۱-۱-۱- بین دانشآموزان پسر سال اول دبیرستان دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهل گیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ خرده مقیاس منع خشونت و تنبیه فیزیکی در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
۲-۱-۱- بین دانش آموزان پسر سال اول دبیرستان دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهل گیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ خرده مقیاس تحمل نکردن رفتار جسورانه، آزار و اذیت و تبعیض در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
۲-۱- بین دانشآموزان پسر دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهلگیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ سازگاری تحصیلی در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
۱-۲-۱- بین دانشآموزان پسر سال اول دبیرستان دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهل گیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ خرده مقیاس فراهم آوردن همکاری و فعالیت یادگیری در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
۲-۲-۱- بین دانشآموزان پسر سال اول دبیرستان دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهل گیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ خرده مقیاس ارزش قائل شدن برای توسعه فعالیتهای خلاقانه در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
۳-۱- بین دانشآموزان پسر دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهلگیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ سازگاری اجتماعی در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۱-۳-۱- بین دانشآموزان پسر سال اول دبیرستان دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهل گیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ خرده مقیاس فراهم آوردن جو حمایتی، دوستانه و پاداش دهنده در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
۲-۳-۱- بین دانشآموزان پسر سال اول دبیرستان دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهل گیر، مقتدر و استبدادی) ازلحاظ خرده مقیاس ارتباط خانواده و مدرسه از طریق درگیر کردن والدین در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.
۳-۳-۱- بین دانش آموزان پسرسال اول دبیرستان دارای سبکهای فرزندپروری متفاوت (سهل گیر، مقتدر و استبدادی) از لحاظ خرده مقیاس ارتقای فرصتهای برابر و شرکت در تصمیم گیری در دبیرستانهای شهر اهواز تفاوت وجود دارد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها

تعریف مفهومی سبکهای فرزندپروری: منظور از سبکهای فرزندپروری، نگرشها در مورد فرزند، نحوه برقراری ارتباط با فرزند، روش نگهداری فرزند و جو حاکم بر فضای رفتاری والدین میباشد (استینبرگ، ۲۰۰۱).
تعریف عملیاتی سبکهای فرزندپروری: سبکهای فرزندپروری مطرح کننده روشها و فنون برخورد والدین با فرزندان در خانواده میباشد. در پژوهش حاضر منظور از سبکهای فرزند پروری نمرهای است که فرد در پرسشنامه سبکهای فرزند پروری بامریند (۱۹۷۸) در هریک از خرده مقیاسها میگیرد.
تعریف مفهومی سبکفرزندپروری با اقتدار منطقی: در این سبک، والدین در خواستهای معقول و پختهای دارند و این در خواستها با تعیین محدودیتها و اصرار بر این که کودک باید از آنها تبعیت کند را به اجرا میگذارند، در عین حال آنها صمیمیت و محبت نشان میدهند، صبورانه به نقطه نظرهای فرزندانشان گوش میکنند و مشارکت و تصمیمگیری خانوادگی را ترغیب میکنند (بامریند و بلاک، ۱۹۶۶؛ به نقل از متحدی، ۱۳۹۲).
تعریف عملیاتی سبک فرزندپروری با اقتدارمنطقی: والدین در خواستهای معقول و پختهای از کودکان دارند و این درخواستها با تعیین محدودیتها و اصرار بر این که کودک باید از آنها تبعیت کند را به اجرا میگذارند،در پژوهش حاضر، منظور از اقتدارمنطقی نمرهای است که فرد در خرده مقیاس سبک فرزندپروری اقتدار منطقی در پرسشنامه سبکهای فرزند پروری بامریند (۱۹۷۸) کسب میکند.
تعریف مفهومی سبک فرزندپروری آمرانه: در این سبک والدین متوقع هستند و برای پیروی کردن آنها ارزش زیادی قائل هستند، کمتر به گفتگو با فرزندان خود میپردازند و برای اعمال نظرات خود به فشار و گاهی تنبیه متوسل میشوند (بامریند و بلاک، ۱۹۶۶).
تعریف عملیاتی سبک فرزندپروری آمرانه: در این سبک والدین به خواسته های کودکان توجهی نکرده و فقط به دنبال اهداف خود هستند و گاهی برای پیشبرد اهداف خود به تنبیه متوسل میشوند. در پژوهش حاضر، منظور از آمرانه نمرهای است که فرد در خرده مقیاس سبک فرزندپروری آمرانه در پرسشنامه سبکهای فرزند پروری بامریند (۱۹۷۸) کسب میکند.
تعریف مفهومی سبک فرزندپروری آزاد گذاری مطلق: در این سبک، والدین مهرورز و پذیرا هستند ولی متوقع نیستند و از هر گونه اعمال کنترل، خودداری میکنند. این گونه والدین به فرزندانشان اجازه میدهند در هر سنی که هستند، خودشان تصمیم بگیرند در حالی که هنوز قادر به انجام کار نیستند (بامریند و بلاک، ۱۹۶۶).
تعریف عملیاتی سبک فرزندپروری آزاد گذاری مطلق: در این سبک، والدین متوقع نیستند و و کنترلی بر فرزندان خود ندارند، این گونه والدین به فرزندانشان اجازه میدهند در هر سنی که هستند، خودشان تصمیم بگیرند، در پژوهش حاضر، منظور ازآزاد گذاری مطلق نمرهای است که فرد در خرده مقیاس سبک فرزندپروری آزاد گذاری مطلق در پرسشنامه سبکهای فرزند پروری بامریند (۱۹۷۸) کسب میکند.
تعریف مفهومی سازگاری اجتماعی: سازگاری اجتماعی یکی از ابعاد اجتماعی شدن است. برخی از صاحبنظران سازگاری اجتماعی را متعارف با مهارت اجتماعی میدانند. اسلاموسکی و دان(۱۹۹۶، به نقل از فلاطونی، ۱۳۹۱) سازگاری و مهارت اجتماعی را فرایندی میدانند که فرد را قادر میسازد تا رفتار دیگران را درک و پیشبینی کند، رفتار خود را کنترل کند و تعاملهای اجتماعی خود را به شکل سازش یافته های تنظیم نماید.
تعریف عملیاتی سازگاری اجتماعی: به عقیده پارکر و اسلبی (۱۹۸۳، به نقل از فلاطونی، ۱۳۹۱) سازگاری اجتماعی عبارت است از تواتایی ایجاد ارتباط با دیگران در زمینه اجتماعی معین به طریقی که در عرصه جامعه، پذیرفته و ارزشمند باشد. در پژوهش حاظر سازگاری اجتماعی عبارت است از نمره کل آزمودنی در خرده آزمون سازگاری اجتماعی، آزمون سازگاری اجتماعی و هیجانی اسکیوینگتون[۳۸]و پوپاندی[۳۹] (۱۹۹۰) بدست میآورد.
تعریف مفهومی سازگاری هیجانی: سازگاری هیجانی یعنی شیوه آگاهانهای که یک شخص برای تشخیص، سازماندهی و ابراز هیجانهای به کار میگیرد و اینکه یک فرد چگونه به هیجانهای دیگران پاسخ میدهد. مهارت هیجانی به معنای خود هیجان نیست، بلکه به معنای مهارت و شایستگی یک شخص در بکارگیری هیجان، جهت تنظیم اعمال و روابط خود است (کردووا و همکاران، ۲۰۰۵، به نقل از حیات بخش، ۱۳۹۱).
تعریف عملیاتی سازگاری هیجانی: توانایی کنترل هیجانات و ارضای نیازها، برقراری روابط مناسب و درک دیگران و درونیات خود، توانایی تحمل ناکامی و شکست (ویج و جوسوال، ۲۰۱۰). در این پژوهش منظور از سازگاری هیجانی عبارت است از نمره کل آزمودنی در خرده آزمون سازگاری هیجانی، آزمون سازگاری هیجانی و اجتماعی اسکیوینگتون و پوپاندی (۱۹۹۰) بدست میآورد.
تعریف مفهومی سازگاری تحصیلی: سازگاری تحصیلی به برخورداری از رضایت خاطر و کارکرد مؤثر در محیط آموزشی اطلاق میگردد (لنت، تاویرا، شو و سینگلی، ۲۰۰۹، به نقل از متحدی، ۱۳۹۲).
تعریف عملیاتی سازگاری تحصیلی: در مطالعه حاضر منظور از سازگاری تحصیلی، نمرهای است که آزمودنی در خرده مقیاس سازگاری تحصیلی از پرسشنامه سازگاری هیجانی- اجتماعی و تحصیلی، ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰) کسب میکند.
تعریف مفهومی فراهم آوردن جو حمایتی، دوستانه و پاداش دهنده: شرایط جوی حاکم بر مدرسه یکی از ویزگیهای مدارس خوب است.در بهترین شرایط یک مدرسه در زمان درس و بازی باید محافظتی، ایمن و شاد باشد.نقش معلم شامل مراقبت از بهزیستی روانی دانش آموزانش است (اسکیوینگتون و پویتاندی، ۱۹۹۰).
تعریف عملیاتی فراهم آوردن جو حمایتی، دوستانه و پاداش دهنده: منظور این است که مدرسه در زمان درس و بازی باید محافظتی، ایمن و شاد باشد و با گرمی با کودکان رفتار شود. در مطالعه حاضر منظور از فراهم آوردن جو حمایتی، دوستانه و پاداش دهنده، نمرهای است که آزمودنی در خرده مقیاس فراهم آوردن جو حمایتی، دوستانه و پاداش دهنده از سازگاری هیجانی- اجتماعی و تحصیلی، ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰) کسب میکند.
تعریف مفهومی فراهم آوردن همکاری و فعالیت یادگیری: در این مدارس افزایش گروهای کاری کوچک در کلاس و ارتباط مشترک مداوم و جاری میان شاگردان در جهت ایجاد یک جو کودک پسندانهتر، مهم است. این امر میتواند یک دست شدن (تک قومی شدن) را کاهش دهد و روابط میان کودکان متعلق به گروهای قومی و اجتماعی گوناگون را ارتقاء دهد. زمانی که دانشآموزان شرکت و همکاری میکنند برنده و بازنده مشخص نیست و از این طریق از تحقیر بازندگان جلوگیری میشود (اسکیوینگتون و پویتاندی، ۱۹۹۰).
تعریف عملیاتی فراهم آوردن همکاری و فعالیت یادگیری: منظور ایجاد گروهای کاری کوچک در کلاس و ارتباط مشترک مداوم و جاری میان شاگردان در جهت ایجاد یک جو کودک پسندانهتر است. در مطالعه حاضر منظور ازفراهم آوردن همکاری و فعالیت یادگیری، نمرهای است که آزمودنی در خرده مقیاس فراهم آوردن همکاری و فعالیت یادگیری از سازگاری هیجانی- اجتماعی ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰) کسب میکند.
تعریف مفهومی منع خشونت و تنبیه فیزیکی: رفتار منحرفانه و پرخاشجویانه میان کودکان مدرسه میتواند موجب شود معلمان نگران امنیت شخصی آنها شوند از اینرو باید از اعمال هرگونه تنبیه و خشونتی علیه کودکان خودداری کرد (اسکیوینگتون وپویتاندی، ۱۹۹۰).
تعریف عملیاتی منع خشونت و تنبیه فیزیکی: یعنی دوری از هرگونه اعمال زدوخرد نسبت به دانش آموزان. در مطالعه حاضر منظور ازمنع خشونت و تنبیه فیزیکی، نمرهای است که آزمودنی در خرده مقیاس منع خشونت و تنبیه فیزیکی از سازگاری هیجانی- اجتماعی ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰) کسب میکند.
تعریف مفهومی تحمل نکردن رفتار جسورانه، آزار و اذیت و تبعیض: جسارت و آزار و اذیت دلیلهای مهمی هستند برا اینکه چرا دختران و پسران به مدرسه توجه نمیکنند. آنها وقتی توسط گروهای کوچک پذیرفته نمیشوند ممکن است قربانی شوند، ضعیف و اعتماد بنفس کمی دارند و دپرس هستند. جسارت و آزار و اذیت میتواند یک تجربه نامطلوب شدید در مدرسه ایجاد نماید و اگر تداوم یابد میتواند اثری مخرب بر سلامت روانی خصوصاًدر رابطه با آشفتگی و خودکشی داشته باشد (اسکیوینگتون و پویتاندی، ۱۹۹۰).
نتیجه تصویری درباره سلامت روانی
تعریف عملیاتی تحمل نکردن رفتار جسورانه، آزار و اذیت و تبعیض: در مطالعه حاضر منظوراز تحمل نکردن رفتار جسورانه، آزار و اذیت و تبعیض، نمرهای است که آزمودنی در خرده مقیاس تحمل نکردن رفتار جسورانه، آزار و اذیت و تبعیضاز سازگاری هیجانی- اجتماعی ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰)کسب میکند.
تعریف مفهومی ارزش قائل شدن برای توسعه فعالیتهای خلاقانه: یکی از خصیصههای اصلی ارتقاء سلامتی و مدرسه کودک پسند فراهم آوردن مکانها و فرصتها برای شاگردان جهت بازی، اجتماعی شدن و شرکت در فعالیتهای خلاقانه و باز آفرینی میباشد. فرجهها، فرصتهایی برای دانش آموزان فراهم میکندتا مهارتهای یادگرفته شده را در کلاس تمرین نموده و مهارتهای جدیدی را با دوستان خود مبادله نمایند. تسهیلات و تجهیزات فرصتهایی را برای پریدن و چرخیدن، فرصتهایی را برای فعالیتهای جسمانی فراهم میآورد (اسکیوینگتون و پوپاندی، ۱۹۹۰).
تعریف عملیاتی ارزش قائل شدن برای توسعه فعالیتهای خلاقانه: ایجاد و فراهم کردن تسهیلات و تجهیزات و فرصتهایی برای پریدن و چرخیدن، و ایجاد فرصتهایی برای فعالیتهای جسمانی. در مطالعه حاضر منظور از ارزش قائل شدن برای توسعه فعالیتهای خلاقانه، نمرهای است که آزمودنی در خرده مقیاس ارزش قائل شدن برای توسعه فعالیتهای خلاقانه از سازگاری هیجانی- اجتماعی ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰) کسب میکند.
تعریف مفهومی ارتباط خانواده و مدرسه از طریق درگیر کردن والدین: درگیری والدین در فعالیتهای مدرسه و تصمیمات آنها، یک عامل ضروری برای ارتقای سلامتی و یک مدرسه کودک پسند است. خانواده و مدرسه دو نهاد خیلی مهم تأثیر گذار بر کودکان هستند. خانوادها از طریق شرکت کردن در جلسات اولیا و مربیان سعی می کنند در تصمیمات و فعالیتهای مدارس نقش داشته باشند. (اسکیوینگتون و پویتاندی، ۱۹۹۰).
تعریف عملیاتی ارتباط خانواده و مدرسه از طریق درگیر کردن والدین: منظور شرکت کردن والدین در جلسات گفتگو اولیا و مربیان، که از این طریق سعی میکنند در تصمیمات و فعالیتهای مدارس نسبت به سرنوشت کودکان خود نقش داشته باشند. در مطالعه حاضر منظور از ارتباط خانواده و مدرسه از طریق درگیر کردن والدین، نمرهای است که آزمودنی در خرده مقیاس ارتباط خانواده و مدرسه از طریق درگیر کردن والدین، ازسازگاری هیجانی- اجتماعی ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰) کسب میکند.
تعریف مفهومی ارتقای فرصتهای برابر و شرکت در تصمیم گیری: یک مدرسه مبتنی بر ارتقا سلامت و کودک پسند، به بچهها حمایت عاطفی و اجتماعی میدهد و به آنها کمک مینماید تا اعتماد بنفسی را که آنها برای صحبت کردن در مورد مدرسه و زندگی نیاز دارند کشف نمایند. کودکان مانند بزرگسالان درصدد خودرأیی هستند، کودکان نیاز به فرصتهایی برای کسب اطلاع درباره مسائلی که آنها را تحت تأثیر قرار میدهد و شرکت در تصمیمگیری را با معلمان و والدین دارند. درحالی که کودکان نیاز به تشویق شدن برای خود و اجتماعشان میباشند در همین زمان آنها در دورهای از زندگی خود حق دارند که بتوانند از لحاظ جسمانی و عاطفی به دیگران متکی باشند و از ضررهای عاطفی، اختماعی و جسمانی حمایت شوند (اسکیوینگتون و ماماتا پویتاندی، ۱۹۹۰).
تعریف عملیاتی ارتقای فرصتهای برابر و شرکت در تصمیم گیری: منظور این است که کودکان نیاز به ایجاد فرصتهایی از سوی مدارس برای کسب اطلاع درباره مسائلی که آنها را تحت تأثیر قرار میدهد، و شرکت در تصمیمگیری را با معلمان و والدین، را دارند. در مطالعه حاضر منظور از ارتقاء فرصتهای برابر و شرکت در تصمیمگیری، نمره ای است که آزمودنی در خرده مقیاس ارتقاء فرصتهای برابر و شرکت در تصمیم گیری، از سازگاری هیجانی- اجتماعی ساخته اسکیوینگتون و پویتاندی (۱۹۹۰) کسب میکند.
فصل دوّم
مبانی نظری و پیشینه پژوهش

مبانی نظری و تحقیقات پیشین

مبانی نظری

در این فصل، ابتدا به بررسی مبانی نظری متغیرهای سبکهای فرزندپروری، سازگاری هیجانی، اجتماعی و تحصیلی پرداخته می شود و سپس نتایج تحقیقات در مورد ارتباط بین متغیرها ارائه میگردد.

سبکهای فرزندپروری

امروزه محققان در خصوص سبکهای فرزندپروری والدین و تأثیراتی که هر یک بر رشد کودکان دارند، به بحث و بررسی پرداخته و الگوهای متفاوتی را ارائه داده اند. عمدهی مطالعات و مدلهای ارائه شده در این حوزه، بر دو بعد، پذیرش-پاسخ گویی[۴۰] و درخواست-کنترل[۴۱] تأکید دارند (دارلینگ[۴۲] و اشتاین برگ[۴۳]، ۱۹۹۳؛ مک کوبی[۴۴] و مارتین[۴۵]، ۱۹۸۳). بعد اوّل فرزندپروری (پذیرش- پاسخ گویی)، نشان دهندهی والدینی است که حمایت کننده بوده و به نیازهای فرزندانشان حساس هستند، تمایل دارند به کودکان خود محبت کنند و آنها را تحسین نمایند. والدین پذیرا و پاسخگو، با عاطفه هستند ، اغلب با مهربانی ، تحسین و تشویق با فرزندانشان برخورد می کنند؛ آنها همچنین، موقعی که، کودک رفتار ناشایستی انجام میدهد فوراّ او را تنبیه نمیکنند. والدینی که کمتر پذیرا و پاسخگو هستند، از فرزندان خود ایراد میگیرند، آنها را تحقیر و تنبیه میکنند و به آنها توجهی نمینمایند (سیگلمن، ۱۹۹۹).
بعد درخواست- کنترل، بر کنترل والدین بر تصمیمات فرزندان اشاره دارد. والدین کنترل کننده و درخواست کننده یک سری قوانین را برای کودکان قرار میدهند و از آنها انتظار دارند که از قوانین پیروی نمایند. آنها رفتار فرزندان را مشاهده و نظارت میکنند تا مطمئن شوند که، مقررات توسط فرزندان اجرا میشود. والدینی که کمتر سخت گیر و کنترل کننده هستند، درخواستهای کمی از فرزندان دارند، و به آنها اجازه میدهند که استقلال و خودمختاری بیشتری در محیط اطرافشان داشته باشند. با توجه به این دو بعد، چهار سبک فرزندپروری عبارتند از: مقتدر[۴۶]، مستبد[۴۷] (سلطه جو)، سهل گیر[۴۸] و غفلتگرا[۴۹] (دارلینگ و اشتاین برگ، ۱۹۹۳، مک کوبی و مارتین، ۱۹۸۳).
بالا پایین
پذیرش – پاسخ گویی

مقتدر
– درخواست های منطقی
– اجبارهای باثبات
– حساس بودن
– پذیرش فرزندان مستبد
قوانین و درخواست های زیاد
توضیحات کم
حساسیت پایین نسبت به نیازها و دیدگاه های فرزندان
سهل گیر
قوانین و درخواست های کم
به فرزندان آزادی بیشتری توسط والدین آسان گیر داده می شود.
پایین بی توجه یا غفلت گرا
قوانین و مقررات اندک
عدم توجه به نیازهای فرزندان
درگیر نشدن والدین در تربیت

بالا
درخواست- کنترل