افراسیاب در ابتدای داستان همان افراسیاب ستیزهجو و جاهطلب همیشگی و دشمن ایرانیان است. برای چندی در جهت حفظ منافع خود، این خصایص را ترک میگوید، از ستیزهجویی دست برمیدارد و مهربانی و عطوفت را پیشه خویش میسازد ولی این خود با سرشت و طبع شوم و بداندیش او همساز نیست پس در پایان قساوت را به نهایت خود میرساند و پاکترین و مظلومترین انسان را، بیهیچ گناهی، از میان برمیدارد و ننگ آن بر پیشانی خود جاودانه میسازد.
فرنگیس نیز تا پایان وفادار به همسر باقی میماند.
۳ـ۸ـ توصیف اشخاص از سه بعد جسمانی، اجتماعی و روانی
۳ـ۸ـ۱ـ سیاوش
خصوصیات جسمانی: پهلوانی نژاد، جنگاور و زیبا:
جدا گشت زو کودکی (سیاوش) چون پری |
|
به چهره به سان بست آزری |
(جلد ۳، بیت ۶۶).
سیاوش در سراسر حماسه ملی ایران مثل زیبایی صورت و سیرت است. آنقدر زیباست که همسر شاه، سودابه، دلداده او میشود. سرپرست او رستم، پهلوان بزرگ ایران بود. رستم در سیستان تمام هنرهای رزمی را به سیاوش آموخت. زمانی که در توران بود، گرسیوز و گروی زره و دمور در کشتی، چوگان و تیراندازی مغلوب او شدند.
خصوصیات روانی: منجمان طالع او را تیره پیشبینی کردند. از خصوصیات روانی او به خردمندی، خوش ذاتی، امانتداری، وفای به عهد، اندیشیدن به جهان دیگر، مشورت با اطرافیان، درستکاری و. . . میتوان نام برد. تمام سخنان و اعمال سیاوش بیانگر این ویژگیهاست.
خردمندی: چون کاووس، پدرش از خود خواست به شبستان برود، پاسخ داد:
بدو گفت مرد شبستان نیم |
|
مجویم که با بند و دستان نیم |
(جلد ۳، بیت ۱۴۰).
در مقابل سعایت گرسیوز پاسخ داد: شاه به من بد نکرده و از من بدی ندیده و تصور میکنم که تو در اشتباهی. هنگامیکه سودابه او را به شبستان دعوت کرد و سر و روی او را بوسید، سیاوش مقصود او را فهمید.
سیاوس بدانست کان مهر چیست |
|
چنان دوستی نز ره ایزدی است |
(جلد ۳، بیت ۲۰۲).
درستکاری: سیاوش هرگز از راه راست منحرف نشد هرچند این درستکاری به قیمت قربانی شدن خود و آواره شدن از سرزمین خویش و گذشتن از تاج و تخت بود.
وفای به عهد و پیمان: چون پدر از او خواست گروگانهای افراسیاب را از دم تیغ بگذراند و پیمان صلح را زیر پای بگذارد، نپذیرفت و حتی به بهای از دست دادن تاج و تخت، پیمانشکنی را موجه ندانست.
اندیشیدن به جهان دیگر: اگر بجنگم دو جهان بر من تباه میشود.
دو گیتی همی برد خواهد زمن |
موضوعات: بدون موضوع
[پنجشنبه 1400-07-29] [ 12:51:00 ب.ظ ]