در ادامه به سه عامل مهم یعنی معلم و مدرسه، خانواده و جامعه می­پردازیم.

1. معلم و مدرسه

معلم کسی است که با فعالیت­ها و گفتارش خواه‌ناخواه نسل­هایی را تحت تأثیر قرار می­دهد معلم راهنمای زندگی فردی و اجتماعی با همه ابعاد آن است؛ ‌بنابرین‏ در هرکجای زندگی فردی و یا اجتماعی نیاز به معلم مشهود است، معلم در کلاس درس گذشته را منعکس می­ کند و آینده را تحت تأثیر قرار می­دهد. بدین منظور در هر مقطع آموزشی لازم است اطلاعاتی از رشد و تکامل طبیعی دانش ­آموز، ویژگی­های سنی، عوامل مؤثر در یادگیری، تفاوت­های فردی، انگیزش، یادگیری و مشکلات خاص یادگیری در دست داشته باشد.

از مدرسه انتظار می­رود:

• • معلومات دنیای واقعی را به روش روان­شناسی به دانش ­آموز ارائه دهد.

• • دانش ­آموز را در کاربرد آموخته­هایش در زندگی روزانه ماهر گرداند.

• • انعطاف‌پذیر باشد و در را به روی یافته ­های علمی جدید باز نگه دارد.

• • الگوی عینی شرافت، اعتماد به خود و مردم، همکاری، همدردی، کارگروهی و هدف­های واقعی باشد.

• از تعصب­های جاهلانه به دور باشد، خود را از جامعه و مسئول جامعه بداند.

1. خانواده

خانواده در هر شرایط مسئول یاری به معلم و مدرسه در فراهم آوردن زمینه یا موقعیت مساعد یادگیری و آموزش است. بدون این­که به طور مستقیم در امر آموزش دخالت کند. رفتار والدین مستقیماً روی دانش ­آموز مؤثر است، یادگیری مؤثر در محیطی امکان­ پذیر است که از همه لحاظ مساعد باشد. پس بهترین کمکی که والدین می ­توانند به فرزندشان بکنند این است که او را موردحمایت عاطفی خود قرار دهند.

1. جامعه

جامعه در امر آموزش‌وپرورش سرمایه ­گذاری می­ کند، مصرف‌کننده محصولات مدارس است و کارفرماست. مدارس و معلم­ها مجریان برنامه ­های جامعه هستند ‌بنابرین‏ جامعه و مدیران آن نخستین مسئولان آموزش‌وپرورش هستند، مدارس فعال را در جامعه فعال باید جستجو کرد (شعاری نژاد، ۱۳۸۰)­.

۲-۱-۲- عملکرد تحصیلی و تعهد حرفه‌ای‌

تعهد حرفه‌ای به توانایی و تعهد فراگیر، به فارغ‌التحصیلی با توجه به هدف‌های حرفه‌ای‌اش اشاره دارد. صرف‌نظر از شیوه های مختلف سنجش این متغیر، ضرورت و اهمیت آن برای موفقیت دانشجو در مطالعات متعدد آشکارشده است. ازاین‌روی برای این پژوهش تعریف عملیاتی آن ارائه شده است. برای نمونه بیکر^[۲] وسیرک^[۳] (۱۹۸۴) تعهد را با “ایجاد پیوند سازمانی” مرتبط می‌سازند. به‌ویژه در پیوند سازمانی ۳ بعد را با یکدیگر مقایسه می‌کنند: تعهد بودن در یک دانشگاه به طور عام و تعهد به دانشکده و رشته تحصیلی انتخابی به طور خاص.

مطالعه قاضی طباطبایی و مرجایی (۱۳۸۰) روی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران، تأثیر مثبت و معنادار عامل ارتباط رشته‌ تحصیلی و شغلی را بر خود اثربخشی دانشجویان نشان داد. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند که هدف مداری یا جهت‌دهی هدف یا توانایی تعهد به اهداف متقابل، پیش‌بینی کننده موفقیت دانشجویان در دروس مهارت‌های یادگیری کارگاه‌های مشاوره حرفه‌ای، انجام و سازگاری شخصی و تحصیلی دانشجویان دختر سال اول خوابگاهی و یادگیری دانشجویان در آموزش‌های از راه دور می‌باشد (مسعودی و محمدی،۱۳۸۵).

افزون بر این کوئین^[۴] (۲۰۰۰) از واژه‌ جهت‌گیری آینده برای توصیف ترکیب تعهد به اهداف و رشته‌ تحصیلی انتخابی به طور عام و جهت‌دهی حرفه‌ای به طور خاص استفاده نموده‌اند. آن‌ ها در یک مطالعه‌ گسترده از دانشجویان کشاورزی در دانشکده‌های استرالیا، دریافتند که بقای فراگیر تحت تأثیر سطح تعهد به اهداف تحصیلی به طور عام و تعهد به کشاورزی به عنوان یک‌رشته‌ تحصیلی به طور خاص قرار دارد. در حقیقت آن دانشجویانی که با تصمیمات حرفه‌ای روشن و از پیش تعیین‌شده وارد دوره‌ تحصیلی شده‌اند، هرچه در دوره‌ تحصیلی جلوتر می‌روند در حل مشکلات خود قوی‌تر می‌شوند؛ به عبارت دیگر تعهد حرفه‌ای بالا به سطوح بالای رضایت و بقا می‌ انجامد (مسعودی و محمدی،۱۳۸۵).

۲-۱-۳- عملکرد تحصیلی و خود اثربخشی

خود اثربخشی ادراک‌شده به عقاید شخصی فرد؛ که با توجه به توانایی او برای رسیدن به سطوح تعیین‌شده‌ عملکرد مشخص می‌شود، اشاره دارد. خود اثربخشی با تعهد حرفه‌ای‌ و جهت‌دهی اهداف متفاوت است. خود اثربخشی به عقاید دانشجو درباره‌ شایستگی‌هایش اشاره دارد در حالی که تعهد حرفه‌ای به آن توانایی اشاره دارد که به تعهد عمومی بلندمدت‌تر برای پیگیری یک هدف مشروط تا حصول نتیجه‌گیری می‌ انجامد. در حقیقت خود اثربخشی همراه با تعهد برای بقاء و موفقیت دانشجو بسیار بااهمیت‌اند (بندورا^[۵]،۱۹۹۷، پاجاراس^[۶]، ۱۹۹۶، شانک^[۷] و زیمرمان^[۸]،۱۹۹۴، به نقل از مسعودی و محمدی، ۱۳۸۵).

تعهد حرفه‌ای مهم است زیرا بر پافشاری دانشجویان برای کسب اهداف زندگی رشد یافته فراتر از تجربه‌ تحصیلی تأثیر می‌گذارد و خود اثربخشی مهم است زیرا در پیگیری آن اهداف، دانشجویانی که خود را در حوزه یادگیری اثربخش می‌دانند به طور فعالانه در تکالیف و فعالیت‌های آموزشی لازم برای موفقیت مشارکت می‌کنند، در حالی که دانشجویانی که خود را کم اثربخش‌تر می‌دانند احتمال بیشتری دارد که از انجام تکالیف یادگیری لازم سرباز زنند (به نقل از مسعودی و محمدی،۱۳۸۵).

همراه با عوامل فردی همچون تعهد و خود اثربخشی، نقش محیط نیز در بقاء و موفقیت آشکارشده است. آشکار است که ادراک محیط دانشکده برای سازگاری، بقاء و موفقیت دانشجو ضروری است. زیرا هرچه ادراکات مثبت‌تر باشد، مشارکت دانشجو در تجارب آموزشی و فرا گرد یادگیری بیشتر خواهد بود (کح^[۹] و هو^[۱۰]، ۲۰۰۲).

شوایترز^[۱۱]، (۲۰۰۷) دریافتند که ادراکات مثبت‌تر از حمایت آموزش‌دهنده در کلاس درس، احترام و توجه همکلاسی‌ها و حمایت اجتماعی در محیط دانشکده عموماً به انسجام و سازگاری تحصیلی، شخصی و اجتماعی بیشتر دانشجویان آمریکایی سال اول می‌ انجامد. هو و کح (۲۰۰۲) در پژوهش خود گزارش کردند که ادراکات دانشجویان ‌در مورد محیط دانشگاه تأثیر مثبتی بر تلاش فردی و موفقیت تحصیلی آنان می‌گذارد. در حقیقت محیط‌های دانشکده‌ای که مثبت تلقی می‌شوند به تلاش‌های بیشتر و موفقیت تحصیلی دانشجو می‌ انجامد. آشکاراست که هر سه عامل توانایی فراگیر برای تعهد به اهداف بلندمدت و پیگیری آن‌ ها، قضاوت‌های وی درباره‌ خود اثربخشی‌اش که بر انجام یا پرهیز از انجام تکالیف از سوی وی تأثیر می‌گذارد و ادراکات وی از محیط یادگیری، بر رضایت، بقاء و موفقیت او تأثیر می‌گذارد (مسعودی و محمدی،۱۳۹۰).

۲-۱-۴- عملکرد تحصیلی و خودکار آمدی

خودکارآمدی جزء عواملی است که در عملکرد تحصیلی نقش زیادی دارد و دانش آموزان دارای خودکارآمدی بالا در مقایسه با دانش‌آموزان دارای خودکارآمدی پایین به پیشرفت‌های بیشتری نائل می‌شوند. شواهد تجربی نشان می‌دهد که میان خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد. دانش آموزان دارای خودکارآمدی بالا در انجام تکالیف مدرسه و آزمون‌های مربوط به نوشتن، نمرات بالایی ‌داشته‌اند (تاکمن^[۱۲] و سکتن^[۱۳]،۱۹۹۰، به نقل ازرجبی و همکاران، ۱۳۸۴).

۱-۱۲-۲)قلمرو زمانی تحقیق

محدوده زمانی تحقیق شامل ۶ سال متوالی از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱ می‌باشد که بررسی فرضیات تحقیق با بهره گرفتن از داده های واقعی این سالها انجام می پذیرد. ‌بر اساس هدف تحقیق اطلاعات مربوط به دوره فوق بررسی و شرکتهایی که در این دوره در بازار اوراق بهادار حضور داشته اند؛ در آزمون فرضیات وارد می‌شوند.

۱-۱۲-۳)قلمرو مکانی تحقیق

تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که شرایط مذکور در بند جامعه آماری را داشته باشند .

۱-۱۳)تعریف واژه گان تحقیق

تمرکز مالکیت: این ساختار مالکیت به حالتی اطلاق می شود که بخش عمده ای از سهام شرکت در اختیار سهامدار خاصی باشد که باعث تمرکز مالکیت و به تبع آن تمرکز حاکمیت شرکتی می شود. در تحیقق حاضر این متغیر از طریق نسبت تعداد سهام بزرگترین سهامدار هر شرکت به کل سهام منتشره آن محاسبه شده است.

عدم تقارن اطلاعاتی: اگر در یک معامله بالقوه یک طرف اطلاعات بیشتری نسبت به طرف دیگر داشته باشد، عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. در این تحقیق، عدم تقارن اطلاعاتی از طریق تفاوت بین قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش در بازار سهام به دست می‌آید.

مدیریت سود: عبارت است از کم نمایی یا بیش نمایی سودخالص توسط واحد انتفاعی که از طریق انعطاف پذیری مجاز در به کارگیری اصول پذیرفته شده حسابداری و فرصتهایی دستکاری سود اعمال می شود. در این تحقیق، مدیریت سود از طریق مدل تعدیل شده جونز و تخمین اقلام تعهدی اختیاری محاسبه می شود.

فصل دوم

مروری بر ادبیات و پیشینه پژوهش

۲-۱) مقدمه

ترکیب سهام‌داران شرکت های مختلف ، متفاوت است . بخشی از مالکیت شرکت ها در اختیار سهام‌داران جزء و اشخاص حقیقی قرار دارد . بخشی دیگر از سهام در اختیار مدیران و قسمتی هم در اختیار سهام‌داران عمده که به سهام‌داران نهادی معروفند می‌باشد. سرمایه گذاران نهادی، سرمایه گذاران بزرگ نظیر بانک ها، شرکت‌های بیمه و شرکت‌های سرمایه گذاری هستند. عموماً ا ین گونه تصور می شود که حضور سرمایه گذاران نهادی ممکن است به تغییر رفتار شرکت ها منجر شود. تأثیر سرمایه گذاران نهادی بر تصمیمات مدیریت در قبال تقسیم سود و سایر تصمیمات مالی در تحقیقات پیشین اثبات شده است.

موضوع تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی، مدیریت سود و نظارت صندوق های سرمایه گذاری می‌باشد. در فصل حاضر، مبانی نظری و مفاهیم مرتبط با موضوع تحقیق و همچنین، برخی از تحقیقاتی که در گذشته انجام و به طور مستقیم یا غیرمستقیم با موضوع تحقیق ارتباط دارند؛ ارائه شده است. این فصل در پنج بخش ارائه شده است. در این بخش ها، به ترتیب، مفاهیم مرتبط با مالکیت و مکانیسم های نظارتی ناشی از آن، صندوق های سرمایه گذاری، مفاهیم عدم تقارن اطلاعاتی و پیامدهای آن و مفاهیم مرتبط با مدیریت سود ارائه شده است. در بخش پایانی نیز، پیشینه تحقیق به تفکیک تحقیقات خارجی و تحقیقات داخلی موردنظر قرار گرفته است.

بخش اول: مبانی نظری مرتبط با مالکیت و مکانیسم های نظارتی ناشی از آن

۲-۲) تئوری ساختار مالکیت^[۲]

باید توجه داشت که تأثیر ساختار مالکیت بر عملکرد و بازده شرکت ها موضوعی پیچیده و چند بعدی است. به همین دلیل انواع تعارض و تضاد منافع بین اشخاص و گروه ها را می توان انتظار داشت که از جمله آن ها ‌می‌توان به تضاد منافع بین مالکان و مدیران، سهام‌داران و طلبکاران، سهام‌داران حقیقی و حقوقی، سهام‌داران درونی و بیرونی و غیره اشاره نمود. با وجود این، یکی از مهم ترین ابعاد تئوری نمایندگی به ناهمگرایی منافع بین مدیران و سهام‌داران مربوط می شود که موضوع اصلی اکثر تحقیقات در این زمینه را تشکیل می‌دهد. به اعتقاد صاحب نظران، سهام‌داران همواره باید نظارت مؤثر و دقیقی را بر مدیریت اعمال نمایند و همواره تلاش کنند تا از ایجاد مغایرت در اهداف و بروز انحراف در تلاش های مدیران جلوگیری شود. البته در هر صورت سهام‌داران با انتخاب مدیران و تفویض قدرت تصمیم گیری به آنان تحت شرایطی ممکن است در موضع انفعال قرار داشته باشند که شدت و ضعف آن بستگی زیادی به عملکرد، صحت و دقت تصمیمات سهام‌داران دیگر خواهد داشت(براون و چن^[۳]، ۲۰۱۰).

۲-۳)تعاریف حاکمیت شرکتی

بررسی متون متعدد و معتبر نشان می‌دهد که اولین و قدیمی‌ترین مفهوم عبارت حاکمیت شرکتی، از واژه لا‌تین Gubernare به معنای هدایت کردن گرفته شده است که معمولا‌ ً ‌در مورد هدایت کشتی به کار می‌رود و دلا‌لت براین دارد که اولین تعریف حاکمیت شرکتی بیشتر بر راهبری تمرکز دارد تا کنترل.

بررسی ادبیات موجود نشان ‌می‌دهد که هیچ تعریف مورد توافقی ‌در مورد حاکمیت شرکتی وجود ندارد. تفاوت‌های چشمگیری در تعریف ‌بر اساس کشور مورد نظر وجود دارد. حتی در امریکا یا انگلستان نیز رسیدن به تعریف واحد کار چندان آسانی نیست. تعریفهای مختلفی ازحاکمیت شرکتی وجود دارد؛ از تعریفهای محدود و متمرکز بر شرکت‌ها و سهام‌داران آن ها گرفته تا تعریفهای جامع و دربرگیرنده ‌پاسخ‌گویی‌ شرکت‌ها در قبال گروه کثیری از سهام‌داران، افراد یا ذینفعان.

تعریفهای موجود از حاکمیت شرکتی در یک طیف وسیع قرار می‌گیرند. دیدگاه های محدود در یک سو و دیدگاه های گسترده در سوی دیگر طیف قرار دارند. در دیدگاه های محدود، حاکمیت شرکتی به رابطه شرکت و سهام‌داران محدود می‌شود. این، الگویی قدیمی است که در قالب نظریه نمایندگی بیان می‌شود. در آن سوی طیف، حاکمیت شرکتی را می‌توان به صورت شبکه ای از روابط در نظر گرفت که نه تنها میان شرکت و مالکان آن ها (سهام‌داران) بلکه میان شرکت و تعداد زیادی از ذینفعان از جمله کارکنان، مشتریان، فروشندگان، دارندگان اوراق قرضه و… وجود دارد. چنین دیدگاهی در قالب نظریه ذینفعان دیده می‌شود. تعریفهای محدود، متمرکز بر قابلیت‌های سیستم قانونی یک کشور برای حفظ حقوق سهام‌داران اقلیت است (پارکینسون ۱۹۹۴)؛ تعاریف محدود اساساً برای مقایسه میان کشوری مناسبند و قوانین هر کشور نقش تعیین کننده‌ای در سیستم حاکمیت شرکتی دارد.

تعریفهای گسترده‌تر حاکمیت شرکتی بر سطح ‌پاسخ‌گویی‌ وسیعتری نسبت به سهام‌داران و دیگر ذینفعان تأکید دارند. تعریفهای تریگر (۱۹۸۴)، مگینسون (۱۹۹۴) و رابرت مانگز و نل مینو (۱۹۹۵) که به گروه بیشتری از ذینفعان تأکید دارند، از مقبولیت بیشتری نزد صاحب‌نظران برخوردارند. تعریفهای گسترده‌تر نشان می‌دهند که شرکت‌ها در برابر کل جامعه، نسل‌های آینده و منابع طبیعی (محیط‌زیست) مسئولیت دارند. در این دیدگاه، سیستم حاکمیت شرکتی موانع و اهرمهای تعادل درون‌سازمانی و برون‌سازمانی برای شرکتهاست که تضمین می‌کند آن ها مسئولیت خود را نسبت به تمام ذینفعان انجام می‌دهند و در تمام زمینه‌های فعالیت تجاری، به صورت مسئولا‌نه عمل می‌کنند؛ همچنین، استدلا‌ل منطقی در این دیدگاه آن است که منافع سهام‌داران را فقط می‌توان با درنظر گرفتن منافع ذینفعان برآورده کرد.

فراهم بودن این سلاح‌ها منجر به خشونت و ناامنی می‌شود و مصیبت را طولانی می‌کند و مانع از بازسازی بعد‌از جنگ می‌شود. مهمات کوچک به آسانی در دوران صلح در جوامع پخش می‌شوند جایی که آن ها به طور عادی در حمله، دزدی، تجاوز، قتل‌عام و گاهی‌اوقات در مقیاس بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنقدر این سلاح‌ها سبک و برای استفاده آسان هستند که سوء‌استفاده از کودکان را به عنوان سرباز آسان می‌کند. حدود ۳۰۰۰۰۰ بچه در بیش از ۳۰درگیری اخیر شرکت کرده‌اند.

کشیدن ماشه یک تفنگ می‌تواند حداکثر تا ۳۰ گلوله شلیک کند.^۱۹۳ و در حالی که بعضی از سلاح‌های پیشرفته نیاز به آموزش تخصصی و توانایی فیزیکی برای به دست گرفتن دارند. سلاح‌های ساده‌تر و سبک‌تر مانند نارنجک‌های دستی، تفنگ، و تفنگ‌های ۴۷AK- با تأثیر کشنده توسط کودکان کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد. حتی یک بچه ۱۰ ساله می‌تواند برای باز کردن و دوباره جمع کردن یک تفنگ ۴۷AK- آموزش ببیند.

اسلحه‌های کوچک و سلاح‌های سبک، اشکال خیلی متفاوتی دارند. درکل، اسلحه‌های کوچک برای استفاده شخصی طراحی می‌شوند. آن ها شامل هفت‌تیر و اسلحه‌کمری اومات، تفنگ، مسلسل‌دستی، نارنجک‌ها، مین‌های ضد‌نفر^۱۹۴ و مسلسل سبک می‌شوند. سلاح‌های سبک طراحی می‌شوند به منظور استفاده توسط افرادی که به عنوان خدمه انجام وظیفه می‌کنند ‌و شامل مسلسل‌سنگین، تفنگ‌های ضد‌هوایی دستی و موشک‌ها و موشک ضد‌تانک و سیستم‌های موشکی می‌شوند.^۱۹۵ اسلحه‌های کوچک و سلاح‌های سبک اگرچه برای استفاده توسط نیروی‌های مسلح طراحی می‌شود اما قابلیت حمل، اندازه و قیمت آن ها این سلاح‌ها را برای ارتش‌های خصوصی و مزدوران مفید قرار می‌دهد. خصوصی‌سازی فرآیندهای امنیت و جنگ همچنین به افزایش تجارت اسلحه‌های کوچک کمک می‌کند.

مالکیت سلاح‌ها می‌تواند همچنین یک منشأ افتخار، نشان تشخیص و در بعضی نمونه ها یک نشانه‌ای از هویت فرهنگی و قومی باشد. این به‌خودی‌خود لزوماًً منتهی به فرهنگ خشونت نمی‌شود. به‌هر حال، فرهنگ تملک سلاح‌ها به فرهنگ خشونت تغییر می‌کند. وقتی یک دولت نمی‌تواند امنیت شهروندانش را تضمین کند یا فعالیت‌های غیرقانونی را که متکی بر اسلحه‌های کوچک می‌باشد را کنترل کند، نقض آئین‌نامه اجتماعی و نظام‌های سنتی برای راه‌حل درگیری ثبات را بیشتر تضعیف می‌کند.

۱٫۱٫۳٫عواقب اسلحه‌های کوچک برای کودکان

اسلحه‌های کوچک و سلاح‌های سبک هزاران بچه را هر‌ساله معلول می‌کند و می‌کشد. بسیاری از کودکان شاهد بوده‌اند یا خودشان از حملات مستقیم با سلاح‌های سبک در مدرسه، خانه و جوامع‌شان آسیب دیده‌اند. در لوکیچوکیو‌(کنیا)، خانواده ها بعد از اینکه مدرسه ابتدایی مورد‌حمله قرار گرفت و ۱۰‌دانش‌آموز کشته شدند کودکانشان را در خانه نگه‌داشتند. در یک تلاش برای بالا‌بردن امنیت کودکان، مدارس به نزدیک مجتمع UN تغییر‌مکان دادند^۱۹۶ و کودکان به زور به داخل خط‌آتش در مخاصمات مسلحانه بین گروه‌های شورشی و دولت فیلیپین آورده می‌شوند. در اردوگاه‌ها، نوجوان‌ها با تفنگ‌های ۴۷AK- و ۱۶M- عرض اندام می‌کنند. جروم‌پل‌آنگ گروهبان با‌تجربه نیروی‌دریایی گفت: «چطور یک نفر متوجه می‌شود که دشمن، کودکان باشند. آن ها مانند ما تفنگ دارند.» آن ها در لباس فرم کامل هستند و مانند هر سرباز دیگری می‌جنگند اما اگر منظور شما این است که آیا من دشمن‌های مرده جوانی دیده‌ام باید بگویم بیشتر مرده‌هایی که من دیدم جوان بودند شاید ۱۸ سال یا کوچک‌تر مانند پسر بزرگ ۱۵‌ساله من.»^۱۹۷

و میلیون‌ها بچه دیگر به طور غیرمستقیم از نتایج عاطفی خشونت مسلحانه آسیب می‌بینند. یک پسر کلمبیایی ۱۶‌ساله گفت: «من به عنوان یک داوطلب نقش درمانگر را با کودکانی که به‌علت جنگ مجبور به ترک خانه هایشان شده بودند ایفا کردم. بعضی از کودکان چیزهای وحشتناکی دیده‌اند مانند اینکه آن ها‌ دیدند پدرانشان شکنجه و کشته شدند. برای کودکان درک اینکه چه چیزی اتفاق می‌افتد سخت است. ما با یکدیگر با کامیون‌ها و عروسک‌های پارچه ای بازی می‌کنیم و گاهی‌اوقات بعد از آن شما می‌توانید بفهمید چه چیزی اتفاق می‌افتاد. بعضی از کودکان خیلی خجالتی هستند اما من به آن ها عروسک طوطی می‌دهم و گاهی‌اوقات آن ها به او چیزهایی می‌گویند. آن ها اغلب ‌در مورد بزها و جوجه‌ها و گاوهایی صحبت‌‌‌ می‌کنند که وقتی آن ها خانه‌هایشان را ترک می‌کردند، آن ها را جا‌گذاشتند. آن ها ‌در مورد حیوانات ناراحت هستند.»^۱۹۸

کودکان همچنین بهای سنگینی را می‌پردازند وقتی دولتشان منابع محدود کشورشان را روی بودجه‌های دفاعی صرف می‌کند نه روی بهداشت، آموزش و سایر برنامه هایی که کمک مستقیم برای کودکان هستند. در سال‌۱۹۹۸ دبیرکل از کشورهای آفریقایی درخواست کرد برای کاهش دادن خرید اسلحه و مهماتشان تا زیر ۱٫۵درصد GDP و‌به منظور متعهد شدن برای یک سیاست رشد صفر برای بودجه‌های دفاعی به مدت یک دوره ای ۱۰‌ساله توافق کنند.^۱۹۹ جدیدترین اطلاعات موجود نشان می‌دهد که بوروندی برای مثال ۶ درصد GDP را صرف هزینه های نظامی، کمتر از ۱‌درصد را صرف بهداشت و ۴‌درصد را صرف آموزش می‌کند.^۲۰۰

وقتی اسلحه‌های کوچک و سلاح‌های سبک مانع از تلاش‌های امدادی فوری می‌شود، کودکان آسیب می‌بینند. کارکنان حافظ‌صلح و انسان‌دوست به طور فزاینده‌ای هدف آتش قرار گرفته‌اند. از سال‌۱۹۹۲ بیش از ۲۰۰‌عضو غیرنظامی انجمن ملی و بین‌المللی زندگی‌شان را در بخش سازمان ملل متحد از دست داده‌اند و اکثریت آن ها توسط سلاح‌های کوچک کشته شدند.^۲۰۱ وجود فزاینده اسلحه‌های کوچک در اردوی پناهندگی و افراد آواره باعث شد که انجمن امنیت، عملیات حفظ‌صلح را برای حمایت از دادن کمک بشردوستانه در چنین موقعیت‌هایی درخواست دهد.^۲۰۲ وقتی خطرات ارائه کمک و فراهم کردن حمایت زیاد می‌شود سازمان‌های بشردوستانه احتمالاً مجبور به متوقف‌کردن عملیات می‌شوند که‌‌‌‌‌ ‌می‌تواند زندگی و سلامت کودکان را بیشتر در معرض خطر قرار دهد. وقتی چندین عضو کارمند انجمن بین‌المللی صلیب سرخ به زور اسلحه در سومالی دزدیده شدند ICRC فعالیت‌ها را در آن کشور متوقف کرد و بعد از تیرباران نابود‌کننده دو عضو کارمند UN در بوروندی در سال‌۱۹۹۹ سرعت تمام مداخله‌های بشردوست بسیار کمتر شد.^۲۰۳

۱٫۱٫۱٫۳٫بی‌خانمانی

چنان که در کلام جادوانه حسین بن علی – علیه السلام- و پرسش و پاسخ مسیح و حواریون یاد شد پیامبران و امامان معصوم شیعه برای نیل به توحید و ایمان که تضمین کننده حیات طیبه انسانی است و به ویژه برای تشکیل جامعه و نظام تامین کننده آزادی، عدالت و معنویت، مسئله نصرت را مطرح کرده‌اند.

نصرت جلوه بارز تبعیت است. به عبارت دیگر پیروی صادقانه و آگاهانه از پیامبران و امامان معصوم شیعه در یاری رسانیدن به آنان در باز آفرینی حماسه ها و شکل گیری نظام سیاسی- توحیدی اشکار می‌گردد. از این رو هر کس برنخیزد و دست همراهی و یاری به سوی پیامبر یا امام عصر خویش نگشاید و او را در برابر طاغوت یکه و تنها گذارد، دروغ گویی لاف زن بیش نیست!

منتظران بنی اسرائیل

قرآن کریم پس از آنکه درخواست تعیین فرمانروا از سوی بنی اسرائیل خطاب به پیامبرشان ذکر می‌کند و او درنگ نموده و ناگزیر از معرفی تالوت به عنوان فرمانده کاردان و نیرومند خویش می شود، آوارگان یهودی، بیشترشان از یاری طالوت روی بر می تابند و اندکی که با وی بسیج می شوندبه نهر آبی رسیده طالوت ناچار از آزمون می‌گردد:

(فلما فصل طالوت بالجنود قال ان الله مبتلیکم بنهر فمن شرب منه فلیس منی و من لم یطعمه فانه منی الا من اغترف بیده فشربوا منه الا قلیلا منهم.)^[۱۱]

«و چون طالوت با لشکریان [خود] بیرون شد گفت: خداوند شما را به وسیله رودخانه ای خواهد آزمود پس هر کس از آن بنوشد از [پیروان] من نیست، و هر کس از آن نخورد قطعا او از [پیروان] من است مگر کسی که با دستش کفی بگیرد پس [همگی] جز اندکی از آن ها نوشیدند.»

تصویری از منتظران بنی اسرائیل را دیدیم آنان انتظار نجات خود را داشتند. روز و شب در انتظار فرمانروایی آزادی بخش به سر می بردند و این انتظار و تقاضای همگانی یهودی ها پس از موسی و رهایی از سلطه و سیاست فرعونی صورت می گرفت. آنان نه موسی را می شناختند و نه هارون، وصی بر حق و نه پیامبران بعدی را و اکنون تا پای نبرد و حرکت به میان می‌آید بیمناک گشته و‌عافیت طلبی پیشه‌می‌کنند و آن جماعت اندک هم بسیارشان همان لب آب رو سیاه می‌گردند!

سپاه که به راه افتاد و در برابر دشمنان خدا به فرماندهی جالوت قرار گرفت باز بسیاری دچار تردید و تزلزل شدند و آیه یاس خواندند! خداپرستان واقع بینی در میان آنان یافت می شدند که پیامبر زمان و فرمان روای منتخب وی و نیز آرمان سیاسی- نظامی حق طلبانه اش را می شناختند و از پیشینه لطف الهی و مبارزه ها و انتظارهای خداپرستان تاریخ آگاه بودند اینان مایه دلگرمی و ثبات قدم آن سپاه کوچک توحیدی بودند و از نیایش جمعی شان^[۱۲] در رویارویی با دشمنانشان به به دست می‌آید که یاری رسانیدن به خدا و پیامبر و امام بی پاسخ نخواهد ماند و این خداوند است که مبارزان حق جوی را یاری می‌دهد و پیروزی نهایی را ارزانی می‌دارد.^[۱۳]

بخش ششم

نشانه های ظهور

زمینه‌های ظهور در آثار یهودی

باب پنجاه و نهم کتاب ‌اشیاء نبی دور نمایی روشن و واضح از جهان تیره و تاریک [پیش از ظهور] ارائه می‌دهد دنیایی که همه ارکانش تباه است و خرابی و نابودی زودرس آن را تهدید می‌کند. جهانی که دست ها به خون و انگشت ها به شرارت آلوده است (آیه۳) زبان ها به بدی گشورده و لب ها به دروغ گویاست (آیه۴ و ۵) احدی به عدالت دعوت نمی کند و هیچ کس به راستی داوری نمی نماید (۴) مردمان عصر سالکان طریق ظلمت هستند مانند کوران دیوار را لمس می‌کنند و کودکودانه راه می پیمایند (۹ و۱۰) چون خرس زوزه می کشند و چون فاخته می نالند (۱۱)راستی مفقود است انصاف رانده و عدالت با آدمیان فاصله گرفته است (آیه ۱۴ و ۱۵)

بر مبنای برخی اشارات تورات جهان پیش از ظهور درست همان حالت و موقعیت را خواهد داشت که پیش از قیام ابراهیم داشت.^[۱۴]

زمینه‌های ظهور در آثار مسیحی

در رساله دوم پولس به تیموتاوس چنین آمده است:

«اما این را بدان که در ایام آخر زمان‌های سخت پدید خواهد آمد زیرا که مردمان خود پرست خواهند شد و طماع و لاف زن و متکبر و بدگو و نامطیع و ناسپاس و ناپاک و بی الفت و کینه توز و غیبت گو و ناپرهیز و بی مروت و متنفر از نیکی و خیانتکار و تند مزاج و مغرور که عشرت را بیش از خدا دوست دارند که صورت دینداری دارند لیکن قدرت آن را انکار می‌کنند…»

زمینه‌های ظهور در آثار زردشتی

در جاماسب نامه آورده اند که:

«دینداران را ارجی نیست و گروندگان راستین را خوار دانند و بهدین را دیو پندارند (پهلوی، ف۱، ب۷)»

«در آثار و احادیث ما نیز خبرهایی از آخرالزمان ترسیم و احوال و اوضاع آن وجود دارد که کژروی از راه حق و پیامبران را می نمایاند: قرآن خوانان بسیار خواهند بود ولی اندکی به آیات آن عمل خواهند کرد. دین و احکام آن تابع مصلحت دنیا و کامروایی خواهد گشت. خدا و نعمت ها ‌و روزهای او را از یا می‌برند وبه هر گناهی آلوده می‌شوند و کمتر توبه می‌کنند. بهره کشی و سودهای باد آورده رواج می‌یابد. تظاهر به دینداری فراگیر خواهد شد و قرآن را دام تزویر خواهند ساخت. فرمانروایان بسیار خواهند گشت و دادگری رو به زوال خواهد نهادو بدخواهی و بدبینی و بد رفتاری و خشونت و قتل گریبان گیر همه خواهد شد.»^[۱۵]

این همه وضع آخرالزمان را نشان می‌دهد و به عبارت دیگر وضع پیش از ظهور یک نجات بخش و یک جریان در حال شکل گیری و ثمر بخشی را که بادآور سپیده دم است پس از شبی سخت تاریک و هولناک و غرقه در بیم و حیرت.

چنین وضعی هر چند در آستانه بعثت های بزرگ مشاهده شده است، ولی در آخرالزمان به گونه ای دیگر است. ظهور مهدی ظهور نهایت نور و راستی و داد در زمین است؛ از این رو وضع پیش از ظهور حضرت نقطه های سقوط و انحطاط و فرومایگی بشر را آشکار می گرداند، که خداوند در قرآن کریم در داستان آفرینش آدمی از آن به «اسفل سافلین» تعبیر نموده است:

«لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم ثم رددناه اسفل سافلین»^[۱۶]

«براستی انسان را در نیکوترین اعتدال آفریدیم. سپس او را به پست ترین [مراتب] پستی بازگردانیم.»

از آن جا که در آثار دینی ما آمده که مهدی – علیه السلام- به لحاظ سیرت و صورت نیای بزرگش رسول اکرم را به یاد می آورد و همچنین کمال دین و تمام نعمت و تمام نعمت حضرت حق بر تشنگان حقیقت در جهان موعود جلوه گر خواهد گشت، مناسب می بینیم که از سخن مولا ‌امیرالمومنین در باب بعثت رسول الله و وضع پیش از ظهور و بعثت سود جوییم:

« من سابق سمی له من بعده، اوغابر عرفه من قبله. علی ذلک نسلت القرون و مضت الدهور و سلفت الاباء و خلقت الابناء الی ان بعث الله سبحانه محمدا رسول الله علیه و آله لانجاز عدته و تمام نبوته.ماخوذا علی النبیین میثاقه مشهوره سماته کریما میلاده و اهل الارض یومئذ ملل متفرقه و اهواء منتشره و طوائف متشتته بین مشبه الله بخلقه او ملحد فی اسمه او مشیر الی غیره فهدا هم به من الضلاله و انقذهم بمکانه من الجهاله.^[۱۷]»

در ادامه به تعریف مفهومی هر یک از عناصر ارتباطات می‌پردازیم:

۱- فرستنده یا منبع: کسی است که به قصد دستیابی به اهدافی خاص با ارسال پیام، یک فرایند ارتباطی را آغاز می‌کند.

۲- گیرنده: کسی است که مخاطب فرستنده می‌باشد. جریان ارتباطی به سوی او شکل می‌گیرد و اوست که باید تحت تأثیر پیام قرار گیرد. در جریان ارتباط‌های درون فردی، فرستنده و گیرنده پیام یکی هستند.

۳- پیام: معنا، منظور و محتوای ذهنی است که از سوی فرستنده به‌طرف گیرنده ارسال می‌شود. پیام‌ها متشکل از دانش ها، نگرش‌ها، مهارت‌ها و یا ترکیبی از آن‌ ها هستند. برای اینکه معنا، منظور و محتوای ذهنی، یا به طور خلاصه پیام، حالت عینی به خود گرفته و قابل انتقال شود، در قالب نمادها، رمزها و نشانه های قرار دادی – مثلاً زبان گفتاری یا نوشتاری – قرار داده می‌شود.

۴- هدف: قصد، غرض و منظوری است که فرستنده برای آن یک جریان ارتباطی را برقرار می‌کند. آغاز فرایندهای ارتباطی بدون مشخص کردن اهداف مورد نظر، اغلب نمی‌تواند به نتیجه ی مطلوب منجر شود. در عین حال، اغلب گیرنده نیز در جریان ارتباط هدف هایی را دنبال می‌کند. اگر ‌به این هدف های فرستنده و گیرنده توافق وجود داشته باشد ارتباط موفق تر خواهد بود.

۵- رسانه: وسیله ای است که فرستنده به کمک آن معنا و مفهوم مورد نظر خود (پیام) را به گیرنده منتقل می‌سازد. به عبارتی دیگر، رسانه وسیله ی حامل پیام از فرستنده به گیرنده است.

۶- بازخورد: واکنش وعکس‌العمل گیرنده پیام در مقابل فرستنده را بازخورد می‌نامند. نقش بازخورد ‌در چگونگی تداوم جریان ارتباطی اهمیت بسیار دارد، زیرا فرستنده می‌تواند بر اساس بازخوردهایی که ازگیرنده می‌گیرد، در صدد رفع اشکالهای جریان ارتباطی و اصلاح آن برآید و براحتمال موفقیت این فرایند بیفزاید. (همان منبع).

۲-۲-۴ انواع ارتباطات

۱٫ ارتباط مستقیم و شخصی: ارتباطی است که بدون واسطه بین شخص پیام‌دهنده و شخص پیام گیرنده ایجاد می‌شود. در این نوع ارتباط، اطلاعات و پیام، مستقیماً مبادله می‌شود، مثل گفتگو بین دو یا چند نفر. مهم‌ترین خصوصیت این نوع ارتباط، صمیمی بودن و دوستانه بودن این ارتباط است.

۲٫ ارتباط غیرمستقیم و غیرشخصی: در این نوع از ارتباط، واسطه‌ای بین فرستنده و گیرنده پیام وجود دارد، ‌به این شکل که فرستنده و گیرنده پیام، همدیگر را نمی‌شناسند و فقط پیام ارتباطی توسط وسیله ارتباطی (کتاب، مجله و…) به مخاطبان می‌رسد.

۳٫ ارتباط‌جمعی: ارتباط غیرمستقیمی که از طریق تلویزیون، رادیو، مطبوعات پرتیراژ و وسایل مشابهِ ارتباطی (رسانه های گروهی) ایجاد می‌شود، ارتباط‌جمعی نامیده می‌شود. این نوع ارتباط، بین هزاران نفر از افرادی که همدیگر را نمی‌شناسند، به وجود می‌آید.

در این نوع ارتباط، دیگر محدودیت زمانی و مکانی‌ای که در ارتباط‌های مستقیم و شخصی وجود داشت، وجود ندارد. خصوصیت دیگر، این است که در این نوع از ارتباط، امکان حفظ و دوام پیام‌ها به صورت چاپی یا نوار و فیلم در طول زمان وجود دارد (معتمد نژاد،۱۳۷۱).

۲-۲-۵ موانع ارتباطات

انسان‌ها برحسب سن و ویژگی‌های فردی، هر یک تا مدت محدودی می‌توانند بر سخنان یکدیگر تمرکز و آن‌ ها را درک کنند. معمولاً اطلاعات قبلی به یادگیری مفاهیم جدید کمک می‌کند (انتقال مثبت). اگر دانسته‌های قبلی نه تنها کمکی به درک سریع‌تر پیام نکرده بلکه موجب درک غلط شود، انتقال منفی روی‌داده است. اگر هدف ارتباط برای گیرنده مشخص یا جالب نباشد یا فرستنده نتواند پیام را به‌خوبی منتقل کند و یا عوامل فیزیکی مانع شوند و یا مخاطب آمادگی دریافت پیام را نداشته باشد، گیرنده به‌رغم حضور فیزیکی، در افکار خویش گردش می‌کند (قاسمی و همکاران،۱۳۸۹). چهار مانع عمده برای ارتباط مؤثر عبارت‌اند از: الف) موانع فرآیندی ب) موانع فردی ج) موانع فیزیکی د) موانع مفهومی

الف) موانع فرآیندی^[۲۶]: هر عاملی از مدل ادراکی ارتباطات ارائه شده است، یک مانع فرآیندی بالقوه است. موانع فرایندی شامل موارد ذیل می‌باشد:

موانع فرستنده: اطلاعات غلط را از یک مأمور خدمات به مشتری که اخیراًً استخدام‌شده به دلیل کمبود تجربه کسب می‌کند.

مانع به رمز درآوردن^[۲۷]: یک کارمندی که فارسی زبان دوم او است. برایش سخت است که توضیح دهد چرا یک محموله دیر ارسال‌شده است.

مانع پیام: یک کارمند به ملاقات نمی‌رسد چون یادداشت تأییدشده‌ای در این زمینه دریافت نمی‌کند، پیام ملاقات به او دیر می‌رسد.

مانع رسانه‌ای^[۲۸]: یک فروشنده برای فروش کالا به صورت تلفنی موفق نمی‌شود، چون اختلال تلفنی مانع از یک مکالمه‌ اثربخش می‌گردد.

مانع رمزگشایی^[۲۹]: کارمند نمی‌داند که چگونه به یک درخواست مدیر که با علائم و رنگ‌های مختلف ابلاغ می‌شود، پاسخ دهد.

مانع گیرنده^[۳۰]: دانشجویی که با دوست خود در حال گفتگو و صحبت کردن است از استاد خودش سؤالی را که چند لحظه پیش توضیح داده‌شده بود، می‌پرسد.

مانع بازخور: تقویت‌هایی که یک مصاحبه‌کننده با تکان سرانجام می‌دهد ممکن است منجر ‌به این شود که مصاحبه‌شونده فکر کند که او در حال انجام یک کار بزرگی در پاسخ به سؤالات است.

ب) موانع شخصی^[۳۱]: این موانع بین افراد فرستنده و گیرنده و زمانی به وجود می‌آید که تفکرات از فرایند ارتباط دور شود. این موانع از چارچوب بازگشت اعتقادات، ارزش‌ها و تعصبات به وجود می‌آید. اینکه افراد آیا واقعاً درگیر گوش کردن و درک می‌شویم در نتیجه می‌توانیم پیغام‌ها را ازنظر فرستنده درک کنیم تا ازنظر خودمان وچارچوب ارجاع فرستنده را به دست آورده و به آنچه او دارد درباره آن صحبت می‌کند، ارتباط دهیم. موانع شخصی ارتباطات عبارت‌اند از: سطح توانایی ما در ایجاد ارتباط مؤثر است، افراد دارای توانایی‌های مهارتی هستند که اگر به‌درستی شناخته نشوند، موجب ارتباط غیر مؤثر می‌گردد.

طریقه‌ای که افراد اطلاعات را پردازش و تفسیر می‌کنند. افراد چارچوب‌های مختلفی از آگاهی و تجربیات را برای تفسیر جهان اطراف خود دارند و به طور گزینشی به محرک‌های مختلف تمایل دارند.
همه ی این تفاوت ها هم بر آنچه که می‌خواهیم، بگوییم و آنچه که فکر می­کنیم، اثر می­ گذارد.

سطح اعتماد بین افراد می‌تواند یک مانعی برای ارتباط مؤثر باشد و تحریک محرک ارتباطات زمانی که افراد به هم اعتماد ندارند، به نظر می‌رسد که بیشتر منحرف و تحریف شود.

تعصب و ادراک کلیشه­ای هم جزء موانع ارتباط هستند. آن‌ ها به طور قدرتمندی می‌توانند آنچه را که از دیگران درک می­کنیم تحت تحریف قراردهند.

حالت‌های «من» مانع پنجم است. حالت‌های من می‌توانند باعث دنباله روی از قدرت، اعتبار و منابع گردند. حالت‌های من بر رفتار مردم با یکدیگر تأثیر می‌گذارد.

شنود ضعیف مانند آشفتگی افکار، گوش نکردن به پیام­ها، انفعال رفتاری، مجادله و پرهیز از شنیدن مطالب دشوار مانع ارتباط مؤثر می‌گردد.