الف)تعیین هدف های دانش: هدفهای مدیریت دانش، باید از هدفهای اصلی سازمان نشأت گرفته و در دو سطح استراتژیک و عملیاتی مشخص شوند.
-
- سطح استراتژیک : تبدیل و نگهداری سازمان بر مبنای مدیریت دانش و همچنین ایجاد فرهنگ و سیاستهای لازم در این زمینه انجام می شود.
-
-
- سطح عملیاتی : که در این سطح، با توجه به هدف ها باید نحوۀ شناسایی، استفاده، توزیع، کاربرد و نگهداری دانش، مشخص و برنامه های لازم برای دستیابی به آنها در زمان معین، طراحی شود و به مرحلۀ اجرا درآید.
ب) شناسایی دانش: با طرح این پرسش که ” آیا میدانیم که چه میدانیم ؟ ” باید انجام این وظیفه مدیریت دانش؛ یعنی مرحله کشف دانش را آغاز کرد. بسیاری از سازمانها به خاطر ناآشنا بودن با دانش خود، در تصمیم گیریها و هدفگذاریهای شان دچار مشکل میشوند، البته ناگفته نماند که شناسایی منابع دانش درون و بیرون سازمان، به همراه هم انجام می شود.
پ)کسب دانش: در این مرحله، دانشها باید از بازار داخلی و خارجی نظیر دانشهای مربوط به مشتری، به تولید، همکاران رقبا و … از منابع شناسایی شده در مرحله کشف، کسب گردد و نیز مشخص نمودن آنکه چه قابلیتهایی را می توان از خارج خریداری / تهیه کرد و مورد استفاده قرار داد، مورد توجه قرار میگیرد.
ت) توسعه دانش: با توجه به پایه های موجود، باید دانش سازمان را گسترش داد، البته این امر، شامل توسعه قابلیت، محصول، ایدههای جدید، فرایندها و … و مسائلی از این دست می شود.
ث)تسهیم دانش: مسائلی همچون چگونگی به اشتراک گذاری دانش موجود و انتقال آن به محل مناسب و مورد نیاز و چگونگی انتقال دانش، به گونه ای که در سازمان قابل دسترسی و استفاده باشد و نیز چگونگی انتقال دانش از سطح فردی به سطح دانش گروهی و سرانجام سطح دانش سازمانی، از جمله مواردی است که در دستور کار این بخش از مدیریت دانش قرار میگیرد.
ج)استفاده از دانش: اطمینان به استفاده مفید از دانش در سازمان، مربوط به این قسمت است. در این بخش، موانعی بر سر راه استفاده مفید از دانش جدید است که باید شناسایی و رفع شوند تا از آن بتوان، به طور عملی در ارائه خدمات و محصولات (دانش) استفاده کرد.
چ)نگهداری دانش: ذخیره و نگهداری و روزآمد کردن دانش به این بخش مربوط می شود. این روش، از نابودی دانش جلوگیری کرده به آن اجازه اینکه مورد استفاده قرار گیرد را میدهد که البته در این راستا باید ساز و کارهای مناسبی برای به روز کردن سیستم ایجاد شود.
ح)ارزیابی دانش: نحوه رسیدن به هدفهای معین و استفاده از نتایج آن به عنوان بازخور، برای تعیین یا اصلاح هدف، به این بخش مربوط است. با نگاه به نتایج بعضاً کیفی این فرایند، ضروری است، آنها را با توجه به نتایج کمی و هزینه های انجام شده در این زمینه، مورد ارزیابی قرار داد.(افرازه،۱۳۸۶)
در جدول شماره ۲-۴ فهرست ابزارهایی که در مراحل گوناگون مدل مذکور استفاده میشوند ، آمده است.
جدول (۲-۴) ابزار استفاده از فرایند دانش(افرازه،۱۳۸۶)
از مطالب ارائه شده راجع به مدلهای مدیریت دانش، ابعاد گونا گونی از موضوع مشخص شدند. حال می توان به کمک این شناخت، فرایند مدیریت دانش را از مرحله هدف تا مرحله ارزیابی، پیگیری کرد. به عنوان جمع بندی مطالب این بخش، موضوعات مرتبط به فرایند مدیریت دانش، در چهارچوب انسان، ساختار و فناوری، در قالب جدول شماره۲-۴ ارائه می شود:
جدول (۲-۵) حوزه های کار و سطوح گوناگون مدیریت دانش(افرازه،۱۳۸۴)
در مجموع با توجه به مطالعات مشابه انجام شده در حوزۀ استراتژی های مدیریت دانش و تجربیات شرکتهای پیشرو در دنیا، به نظر میرسد بهترین حالت برای انتخاب استراتژی مدیریت دانش بر اساس نظریۀ نوناکا و تاکائوچی، سرمایه گذاری بر روی یک یا دو استراتژی مدیریت دانش به عنوان استراتژی های اصلی و به کارگیری بقیۀ استراتژیها به عنوان استراتژی های پشتیبان میباشد.
۲-۳-۴) اصول مدیریت دانش
ازدیدگاه داونپورت وپروساک، اصول مدیریت دانش عبارتند از: (داونپورت و پروساک، ۱۳۷۹، ص۵۴):
دانش، نشأت گرفته از افراد است و در افکار افراد جای دارد.
تسهیم دانش مستلزم اعتماد است.
فناوری، رفتارهای دانشی جدید را امکان پذیر میسازد (منظور از رفتارهای دانشی، رفتارهایی است به منظور خلق، توسعه ، توزیع و غنیسازی دانش).
تسهیم دانش باید با تشویق و پاداش همراه باشد.
حمایت مدیریت و تخصیص منابع (برای مدیریت دانش) ضروری است.
دانش، ماهیتی خلق شونده دارد و تشویق افراد موجب می شود که دانش به شیوهای غیرمنتظره گسترش یابد.
برنامه های مدیریت دانش باید با برنامهای آزمایشی آغاز شود.
۲-۳-۵) مزایای مدیریت دانش
دست اندرکاران مدیریت دانش، مزایای بسیاری را برای مدیریت دانش بیان کرده اند. از جمله تسریع فرایندهای تجارت و کار، کسب مزیت رقابتی پایدار از طریق نوآوری، شناسایی و سازگاری با تغییرات، تداوم (در اختیارگرفتن دانش، بخصوص دانش ضمنی کارکنان و در دسترس قراردادن آن برای کارکنان)، حفظ و رشد دارایی های فکری. (احمدی وصالحی، ۱۳۹۱، ص۹۲) جدول زیر، برخی از مزایای مدیریت دانش را نشان میدهد.
مزایا |
فرایندهای دانش |
کارایی هاوصرفه جویی ها |
-بهترین طرزکارها -پایگاه های دانش حل وقطعیت بخشی به مشکل -مستندسازی فرایند |
فرصت های جدید |
-داده کاوی -پایگاه های دانش مشتری -دانش رقابتی وبازار |
تغییرونوآوری |
-تسهیل بخشی به یادگیری -همکاری -پایگاه های دانش مشتری -دانش رقابتی وبازار |
موضوعات: بدون موضوع
[پنجشنبه 1400-07-29] [ 04:58:00 ق.ظ ]