حساب های پس انداز *

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حساب های سپرده ثابت *

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*

 

 

 

 

 

 

 

ج: سایر منابع

 

 

*

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جمع کل:

 

 

*

 

 

جمع کل

 

 

*

 

 

ماخذ: جمشیدی، ۱۳۷۹، ص۴۴
اصول و مبانی بانکداری بدون ربا
ربا از دیدگاه اسلام امری مذموم و ناپسند است. تحقق ربا و انجام معاملات ربوی در هر جامعه زمانی متصور می گردد که روش های تأمین منابع مالی و همچنین مصرف این منابع توسط مؤسسات پولی و یا بانک ها منحصراً بر اساس روابط حقوق قرض استوار باشد. در نظام اسلامی عملیات ربوی متعارض با موازین و قوانین اسلامی می باشد. لذا بر این اساس روش های تأمین و تجهیز منابع و مصرف آن در طرف مختلف نمی تواند مبتنی بر مکانیسم قرض باشد مگر این که این نوع عقد قرض منحصراً به صورت قرض الحسنه باشد (مجتهد، ۱۳۸۴،ص۲۴۵). در نظام بانکداری اسلامی سپرده ها به دو نوع مشخص تقسیم می شوند
الف – سپرده قرض الحسنه که در غالب کشورهای اسلامی که بانکداری اسلامی را به تجربه در آورده اند مورد استفاده قرار دارد. در این کشورها سپرده قرض الحسنه منبع اصلی وام بدون بهره ای است که برای مقاصد خاص و بیشتر برای گروه های فاقد بضاعت جامعه تخصیص می یابد. از نظر حقوق این نوع سپرده علی الاصول مبتنی بر رابطه داین- مدیون می باشد و بنابراین همانند سپرده جاری در هر زمان قابل مطالبه است.
ب- .سپرده سرمایه گذاری که تقریبا مختص بانکداری اسلامی می باشد و بنیاد و شالوده آن از نظر حقوقی از رابطه وکیل- موکل استوار است. بر این اساس و بر مبنای اصل مشارکت در سود و زیان بانکداری اسلامی از دیدگاه سپرده سرمایه گذاری به مثابه وکیل امین از جانب تمامی مشتریان خود (سپرده گذاران سرمایه گذاری) در استفاده از سپرده های سرمایه گذاری برای مصارف خاص در چارچوب قراردادها و معاملات اسلامی اقدام می نماید. از لحاظ نظری این مطلب هسته مرکزی بانکداری اسلامی در مقایسه با نظام بانکداری ربوی را تشکیل می دهد. در بانکداری اسلامی بر عکس بانکداری ربوی اعطای وام، جز در مورد قرض الحسنه کاملا منسوخ و تسهیلات اعطایی در چارچوب قراردادها و معاملات اسلامی بر موازین اسلامی این نقش را ایفا می نماید (هدایتی، ۱۳۸۵،ص۴و۵).
بانک های اسلامی جهت حفظ بقای خود در تجارت و کسب سود کافی بایستی به اصلی ترین وظیفه خود یعنی وام دهی بپردازند. هر چند که این امر بر پایه اصول و مقررات اسلامی و تسهیم سود و زیان باشد. تسهیلات اعطایی در قالب قراردادها و بر اساس عملیات بانکی بدون ربا به ده گروه عمده تقسیم می شود:
فروش اقساطی: بانک های اسلامی به منظور ایجاد تسهیلات لازم جهت استفاده در امور تولیدی و خدماتی کالاهایی نظیر مواد اولیه و لوازم یدکی مسکن، اموال منقول، ماشین آلات و تأسیسات را تهیه و از طریق فروش اقساطی در اختیار متقاضیان قرار می دهند. در حالی که در بانکداری متعارف جهت خرید این کالاها می بایست از طریق وام و اعتبار با بهره اقدام می کردند.
اجاره به شرط تملیک: اجاره به شرط تملیک از لحاظ قضایی عبارت است از شرط بیع در ضمن عقد اجاره که با پرداخت تمام اقساط مستاجر مالک عین مستاجره شود.
سلف: منظور از معامله سلف در عملیات بانکی پیش خرید نقدی محصولات تولیدی صنعتی، کشاورزی، معدنی به قیمت معین است.
خرید دین: تسهیلاتی است که به موجب آن بانک سفته یا براتی را که ناشی از معامله نسیه تجاری باشد، خریداری می کند.
جعاله: به موجب این قرارداد جاعل یا کارفرما در قبال انجام عمل معین طبق قرارداد ملزم به پرداخت جعل اجرت معلوم می گردد.
مضاربه: عقدی است که بین بانک و شخص دیگر که برای اقدام به یک امر تجاری منعقد می گردد سود حاصل از انجام معامله در پایان کار بین بانک و عامل به نسبت توافق اولیه تقسیم خواهد شد.
مشارکت مدنی: در آمیختن سهم الشرکه نقدی و یا غیرنقدی شریک با سهم الشرکه نقدی و یا غیرنقدی بانک به نحو مشاع است که جهت انجام کاری معین در زمینه فعالیت های تولیدی بازرگانی و خدمات به مدت محدود و به منظور انتفاع بر حسب قرارداد به کار می رود.
مشارکت حقوقی: تأمین قسمتی از سرمایه شرکت های سهامی جدید یا خرید قسمتی از سهام شرکت های سهامی توسط بانک می باشد
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)
مزارعه: به موجب آن یکی از طرفین زمینی را برای مدت معین به طرف دیگر واگذار می کند تا در آن زراعت کرده و محصول را به نسب مورد توافق بین خود تقسیم کنند.
مساقات: بر اساس این قرارداد معامله بین صاحب باغ میوه و امثال آن با عامل در مقابل حصه مشاع معین از ثمره واقع می شود. در این قرارداد بانک ها همیشه نقش صاحب را خواهند داشت .
طبق قانون بانکداری اسلامی بدون ربا و تئوری های ذکر شده در آن بانکها ملکف گردیدند کلیه قراردادهای تسهیلاتی و پرداخت وام را بر مبنای این قانون انجام دهند و مبانی آنرا رعایت کنندکه در رأس همه آنها عدم پیش بینی و اعلام سود به مشتری میباشد و بانک به عنوان وکیل و مشتری به عنوان موکل در این قانون ایفای نقش میکنند . ولی واقعیت در سیستم بانکی چیز دیگری است ، بانک ها با پرداخت تسهیلات به صورت مشارکتی و تعیین حداقل سود دریافتی در قرارداد مذکور، مفاد این قانون را نقض میکنند. اجرای کامل قانون بانکداری بدون ربا میتواند اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی در سیستم بانکی و سیاست های پولی و مالی کشور بگذارد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
بدینگونه بعد از وقوع انقلاب اسلامی پایه های قانون بانکداری بدون ربا آغاز شد و بانکها مکلف به دریافت سود از مشتریان خود گردیدند، نه دریافت بهره . تفاوت سود و بهره در بانکداری اسلامی تجلی پیدا کرد که یکی از عوامل تحول در سیستم بانکداری کشور محسوب میشود.
نمونه ای از ترازنامه بانک اسلامی در صفحه بعد ارائه شده است:
ترازنامه ساده یک بانک اسلامی

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

 

 

 

 

 

 

 

حق انحصاری © 2021 مطالب علمی گلچین شده. کلیه حقوق محف