وضوی کسانی که دست یا پایشان قطع شده
سید محمد کاظم یزدی، العروه الوثقی، ج۱، ص۲۰۴؛ امام خمینی(ره)، استفتائات، ج۱، ص۲۹و۳۰و۳۱، س۲۰تا۲۴و۲۶.
به فتوای مراجعی که مسح تا آخر روی پا را لازم می دانند، اگر قسمت کمی از پا باقی باشد باید همان را مسح کند.
۴-۱-۱ شرایط وضو
شرط اول و دوم: آب وضو پاک و مطلق باشد.
شرط سوم: آب وضو مباح باشد.
شرط چهارم و پنجم: ظرف آب وضو مباح بوده و طلا و نقره نباشد.
شرط ششم: اعضای وضو موقع شستن و مسح کردن، پاک باشد.
شرط هفتم: وقت برای وضو و نماز کافی باشد.

شرط هشتم: قصد قربت
شرط نهم: ترتیب
شرط دهم: موالات
شرط یازدهم: مباشرت
شرط دوازدهم: استعمال آب ضرر نداشته باشد.
شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.
مواردی که در بالا ذکر شد شرایط وضو به طور خلاصه می باشد اکنون نظر مراجع عظام تقلید را درمورد هریک از این موارد به طور اجمال می بینیم؛
شرط اول و دوم: آب وضو پاک و مطلق باشد.
آیت الله بهجت:
وضو با آب نجس و آب مضاف باطل است، اگر چه انسان نجس بودن آن را نداند یا فراموش کرده باشد، و اگر با آن وضو نمازی هم خوانده باشد، باید آن نماز را دوباره با وضوی صحیح بخواند.
آیت الله زنجانی:
وضو با آب نجس و آب مضاف و سایر مایعات باطل است اگر چه انسان نجس بودن یا آب مطلق نبودن آن را نداند یا فراموش کرده باشد، و اگر با آن وضو نمازی هم خوانده باشد، آن نماز باطل است.
شرط سوم: آب وضو مباح باشد:
آیت الله اراکی، گلپایگانی، صافی:
آن که آب وضو و فضایی که در آن وضو می گیرد مباح باشد.
خوئی، تبریزی:
آن که آب وضو و فضایی که در آن وضو می گیرد، در حال مسح بلکه بنا بر احتیاط واجب در حال شستن نیز مباح باشد.
شرط چهارم و پنجم: ظرف آب وضو مباح بوده و طلا و نقره نباشد.
آیت الله خوئی، تبریزی، وحید:
شرط چهارم؛ آنکه ظرف آب وضو مباح باشد.
شرط پنجم؛ آنکه ظرف آب وضو (خوئی: بنا بر احتیاط واجب) طلا و نقره نباشد و تفصیل این دو شرط در مسأله بعدی ذکر می شود.
آیت الله زنجانی:
شرط چهارم؛ آنکه ظرف آب وضو بنا بر احتیاط مستحب مباح باشد.
شرط پنجم؛ آنکه ظرف آب وضو بنا بر احتیاط مستحبّ طلا و نقره نباشد.
آیت الله بهجت:
اگر آب وضو در ظرف غصبی یا طلا یا نقره باشد و غیر از آن، آب دیگری ندارد و نمی تواند آب را در ظرف دیگری بریزد باید تیمم کند. و اگر آب دیگری دارد چنانچه در ظرف غصبی یا طلا و نقره وضوی ارتماسی بگیرد یا با آنها آب را به صورت و دستها بریزد، وضوی او باطل است مگر به صورتی که در مسأله ۲۷۱ گذشت.^[۱۰۶]
شرط ششم: اعضای وضو موقع شستن و مسح کردن، پاک باشد.
آیت الله سیتانی:
هر چند در حال وضو آن را قبل از شستن یا مسح کردن تطهیر کند و اگر وضو گرفتن با آب کر و مانند آن باشد تطهیر قبل از شستن لازم نیست.
آیت الله مکارم:
اگر بعد از تمام شدن وضوی یک عضو، همان عضو نجس شود وضو صحیح است.
آیت الله بهجت: مسأله ۲۸۱؛
اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آن جا را آب کشیده یا نه، چنانچه در موقع وضو ملتفت پاک بودن و نجس بودن آن جا نبوده وضو باطل است بنا بر احوط، در صورتی که با وضو گرفتن و یا غیر آن به طور اتفاقی پاک نشده باشد و اگر ملتفت بوده، یا شک دارد که ملتفت بوده یا نه وضو صحیح است. و در هر صورت باید بنا بر احوط برای نماز و مانند آن، جایی را که نجس بوده، آب بکشد.
شرط هفتم: وقت برای وضو و نماز کافی باشد.
آیت الله بهجت: مسأله ۲۸۳؛
هر گاه وقت به قدری تنگ باشد که اگر وضو بگیرد تمام نماز بعد از وقت خوانده می شود، باید تیمم کند، ولی اگر برای وضو و تیمم یک اندازه وقت لازم باشد باید وضو بگیرد برای انجام یک رکعت با وضو. و اگر با وضو، وقت یک رکعت نماز و با تیمم، وقت چهار رکعت را دارد می تواند هر کدام را خواست انتخاب کند بنا بر اظهر.
مسأله ۲۸۴:
کسی که در تنگی وقت نماز باید تیمم کند اگر به قصد قربت یا برای کار مستحبی مثل خواندن قرآن وضو بگیرد، صحیح است ولی اگر برای خواندن آن نماز وضو بگیرد باطل است.
شرط هشتم: قصد قربت
آیت الله سیتانی:
آنکه به قصد قربت وضو بگیرد و کافی است به قصد امتثال امر خداوند باشد …