چارچوب تحلیلیای که موسلی و چن در سال ۱۹۸۴را برای کشورهای در حال توسعه ارائه داده است به عوامل اقتصادی ـ اجتماعی می پردازد که از طریق عوامل بلافصل بر مرگ ومیر کودکان تأثیر میگذراند .عوامل بلافصل این مدل عبارتند از: عوامل مربوط به باروری ( رتبه ولادت ـ فاصله موالید )، آلودگی محیطی (هوا ـ غذا ـ آب ـ تغذیه نامناسب)،صدمات (تصادفی ـ عمومی) ، مراقبتهای فردی در مقابل بیماری (مراقبتهای فردی ـ مراقبتهای پزشکی).با توجه به این که این مدل به نقش آلودگی محیطی بر سلامت کودکان و مرگ و میر اطفال تاکید نموده است، لذا عامل محیطی آلودگی هوا از این مدل برای توضیح تاثیرات آلودگی هوا در شیوع سقط و مرده زایی در تحقیق حاضر استفاده می شود .
عکس مرتبط با اقتصاد
رویکرد نظری دیگری که در طرح فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است رویکرد بونگارت است که در سال ۱۹۷۸درمطالعاتی که انجام داده به این نتیجه رسیده است که بعضی ازتعیین کننده های بلافصل درمقایسه باعوامل دیگرنقش بیشتری درتعیین میزان تغییرات باروری دارند. بونگارت هشت متغیر،رابه عنوان تعیین کننده های بلافصل باروری درنظرگرفت .
نسبت زنان ازدواج کرده یا زنان در وصلت های جنسی(بونگارت معتقد است این تعیین کننده تأثیر قابل ملاحظهای بر باروری کل داشته اما وصلتهای جنسی موقت عموماً اثر ناچیزی بر باروری دارند)،الگوهای فعالیت جنسی (یکی از کم اهمیتترین متغیر بینابینی است)، تغذیه با شیر مادر و ناتوانی باروری بعد از وضع حمل( توقف قاعدگی نبود عمل تخمک گذاری در زن را نشان میدهد. بعد از تولد فرزند دوره ای از توقف قاعدگی بعد از وضع حمل وجود دارد. (تغذیه با شیر مادر محافظتی معادل ۹۵% را در مقابل حاملگی بوجود می آورد ) ،جلوگیری از حاملگی ( به روش های شیمیایی بازدارنده آبستنی اطلاق می شود) ، سقط جنین اختیاری ، سقط جنین های غیر عمدی (از حاملگی های انجام شده، در حدود ۲۵ درصد به سقط جنین غیر ارادی منجر میشوند)، نازایی طبیعی (یکی از عوامل مهم مؤثر بر نازایی طبیعی سن می باشد) ، نازایی آسیب شناختی ( نازایی ناشی از بیماری ، بویژه بیماری آمیزشی می پردازد) .
که از میان این متغیرهای مورد بررسی بونگارت تأثیر سقط جنینهای غیر عمد در تبین باروری مورد توجه می باشد. بطوریکه هرکدام ازاین متغیرهابه نوعی باروری دریک جامعه راتحت تأثیرقرارمیدهند .
به هرصورت این عوامل هرکدام میتوانندبه نوعی باروری دریک جامعه رامتأثرکنند،وعامل کاهشی یا افزایشی درباروری کل باشند .در تحقیق حاضر با در نظر گرفتن عامل سقط جنین غیر عمد (خودبخودی)به عنوان تعیین کننده های رفتار باروری از چهارچوب بونگارت بهره بردهایم .
بااستفاده ازعناصری از مدل نظری موسلی وچن(عوامل محیطی و فردی )ومدل بونگارت که سقط جنین خودبخودی یاهمان تلفات جنینی را ازعوامل بلافصل یاکاهنده باروری میداندو همچنین نتایج تحقیقات پیشین ، مدل مفهومی که هدایت این تحقیق را بعهده بگیرد به صورت زیر ارائه نمودیم .
۲-۸) مدل مفهومی
شکل شماره ۱٫ مدل تحلیل عوامل مؤثر بر سقط جنین ( خودبخودی ) و مردهزایی
در مدل مفهومی بالا، این مطالعه در نظر دارد تاثیر سکونت در آلودگی هوا (محل سکونت در شهر اراک در مقایسه با تفرش) را بر میزان شیوع سقط و مرده زایی در ۵ سال گذشته در زنان سنین باروری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی ، پس از کنترل اثر سایر عوامل موثر بر سقط و مردهزایی نشان دهد. در این مدل، به غیر از آلودگی محیط زیست ، تاثیر عوامل اقتصادی اجتماعی موثر بر سقط شامل، تحصیلات، درآمد و شغل نیز در نظر گرفته خواهند شد. متغیرهای جمعیتی مانند سن زن، تعداد موالید و سابقه سقط های قبلی و غیره …در نظر گرفته می شود. همچنین سایر عوامل موثر بر سقط مثل سابقه فامیلی سقط و وجود بیماریهای مزمن که باشیوع سقط رابطه دارند ملحوظ میشوند.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۲-۹)برخی از سوالات تحقیق
۱ـ آیامیزان سقط جنین خودبخودی درزنان مراجعه کننده به مراکزدرمانی اراک بامیزان فوق در زنان متناظرساکن تفرش متفاوت است؟
۲ـ آیامیزان مردهزاییدر زنان مراجعه کننده به مراکزدرمانی اراک بامیزان فوق درزنان متناظرساکن تفرش متفاوت است؟
۳ـ آیا محل زندگی (سکونت در اراک یا تفرش ) به خودی خود عامل “تعیین کننده سقط جنین خودبخودی” در زنان مراجعه کننده به مراکز درمانی می باشد (پس از کنترل اثر سایر متغیرهای دخیل ) ؟
۴ـ آیا محل زندگی (سکونت دراراک یا تفرش ) به خودی خود عامل “تعیین کننده مردهزایی ” در زنان مراجعه کننده به مراکز درمانی می باشد (پس از کنترل اثر سایر متغیرهای دخیل )؟
۵ـ آیا میزان سقط خودبخودی ومردهزایی درهرکدام ازدوشهر اراک و تفرش با مشخصههای جمعیت شناختی(مانندسن،) ویژگیهای ژنتیکی(سابقه بیماری زنان ، سابقه فامیلی سقط ، سابقه سقطهای قبلی)و عوامل اجتماعی–اقتصادی (تحصیلات، شغل،سطح درآمد) مرتبط است؟
۲ـ۱۰) فرضیات تحقیق
۱ـ بین میزان مواجه باآلایندهها (سکونت در اراک یا تفرش)ومیزان سقط جنین خودبخودی رابطه مستقیم وجود دارد.
۲ ـ بین میزان مواجه باآلایندهها ( سکونت در اراک یا تفرش)ومیزان مردهزایی رابطه مستقیم وجود دارد.
۳ ـ شیوع سقط جنین خودبخودی در ۵ سال گذشته در زنان سنین باروری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی در اراک بیشترازتفرش است.
۴ ـ شیوع مرده زایی در ۵ سال گذشته در زنان سنین باروری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی در اراک بیشتر ازتفرش است.
۵ـ با کنترل سایر عوامل دخیل در بروز سقط و مرده زایی، شیوع سقط جنین خودبخودی و مردهزایی در ۵ سال گذشته در زنان سنین باروری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی دراراک بیش از تفرش است .
متغیرهای کنترل
عوامل ژنتیکی (سابقه بیماری مزمن،سابقه فامیلی سقط ، سابقه سقطهای قبلی)
عوامل اقتصادی–اجتماعی( درآمد ،شغل،تحصیلات)
مشخصههای جمعیت شناختی( مانند سن)
رفتارهای پرخطر فردی ( استعمال سیگار ، مشروبات، مواد مخدر)
عکس مرتبط با سیگار
فصل سوم
روش شناسی
مقدمه
اصولا هدف تحقیق علمی شناخت یک پدیده در یک جامعه آماری می باشد و موضوع تحقیق می تواند متوجه صفات ، ویژگیها ، کارکردها و متغیرهای آن بوده و یا روابط بین متغیرها ، صفات آنها ، کنش ها و واکنشها و همچنین عوامل تاثیرگذار در جامعه را مورد بررسی قرار دهد . پژوهشگر قصد دارد اثر متغیر مستقل خود را بر متغیرهای وابسته با کنترل متغیرهای مداخله گر در جامعه آماری مورد نظر مورد بررسی و آزمون قرار دهد . در این فصل به اختصار به توضیح روش تحقیق ،جامعه آماری ، حجم نمونه، و شیوه نمونه گیری ، تعاریف نظری و عملی متغیرها ، تکنیک جمع آوری اطلاعات و تحلیل داده ها پرداخته می شود .
۳ـ ۱) روش تحقیق
روش مجموعه ای از ترتیبات عملی یا رویه ها و تکنیکها که برای گردآوری و تحلیل داده ها بکار میآیند(استرواس ،۱۳۹۲: ۲۶ ).در تحقیق حاضر با توجه به هدف تحقیق که بررسی نقش آلایندههای صنعتی موجود در هوا در شیوع سقط جنین و مردهزایی است، نوعی مطالعه اپیدمیولوژیک محسوب می شود که از این سری مطالعات اپیدمیولوژیک ، مطالعات پانل ، مورد ـ متقاطع ، مقطعی و سری زمانی برای برآورد اثرات حاد آلودگی هوا مناسب هستند .روش پژوهش حاضر از نوع مقطعی است که قصد دارد یک عامل خطر (آلاینده های صنعتی) را در یک برش از زمان(۹۳ـ۸۹) و مکان( شهرستان اراک) و بصورت پیمایشی مورد بررسی قرار دهد .یعنی شرط ورود به نمونه زنانی هستند که بیش از پنج سال در اراک و تفرش اقامت داشتند. و با بهره گرفتن از پرسشنامه هایی که توسط نمونه مورد تحقیق پاسخ داده شده اند به تحلیل نتایج بپردازد. مطالعات مقطعی(Cross- Sectional) از انواع مطالعات مشاهدهای است که در یک برش یا مقطعی از جامعه یا در یک مقطع یا محدوده زمانی خاص انجام می گیرند.این مطالعات به منظور توصیف یا تحلیل یک یا چند پدیده سلامتی در زمان و معمولاً مکان تعریف شدهای انجام میگیرد و بطور عمده برای به دست آوردن اطلاعات در مورد شیوع یا عوامل خطر در زمان و معمولاً مکان تعریف شده ای بکار میرود. این نوع مطالعه به علت سادگی از رایجترین مطالعات محسوب می شود .در مطالعات مقطعی مواجهه و پیامد بیماری هردو همزمان برای هر یک از افراد استخراج میشوند .در یک مطالعه مقطعی پژوهشگر ابتدا نمونه ای از جمعیت را انتخاب می کند وسپس متغیرهای مستقل و وابسته را همزمان اندازه میگیرد(مثل وجود و یا عدم وجود یک عامل خطرویک بیماری).
۳-۲) واحد تحلیل
یکی از نخستین گامها در طراحی یک برنامه تحقیق عبارت است از توضیح «واحد تحلیل» یعنی موضوعی که توجه مارا به خود معطوف داشته است معمولاً واحد تحلیل در تحقیق اجتماعی افراد انسانی هستند.( ارل ببی[۳۴]، ۱۳۸۵)در پژوهش حاضر واحد تحلیل فرد می باشد و شامل هر زنی است که در بازه سنی ( ۴۹ ـ ۱۵) می باشد.
۳ـ ۳)جامعه آماری
« جمعیت به تعبیر عام به مجموعه ای از واحدها اطلاق می شود که در یک یا چند ویژگی مشترک باشند»(سرایی،۱۳۹۰). به تعبیر دیگر ، “در جامعه ی آماری در هر تحقیق به آن گروهی اطلاق می شود که قرار است درباره آن نتایجی گرفته شود » (ببی۱۳۸۷، ۴۹)در پژوهش حاضر ، جمعیت آماری زنان در سنین باروری ( ۴۹ـ۱۵) می باشند . که به یکی از مراکز درمانی مورد پژوهش در اراک و تفرش در شش ماه نخست سال ۹۴ مراجعه کرده اند.در واقع معیارهای ورود به مطالعه زنان متأهل در بازه سنی ( ۴۹ـ۱۵) سال هستند که بیش از ۵ سال در اراک ( شهر مورد مطالعه)و تفرش(شهر کنترل ) اقامت داشته اند .
۳ـ ۴) روش نمونه گیری
به علت محدود بودن تعداد بیمارستان های دارای خدمات مامایی و زایمان در شهر اراک و شهر تفرش همهی این بیمارستانها در مطالعه در نظر گرفته شده است .به ترتیب مراکز درمانی بیمارستان آیت ا.. طالقانی و امام خمینی و درمانگاه ها و کلینیک بن سینا در اراک و بیمارستان والفجر و درمانگاه های هفت تیر و ۲۲ بهمن تفرش بوده است . که برای بدست آوردن حجم نمونه و انجام تحقیق در نظر گرفته ایم و که بصورت سهمیه ای نمونه گیری شده است . یعنی با توجه به حجم مراجعه کننده به هر بیمارستان و یا مرکز درمانی شهر پرسشنامه پخش می شود . این نوع نمونه گیری از جمله روشهای نمونه گیری غیر احتمالی است . که پژوهشگر تلاش می کند با آوردن کلیه اجزای شناخته شده جامعه در نمونه خود، که از افراد در دسترس انتخاب شده اند ، به نمونه جامعیت بدهد و در صورت امکان تناسب موجود در جامعه را در نمونه رعایت کند، این نمونه گیری را سهمیهای می گویند( افضلی،۱۳۸۹:۳۶ ) . تعداد نمونههای بدست آورده شده از هریک از شهرهای اراک و تفرش با توجه به مراجعین هر مرکز درمانی به صورت زیر می باشد .
جدول شماره ۳٫ نمونه های گرفته شده به تفکیک مراکز درمانی اراک
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
موضوعات: بدون موضوع
[چهارشنبه 1400-01-25] [ 05:08:00 ق.ظ ]