۵-۳ آزمون فرضیهها
در این قسمت به بررسی فرضیههای پژوهش پرداخته میشود.
۵-۳-۱ فرضیه اول:
افزایش قیمت برق بر میزان مصرف برق در بخش خانگی شهری اقتصاد ایران موثر میباشد.
عکس مرتبط با اقتصاد
برای بررسی تأثیر افزایش قیمت برق بر میزان سطح مصرف برق خانوارهای شهری در ایران بررسی از بررسی کششهای درآمدی و قیمتی استفاده شده است. بنابراین ابتدا خلاصهای از نتایج محاسبه کششها بیان و سپس با بهره گرفتن از نتایج حاصلشده به بررسی فرضیه اول پرداخته میشود.
کشش درآمدی برق برای دهکهای مختلف هزینهای
بررسی کششهای درآمدی نشان میدهد که کالای برق در طی دوره ۶ ساله(۱۳۸۶-۱۳۹۱) برای تمامی دهکهای هزینهای خانوارهای شهری ( به جز دهک پنجم که نمیتوان در مورد آن اظهارنظر نمود) دارای یک کشش بین صفر و یک بوده است که این موضوع بیان میدارد در ایران در طی این دوره برق یک کالای ضروری برای خانوارهای شهری بوده است.
کشش قیمتی برق برای دهکهای مختلف هزینهای
قدر مطلق کشش قیمتی در تمامی گروههای مذکور به غیر از دهکهای پنجم و همچنین دهم که دارای کشش کوچکتر از یک بوده است، بزرگتر از یک بوده است،که بیان کننده این حقیقت است که مصرفکنندگان در دهکهای مذکور نسبت به قیمت برق حساسیت داشتهاند.
نتیجه نهایی:
با توجه به اینکه امکان ادغام دادههای دهک پنجم به دلیل تغییر ساختاری[۸۷] ایجادشده در تابع تقاضا (مهر آرا،۱۳۷۶) وجود ندارد نمیتوان به صورت دقیق و کامل این فرضیه را آزمون کرد، اما با توجه به نه دهک دیگر میتوان گفت به دلیل حساس بودن تقاضای برق به قیمت، افزایش قیمت برق در میزان مصرف برق در بین خانوارهای شهری ایران اثرگذار میباشد،که این امر تأییدی است بر صحت فرضیه اول این پژوهش.
۵-۳-۲ فرضیه دوم:
افزایش یکسان قیمت برق باعث کاهش بیشتر رفاه دهکهای درآمدی پایین نسبت به دهکهای درآمدی بالا خانوارهای شهری در ایران میشود.
برای بررسی اثرات تغییر رفاهی در بین دهکهای مختلف درآمدی (هزینهای) از معیار تغییرات جبرانی و تغییرات معادل استفاده شده است. محاسبات انجامشده در این قسمت نشان میدهد، هر چند که میزان معیارهای تغییرات جبرانی با تغییرات معادل در دهک مختلف درآمدی (هزینهای) با یکدیگر تفاوت دارند، اما هر دو هم علامت و دارای یک روند نزولی از دهک اول تا دهک دهم میباشند (lnCV برای دهک اول برابر است با ۸۹/۱۱ و برای دهک دهم این معیار به ۵۲/۱۱ کاهش مییابد و همچنین lnEV برای دهک اول برابر است با ۹۰/۱۱ و برای دهک دهم طی یک روند نزولی برابر میشود با ۵۳/۱۱ ) که این امر بیان میدارد که، تغییر رفاه در دهک پایینی درآمدی بیشتر از دهک بالای درآمدی هست. بنابراین فرضیه دوم این پژوهش مبنی بر افزایش یکسان قیمت برق باعث کاهش بیشتر رفاه دهکهای درآمدی پایین نسبت به دهکهای درآمدی بالا میشود، تأیید میشود.
۵-۴ تحلیل کلی نتایج
با توجه به اینکه افزایش یکسان در سطح قیمت برق در کل جامعه باعث کاهش بیشتر در سطح رفاه لایههای پایین درآمدی جامعه میشود، بنابراین این افزایش قیمت میتواند خود به نوعی به یک عامل ضد توسعهای مبدل گردد. بنابراین نمیتوان انتظار داشت افزایش یکسان برق در بین تمام قسمتهای جوامع شهری در ایران یک سیاست کارا در جهت توسعه قلمداد گردد.
۵-۵ پیشنهادات
جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.
با توجه به محاسبات انجامشده کاهش رفاه ناشی از افزایش قیمت برق در دهکهای پایین درآمدی بیش از دهکهای بالای درآمدی است، میتوان با قیمتهای متفاوت این مشکل را بر طرف ساخت. از طرفی چون در جوامع شهری ایران مردم بر اساس میزان سطح درآمد مناطق مختلفی را برای زندگی انتخاب میکنند و معمولاً خانوارهای ساکن در یک منطقه از سطح درآمدی تقریباً مشابه برخوردارند، بنابراین میتوان با قیمتگذاری متفاوت در مناطق مختلف شهری و افزایش نابرابر قیمت برق و حتی در صورت نیاز با کاهش آن در برخی مناطق و جبران آن به وسیله افزایش متناسب در مناطق دیگر، سیاست افزایش قیمت برق را به یک سیاست کارا در زمینه توسعه مبدل ساخت.
با توجه به اینکه افزایش یکسان در سطح قیمت برق در کل جامعه باعث کاهش بیشتر در سطح رفاه لایههای پایین درآمدی جامعه میشود، عملاً این سیاست موفقیت چندانی را حاصل نخواهد کرد. در این حالت به نظر میرسد دولت برای کاهش میزان فشار تقاضای برق میتواند به جای افزایش قیمت یکسان قیمت برق، عوامل غیر قیمتی تقاضای برق را هدف گذاری نماید، یا اینکه تغییرات در سمت عرضه برق را هدف اصلی خویش قرار دهد. تعیین و انتخاب روش بهینه بدون شک نیازمند مطالعات گستردهتری میباشد، که میتواند خروجی هر کدام از روشهای فوق یا اینکه ترکیبی از هر دو روش باشد.
۵-۶ محدودیتها
در این پژوهش ادغام دادهها با دو پیش فرض انجام شده است . ابتدا با توجه به این که هر چند سلایق افراد ممکن است با یکدیگر متفاوت باشد، اما سلایق دهکهای درآمدی در طی دوره ثابت است، و همچنین با توجه به این موضوع که در دوره مذکور (۱۳۸۶-۱۳۹۱) دولت اقدام به پرداخت یارانهها به صورت نقدی نموده است، و این عامل به نوبه خویش باعث افزایش نقدینگی و افزایش تورم در سطح اجتماع گردیده است، اما در حالت کلی الگوی مصرفی جامعه تغییری نداشته است.
آنچه که به طور ضمنی در این پژوهش فرض شده است، این است که تابع رفاه اجتماعی از جمع تابع رفاه افراد تشکیل شده است. و بنابراین با این پیش فرض با بهره گرفتن از از مطلوبیتهای فردی، مطلوبیت اجتماعی مورد مطالعه قرار گرفته است.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
منابع و مآخذ
منابع و مآخذ
ابریشمی، حمید(۱۳۸۱). اقتصادسنجی کاربردی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ابوالفتحی قمی، ابوالفضل(۱۳۷۱). درآمدی بر شناخت شاخصهای نابرابری درآمد و فقر، تهران: مرکز آمار ایران، تیرماه ۱۳۷۱٫
ابونوری، اسماعیل؛ مالکی، نادر(۱۳۸۷). ارزیابی فقر در استان سمنان طی برنامههای پنج ساله اول، دوم و سوم توسعه اقتصادی (۱۳۶۸-۱۳۸۳) . فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی- سال شانزدهم، شماره ۴۵- بهار ۱۳۸۷- صص ۵-۲۷٫
امامی میبدی، علی ؛ قاسمی، عبدالرسول و گلچین فر، علیرضا (۱۳۸۸). عوامل موثر بر قیمت گاز مصرفی در بخش خانگی کشور. فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، شماره ۵۲، صص ۹۴-۶۹٫
امجدی، افشین؛ چیذری، امیرحسین؛ خلیلیان، صادق(۱۳۸۶). بررسی ساختار تکنولوژی تولید گندم با بهره گرفتن از دادههای پانل. ویژهنامه ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران اقتصاد کشاورزی (اقتصاد و کشاورزی)، دوره ۱، شماره۳، صص ۳۰۷ تا ۳۱۹
انصاری، عبدالله (۱۳۹۲). برآورد کشش قیمتی تقاضای آموزش با بهره گرفتن از سیستم تقاضای تقریباً ایده آل. فصلنامه تعلیم و تربیت، سال بیست و نهم، شماره ۱، صص ۳۴-۹٫
اوالیون، مارتین. مقایسه فقر(چاپ اول) . ترجمه: حمیدرضا اشرفزاده(۱۳۷۶) . تهران: وزارت جهاد سازندگی .
باستان زاده، حسین(۱۳۸۰). مقایسه کارکرد روشهای داده -ستانده و مدلهای تعادل عمومی در بررسی اثر تورمی تغییر قیمت، مجله برنامه و بودجه، شماره ۲۵ و ۲۶٫
بانک جهانی (۱۳۸۱)، گزارش توسعه جهانی ۲۰۰۱- ۲۰۰۰ مبارزه با فقر (چاپ اول). ترجمه: سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور . تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور.
بخشوده، محمد(۱۳۸۰). پیشبینی تأثیرات حذف دخالت دولت از بازار گندم. اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نهم، شماره ۳۵، صص ۱۶۱-۱۷۵٫
پروین،سهیلا؛ زیدی،راضیه(۱۳۸۰). اثر سیاستهای تعدیل بر فقر و توزیع درآمد (مطالعه موردی سیاستهای برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران). مجله تحقیقات اقتصادی، بهار و تابستان ۱۳۸۰ – شماره ۵۸، صص ۱۱۳ – ۱۴۶٫
تاجالدین، محمدباقر؛ غفاری، غلامرضا(۱۳۸۴). شناسایی مؤلفههای محرومیت اجتماعی. نشریه رفاه اجتماعی، دوره ۴، شماره ۱۷ (فقر و نابرابری در ایران)، صص ۲۹-۵۲٫
ترکمانی، جواد و دهقان پور، حامد (۱۳۸۸). بررسی رفتار مصرفی خانوار شهری و روستایی ایران با بهره گرفتن از دادههای مخارج خانوار شهری و روستایی. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، شماره ۴۸ ، صص ۴۰۲-۳۹۱٫
جهانگرد، اسفندیار؛ فرهادی کیا، علیرضا؛ محبوب خلجایی،حمید(۱۳۸۵). پیامدهای تعدیل قیمت بنزین و سوخت جت بر مصرف و هزینه تولید حملونقل جادهای و هوایی. مجله برنامهریزی و بودجه، شماره ۹۸ ، صص ۳تا۴۲٫
حسن خانی، معصومه(۱۳۹۲). بررسی تأثیر تکنولوژی ناشی از سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر بهرهوری نیروی کار در صنایع ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
حسنزاده، علی(۱۳۹۰). اصلاح قیمت حاملهای انرژی در جمهوری اسلامی ایران. تازههای اقتصاد، دوره جدید، سال هفتم، شماره صد و بیست و شش، صص ۳۷- ۵۱٫
حسنی، لیلا؛ کهنسال، محمدرضا(۱۳۹۳). بررسی تغییرات سطح رفاه اجتماعی ایران، دهه ۸۰ . اولین کنفرانس بینالمللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری و علوم اجتماعی رشت.
حسابداری
حقجو، ناصر(۱۳۸۱). رفاه اجتماعی و توسعه ( مروری بر کارکرد برخی نهادهای حمایتی در ایران). فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوم، شماره۶، صص ۷۵-۹۶٫
خدادکاشی، فرهاد؛ باقری، فریده؛ حیدری، خلیل؛ خدادکاشی، امید(۱۳۸۱). اندازه گیری شاخص های فقر در ایران کاربرد انواع خط فقر ، شکاف فقر، شاخص فقر ۱۳۶۳-۱۳۷۹٫ گروه پژوهشی آمارهای اقتصادی، پاییز ۱۳۸۱٫
خسروی نژاد، علیاکبر (۱۳۸۰). برآورد تابع تقاضای نان برای خانوارهای شهری ایران (کاربردی از مدل های با اطلاعات ادغامشده). فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، شماره۲۰، صص۱۳۸-۱۱۷٫
خسروی نژاد، علیاکبر (۱۳۸۸). اندازهگیری اثرات رفاهی حذف یارانه کالاهای اساسی بر خانوارهای شهری ایران. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره ۵۰، صص۳۱-۱٫
داوودی، پرویز و سالم، علیاصغر (۱۳۸۵). اثر تغییر قیمت بنزین بر رفاه خانوارها در دهکهای مختلف درآمدی. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، شماره ۶، صص ۴۸-۱۵٫
زاهدی اصل، محمدرضا(۱۳۷۳). مفاهیم رفاه اجتماعی و تامین اجتماعی (مجموعه مقالات سمینار جامعهشناسی و توسعه)(چاپ اول ). تهران: سمت، جلد دوم، ص۱۰۰٫
زراءنژاد، منصور؛ انواری، ابراهیم(۱۳۸۴). کاربرد دادههای ترکیبی در اقتصادسنجی. فصلنامه بررسیهای اقتصادی، دوره ۲، شماره ۴، صص ۲۲-۵۲٫
شاه مرادی، اصغر؛ مهرآرا، محسن؛ فیاضی، نوید (۱۳۸۹). آزادسازی قیمت حاملهای انرژی و آثار آن بر رفاه خانوار و بودجه دولت از روش داده- ستانده. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، سال چهاردهم، شماره ۴۲، صص ۱-۲۴٫
شریفزاده، جواد(۱۳۸۴). ارزیابی آثار افزایش قیمت حاملهای انرژی بر قیمتها (تحلیل داده-ستانده)، پایاننامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق .
صادقی، حسین؛ سلمانی، یونس و سهرابی وفا، حسین (۱۳۹۱). بررسی اثر افزایش قیمت حاملهای انرژی بر رفاه مصرفکنندگان بخش خانگی با بهره گرفتن از سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل(AIDS). فصلنامهی مطالعات اقتصاد انرژی، شماره۳۵، صص ۴۶-۲۳٫
فراهانی،یزدان؛ عبدلی،قهرمان(۱۳۹۱). تخمین حداقل معاش با بهره گرفتن از سیستم مخارج خطی در ایران و تعیین نسبت خانوارهای زیر خط فقر. فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره۴۵، صص ۱۲۷-۱۵۱٫
فرگوسن، چارلز. نظریه اقتصاد خرد- جلد اول(چاپ سوم). ترجمه: محمود روزبهان(۱۳۹۰). تهران: مرکزنشردانشگاهی.
فرجی، یوسف(۱۳۹۰). تئوری اقتصاد خرد(چاپ دوازدهم). تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
فرهنگ، منوچهر(۱۳۷۹). فرهنگ علوم اقتصادی(چاپ هشتم). تهران: پیکان.
فلاحی، فیروز؛ محمدزاده، پرویز؛ حکمتی فرید، صمد.(۱۳۹۲). بررسی آثار رفاهی افزایش قیمت گروههای کالایی در خانوارهای شهری کشور. مجله تحقیقات اقتصادی، دورهی ۴۸ ، شمارهی ۲، سال ۹۲، صفحات ۱۵۰-۱۳۱٫
فیتز پتریک ، تونی (۱۳۸۵). معرفی کتاب نظریه رفاه (سیاست اجتماعی چیست؟). فصلنامه علمی تخصصی تکاپو ، شماره ۱۳ و ۱۴ ،بهار و تابستان ۱۳۸۵، ص۴۸۳-۴۸۹٫
قرهباغیان ، مرتضی(۱۳۷۶). فرهنگ اقتصاد و بازرگانی(چاپ دوم). تهران: رسا.
کازرونی، علیرضا، ۱۳۷۵ ، تحلیلی بر اندازهگیری و منشأ فقر و سیاستهای فقرزدایی در ایران، مجموعه مقالات گردهمایی بررسی مسئله فقر و فقرزدایی (جلد دوم)، سازمان برنامه و بودجه.
کهنسال، محمدرضا؛ قربانی، محمد؛ پیروزیراد، مسعود(۱۳۸۶). بررسی اثرات تغییر قیمت گندم بر رفاه خانوارهای استان خراسان رضوی. مجله علوم و صنایع کشاورزی، ویژه اقتصاد و توسعه کشاورزی، دوره ۲۱، شماره۲٫ صص ۲۳-۳۵٫
لطفعلی پور، محمدرضا و لطفی، احمد (۱۳۸۳). بررسی و برآورد عوامل موثر بر تقاضای برق خانگی در استان خراسان. مجله دانش و توسعه (علمی – پژوهشی)، شماره ۱۵، صص ۶۷-۴۷٫
محمدی، شاکر؛ سایه میری، علی؛ گرجی، هادی(۱۳۸۶). اندازهگیری حداقل معاش با بهره گرفتن از سیستم مخارج خطی: مورد استان ایلام در طی دو برنامه. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، سال نهم، شماره ۳۱، صص ۱۶۵-۱۸۸٫
مریدی، فاضل(۱۳۸۵). حذف یارانههای انرژی و ارزیابی آثار توزیعی آن تحلیل (داده-ستانده). پایاننامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق .
مکیان، سید نظامالدین ؛ سعادت خواه، آزاده(۱۳۹۰). اندازهگیری حداقل معاش با بهره گرفتن از سیستم مخارج خطی مطالعه موردی: جامعه شهری استان یزد (برنامههای سوم و چهارم توسعه). فصلنامه علمی- پژوهشی، پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره پنجم، زمستان ۱۳۹۰٫ صص ۴۵-۶۸٫
منظور، داوود؛ جدیدزاده، علی و شاه مرادی، اصغر (۱۳۸۸). مدلسازی تقاضای انرژی خانگی در ایران: رویکرد تابع تقاضای انعطافپذیر تقریباً ایده آل . فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی ، شماره ۲۲، صص ۹۱-۷۱٫
موضوعات: بدون موضوع
[چهارشنبه 1400-01-25] [ 07:52:00 ق.ظ ]