یکّه موشی وزیر لشکر بـود

هوش­مند و دلیر و فطّانــا

گفت: بایدیکی ز ما بــرود

نزد گربه به شهر کرمانــا

یا بیـا پای تخت در خدمـت

یـا که آماده باش جنگانـا

(زاکانی، ۱۳۷۹: ۳۳۲ ـ۳۳۳)

شاعر شدت ترس و هراس موشان(مردم) را از گربه(امیر مبارزالدین) این گونه بیان می­ کند که آن­ها پس از به دام انداختن گربه او را با ریسمان می­بندند که در پایان قصیده نیز شاعر قصۀ خود را عجیب و غریب می­خواند و آن را یادگاری از خویش می­نامد:

هست این قصه عجیب و غریب یادگار عبید زاکانا
(زاکانی، ۱۳۷۹: ۳۳۳)

عبید در داستان موش و گربه از اطوار و رفتار زشت اشخاص تقلید کرده و آن خصوصیات را به ریشخند گرفته است. موش از سر مستی عنان از کف می­دهد و شروع به رجز خوانی می­ کند. عبید شراب خواری و اوضاع و احوال مردمانی را که به بیهودگی وقت می­گذرانند به سخره می­گیرد. گربه در لباس شرع به هر کار نامشروعی دست می­زند و زاکانی ستم پیشگی او را در لوای دین استهزاء می­ کند(همایی، ۱۳۸۶: ۹۶، ۱۴۹ـ ۱۵۳).
۵ـ ۱ـ ۲ـ عناصر طنز در رسالۀ اخلاق الاشراف
اخلاق الاشراف یکی از مهم­ترین رساله­های طنزآمیز عبید زاکانی است که در آن اخلاق رایج روزگار خود را به تبع آن بعضی رفتارهای اجتماعی را به سخره گرفته است. درک انگیزه و دیدگاه ­های عبید و مضمون این رساله منوط به اطلاعی هر چند اجمالی از اوضاع و احوال زمان اوست؛ دورۀ میان ضعف و سقوط ایلخانان تا ظهور تیمور گورکان یکی از پریشان­ترین ادوار در تاریخ ایران به شمار می­رود. این پریشانی نه تنها در امور سیاسی و کشمکش­های میان امیران مدعی سلطنت و حکمت بر ویرانه­های قلمرو مغولان که بار آن بر دوش رعیت مقهور سنگینی می­کرد، بلکه مخصوصاً در اجزاء اخلاق فردی و جمعی و روابط اجتماعی مشهور بود و پیداست که چنین احوالی عرصه استیلای اشخاص حقیر، فرو مایه، ریاکار و بی هنر مستبد اعم از فرمانروایان، امیران، اعوان لشکری و کشوری آنها بر جان و مال مردم می­شد و مبانی اخلاقی و روابط اجتماعی را سخت مورد تهدید قرار می­داد و دگرگون می­کرد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
نکته مهم آنکه منابع تاریخ، فرهنگ و ادب ایران و اسلام عموماً مشتمل است بر شرح ظهور و سقوط دولت­ها و فرمانروایان، تاریخ جنگ­ها، تحولات سیاسی، احوال فرهنگی و تراجم احوال دانشمندان، شاعران، نویسندگان و اکثریت قریب به اتفاق آنها هیچ به احوال مردم و تلقی عامه از رفتار طبقه حاکم و اکابر و اشراف نپرداخته­اند. گر چه تفحص درون متنی دیدگاه ­های مندرج در سیاست­نامه­ها، آداب الملوک­ها، بعضی دواوین شعر، حکایات و افسانه­ها می ­تواند تا حدی در این زمینه­ مفید باشد اما اساساً در ایران ادبیات انتقادی یعنی انتقادی اجتماعی چنان نادر است که اندک نمونه­های آن را هم باید در حکم عدم دانست. گر چه آداب و رسوم ایران همواره مردم را به اطاعت مطلق از استبداد مطلق توصیه می­کرده است و کمتر کسی آن را مایه دلیری می­یافته که به اعتراض و انتقاد برخیزد و آن هم غالباً و بلکه همیشه دچار انواع عداوت و مجازات می­شده است. از این رو آثار عبید زاکانی خاصه اخلاق الاشراف او از این حیث بکلی ممتاز است(حافظ، ۱۳۷۵: ۱۲۱ ـ ۱۲۲).
عبید در این اثر از منظر عموم مردم به اخلاق، رفتار و افکار کسانی نگریسته است که مقدرات همان مردم را در دست دارند و از این جهت یعنی بعد مردم شناسانه آن نیز مهم می­نماید. افزون بر آن به نظر می­رسد عبید باتصنیف و تألیف رسایل و اشعار طنزآلود و هزل­آمیز از جمله اخلاق الاشراف نگاهی مبالغه­آمیز غیر از بیان اخلاق مستولی بر جامعه، خشم، رنج و سر خوردگی­اش از احوال روزگار و نقش اصحاب قدرت در دگرگونی اصول شرافت را تسلی می­داده است(وامقی، ۱۳۷۵: ۲۵۲).
افزون بر آن به نظر می­رسد عبید با تصنیف و تألیف رسایل و اشعار طنزآلود و هزل­آمیز غیر از بیان اخلاق مستولی بر جامعه خشم، رنج و سرخوردگی­اش از احوال روزگار و نقش اصحاب قدرت در دگرگونی اصلی شرافت را تسلی می­داده است. یکی از خصایص و عناصر طنز اجتماعی یا مهم­ترین آن«پلید بینی» یعنی مبالغه در بیان موضوع برای ایجاد نفوذ و جلب توجه مردم به ناسازی­ها و زشتی­هاست. عبید نیز برای نمایاندن فساد اخلاقی اشراف و اکابر عصر خود به نوعی مبالغه و تعمیم در بیان خصلت­های آن گروه زیر عنوان «مذهب مختار» دست زده است یعنی پدیده­های ناپسند را خبث، فساد و حقارت محض نشان داده است(اسپراکمن، ۱۳۸۲: ۹۷ ـ ۹۶).
اخلاق الاشراف به تصریح عبید در(۷۴۲ ق) نوشته شده است. پس از مقدمه­ای در ستایش پروردگار، پیامبر، اولاد و اصحاب او به بحث دربارۀ جسم و روحانی و اکتساب فضایل اربعه یعنی حکمت، شجاعت، عفت و عدالتپرداخته است. طنز گزندۀ عبید از همین مقدمه آغاز می­ شود که اشراف را وارونۀ معنای حقیقی به کار برده است و روزگار خود را لطیف و آنان را در زمره بزرگان صاحب ذهن بلند رای دانسته است.اخلاق الاشراف به هفت باب تقسیم شده است:
باب اول در حکمت مشتمل است بر تعریف حکمت نظری و عملی بنابر اعتقاد قدما. حکمت نظری به تعبیر عبید آن است که افراد انسان به کسب دانش شوق نشان دهند تا به معرفت خدای تعالی که مطلوب حقیقی است یعنی علم توحید دست یابند. حکمت عملی هم آن است که گفتار و کردار خود را چنان متعادل و منظم گردانند که همه کژی­های آن راست گردد تا در علم و عمل به مرتبۀ انسان کامل و خلافت خدا دست یابند و روح آنها بعد از فراق از بدن « به نعیم مقیم و سعادت ابدی و قبول فیض خداوند » نایل گردد، اما بزرگان عصر آن معانی را منسوخ دانسته و بی­رنج و زحمتی نکته­ها کشف کرده ­اند که حکمای سلف در چندین هزار سال با وجود تصفیۀ عقل، روح و ریاضت کامل آن را درنیافته بودند و آن این است که بقا و فنای روح ناطقه به بقا و فنای جسم باقی نخواهد بود و حشر و نشر باطل است و بهشت و دوزخی در کار نیست. بدین سبب«همه روزه عمر در کسب شهوات و نیل لذات مصروف» باید کرد و«قصد خون و مال و عرض» مردم منعی ندارد و معاقب نخواهد بود(عبید زاکانی،۱۳۷۴: ۷۳ ـ ۶۱).
باب دوم تا چهارم به ترتیب در«شجاعت، عفت و عدالت» است. مذهب منسوخ می­گوید«هر گاه نفس غضبی به اعتدال آید و مطیع نفس عاقله شود نفس را از آن حلم و شجاعت حاصل آید»و «اگر نفس حیوانی به اعتدال آید و مطیع نفس عاقله گردد فضیلت عفت او را حاصل آید» و هر گاه این سه فضیلت یعنی حلم، شجاعت و عفت با هم بیامیزد حالتی حادث شود«که کمال فضایل بدان بود و آن فضیلت عدالت گویند» شجاع به دیدۀ حکیمان کسی است که او را دلیری، همت بلند، آرامش روح، ثبات، تحمل، شهامت، تواضع، حمیت و رقت باشد. اما بنابر مذهب مختار اشراف دوران مایۀ حماقت و غبن جنون است و مرد عاقل به کاری که موجب هلاکت او شود یا به جایی رسد که خون دیگر برگردنش افتد اقدام نمی­ کند. عفت هم از فضایل است و بنابر مذهب منسوخ حکمای سلف عفیف کسی است که چشم، گوش و زبان را از حرام باز دارد و دست تصرف به اموال دیگران دراز نکند و نفس را از کردار ناشایست منع کند. اما مذهب مختار بر آن است که قدما در این باب غلطی شنیع کرده ­اند زیرا مقصود حیات دنیا، بازی، لهو، زینت، تفاخر و جمع کردن مال و غلبۀ نسل است و لهو و لعب بدون گناه و آلات مناهی شرع ممتنع است و گرد کردن مال بی رنجانیدن مردم، ظلم، بهتان، مکر و خیانت محال است. عدالت که در مذهب منسوخ از فضایل چهارگانه بوده است و بزرگان و خردمندان پیشین امور معاش و معاد را بر آن استوار می­دیدند در مذهب مختار بدترین سیرت­ها و مستلزم خلل بسیار در کار ملک داری و فرماندهی است. آن کس که عدل ورزد و کسی را نزند و نکشد و مصادره نکند… و به زیر دستان اظهار محربه و غضب نکند مردم از او نترسند و رعیت فرمان ملوک نبرند فرزندان و غلامان سخن پدران و مخدومان نشنوند مصالح بلاد و عباد متلاشی گردد(عبید زاکانی، ۱۳۷۴: ۱۴۲ ـ ۷۳).
باب پنجم در سخاوت است در ایام سابق مردم این فضیلت را پسندیده می­دانستند و فرزندان را به این خصلت تشویق می­کردند و اسخیا را مدح و سپاس می­گفتند و بدان افتخار می­کردند، اما چون بزرگان عصر عبید که به عقل و درایت و دقت نظر ممتاز بودند در آن تأمل نمودند دانستند که سبب خرابی خاندان­های قدیم سخا و اسراف بوده و هر کس خود را به سخا شهرت داد هرگز دیگر آسایش نیافت. از هر طرف ارباب طمع بدو متوجه گشتند و هر یک به خوش آمد و بهانه­ای آنچه دارد از او می­تراشند(عبید زاکانی، ۱۳۷۴: ۱۶۶ ـ ۱۴۳).
باب ششم در حلم و وقار است. بنابر مذهب منسوخ قدما بردبار کسی را می­گفتند که«نفس او سکون و طمأنینتی حاصل شده باشد که غضب به آسانی تحریک آن نتواند کرد و اگر مکروهی بدو رسد در اضطراب نیفتد» البته اعیان عصر عبید این خلق را به کلی منع نمی­کردند و معتقد بودند که گر چه مردم بر اشخاص بردبار گستاخ شوند و بردباری آنها را حمل بر عجز او کنند، اما متضمن فوایدی هم هست زیرا«تا شخصی در کودکی تحمل بار غلام بارگان و اوباش نکرده است و در آن حلم و وقار را کار نفرموده اکنون در محافل و مجالس بزرگان سیلی و مالش نمی­خورند؛ ریشش بر نمی­ کنند، در حوضش نمی­اندازند و…»(عبید زاکانی، ۱۳۷۴: ۱۷۱ ـ ۱۶۶).
باب هفتم مشتمل بر وصف حیا، وفا، صدق، رحمت و شفقت به دیده حکمای متقدم است که بر حسب مذهب مختار اشراف و اکابر امروز به کلی بی معنی است و هم بیچاره­ای که به یکی از این بد اخلاقی­ها مبتلا گردد؛ از همه نعمت­ها محروم و تمام عمر گمنام بماند. آنچه معلوم است که هر که«بی شرمی پیشه گرفت و بی آبرویی و وقاحت مایه ساخت… خود را از مواقع ادنی به معارج اعلی می­رساند» و وفا هم«نتیجه دنائت نفس و غلبۀ حرص است.. و قدما هر گاه شخصی در وفا به اقصی الغایه بکوشد به سگ تشبیه نموده ­اند». مرد باید که فایده خود را در نظر آورد و چون از اشخاص فایده برد حتی اگر پدرش باشد او رها کند… صدق هم از بدترین خصایل و خود مایه رذایل است. «مرد باید که بتواند پیش مخدومان و دوستان دروغ و سخن به ریا گوید… و هر چه بر مزاج مردم راست باشد آن در لفظ آورد». دربارۀ رحمت و شفقت هم معتقدند که«هر کس بر مظلومی یا بر محرومی رحمت کند عصیان ورزیده باشد… بدان دلیل که هیچ امری بی خواست خداوند تعالی حادث نشود و هر چه از حضرت او که حکیم است به بندگان رسد؛ تا واجب نشود واقع نگردد» عبید در آخر رساله اضهار امیدواری کرده است که اگر مردم این اخلاق مختار اکابر و اشراف زمانه را پذیر شوند و آن را ملکه نفس ناطقه خود گردانند نتیجه آن را هر چه تمام­تر در دنیا وآخرت بیابند(عبید زاکانی، ۱۳۷۴: ۲۱۶ ـ ۱۸۵).
همایی می­گوید بنای کار عبید در اخلاق الاشراف بر غافل­گیر کردن خواننده است و این روش به گونه­ ای«ذم شبیه مدح» است که باعث طنزآمیز شدن کلام شده است؛ نیز مربوط کردن دو امر نامربوط به هم و تفسیر به رأی در آن جا که آیات قرآن را به عنوان شاهد کلام خود می­آورد از دیگر عوامل طنزآمیزی کلامی وی می­ شود(همایی، ۱۳۸۹: ۱۹).
۵ـ ۱ـ ۳ـ عناصر طنز در ریش­نامه
در رسالۀ ریش­نامه که گفت و گویی است بین«نویسنده و ریش» از آن قسمت از رساله که دیوان شکافته شده است و فرد ریش­دار وارد می­ شود آغاز می­کنیم. نویسنده می­گوید: از جا جستم؛ گفتم: آیا ابلیسی؟ عفریتی؟ غولی؟ ملک الموتی به قبض روح من آمده­ای؟ بانگ بر من زد که: هی! ما را نمی­شناسی؟ مرا ریش­الدین ابو المحاسن گویند آمده­ایم تا داد دل این بیچاره تو از خیال محبوب جفا کارت بستانم. در زیر لب گفتم: آه!

جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.

آن را که محاسنش تو باشی بنگر که مقابحش چه باشد!

گفت: من آنم که خدای تعالی از بزرگی من؛ مرا چند جا در قرآن مجید یاد فرموده؛ یکی در قصۀ موسی(ع) می­فرماید که: لاتأخذ بلیحتی و لا برأسی[مگیر محاسن و نه سرم را] و دیگر در قصۀ آدم(ع) می­فرماید که ریشا و لباس التقوی[و جامه­های نرم برای شما فرستادیم و لباس تقوی نیکوترین جامۀ شماست] و رسول(ص) بر نام من تسبیح کرده است که سبحان الذی زین الرّجال بالحّی و النّساء بالذوائب[منزه است آن که مردان را به ریش و زنان را به گیسوان بیاراست] و امیر المؤمنین علی(ع) در حق من گفته باشد: علیکم بحسن الخطّ فانّه من مفاتیح الرّزق[حسن خط را مراعات کنید که از کلیدهای روزی است] و…(عبید زاکانی، ۱۳۷۹: ۳۴۷ ـ ۳۴۶).
در ابتدای این قسمت از رسالۀ ریش­نامه استعاره­ای است که جلب نظر می­ کند؛ ریش که بی جان است در خیال شاعر به صورت یک فرد قلندر درمی ­آید و با وی سخن می­گوید به طور کلی خیال­پردازی­های عبید و ساختن داستان­های خیالی و مجازی در ارتباط با این موضوع یکی از عوامل مهم ایجاد طنز در این رساله است. در این قسمت یکی دیگر از عوامل طنزساز یعنی اغراق به کار رفته است که در سؤال عبید از«ریش» دیده می­ شود. این اغراق از ابتدای سؤال تا آخر آن درجه به درجه افزایش می­یابد: «آیا ابلیسی؟ عفریتی؟ غولی؟» و بالاتر از همه «ملک الموتی به قبض روح من آمده­ای؟» در ابتدای پاسخ ریش به وی نوعی متناقض­نما وجود دارد. آن جا که می­گوید: هی! ما را نمی­شناسی؟ «هی» از اصوات عامیانه و نوعی بی ادبی و توهین است و کلمۀ«ما» که پس از آن ذکر شده است به نوعی برای فردی که خود را محترم می­داند به کار می­رود. عبارت ساختگی در «ریش­الدین ابوالمحاسن» که از ترکیب کلمۀ فارسی«ریش» با کلمۀ عربی«الدین» ساخته شده و نیز محاسن که نوعی صنعت ایهام در آن وجود دارد و با لفظ فارسی ریش ارتباط دارد طنزساز است. انسان­نمایی(خیال محبوب) و ستاندن داد دل از وی که چیزی موهوم است نیز از دیگر عوامل طنزساز است. در بیت نیز به خدمت گرفتن کلمۀ«محاسن». ارتباط آن با مقابح بار دیگر طنز ایجاد کرده است. در ادامه آن، آن جا که که می­گوید: «من آنم که خدای تعالی از بزرگی من مرا چند…» ایهام داشتن کلمۀ «بزرگی» که در دو معنای بزرگی ظاهری و اهمیت است باز هم مایه­های طنز دارد.در آیۀ قرآن می­فرماید: «و ریشا والناس التقوی» کلمۀ عربی «ریش» را که در معنای جامۀ نرم است با توجه به همانندی ظاهری آن با کلمۀ فارسی نویسنده به معنای آن در کاربرد فارسی زبانان به کار می­گیرد و در کلام علی(ع) که می­گوید «علیکم بحسن الخط» کلمۀ عربی«خط» را در معنای مجازی فارسی آن را در نظر می­گیرد. چنین برداشت­هایی نیز همۀ کلام عبید را در فضای شادمانی و طنز فرو می­برد (همایی، ۱۳۸۹: ۱۷۷ ـ ۱۷۱).
این رساله نیز انتقادی است از انحراف اخلاقی مردم آن روزگار بویژه بزرگان و رئیسان و رهبران مردم که از زندگانی جز شهوت­پرستی و کام­جویی چیزی نمی­خواهند و خوب­رویان تا ساده­اند و بی­موی مورد لطف و نوازش آنها قرار می­گیرند ولی چون موی بر چهره­شان دمید از همه جا رانده می­شوند. عبید در این نامه مهارت خود را در عبارت­پردازی و توانایی خود را در ادب گذشتۀ پارسی به منصّۀ ظهور می­نشاند و هر جا مناسب مقام بیتی یا مصراعی یا پهلویی در نوشتۀ خود می­گنجاند که بیشتر آنها بجا و مانند نگین در انگشتری است که استادی زبردست آنرا ترصیع کرده باشد. همچنین در این نامه از آیات قرآنی و حدیث­ها و اشعار تازی و سخنان پیامبران جابجا استشهاد شده و از اشعار شیخ سعدی نیز یاد گشته است(حلبی، ۱۳۷۴: ۲۶).
۵ـ ۱ـ ۴ـ عناصر طنز در رسالۀ تعریفات
تعریفات را چون ده فصل دارد«ده فصل» نیز می­نامند. در این رسالۀ کوچک عبید زاکانی واژه­ های مصطلح میان مردم را دسته­بندی کرده و برای هر یک از آنها تعریف­هایی از خود نوشته که با وجود کوتاهی آنها هر یک باندازۀ یک مقالۀ بزرگ مؤثر و نافذ است. او با تعریف­های آکادمیک فرهنگ­ها یا تعبیرات جامع و مانع منطقیان سر و کاری ندارد، بلکه تعریف آنها را بطوریکه آن واژه ­ها در دل و ذهن خود او و مردمان آگاه عصر او معنی یافته و تجسم پذیرفته­اند بیان می­ کند و در این راه نیز از افزار همیشگی خود طنز و ریشخند و استهزاء تند سود می­جوید. ده فصل این رساله از این قرار است:
۱ ـ در دنیا و مافیها؛
۲ ـ در ترکان و اصحاب ایشان؛
۳ ـ در قاضی و متعلقات آن؛
۴ ـ در مشایخ و مایتعلق بهم؛
۵ ـ در خواجگان و عادات ایشان؛
۶ ـ در ارباب پیشه و اصحاب مناصب؛
۷ ـ در شراب و متعلقات آن؛
۸ ـ در بنگ و لواحق آن؛
۹ ـ در کدخدایی و ملحقات آن؛
۱۰ ـ در حقیقت مردان و زنان.
گذشته از این ده فصل رسالۀ تعریفات شامل یک بخش دیگری است به نام«تعریفات ملّا دو پیازه» که آن نیز ملحقاتی دارد و در پایان برخی تعاریف آمده که بقول نویسندۀ بزرگ از«کتب افرنجیّه» نقل شده است(حلبی، ۱۳۷۴: ۲۳ ـ ۲۲).
در رسالۀ تعریفات اولین نکتۀ طنزآمیز که جلب نظر می­ کند اضافه کردن الف و لام عربی به ابتدای کلمات فارسی است. رک گویی و صراحت بیان نویسنده از دیگر عوامل برجستۀ طنزساز است؛ به خصوص آن جا که رفتارهای خلاف طبقات مختلف را به آن­ها نسبت می­دهد یا به آن­ها توهین می­ کند مثلاً در تعریفات«قاضی و ما یتعلق به» می­گوید: «القاضی: آن که همه او را نفرین کنند؛ المنلفه: دستار قاضی؛ الوکیل: آن که حق را باطل گرداند؛ الرشوه: کارسازی چارگان؛ السّعیه: آن که هرگز قاضی نبیند؛ الحلال: آن چه نخورند؛ المال الایتام و الاوقاف: آن چه برخود از همه چیز مباح­تر دانند…» در بعضی از کلمات و تعریفات تشبیه بلیغ با هدف بیانی طنزآمیز به کار رفته است مانند: «عتبه الشیطان: آستانۀ او (قاضی)؛ حیوانی چند وحشی که در بیابان­ها و کوه­ها متواری می­گردد و به شکل آدمی باشد؛ الیأجوج و المأجوج: قوم چنگیز که به ولایتی متوجه شوند..» گاهی همۀ طنز از طریق بیان صفتی ناخوشایند یا نفرین کردن بر کسی یا گروهی ایجاد شده است(همایی، ۱۳۸۹: ۱۵۶).
۵ـ ۱ـ ۵ـ عناصر طنز در رسالۀ صد پند
این رساله کوچک که ریش­نامه نامیده می­ شود دارای صد پند شیرین حکیمانۀ طیبت­آمیز است که عبید در سال ۷۵۰ انشاء کرده است. عبید در این رساله جد وشوخی ابتذال و انتقاد شدید و طنزآمیز را درهم آمیخته. گاهی واضحات را توضیح می­دهد و گاهی نکات بلند تجربت­آمیز می­گوید که هر عبارتی از آن پس از خواندن و اندیشیدن کتابی بزرگ بدست توان آورد. نمونه­هایی از هر دو گونه: «ای عزیزان عمر غنیمت شمرید؛ وقت از دست مدهید؛ عیش امروز بفردا میندازید؛ برخودپسندان سلام مدهید»، اما گاهی نکات بلند اجتماعی و انتقادی را در عبارت کوتاهی بیان می­ کند: «تا توانید سخن حق مگویید تا بر دل­ها گران مشوید و مردم بی سبب از شما نرجند» بحث بیش­تر دربارۀ مندرجات این رساله در جای خود آمده است(حلبی، ۱۳۷۴: ۲۸ ـ ۲۷).
در رسالۀ صد پند عنصر غافل­گیر کردن مهم­ترین عامل طنزساز است. نویسنده پس از بیان چند جمله که به طور کلی نصیحت­آمیز است ناگهان به یکی از طبقات اجتماعی حمله­ور می­ شود و به رسوا کردن یا توهین به او می ­پردازد یا به واقعیتی خلاف اخلاق اشاره می­ کند. این رساله به طور کلی نکتۀ جدید طنزآمیزی نسبت به آثار قبلی ندارد. برای مثال در ابتدای رساله جند جمله می­آورد که خواننده فکر کند جدی است«ای عزیزان! عمر غنیمت شمارید؛ وقت را از دست مدهید و..» همین طور ده جمله را پشت سر هم می­آورد و خواننده را سرگرم این جمله­های به ظاهر جدی می­ کند اما در جملۀ یازدهم ناگهان می­گوید: «طمع از خیر کسان ببرید تا به ریش جهانیان توانند خندید؛ در گرد در پادشاهان و اتباع ایشان مگردید و عطای ایشان به لقای دربانان ایشان بخشید» او با بیان این جمله که «دو خواجگان و بزرگان بی مروت را به ریش تیزید» خواننده را ناگهان از فضای جملات جدی و نصیحت­آمیز بیرون می­آورد و به فضای جملات طنزآمیز می­کشاند. این روش در سراسر رساله ادامه می­یابد(همایی، ۱۳۸۹: ۱۵۰).
۵ـ ۱ـ ۶ـ عناصر طنز در رسالۀ دلگشا
این رساله بزرگ­ترین و مبسوط­ترین نوشتۀ عبید است. در این رساله این نویسنده شوخ طبع علت پرداختن خود به هزل و طنز را بیان می­ کندو شک نیست که آنچه در این رساله آورده از ان خود او نیست و به استثنای چند داستان تازی و حدود بیست و هفت قصه که خود ساخته و یا از رویدادهای تاریخی الهام گرفته و در آنها اوضاع زمانۀ خود را با زبردستی منعکس ساخته؛ آنها را یکسره از کتاب­های ادبی گذشتگان التقاط کرده و یا از تازی بپارسی برگردانده است؛ جز اینکه در این کار نیز تنها به تقلید اکتفا نکرده است زیرا اولاً: برخی شخصیت­های گذشته را که چندان آشنا نبوده ­اند به نامهای آشناتری عوض کرده است تا خوانندگان را خواندن و بخاطر سپردن آنها آسان باشد؛ ثانیاً در برگردانیدن آنها به پارسی سره بی­نهایت استادی نشان داده و این کار البته هنر کوچکی نیست زیرا بسیاری از مترجمان دیگر نیز به چنین کاری دست زده­اند ولی نتوانسته ­اند ذوق عبید را بظهور برسانند؛ چه به جرأت می­توان گفت که گاهی ترجمه­های عبید از متن تازی اصل آنها زیباتر و دل کارگرتر است وانگهی گاهی اصل تازی آنها را در داستان­های تازی خود کوتاه­تر کرده و با کاهش و افزایش لازم بر زیبایی و دل­انگیزی آنها افزوده است. و همین نکته تسلط او را در زبان تازی و ریزه­کاری­های آن آشکار می­سازد.
در مقدمۀ این رساله می ­آید که «فضیلت نطق که شرف انسان بدو منوطست بر دو وجه است: یکی جد و دیگری هزل. و رجحان جد برهزل مستغنی[از بیان] است و چنانکه جد دایم موجب ملال می­باشد هزل دایم نیز باعث استخفاف و کسر عرض می­ شود». و قدما در این باب گفته­اند:

عضویت در گروه و مدیریت سود…………………………………………………………………………. ۶۳

تاثیر مشوق های مالیاتی……………………………………………………………………………………….. ۶۴

شرکتهای عضو گروه که معاف از مالیاتند……………………………………………………………….. ۶۶

گروه تجاری و انطاف پذیری-بازار سرمایه داخلی که باعث اجتناب مالیاتی می شود….. ۶۶

گروه تجاری و بحث قیمت گذاری انتقالی……………………………………………………………… ۶۷

۲-۲۸-۱) قیمت گذاری انتقالی چیست…………………………………………………………………………….. ۶۸
۲-۲۸-۱-۲) هدف های قیمت گذاری انتقالی…………………………………………………………………….. ۶۸
۲-۲۸-۱-۳) روش های قیمت گذاری انتقالی……………………………………………………………………. ۶۹
۲-۲۸-۲) رابطه بین قیمت گذاری انتقالی و اجتناب مالیاتی…………………………………………………. ۷۰

رابطه بین سودآوری قبل از مالیات شرکت ها و میانگین نرخ موثر مالیاتی…………………… ۷۱

وضع مالیات برای گروه تجاری بصورت کلی…………………………………………………………. ۷۴
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.

فصل سوم:ساختار و روش تحقیق
۳-۱) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. ۷۷
۳-۲)روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. ۷۷
۳-۲-۱)جامعه نمونه آماری تحقیق…………………………………………………………………………………… ۷۸
۳-۲-۲)ابزار جمع آوری داده های تحقیق………………………………………………………………………….. ۸۰
۳-۲-۳)دوره زمانی انجام تحقیق………………………………………………………………………………………… ۸۰
۳-۳) فرضیه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….. ۸۰
۳-۴) متغییرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………… ۸۱
۳-۵)روش تجزیه و تحلیل و آزمون آماری ……………………………………………………………………….. ۸۱
۳-۵-۱)آزمون کولموگروف-اسمیرنف……………………………………………………………………………… ۸۱
۳-۵-۲)آزمون مقایسه زوجها……………………………………………………………………………………………. ۸۲
۳-۶)خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………… ۸۳
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. ۸۵
۴-۲ )آمار توصیفی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………. ۸۵
۴-۳ ) آزمون نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق………………………………………………………………. ۸۷
۴-۴ ) بررسی همبستگی میان متغیرهای تحقیق………………………………………………………………….. ۸۹
۴-۵) نتایج حاصل از آزمون فرضیه تحقیق………………………………………………………………………. ۸۹
۴-۶ ) خلاصه فصل………………………………………………………………………………………………….. ۹۱
فصل پنجم: نتیجه گیری
۵-۱) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………… ۹۴
۵-۲ )خلاصه و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………… ۹۴
۵-۲-۱) نتایج حاصل از آزمون فرضیه…………………………………………………………………………… ۹۸
۵-۳) بررسی تطبیقی یافته های تحقیق…………………………………………………………………………….. ۹۹
۵-۴) پیشنهادهای تحقیق…………………………………………………………………………………….. ۱۰۱
۵-۴-۱)پیشنهاد برخاسته از تحقیق…………………………………………………………………………. ۱۰۱
۵-۴-۲) پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی……………………………………………………………………. ۱۰۳
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
۴-۱) جدول آمار توصیفی متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………. ۸۶
۴-۲) جدول نتایج آزمون نرمال بودن متغیرهای تحقیق……………………………………………………….. ۸۸
۴-۳) جدول نتایج آزمون نرمال بودن متغیرهای تحقیق بعد از فرایند نرمال سازی………………….. ۸۸
۴-۴) جدول نتایج آزمون همبستگی میان متغیرهای تحقیق…………………………………………………… ۸۹
۴-۵) جدول نتایج آزمون لیون برای فرضیه تحقیق………………………………………………………………. ۹۰
۴-۶) جدول نتایج آزمون فرضیه تحقیق با بهره گرفتن از آزمون نمونه های مستقل…………………….. ۹۰
۴-۷) جدول نتایج آزمون فرضیه تحقیق با بهره گرفتن از آزمون نمونه های وابسته……………………. ۹۱
فصل اول
کلیات تحقیق

مقدمه

همزمان با تشکیل اولین جوامع بشری مالیات نیز پا به عرصه ظهور گذاشته است.یک اقتصاد جهانی برای انجام وظایف خود به ابزارهایی متوسل می شود که از آنها تحت عنوان نهاد یاد می کنیم. یکی از این نهادها دولت است. در تفکر لیبرالی جامعه از نظر اصولی به عنوان کنش و واکنش بین افراد مستقل قابل درک است. در نظریه سیاسی لیبرالی دولت به عنوان قراردادی بین افراد تعریف می شود که منافع آنها در برخی زمینه ها با تصمیم گیری و اجرای جمعی افزایش می یابد(شان هاد گوپور۱۳۷۹).نهاد دولت برای اعمال حاکمیت جمعی نیازمند درآمد است که عمده ترین آنها درآمدهای مالیاتی می باشد. از سوی دیگر،با گسترده شدن وظایف دولت نسبت به گذشته مسائل و مشکلات دولت به ویژه در زمینه اقتصاد بیشتر می شود. اهدافی از قبیل رشد اقتصادی، اشتغال، توزیع عادلانه درآمد و ثروت، کاهش تورم و ثبات قیمت ها و ایجاد امنیت اقتصادی از مهم ترین اهداف دولت هاست.درآمدهای دولت اغلب به دو گروه درآمدهای مالیاتی و غیر مالیاتی تقسیم می شود. نقش درآمدهای مالیاتی در بسیاری از کشورها در مقایسه با سایر منابع درآمدی بیشتر حائز اهمیت است و در مقایسه با سایر منابع از ایجاد آثار نامطلوب اقتصادی به میزان قابل توجهی می کاهد. این منبع درآمدی به دلیل قابلیت کنترل بر سایر منابع ناشی از اقتصاد داخلی ترجیح دارد، اما با توجه به ساختار اقتصادی ایران درآمدهای دولت نیز همانند سایر متغییرهای کلان اقتصادی از درآمدهای حاصل از فروش نفت تاثیر می پذیرند و تغییراتی که بواسطه تغییر در درآمدهای دولت پایدار می شود از سهم اندکی نسبت به سایرین برخوردار می باشد.بنابراین،پی ریزی یک نظام مالیاتی منظم و سیستماتیک بستر مناسبی برای احراز برنامه های گوناگون ایجاد می کند که می بایست در قالب برنامه های توسعه اقتصادی پیش بینی شود. با توجه به مفاهیم ذکر شده، لزوم انجام مطالعات و بررسی های دقیق در این زمینه را بیشتر می نمایاند، لذا درتحقیق حاضر یکی از منابع عمده مرتبط با درآمد مالیاتی که همان مالیات بر درآمد شرکتها در گروه های تجاری می باشد را مورد بحث قرار می دهیم.
عکس مرتبط با اقتصاد
۱-۲) بیان مسأله
مالیات به دو مقوله کلی تقسیم می شود: مالیات غیر مستقیم و مالیات مستقیم .مالیات غیرمستقیم بر قیمت کالا و خدمات اضافه شده و به مصرف کننده تحمیل می شود مانند مالیات بر واردات و مالیات بر فروش. مالیات های مستقیم به دلیل اثر ویژه ای که بر اقتصاد کشور دارند از اهمیت خاصی برخوردارند و بر اساس نرخ ثابت بیست وپنج درصد و بر مبنای درآمد مشمول مالیات (سود عملیاتی) محاسبه می شود و به دو قسمت مالیات بردارایی و مالیات بر درآمد تقسیم می شوند. مالیات بر درآمد شرکتها که برمبنای سود شرکتها وضع می شود سهم قابل توجهی از درآمد مالیاتی دولت را تشکیل می دهد.
در بسیاری از اقتصادهای نوظهور و همچنین اقتصادهای توسعه یافته، گروه های تجاری نقش مهمی را بازی می کنند.گروه تجاری یک گروه از شرکتها است که در بازارهای مختلف تحت یک کنترل مشترک مالی یا اداری به کارهای تجاری مشغول هستند و اعضای آن توسط روابط شخصی، قومی و یا پیش زمینه های تجاری به هم می پیوندند(لف۱۹۷۸) Leff. عضویت در گروه های تجاری پیامدهای مثبت متعددی می تواند برای شرکتها در برداشته باشد. ساختار حاکمیت گروه های تجاری ،مشکلات نمایندگی را با کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، کاهش و تا حدی برطرف می کند(هوشی و همکاران۱۹۹۱) و نظارت موثر را در سراسر مدیریت ارشد فراهم می کند(کاپلن۱۹۹۴). Kaplanدر حقیقت نگهداری سهام به صورت متقابل بین شرکتهای عضو گروه باعث تقویت نظارت متقابل و به اشتراک گذاری اطلاعات میان اعضای گروه و همچنین باعث انعطاف پذیری بیشتر در تصمیم گیری ها می شود (گیلسون و رو ۱۹۹۳) Gilson & Roe . در عین حال ، در تصمیمات سرمایه گذاری ، شرکتهای عضو گروه از نظر نقدینگی دچار مشکلات کمتری هستند(هوشی و همکاران ۱۹۹۱). بر اساس تحقیقات انجام شده کاهش قابل توجهی در هزینه های ورشکستگی شرکتهای عضو گروه مشاهده شده است(هوشی و همکاران۱۹۹۰).همچنین این احتمال وجود دارد که شرکتهای عضو گروه تجاری بدلیل وجود بازار مالی داخلی وابستگی کمتری به بازارمالی خارجی داشته باشند(میاشیتا و راسل۱۹۹۴) Scharfstein & Russell.بعضی از خصوصیات قوانین مالیاتی ،زمینه ای فراهم می سازد که شرکتهای عضو گروه تجاری برای کاهش مالیات، سود را از شرکتهای سودآور به شرکتهای زیانده انتقال دهند. ترکیبی از ویژگی های خاص و سازمانی شرکتهای عضو گروه تجاری سبب می شود که شرکتهای عضو گروه تمایل بیشتری برای انتقال سود در جهت کاهش میزان مالیات پرداختی داشته باشند.
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)

فهرست جداول
جدول ۲-۱٫ جمع بندی پژوهش های انجام شده در ایران ………………………………….. ۵۴
جدول ۲-۲٫ جمع بندی پژوهش های انجام شده در خارج از ایران ……………………….. ۶۰
جدول۳-۱٫جامعه آماری دانش آموزان و دبیران ………………………………………………… ۶۶
جدول ۲-۳٫گویه های مربوط به هر یک از عامل های هشت گانه نیازهای دانش آموزان ۶۷
جدول۴-۱٫ توزیع فراوانی دانش آموزان به تفکیک جنسیت ……………………………….. ۷۳
جدول ۴-۲٫ توزیع فراوانی دبیران به تفکیک جنس ……………………………………………. ۷۴
جدول ۴-۳٫ توزیع فراوانی سن دانش آموزان ……………………………………………………. ۷۵
جدول۴-۴٫ توزیع فراوانی سن دبیران …………………………………………………………….. ۷۶
جدول ۴-۵٫ توزیع فراوانی دانش آموزان بر حسب ناحیه ……………………………………… ۷۷
جدول ۴-۶٫ توزیع فراوانی دانش آموزان بر حسب معدل ……………………………………… ۷۸
جدول ۴-۷٫ آماره های توصیفی وضعیت انطباق کتاب روان شناسی با نیازهای هشت گانه از نظر دانش آموزان …………………………………………………………………………….. ۷۹
جدول ۴-۸٫ آماره های توصیفی وضعیت انطباق کتاب روان شناسی با نیازهای هشت گانه از نظر دبیران روان شناسی …………………………………………………………………. ۸۰
جدول ۴-۹٫ توزیع فراوانی و آماره مربع کای برای بررسی وضعیت انطباق کتاب روان شناسی با نیازهای مادی از دیدگاه دانش آموزان …………………………………………….. ۸۲
جدول۴-۱۰٫ توزیع فراوانی و آماره مربع کای برای بررسی وضعیت انطباق کتاب روان شناسی با نیازهای معنوی از دیدگاه دانش آموزان ……………………………………………….. ۸۳
جدول۴-۱۱٫ توزیع فراوانی و آماره مربع کای برای بررسی وضعیت انطباق کتاب روان شناسی با نیازهای مادی از دیدگاه دبیران روان شناسی ……………………………………… ۸۴
جدول۴-۱۲٫ توزیع فراوانی و آماره مربع کای برای بررسی وضعیت انطباق کتاب روان شناسی با نیازهای معنوی از دیدگاه دبیران روان شناسی ……………………………………. ۸۵
جدول ۴-۱۳٫ توزیع فراوانی و آماره مربع کای برای بررسی وضعیت انطباق کتاب روان شناسی با نیازها از دیدگاه دانش آموزان …………………………………………………….. ۸۶
جدول ۴-۱۴٫ آزمون t- مسقل برای مقایسه ی دانش آموزان دختر و پسر در مورد نیازهای دانش آموزان ……………………………………………………………………………………. ۹۱
جدول ۴-۱۵٫ آزمون t- مسقل برای مقایسه دیدگاه دانش آموزان دختر و پسر در مورد نیازهای آموزشی- تربیتی ………………………………………………………………………… ۹۵
جدول ۴-۱۶٫ آزمون t- مسقل برای مقایسه ی دانش آموزان و دبیران در مورد نیازهای دانش آموزان ۹۶
فهرست نمودارها
نمودار۴-۱٫ توزیع درصدی متغیر جنسیت در اعضای گروه دانش آموزان…………….. … ۷۳
نمودار۴-۲٫ توزیع درصدی متغیر جنسیت در اعضای گروه دبیران ……………………….. ۷۴
نمودار۴-۳٫ توزیع درصدی متغیرسن در اعضای گروه دانش آموزان …………………….. ۷۵
نمودار۴-۴٫ توزیع درصدی متغیر سن در اعضای گروه دبیران …………………………. ۷۶
نمودار۴-۵٫ توزیع درصدی دانش آموزان به تفکیک ناحیه ………………………………… ۷۷
نمودار۴-۶٫ توزیع درصدی متغیر معدل در اعضای گروه دانش آموزان …………………. ۷۸
نمودار۴-۷٫ نمودار ستونی میانگین نیازهای هشت گانه از دیدگاه دانش آموزان ………. ۷۹
نمودار۴-۸٫ نمودار ستونی میانگین نیازهای هشت گانه از دیدگاه دبیران روانشناسی …. ۸۱
فهرست شکل ها
شکل۲-۱٫ مدل تحلیلی پژوهش ……………………………………………………………………… ۶۴

Shahid Bahonar University of Kerman
Faculty of Literature and Humanities
Department of Education
The compliance of third year high school psychology book
with physical and spiritual needs of junior high school
students of Shahr-E-Kord the year of 2012.
Prepared by :
Mohammad Hemati
Supervisor :
Dr. S. Abasali RostamiNasab
Advisor :
Dr. Masoud Fazilat Pour
A Thesis submitted as a partial fulfillment of the requiements for the degree of Master of Science in educational research (M.Sc).
Jun 2013
فصل اول
کلیات پژوهش

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

مقدمه

در جریان رشد انسان، سال های حساسی وجود داردکه تاثیر خود را درتمام مراحل زندگی بر جای می گذارد. سال های نوجوانی از این دوران های مهم است. نوجوانی دوران گذار از مرحله کودکی به بزرگسالی است و مانند همه دوران های گذار، با مشکلات و تعارض ها و بحران هایی همراه است. به علاوه امروزه تغییرات زیستی، فن آوری، اقتصادی و اجتماعی در زندگی نوجوانان روی داده که منجر به ایجاد نیازهای متفاوت مخصوص این گروه سنی شده است. برآورده شدن مناسب این نیازها به نوبه خود سازگاری سریعتر و بهتر او را با آن ها میسر می سازد. در کنار بحران و تحولی که نوجوان در این دوره سنی تجربه می کند، عدم برآورده شدن این نیازها به شیوه مناسب مشکلات افزون تری را می تواندایجاد نماید. از این لحاظ توجه به شناخت این نیازها قدم اساسی در کمک به نوجوان در گذراندن این دوران است. خانواده و در سطح گسترده تر اجتماع بخصوص نظام آموزش و پرورش باید با شیوه ها و برنامه ریزی های مناسب، بهداشت دوران نوجوانی را برای آنان فراهم آورده و زندگی و شخصیت سالم تری را برای او رقم بزنند.
عکس مرتبط با اقتصاد
از طرفی برنامه و محتوای کتاب درسی، یکی از عناصر مهم نظام آموزش و پرورش است و در تحقق اهداف آموزش و پرورش نقش اساسی دارد. از آن جا که نظام آموزش و پرورش ایران متمرکز و برنامه، کتاب و معلم، محورهای اساسی آموزش و یادگیری اند و با توجه به آن که در بسیاری از موارد، کتاب درسی تنها رسانه آموزشی است که در اختیار معلم قرار دارد و فرایند تدریس و یادگیری تنها با اتکا به محتوای برنامه درسی، مفاهیم و ارزش های مطرح شده در آن صورت می پذیرد و از سوی دیگر، انواع ارزشیابی های تحصیلی، امتحانات و گزینش های متعدد بر مبنای محتوای کتاب های درسی صورت می گیرد، نقش کتاب به منزله ی برنامه ی آموزش بسیار مهم تلقی شده، جای تعمق، بررسی و تتبع فراوان دارد. بازنگری، تجدیدنظر و اصلاح برنامه و محتوای کتاب های درسی، زمینه رشد و پیشرفت تحصیلی را فراهم می آورد. محتوای مطلوب کتاب های درسی می تواند دانش آموزان را به چالش فکری وادارد و از جمود فکری و ذهنی رها سازد و پاسخگوی نیازمندی های سبز فایل انسان ها باشد. بنابراین کتاب های درسی باید از محتوای غنی و مناسبی برخوردار باشند تا بتوانند موجب تغییرات مطلوب در فراگیران گردند ( ملکی، ۱۳۸۹ ). لازم است این تغییرات به منظور تامین نیازهای آنان صورت گیرد؛ یعنی در جهت ایجاد نوعی از شناخت ها، عواطف، نگرش ها، ارزش ها، علایق و توانایی ها و عادات مطلوبی باشد که یادگیرنده را در پاسخگویی به نیازها و حل مشکلات فردی و اجتماعی خود یاری بخشد و در مجموع به رشد ابعاد مختلف شخصیت وی بینجامد ( میرزابیگی، ۱۳۸۹ ).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
با توجه به آنچه بیان شده است هدف از این پژوهش بررسی میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی سوم متوسطه با نیازهای مادی و معنوی دانش آموزان است.

بیان مسئله

سرمایه گذاری مادی و معنوی برای رشد سالم و تربیت صحیح کودکان و نوجوانان و جوانان، در واقع اساسی ترین و مهم ترین سرمایه گذاری خانوادگی، اجتماعی و مالی می باشد. این سرمایه گذاری از جنبه های مختلف انسانی، فرهنگی، اخلاقی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت می باشد. توجه به نوجوانان مستلزم تامین نیازهای زیستی، روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آنان می باشد. کمک نهادهای اجتماعی شامل ایجاد تسهیلات لازم اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در راستای اهداف فوق برای نوجوانان است ( احمدیان، ۱۳۸۸ ).
آموزش و پرورش در هر جامعه یکی از نهادهای تاثیر گذاری است که انتظار می رود به طور متوازن و متعادل به جنبه های مختلف وجودی انسان توجه داشته و زمینه ها و اسباب لازم را برای رشد همه جانبه ی دانش آموزان فراهم سازد. بنابراین در آموزش و پرورش امروزی نه تنها پیشرفت معلومات بلکه رشد شخصیت و سلامت روان دانش آموزان نیز ضروری به نظر می رسد ( رضایی، ۱۳۸۷ ).

فعا لیتهای پنهانی زمینه تکرار فعا لیتهای مجر مانه را فراهم می سازد.”گذشته از آثار مخرب ،بسیاری که در
زمینه های اقتصادی ،سیاسی، اجتماعی وامنیتی وعدالت قضایی به جای خواهند گذاشت.عملا”موجب تکرارفعا لیتهای مجرمانه این گروه وافزایش توان مالی ودرنتیجه ارتکاب جرایم سنگین خواهد شد . “[۵۰]
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
ج- پیامد های اقتصادی
عکس مرتبط با اقتصاد
از جمله پیامدهای مهم و مو ثر پولشویی پیامدهای اقتصادی وآ ثار زیان بار آن می باشد. پیا مد های اجتماعی
،سیاسی ،امنیتی ،نشات گرفته از پیامد های اقتصادی و عوارض سوء این اعمال مجرمانه است.. دانستن این عوارض می تواند زمینه شنا سایی و پیشگیری و پیگیری این اعمال را بهتر فراهم سازد.
۱-ج=نوسان بهره و نرخ ارز
به دلیل حجم با لا ی اعمال مجرمانه تا ثیر نا گواری در زمینه نوسان بهره و نرخ ارز دارد “…اما به سختی
می توان حجم این فعا لیت ها را تعیین کرد آنها داده های اقتصادی را مختل می کنند وکو شش دولت رابرای مــدیریت اقتصاد بغرنج می سازند.به دلیل آنکه تقا ضای پول درمیان کشورها به سبب پولشویی تغییرمی کنندوبه داده های پولی نا درست وگمراه کننده می انجامد پولشویی پیامدهای ناگواری را درزمینه نوسان بهره و نرخ ارزبه دنبال دارد.”[۵۱]
۲-ج= بی ثبا تی بازار
ثبات بازار مالی به سازگاری و تعامل بین دو عنصر عرضه کننده و تقاضا کننده منابع آن متکی است عملیات
پولشویی به جهت عدم کنترل بی ثباتی بازار را بدنبال دارد.” عملیات پولشویی منابع زیادی وارد بازار می کند که این ورود تابع عوامل شناخته شده و قا بل کنترل نیست .از سوی دیگر در زمان معینی برای انجام یک فعالیت غیر قانونی دیگر حجم عظیمی از پول را به صورت نا گهانی از بازار خا رج می سازند ” ۱
۳-ج= عدم کنترل
فعا لیتهای زیر زمینی و پنها نی پولشویان ورود وخروج منا بع مالی راغیر قابل کنترل میکند وهمیشه فعا لیتها آنان ازچشم قانون و دولت و پلیس دورمی ما ند فلذا اعمال مجرمانه آنان غیر قابل کنترل است.”با توجه به حجم عظیم درآمدهای ناشی ازارتکاب اعما ل مجرمانه و تلا ش برای تطهیراین درآمد ها از کنترل تصمیم گیرندگا ن اقتصادی خا رج می شود”[۵۲]
۴-ج= تضعیف بخش خصوصی
پول شویان با هدف پنها ن کردن عواید حا صل از فعالیتهای غیر قانونی خود با بهره گرفتن از شر کتها ی پیشرو و
عواید مزبور را با وجوه غیر قا نونی مخلوط می کنند . شر کتهای قانونی که سر مایه خود را از بازار مالی تامین
می کنند در رقابت با شر کتهای که فعا لیتهای غیر قانونی دارند کم توان شده در نتیجه شرکت های قانونی در رقابت باشرکتهای غیرقا نونی دچارمشکل می شوند کم کم سبب رانده شدن از بازارو تضعیف شدن بخش خصوصی منجرمی شود.[۵۳]
۵-ج= تضعیف یکپارچگی و تمامیت بازار های مالی
موسسات مالی متکی به عواید فعا لیتهای مجرمانه با ایجاد موانع و کنترل داراییها ی در اختیار، چالشها ی را در
بازار ایجاد می کنند مثلا ” با ورود و خروج نا گها نی و آن هم قا نونی ،بد ون اعلا م و اخطار حجم زیادی ازنقدینگی را وارد بازا ریا از آن خا رج می سازند.[۵۴]
۶-ج = کاهش کنترل دولت[۵۵]
حجم پولشویی در جهان ۲تا ۵ درصد تولید نا خا لص داخلی جها ن است دربعضی ازکشورها ی درحا ل رشد این عواید غیر قانونی ممکن است میزان بودجه دولت را تحت الشعاع قرار دهد . و در نتیجه کنترل دولت بر سیاست گذاری های اقتصادی را کاهش می دهد.
۷-ج= کاهش درآمد دولت
وارد شدن پولها ی نا مشروع درچرخه بازارو پنهان کردن صاحبان آنها به قصد فرارازما لیا ت،مصادره،وتوقیف ،پیامد کاهش درآمد دولت را به دنبال دارد.عملا” به مو سسات ما لی مشروع و قا نونی دراعطای مالیا ت و
امثالهم فشارهای زیادی وارد می آید. دولت هم برای تعدیل فشار،چا ره ای جزکم کردن بار دریافتی خود ندارد.
۸-ج =مانعی برای جهانی شدن۲
پدیده پولشویی منجربه تخریب بخش واقعی اقتصاد شده وعد م تعا دل دربخشهای داخلی و خارجی اقتصاد صورت می گیرداین عدم تعادل تاثیرمنفی برتوزیع درآمدهاخواهد داشت.وخود مانع بزرگی برای جهانی شدن اقتصادخواهدبود.
۹-ج =فرار سر مایه بصورت غیرقانونی از کشور[۵۶]
گرفتارشدن درچنگال قانون ازدغدغه های مجرمان تطهیرکننده پول می باشدازطرفی توسعه وکسب درآمد بیشتر انگیزه آنان را برای خروج سرمایه ازکشورزیاد می سازد فلذا آنان حوزه فعا لیت های خود ازمرزهاعبورداده و به آن طرف مرزها گستر ش می دهند این امرسبب خروج ارزو سرمایه ازکشور خواهد شد.
۱۰-ج = اثرات منفی و غیر قا بل اند ازه گیری[۵۷]
یک کارشناس اقتصادی خا رجی در خصوص اثرات منفی پو لشویی می گو ید:”اندازه گیری اثرات منفی پولشویی درتوسعه اقتصادی به سادگی قابل اندازه گیری نیست. شواهد حکایت ازآن دارد که پو لشویی رشد اقتصا دی کشور ها را با بحران مالی مواجه می کند باعث کا هش بهره وری دربخش واقعی اقتصاد،تشویق مجرمان به فساد،تخریب بخش خارجی اقتصاد،کندی رشد اقتصادی،که همه ی این عوامل اثرات منفی زیانباری بربرنامه های توسعه اقتصادی طویل المد ت خو اهد داشت.”[۵۸]
مع الوصف از بحث عوارض و پیا مد های پو لشویی می تو ان استنباط کر د که آثار آن تنها به این مو ارد بیان
شده نیست بلکه تاثیرات دیگری دارد که در مجال و مقال ما نمی گنجدو می شود بگو ئیم اثرات اجتماعی و اقتصادی و سیاسی زیانباری را بر جا معه تحمیل خو اهد کر د.که تلا ش خو اهیم نمو د در مو ضوع راهکا رها راه حل های را برای برون رفت از این مشکل ارائه نمائیم .

مبحث دوم
فرایند و شیوه های پولشویی
مجرمان تطهیر پول و کسانی که مبادرت به پول شویی می کنند برای اینکه بتوانند پول های کثیف ونامشروعی
را که بدست آورده اند تبدیل به پول مشروع و قانونی و یا به تعبیری تطهیر کنند با ید از یک فرایند و مراحلی عبور نمایند . طی کردن این فرایند از مراحل سه گانه شکل می گیرد تا اینکه تبدیل به پو ل مشروع شود .
عبور از این مراحل لا زمهء اعمال روش ها و متد های از تطهیر هست که استفاده از این روش ها آنها را از
فرایند و مراحل پولشویی گذر خواهد داد . در این مبحث تلا ش می شود فرایند پولشویی را همراه با روش های تطهیر بیان نما ئیم از طرفی بیان روشها به معنی تمام روش ها نیست بلکه بخشی از روشها است که ما متذکر شده ایم خواهد بود.
براین اساس مبحث دوم از فصل اول از دو گفتار تشکیل شده است .که درگفتار نخست فرایند پو لشو یی
بابیان سه مرحله اصلی و یک دید گاه و گفتار دوم با عنوان روش های تطهیربا طرح هفت روش دراین خصوص به بررسی مو ضوع پرداخته خواهد شد. نتیجه گیری ازمباحث دوگفتار پایا ن بخش مبحث دوم ما خواهد بود.
گفتار نخست
فرایند پول شویی
همانطور در مفدمه مبحث دوم بیان گردید تبدیل و تغییر پول های نا مشروع و کثیف و غیر قانونی به پول های
قانونی ازیک فرایند عبورمی کند این گذر سه مرحله را طی می نما ید.می شود این مراحــــل سه گانه را بشرح که در گفتارمی آید بیان کرد سپس به توضیح و تفسیر هریک از مراحل پرداخت .باید بگو ئیم ازاین مراحل تعا بیر متفاوتی گفته می شود ولی مفهوم و عملکرد آنها یکی است.همچنین بیان مراحــــل به منزله تفکیک هر یک از آنها نیست یعنی شایدو بعضا” یقینا” اینها باهم همزمان اجرا شوند.درآخرگفتاررا با طرح دید گاه یکی ازصاحب نظران اقتصاد ی هلند به پا یان می رسانیم.
الف:مرحله سر مایه گذاری
ب:مرحله تبدیل
ج:مرحله ادغا م
الف : مرحله سرمایه گذاری
اولین مرحله تطهیر پول مرحله سر مایه گذاری است. د راین جا امکان کشف و شناسایی وردیابی اعمال خلاف بسیارآسان تراست.درادامه بیشتر با این مرحله آشنا می شو یم.
۱-الف= موقعیت یابی ،جا سازی،جای گذاری
یک موسسهء حقوقی وعلمی دراین خصوص می گوید: “اولین مرحله موقعیت یا بی است دراین مرحله پول
نقد و چک های مسافرتی وارد نظا م بانکی کشو ر می شود”[۵۹]همچنین نام دیگری دارد:” این مرحله ورود وجا سازی نام دارد “[۶۰]در جای دیگری این مرحله را ” جایگذاری” [۶۱] تعبیر کرده اند .
در خصوص جای گذاری می گویند:“اولین مرحله از فرایند جرم پولشویی ،جای گذاری با تزریق عوامل حاصل از فعا لیتهای مجرمانه به شبکه مالی رسمی،با هدف تبدیل وتغییر ما لکیت آن است. جایگذاری عوامل حاصل از جرم ،با تقسیم وجوه نقدی کلا ن به مبالغ کوچک صورت می گیرد.
۲-الف= شیوه اس مو رفینگ
استفاده از این شیوه را اصطلا حا”اس مور فینگ” [۶۲]می نامند.البته در این مرحله روش های مختلفی مورد
استفاده تطهیر کنندگان پول قرار می گیرد . که بعنوان مثا ل به سه روش اشاره می شود.
۱-۲- الف = استفاده از نام بستگان نزدیک یا سایر اشخاصی است که به گونه ای با آنان در ارتباط هستند.
۲-۲- ب= تشکیل شرکت های صوری یا شرکت های که اسا سا”به منظور پولشویی تا سیس می شوند.
۳-۲- ج = مها جران مبا لغ جزیی و کم را در یک حساب مشتر ک واریز می نما یند. [۶۳]
۳- الف= جای گذاری از دید گاه مر کز پژ وهش ها ی مجلس شو رای اسلا می
مر کز پژو هش های مجلس شورای اسلا می در خصوص جای گذاری می گوید:
“جایگذاری عوامل حا صل از جرم می تواند با تقسیم وجوه کلا ن به مبا لغ کوچکتر که چندان حساسیت بر انگیز نیست و سپرده گذاری آنها در بانک های داخلی با دیگر مو سسات مالی رسمی و غیررسمی انجام شودیا برای سپرده گذاری در موسسات مالی خا رجی به بیرون از مرزها انتقا ل داده شود . یا برای خرید کا لا های بی ارزش مانند آثار هنری ،هوایی ،فلزات و سنگ های قیمتی به کار رود”[۶۴]
۴- الف=دیدگا ه یک کا رشناس حقو ق
یک کارشناس حقوق در خصوص مرحله اول یعنی سر مایه گذاری بیان می دارد : “اولین مرحله از فرایند
پولشویی عرضه منابع غیر قانونی ،به شبکه ما لی با هدف تبدیل منا بع و درآ مدهای مزبوربه ابزارهای مـــا لی است این نتیجه درپی به جریان انداختن پول نقد ازطریق موسسات ما لی،با نکها،مغازه ها،بنگاه های معا ملا تی و موسسات دیگراعم ازداخلی ویا خا رجی حا صل می گردد.[۶۵] “
۵- الف= دید گاه یک مو سسه ما لی و تخصصی
موسسه ما لی وتخصصی در خصوص بیان مرحله اول پولشویی عنوان استقرار را بکار می برد .”استقرار، در
این مر حله ،وجوه حا صل شده وارد سیستم ما لی یا اقتصاد خرد می شود و یا به خا رج از کشور انتقا ل می یابد تـــا در دسترس نباشد و امکان کشف از بین برود و سپس در فر صت های بعدی ،آنها را به امو ال دیگری مثل چک های مسا فر تی ، حو الجات ، وغیر ه تبد یل کنند.”[۶۶]
ب = مرحله تبدیل[۶۷]
دومین مر حله فرایند پولشویی و تطهیر مر حله تبدیل می باشد. تعابیر و گفتمان مختلفی برای این مرحله
صورت گرفته است . که مصداق و هدف آنها همه یکی است ،آنهم تبد یل و تغییر پول های نا مشروع به مشروع و قانونی است.
۱ – ب = اطلا ق لایه گذاری
به مرحله تبدیل ” لا یه گذاری”[۶۸] هم می گویند.ودرخصوص لا یه گذاری بیان می شود. “این عمل از طریق ایجادلا یه های پیچیده نا شی ازمعا ملا ت ( نقل و انتقا ل) چند گا نه با هدف مبهم ساختن زنجیره (عطف حسابرسی)و عدم امکان رد یابی سر چشمه ما ل صورت می پذیرد . [۶۹]“
برای تبدیل یالایه گذاری عنوان دیگری بنام لا یه چینی اطلا ق می شود.لا یه چینی ” فرایندجدا کرد ن پول ازریشه غیر قانونی است که دراین مرحله از تکنیک های مختلف بهره گیری می شود.”
۲- ب= تکنیک ها ی تبدیل یا لا یه گذاری یا لا یه چینی

• كوزر، لیوئیس، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، علمی،1385.
• کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق، دانشگاه تهران، 1352، ج1.
• کانت، ایمانوئل، فلسفه حقوق، منوچهر صانعی دره بیدی،تهران، نقش و نگار، 1380.
• کانت، ایمانوئل، فلسفه فضیلت. منوچهر صانعی دره بیدی، تهران، نقش و نگار،1383.
• کوزر، لوئیس/ برنارد روزنبرگ، نظریه‌های بنیادی جامعه شناختی، ‌تر جمه ارشاد فرهنگ، تهران، نشر نی، 1378.
• کوزر، لیوئیس، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، انتشارات علمی،۱۳۸۲.
• کوئین، بروس، مبانی جامعه شناسی، ‌تر جمه غلام عباس توسلی و رضا فاضل، تهران، سمت، 1372.
• کیویستو، پیتر، اندیشه های بنیادی در جامعه شناسی، ترجمه: منوچهر صبوری، نشر نی، 1380.
• گرب، ادوارد ج، نابرابری اجتماعی، محمد سیاهپوش و احمد رضا غروی‌زاد، نشر معاصر، 1381.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
• گلشنی، مهدی، از علم سكولار تا علم دینی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1380.
• گورویچ ، ژرژ ،درآمدی به جامعه شناسی حقوقی ، تهران ، دانشكده علوم اجتماعی و تعاون ، موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی،1352.
• گیدنز، آنتونی، جامعه شناسی، ‌تر جمه منوچهر صبوری، تهران، نشر نی، 1378.
• گیدنز، آنتونی، چکیده آثار، ترجمه حسن چاوشیان، تهران،ققنوس،1383.
• گیدنز، آنتونی، دوركم، ترجمه یوسفعلی اباذری، تهران، خوارزمی، 1363.
• گیدنز، آنتونی، سیاست، جامعه شناسی و نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران، نشر نی،1381.
• گیدنز، آنتونی، نظریه های جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری،تهران، نشر نی، 1374.
• لاكوست، ژان، فلسفه در قرن بیستم، ترجمه رضا داوری اردكانی، تهران، سمت، 1384.
• لگنهاوزن، محمد، اسلام و كثرت ‌گرایی دینی، ترجمه نرجس جواندل، قم، موسسه فرهنگی طه، 1379.
• له مان، جنیفر، ساخت شكنی دوركیم، ترجمه شهنار مسمی پرست، تهران، نی، 1385.
• لوی برول، هانری، جامعه شناسی حقوق، ابوالفضل قاضی،نشر میزان،1383.
• مور، جورج ادوارد، اخلاق، ترجمه اسماعیل سعادت، تهران، شرکت انتشارات علمى و فرهنگى، 1366.
• نجفی توانا ، علی، جرم شناسی ، تهران، انتشارات خیام،1377.
• نراقی، احسان، علوم اجتماعی و سیر تكوینی آن، تهران، فرزان، 1379.
• هارت، اچ.ال.آ،آزادی، اخلاق، قانون (درآمدی بر فلسفه حقوق كیفری و عمومی) ، محمد راسخ، طرح نو ، چاپ دوم،1388
• همیلتون، ملكلم، جامعه‌شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، تبیان، 1377.
• هیوم، دیوید، تحقیق در مبادی اخلاق، ترجمه رضا نقیان، اصفهان، گویا، 1377.
• وارنوک، ج، فلسفه اخلاق در قرن حاضر، ترجمه صادق لاریجانى. چاپ دوم، تهران، مرکز ترجمه و نشر کتاب، 1368 .
• والتر، ترنس استیس، دین و نگرش نوین، ترجمة احمد رضا جلیلی، تهران، حكمت، 1377.
• ویلم، ژان پل، جامعه‌ شناسی ادیان، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران، تبیان، ‌1377.
• ویلیامز، برنارد، فلسفه اخلاق، ترجمه زهرا جلالی، قم، معارف، 1383.
ب) مقالات:
• آزمایش، سید علی، رابطه اخلاق و حقوق کیفری، قضاوت، شماره 49، بهمن و اسفند 1386.

پایان نامه حقوق

• امریکس، کارل، اخلاق و حقوق کانت، میترا حمیدی، کتاب ماه فلسفه، شماره 30، اسفند 1388.
• برقعی، محمد، سکولاریزم- از نظر تا عمل، مطالعات خاورمیانه، شماره 33، 1382.
• پرادل، ژان، تاریخ اندیشه های کیفری، مجله تحقیقات حقوقی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، شماره 25_26. 1387.
• پویمن، لوئیس، نقدی بر نسبیّت اخلاقی، ترجمه محمود فتحعلی، نقد و نظر، سال چهارم، ش 14و 13،1389 .
• توسلی، غلامعباس، دورکیم و تقسیم کار اجتماعی، نشر دانش، شماره 5و6، 1360.
• جمیلی کهنه شهری، فاطمه، پژوهشی پیرامون جامعه شناسی خانواده دورکیم، مجله علوم انسانی دانشگاه الزهرا، شماره 21، 1387.
• جواهری دقیقی، محمد رضا، دین از نگاه دورکیم، بازتاب اندیشه، شماره 15، 1379.
• خوشرو، غلامعلی، تجدد و اخلاق در آثار دورکیم و پارسنز، نامه فرهنگ ، شماره 63، 1382.
• دادخدایی، لیلا، «مفهوم جرم اقتصادی و تحولات آن»، مجله تعالی حقوق، شماره 6، 1389.
عکس مرتبط با اقتصاد
• دهقان، سعید، درآمدی بر مناسبات حقوق و اخلاق شهروندی، آیین، 24و25، 1387.
• راغبی، محمد علی، رابطه ی اخلاق و حقوق، بصیرت، سال دهم، شماره 27.
• رجب زاده، احمد و کوثری، مسعود، آنومی سیاسی در اندیشه ی دورکیم، مجله علوم انسانی دانشگاه شیراز، دوره ی نوزدهم ، شماره اول، زمستان 1381.
• سروش،‌ عبدالكریم ، معیشت و فضیلت،‌ بحثی در تفاعل توسعه و اخلاق، مجله كیان ، سال 5 ش25،1383.
• سروش، عبدالكریم، معنا و مبنای سكولاریسم، مجله كیان، سال 5 ش 26، 1384.
• طباطبایی، علی محمد، آیا اخلاق و قانون متضادند؟، کانون وکلا، شماره 31، 1384.
• فراستخواه، مقصود، درباره ی اخلاقی بودن دین، مجله ی آیین، شماره آذر ودی، 1387.
• فراستخواه، مقصود،تأملی در امکان فلسفی حاشیه زدایی از امر الهی در دنیای مدرن، مقاله ارائه شده در همایش بین المللی روز جهانی فلسفه، تهران، مؤسسه پژوهشی حکمت وفلسفه ایران،30 آبان تا دوم آذر،1389.
• فصیحی، امان الله، نیاز جامعه مدرن به دین ؛ با تأکید بر حقوق و اخلاق، علوم سیاسی، سال یازدهم، شماره43، تابستان 1387.
• فهیمی، عزیزاله ، فلسفه ی حقوق، مجله ی پژوهشهای فلسفی و کلامی ، شماره 9و10 ، ص 176،1379.
• قربان نیا، ناصر، حقوق. ترجمان اخلاق، نقد و نظر، سال چهارم، شماره اول و دوم، 1384.
• محمدی ، مسلم، دین و اخلاق در جامعه گرایی دورکیم و نقد آ
ن، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، شماره 25 ، تابستان 1386.
• میر محمد صادقی، حسین، رابطه حقوق و اخلاق، آیین،23و24، 1383.
• هارت، اچ. ال .آ، پوزیتویسم و جدایی حقوق و اخلاق، ترجمه سید قاسم زمانی، سیاسی اقتصادی، شماره 165، صفحه 86-74، 1385.
• یان، مارش، جامعه شناسی مجازات، محمد علی کریمی، فصلنامه دانش انتظامی، سال هفتم، شماره اول، 1387.
ج) پایان نامه:
• امینی، عباسعلی، حقوق و اخلاق، 1359، دانشگاه تهران.
• سربخشی، محمد، نقد مبانی اخلاق سكولار، پایان نامه مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ، سال 1385.
• مقدسی، محمود، اخلاق در اندیشه ی ویلیام جیمز، 1485، 1390.
لاتین:
• A. K. C, Ottaway, The Educational Sociology of Emile Durkheim, The British Journal of Sociology, Vol , 6, No. 3 Sep,1995
• Adams, Robert M, Religious Ethics in a Pluralistic Society, In Gene Outka and John Reeder, Princeton University Press, 1993
• Anthony, J. Sebok, Legal Positivism in American Jurisprodence, Cambridge University Press, 1998
• Bix, Brian, “Legal Positivism”. in: BLACKWELL GUIDE TO THE PHILOSOPHY OF LAW AND LEGAL THEORY, Martin P. Golding & William A. Edmundson, eds., Blackwell, 2005.
• Boutroux, Emile, Morality and Democracy, University of Northern Iowa,The North American Review, Vol. 214, No. 789 Aug.1921
• Brian, Bix , On the Dividing Line between Natural Law Theory and Legal Positivism, University of Minnesota Law School, Notre Dame Law Review, Vol. 75, No. 5, Aug,1996
• Clarke, Michael, Durkheim’s Sociology of Law, British Journal of Law and Society, Vol. 3, No. 2, Winter,1976
• Greenawalt, Kent, CONFLICTS OFLAW AND MORALITY, Oxford University Press,1987.
• Hall, Robert T, Emile Durkheim on Business and Professional Ethics, Published by: Philosophy Documentation Center Vol. 2, No. 1 Fall ,1982
• Hart, H. L. A.,Social Solidarity and the Enforcement of Morality, Published to Oxford Scholarship Online, March, 2012.
• Henry W. Wright, Religion and Morality, International Journal of Ethics, The University of Chicago Press, Vol. 20, No. 1Oct,1999
• Jackson, Jonathan and Sunshine, Jason,Durkheim’s perspective University of Florida,1977
• Jonathan, H. Turner, Emile Durkheim’s Theory of Social Organization ,Published by: Oxford University Press, Social Forces, Vol. 68 , No. 4 Jun, 1990
• Lukes, Steven & Prabhat, Devyani ,DURKHEIM ON LAW AND MORALITY: THE DISINTEGRATION THESIS, Cambridge university press, 2005.
• Matthew, H. Kramer, IN DEFENCE OF LEGAL POSITIVISM, Oxford University Press, 1999