۲-۲-۳ روش انجام آزمایش(بخش دوم پژوهش)…………………………………………………………………………………………………….۴۵
۲-۲-۴ شاخصهای مورد سنجش…………………………………………………………………………………………………………………………۴۶
۲-۲-۵ روش محاسبه آماری- تجزیه وتحلیل آماری………………………………………………………………………………………………..۴۷
فصل سوم: نتایج ونمودارها
۳-۱ نتایج آزمون آماری بخش اول پژوهش…………………………………………………………………………………………………………….۴۹
۳-۱-۱ نتایج حاصل از مقایسه گروه کنترل وشم(باتویین۵%)……………………………………………………………………………………۴۹
۳-۱-۲ نتایج حاصل از مقایسه گروه کنترل وشم(باتویین۱%)……………………………………………………………………………………۵۶
۳-۲ نتایج آزمون آماری بخش دوم پژوهش……………………………………………………………………………………………………………۶۳
۳-۲-۱نتایج حاصل از مقایسه گروه های مختلف آزمایشی……………………………………………………………………………………….۶۳
فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری
۴-۱ بحث ونتیجه گیری نهایی پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………۷۱
۴-۲ نتیجه گیری کلی………………………………………………………………………………………………………………………………………….۷۶
۴-۳پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۷۶
منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۷۷
ب
فهرست جداول
جدول۱-۱ مشخصات کمک حلال پلی سوربات ۲۰٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۳۲
جدول۲-۱ خلاصه ای از روش انجام آزمایش…………………………………………………………………………………………………………۴۵
جدول ۳-۱درصد مرگ ومیر بین گروه های دریافت کننده سالین وتویین۵% درمقایسه باگروه کنترل………………………………۵۱
جدول۳-۲: درصد مرگ ومیر بین گروه های دریافت کننده سالین وتویین۱% درمقایسه باگروه کنترل……………………………..۵۶
جدول۳-۳: درصد مرگ ومیر بین گروه ها ی دریافت کننده عصاره درمقایسه باگروه شم……………………………………………..۶۴
ج
فهرست شکل ها
شکل۱-۱ کمپلکس سوزنی موجی(Spike-waves)……………………………………………………………………………………………………….. 15
شکل ۱-۲ گیاه درمنه کوهی در فصل رویشی (انبان کوه دامغان خرداد۱۳۹۰٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۳۷
شکل ۱-۳ گیاه درمنه کوهی در فصل زایشی ………………………………………………………………………………………………………..۳۷
شکل ۲-۱ : مواد ، وسایل ودستگاه ها………………………………………………………………………………………………………………….۴۳
شکل ۲-۲: روش تزریق درون صفاقی………………………………………………………………………………………………………………….۴۶
د
فهرست نمودارها
نمودار۳-۱ مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله اول تشنج در گروهشم(تویین ۵%) نسبت به گروه کنترل…………۵۰
نمودار۳-۲: مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله دوم تشنج در گروهشم(تویین ۵%) نسبت به گروه کنترل………۵۱
نمودار۳-۳:مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله پنجم تشنج در گروهشم(تویین ۵%) نسبت به گروه کنترل………۵۲
نمودار۳-۴: مقایسه میانگین تعداد ورود به مرحله ۵تشنج در گروهشم(تویین ۵%) نسبت به گروه کنترل…………………………۵۳
نمودار۳-۵: مقایسهی میانگین امتیاز تشنجی در گروهشم(تویین۵%)نسبت به گروه کنترل……………………………………………….۵۴
نمودار۳-۶: مقایسهی میانگین مدت زمان دوام تشنج در گروهشم(تویین ۵%) نسبت به گروه کنترل………………………………..۵۵
نمودار۳-۷: مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله اول تشنج در گروهشم(تویین۱%)نسبت به گروه کنترل………..۵۷
نمودار۳-۸: مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله دوم تشنج در گروهشم(تویین۱%) نسبت به گروه کنترل……….۵۸
نمودار۳-۹: مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله پنجم تشنج در گروهشم(تویین۱%) نسبت به گروه کنترل……..۵۹
نمودار۳-۱۰: مقایسهی میانگین تعداد ورود به مرحله۵ تشنج در گروهشم (تویین۱%) نسبت به گروه کنترل…………………..۶۰
نمودار۳-۱۱: مقایسهی میانگین امتیاز تشنجی در گروهشم(تویین۱%) نسبت به گروه کنترل ……………………………………….۶۱
نمودار۳-۱۲: مقایسهی میانگین مدت زمان دوام تشنج در گروهشم(تویین۱%) نسبت به گروه کنترل…………………………….۶۲
نمودار۳-۱۳: مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله اول تشنج در گروه های آزمایشی نسبت به گروه شم………..۶۵
نمودار ۳-۱۴: مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله دوم تشنج در گروه های آزمایشی نسبت به گروه شم……….۶۶
نمودار۳-۱۵: مقایسهی میانگین زمان لازم برای شروع مرحله پنجم تشنج در گروه های آزمایشی نسبت به گروه شم………۶۷
نمودار ۳-۱۶: مقایسهی میانگین تعداد ورود به مرحله۵ تشنج در گروه های آزمایشی نسبت به گروه شم………………………۶۸
نمودار ۳-۱۷:مقایسهی میانگین امتیاز تشنجی در گروه های آزمایشی نسبت به گروه شم……………………………………………..۶۹
ه
چکیده
گونه های مختلف جنس درمنه به عنوان دارو دردرمان برخی از بیماری هادربررسی های فیزیولوژیک وفارماکولوژیک به کار می رود .با توجه به این که گونه درمنه کوهی دارای مقادیر زیادی اسانس ازگروه ترپنوئیدخصوصا” لاکتون های سزکویی ترپن وکتون های مونوترپن با طیف وسیعی از فعالیت های بیولوژیک می باشد ، می تواندبرخی ازعملکرد های فیزیولوژیک بدن راتحت اثرقراردهد. دراین تحقیق اثر عصاره الکلی درمنه کوهی بر تشنج ناشی ازپنتیلن تترازول موردبررسی قرار گرفته است.
در این مطالعه از موش های سوری نرنژاد NMRI با وزن۲۲-۲۸گرم استفاده شد.حیوانات به سه گروه تقسیم شدند:۱)گروه کنترل که مورد تزریق داخل صفاقی سالین قرار گرفتند.۲)به گروه شم سالین وکمک حلال تویین۲۰(۱%)تزریق گردید.۳)گروه آزمایش که شامل سه زیرگروه بود. دراین زیر گروه ها موشها دوزهای mg/kg5/7، ۲۵/۶، ۵ عصاره گیاه به همراه کمک حلال Tween20 (1%) و سالین دریافت کردند. روش القاء صرع به این ترتیب بودکه ۲۰ دقیقه پس ازتزریق درون صفاقی مقادیرفوق، کلیه گروه ها به میزانmg/kg80 پنتیلن تترازول نیز به همین روش دریافت کردند. نشانه های تشنجی طی مدت ۲۰ دقیقه مورد ارزیابی قرارگرفتند. داده های حاصل از بخش اول پژوهش توسط آزمون تست T ((T-test مورد تجزیه و تحلیل آماری قرارگرفتند. مقایسه آماری نشان دادکه کمک حلال تویین ۲۰(۵%)شروع مراحل ۱و۲رابه طور معنی داری به تاخیر انداخت(P<0.01) وهمچنین شروع مرحله ۵را نیزبه طور معنی داری به تاخیر انداخت(P<0.05) وتعدادورودبه مرحله۵ تشنج را به طور معنی داری کاهش داد(P<0.01)ولی باتوجه به این که امتیازتشنجی راکاهش داد، اثر معنی داری روی آن نداشت وازطرفی باعث افزایش معنی داردوام تشنج یاطول تشنج گردید(P<0.05) ودرصد مرگ ومیر کاهش پیدا کرد. بنابراین باکاهش میزان کمک حلال تا۱% اثرمعنی داری بر تشنج مشاهده نشد. داده های حاصل از بخش دوم پژوهش توسط آنالیز واریانس یک طرفه (onewayANOVA) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرارگرفتند ومقایسه آماری نشان داد که عصاره درمنه کوهی دردوز ۵/۷میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به طورمعنی داری زمان لازم برای شروع مرحله ۲و ۵ را با (P<0. 05) تسریع کرد و در همین دوز امتیاز تشنجی را به طور معنی داری در مقایسه با گروه شم با (P<0. 01) و با گروه دریافت کننده عصاره با دوز۵ میلی گرم با (P<0. 05) افزایش داد. همچنین دوزهای۲۵/۶ با (P<0. 05) و ۵/۷ با (P<0. 01) به طور معنی داری ورود به مرحله۵ را افزایش دادند. از طرفی میزان مرگ ومیر به طور وابسته به دوز افزایش پیدا کرد.
بررسی نتایج حاصل ازاین پژوهش نشان دادکه میزان غلظت کمک حلال تویین۲۰می تواند برتشنج ناشی از PTZ اثرگذارباشدو این یافته ها می تواند انتخاب غلظت حامل ها vehicle))رابرای استفاده درترکیب باداروهای مورد آزمایش یافاکتورهای تستی آسان کند وهمچنین عصاره الکلی گیاه درمنه کوهی درفصل رویشی می تواند تشنج ناشی ازپنتیلن تترازول را به طور وابسته به دوز وزمان افزایش دهد.به نظر می رسد،وجود برخی موادمثل سانتونین که جزولاکتون های سزکویی ترپن می باشد ویا وجودبرخی مونوترپن های کتونی مثل کامفوروسینئول(باکاهش آزادی کاتکولامین ها ازطریق مهارغیررقابتی گیرنده های استیل کولینی)موجب این امر می شوند.
واژه های کلیدی:تشنج،صرع ،پنتیلن تترازول،درمنه کوهی، ۲۰ tween،seizure,ptz,epilepcy ,Gaba ,Ach reseptor ,artemisia ucheri,santonin,cineol,camphor,mice
مقدمه
صرع، یکی ازشایع ترین اختلالات عصبی بعد از سکتهی مغزی است که به وسیله حملات تشنجی وتخلیه بیش از حدوموقت نورون ها یا فعالیت الکتریکی غیر طبیعی مغز تشخیص داده می شود. (Lucindo J. et al, 2010,Xian-Yu Sun et al ,2010) تشنج یکی از نشانه های بیماری صرع است ولی نخستین حمله نمی تواند بیانگر بیماری صرع باشد، بلکه این بیماری به وسیله حملات متناوب،ناگهانی،زودگذروعودکننده همراه است که معمولا”سطح هوشیاری رانیزدچاراختلال می کند ،باتوجه به مطالعات اپیدمیولوژیک بیش از۵۰-۶۰میلیون نفردرجهان دچار صرع هستند(کاتزونگ، ب. ،فتحاللهی، ع. ،۱۳۸۰ ، کاپلان، ه. ، رفیعی، ح. ، ۱۳۷۹، ارضی،ا. ،گله دار،ف.،۱۳۷۰، Lucindo J. et al, 2010,Xian-Yu Sun et al ,2010).حملات صرعی ممکن است درهمه ی سنین،همه ی نژادهاوهر دوجنس بروزکند(ارضی.ا و گله دار.ف،۱۳۷۰). میزان وقوع حملات صرعی در سالهای اولیه زندگی بیش از هر زمان دیگری است. تقریباً در ۸۰ درصد از بیماران،شروع حملات قبل از سن ۲۰ سالگی است(ارضی.ا و گله دار.ف،۱۳۷۰). اگر چه با درمان استاندارد در ۸۰ درصد موارد میتوان حملات تشنج را کنترل کرد,میلیونها نفر (۵۰۰ هزار نفر در ایالات متحده) صرع کنترل نشده دارند. (کاتزونگ، ب. ،فتحاللهی، ع. ،۱۳۸۰) علل زیادی برای بیماریهای صرعی وجود دارد که با توجه به گوناگونی انواع آن، ممکن است مکانیسم ایجاد کننده هر کدام متفاوت باشد، از جمله آن علل میتوان به بیماریهای عصبی گوناگون، عفونت، تومور، ضربه فیزیکی، بیماریهای مادرزادی، تب، عوامل سمی و عوامل متابولیک اشاره کرد.( Holtman L. et al, 2009) در مواردی که علل مشخص برای حملات صرعی پیدا نکنیم، واژه صرع ایدیوپاتیک (Idiopatic) یا اولیه را به کار میبریم. (سلطان زاده ا.، ۱۳۸۳) سیکلواکسیژنازها (آنزیم سنتز کننده پروستاگلاندینها) به دلیل ایفای نقش مهم در اختلالات و بیماریهای عصبی، ممکن است نقش ویژهای در بیماریزایی صرع داشته باشند. نوروترانسمیترهای مختلفی، بویژه GABA و گلوتامات نقشی کلیدی در پاتولوژی صرع دارند. (Hille, B.,1992)
باوجودگسترش درزمینه داروهای ضدتشنج جدید هنوز بیماری صرع به طور کامل درمان نشده است(Lucindo J. et al, 2010)تقریبا۹۵درصدازداروهای رایج وقابل دسترس جهت درمان صرع قبل از۱۹۸۵موردآزمایش قرارگرفت ودر۶۰-۷۰درصدازبیماران تشنج به طوررضایت بخشی کنترل شد(Xian-Yu Sun et al,2010)ولی درحال حاضرحدود۳/۱ازبیماران پاسخ خوبی به درمان های رایج فعلی نمی دهند،حتی اگرچندین دارو به طورمکمل استفاده شود.علاوه براین بیش از۵۰درضد ازبیماران مبتلا به صرع عوارض جانبی نامطلوبی درحین درمان باداروهای ضدصرع ازخودنشان می دهندکه زندگی آن هاراتهدید می کند(Lucindo J. Quintans-Júnior et al, 2010)این عوارض عبارتند از خواب آلودگی، آتاکسی (ناهماهنگی حرکتی)، اختلال دستگاه معدی- رودهای، سمیت کبدی و مگالوبلاستیک(بزرگ شدن غیر طبیعی گلبولهای قرمز خون) و آنمی یا کم خونی.
به همین جهت هنوز برای دسترسی به داروهای ضد صرع موثرتر وباعوارض جانبی کمترتحقیقات دراین زمینه ادامه دارد.طب سنتی وگیاهان دارویی به عنوان منبع مناسبی جهت دستیابی به داروهای بهتر مورد توجه می باشند. (پور غلامی م. وهمکارانش، ۱۳۷۶ Schwabe K. et al,2004, ، Cilani A.H. et al 2000,). گیاهان دارویی نعمت طبیعی هستند که به بشر داده شده تا از بیماری رها شده وزندگی سالمی داشته باشد.آن ها نقش اساسی برای حفظ تندرستی ما بازی می کنندوبه نظر می رسدکه دردرمان بیماری های مختلف بسیارمطمئن تر باشند(Bora KS, Sharma A., 2011). البته باید دقت داشت که گیاهان دارویی این پتانسیل را دارد که تولید داروهای مضر کند استفاده از گیاهان دارویی به دلیل انتشار وسیعی که دارند و بهراحتی در دسترس میباشند پتانسیل عوارض جانبی را در جمعیت افراد مبتلا به صرع افزایش میدهد. پس گیاهان آرامبخش ممکن است که پتانسیل داروهای ضد تشنج را داشته باشند و موجب افزایش اثرات تسکین دهندگی و روانی شوند ولی آنها نباید به جای داروهای ضد تشنج استفاده شود چون اثر بخشی و سودمندی آنها ثابت نشده است .(Marcello Spinella, Ph.D.,2001)
همچنین با توجه به این که برخی ازعصاره های گیاهی داخل آب یا سالین به عنوان یک ترکیب بی ضرر حل نمی شوندوجهت بررسی اثر آن ها باید از کمک حلال ها ی بی اثر استفاده کردوازطرفی این کمک حلال ها در داروسازی وصنایع غذایی نیز کاربرد دارندوممکن است استفاده از آن هادر دوز های خاص سبب ایجاد اثرات جانبی گردد.بنابراین تحقیق درجهت شناخت اثرات این حامل ها بررفتار و یافتن غلظت بی ضرر این ترکیبات، انتخاب غلظت کمک حلال ها(vehicle)رابرای استفاده درترکیب باداروها یاعصاره های مورد آزمایش یافاکتورهای تستی دیگرمشخص می کند.( Carl A. Castro et al,1995)
لذااین پژوهش به منظور بررسی اثرعصاره الکلی درمنه کوهی برتشنج ناشی ازپنتیلن تترازول به انجام رسیده است.

فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱ تعریف واژهها
Convulsion ( تشنج) :
تشنج به حملاتی اطلاق میگردد که معمولاً با حرکات بدنی شدید به صورت تونیک یا کلونیک یا هر دو همراه است و ممکن است در یک اندام (focal) یا همه اعضا (generalized) دیده شود که بهترین نمونه آن صرع بزرگ (گرندمال) میباشد.
Seizure یا حمله :
Seizure یک واژه کلی است که به وقوع حمله ناگهانی یک بیماری گفته میشود ولی در نورولوژی برای هر گونه حمله صرعی با تشنج یا بدون تشنج بکار میرود، ممکن است هوشیاری بیمار طبیعی یا مختل باشد.
صرع epilepsy :
یعنی بروز دشارژهای الکتریکی غیرطبیعی و گاهگاهی (paroxysmal) از نورونها (یاختههای مغز) که به یکی یا آمیزهای از حالات بالینی منجر میگردد.
از دست دادن هوشیاری، حرکات تشنجی اندامها، مات شدن، اختلالات دستگاه خودکار، ادراک حسی غیرطبیعی، رفتار غیرعادی و نشانه های گوناگون دیگر.
پیدایش هر یک از علائم بالا به کانون آسیب در مغز و جای تخلیه امواج صرعی بستگی دارد.
در اصطلاح نورولوژی صرع به حملات تکرار شوندهای گفته میشود که از دیدگاه بالینی نماهای گوناگونی پیدا میکنند. (سلطان زاده ا.، ۱۳۸۳)
تونیک tonic :
حالت تونیک یعنی اندامها در یک وضعیت کشیده وسخت قرار گیرند( extension rigidity) ومعمولاً کمتر از یکی دو دقیقه در آن موقعیت باقی بمانند. بروز صرع ممکن است تنها به شکل تونیک باشد. (سلطان زاده ا.، ۱۳۸۳ Fauci AS.,1998, )
کلونیک clonic :
در تشنج کلونیک یکی یا همه اندامها دچار حرکات لرزشی پیدرپی و غیر ارادی میشود و بیمار مرتباً دست و پا میزند. ( مانند گوسفند سربریده) در موش این حمله می‌تواند همراه با حالتی مرسوم به «دویدن وحشیانه» باشد (Gower AJ, Noyer MV, Gobert J, Walfert E.,1995)

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.

 

موضوعات: بدون موضوع
[چهارشنبه 1400-01-25] [ 12:52:00 ب.ظ ]