۱
۱-۱) مقدمه
فصل اول
کلیات تحقیق
امروزه صنایع خدماتی بخش عمده و مهمی از بازارها را در بسیاری از کشورهای جهان به خود اختصاص داده است که در این باره صنعت بیمه درخور توجه قرار گرفته است که برای حفظ مشتریان خود و کسب مزیت رقابتی باید بهبود کیفیت خدمات خود را همواره مدنظر قرار دهد.
رشد و توسعه بیمه به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع به شدت تحت تأثیر میزان رضایت مشتریان که همان بیمه گذاران آن شرکت ها می باشد که در این صورت با حفظ مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید، صنعت بیمه پایدار خواهد ماند.
یکی از تدابیر نظام اقتصادی و دارایی سبز فایل، بیمه است که در توسعه صنعتی، نقش کلیدی دارد. بیمه در کشورهای مختلف به چنان جایگاهی رسیده است که می تواند با ایجاد اطمینان در مجموعه عوامل اقتصادی، نقش کلیدی در توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور ایفا کند. ( همتی،۱۳۷۶)
عکس مرتبط با اقتصاد
امروزه بیمه را می توان یکی از ارکان مهم حیات اقتصادی و اجتماعی جوامع بشری و تضمین کننده چرخه اقتادی تلقی کرد. (ظفرقندی مطلق،۱۳۸۳)
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
بیمه یکی از نیازهای اساسی انسان است، چرا که حوادث و پی آمدهای مالی آن که مستلزم ایجاد بیمه هستند، موضوعی همگانی و جهانی گشته اند، مرگ ناگهانی، ازکارافتادگی، بیماری، بیکاری، آتش سوزی، سیل طوفان، غرق شدن، حوادث مربوط به حمل و نقل و خسارات مالی ناشی از آن و. . . به اختیارات شخصی و حرفه ای وابسته نیستند.
بیمه ابزاری ضروری است که با بکارگیری همیاری متقابل به حل مسائل عمومی بشر می خیزد و علاوه براین، عملاً هیچ جایگزینی ندارد.
۱-۲) بیان مسأله تحقیق
مسأله یا موضوع تحقیق که بیانگر وضعیت و مشکلی است که محقق آن را احساس می کند و درصدد دستیابی به راه حل آن می باشد عبارت است از ویژگی های فردی بیمه گر در تمایل به خرید بیمه گذاران که مطالعه موردی آن بیمه بدنه در سطح شهرستان رشت در بین نمایندگی های بیمه ایران می باشد.
از آن جا که نفع بیمه پذیر یک اصل اساسی صنعت بیمه است، مفهوم این اصل آن است فردی که درصدد گرفتن بیمه نامه است باید به طور قانونی اختیار بیمه کردن اموال، حادثه یا زندگی خود را داشته باشد (دهقانی،۱۳۷۸).
همان طور که می دانیم امروزه مشتریان حرف اول را در سازمان ها و شرکت ها می زنند و همه در پی جذب و حفظ آن ها در برابر رقبای خود هستند و با این مشکل مواجه می شوندکه مشتریان بسیار قدرتمند، باهوش و دست نیایفتنی شده اند و این در حالی است که رقابت بین سازمان ها برای جذب این چنین مشتریانی بسیار سخت وطاقت فرسا خواهد بود (رجبیون،۱۳۸۳). بنابراین بازاریابی ضامن بقای سازمان ها می باشد که در این زمینه شناخت ویژگی های فردی بیمه گر تأثیرگذار خواهد بود.
نتیجه تصویری برای موضوع هوش
صنعت بیمه کشور به سرعت به سوی خصوصی سازی و آزاد سازی گام برداشته است به طوری که تاکنون شاهد فعالیت ۲۴شرکت به ثبت رسیده و فعال در زمینه بیمه های بازرگانی در ایران هستیم، لذا بیمه گران هر روز با رقابتی فزاینده تراز قبل مواجهند و مسلماً آینده از آن بیمه گرانی خواهد بود که بتوانند روش های فروش را با واقعیت ها و مهارت های بازاریابی و فروشندگی حرفه ای خدمات بیمه ای جایگزین نمایند.
برای شرکت های بیمه شناسایی و تقویت عوامل مؤثر بر افزایش تمایل بر خرید بیمه گذاران بسیار مهم است زیرا شناسایی و تقویت این عوامل نه تنها موجب حفظ بیمه گذاران فعلی می گردد بلکه باعث افزایش تعداد بیمه گذاران جدید نیز خواهد شد (خالقی ماکلوانی،۱۳۸۶). بنابراین تحقیق حاضر روی بررسی ارتباط ویژگی های فردی بیمه گر از جمله جنسیت، سن، میزان تحصیلات، صداقت، نحوه بیان و رفتار بیمه گران با میزان تمایل بیمه گذارا به خرید خدمات بیمه ای خصوصاً بیمه بدنه است.
بعضاً دیده شده است زمانی اطلاعات درست در مورد بیمه نامه به بیمه گذار داده نمی شود یا اینکه بیمه گر در وعده ای که به بیمه گذار داده عملی نمی کند یا طرز برخورد(رفتار) با بیمه گذار مناسب نباشد، نشان می‎دهد که تمایل به خرید بیمه نامه از سوی بیمه گذار کاهش پیدا می کند زیرا صداقت در عمل از سوی بیمه گر وجود نداشته است. اگر خدمت رسانی و صداقت در عمل در اذعان عمومی حاکم شود روی تمایل به خرید بیمه گذاران تأثیر می گذارد (Shiu, 2011).
در این پژوهش بررسی روی عوامل مؤثر در تمایل افراد برای خرید بیمه نامه می باشد که محقق ویژگی‎های فردی را به عنوان یکی از عوامل مؤثر در خرید بیمه نامه مورد بررسی قرار می دهد و شاخص هایی را برای ویژگی های فردی بیمه گر بیان می کند که این شاخص ها از کتاب های رفتار سازمانی استیفن پی. رابینز و تئوری های مدیریت دکتر داور ونوس و مهرداد پرچ گرفته شده است.
در این پژوهش تک تک شاخص های ویژگی های فردی مورد آزمون قرار می گیرد تا مهمترین ویژگی ها مشخص شود.
به این دلیل که ویژگی های فردی بیمه گر از متغیرهای دیگری هم تشکیل می شود جای بحث و گفتگو دارد و مسئله دیگر این است که بیمه بدنه مانند برخی بیمه نامه ها اجباری نیست و تمایل به خرید آن علاوه بر ویژگی های فردی تحت تأثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی می باشد.
۱-۳) اهمیت و ضرورت تحقیق
در این تحقیق به ویژگی ها و مشخصات بارز و خاص فروشنده حرفه ای در صنعت بیمه پرداخته می شود که با شناسایی این ویژگی ها و بررسی رابطه ای که در جذب مشتری دارند بتوان گامی در جهت تحقیق اهداف والای بیمه که همانا آرامش،آسایش، پیشرفت و شکوفایی امروز و فردای جامعه است برداریم (خالقی ماکلوانی،۱۳۸۶).
می توان با شناسایی عوامل عمده ی تأثیرگذار بر تقاضای بیمه ی بدنه و تقویت عوامل مؤثر، تمایل بیمه گذار را برای خرید بیمه نامه افزایش داد (پزشک فلاح،۱۳۷۹). تمایل بیمه گذار برای خرید خدمات بیمه ای تحت تأثیر عوامل گوناگونی از قبیل ویژگی های فردی، شخصیتی و عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی قرار می گیرد. در راستای تحقیق حاضر به یکی از این عوامل یعنی ویژگی های فردی بیمه گر از دیدگاه بیمه گران پرداخته می شود. بررسی ویژگی های فردی بیمه گر و رابطه آن در میزان تمایل به خرید بیمه نامه از طرف بیمه گذاران از جنبه های نوآوری تحقیق حاضر است.
۱-۴) اهداف تحقیق
۱) سنجش جنسیت بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران
۲) سنجش رفتار بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران
۳) سنجش میزان تحصیلات بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران
۴) سنجش نحوه ی بیان بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران
۵) سنجش سن بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران
۶) سنجش صداقت بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران
سنجش همه‎ی گزینه های بالا برای رسیدن به اهداف کاربردی تحقیق یعنی بهبود روند فعالیت های نمایندگی ها و شرکتهای بیمه می باشد.
۱-۵) چارچوب نظری تحقیق
هر تحقیق به یک چارچوب نظری احتیاج دارد، چارچوب نظری الگویی است که فرد پژوهشگر براساس آن درباره روابط بین ایجاد مسأله مهم تشخیص داده شده اند، نظریه پردازی می کند. چارچوب نظری ضرورتاً نباید سخن پژوهشگر باشد و گاه به طور منطقی از نتایج تحقیقات قبلی نشأت می گیرد. چارچوب نظری روابط میان متغیرها را روشن می کند. نظریه هایی را که مبانی این روابط هستند می پروراند و نیز ماهیت و جهت این روابط را توصیف می کند (ظفرقندی مطلق،۱۳۸۳).
متغیرهای مستقل در این تحقیق، ویژگی های فردی عبارتند از: جنسیت، سن، میزان تحصیلات، رفتار، نحوه بیان و صداقت
متغیر مستقل در این تحقیق، تمایل به خرید بیمه گذاران می باشد که تحت تأثیر عوامل مختلف، باعث مؤفقیت و پایداری صنعت بیمه خواهد بود.
مدل مفهومی که در این تحقیق بیان شده است، محقق ساخته می باشد، شاخص های ویژگی های فردی با تمایل به خرید بیمه گذاران مورد بررسی قرار می گیرد.
جلب رضایت مشتری مقوله ای است که ریشه در تاریخ زندگی بشر، تجارت و بازاریابی دارد و تا این امر اتفاق پیدا نکند تمایل به خرید هم اتفاق نمی افتد.
۱-۶) مدل مفهومی تحقیق
جنسیت
سن
ویژگی های فردی
تمایل به خرید بیمه گذاران
رفتار
میزان تحصیلات
نحوه بیان
صداقت
نمودار ۱-۱) مدل مفهومی تحقیق
محقق ساخته(تدوین آن توسط محقق است)
۱-۷) پرسش های تحقیق
۱) آیا بین جنسیت بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد؟
۲) آیا بین رفتار بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد؟
۳) آیا بین میزان تحصیلات بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد؟
۴) آیا بین نحوه ی بیان بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد؟
۵) آیا بین سن بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد؟
۶) آیا بین صداقت بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد؟
۱-۸) فرضیه های تحقیق
۱) بین جنسیت بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد.
۲) بین رفتار بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد.
۳) بین میزان تحصیلات بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد.
۴) بین نحوه ی بیان بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد.
۵) بین سن بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد.
۶) بین صداقت بیمه گر و تمایل به خرید بیمه گذاران رابطه وجود دارد.
۱-۹) تعاریف متغیرها
متغیرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از:
جنسیت: افراد به دو دسته زن و مرد تقسیم می شوند. (مقیاس اسمی)
سن: سن افراد در این تحقیق با فاصله زمانی ۱۰ سال مورد ارزیابی قرار می گیرد. (مقیاس نسبتی می باشد ولی با این فاصله زمانی تبدیل به مقیاس ترتیبی شده است)
میزان تحصیلات: این متغیر مربوط به تحصیلات آکادمیک افراد است. (مقیاس ترتیبی)
رفتار: عوامل ذیل رفتار های افراد را شکل می دهند:
-عوامل درونی: شامل نیازها، سائقه ها، تمایلات آن ها را کلاً انگیزه معرفی می کنیم.
-عوامل بیرونی:شامل اهداف یا محرک های خارجی(رابینز،۱۳۹۰ )
همه رفتارهای آدمی هدفدار است. (ونوس،پرچ،۱۳۸۹) طرز برخورد افراد با مشتری مورد بررسی قرار می‎گیرد که این متغیر در پرسشنامه با سؤالات ۵تا۸ از سوی بیمه گر مورد آزمون قرار گرفته است.

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

 

 

مرحله دوازدهم) ایجاد هماهنگی در دبیرستان و تلاش برای ایجاد جو سازمانی کارآمد. مشاور در دبیرستان نقش هماهنگ کنند را دارد. او تلاش می‌کند که به مدیر دبیرستان در اداره مدرسه کمک کندو از بروز مسائل انضباطی جلوگیری و در حل آنها اقدام نماید. او به دبیران کمک می‌کند تا روند آموزشی آنان به خوبی پیش رودو مشکلات اجتماعی در کلاس حل شود، همچنین به دانش آموزان در داشتن انضباط و رعایت مقررات کمک می‌کند. مشاور با شرکت موثر در شوراهای مربوط تلاش می‌کند تا مشکلات را بررسی و راه حلهای مناسب را پیشنهاد نماید و با همکاری همه دست اندر کاران دبیرستان به حل آنها کمک کند (احمدی، ۱۳۸۳).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

۲-۱۹- پیشینه تحقیق

 

۲-۱۹-۱- پیشینه داخلی تحقیق

آقایی و همکاران(۱۳۹۰) درپژوهشی به بررسی تأثیر مشاوره شغلی گروهی به روش یادگیری کرومبولتز بر انگیزش پیشرفت، انگیزش تحصیلی، نگرانی‌های آینده تحصیلی ـ شغلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال اول دبیرستان پرداختند. پژوهش از نوع نیمه تجربی و جامعه آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان پسر و دختر سال اول دبیرستان‌های استان چهارمحال و بختیاری بودند که با بهره گرفتن از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تعداد ۶۰نفر (۳۰ دختر و ۳۰ پسر) از بین آنان انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. سپس گروه آزمایش طی ۹ جلسه‌ی ۹۰ دقیقه‌ای مشاوره شغلی گروهی به شیوه یادگیری کرومبولتز را دریافت کرد. دانش‌آموزان گروه‌های آزمایش و کنترل طی ۳ مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری سه ماهه پرسشنامه‌های انگیزش پیشرفت، انگیزش تحصیلی و نگرانی‌های آینده تحصیلی ـ شغلی را تکمیل کردند. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان دادند، ارائه مشاوره شغلی به روش یادگیری کرومبولتز بر انگیزش پیشرفت، انگیزش تحصیلی و نگرانی‌های آینده تحصیلی – شغلی دانش‌آموزان موثر بوده است. در حالی که مشاوره شغلی بر روی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر معنادار نداشته است. همچنین نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان دادند که تأثیر ارائه مشاوره شغلی پس از گذشت ۳ ماه از آخرین جلسه مشاوره بر روی انگیزش پیشرفت و نگرانی‌های آینده تحصیلی – شغلی پایدار بوده است.
مجیدی و همکاران(۱۳۹۰) در پژوهشی با هدف « بررسی اثر بخشی برنامه مشاوره ی تحصیلی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان مقطع دبیرستان دخترانه در شهر برازجان» انجام دادند. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان دخترانه در شهر برازجان به تعداد ۰۵۲ نفر بوده و با روش تصادفی ساده تعداد ۵۲ نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه انتخاب و سپس به دو گروه ۲۵نفری، (یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند، برای گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه آموزش برگزار گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داد که تاثیر برنامه مشاوره تحصیلی بر انگیزه تحصیلی دانش آموزان معنی دار بوده و بین انگیزه ی دانش آموزانی که مورد مشاوره ی تحصیلی قرار گرفته اند با دانش آموزانی که مورد مشاوره واقع نشده اند تفاوت معنی داری وجود دارد.
عثنی عشری(۱۳۸۹) به بررسی اثر بخشی مشاوره گروهی بارویکرد الیس بر عملکرد تحصیلی و عزت نفس دانش آموزان دختر سال سوم مقطع متوسطه شهر زرند پرداختند.جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر شهر زرند بود که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای ۳۰ نفر (برای دو گروه ۱۵ نفری آزمایش و کنترل ) انتخاب شدند . ابزار مورد استفاده پرسشنامه عملکرد تحصیلی و پرسشنامه عزت نفس مدرسه ای کوپراسمیت استفاده شد و برای تحلیل نمره‌های دو گروه از آزمون پارامتریکt مستقل استفاده شد.در این تحقیق عملکرد تحصیلی ،ابعاد مختلف عملکرد تحصیلی خودکار آمدی ، تأثیرات هیجانی ، برنامه ریزی ، فقدان کنترل پیامد ،و انگیزش و عزت نفس با توجه به شیوه مشاوره گروهی مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج این تحقیق نشان داد که مشاوره گروهی بر خودکارآمدی ، ،برنامه ریزی فقدان کنترل پیامد ، انگیزش و عزت نفس موثر است ،اما بر تأثیرات هیجانی ، تأثیری ندارد.
گل میرزایی و همکاران(۱۳۹۰) در پژوهشی با عنوان تأثیر مشاوره حمایتی برای دانشجویان با پیشرفت تحصیلی ضعیف پرداختند. در این مطالعه نشان داده شده است که فرضیه پژوهش مبنی بر تأثیر برنامه مشاوره حمایتی بر بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان پرستاری مورد تأیید قرار نگرفته است و اختلاف معناداری بین دو گروه دریافت‌کننده مشاوره (مورد) و گروه بدون دریافت مشاوره (شاهد) مشاهده نشده بود در حالی که تفاضل میانگین قبل و بعد از انجام مطالعه در پسران به طور معناداری افزایش یافته بود.
فاضلی(۱۳۸۳) در تحقیقی به تأثیر مشاوره در پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرداخت.جامعه آماری این تحقیق مراکز مشاوره دانشجویی بودند. یافته‎ها حاکی از آن است که بین مراکز مشاوره دانشجویی از نظر دارا بودن فضا و نیروی‎انسانی متخصص تفاوت چشمگیری وجود دارد؛ ارائه خدمات بعضی از آنها، از نظر اینکه قادر به رفع نیازهای روز افزون دانشجویان باشند، محدود است. ضریب همبستگی پیرسون نشان می‌دهد که در میان عوامل چهارگانه کلیدی مدل نظری همبستگی وجود دارد. همچنین، نتایج عملیات رگرسیونی و مدل‎سازی معادله ساختاری نشان می‎دهد که مراکز مشاوره دانشجویی می‎توانند درموارد چهارگانه مذکور در مدل نظری به دانشجویان کمک کنند و این امر می‌تواند در حل مسائل آموزشی به پیشرفت تحصیلی مؤثر منجر شود. مهم‎ترین عامل در فرایند ارائه این خدمات، کمک به کسب و ارتقای خود پنداری مثبت در دانشجویان است.

 

۲-۱۹-۲- پیشینه خارجی تحقیق

ولز(۲۰۰۲) در پژوهشی که با هدف کمک به دانشجویان در غلبه بر موانع اقتصادی و فرهنگی آموزشی عالی طراحی شده ، نتایج نشان داد که دانش جویان ثبت نام شده در برنامه حمایتی دو برابر بیشتر از سایر دانشجویان احتمال بافی ماندن تا زمان فارغ التحصیل را دارند.
عکس مرتبط با اقتصاد
توماس (۲۰۰۱) تأثیر مشاوران در حل مشکلات تحصیلی دانش آموزان را بررسی کرد.او نظرات ۲۳۶۵نفر از مراجعان به مراکز مشاوره و ۶۳۷ نفر از دانش آموزان و دانش جویان پسر را مورد سنجش قرار داد . نتیجه تحقیق نشان داد که مشاوران در حل مشکلات تحصیلی و پیشرفت تحصیلی نقش به سزایی داشته اند.
هدلی (۱۹۸۸)در پژوهش خود نتیجه گرفت که فعالیت‌های راهنمای و مشاوره تأثیر مثبتی روی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد.

 

فصل سوم

 

روش شناسی تحقیق

 

 

۳-۱- مقدمه

در این فصل ابتدا به بررسی جامعه آماری و روش نمونه گیری پژوهش حاضر پرداخته می­ شود. در ادامه ابزارهای پژوهش و سپس به طرح پژوهش پرداخته شده و بعد روش اجرای پژوهش و جلسات آموزشی توضیح داده می­ شود و در آخر روش­های تجزیه و تحلیل داده ­ها ارائه می­گردد.

 

۳-۲- جامعه آماری و گروه نمونه مورد مطالعه

جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی پسر دوره دوم متوسطه شهرستان باوی که در سال تحصیلی ۹۴-۹۳ در رشته‌های علوم تجربی ، علوم انسانی، فنی و حرفه ای و سال اول دبیرستان مشغول به تحصیل می‌باشند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای استفاده شد، به این شکل از بین دبیرستان‌های شهرستان باوی دو دبیرستان به صورت تصادفی (مرحله اول) و سپس از میان این دو دبیرستان ۶۰ نفر انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند.

 

۳-۳- طرح تحقیق

این تحقیق یک طرح آزمایشی میدانی حقیقی با پیش آزمون و پس آزمون است که در آن از دو گروه آزمایش و گواه استفاده شده است.

جدول ۳-۱ طرح تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پس آزمون مداخله آزمایشی پیش آزمون انتخاب تصادفی گروه ها
O2 X* O1 RE آزمایش
O4 – O3 RC کنترل

۳-۴- ابزارهای پژوهش

پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر، پرسشنامه سلامت عمومی‌گلد برگ،و پرسشنامه هویت فردی بردبار،شرح محتصر هریک در زیر آمده است.

 

۳-۵-پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر:

پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر شامل ۳۳ گویه و هدف آن بررسی انگیزش تحصیلی در بین دانش آموزان می‌باشد. این ابزار شکل اصلاح شده مقیاس‏ هارتر(۱۹۸۱،۱۹۸۰)به عنوان یک ابزار سنجش انگیزش تحصیلی است.همان‏گونه که بیان شد مقیاس اصلی هارتر،انگیزش تحصیلی را با سؤال‏های دوقطبی می‏سنجد که یک قطب آن‏ انگیزش درونی و قطب دیگر انگیزش بیرونی است و پاسخ آزمودنی به موضوع هرسؤال فقط می‏تواند یکی از دلایل بیرونی یا درونی را دربرداشته باشد.از آنجا که در بسیاری موضوع‏های‏ تحصیلی انگیزه‏های درونی و بیرونی هردو نقش دارند،لپر و همکاران (۲۰۰۵) مقیاس هارتر را به‏ شکل مقیاس‏های معمول درآوردند که هرسؤال تنها یکی از دلایل انگیزش درونی و بیرونی‏ در نظر می‏گیرد.

 

۳-۶- روایی و پایایی پرسشنامه

قابلیت اعتماد یا پایایی یک ابزار عبارت است از درجه ثبات آن در اندازه گیری هر آنچه اندازه می­گیرد یعنی اینکه ابزار اندازه ­گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می­دهد.
پایایی این پرسشنامه توسط ظهیری و رجبی (۱۳۸۸) با آزمون آلفای کرونباخ با بهره گرفتن از نرم افزار بالای spss بدست آمده است که به ترتیب زیر می‌باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نام متغیر میزان آلفای کرونباخ
انگیزش تحصیلی ۹۲/۰

۳-۷- پرسشنامه سلامت عمومی‌گلد برگ

پرسشنامه سلامت عمومی‌توسط گلدبرگ[۳۰] و هیلر[۳۱] در سال ۱۹۷۲ تهیه شده و به طور گسترده در پژوهش‌های متعددی مورد استفاده قرار گرفته است و یکی از شناخته‌ترین ابزارهای غربالگری در پژوهش‌های مربوط به سلامت روانی است. گلدبرگ و همکارانش ابتدا این پرسشنامه را برای غربالگری اختلالات روان‌شناختی غیر سایکوتیک، در مراکز درمانی و سایر جوامع طراحی و تدوین کردند. فرم اصلی و اولیه این پرسشنامه مشتمل بر ۶۰ سوال بوده است که متن سوالات درباره وضع سلامتی و ناراحتی‌های فرد و به طور کلی سلامت عمومی‌او، با تاکید بر مسائل روان‌شناختی و اجتماعی در زمان حال می‌باشد. که بعدها فرم‌های کوتاه‌تری مشتمل بر ۱۲، ۲۰، ۲۸، ۳۰ و ۴۴ ماده نیز تهیه شد. این پرسشنامه علاوه بر استخراج نمره کلی وضعیت سلامت روان افراد، از چهار زیر مقیاس نیز تشکیل یافته که هر کدام از آن‌ ها دارای هفت سؤال می‌باشند. سؤال‌های هر زیر مقیاس به ترتیب پشت سر هم آمده است. به گونه‌ای که از سؤال یک تا هفت مربوط به زیرمقیاس نشانه‌های جسمانی، از سؤال هشت تا ۱۴ مربوط به زیرمقیاس اضطراب، از سؤال ۱۵ تا ۲۱ مربوط به زیر مقیاس اختلال در کارکرد اجتماعی و از سوال ۲۲ تا ۲۸ مربوط به زیر مقیاس افسردگی می‌باشند. نمره‌گذاری آزمون براساس مقیاس لیکرت می‌باشد، که در آن برای هر فرد پنج نمره بدست می‌آید، که چهار نمره به مقیاس‌های فرعی و یک نمره به کل مواد پرسشنامه مربوط می‌شود. در نتیجه نمره کل یک فرد، از صفر تا هشتاد و چهار و نمره هر زیر مقیاس از صفر تا بیست و یک متغیر خواهد بود. که نمره بیشتر در هر مقیاس، نشانگر وضعیت نامطلوب آزمودنی می‌باشد. (ساعتچی و همکاران ۱۳۹۰)
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
چهار زیر مقیاس عبارتند از: علایم جسمانی‌سازی، علایم اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی؛ که در زیر مقیاس علایم جسمانی‌سازی: وضعیت سلامت عمومی‌و علایم جسمانی، در زیر مقیاس اضطراب: علایم و نشانه‌های بالینی اضطراری شدید، بی‌خوابی، تحت فشار بودن، عصبانی بودن و دلشوره و در زیر مقیاس کارکردی اجتماعی: توانایی فرد در انجام کارهای روزمره، احساس رضایت در انجام وظایف، احساس مقید بودن، قدرت یادگیری و لذت بردن از فعالیت‌های روزمره زندگی و در زیرمقیاس افسردگی: علایم اختصاصی افسردگی از قبیل احساس بی‌ارزشی، ناامیدی، بی‌ارزش بودن زندگی، افکار خودکشی، آرزوی مردن و ناتوانی در انجام کارها را می‌سنجد. پایایی پرسشنامه سلامت عمومی‌۲۸ سوالی (GHQ-28)در فرهنگ‌های مختلف تایید شده است. برای مثال، شیمجی، مینو، تیسودا (۲۰۰۰) با انجام این پرسشنامه برروی کارمندان ژاپنی ضریب پایانی (آلفای کرونباخ،۹۰/۰، را برای این پرسشنامه گزارش کردند. چونگ و اسپیرز (۱۹۹۴) ضریب پایانی این پرسشنامه را در گروه کامبوج‌های ساکن نیوزلند، به کمک روش بازآزمایی با فاصله زمانی ۲ تا ۴ هفته و با بهره گرفتن از فرمول ضریب همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن به میزان ۵۵/۰ برآورد نمودند و ضریب هماهنگی درونی این پرسشنامه را با روش نمره‌گذاری لیکرت به میزان ۸۵/۰ گزارش کردند (به نقل از قاسمی، ۱۳۸۸).
هومن (۱۳۷۶) در هنجاریابی پرسشنامه سلامت عمومی‌۲۸ سوالی در ایران، هماهنگی درونی این پرسشنامه را با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس‌های فرعی، به ترتیب ۸۵/۰، ۸۷/۰، ۷۹/۰ و ۹۱/۰ گزارش نمود و برای کل مقیاس که نشان‌دهنده سلامت عمومی‌است، برابر با ۸۵/۰ برآورد کرده است.
گلدبرگ و بلک‌ول (۱۹۷۲) با بهره گرفتن از یک چک لیست مصاحبه بالینی در مورد ۲۰۰ نفر از بیماران بخش جراحی در انگلستان، به این نتیجه رسیدند که بیش از ۹۰% گروه نمونه توسط پرسشنامه به درستی به عنوان بیمار و سالم طبقه‌بندی می‌شوند. به علاوه ضریب همبستگی بین نمرات پرسشنامه سلامت عمومی‌۲۸ سؤالی را با نتیجه ارزیابی بالینی شدت اختلالات ۸۰/۰ گزارش نمودند. همچنین حساسیت و ویژگی آن به ترتیب ۸۴/۰ و ۸۲/۰ گزارش نمودند.
گلدبرگ و هیلر (۱۹۷۶) همبستگی بین داده‌های حاصل از اجرای دو پرسشنامه سلامت عمومی‌و فهرست علایم روانی SCL-90، برروی ۲۲۴ آزمودنی را به میزان ۷۸/۰ گزارش نمودند. پالاهنگ در سال ۱۳۷۴ در هنجاریابی پرسشنامه سلامت عمومی‌۲۸ سوالی برروی ۶۱۹ نفر از ساکنان بالاتر از ۱۵ سال شهر کاشان، با روش نمره‌گذاری لیکرت، ضریب آلفای کرونباخ ۸۲/۰ برای مردان و ۸۱/۰ برای زنان گزارش نموده است.
پرسشنامه سلامت عمومی‌را می‌توان بعنوان مجموعه پرسش هایی در نظر گرفت که از پایین ترین سطوح نشانه‌های مشترک مرضی که در اختلال‌های مختلف روانی وجود دارند تشکیل شده است و بدین ترتیب می‌تواند بیماران روانی را به عنوان یک طبقه کلی از آنهایی که خود را سالم می‌پندارند متمایز کند.
بنابراین هدف این پرسشنامه دستیابی به تشخیصی خاص در سلسله مراتب بیماریهای روانی نیست بلکه منظور اصلی آن، ایجاد تمایز بین بیماری روانی و سلامت روانی است.
نتیجه تصویری درباره سلامت روانی
در ایران یعقوبی در سال ۱۳۷۵ کار هنجاریابی آن را بر روی ۶۲۵ نفر از ساکنان مناطق شهری و روستایی صومعه سرا، انجام داد.

 

تحقیق پارکر(۲۰۰۵)
پارکر در سال ( ۲۰۰۵ ) نشان داد که در سطح شاخص بازار در کشورهای امریکا، کانادا و استرالیا، نسبت پرداخت سود سهام با رشد سود آتی رابطه مثبت دارد. چرا که سود سهام و سود تقسیمی از ویژگی های شرکت های بزرگ می باشند، که این نتایج را محکم می کنند؛ و افزایش نسبت پرداخت سود سهام منجر به افزایش رشد سود آتی می گردد؛ و ضعیف ترین ارتباط در استرالیا در طول دوره۲۰۰۵- ۱۹۵۶ می باشد.
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)
تحقیق چانگ و یانگ(۲۰۰۳)
چانگ و یانگ(۲۰۰۳) تاثیر پیش بینی های سود و جریان وجوه نقد بر محتوای اطلاعاتی آنها را مورد مطالعه قرار دادند. مطالعات آنها حاکی از نقش ممکل جریان وجوه نقد عملیاتی در کنار سود ها برای ارزشیابی شرکت بود،آنها تاثیر حد نهایی جریان وجوه نقد بر نقش مکملی صورت جریان وجوه نقد را با بهره گرفتن از داده های بازار های سرمایه آمریکا مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیدند که نقش تکمیلی جریان وجوه نقد تنها زمانی که جریان وجوه نقد بالا نیست وجود دارداز طرف دیگر نقش مکملی سود با جریان وجوه نقد را مورد بررسی قرار داده و مشابه با نتایج که در رابطه با جریانهای نقدی بدست آمد، نتایج نشان داد که نقش مکمل سود ها تنها زمانی که سود ها بالا نیستند وجود دارد. بنابر این سرمایه گذاران و محققان هنگام ارزیابی این متغییر ها باید شدت( حدنهایی ) هر دو عامل سود و جریان وجوه نقد را مد نظر قرار دهند .
تحقیق کارمانو و وافیز ( ۲۰۱۰ )
کارمانو و وافیز ( ۲۰۱۰ ) با بررسی اثر تعدادی از معیارهای حاکمیت شرکتی مانند ویژگی های هیئت مدیره و کمیته حسابرسی به این نتیجه رسیدند که حاکمیت شرکتی موثر باعث بهبود کیفیت افشا می شود. آنان در پژوهش خود معیار سود پیش بینی شده به وسیله مدیریت را به عنوان نماینده کیفیت افشا در نظرگرفته و نمونه ای از ۲۷۵ شرکت برتر مجله فورچن در آمریکا، بین سال های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ مورد بررسی قرار دادند.
تحقیق بیکز و براون ( ۲۰۰۶ )
بیکز و براون ( ۲۰۰۶ ) در استرالیا، رابطه بین شاخص حاکمیت شرکتی و معیارهای مختلف کیفیت افشا شامل دقت، یک سونگری و سطح ناسازگاری در تحلیل های پیش بینی سود را مورد بررسی قرار دادند. نتایج پژوهش آنان نشان دادکه افشا به وسیله شرکت هایی که حاکمیت شرکتی خوب دارند، آگاهی بخش تر است.
تحقیق چنگ و کورتنی ( ۲۰۱۳ )
نتایج مطالعه چنگ و کورتنی ( ۲۰۱۳ ) نشان داد که شرکت هایی که دارای حاکمیت بهتر هستند سطح افشاء اختیاری آن ها نیز بیشتر خواهد بود. در پژوهش آنان معیار حاکمیت شرکتی میزان درصد مدیران غیرموظف در هیئت مدیره در نظر گرفته شده بود. همچنین، بیزلی ( ۲۰۰۶ ) بیان می کند که وجود مدیران غیرموظف در هیئت مدیره، نظارت و کنترل بر افشا مالی را بهبود می بخشد.
تحقیق دوکاس و همکاران ( ۲۰۱۳ )
دوکاس و همکاران ( ۲۰۱۳ )، با بهره گرفتن از نمونه ای شامل بیش از ۷۰۰۰ مشاهده طی سال های ۲۰۰۵ الی ۲۰۱۲ به بررسی تأثیر تحلیل گران بر هزینه های نمایندگی پرداختند. در تحقیق آن ها تعامل بین فرصت های رشد و جریان های نقدی آزاد به عنوان شاخص هزینه های نمایندگی در نظر گرفته شده بود. روش های آماری مورد استفاده آن ها نیز شامل مدل رگرسیون حداقل مربعات معمولی و مدل رگرسیون توبیت بود. به طور کلی، نتایج حاصل از تحقیق آن ها بیانگر این بود که تحلیلگران اوراق بهادار یکی از سازو کارهای کاهش هزینه های نمایندگی هستند.
تحقیق آنگ و همکاران( ۲۰۱۲ )
آنگ و همکاران( ۲۰۱۲ )، رابطه هزینه های نمایندگی و ساختارمالکیت را در ۱۷۰۸ شرکت کوچک آمریکایی مورد بررسی قرار دادند. در تحقیق آن ها، هزینه های نمایندگی به دو صورت نسبت گردش دارایی ها و نسبت هزین ههای عملیاتی به فروش اندازه گیری شد. نتایج تحقیق آن ها بیانگر این بود، که هزینه های نمایندگی دارای رابطه معکوس با نسبت مالکیت درونی هستند. همچنین، در صورت اندازه گیری هزینه ها به صورت نسبت گردش داراییها، بین هزینه های نمایندگی و تعداد سهامداران عمده مستقل از مدیریت، رابطه مستقیم وجود دارد.
۳-۱- مقدمه
تحقیق علمی، مشکل گشایی و پیگیری یک روش گام به گام، منطقی، منظم و دقیق برای شناسایی مشکلات، گرداوری داده ها و استنتاج های معتبر از آن‌ هاست. تحقیق یک فرایند مرکب از مراحل مختلف است و پیمودن موفق آن محتاج طرحی است که آغاز ، مسیر ، اهداف و ابزارها را نشان می دهد. در این طرح ارائه تعریفی از مسئله و بیان مسائل اساسی تحقیق ، فرضیه ها ، اهداف و روش ضروری است. منظور از روش علمی تحقیق مجموعه قواعد و رویه ای است که محقق برای جمع آوری حقایق و واقعیت ها دنبال می کند تا سپس آن ها را تفسیر،تبیین و اثبات نماید. هدف از هر نوع بررسی و تحقیق علمی را می‌توان کشف حقیقت بیان نمود که حقیقت نیز بر پایه کاوش و تجسس و کشف عوامل منطقی مربوط به خصوصیات اجزا موضوع تحقیق قرار دارد(غنی آبادی، ۱۳۸۰ ، ۹۸). منظور از روش تحقیق علمی، پیروی از رویه منظم و سیستماتیکی است که در جریان استفاده از روش‌های آماری و مرتبط ساختن عوامل موضوع تحقیق باید رعایت گردد. در واقع روش تحقیق علمی، شامل اندازه‌گیری و ارزیابی و مقایسه عوامل بر اساس اصول و موازین پذیرفته شده از طرف دانشمندان، برای حل مسائل بوده و مستلزم قدرت اندیشه و ظرفیت تعمق، تشخیص، قضاوت و ابتکار است.
روش شناسی همچنینیکی از مهمترین شاخص‌ها برای ارزیابی ارزش یک تحقیق می‌باشد. از این رو در تحقیق حاضر سعی شده است نهایت دقت در انتخاب روش و ابزار تحقیق و هم چنین در انتخاب جامعه نمونه مورد بررسی، به عمل آید. این فصل به تشریح نوع و روش تحقیق، و همچنین شیوه‌ی گرد‌آوری داده‌ها ، روش های تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون های مورد استفاده در تحقیق اشاره می‌شود.
۳-۲- روش تحقیق
بطور کلی، روش های تحقیق در علوم رفتاری را می توان با توجه به دو ملاک زیر تقسیم نمود:
۳-۲-۱- از نظر هدف[۶]: از نظر هدف تحقیقات به انواع کاربردی، بنیادی و توسعه ای تقسیم بندی می‌گردد. تحقیقات کاربردی پژوهش هایی هستند که در پی یافتن راهکارهای جامعه آماری می باشند. تحقیقات توسعه ای در پی افزودن دانش محقق و تحقیقات بنیادی در پی بسط و گسترش تئوری های موجود در یک رشته علمی می باشد.بر این اساس پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است.
۳-۲-۲- ازنظرروش[۷]: غالب فعالیت های تحقیقی یک روش یا استراتژی را نشان می دهند که بسادگی قابل تشخیص است و شامل رویه های مشترک خاصی مانند بیان مسأله، جمع آوری اطلاعات و نتیجه‌گیری اند.جزئیات این رویه های خاص تا حدود زیادی با روش تحقیق معین می شوند (خاکی،۲۰۸،۱۳۸۷)تحقیق حاضراز نظر شیوه گردآوری اطلاعات یک پژوهش توصیفی به شمار آورد. هم چنین بر اساس روش پژوهش نیز میتوان این پژوهش را یک پژوهش پیمایشی دانست.تحقیقات پیمایشی،توصیفی است از نگرش و رفتار جمعیتی بر اساس انتخاب نمونه ای تصادفی و معرف افراد آن جمعیت و پاسخ آنها به یک رشته سوالو محققان اجتماعی می کوشند با بهره گرفتن از این تحقیقات پیمایشی به تبیین پدیده ها پرداختهوصرفا به توصیف آن بسنده نکنند.که در چنین مواردی فرضیه‌هایی برای تبیین ساخته شده تابا مرتبط گرداندن پاسخ سوالات مختلف به یکدیگر به آزمون کشیده شوند.این تحقیق،از نظر نوع، توصیفی و از نظر هدف کاربردی و روش تحقیق آن از نوع پس رویدادی می‌باشد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۳-۳ جامعه آماری و نمونه
جامعه آماری عبارت است از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص داراییکیا چند صفت مشخص و مشترک می باشند( حافظ نیا ،۱۲۰،۱۳۸۰). جامعه آماری به کل گروه افراد،وقایعیا چیزهایی اشاره دارد که محقق می خواهد به تحقیق درباره آن بپردازد. فهرستی از همه اعضای جامعه آماری است که از بین آن گروه نمونه انتخاب می شود( سکاران ، ۱۳۸۱، ۲۹۴).
جامعه آماری این تحقیق،کلیه شرکت‌های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران دردوره ۵ساله، ازابتدای سال۱۳۸۸لغایت پایان سال ۱۳۹۲می‌باشدکه دارای ویژگی‌های ذیل باشند:
– به لحاظ افزایش قابلیت مقایسه،پایان سال مالی آنها ۲۹ اسفند هرسال باشد.
– سابقه عضویت آنهادربورس اوراق بهادارازسال ۱۳۸۸باشد(باتوجه به قلمروزمانی تحقیق).
– طی دوره مالی ۱۳۸۸تا ۱۳۹۲دربورس اوراق بهادارفعال باشند.
– طی سال‌های مذکورتغییرفعالیت یا تغییرسال مالی نداده باشند.
۳-۴-روش های گردآوری داده ها
مرحله گردآوری اطلاعات آغاز فرایندی است که طی آن محقق یافته های میدانی و کتابخانه ای را گردآوری می کند و به روش استقرایی به فشرده سازی آنها از طریق طبقه بندی و سپس تجزیه و تحلیل می پردازد و فرضیه هایی تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می دهد و در نهایت حکم صادر می‌کند و پاسخ مسئله تحقیق را به اتکای آنها مییابد(حافظ نیا، ۱۳۸۰ ، ۱۶۴ ).
۳-۵- روش گردآوری اطلاعات
در این تحقیق از رگرسیون چند متغیره برای محاسبه ضرایب و آزمون فرضیه‌ها استفاده می شود. این نوع رگرسیون در گستره‌ای وسیع برای بررسی ارتباط بین متغیرهای مستقل ومتغیرهای وابسته، در مطالعات پیشین بکار رفته است. علاوه بر این، از ماتریس همبستگی نیز در راستای تحلیل داده‌ها استفاده می شود.تحقیق حاضر، از نظر نوع،تحقیقی توصیفی و از نظر هدف، کاربردی می‌باشد. داده‌های استفاده شده در آزمون‌ها از گزارشات سالیانه هیات‌مدیره شرکت‌هاو یادداشت‌های توضیحی همراه آنها به صورت دستی استخراج می‌شود. داده‌های مالی از صورت‌های مالی حسابرسی شده مندرج در سایت «مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس اوراق بهادار»[۸] و نرم‌افزار تدبیرپرداز و ره‌آورد‌‌‌نوین و اسناد موجود در کتابخانه سازمان بورس و اوراق بهادار تهران استخراج می‌گردد. داده‌های جمع آوری شده با بهره گرفتن از نرم افزار اکسل[۹] محاسبه و با نرم افزارEveiws مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در این تحقیق از رگرسیون چند متغیره[۱۰] برای محاسبه ضرایب و آزمون فرضیه‌ها استفاده شده است. این نوع رگرسیون در گستره‌ای وسیع برای بررسی ارتباط بین متغیرهای مستقل ومتغیرهای وابسته، در مطالعات پیشین بکار رفته است. علاوه بر این، از ماتریس همبستگی نیز در راستای تحلیل داده‌ها استفاده می شود.
۳-۶- فرضیه­ تحقیق
تحقیق حاضر درصدد بررسی تاثیرساختارحاکمیت وساختارمالکیت برقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادارتهران می باشد. به همین منظور فرضیه تحقیق به شرح زیر تدوین گردید:
فرضیه اصلی۱ : ساختارحاکمیت برقابلیت پیش بینی سود شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه فرعی ۱-۱ : استقلال هیات مدیره برقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه فرعی ۲-۱: اندازه هیات مدیره برقابلیت پیش بینی سود شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه فرعی ۳-۱: استقلال کمیته حسابرسی برقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه فرعی ۴-۱: جلسات کمیته حسابرسی برقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه اصلی ۲: ساختارمالکیت
برقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه فرعی ۱-۲ :. درصدمالکیت سرمایه گزاران نهادی برقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه فرعی ۲-۲: درصدمالکیت مدیریتی برقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
فرضیه فرعی ۳-۲: درصد سهام شناورآزادبرقابلیت پیش بینی سودشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران تاثیرمعناداری دارد.
۳-۷-روش و ابزار جمع آوری اطلاعات
گردآوری اولیه اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای صورت گرفته و سپس با دریافت اطلاعات مالی چند سال گذشته از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام خواهد شد. داده های مالی از صورتهای مالی حسابرسی شده مندرج در سایت مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس اوراق بهادار(www.rdis.ir) و نرم افزارهای گزارش سهام، تدبیرپرداز و ره آورد نوین استخراج می گردد. در ضمن از کتب و مقالات معتبر داخلی و خارجی درباره موضوع، بانک اطلاعاتی شرکتها و بورس اوراق بهادار، شبکه جهانی اینترنت نیز استفاده می‌شود.
۳-۸-روش تجزیه وتحلیل
داده‌های جمع آوری شده با بهره گرفتن از نرم افزار اکسل[۱۱] محاسبه و با نرم افزار Eveiws مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. در این تحقیق از رگرسیون چند متغیره[۱۲] برای محاسبه ضرایب و آزمون فرضیه‌ها استفاده شده است. این نوع رگرسیون در گستره‌ای وسیع برای بررسی ارتباط بین متغیرهای مستقل ومتغیرهای وابسته، در مطالعات پیشین بکار رفته است. علاوه بر این، از ماتریس همبستگی نیز در راستای تحلیل داده‌ها استفاده شده است.
به منظورآزمون معناداری ضرایب جزئی رگرسیون در فرضیه‌ها از آزمونt و مقدار احتمال(p-value ) توسط نرم افزار ای وی یوز محاسبه شده است. فرضیه‌های آزمون به صورت زیر بیان شده است:
: نبودن رابطه معنادار متغیر مستقل و وابسته
: بودن رابطه معنادار متغیر مستقل و وابسته
درصورتی که ( p-value ) بزرگتر از سطح خطای مورد نظر آلفای (۵ درصد) باشد، ضریب به‌دست آمدهمعنادارنیستوفرضیه را نمی توان رد کرد. به صورت مشابه، اگر ( p-value ) از سطح خطای مورد نظر کوچکتر باشد، ضریب به‌دست آمده معنادار است و فرضیه رد می‌شود.
پس از آزمون tو به منظور آزمون معناداری معادله رگرسیون در فرضیه‌ها از آزمون F و مقدار احتمال (p-value) محاسبه شده توسط نرم‌افزار ای وی یوز استفاده شده است. در معادله رگرسیون چندگانه، چنانچه رابطه‌ای بین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل نباشد، باید تمام ضرایب متغیرهای مستقل در معادله، مساوی صفر باشد. با داشتن الگوی رگرسیون چندگانه، قاعده تصمیم‌گیری به صورت زیر است:
تمام ضرایب الگوی رگرسیون برابر صفر است.
حداقل یکی از ضرایب الگوی رگرسیون، غیرصفر است.
اگر در سطح اطمینان ۹۵ % آماره F محاسبه شده از معادله رگرسیون از مقدار F دست آمده از جدول توزیع فیشر بزرگتر باشد، فرض صفر رد می‌شود و در غیر این صورت، فرض صفر پذیرفته خواهد شد. در این زمینه نیز مشابه آزمون معناداری ضرایب جزئی از مقدار احتمال (p-value) محاسبه شده توسط نرم‌افزار ای وی یوز استفاده شده است.
جدول ضرایب استخراج شده از نرم افزار اس پی اس اس شامل دو دسته ضرایب استاندارد نشده ((B و ضرایب استاندارد شدهBeta) ) است. در ضرایب استاندارد نشده، مقیاس متغیرها با یکدیگر یکسان نیست. با وجود این در ضرایب استاندارد شده مقیاس متغیرها یکسان شده و امکان مقایسه متغیرها وجود دارد؛ به‌عبارت دیگر برای مقایسه اثر متغیرهای مستقل برمتغیر وابسته فقط از ضرایب استاندارد شده استفاده می‌شود(مومنی، ۱۳۸۶). در این پژوهش از این گونه ضرایب در تحلیل و مقایسه تأثیر هر یک از متغیرها استفاده می‌شود.
۳-۹-معرفی آزمون‌های آماری
درپژوهش حاضر،برای دست‌یابی به نتایج پژوهش ازآماراستنباطی استفاده خواهدشد. درآماراستنباطی گروه کوچکی ازجامعه انتخاب شده وفرضیه‌های مدنظرمحقق،درموردآن‌ هاموردبررسی قرارمی‌گیرد. سپس به منظورتعمیم نتایج حاصل از نمونه به کل جامعه،یکسری آزمون‌های آماری انجام می‌شود. درادامه به آزمون‌های آماری مورداستفاده دراین پژوهش اشاره خواهدشد.
۳-۹-۱تخمین مدل‌های رگرسیون با داده‌های پانل
برای برآورد الگوهای رگرسیون خطی دو متغیره و چند متغیره معمولاً از روش کمترین مجذورات معمولی[۱۳] که به اختصار با OLS نشان داده می‌شود، استفاده می‌گردد. این روش دارای ویژگی‌های مطلوب آماری مانند بدون تورش بودن، بهترین برآوردکننده خطی بدون تورش یا BLUE بودن را دارا می باشد. اما برای رفع مشکلاتی همچون خود همبستگی جملات پسماند و ناهمسانی واریانس از روش کمترین مجذورات تعمیم گرفته، یعنی [۱۴]GLS استفاده می‌شود (شیرین بخش وخوانساری، ۱۳۸۴).
از ویژگی‌های مهم روش GLS رفع مشکلاتی همچون خود همبستگی و ناهمسانی واریانس می‌باشد به همین دلیل در این تحقیق در صورت لزوم از این روش استفاده می‌نماییم.
روش GLS اقدام به موزون نمودن متغیرهای الگوی مدل رگرسیون می‌نماید. به همین دلیل روش مذکور را روش کمترین مجذورات موزون (Weighted LS یا WLS) می‌نامند. (شیرین­بخش و خوانساری، ۱۳۸۴).
مزایای استفاده از داده های تابلویی (ترکیبی)
بالتاگی مزایای استفاده از داده‌های تابلویی نسبت به داده‌های مقطعی یا سری زمانی را چنین بر می‌شمارد:
-۱از آنجا که داده‌های تابلویی به افراد، بنگاه‌ها ، ایالات، کشورها و از این قبیل واحدها طی زمان ارتباط دارند، وجود ناهمسانی واریانس در این واحدها محدود می‌شود. تکنیک‌های تخمین با داده‌های تابلویی، همانگونه که نشان خواهیم داد می‌توانند این ناهمسانی واریانس را با متغیرهای تکی و خاص مورد ملاحظه و بررسی قرار دهند.

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.

 

رنگ های خمی در مقابل شستشو و نور و عوامل دیگر از ثبات بسیار خوبی برخوردارند، این رنگ ها دو دسته اند :
الف ) دسته ایندویگوئیدها
ب ) دسته مشتق شده از آنتراکینون
این گروه از رنگ­ها در آب قابل حل نیستند و برای استفاده باید حالتی درآیند که بتوان آن را به صورت مایع مورد استفاده قرار داد. این کار توسط یک فرایند شیمیایی که به نام احیای شیمیایی موسوم است انجام می­ شود. دسته ایندویگوئیدها از گروه اولین رنگ های مصنوعی خمی هستند که در سال ۱۸۷۹ میلادی توسط بایر شیمیدان آلمانی کشف شدند، این گروه از رنگ ها به دلیل آن که در تهیه مشتقات بی رنگشان احتیاج کمتری به مواد قلیایی دارند برای رنگرزی الیاف پشم بسیار مناسب هستند. دسته دوم از رنگ هایی هستند که در سال ۱۹۰۱ میلادی توسط بوهن آلمانی ساخته شدند، این رنگ ها در مقایسه با دسته اول دارای ثبات بهتری در برابر نور و شستشومی باشند. برای حل کردن و تشکیل مشتق بی­رنگ این رنگ­ها به مقدار زیادی مواد قلیایی و حرارت احتیاج هست به همین دلیل رنگ­های این طبقه برای رنگرزی پشم مناسب نیستند بلکه فقط از آن ها برای رنگرزی الیاف پنبه ای استفاده می­ شود. رنگرزی رنگ های خمی برای پشم، باید با حرارتی پایین تر از ۵۵ درجه سانتیگراد انجام شود، اگر حرارت بالاتر از این درجه باشد به دلیل قلیایی بودن حمام رنگ، پشم مورد استفاده پوسیده خواهد شد. همچنان که اشاره شد برای حل کردن رنگ­های خمی لزوما روش قلیایی را انتخاب می­ کنند، اما در کاربرد میزان مواد قلیایی باید جانب احتیاط رعایت شود، سود سوزآوری که برای این منظور به کار می­رود باید درحداقل ممکن باشد تا به الیاف پشم آسیبی نزند. استفاده از سریشم به مقدار ۲/۰ تا ۵/۰ گرم در هر لیتر از پوسیدگی الیاف پشم جلوگیری می­ کند”یزدانشناس و همکاران، ۱۳۸۱، ص۱۷۳”.
۲-۴-۵-۴ رنگ های مستقیم
این نوع رنگ­ها برای رنگرزی الیاف سلولزی به کار می روند و به دلیل عدم ثبات کافی در برابر نور و شستشو برای الیاف پشم مناسب نیستند، ولی گاهی برخی از افراد این رنگ­ها را به دلیل ارزانی قیمت و سادگی روش رنگرزی در برخی نقاط به کار می­برند. روش رنگرزی آن­ها به این ترتیب است که ابتدا رنگ را در آب حل کرده و آن را در پاتیل می­ریزند و پس از گرم کردن آب ( به صورت ولرم )، الیاف پشم را به پاتیل اضافه می­ کنند و به مدت یک ساعت یا کمتر پاتیل را به جوش آورده و برای اینکه ثبات رنگ تقویت شود، کمی نمک به آن می­افزایند و به مدت ۳۰ دقیقه دیگر آن را می­جوشانند، سپس الیاف را کاملا شسته و آبگیری کرده و خشک می­ کنند”میرجلیلی، ۱۳۸۷، ص ۱۷۹”
۲-۴-۵-۵ رنگ­های راکتیو
پارچه هایی که با رنگ های راکتیو رنگ می شوند ثبات بسیار زیادی در مقابل شستشو از خود نشان می دهند. زیرا این رنگ ها به داخل لیف نفوذ می­ کنند و فعل و انغعالات شیمیایی خاصله، منجر به ایجاد پیوند کووالانت میان رنگ و الیاف می­گردند که این خود مانع جدایی رنگ و لیف می­ شود. معمولا برای سرعت بخشیدن به فعل و انفعالات شیمیایی از مقادیر زیادی نمک استفاده می­ شود”یزدانشناس و همکاران، ۱۳۸۱، ص۱۷۴”.
برای حل این رنگ­های راکتیو، بهتر است ابتدا با کمی آب سرد آن­ها را خمیر کرد و سپس با آب ۳۰ تا ۵۰ درجه سانتیگراد رقیق ­نمود، نکته قابل توجه اینکه برای حل کردن رنگ راکتیو نباید آن را جوشاند و همچنین نبایستی در محلول قلیایی ریخته شود”دانشگر،۱۳۷۶، ص۲۶۳”.
۲-۴-۵-۵-۱ ثبات رنگ­های راکتیو بر روی پشم
پس از اینکه پشم به حمام رنگ راکتیو وارد می­ شود ، مقدار زیادی از رنگ جذب لیف می­گردد، ولی تمام رنگی که جذب الیاف پشم می­ شود با آن ترکیب نمی­گردد، رنگ راکتیو نوع گرم و یا ترکیب آن هنگام رنگرزی به آهستگی جذب الیاف می­شوند، در انتهای عملیات رنگرزی مقداری رنگ به صورت هیدرولیز شده و مقداری از رنگ که با پشم ترکیب نشده در پاتیل باقی می­ماند. اگر جوشاندن حمام را ادامه دهند، مقداری از باقی مانده رنگ جذب خواهد شد.
۲-۴-۵-۵-۲ یکنواختی رنگ های راکتیو بر روی پشم
وقتی که این رنگ­ها را تنها با یک اسید ضعیف و یا نمک اسیدی بر روی پشم به کار می­برند، مخصوصا در رنگ­های کمرنگ باعث یکنواختی رنگ به دست آمده می­شوند، بنابراین باید از مواد یکنواخت کننده آنیونیک استفاده شود. برای حصول نتیجه بهتر، درجه حرارت و PH حمام باید کنترل شود، در مورد رنگ های کمرنگ PH حمام باید ۷ و رنگ های متوسط و تیره بین ۵/۵ تا ۶ مناسب می­باشد. مواد رنگی بعد از پشم مهمترین عامل قالی­بافی است، کیفیت نهایی رنگ قالی تا حد زیادی بستگی به کیفیت پشم آن دارد. دمای رنگ هم از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. فرق فاحشی میان رنگرزی در تابستان و زمستان وجود دارد اگر فصل تابستان باشد هوا گرم و داغ و آفتاب سوزان درخشش رنگ کم می­ شود، به همین دلیل برخی رنگرزان، پشم رنگی خود را در هوای آزاد خشک نمی­ کنند زیرا پشمی که در آفتاب خشک شود با سرعت زیاد خشک می­ شود و احتمال رنگ باختگی بیشتری پیدا می­ کند.
۲-۴-۶ دندانه
Mordant از Morder به معنای محکم گرفتن، اقتباس شده است. دندانه ها، نمک های فلزی هستند که دارای تمایل متقابلی برای الیاف و رنگ ها می­باشند که ثبات رنگ ها را بهبود می­بخشند. دندانه در اصطلاح به معنی اضافه کردن موادی برای تثبیت و رنگ پذیری الیاف است. این مواد از نظر شیمیایی باید قابلیت حل شدن به ماده رنگی را داشته باشند، طرز عمل این املاح به این صورت است که با به وجود آوردن خلل یا خراش در روی سطح الیاف باعث نفوذ بیشتر رنگ به داخل الیاف می­شوند. رنگ­های طبیعی به دو گونه بر الیاف بدون دندانه عمل می­ کنند، برخی جذب لیف نمی­شوند برخی نیز به صورت سطحی جذب می­شوند که در مقابل نور و یا شستشو از بین می­روند و ثباتی ندارند به همین سبب استفاده از دندانه در رنگرزی با رنگ های طبیعی کاملاً الزامی است.
دندادنه ها بر دو نوع هستند:
۱ – دندانه های نباتی
۲ – دندانه های معدنی که از املاح فلزات تشکیل شده ­اند” منتظر وهمکاران۱۳۸۸، ص۸۲-۹۰”.
۲-۴-۶-۱ دندانه های نباتی
قسمت ­های مختلف برخی از گیاهان دارای خاصیت تثبیت­کنندگی است اما نمی­ شود به جای دندانه از آن ها استفاده کرد. این گیاهان اغلب دارای تانن هستند و تانن ها فام رنگ را تغییر می­دهند، مثلا از ترکیب پوست انار که خودش اسید گالوتانیک است با زاج آهن گالوتانیک آهنبه وجود می ­آید که قدما برای ساخت مرکب مشکی استفاده و اصطلاحا آن را مرکب مازوئی نیز گویند”تحقیق میدانی، جوکار، ۱۳۹۳”. دربعضی از کتب دارویی این ماده به صورت های اسید تانیک، اسید گالوتانیک گالوتانن و به غلط اسید دی گالیک ذکر شده است، تانن در پوست و میوه تعداد زیادی از گیاهان مخصوصا پوست درختان بلوط ، انار، گردو و سماق وجود دارد و بر سه نوع است.
الف: تانن هایی که املاح فریک را به رنگ آبی سیاه در می­آورند مانند تانن­های پوست بلوط، سماق و پوست درختان غان.
ب: تانن­هایی که املاح فریک را به رنگ سبز در می­آورند مانند انواع ترشک.
ج: تانن­هایی که املاح فریک را به رنگ خاکستری مایل به سبز در می­آورند مانند تانن موجود در گزنه.
این تانن­ها به دو صورت وجود دارند در درجه اول به حالت طبیعی در گیاه موجود است و در درجه دوم تانن پاتولوژیک یا معمولی که در بافت گیاهی یافت می­ شود و بر اثر نیش حشره ایجاد می­گردد که به آن مازو می­گویند این ماده بر اثر نیش حشره ای به نام پمفیگس اتریکلایس[۲۶] بر درخت جفت و بلوط به دست می ­آید که ۴۰ درصد جوهر مازو دارد. در کردستان مازوهای دیگری از برگ درخت بلوط می­گیرند که ۵۰ تا ۷۰ درصد جوهر مازو دارد برگ خشک مازو را با آسیاب دستی و سنگ نرم خوب می­سایند و آن را چند ساعت در دیگ بزرگ مسی می­جوشانند و سپس آن را صاف می­ کنند، مازو دارای خواص ویژه­ای است زیرا با مواد قلیایی ترکیب می­ شود و در برابر هوا رنگ قهوه­ای به خود می­گیرد و دارای طعم قابضی است که عکس العمل اسیدی ضعیفی دارد و با انواع املاح به رنگ­های مختلف تولید رسوب می­ کند. این گیاهان جزء دندانه های رنگ­دار هستند و بیشتر برای تیره کردن فام رنگ ها به کار می­روند به خصوص مازو که برای تهیه رنگ­های تیره کاربرد دارد”صوراسرافیل،۱۳۸۷، ص ۷۸-۸۵”.
۲-۴-۶-۲ دندانه های معدنی
این مواد اغلب املاح فلزات قابل ترکیب با آب هستند که برخی از آنان خود دارای رنگ می­باشند مانند املاح مس، کروم، کبالت و برخی بدون رنگ هستند از جمله املاح آلومینیم، قلع، روی و نیکل. این املاح که ظرفیت فلزی آنان زیاد است در حمام رنگرزی ترکیبی شیمیایی یا لاک مانند بین رنگ و لیف تشکیل می­ دهند و باعث می­شوند که رنگ کاملا در داخل لیف نفوذ کند. مهمترین ماده­ای که در ایران برای دندانه مورد استفاده قرار می­گیرد انواع زاج­ها هستند و زاج سفید یکی از معمولی­ترین آن­هاست، این ماده که سولفات مضاعف پتاسیم و آلومینیم است به شکل معمولی بلورهای شفاف با طعمی قابض است و اگر در معرض هوا قرار بگیرد قشری زرد و نرم آن را می­پوشاند، در آب قابل حل است ولی در الکل حل نمی­ شود، معادن آن در ایران فراوان است. زاج سفید بر چهار نوع است زاج قلمی، زاج نازک، زاج گرد و زاج مایع. در روزگار کهن رنگرزان زاج سفید را با ادرار گاو مخلوط می­کردند پس از آن زاج آلومینیم خالص متبلور می­گردید این شیوه در اواسط سده پانزدهم میلادی به اروپا هم رسید. استفاده بیش از اندازه از آن باعث درهم رفتگی و چسبندگی پشم می­ شود، آب های سنگین مانند آب اصفهان باعث رسوب آن می­ شود و قدرت دندانه را کاهش می­دهد و به عدم یکنواختی پشم ها که بعدا رنگرزی می­ شود منجر خواهد شد. از دیگر دندانه هایی که در رنگرزی به کار می رود زاج سیاه است چون این دندانه باعث تیره شدن رنگ ها می­ شود، در مواردی که فام دلخواه تیره باشد مورد استفاده قرار می­گیرد مقدار مصرف آن باید کم و مدت توقف در حمام نیز باید کوتاه باشد. دندانه سولفات آهن با قرمز دانه از قهوه ای کدر تا بنفش بسیار تیره مایل به سیاه را به وجود می­آورد که البته مقاومت زیادی در مقابل شستشو و نور ندارد و برای ایجاد محیط pH مناسب برای این دندانه می­توان از اسید اگزالیک استفاده کرد. “منتظر وهمکاران۱۳۸۸، ص۸۲،۸۷”
۲-۴-۷ آب در رنگرزی
به علت اهمیت فوق العاده نقش آب در عمل رنگرزی شناختی اصولی از این ماده ضروری است چرا که این ماده می ­تواند با مواد ناخالص خود تاثیراتی بسیار مخربی در تولید رنگ نهایی وارد کند لذا قبل از استفاده از آب در دسترس، باید آن را خوب شناخت، آب استفاده شده در رنگرزی باید حتما بی رنگ و زلال باشد و به هیچ وجهی مواد شناور در آن وجود نداشته باشد چرا که این مواد بر الیاف اثر می­گذارد و باعث خرابی و رنگ ناپذیری آن می­گردد . بعضی آب های موجود به علت داشتن املاح از جمله منگنز و آهن باعث رسوباتی می­گردد که نهایتا به یکنواختی رنگ الیاف لطمه می­زند. املاح فلزی موجود در آب ها و همچنین یون های آن ها در عمل سفیدگری و رنگرزی باعث تجزیه محلول های حمام می­ شود و فرایند رنگرزی یا سفیدگری را مختل می­سازد . بنابراین آب مورد استفاده باید به اصطلاح « آب نرم » باشد تا از ایجاد رسوبات مزاحم در موقع جوشیدن آن و یا استفاده از صابون و مواد قلیایی جلوگیری به عمل آید. اگر آب محتوی مواد قلیایی مانند کربنات را بجوشانیم ، در اثر فعل و انفعال شیمیایی کربنات های حلال آن به بی کربنات های غیر حلال تبدیل می­گردد و ذرات موجود در آب رو به افزونی می­رود . همچنین بر اثر فعل و انفعال شیمیایی بین نمک های کلسیم و سود در عمل جوش رسوب حاصل می ­آید که آن هم سبب ایجاد ذرات معلق در آب رنگرزی می­ شود.
۲-۴-۷-۱ اهمیت pH آب
باید توجه داشت که معیار pH برای محلول های دقیق آبی طراحی گردیده است. محلول های دارای pH کمتر از ۷ را اسیدی و محلول های دارای pH بیش از ۷ را قلیایی می نامند. تعادل pH در واقع همان تعادل اسیدی- بازی است. برای اندازه گیری pH روش های مختلفی موجود است، که یک راه استفاده از محلول ها یا کاغذهای معرف است. این محلول ها یا کاغذها (معرف های کاغذی) بسته به غلظت یون هیدروژن به رنگی در می آیند که از مقایس آن رنگ با جداول مربوطه می توان pH را تعیین نمود. معرف های کاغذی (کاغذ تورنسل) به صورت نوار کاغذی باریکی به فروش می­رسد که با فرو بردن این کاغذ در آب، در صورت قلیایی بودن آب (pH بیش تر از ۷ ) به رنگ آبی در آمده و در صورت اسیدی بودن آن (pH کمتر از ۷ ) به رنگ قرمز در می­آید. کاغذ تورنسل در محیط خنثی نیز به رنگ بنفش ظاهر می­ شود. دقیق ترین روش اندازه گیری pH استفاده از دستگاه های pH متر دیجیتال است.
۲-۴-۷-۲ سختی آب ppm[27]
سختی آب به مجموعه املاح کلسیم و منیزیم موجود در آب بر حسب میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم اطلاق می شود. طبقه بندی آب ها از نظر سختی شامل؛ آب های سبک (۶۰-۰ میلی گرم در لیتر)، آب های با سختی متوسط (۱۲۰-۶۰ میلی گرم در لیتر)، آب های سخت (۱۸۰-۱۲۰ میلی گرم در لیتر) و آب های خیلی سخت ( بیشتر از ۱۸۰ میلی گرم در لیتر) می­باشد. درجه سختی آب کیفیتی است که میزان سختی آب را مشخص می­سازد. درجه سختی آب به طور کلی بر حسب میلی گرم کربنات کلسیم در هر لیتر آب بیان می­ شود. یعنی ۱ درجه سختی آب برابر ۱ میلی گرم کربنات کلسیم است. اما در کشورهای مختلف، مقدار یک درجه سختی آب با هم تفاوت دارد. برای نمونه؛ یک درجه سختی آب در فرانسه، برابر ۱۰ میلی گرم کربنات کلسیم در هر لیتر آب، در انگلستان، برابر ۱۴٫۳ میلی گرم کربنات کلسیم در هر لیتر آب، در آلمان برابر ۱۰ میلی گرم کربنات کلسیم در هر لیتر آب، در آمریکا، برابر ۱۷٫۲ میلی گرم کربنات کلسیم در هر لیتر (یا یک گرم کربنات کلسیم در یک گالن، ۳٫۷۸۵ لیتر) آب در نظر گرفته می شود[۲۸].”حیاتی، ۱۳۸۴، ص ۱۴”.
۲-۵ مرمت
در علم حفاظت از آثار، علی رغم نوپا بودنش می­توان پیشرفت و دست آوردهای زیادی را مشاهده کرد که به وجود آمدن آن­ها بدون داشتن رابطه­ تنگاتنگ و بهره گیری از سایر علوم پایه و فناوری روز امکان ندارد. امروزه این علم، به زیر شاخه های مختلفی تقسیم شده است که در این میان بنابر قوانین و منشور های بین المللی حفاظت پیشگیرانه و نگهداری از درجه اهمیت بالاتری برخوردار است. در بسیاری از موارد ( موزه ها، سایت های باستان شناسی و مخازن ) به کار بستن ترفندها و تدابیر حفاظت پیشگیرانه بسیار گره گشا و نجات بخش می­باشد و در مواردی حتی بی توجهی در این زمینه می ­تواند صدمات جبران ناپذیری برای اثر به دنبال داشته باشد. از طرفی بحث حفاظت پیشگیرانه یکی از محورهای اصلی، شناسایی، ارزیابی و پایش تاثیر عوامل مختلف آسیب رسانی است که می­توانند بر شیء و ارزش های موجود در آن تاثیرات منفی بگذارند. سنجش و پایش این روند تاثیر گذار و تاثیر پذیر، نیازمند به کار بستن شیوه های مدرن و ابزار و تجهیزات مناسب است. به منظور عملیاتی کردن برنامه های سنجش و پایش در علم مرمت، از ادوات و تجهیزات مختلف از قبیل رطوبت سنج و دماسنج و … سود می جویند.
۲-۵-۱ مرمت قالی چیست؟
مرمت قالی کوششی به منظور بازگرداندن شی به حالت اولیه و اصلی آن است. مرمت، لزوما رفوگری نیست ولی عملیاتی که به نوعی در تکمیل و یا رفع نواقص قالی انجام می­ شود زیر پوشش رفوگری قرار می­گیرد . رفوگری کاری است که معمولا نیازمند تجربه و مهارت خاصی است و افرادی که اقدام به این کار می­ کنند باید دارای سابقه طولانی در بافت، رنگرزی، شناخت رنگ و مواد اولیه فرش داشته باشند. برای مرمت یک قالی « آن هم به بهترین حالت ممکن، لازم است از الیافی استفاده کنیم که از نظر رنگ و جنس، مشابه الیاف و رنگ های قالی مد نظر باشد و بازسازی قسمت های آسیب دیده قالی به طور دقیق مشابه خود قالی و سایر قسمت های آن انجام شود. اگر چه این کار کمی پیچیده به نظر می ­آید اما بعضی از این قالی ها در واقع ارزش این همه تلاش و زحمت را دارد، ولی اکثر وقت­ها، کار مرمت در حد متوسط انجام می­ شود و کلیه جزییات و ظرایف در بازسازی به دست نمی­آید. یک رویکرد دیگر درباره مرمت قالی این است که از قالی مدنظر، برای بازسازی از نظر نوع ، ماهیت و سن وسال، قطعه برداری شود. این کار برای مرمت قالی های بزرگ و ارزشمند قدیمی است که به عنوان نمونه برای فرش اردبیل انجام می­ شود. در واقع دو نمونه از این فرش های ایرانی که متعلق به عهد صفوی هستند باقی مانده است. فرش اردبیلی که در موزه­ی ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می­ شود با توجه به آسیب هایی که به آن رسیده بود، در سال ۱۲۷۰ هجری شمسی مورد عملیات سنگین مرمت قرار گرفته و قسمت های از بین رفته آن از نمونه مشابه آن ( خواهر ) که امروزه در موزه لوس­آنجلس نگهداری می­ شود به فرش اصلی در موزه ویکتوریا آلبرت لندن پیوند خورده است.”hali magazine,no 800,1995,p105″. نکته قابل توجه در عملیات مرمت این است که روش مرمت درست و دقیق، به مراتب پرهزینه تر از تعمیرو محافظت است”اف استون، ۱۳۸۹،ص۷”.
مرمت رفع عیب است و عیب عبارتست از هرگونه ناهماهنگی یا نارسایی در بافت یا نقایصی در رنگ، طرح و اندازه­ اجزاء تشکیل دهنده در متن و حاشیه­ قالی و یا انواع آسیب دیدگی هایی که در هر قسمت از فرش (پارگی پود، چله، پشم) از پشت یا روی پرزها، گره ها که به نوعی روئت عمومی آن را برهم بزند عیب نامیده می­ شود. مرمت هنر صنعت قالی بافی ایران از هنرهای اصیل و ارزشمند این مرز و بوم بشمار می­رود. تلاش، اصالت، توانایی قالی بافان و عوامل و عناصر فراوانی در بالا بردن ارزش قالی تاثیر دارد که در این میان استفاده و نگهداری قالی به میزان ارزش تهیه و تولید آن، از اعتبار بالایی برخوردار است. مرمت یکی از حرفه های های مهم فرش می­باشد. مرمت با تولید فرش ارتباط مستقیم دارد معمولا فرش­ها به دلایل مختلفی تخریب می­شوند، مقدار و میزان مرمت فرش با تعمیر قسمت های تخریب شده­ی فرش به راحتی قابل تشخیص نیست” افروغ، به کارگیری میز کار مرمت فرش جهت کاهش آسیب های عضلانی بدن، ۸۸ ، ماهنامه خبری آموزشی سازمان صنایع دستی ایران / چگونه یک فرش را مرمت کنیم “. حفاظت و مرمت آثار در تمامی آفریده های هنری لازم و ضروری است که در اینجا در هنر فرش شرح داده می شود.
۲-۵-۲ مرمت – مرمت علمی – مرمت سنتی
مطلب دیگری که در اینجا لازم است به آن بپردازیم تعریف مرمت فرش و انواع آن است. در قرن بیستم با افزایش کاوشهای باستان شناسی و اهمیت به میراث فرهنگی گذشتگان، علم مرمت پیشرفت قابل توجهی کرد و در اکثر کشورهای پیشرفته دارای جایگاه دانشگاهی شد. نظریات و شیوه هایی که در زمینه مرمت مورد قبول استادان این فن بود باگذشت زمان دچار تغییر و تحولات زیادی شد این امر تاثیر مستقیمی بر روش­های کار و تکنیک های مرمتی داشت. این نظریات و شیوه ها به صورت کلی در مورد مرمت انواع اشیاء قدیمی و تاریخی از جمله فرش قابل تعمیم است. برخی اعتقاد داشتند که مرمت اشیاء قدیمی باید بگونه ای انجام پذیرد که نتوان محل تعمیر و حتی اضافه شدن بخشی را تشخیص داد، این نوع مرمت مهارت بالایی می طلبد و با بهره گرفتن از ابزار خاص، مانند مصالح قدیمی و روش های کهنه سازی مواد به این کار می­پرداختند. برخی بر این باور بودند که مرمت باید به گونه ای انجام شود که بین قسمت های اصلی و اضافه شده کاملا تمایز وجود داشته باشد، تا مشاهده کننده تفاوت کار اصلی و مرمتی را به راحتی متوجه شود و همچنین وفاداری به اصل بیشتر باشد. امروزه جدیدترین نظریه ای که در موزه ها و مراکز مهم مرمتی مورد توجه است این است که مرمت­گر حق اضافه کردن چیزی را به اصل را ندارد و تنها باید در جهت حفظ و نگهداری قسمتهای باقیمانده اثر تلاش کند و تدابیری را برای جلوگیری از پیشرفت آسیب بیندیشد. حال می خواهد این شیء یک کوزه سفالی باشد، یا یک بنای خشتی و یا یک فرش قدیمی .[۲۹] موارد طرح شده در نمونه هایی از فرش، بسته به این که در چه دوره ای مورد مرمت قرار گرفته، قابل بررسی است.
در مورد مرمت با رنگ های متمایز و تشخیص محل مرمت نمونه هایی نیز مطابق آخرین نظریه، در موزه فرش ایران و مجموعه­ی فرش دوران اسلامی موزه ملی ایران، وجود دارد. اما هنر رفوگری در جامعه­ ما، ریشه در فرهنگ و سنت های ما دارد و تعریف جداگانه ای را می­طلبد که گاه با تعاریف علمی و آکادمیک مرمت در تعارض است. رنگ، اغلب شامل توصیف فنی در قالی مشرق زمین است. اما متاسفانه این توصیف های رنگی، دقیق و یکدست نیستند. معرفی رنگ قهوه­ای چندان واضح و روشن نیست، وقتی که چشم انسان قادر است حدود ۲۰۰۰رنگ را تشخیص بدهد. شناخت رنگ و مقایسه قالی های مشرق زمینی، کار را برای مطالعه آنها راحت­تر می­ کند. اما در زمینه تعمیر قالی، توصیف رنگ در مقایسه با هماهنگی صحیح رنگ نخ جدید به کار رفته در تعمیر با نخ های اولیه و اصلی قالی، از اهمیت کمتری برخوردار است”اف استون،۱۳۸۹،ص ۲۵”.
۲-۵-۳ تاریخچه مرمت
پیشینه و تاریخ هنر فرش دستباف و زیراندازهای پشمین همواره یکی از مسایل بحث برانگیز بین کارشناسان امور بوده و تاکنون تاریخ روشن و مشخص برای ابداع و سیر تکاملی این هنر ترسیم نگردیده است. آنچه برای ما از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است این نکته است که قالی، البته منهای زمان معاصر که علاوه بر کاربردهای آن جنبه تزیینی و تشریفاتی پیدا کرده است، جزء ملزومات زندگی مناطق تولید کننده بوده و این نیاز باعث رشد و شکوفایی هنر قالی گشته است. این نیاز با ذوق ظریف و لطیف هنرمند قالی­باف همراه گشته و تبدیل به شاهکارهایی شد که در همه جای جهان تحسین هنر دوستان و هنرشناسان را برانگیخت. کاربردی بودن قالی و طبیعت آسیب پذیر مواد تشکیل دهنده آن ( پشم ، پنبه ، ابریشم ، کنف و … ) فراوان ترین آسیب را متوجه این بافته ها کرده است. به طوری که از این بافته ها مواردی از گذشتگان به دست ما نرسیده است، مگر در شرایط خاص و معدود. آسیب هایی که به این زیراندازها وارد گردیده از قبیل سوختگی، پارگی ، پوسیدگی، رنگ پریدگی و … به طور حتم برای صاحبانشان نیز مطلوب نبوده و قطعا در صدد رفع عیب و جلوگیری از متلاشی شدن آن بوده اند. زیرا قالی در هیچ زمانی بی ارزش و بی مقدار شمرده نشده و جزء گرانبهاترین هدایایی بوده که پادشاهان کشورهای مختلف برای یکدیگر ارسال می کردند[۳۰] “بیهقی ،۱۳۷۶،ص۴۵۰ و۴۵۱ “.
با توجه به اهمیت و جایگاه زیراندازهای دست بافت، برخی از کارشناسان بر این باورند که تاریخ بافت قالی کاملا با تاریخچه عملیات مرمت قالی گره خورده است و جزء جدایی ناپذیر روند تکامل آن بشمار می­آید. شاهد مدعی می ­تواند قالی­های دارای مرمت های قدرتمند باشد که امروزه آذین بخش بسیاری از موزه های مهم دنیاست. البته این موارد، قالی­هایی خاص هستند که تا به امروز باقی مانده اند و بیشتر قالی­های نفیس و مورد استفاده اشراف و دربار بوده اند و شاید انجام عملیات مرمت بر روی آنها به خاطر ارزش آنها بوده و این کار عمومیت نداشته است ولی وجود همین قالی­ها دلیل این است که هنر مرمت در آن زمان نیز موجود و مورد توجه و استفاده بوده است. علاوه بر نقوش ابزار بافندگی بر روی سنگ گورهای کشف شده در مناطق مختلف ایران ( مانند ساروق ) که نمایانگر شغل متوفی است نقش ابزار دیگری نیز که مربوط به مرمت قالی است، به چشم می­خورد. البته نتیجه گیری در این موارد بسیار مشکل است و بحث و دقت نظر بالایی را می­طلبد، زیرا ابزار مرمت مانند ابزار قالی­بافی همواره در حال تغییر و تحول بوده و صنعتگران و قالی­بافان در راه تسهیل کار خود و در جهت هر چه بهتر انجام شدن این کار همواره در حال ابداع و تکمیل این ابزارها بوده اند. این تکامل در حدی بوده که امروزه شاید از شکل ظاهری ابزار نتوان کاربرد و مصرف آنرا حدس زد”ژوله،۱۳۸۱،ص۱۴۷-۱۵۶”.
مرمت عملیاتی است که سه هدف را در بر می­گیرد:
۱- کمک به عملیات تکمیلی فرش دستباف.
۲- جلوگیری از آسیب های احتمالی فرش دستباف.
۳- برطرف کردن آسیب دیدگی در فرش دستباف.
از نکات مهمی که می­توان به آن توجه داشت جایگاه شغل مرمتگر در جامعه است. با توجه به قدمت چندین هزار ساله حرفه مرمت، این شغل آنچنان مورد توجه نبوده است و در هیچ یک از کتب تاریخی، نامی از این حرفه برده نشده که بسیار تعجب برانگیز است. این حرفه همزمان با قالی­بافی که یکی از هنرهای مورد تحسین و توجه بوده، رشد کرده، اما در هیچ کجا نامی از آن برده نشده است. مرمتگر هنرمند گمنامی است که در کارگاه کوچک خود همواره در پی حفظ میراث کهن و ارزشمند است و از افتخارات خویش می­داند که هیچ ردپایی از خود بجای نگذارد. دلیل این امر را می­توان در چند موضوع جستجو کرد. اول اینکه معیوب بودن یک دستبافته امری است که همیشه مذموم تلقی می­گردد. در مورد دستبافته هایی مانند قالی که بهای گزافی برای آن می­پردازیم این موضوع برای ما اهمیت دو چندانی پیدا می­ کند. هیچ کس تمایل به خرید قالی معیوب ندارد. از طرفی به دلیل ذرات قالی ( دست بافت بودن آن )، به وجود آمدن این عیوب اجتناب ناپذیر است. رشد اطلاعات و فناوری در جامعه بشری موجب شده که رشته مرمت نیز از این امر بی بهره نماند و پیشرفت های قابل ملاحظه ای در این رشته پدید آمده است . یکی دیگر از علل پیشرفت این رشته به خصوص در کشورهایی که دارای صنعت فرش بافی قوی هستند ، وجود بازار کار مناسب و گسترده برای این رشته است. به عقیده­ی بسیاری از کارشناسان، افزایش حجم تولید و صادرات فرش دستباف و استقبال از این کالا در کشور های اروپایی و امریکایی، نقش به سزایی در افزایش کیفیت عملیات مرمتی و به دنبال آن روش های جدید در انجام مرمت داشته است، به گونه ای که بنابر ارزیابی بیشتر صاحب نظران و دست اندرکاران در ۲۰ تا ۳۰ سال اخیر رشد و جهش محسوس و قابل ملاحظه ای در این رشته پدید آمده است . ایران به عنوان مهد قالی­بافی نقش بسزایی در این پیشرفت داشته و دارد و این را مرهون اساتیدی است که با نبوغ خود به ابداع روش های جدید و ساخت ابزارهای کارآمد اقدام کردند و همچنین با پرورش شاگردان مستعد ، بر پویایی این راه همت گمارده اند” اربابی ،۱۳۸۶، ص ۶ و ۷ ” .
۲-۵-۴ انواع آسیب دیدگی در فرش دستباف به سه دسته تقسیم می­ شود

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

 

 

آسیب دیدگی کم

آسیب دیدگی کم ( رفوی درجه سه – رفوی آسان ) شامل ترمیم دررفتگی شیرازه – ترمیم پارگی ( از بین رفتن ریشه ها ) – رفع لکه های سطحی. این نوع آسیب دیدگی لزوما به متن و نقشه قالی ربطی نداشته و گاهی اوقات از ریشه های آماده برای ترمیم قالی استفاده می شود. در موردی که ریشه ها به طور تک تک و یا در فواصل مختلف از بین رفته باشد، می­توان با وارد کردن نخ های مشابه چله در گلیم و در لبه قالی چله ها را کامل کرد. برای ترمیم شیرازه نیز بهتر است کنار فرش کاملا خالی شده و سپس با نخ همرنگ و با همان ضخامت شیرازه ها کامل شود. در مورد رفع لکه های کوچک سطحی، مقدار کمی پرداخت ( قیچی )، چنانچه تفاوت زیادی در ارتفاع پرزها ایجاد نکند، می ­تواند موثر باشد. برای از بین بردن لکه ها استفاده از مواد رنگبر چون باعث کم رنگ شدن تمام رنگ زیر لکه می شود توصیه نمی گردد.
۲- آسیب دیدگی متوسط
آسیب دیدگی متوسط ( رفوی درجه دو – رفوی متوسط ) – ساییدگی ها – پارگی های کوچک – بیدزدگی. در این آسیب دیدگی معمولا چله فرش سالم مانده و قابل استفاده است.
۳- آسیب دیدگی زیاد
آسیب دیدگی زیاد ( درجه یک – رفوی سخت و کامل ) شامل موارد زیر و مشابه آنها :
الف. سوختگی قسمتی از فرش
ب. پاره شدن و پوسیدگی در اثر حمل فرش و یا وار د آمدن وسایل نوک تیز و ضربات سنگین و یا رطوبت زیاد . در این نوع آسیب دیدگی معمولا گره ها همراه با چله از بین رفته و نیاز به ترمیم اساسی دارد.
۲-۵-۵ عوامل آسیب رسان بر فرش
در یک تقسیم بندی کلی می توان عوامل اصلی آسیب رسان به قالی دستباف را به دو گروه جدا تقسیم نمود:
۱– عوامل آسیب رسان زنده :

 

 

انسان

انواع قارچها و کپک ها و سایر موجودات زنده ذره بینی

انواع حشرات

 

T1
این افزایش تا حصول به نرخ t2 ادامه دارد. در نرخ مالیاتی t2 میزان درآمد دولتی از مالیات به حداکثر مقدار T2 می‌رسد. اما پس از آن هر چه نرخ مالیات افزایش می‌یابد میزان درآمد دولتی کاهش پیدا می‌کند. ملاحظه می‌شود که مثلاً در نرخ مالیاتی t3 درآمد دولتی به میزان زیادی کاهش پیدا کرده به T3 می‌رسد. گفته می‌شود که علت این امر استفاده از پدیده اجتناب مالیاتی توسط بنگاه ها می‌باشد زیرا انگیزه شرکت های تجاری کسب سود مورد انتظار با مقدار عمل شرکت می باشد که با بالا رفتن نرخ مالیات مستقیم، عدم تناسب مقررات مالیات با شرکت یا عدم تفکیک میان نرخ مالیات پرداختی در شرکت های مختلف موجب کاهش انگیزه می گردد. [135]
دولت و شرکت های تجاری در پرداخت مالیات مستقیم و افزایش رفاه اجتماعی،دو طرف بازی حوزه مالیات شناخته می شوند هرچقدر مالیات بیشتری برای دولت اخذ گردد رفاه اجتماعی بالاتر می رود ولی این امر مستلزم این است که شرکت های تجاری از پرداخت مالیات به اشکال مختلف فرار نکرده و با نرخ مناسب به پرداخت آن اقدام نمایند از طرفی، هر چقدر شرکت های تجاری مالیات کمتری پرداخت نمایند سود بیشتری خواهند برد به عبارت دیگر هر یک از این دو به دنبال حداکثر سازی منافع خود می باشند و اقدام هر یک تأثیر بسزایی در دیگری دارد. هر چند که عدم همکاری شرکت های تجاری با دولت در کوتاه مدت موجب کارآیی مالی شرکت تجاری و کاهش درآمد دولت شود اما این امر مستوجب فرار مالیات و کاهش ثروت اجتماعی می گردد در صورتی که همکاری این دو نهاد هر چند موجب کسر مقداری سود از شرکت تجاری می گردد ولی عملا موجب افزایش ثروت اجتماعی، انگیزه مناسب شرکت برای کسب سود و حداکثر سازی منافع بدون تخلف از قوانین می گردد لذا وضع مقررات کارآمد که با توجه به شرایط خاص شرکت های تجاری باشد منجر به کارآیی شرکت های تجاری خواهد شد و در عمل دولت نیز درآمد بالایی از مالیات به دست خواهد آورد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
2-4-قانونگداری بهینه از منظر اقتصادی
عکس مرتبط با اقتصاد
درمیان صاحب نظران مکتب اثباتی، گروهی از نویسندگان اوایل دهه 1960بیش تر بر مطالعه تاثیر قواعد حقوقی بر عملکرد نظام اقتصاد متمرکز بودند، اما نسل دهه1970 عمدتاً تحلیل اقتصادی را برای درک بهتر نظام حقوقی به کار می برند. ازنتایج مداخله علم اقتصاد در مطالعات حقوقی، تحویل روش شناختی حقوق بود، به طوری که از آن پس به قواعد حقوقی به شکل نظام واره نگریسته شد و یافته های دانش وتحلیل اقتصادی مبنایی برای بسیاری ازبخش های حقوقی تلقی شد. این گروه کتاب معروف پازنر را محور قرار دادند واعلام کردند که حقوق عرفی نتیجه تلاش(آگاهانه یا غیرآن) برای رسیدن به پیامد های کارا بود. بنابراین در حالی که نسل نخست اثبات گرایان دیدگاه خاصی درباره معیارهای اقتصادی نظام حقوقی داشتند، نسل دوم معتقد بودند قواعد حقوق عرفی تلاش می کنند تخصیص منابع را به شرایط کارایی اقتصادی نزدیک کنند. بنابراین معیار های کارایی اقتصادی(مانند بهینه پارتو یا کارایی کلدور- هیکس)میزان قاعده حقوقی کارا شد.
در مقابل مکتب هنجاری معتقد بودند برای اصلاح انواع شکست های بازار نیاز گسترده ای به مداخلات حقوقی وجود دارد. نگرانی های توزیعی در مراکز ادبیات این مکتب قرار داشت. فلسفه مملو از ارزش ها و ملاحظات سیاسی این گروه باعث جذب آن دسته از فعالان لیبرال شد که به تجویز بایسته های نظام حقوقی وفظایی مایل بودند. صاحب نظران این مکتب با فرض نیاز به پیشگیری عدالت وانصاف در نظام حقوقی، اعلام کردند که بر خلاف مکتب شیکاگو، کارایی را هیچ وقت غایت نظام حقوقی نمی دانند. بنابراین مکتب هنجاری، نقش قابل توجه ای برای ملاحظات توزیع عادلانه به عنوان معیار قانون قائل است.
مکتب کارکردی با مطالعه ریشه ها و سازوکارشکل گیری قواعد حقوقی ،به دستاورد های هر دو مکتب اثباتی وهنجاری با دیده تردید می نگرد. این رویکرد بسیار محتاطانه با فرضیه کارایی برخورد می کند.،زیرا هیچ دلیلی برتعمیم هدف کارایی در تمام حوزه های حقوقی نمی یابد . بسیاری از قواعد حقوقی حتی در حقوق عرفی ، با اهدافی غیر از کارایی اقتصادی تنظیم شده است . از سوی دیگر مکتب کارکردی به تجویز ها و اصلاحات موردی مکتب هنجاری نیز نگاهی انتقادی دارد. الگوی اقتصادی بیانی ساده شده واقعیت هستند و بنابراین به کار بردن آن ها به جای عنوان مبنا و ابزار اصلاح و مداخله سیاستی می تواندخطرناک باشد.[136]
1-2-4-معیارهای اقتصادی برای قانون بهینه
حال می توان به طور دقیق تر به این مسئله پرداخت که برای ارزیابی قواعد حقوقی با نگرش اقتصادی، چه معیارهای مشخصی وجود دارد؟این معضل روش شناختی از دیرباز در موضوعات فلسفه اقتصاد و اقتصاد رفاه بحث شده است . به عبارت دیگر گزینه بهینه از نگاه اجتماع یا ترجیحات اجتماعی چگونه شناخته میشود؟چگونه می توان قوانین مالیاتی کارآمدی وضع نمود به گونه ای که منجر به کارآیی مالی شرکت های تجاری گردد؟ تاکنون چهار معیار اساسی در تحلیل اقتصادی معرفی شده است :
1-1-2-4-معیارکارایی اقتصادی پارتو
معیار معروف کارایی پارتو که در قرن نوزدهم طرح شد، بر این اساس موفقیت بهینه در جایی است که تمام منابع به نحو کامل تخصیص یافته باشد به صورتی که نتوان مطلوبیت گروهی را افزایش داد ،مگر به قیمت زیان د

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
ادن دیگران به عبارت دیگر هرگاه توزیع مجدد منابع کسی را منتفع ننموده یا مستلزم ایراد ضرر به عده ای (حتی یک نفر) باشد، چنین وضعیتی را بهینه پارتو می گویند[137] .وفق این معیار، تغییر قاعده حقوقی وقتی از نظر اقتصادی مطلوب و مجاز است که یا به بهبود مطلوبیت و رفاه همگان از طریق استفاده کامل تر از منابع و فرصت ها بیانجامد یا دست کم اگر مطلوبیت و رفاه برخی را افزایش می دهد، وضع هیچ گروهی را وخیم تر نکند.
این معیار دست کم به سه دلیل نقد شده است اول اینکه وابسته به شرایط است ، یعنی به تناسب شرایط اولیه توزیع ، نتایج متفاوتی به دست می آید و مدافع رفاهی است که از روش های ناعادلانه به دست آمده و باید تعدیل شود . کارایی پارتو به دلیل ضعف ملاحضات اخلاقی وبازتوزیعی، نمی تواند بهینه رفاه اجتماعی باشد. [138]دوم اینکه معیارپارتو فقط برای ارزیابی رتبه ای ترجیحات مناسب است و شدت مطلوبیت و ترجیحات را لحاظ نمی کند. سوم اینکه رفتار استراتژیک (اظهار غیر واقعی ترجیحات) افراد یک پدیده رایج و مشکل آفرین است و بنابراین تصویر درستی در اختیار سیاست گذار و قاضی نمی گذارد. همچنین اگر بخواهیم در چهارچوب نگاه نئوکلاسیک از معیار پارتو استفاده کنیم و آن را شرط لازم برای تغیرات قانونی بدانیم ، ممکن است هیچ راه مشروعی برای مداخله قانون و حقوق در بازار باقی نماند، زیرا فرض شده که نتایج بازار دارای ترجیح پارتوست ، اما هیچ ضمانتی نیست که مداخله حقوقی چنین نتیجه ای را به دنبال داشته باشد. مثلاً جایگزینی نظم حقوقی مسئولیت کامل در محصولات به جای نظام مبنی بر تقصیر قطعاً مصرف کنندگان را ثروتمندتر و صاحبان صنعت را فقیرتر می کند.[139] از این رو بسیاری از صاحب نظران به کاربردن این معیار در موضوعات حقوق و اقتصاد را بی فایده می دانند. از منظر قواعد حقوقی و قانونگذار، در عمل بسیار بعید است که وضع قوانینی به کسی ضرری وارد نسازد چرا که هر مقرره ای وضعیت قبل را تغییر می دهد که به موجب آن انتظارات و منافع افرادی که بر آن وضعیت سابق تکیه داشته اند متضرر خواهد شد از طرف دیگر همه افراد به دنبال حداکثر سازی منافع خود هستند و حتی از دست دادن موقعیت کسب منفعت به نوعی ضرر اقتصادی تلقی می گردد لذا گردش منفعت و بهبود وضعیت همگان به طریق نظریه بهینه پارتو امری بسیار مشکل می باشد.
2-1-2-4-معیار رفاه اقتصادی کلدور و هیکس
در مواجهه با مشکلات فوق، صاحب نظران حقوق و اقتصاد به برخی اصول دیگر متوسل می شوند. که از سویی آن قدر منعطف باشد که اجازه جمع رفاه فردی و وضع قوانینی که عده ای را منتفع می سازد ( گاه به بهای زبان دیگران) بدهد و از سوی دیگر چنان استوار باشد که برخی تخصیص های معارض با نتایج بازار رقابتی را مردود شمارد. یکی از مهم ترین گزینه های آنان اصل مطلوبیت گرایی است. اصل « بیشترین رضایتمندی ( مطلوبیت) برای بیشترین افراد[140] (که بنتام به سیاست گذاران پیشنهاد داد)دارای ابهامات و نقد های اخلاقی جدی بود. کلدور و هیکس توانستند با اصلاح آن، معیار مناسب تری ارائه دهند که در آن وضعیت «الف» فقط زمانی بر وضعیت «ب» ترجیح دارد که سود منتفعان از انتقال به وضعیت «الف» بتواند بنا به فرض، زبان گروه دیگر را جبران کند و پوشش دهد. پس اگر تغییر یک قاعده حقوقی، سود و منفعتی بیش از زیان برخی بخش ها یا گروه های اجتماعی به دنبال داشته باشد، از لحاظ اقتصادی مطلوب است. این معیار تا حدی مشابه نگرشی است که « کاوز» در مقاله معروف معضل هزینه اجتماعی[141] مطرح می کند.
«تفاوت مهمی که میان مفهوم پارتویی و کالدور-هیکسی کارآیی مشاهده می شود این است که در معیار اخیر، جبران خسارت عده متضرر صرفا فرضی است در حالی که بر اساس معیار پارتو، باید جبران ضرر عملا صورت گیرد»[142] مزیت دیگر آن است که بر خلاف معیار پارتو بر منفعت پولی تکیه داد نه مطلوبیت ذهنی، بنابراین کم تر نیازمند مقایسه ذهنی گزینه های وضع یک سیاست یا مقررات است. اما این معیار ارزش یکسانی به یک واحد پول برای برندگان یا بازندگان یک سیاست در نظر می گیرد. به بیان دیگر ضریب یکسانی به هر واحد سود یا زیان رفاهی یا منفعت افراد می دهد. در حالی که آشکارا یک واحد زیان مالی برای ثروتمندی که برای سگش هزینه می کند با یک واحد پولی که برای مادر سرپرست خانوار به دست می آید، ضریب یا شدت اهمیت یکسانی ندارد. همچنین تمام انتقادات اخلاقی که علیه مطلوبیت گرایی مطرح می شود. بر این معیار نیز وارد است. مهم تر از همه اینکه در شرایط خاص ممکن است دو ترتیب قانونی یا وضعیت بدیل حقوقی، به گونه ای باشند که هر دو معیار رفاه فوق را تأمین کنند. یعنی مثلاً در تغییر نظام تأمین اجتماعی کنونی به هر دو صورت «الف» و «ب» افزایش رفاه منتفعان می تواند کاهش نفع و زیان گروه دیگر را پوشش دهد. از طرف دیگر معیار کالدور و هیکس همچون معیار پارتو ملاک جدیدی در برابر کارآیی(فایده) به دست نداده است در نتیجه نمی توان میزان سود یا زیان یک قانون یا سیاست را تشخیص داد.[143]
3-1-2-4-معیار عدالت ا
قتصادی رالز
همزمان با جزئیات اجتماعی و عدالت جویانه دهه 1970 در اروپا، رالز در کتاب نظریه عدالت، دیدگاه جدیدی را طرح کرد.[144] حامیان این دیدگاه معتقدند که جامعه متشکل از شبکه ای از روابط فردی است و برخی آثار بین فردی مهم وجود دارد که در تابع مطلوبیت افراد ظاهر می شود. به علاوه برخی ویژگی های طبیعت انسان نیز در ترجیح اجتماع موثر است. مانند فقر و نابرابری توزیعی دیگران ( هر چند برای خود ما نباشد) و در نتیجه در مجموعه معیارها و ارزش های اقتصادی هیچ معیاری هم رتبه عدالت نیست. بر این اساس قواعد و قوانین فقط در شرایطی به افزایش عدالت اقتصادی منجر می شود که اولاً برابری حقوق و فرصت ها برای همگان را به دنبال داشته باشد و ثانیاً به بالا رفتن بهزیستی ضعیف ترین گروه ها منجر شود. به اعتقاد رالز همان طور که استحکام یک زنجیر با افزایش استحکام ضعیف ترین حلقه های آن بالا می رود بر این اساس تغییر قاعده حقوقی وقتی جایز است که از لحاظ اقتصادی به نفع گروه ها ضعیف اجتماعی باشد. برای مثال تغییر قانون مالیاتی وقتی مجاز است که رفاه و برخورداری گروه های فقیر را افزایش دهد. این معیار نیز به دلیل نزدیکی به رویکردهای مساوات و بی توجهی به ابعاد دیگر رشد اقتصادی نقد شده است. معیارهای پارتو و رالز را می توان به ترتیب حافظ وضع موجود به نفع گروه های ثروتمند و مدافع تغییر وضع به نفع گروه های فقیر بدانیم.
4-1-2-4-معیار ثروت اقتصادی پازنر
جدیدترین نظریه ای که در میان علمای حقوق و اقتصاد رایج است. برگرفته از کتاب معروف پازنر با نام تحلیل اقتصادی حقوق است و با نام معیار بیشینه سازی ثروت شناخته می شود.[145] تا پیش از اثر پازنر این گمان نادرست حاکم بود که روش بیشینه سازی ثروت، صورتی از اصل مطلوبیت گرایی است. در حالی که مطلوبیت گرایی به دنبال بیشینه سازی لذت و شادمانی مجموع است. اما معیار پازنر در پی بیشینه کردن مجموع فایده اقتصادی با ثروت است. از نظر پازنر«زمانی تخصیص منابع اقتصادی موجب حداکثر تحصیل ثروت اجتماعی می شود که که آن منابع در اختیار کسانی قرار گیرد که بیشترین ارزش و بها را به منابع مذکور می دهند»[146] لذا ثروت ارزش دلاری کالاها و خدماتی است که در جامعه وجود دارد و این ارزش با میزان تمایل افراد برای پرداخت در ازای آن، شناخته می شود. استفاده از ثروت به جای مطلوبیت یا رفاه، مشکل مقایسه بین فردی را حل می کند، زیرا از لحاظ فلسفی مفهوم مطلوبیت غیر قابل اندازه گیری کمی و با دشواری قابل مقایسه است و اساساً رفاه و لذت هدف اجتماعی ناکافی است، زیرا ناظر به حالت روانی منفعل و متکی بر مصرف است. حال آنکه تولید ثروت، هم قابلیت کمی سازی و مقایسه دارد و هم از حالت فعال، خلاق و مولد نشأت می گیرد. بر این اساس قرارداد و مبادله طرفینی وقتی مطلوبی است که مجموع ثروت دو طرف را بیشینه کند و در مقایسه دو قاعده حقوقی در سطح اجتماع، آن قاعده ای مطلوب تر است، که سبب رشد بیشتری در ثروت ملی شود.
نقد هایی بر معیار پازنر وارد شده است: اول اینکه ادعای وی در زمانی که بازار واقعی برای کالا و خدمات وجود ندارد و نمی توان قیمت روشنی به دست آورد، مشکل دارد. گذشته از این برخی گزینه ها مانند اعتماد، رابطه شراکت یا دوستی و غیره اساساً قیمت پذیر نیست. دوم اینکه این معیار گاه در تعارض جدی با اصول اخلاق اجتماعی است و گاهی بیشینه سازی ثروت می تواند از طریق رفتارهای خلاف اخلاق حرفه ای یا بی عدالتی اجتماعی محقق شود. در مجموع حتی مدافعان جدی اصل بیشینه سازی ثروت نیز باور ندارند که باید این اصل را بر اخلاق و تمام زوایای حقوق حاکم کنند.[147]
2-2-4-جمع بندی معیارهای اقتصادی قانون گذاری
قوانین جدید مالیاتی حاکم بر شرکت های تجاری می بایستی از منظر کارآیی مورد بررسی قرار گیرد و سپس توسط قانونگذار وضع گردد در حال حاضر و همانطور که در مباحث قبلی مطرح گردید به قانون مالیات های مستقیم ایراد های عمده ای در موضوع مالیات بر درآمد شرکتهای تجاری وارد است نرخ مالیاتی مزبور بدون دقت و برای تمامی شرکت های موجود که فعالیت انتفاعی دارند، ثابت وضع گردیده و قانونگذار برای سهولت در روابط مودی و اداره مالیات از نرخ مقطوع استفاده کرده است به عبارت دیگر:
الف)منابع به بهترین نحو تخصیص و توزیع نیافته است و هر گونه تغییری در جهت بالا بردن یا پایین آوردن نرخ مالیاتی برای بعضی شرکت ها، با توجه به وضعیت سابق، منجر به زیان مالی دیگر شرکت ها می گردد لذا نظر به معیار پارتو نمی توان این مقررات را اصلاح نمود و معیار مزبور از عدم تغییر و و عملا از این ایرادها حمایت می کند.
ب)ایجاد انگیزه در شرکت های تجاری قابل قیمت گذاری نیست و نمی توان افزایش آن را از طریق معیار پازنر محاسبه نمود از سمت دیگر، دولت می تواند با بالا بردن نرخ مالیاتی به بیشترین حد درآمد مالیاتی برسد و ثروت اجتماعی افزایش یابد لکن این امر به معنی کارآیی مقررات مالیاتی و شرکت های تجاری نیست همان طور که ذکر گردید همکاری دولت و شرکت های تجاری در راستای مالیات است که می تواند منجر به رفاه اجتماعی گردد ولو آنکه ثروت اجتماعی در حالت متعادلی قرار گیرد و به بالاترین حد نرسد لذا اتکاء صرف به معیار
پازنر راهگشای کارآیی قوانین مالیاتی و شرکت های تجاری نیست.
ج)ترکیب دو میعار رفاه ( اصل جبران کلدور هیکس) و معیار عدالت (دو اصل عدالت رالز) می تواند ابزار مناسب و جامعی برای پوشش ابعاد مربوط به تخصیص و توزیع در قوانین اقتصادی باشند. براساس دو معیار فوق تدوین یا تغییر قوانین اقتصادی همچون مقررات مالیاتی باید به گونه ای باشد که اولاً منافع اقتصادی آن بتواند هزینه ها و زیان های شرکت های تجاری را پوشش دهد و با وصول متناسب مالیات،رفاه کلی جامعه را بالا برد. ثانیاً با رعایت حداکثر آزادی مشترک بین شرکت های تجاری، به نفع شرکت های کم درآمد جامعه باشد.
د)هیچ یک از معیارهای چهارگانه فوق را نمی توان به تنهایی مبنای ارزیابی قوانین اقتصادی قرار داد، زیرا غیر از انتقادات مهمی که به هریک از معیارهای مزبور وارد است. هیچ یک از معیارهای فوق به تنهایی تمام ملاحظات اجتماعی و استراتژیک اقتصاد ملی را در نظر نمی گیرند. به بیان دیگر بسیاری از تصمیمات یا قوانین اقتصادی که در مجالس به تصویب می رسد را نمی توان فقط از منظر یک شاخص اقتصادی محض بررسی کرد، بلکه ملاحظاتی مانند اقتضائات اجتماعی و بومی (عدم رشد صنایع، تکیه بر نفت و تحریم های تجاری) یا اقتضائات استراتژیک (معافیت های مالیاتی در مناطق آزاد تجاری) نقش مهمی در قواعد و قوانین مدیریت اقتصاد واقعی ایفا می کنند.
نتیجه و پیشنهاد
مقررات قانونگذار در مبحث مالیات، تأثیر بسزایی در کسب سود، انگیزه و فعالیت شرکت های تجاری دارد و در کشور های مختلف از این ابزار، جهت کنترل بازار استفاده ای بهینه می شود به همین سبب پیگو بیان نمود که این ابزار مالیاتی بهترین عامل برای رفع نارسایی های بازار خواهد بود. در کشور ما نیز قوانین مالیاتی در دو قانون مالیات مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده تقسیم می گردد قوانینی که با ایجاد هزینه اقتصادی بر شرکت ها برای تأمین بودجه دولت لحاظ گردیده و سبب افزایش رفاه اجتماعی می گردد حال در صورتی که این قوانین در راستای اهداف و اصول مالیاتی تنظیم گردیده باشد می تواند با ترغیب شرکت های تجاری به پرداخت مالیات کمک و از فرار مالیاتی آنان جلوگیری نماید این همکاری میان دولت و شرکت های تجاری است که سود بالایی را برای جامعه و این قبیل شرکت ها ایجاد خواهد کرد.
در تحقیق فوق، مقررات قانون مالیات مستقیم در موضوع شرکت های تجاری و قانون مالیات ارزش افزوده به عنوان مهمترین مقرره در زمینه مقررات مالیات غیر مستقیم ارزیابی گردیده و سرانجام جهت قانونگذاری بهینه مالیاتی در راستای کارآیی اقتصادی تحلیل مربوطه به عمل آمد تا بتوان در آینده، جهت تعامل بیشتر دولت و شرکت های تجاری مقررات بهینه ای وضع نموده که منجر به کارآیی مالی شرکت های تجاری گردد.موارد ذیل اهم نتایج تحقیق فوق است که عبارتند از:
الف) مالیات بر درآمد شرکت ها در قانون مالیات مستقیم، برای کلیه شرکت های تجاری مالیاتی برابر با نرخ 25 % در نظر گرفته است که این موضوع نه تنها با هدف غایی یعنی کسب سود انتظاری و میزان مسئولیت به عنوان مهمترین ویژگی شرکت ها سنخیتی ندارد بلکه موجب عدم انگیزه در شرکت های با مسئولیت بیشتر و یا شرکت های با سود کمتر می گردد.چرا که شرکت های با مسئولیت بیشتر در مقابل ریسک اقتصادی قرار دارند اما می بایست به اندازه شرکت هایی با ریسک کمتر مالیات بپردازند لذا ریسک پذیری شرکت در کسب سود و ارتباط مسئولیت شرکاء با مالیات، هیچ کدام در مقررات مالیات مستقیم لحاظ نگردیده است به عبارت دیگر، وضع مقررات ناکارآمد، موجب کاهش انگیزه سرمایه گذاران برای تشکیل بعضی شرکت ها و فرار آنان از پرداخت مالیات شده است.
ب)با توجه به ویژگی های مالیات بر ارزش افزوده و کاربرد با اهمیت آن در اقتصاد امروز، دولت ها به دنبال وضع مقرراتی در جهت حفظ این خصوصیات هستند در کشور ما،قانون مالیات بر ارزش افزوده مبتنی بر پایه های موجه اقتصادی قرار گرفته است استفاده از نرخ واحد برای تمام کالا ها و خدمات،وصول مالیات بر مبنای مصرف جهت حمایت از سرمایه گذاران، حمایت از صادرکنندگان با معافیت مالیات بر آنان از جمله آثار مهمی است که قانونگذار در مقررات مالیات بر ارزش افزوده آورده است. لذا با عنایت به موارد فوق می توان قائل شد که قانون مالیات بر ارزش افزوده ایران حاوی اهداف ذاتی و عادلانه این نوع مالیات می باشد لذا قانونی کارآمد است و به جهت حمایت از شرکت های تجاری موجب گسترش فعالیت آنان و سرانجام کارآیی مالی این شرکت ها خواهد گردید.
حال با توجه به عدم کارآیی قانون مالیات مستقیم در موضوع شرکت های تجاری و اعمال قانون مالیات بر ارزش افزوده، موارد ذیل جهت کارآیی مالی شرکت های تجاری و قانونگذاری بهینه پیشنهاد می گردد:
الف) از جمله ایرادات قانون مالیات بر ارزش افزوده که امید است در پایان مهلت اجرای آزمایشی و در زمان اصلاح آن، مورد دقت نظر قرار گیرد نرخی است که در ماده 16 برای مالیات بر ارزش افزوده در نظر گرفته شده که با مخارج اجرای آن نیز تناسب ندارد. به نظر می­رسد نرخ مزبور (5/1 درصد)حتی با در نظر گرفتن افزایش نرخ مندرج در قانون برنامه­ پنجم توسعه و قانون بودجه سال ۱۳۹۳(آنچنان که ذکر شد)برای اجرای این طرح بسیار پایین است تا جایی که اصل اقتصادی بودن (که به موجب آن هزینه­ اجرای مراحل تشخیص و وصول می­بایست با درآمد­های مالیاتی حاصله متناسب باشد) را در مورد این طرح زیر سوال می­برد مگر آن که هدف قانون­گذار را افزایش تد
ریجی نرخ آن بدانیم که می ­تواند در هنگام پایان مهلت اجرای آزمایشی این قانون اصلاح و به رقم قابل قبولی افزایش یابد. البته وضع موجود را می­تومان چنین توجیه نمود که به نظر می­رسد فعلا عواید اقتصادی این طرح مدنظر نبوده است، بلکه شفاف سازی و فرهنگ سازی پیرامون این نظام مالیاتی بیشتر مدنظر بوده است تا پس از طی یک دوره­ زمانی برای نمونه تا پایان دوره­ اجرای آزمایشی این قانون، نرخ آن به میزان مطلوب و قابل پذیرشی افزایش یابد و تناسب بیشتری با نرخ­های مشابه در سایر کشورهایی که تجربه­ی بیشتری در اجرای این نظام مالیاتی دارند پیدا کند.
ب)در مقابل مقررات قانون مالیات مستقیم و ایراد های وارد بر آن در موضوع در آمد شرکت های تجاری، قانون مالیات بر ارزش افزوده به عنوان مهمترین نوع مالیات غیر مستقیم، فواید زیادی دارد که قبلا به شرح آن پرداخته شده است لذا می توان از طریق اجرا و تقویت مالیات بر ارزش افزوده به کاستی های مقررات مالیات غیر مستقیم غلبه کرد البته جایگزینی مالیات ارزش افزوده برای مالیات بر درآمد شرکت های تجاری، به دلیل فراهم نبودن بستر های اقتصادی تولیدی و تجاری، تحریم های وارده،اتکاء به منابع تمام شدنی همچون نفت …، به این راحتی و سرعت در کشور ما امکان پذیر نیست این عمل می تواند در کوتاه مدت با افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده اعمال شود و در بلند مدت با فراهم نمودن شرایط اقتصادی به آن دست یافت.
ج-نگاه اقتصادی به وضع قوانین ایجاب می نماید که هر نو ع مقرره مالیاتی که در آینده وضع می گردد بایستی وضع زیان دیدگان، یعنی شرکت های تجاری متضرر از نرخ ثابت مالیات بر درآمد را بهبود بخشد و از منظر حقوقی و اقتصادی به عدالت نزدیک باشد از طرفی با در نظر گرفتن همه جوانب اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قوانینی متناسب با معیار های اقتصادی مطروحه وضع و تصویب گردد.
منابع
الف-کتب و مقالات
1-ابراهیمی، محمد، نظام حقوقی حاکم بر وضع مالیات بر ارزش افزوده در ایران،انتشارات جاودانه،جنگل،چاپ اول، تهران،1391
2-اسکینی، ربیعا، حقوق تجارت:شرکت های تجاری، سمت،جلد اول، چاپ هشتم، تهران، ، 1383
3-پاسبان،محمدرضا،حقوق شرکت های تجاری، سمت،چاپ ششم،تهران،1390
4-پاکدامن، رضا، حثوق شرکت های تجاری، انتشارات خرسندی، چاپ اول، تهران، 1389
5-پژویان، جمشید، بررسی تبعات اقتصادی مالیات بر ارزش افزوده در اقتصاد ایران،پژوهشنامه اقتصادی، ش 1، 1380
6-پیرنیا، حسین، مالیة عمومی، مالیات‌ها و بودجه، انتشارات كتابخانه ابن سینا، تهران، 1339
7-پیرایی، خسرو و فرهانیان، محمدجواد،حداقل نرخ نالیات بر ارزش افزوده ی قابل اعمال در ایران،مجله تحقیقات اقتصادی،شماره 66
8-تروتابا، لویی و كوتره، ژان ماری،حقوق مالیاتی،ترجمه محمد علی یزدان بخش،شرکت چاپ و نشر و پخش خاتون، چاپ اول، تهران ،1367
9-تفرشی،محمد عیسی،«معرفی شرکت تجاری»،مجموعه مقالات حقوقی، انتشارات کانون وکلای دادگستری آذر بایجان شذقی و اردبیل ،1379، ص 108
10-توكل، محمد، تحلیلی پیرامون مالیات بر ارزش افزوده، فصلنامه مالیات، شماره 9
11-جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، كتابخانه گنج دانش، چاپ هفدهم ، تهران، 1386،
12-حیدری بالی،حسن،رابطه تغییر قانون مالیات بر درآمد شرکت ها بر سرمایه گذاری شرکت های تولیدی،پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته حسابداری،دانشگاه علامه طباطبایی،1384
حسابداری
13-خاندوزی، سید احسان، معیار های اقتصادی در قانونگذاری نوین، مجله مجلس و راهبرد، شماره 54، بهار 1386
14-دادگر، یدالله، مالیه عمومی و اقتصاد دولت، پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس-انتشارات نورعلم،چاپ ششم،تهران،1390
15-دادگر، یدالله، مؤلفه ها و ابعاد اساسی حقوق و اقتصاد، پژوهشگاه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و انتشارات نورعلم،چاپ اول،1389،ص 271
16-دادگر، یدالله، اصول تحلیل اقتصادی خرد و کلان، نشر آماره،چاپ اول،تهران، 1391، ص 87
17-دادگر،یدالله، اقتصاد بخش عمومی، مؤسسه انتشارات دانشگاه مفید، چاپ دوم، 1386، ص 400
18-رستمی، ولی، اقتدارات و اختیارات دستگاه‌ مالیاتی در حقوق مالیاتی ایران، فصلنامه حقوق، دانشكده حقوق و علوم سیاسی، دوره 38، شماره 3، پاییز 1387
19-رستمی، ولی، مالیه‌ی عمومی، نشر میزان، تهران، 1390
20-رنجبری، ابوالفضل و بادامچی، علی، حقوق مالی و مالیه عمومی،انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 1341
21-زندی حقیقی، منوچهر، اقتصاد و مالیه عمومی، انتشارات دانشگاه تهران، 1341
22-سید نورایی، سید محمدرضا و عزیزخانی، فاطمه، بررسی تأثیر متقابل اقتصاد زیرزمینی و مالیات بر ارزش افزوده، مجلس و پژوهش ، سال 13، شماره 51
23-صالح نژاد، سید حسن، جایگزینی مالیات بر ارزش افزوده برای مالیات بر شرکت ها و تأثیر آن بر درآمدهای مالیاتی دولت در ایران، رساله دکتری حسابداری،دانشگاه علامه طباطبایی، 1378
24-ضیایی بیگدلی، محمد تقی و طهماسبی بلداجی، فرهاد، مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی مدرن، انتشارات پژوهشكرده امور اقتصادی،تهران، 1384
25-طوسی،عباس،تحلیل اقتصادی حقوق شرکت ها،مؤسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش،تهران، 1393
26-عباسی، بیژن، مبانی حقوق اساسی، نشر جنگل، چاپ اول، تهران، 1388
27-عباسی، محمدرضا، حقوق مالیات ها از منظر حقوق خصوصی، انتشارات تهران نگاه بینه،چاپ اول، تهران، 1390
28-عرب مازار،علی اکبر ،مروری کوتاه بر پاره ای مفاهیم و نظارت مالیاتی ،،فصلنامه مالیات، دوره دوم، شماره 1، تابستان 1376<br
/>29-فرهنگ، منوچهر، فرهنگ اقتصادی، 1374.
30-كمیجانی، اكبر، تحلیلی بر مالیات بر ارزش افزوده و بررسی مقدمات اجرای آن در اقتصاد ایران،انتشارات معاونت اقتصادی وزارت دارایی، تهران، 1374
31-گرجی ازندریانی، علی اكبر،مبانی حقوق عمومی،تهران،جنگل، چاپ دوم،تهران، 1389
32-مهندس، ابوطالب و تقوی، مهدی، مالیه عمومی، انتشارات كتابخانه فروردین،تهران، 1365
33-موسی زاده،‌رضا حقوق اداری (2-1)، نشر میزان، چاپ نهم، تهران،
33-نادران، الیاس، تخمین ظرفیت مالیاتی ناشی از اجرای لایحه‌ی مالیات بر ارزش افزوده در ایران، انتشارات دفتر طرح مالیات بر ارزش افزوده، تهران، 1384
34-نادران، الیاس، مالیات بر ارزش افزوده، روش­ها و آثار، پژوهشنامه اقتصادی،شماره 1، تابستان 1380
35-ویلیم بلوم، نظریه های نظام سیاسی، ترجمه احمد تدین، تهران، آران، 1373
36-Hammond P, Welfare Economics in Lssues in Contemporary Microeconomics and welfare London. Mcmillan, ch .13, 1985
37-McClcanncn & Shapiro in The Encyelopedia of Economics and Law , ed . By Newman, NewYork. Oxford, 1998
38-Parisi, F & Klick, J Wealth, Utility and The Human Dimension. NYU “ Joumal of law and Liberty , Vol. l N.l, 2004
39-Posner, R, Economic Analysis of Low, Newyork : Aspen Pulishbers: 7th Edition, 1973</br