- شناخت دقیق و گسترده به هنگام، از توانمندی­های عوامل دست دوم (پیمانکاران- سازندگان) به ویژه عوامل و امکانات داخلی و انعقاد­های مناسب با آنان.
ب) برنامه ریزی تلفیقی و تفصیلی کل کار و اجرای آن:
- سازماندهی به صورت ستادی و کارگاهی و هماهنگی بین کلیه عوامل(از طراحان تا پیمانکاران ساخت، حمل و نقل، بیمه و ترخیص و نصب و…)
- کنترل کیفی، کمی(پیشرفت کار) ومالی و شناخت(حتی پیش بینی) تنگناهای احتمالی و تعیین و اعمال راه حل آنها.
- ارائه خدمات پشتیبانی به کارفرما همچون تامین منابع مالی که امروزه به یکی از توانمندی­های عوامل کلیدی پیمانکاران عمومی تبدیل شده است.
ج) تخصصی شدن فعالیت­های پیمانکار عمومی:
بر اساس مطالعات انجام شده هر پیمانکار عمومی می بایست فقط در یک رشته تخصصی فعالیت کند تا موجب انباشت تجربه و تخصص گردد و تخصصی شدن و استفاده از انباشت تجربه موجب می­ شود که:

قیمت تمام شده پروژه با توجه به انجام پروژه های مشابه کاهش یابد.
انباشت تجربه به مهندسی و بهینه سازی آن کمک خواهد کرد.
زمان اجرای طرح کوتاه خواهد شد.
مشکلات پیش آمده در طرح اول در طرحهای بعدی تکرار نمی­ شود.
اجرای پروژه با کمبود نیروی متخصص مواجه نمی شود و از خرید ماشین آلات متنوع جلوگیری و تنها به ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده تخصصی بسنده می­ شود.
توانایی های بالقوه شناسایی و از آن در اجرای پروژه استفاده خواهد شد.
موجب ارتقای کیفیت و افزایش بهره­وری در تمام ابعاد طرح خواهد شد.
منابع پیمانکار برای شرکت در مناقصه های بین المللی قابل اعتماد و استناد خواهد شد.
دانلود پایان نامه
حضور در بازارهای جهانی به دلیل وجود این ویژگی، سهل و موجب فزایش بازار جهانی خواهد شد.
به طور خلاصه اهداف شرکتهای پیمانکاری عمومی را می­توان به صورت زیر نام برد:
انتقال دانش فنی
تجمیع و انباشت تجربه و دانش
بهینه سازی مهندسی- مهندسی
به کارگیری مهندسی ارزش
سرعت در اجرای کار
مشخص بودن مسئولیت اجرای پروژه
تخصصی شدن رشته­ های فعالیت(صمیمی دهکردی، ۱۳۸۴)
۲-۳ فرایند انتخاب پیمانکاران
زمانی که حوزه برون سپاری انجام شد، سازمان برون­سپار باید به درک عمیقی از آنچه باید از یک پیمانکار بخواهد، برسد. بعد از آن تیم پروژه باید پیمانکاران را بررسی کند. برای بررسی پیمانکاران و انتخاب یک پیمانکار مناسب باید از رویکردی گام به گام استفاده نمود.
گریور[۴۴] و مینارد فرایند انتخاب پیمانکار را به شرح ذیل بیان کردند: (گرویور، ۱۹۹۹)
شناسایی پیمانکاران بالقوه: اولین هدف تیم پروژه شناسایی بهترین تعداد از پیمانکارانی است که توانمندی­ها و شایستگی­های مناسب را دارند و در ارائه خدمات علاقه مند می­باشند. این مستلزم تماس با صنعت و تحقیق از افراد مطلع است.
هدف بعدی کاهش این لیست از طریق بررسی­های مقدماتی است. اگر تیم بیش از ده تا پانزده RFP[45] بفرستد احتمالا بررسی کافی انجام نداده است.
تعیین توانمندیهای لازم: یکی از اهدافی که در فهرست کردن توانمندی­ها و شایستگی­ها دنبال می­ شود تلاش برای عینیت بخشیدن بیشتر به مرحله ارزیابی و انتخاب پیمانکاران است.
تعیین معیارهای ارزیابی: همه شایستگیها و توانمندیها به راحتی قابل ارزیابی نیستند. این توانمندی­ها باید به معیارهای قابل ارزیابی تبدیل شوند. و این معیارها نیز از اهمیت یکسانی برخوردار نیستند. تیم باید وزن مناسب این معیارها را نیز تعیین کند.
تصمیم گیری در مورد یک یا چند پیمانکار
تهیه و تنظیم RFP: آنچه که در تنظیم RFP باید در نظر گرفت این است که RFP باید مکتوب و واضح باشد و زمان معقول برای پاسخگویی به آن در نظر گرفته شود و در برگیرنده اطلاعات کافی باشد. RFP شامل مواردی می­ شود که سازمان انتظار دارد هر پیمانکار در پروپوزالش بگنجاند مانند: دلایل برون سپاری، قلمرو خدمت، شایستگی های پیمانکار، استانداردها و معیارهای عملکرد، الگوی قیمت­ گذاری.
مقایسه و ارزیابی پروپوزالها: ارزیابی پروپوزالها بر مبنای اطلاعات خواسته شده در RFP انجام می­ شود.
ارزیابی شایستگی ها: در این مرحله پروپوزال ها با معیارهای ارزیابی شایستگی­های پیمانکار بررسی و ارزیابی می­ شود.
اطمینان از دقت و جدیت کار[۴۶]: این مرحله شامل مشاهده عملیات موجود، مصاحبه با افراد کلیدی، بررسی مستندات، بحث با رقبا و مشاوران صنعت است.
انتخاب پیمانکار
و در پایان مذاکره و انعقاد قرارداد.
در این تحقیق دو مرحله تعیین توانمندی های لازم و انتخاب پیمانکار به دلیل اهمیت آن، مدنظر قرار می­گیرد.
۲-۴ اهمیت انتخاب پیمانکار
شرکت ها و سازمانهای بسیاری وجود دارند که ممکن است قسمتی از فعالیتهایشان را به صورت پیمانی به شرکتهای دیگری واگذار نمایند. در اکثر کشورها پروژه های اجرایی به دست پیمانکاران انجام می­ شود. عدم انتخاب پیمانکار مناسب می ­تواند منجر به کاهش در میزان کیفیت انجام پروژه، افزایش در زمان و حتی افزایش نابهنجار در هزینه اجرای پروژه گردیده و در برخی از موارد منجر به معلق شدن و ناتمام ماندن پروژه گردد. انتخاب پیمانکار به شیوه سنتی(کمترین قیمت پیشنهادی) و در نظر نگرفتن عوامل دیگر به صورت کامل ممکن است منجر به ترغیب پیمانکاران به انجام پروژه با کمترین قیمت و عدم توجه به شناسایی عوامل دیگر گردد(رجایی و حضرتی، ۱۳۸۶).
با توجه با اینکه پروژه های شهرداری معمولا بودجه های معتنابهی دارند، انتخاب پیمانکاران نامناسب برای این پروژه ها می ­تواند خسارت زیادی را به وجود آورد.
۲-۵ معیار­های انتخاب پیمانکار
انتخاب معیار در فرایند انتخاب پیمانکار یک گام مهم می­باشد، به طوری که سازمانها برای موفقیت در انجام پروژه­ های خود باید به این امر توجه خاصی داشته باشند. برای مثال ممکن است سازمان واگذارکننده خدمت ۵ شرکت پیمانکاری بزرگ یک فعالیت خاص را پیدا کند، اما آیا در این مثال اندازه عامل مهمی است؟ اگر آن فعالیت ارزش مهمی برای سازمان داشته باشد، ثبات مالی و قدرت سرمایه گذاری بالا برای شرکت پیمانکاری لازم است، در غیر این صورت خدمات و پاسخگویی پیمانکار کافی است و پیمانکاری کوچک با کیفیتی بالا در مکانی نزدیک می تواند انتخاب درستی باشد؛ و این ممکن است یک وظیفه تحقیقاتی ساده به نظر آید، اما اطلاعات غالبا به آسانی در دسترس نیست یا اینکه ناقص است. در واقع بازار برون سپاری فعالیت­ها بسیار بزرگ و متنوع است و همه چیز از برون سپاری فعالیتهای کاملا ساده تا اخیرا کل فعالیتهای پشتیبانی شرکتهای بزرگ را پوشش می­دهد. سازمانها در انتخاب پیمانکاری که قابلیت­هایشان متناسب با نیاز­­های آنها باشد به چالش افتاده اند. لذاانتخاب معیار در فرایند انتخاب پیمانکار گامی مهم است.
در این بخش توانمندی­های شرکت­های پیمانکاری از دیدگاه صاحبنظران مختلف به صورت فهرست وار بیان می گردد. سپس سعی می شود تا بسته به شرایط اصلاح و تعدیلی در این معیارها صورت گیرد و به صورت تفصیلی در فصل سه توضیح داده شود.
جولای و وظیفه معیارهایی از قبیل هزینه انجام پروژه، مدت انجام، تجربه، عملکرد کیفی، تیم کاری، امکانات و تجهیزات، قدرت مالی و توانایی انجام پروژه را برای انتخاب پیمانکار پیشنهاد می­ کنند (جولای و وظیفه، ۱۳۸۶).
بر اساس آیین نامه­ های سازمان مدیریت و بررسی اهداف کارفرمایان مختلف، معیارهای تجربه، پایداری مالی، سوابق شرکت، کیفیت، کارهای جاری، منابع، مدیریت شرکت و تکنولوژی می ­تواند به عنوان معیارهای اساسی برای تعیین صلاحیت پیمانکاران به کار گرفته شود (رجایی و حضرتی، ۱۳۸۶).
اسماعیلیان و ربیعه نیز برای انتخاب پیمانکاران از شاخصهای سودآوری، انعطاف پذیری، امکانات و قابلیت های تکنولوژیکی، کیفیت و زمان تحویل استفاده کرده اند (اسماعیلیان و ربیعه، ۱۳۸۶). در نظر مارکز نیز معیارهایی از قبیل قیمت پیشنهادی، توانایی مالی، سابقه در صنعت، سازمان مدیریتی، سابقه افراد فنی، برنامه ایمنی و سوابق مربوط به خرابی ها در پروژه های قبلی برای انتخاب پیمانکاران مناسب بوده است (مارکز، ۲۰۰۵). هالت و سایرین نیز رده بندی معیارهای زمان، کیفیت و هزینه را از دیدگاه کارفرمایان خصوصی، کارفرمایان دولتی و مشاور- پیمانکار به منظور انتخاب پیمانکاران شناسایی کرده ­اند(هالت، ۱۹۹۵) و در دسته بندی دیگر هالت و سایرین پنج معیار سازمان، مالی، مدیریت، تجربه و عملکرد را مورد استفاده قرار داده­اند(هالت، ۱۹۹۴).
در تحقیقی معیارهایی از قبیل قیمت پیشنهادی، فعالیت قانونی، وضیت بیمه، ادعاهای پیمانکار، ناکامی در قراردادهای قبلی، رقبا، تضمین کیفیت، تعداد کارکنان فنی، تجربه، نوع و اندازه پروژه های قبلی، حفاظت از محیط و سلامتی و ایمنی در کار به عنوان معیار های انتخاب در نظر گرفته شده ­اند(بناتیس، ۲۰۰۶). در یک دسته بندی دیگر معیارهای تجربه در کار، تکنولوژی، مدیریت، تجربه و دانش تیم اجرایی، کیفیت، آشنایی با منطقه و محیط کار، شهرت، خلاقیت و نوآوری نیز به عنوان معیارهای انتخاب درنظر گرفته شده ­اند(درویش و سایرین، ۲۰۰۸)

موضوعات: بدون موضوع
[پنجشنبه 1400-07-29] [ 04:32:00 ب.ظ ]