تضمینات تسهیلات بانکی- قسمت ۳ | ... | |
در قراردادهای رهنی بانکها با وثائق متعدد، بعضاً ارزش رقبات (گروگانها) مشخص نمیشود و کل رقبات در مقابل کل تسهیلات ترهین میگردند وبانکها قبل از تسویه کامل بدهی، از وثائق فک رهن نمیکنند راهن نیز نمیتواند به میزانی که ملک یا مال وی در مقابل آن ترهین گردیده به بانک یا اداره ثبت بپردازد و از مورد رهن خود فک رهن بعمل آورد راهکار مناسب برای بیرون رفت از این رویه چیست؟ و چه اقداماتی میتواند هم منافع مشتری و هم منافع بانک را توامان حفظ کند و از بروز مشکلات جلوگیری نماید؟ آیا تضمینات تسهیلات بانکی احصاء شدهاند یا میتوان هر نوع مال یا اسناد و یا اوراق بهادار را به عنوان تضمین وام پذیرفت یا ضمانت هرشخص یا اشخاصی را قبول کرد؟ چگونه بانکها در مقابل عقودمشارکتی با مشتریان تضمین میگیرند؟ آیا بانکها املاک مشاعی را به عنوان وثیقه و تضمین تسهیلات قبول مینمایند؟ در شرکتهای با مسئولیت محدود، شرکا بهاندازه سرمایه خود در شرکت مسئول تعهدات شرکت هستند و در شرکت سهامیخاص نیز مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمیسهام اسمیآنها است حال اگر چنین شرکتهایی از بانک تسهیلات بانکی بگیرند و این تسهیلات بیش از سرمایه ثبت شده شرکت باشد آیا تعهد شرکت به میزان بیش از سرمایه ثبت شده صحیح است و تعهدات ضامن به تبع تعهد اصلی چطور؟
آیا بانکها یک وثیقه را در دو بانک متفاوت مثلاً ملت و تجارت یا سپه در مقابل تسهیلات به عنوان تضمین قبول مینمایند؟ چنانچه تعداد چند باب خانه توامان در رهن بانک قرار گیرد چگونه این اموال از طریق مزایده فروخته شده و مطالبات بانک وصول خواهد شد. زمانیکه بانک در قرارداد رهنی شرط میکند که هر گاه بدهکار دارای بدهیهای دیگری غیر از بدهی مورد نظر این قرارداد داشته باشد در صورت تسویه این بدهی نیز، فک رهن از مورد رهن مادامیکه بدهیهای دیگر وی تسویه نشود ممکن نخواهد بود آیا ماده ۷۹۰ق.م مشمول این موضوع خواهد بود و آیا این شرط صحیح است و اگر باطل است مبطل عقد نیز هست یا خیر؟ .بعضی از بانکها هنگام پرداخت تسهیلات از راهن وکالتنامه بلاعزل به نفع بانک اخذ میکنند آیا این وکالتنامه ضمانت اجراء دارد یا خیر؟ در ضمن قرارداد رهنی، شرط سلب حق انتقال به غیر اعم از عین و منافع برای راهن درج میشود آیا این شرط صحیح است؟ ب- فرضیههای تحقیق فرضیههای مورد نظر به شرح زیر مطرح شده است:
تضمینات اخذ شده از مشتریان، وثیقه به معنای عام بوده و لذا با مفهوم ضمان در حقوق مدنی رابطه عموم و خصوص مطلق دارد. با توجه به نوع تسهیلات بانکی تضمینات ممکن است وثیقه ملکی یا اموال منقول یا اسناد تجاری باشند. بانکها در قبال عدم پرداخت بدهی توسط مشتریان، ممکن است از راههای مختلفی از قبیل صدور اجرائیه و یا مراجعه به دادگاهها مطالبات خود را وصول کنند. ج- اهمیت و ضرورت تحقیق: بانکها بخصوص بانکداران جمهوری اسلامیایران در رابطه با اخذ تضمین از مشتریان شیوهها و روشهای متفاوتی را اعمال مینمایند که بعضاً مشاهده میگردد یکی از بانکها نوعی تضمین را قبول میکنند اما این تضمین مورد قبول بانک دیگر نیست.
د- اهداف تحقیق هدف از تحقیق حاضر معرفی راهکار واحد برای کلیه بانکهای کشور و همچنین پیشنهاد راهکار نو و ابداعی به منظور ارائه خدمات بهتر بانکی است تا ریسک موجود در پرداخت تسهیلات توسط بانکها به حداقل کاهش یابد و از طرف دیگر مردم نیز راهکار مربوطه را بشناسند در نتیجه اعمال سلیقهها به حداقل برسد همچنین از سوء استفادههایی که توسط بعضی از گیرندگان تسهیلات نسبت به بانک اعمال میشود جلوگیری شود.
هـ- پیشینه تحقیق موضوعات ضمان و وثیقه بارها در مباحث فقها و حقوقدانان مطرح و نظریات مختلفی بیان شده است و بحث تضمینات تسهیلات بانکی بعد از تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا بصورت پراکنده در تعدادی از مقالات طرح گردیده ولی به طور کامل مورد بررسی قرار نگرفته است بنابراین احساس شد که این موضوع نیاز به تحقیق و بررسی داشته باشد و تنها مورد تحقیق مرتبط مربوط به پایاننامه دوره کارشناسی ارشد آقای منوچهر طالبی بود که آن تحقیق به بحث ضمانت نامههای بانکی و گشایش اعتبارات اسنادی پرداخته است و که این نوع تضمینات توسط بانکها و برای ضمانت از اشخاص و مشتریان بانکها صادر میشود و تحقیق من درست در نقطه مقابل قرار دارد بدین صورت که بنده به تضمینات اخذ شده از مشتریان بانکها درمقابل ارائه خدمات بانکی پرداختهام و موضوعی است متفاوت با پایاننامه مورد اشاره که توسط آقای طالبی تدوین شده است.
و- روش تحقیق در تحقیق حاضر از روش گردآوری کتابخانهای استفاده شده که پس از یادداشت برداری از روش تحلیلی و توصیفی استفاده شده است و نگارنده در آن از تجربیات شخصی خود در طول سالهای متمادی و اشتغال در مشاغل مرتبط بهره گرفته است.
ز- سامانه تحقیق این تحقیق شامل یک مقدمه و سه فصل است که فصل اول مربوط به کلیات است و هدف از طرح کلیات در این فصل تبیین مفاهیم است و در دو مبحث بترتیب مفاهیم و نحوه شکلگیری نظام بانکی و شرائط اعطای تسهیلات بیان شده که هریک از مباحث در دو گفتار مطرح گردیده، گفتار اول مبحث اول مربوط به مفاهیم اصلی و گفتار دوم همین مبحث به مفاهیم مرتبط پرداخته است، مبحث دوم نیزدر دو گفتارکه گفتاراول در رابطه با شکلگیری نظام بانکی و گفتار دوم مربوط به شرائط اعطای تسهیلات است. در رابطه با بیان اینکه چه نوع تضمیناتی در بانکها مورد نظر است فصل دوم از انواع تضمینات تسهیلات بانکی بحث میکند که از دو مبحث تشکیل شده مبحث اول شامل وثائق عینی است که در دو گفتار بترتیب اموال منقول وغیر منقول بحث شده است، مبحث دوم وثائق دینی و تضمین اشخاص را بیان میدارد. در فصل سوم برای بیان شرایط وصول طلب از وثیقه اختصاص داده شده است که شامل دو مبحث است مبحث اول در دو گفتار مورد توجه قرار گرفنه است در گفتار اول از شرایط استیفاء از طریق اجرای ثبت بحث میشود و در گفتاردوم آیین رسیدگیدر اجراهای ثبت بحث گردیده و مبحث دوم نیز از دو گفتار تشکیل شده که در گفتار اول شرایط استیفاء طلب از طریق دادگاههای عمومیحقوقی و در گفتار دوم آیین رسیدگی در دادگاهها و اجرای احکام دادگستری مورد بررسی قرار میگیرد نهایتا در خاتمه نتیجهگیری و پیشنهاد ارائه شده است.
فصل اول:
کلیات
مبحث اول:
مفاهیم
گفتار اول: مفاهیم اصلی
الف – تسهیلات بانکی: تسهیلات بانکی از دو کلمه تسهیلات و بانکی تشکیل یافته که ریشه هر کدام به قرار زیر است.
ب – تضمینات: تضمینات جمع کلمه تضمین است و تضمین به معنی ضامن گردانیدن آمده است.[۵]
خسارت خواستن وثیقه مانند تضمین ابواب جمعی و تضمین سردفتر در حسن انجام کار. جای دادن مسئولیت و یا تعهدی در ذمهای.[۶] تضمین که در زبان انگلیسی گارانتی گفته میشود با کلمه ضمان دارای ریشه مشترک هستند.[۷]
فرق تضمین و تعهد- هر تضمینی همراه با تعهد است و بلکه خود تعهد است ولی هر تعهدی، تضمین نیست تعهد، وقتی بصورت تضمین در میآید که عنوان مسئولیت را داشته باشد. بهمین جهت در فرانسه میگویند تضمین دو معنی دارد: تعهد و مسئولیت، چنانکه میگویند: مسئولیت بیمه گر و مسئولیت متصدی حمل و نقل. ترجمه واقعی garantie که در قانون مدنی ما رعایت شده(عهده) است بنابراین هر شرط که راجع به وصف و کار مبیع، بنفع مشتری شود در اصطلاحات خارجی، تضمین نامیده میشود مانند تضمین کار اتومبیل درمدت دهسال. گفتار دوم: مفاهیم مرتبط
الف- وثیقه: در لغت به معنی پیمان موکد، حجت، سند، مسند تعهد و به معنی استوار کردن است. همچنین به معنی عهدنامه، گروگان، گرو، نامه خرید و فروخت آمده است[۸] و در اصطلاح وثیقه عبارت از مالی است که وام گیرنده زیر عنوان رهن و یا معامله با حق استرداد به وام دهنده میسپارد (به اقباض و یا به صرف تنظیم سندر رسمی) تا اگر در موعد مقرر بدهیاش را ندهد وام دهنده بتواند از محل فروش آن مال، طلب خود را وصول کند.
ب- رهن: در لغت به معنی گروکردن چیزی را نزد کسی، ثابت وبرقرارماندن چیزی است. [۱۰] و هم به معنی ثبات و دوام است با دادن رهن در واقع طلب مرتهن از نظر حقوقی ثبات وقرار پیدا میکند. رهن به معنی حبس هم استعمال شده است رهینه مال مورد گرو را گویندکه (عین مرهونه) هم گفته میشود وگاهی (مال الرهانه)گویند وگاهی به اختصار (مرهون) گفته میشود.گاهی به عین مرهون هم (رهن) گفته میشود وجمع آن (رهون) است.[۱۱]
[سه شنبه 1400-01-24] [ 11:37:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|