مورد نیاز سخن گفته است و مخاطب نمی ­تواند مرجع مورد نظر را تشخیص دهد. مخاطب با مکث خود به گوینده نشان می­دهد که نمی ­تواند مرجع مورد نظر گوینده را تشخیص دهد. بنابراین گوینده از صورت ارجاعی دیگری استفاده می­ کند تا مخاطب مرجع مورد نظر او را شناسایی کند.
در نوع سوم گوینده از لفظ ارجاعی مشکل­دار استفاده می­ کند، مخاطب ترمیم را شروع می‌کند و خود ترمیم می­ کند و گوینده آن ترمیم را تصدیق می­ کند.
الف: دانش ­آموز دیگری هفته گذشته به این جا آمد.
ب: آیا اسمش مریم بود.
الف: بله، می­شناسیش.
ب: بله، می­شناسمش.
در نوع چهارم گوینده از لفظ ارجاعی مشکل­دار استفاده می­ کند و شروع به ترمیم می­ کند، سپس مخاطب ترمیم می­ کند و گوینده ترمیم را تصدیق می­ کند.
الف: شخصی که با علی ازدواج کرده و خیلی زیبا بود. اسمش چه بود.
ب: مریم
الف: بله، مریم
این ترمیم ارجاع­گفتمانی در محاوره، تعامل بین اصل اطلاع­مندی و کمیت را نشان می‌دهد.

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

 

فصل چهارم

 

تجزیه و تحلیل داده ­ها

تجزیه و تحلیل داده ­ها
۴-۱- مقدمه
در این بخش با توجه به چارچوب تحلیلی که در فصل قبل معرفی شد پیکره‌ای، شامل ۱۰۰ پاراگراف از دو متن علمی و داستانی انتخاب شده‌است. در این جملات، ارجاع‌گفتمانی در بافت کافی مورد بررسی قرار گرفته‌است تا علت انتخاب صورت‌های ارجاعی مختلف نشان داده‌شود. داده‌ها در دو قسمت طبقه‌بندی شده‌اند که در هر قسمت نمونه‌هایی از هر کدام از متون مورد بررسی، آورده شده‌است.
در قسمت اول، داده‌هایی ذکر شده که بر اساس تعامل بین اصل کمیت و اطلاع‌مندی، صورت مناسب برای آن‌ ها انتخاب شده‌است و در قسمت بعد، داده‌هایی بررسی می‌شوند که بر اساس اصل شیوه صورت ارجاعی مناسب برای آن­ها انتخاب شده‌است.
۴-۲- موارد سازگار با اصل کمیت و اطلاع‌مندی
در مدل کاربرد‌شناختی سه اصل کمیت، اطلاع‌مندی و شیوه وجود دارد. در اصل کمیت، نویسنده لفظی را بیان نمی‌کند که از نظر اطلاعاتی نسبت به دانش خواننده ضعیف‌تر است تا خواننده، به تشخیص برسد. در اصل اطلاع‌مندی، نویسنده بیشتر از حد نیاز نمی‌گوید و از صورتی استفاده می‌کند که کمینه‌سازی اتفاق افتد. بر اساس اصل شیوه، از صورت نشان‌دار استفاده نمی‌شود مگر این که دلیل خاصی داشته باشد. بین این سه اصل تعامل وجود دارد. زمانی که توازن بین دو اصل کمیت و اطلاع‌مندی برقرار باشد صورت ارجاعی مناسب انتخاب می‌شود، که این توازن برقرار شده در الگو‌های برقراری، تغییر و حفظ ارجاع که توسط هوانگ (۲۰۰۰،۱۹۹۷،۱۹۹۵،۱۹۹۴،۱۹۹۱،۱۹۸۹،۱۹۸۷) مطرح شده منجر به استفاده از صورت‌های مختلف می‌شود.
در مدل کاربرد‌شناختی، حفظ ارجاع، زمانی اتفاق می‌افتد که فاصله‌ی بین مرجع و صورت ارجاعی کم باشد و مرجع متداخلی بین مرجع و صورت ارجاعی وجود نداشته‌باشد. تغییر ارجاع، زمانی که ارجاع از موجودیتی به موجودیت دیگر تغییر می‌کند اتفاق می‌افتد و برقراری ارجاع، زمانی که برای اولین بار از یک موجودیت سخن به میان می‌آید، روی می‌دهد. در این الگو‌های ارجاعی از یک سو ارجاع مبتنی بر اصل کمیت است تا شنونده به تشخیص برسد و از سوی دیگر مبتنی بر اصل اطلاع‌مندی، برای رسیدن به کمینه‌سازی است، یعنی حداقل صورت ممکن مورد استفاده قرار‌گیرد. توازنی بین دو اصل کمیت و اطلاع‌مندی برقرار می‌شود و توازن برقرار شده، منجر به استفاده از صورت ارجاعی تخفیف‌یافته (ضمیر یا ضمیرصفر) در حفظ ارجاع و گروه‌اسمی در برقراری و تغییر ارجاع می‌شود.
در زیر مثالی از رمان دیلماج آورده شده‌است. در این مثال، در مکان‌هایی که برقراری و تغییر ارجاع روی داده از گروه‌اسمی استفاده شده‌است و در مکان‌هایی که حفظ ارجاع اتفاق افتاده از صورت تخفیف‌یافته (ضمیر یا ضمیرصفر) استفاده شده‌است. به مثال زیر توجه کنید.
۴-۱- بند۱: وضع زندگی میرزا‌یوسف وخیم‌تر از آنی بود که خود گفته است.
بند۲: او۱ در این باره هم چون موارد‌ی دیگر از بیان صریح حقیقت خودداری کرده
بند۳: و به پرده‌پوشی پرداخته است.

 

جمع آوری داده های محصول. این کارشامل ذخیره سازی و تبادل داده ها، وضعیت تجهیزات، اطلاعات منابع، گزارش گیری از محصولات به صورت داده های تاریخی و یا پایگاه داده های رابطه ای است.

تحلیل کارایی محصول. تهیه داده های مفید از داده های خام جمع آوری شده درباره وضعیت فعلی محصول، مرورکارهای در حال اجرا و ارزیابی کارایی محصول در برهه زمانی گذشته.

دنبال کردن و پی گیری محصول. ثبت و احیای داده های مرتبط برای نمایش تاریخچه کاملی از لیست منابع، سفارشات و تجهیزات.

در سالهای اخیر در کنار مفهوم سیستم­های اجرایی تولید، مفهوم سازمان­های شبکه­ ای مطرح شده است، اجزای این سازمان­ها موقتاً کنار هم جمع شده تا بتوانند مهارت ­ها و منابع را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. درسیستم های تولیدی چنین سازمان هایی با رویکرد توزیع­شده روبرو هستیم، چیزی که به معنی تولید محصول درست، در مکان درست،هزینه درست، زمان درست، شرایط درست می باشد. زنجیره تامین از تامین مواد خام تا تولید و توزیع و حمل و نقل و انبارداری و فروش محصولات به صورت پراکنده و در نقاط جغرافیایی مختلف صورت می گیرد. ازآنجا که مسئولیت به سازمان­های مختلف سپرده می­ شود در نتیجه کنترل مداوم و هماهنگی برای چنین چرخه حیاتی بسیار پیچیده می­ شود.کارهای صورت گرفته اغلب به صورت کنترل متمرکز بوده و کمتر کنترل به صورت غیرمتمرکز و توزیع شده صورت گرفته است.
هدف اصلی در چنین تولیدی کاهش هزینه ها ، کاهش زمان مدیریت، هرچه ساده تر شدن و یکپارچگی فرایندها و زیرسیستم­ها، تکنولوژی­های جدید و به روز رسانی­ها است. ضمناً کاهش اتلاف در تولید، سرعت در قابلیت پیکربندی مجدد در قبال رخدادهای منتظره و غیرمنتظره از دیگراهداف تولید توزیع شده محسوب می­ شود.
حال برای تحقق واقعی و بهینه چنین سیستم­های تولید توزیع شده ایی، نیازمند به کارگیری فناوری اطلاعات و پردازش توزیع شده هستیم چیزی که امروزه تحت عنوان پردازش ابری با ان آشنا هستیم. پردازش ابری به سرعت در حال تغییرصنایع و سازمان­ها برای تحقق اهدافشان می باشد. صنایع تولیدی توسط فناوری اطلاعات و تکنولوژی ­های هوشمند در حال توانمند شدن هستند. قدرت اصلی پردازش ابری در فراهم آوردن سرویس محاسبات در لحظه با قابلیت اعتماد بالا، مقیاس پذیری و قابل دسترس بودن در محیطهای توزیع شده است.
نتیجه تصویری درباره فناوری اطلاعات
درپردازش ابری همه چیزتحت عنوان سرویس در نظرگرفته می­ شود به عبارتی (Xaas) مانند نرم­افزاربه عنوان سرویس، پلتفرم به عنوان سرویس، زیرساختاربه عنوان سرویس که این سرویس­ها ساختارلایه ای را برای پردازش ابری فراهم می­آورند. با توجه به فلسفه طراحی در همه جا تولید در همه جا، نیازمند تبادل اطلاعات در بین سایت­های مختلف تولید هستیم لذا پردازش ابری نقش کلیدی در تحقق این فلسفه دارد .
به طور کلی دو نوع اتخاذ پردازش ابری در محیط­های تولیدی وجود دارد. یکی اتخاذ مستقیم تکنولوژی­های پردازش ابری و دیگری تولید ابری که همان ورژن تولیدی پردازش ابری است. در اکثر روش های پیشنهادی در اتخاذ پردازش ابری مدیریت به صورت متمرکزصورت گرفته است. لذا هدف غیرمتمرکز و توزیع شدگی مدیریت این سیستم­های تولیدی است.
در این پایان نامه هدف ارائه چارچوبی کلان برای مدیریت سیستم­های تولیدی است در این چارچوب به ارائه مدل لایه­ای با توجه به لایه ­های مدل پردازش ابری پرداخته­ایم. در این مدل سعی می­ شود ماژول­های اصلی سیستم­های تولیدی اجرایی استخراج شده و با تطابق این ماژول­ها با معماری سرویس­گرا چارچوبی یکپارچه ارائه شود. این چارچوب به نحوی است که فرایندها و رویه­ های انجام کار را با الهام از مدل پردازش ابری گردآوری می­ کند و در محیط­های توزیع­شده ابری راه­حلی برای مدیریت سیستم­های تولیدی اجرایی در حین عدم تمرکز ارائه می دهد.

 

هدف از اجرا

پردازش ابری محیطی کاملاًمتفاوت به صورت مجازی و مقیاس پذیرتر برای سازمان­ها به وجود آورده است،مزایای این محیط ازطریق سرویس و از راه اینترنت در اختیار کاربران قرارمی­گیرد. مصرف کنندگان ازابربه عنوان پلتفرم استفاده می کنند، پشتیبانی کنندگان ابر پردازش ابری را به عنوان یکی ازتوانمندسازهای صنایع تولیدی درنظرمی گیرند لذا هدف تعمیم این ایده به محیطهای تولیدی می­باشد تا با خلاقیت ایجاد شده توسط ابر بتوان استراتژی های کسب و کاررا جهت دهی کرد.
هدف در تولید ابری هرچه توانمندترکردن تولید، ایجاد کارخانه­های کارا که همکاری موثر با یکدیگر دارند می باشد و اشتراک منابع با به کارگیری محیط ابرتسهیل و تسریع شود. یکپارچه تر کردن محیط­های تولید توزیع شده هدف دیگر تولید ابری است که با مقیاس پذیرشدن منابع و مدل­های جدید کسب و کار پیشنهاد شده با ابر، محقق می­ شود. .

 

۱٫۴ توجیه ضرورت انجام طرح

با توجه به تلاش سازمان­ها برای کوچکتر شدن و به کارگیری ساختارهای شبکه ای، همواره این سوال مطرح می­ شود که چگونه سیستم­های اطلاعاتی تولیدی این شرکت­ها در محیط­های توزیع­شده مدیریت می­شوند تا کارایی در چنین شرکت­هایی به حداکثر برسد، لذا بر آن شدیم تا با ارائه چارچوبی کلان برای سیستم­های تولیدی توزیع­شده با بهره گرفتن از مدل محاسبات ابری به مدلسازی این مفهوم بپردازیم. مدلی که ماهیت آن ظهورنوآوری در مدیریت بوده و مدیریت محیطهای توزیع شده تولیدی را تسهیل می­ کند.

 

 

سابقه تحقیق

بروچر و سایرین در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که در یک محیط تولیدی با اطلاعات بسیارزیاد ، برنامه ­های کاربردی می توانند سرویس گرا باشند. آن ها یک پلتفرم مبتنی بر ماژول و قابل پیکربندی برای تولید ارائه کردند. هدف تقابل با مشکل یکنواختی برنامه های کاربردی موجود در زنجیره تامین کد-کم-سی ان سی است. رویکرد پیشنهادی تحت عنوان تولید مبتنی بر کامپیوترآزاد یا اوپن سی بی ام( open CBM )مطرح شد تا بتوان با آن تولید مشارکتی را تقویت کرد. ایده پیشنهادی مشابه یاس( Aaas) است در حالیکه در اینجا برنامه های کاربردی تحت عنوان برنامه های کاربردی یکپارچه در نظر گرفته نمی شوند ولی به صورت مجموعه ای از سرویس ها که ارتباط سستی با یکدیگر دارند و ماژولاریتی و قابلیت استفاده مجدد از یک سیستم را تضمین می کنند، لحاظ می­گردند.
برای افزایش سرویس گرایی و کاهش پیوستگی وان در ولد یک چارچوب نصب و اجرا (pug and play) برای ایجاد نرم افزار شبیه سازی ماژولار عنوان کرد. در این چارچوب کاربر در لایه برنامه کاربردی در سیستم تولید ابری این امکان را دارد تا هدف شبیه سازی را انتخاب کند و اجرای شبیه سازی را تحت عنوان مولفه (کامپوننت) انتساب دهد. این مولفه ها در عمل موجودیت های نرم افزاری هستند ( و اینکه تحت عنوان ساس-Saas -در تولید ابری و محاسبات ابری شناخته می شوند) وماژولهای خودشمولی می شوند که قابل جابه جایی و پلاگ شدن بعد از شبیه سازی را داشته و خروجی از طریق کامپوننت ها پس پردازش می شوند. در چنین معماری، ماژول های نرم افزاری شناسایی و بارگیری شده و در حین اجرای چارچوب مورد استفاده قرار می گیرند.
با کاهش پیوستگی مشکل عدم سازگاری بروزمی کند.ناش چارچوبی برای حل مشکل عدم سازگاری سیستم های سی آ ( CA )مطرح کرد. این چارچوب بسیارشبیه یک سیستم یاس( Iaas ) است. پلتفرم اینترفیس های منحصر به فرد برای سیستم های متفاوت کد-کم-سی ان سی(cad-cam-cnc) فراهم می کند. یک انبار داده بسیار پیچیده تجهیز شده است تا اطلاعات تولید را به عنوان پایه ای برای نشان دادن دانش تولید که با بهره گرفتن از شمای XML افزوده شده است، تجهیز کند. سیستم متشکل از انبار داد ه های تولیدی، دانش تولیدی، باس تبادل اطلاعات و اینترفیس های مختلف است که به عنوان ساختار اصلی عامل (agent) به کاررفته است تا باس تبادل داده ها و اینترفیس ها را پشتیبانی کند. در این سیستم کامپوننت های مختلفی اززنجیره کد-کم-سی ان سی(cad-cam-cnc) می تواند اطلاعات را تبادل کند
در همین راستااخیراً مختار و هوشمند پلتفرمی را ارائه داده اند که تئوری طراحی بدیهی را برای پی بردن به قابلیت کار کردن بین زنجیره سی آ (CA) نشان می دهد. متدولوژی طراحی بدیهی با این هدف مطرح شده است که یک نقشه راه سیستماتیک از ترکیب بهینه تبادل داده ها از طریق راه حل های مستقیم و غیر مستقیم در محیط CA پیشنهاد می کند. این رویکرد به اینکه چگونه یک منبع، طراحی ،تولید و کپسوله می شود و اینکه چگونه لایه سرویس جهانی ایجاد می شود فراهم می آورد، پرداخته است .
وانگ و زو یک پلتفرم توزیع شده تولیدی دیمپ (DIMP) را پیشنهاد کردند. این پلتفرم یک محیط یکپارچه بین برنامه های کاربردی کد-کم-سی ان سی( cad-cam-cnc ) فراهم می سازد. این یک ساختار مبتنی بر ماژول است که برای یکپارچه کردن پلتفرم از همان معماری سرویس گرا استفاده کرده است. در این پلتفرم درخواست-های کاربران جمع آوری شده و به صورت الگویی از سرویس های نرم افزاری سازمان دهی شده است. در دیدگاه سرویس گرا، ابزارهای نرم افزاری متجانس به صورت ترکیب کننده های سرویس مجازی یکپارچه می شوند و برای کاربر فراهم می شوند، در این روش، نرم افزارها در فرایندهای عملیاتی جایگذاری می شوند.
با توجه به شکاف موجود در ادبیات هدف این تحقیق ارائه چارچوبی کلان برای مدیریت سیستم های تولیدی است. این چارچوب به ارائه مدل لایه ای با توجه به لایه های مدل پردازش ابری می پردازد. و به نحوی سازماندهی خواهد شد که فرایندها و رویه های انجام کار را با الهام از مدل پردازش ابری گردآوری کند و در محیط های توزیع شده ابری راه حلی برای مدیریت سیستم های تولیدی اجرایی در حین عدم تمرکز ارائه دهد.

 

۱٫۶روش پژوهش و تکنیک­های اجرایی

یک روش پژوهش راهبردی صورت خواهد گرفت . طی مطالعات کتابخانه ای و مطالعه مقالات به مضمون ارائه شده می­پردازیم.

 

 

گردآوری اطلاعات با مطالعه اسناد و مدارک در دسترس (کتب ، مقالات ، گزارشات)

جمع آوری و دسته بندی داده ها با مطالعه مدل ها و چارچوب های موجود در زمینه سیستمهای توزیع شده اجرایی تولید

تحلیل داده های جمع آوری شده و ارزیابی تطبیقی مدل های همتراز با کمک مدل محاسبات ابری

ارائه چارچوبی راهبردی برای سیستم­های توزیع شده اجرایی تولید با بهره گرفتن از مدل محاسبات ابری

۱٫۷استفاده کنندگان از نتایج تحقیق
نتایج حاصل از این تحقیق در حقیقت چارچوبی است که حاوی ماژول­های مختلف بخش تولید است، هرسازمان تولیدی برحسب شرایط ممکن است در یکی از این بخش­ها قوی و یا ضعیف باشد. این ماژول­های توزیع­شده در ابر و مدل اقتصادی آن می ­تواند راه­حلی مناسب برای هر یک از این شرکت­ها باشد.
عکس مرتبط با اقتصاد
۱.۸ ساختار فصول
در ابتدا به بررسی ادبیات موضوع در چند حوزه مفاهیم اولیه سیستم­های اجرایی تولید، تولید توزیع­شده، سرویس­گرایی و مدل محاسبات ابری پرداخته شد. در خلال این بخش توابع اصلی سیستم­های اجرایی تولید بر اساس استانداردهای مختلف مطرح شد. استانداردهای اصلی استاندارد MESA بوده و استاندارد بعدی که جامعتر بوده،ANSI/ISA 95 می­باشد که MESA نیزمبنای آن بوده است. متعاقباً بحث تولید توزیع­شده مطرح شد و چشم­اندازها و مفاهیم تولید توزیع­شده نیز مرور می­ شود. مفاهیمی نظیر تولید هولونی و عامل­گرا، سپس نقش فناوری اطلاعات در تولید توزیع­شده و انواع سبک­های به­ کارگیری مطرح می شود. در ادامه مدل محاسبات ابری و ویژگی­ها و پتانسیل­های آن، نقاط قوت و ضعف آن، فرصت­ها و تهدید­های آن و ویژگی­هایی نظیر مجازی­سازی و خاصیت الاستیکی ابر و … بحث می شود. سپس بحث سرویس­گرایی و شناسایی سرویس­ها که مبنای مدل محاسبات ابری در این تحقیق است به صورت مفصل مورد بررسی قرار می­گیرد.
در فصول آتی رویکرد مورد استفاده در ادامه تحقیق مطرح می­ شود، در حین به­ کارگیری رویکرد نیازمند به کارگیری متدولوژی مناسب برای شناسایی سرویس­های مورد نظر در سیستم مورد بررسی هستیم، نهایتاً در متدولوژی SOMA ، راه حل ESB برای ماژول اصلی این سیستم یعنی مدیریت سفارش انتخاب می­ شود. درطی مراحل شناسایی سرویس­ها، در این متدولوژی مدلسازی سرویس-هدف و تجزیه دامنه صورت می­گیرد. ماژول­های اصلی سیستم اجرایی تولید توزیع شده، مدیریت سفارش­ها، مدیریت منابع، زمانبندی، پی­گیری، بازرسی، مدیریت تعاریف است، برای به­ کارگیری تمامی این ماژول­ها نیازمند آن هستیم تا با نمودارهای فعالیت، نحوه تعامل آن­ها را با یکدیگر نشان دهیم.

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.