در بخشی از این سند اشاره شده است که یکی از ابزارهای فرهنگ مهاجم در راستای بی‌هویت کردن و از خود بیگانه ساختن ملت‌ها، تخریب الگوها و اسوه‌های خودی و جایگزینی الگوهای دیگر است. در این سند با اشاره به نیازمندی انسان‌ها با الگو جهت تنظیم چگونگی حیات فردی و اجتماعی، آمده است: «الگوها هر چه بیشتر با فرهنگ خودی سازگار باشند، رفتار اجتماعی جامعه از همسویی و هماهنگی بیشتری برخوردار خواهد شد. مهاجمان فرهنگی با درک این نیاز، سعی در تخریب الگوهای مذهبی و ملی دارند و تلاش می‌کنند با بهره گرفتن از‌امکانات و ابزارهای تبلیغی، نظیر فیلم‌های تلویزیونی و سینمایی، برنامه‌های ماهواره‌ای، کتب و مجلات و نشریات و حتی تبلیغات تجاری و اقتصادی، الگوهای منطبق با فرهنگ خویش را بسازند.» در ادامه به الگوپذیری در لباس به عنوان نمونه‌ای از هجوم فرهنگی اشاره می‌شود: «… الگوپذیری بعضی از جوانان از نوع و‌طرح لباس، آرایش مو، رفتارهای اجتماعی، لوازم مصرفی بیگانگان و غیره، نمونه‌ای از هجوم فرهنگی بیگانه است.»
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۲-۳-۳-۳-۴- سیاست‌های فرهنگی تبلیغی روز زن
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه ۵۰۵ مورخ ۱۶/۷/۸۱ به پیشنهاد شورای فرهنگی و اجتماعی زنان سیاست‌های فرهنگی ـ تبلیغی روز زن را تصویب کرد. این مصوبه که شامل اهداف، سیاست‌های راهبردی و سیاست‌های اجرایی است، در یکی از سیاست‌های راهبردی خود در راستای ارائه الگو از زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی حضرت زهرا(س) مسئله حجاب و عفاف را مورد توجه قرار داده و اشاره کرده است: «سعی و اهتمام در معاصرسازی شخصیت و معرفی سیره عملی حضرت فاطمه(س) با تأکید بر مسأله عفاف و حجاب»
۳-۳-۳-۳-۴- سیاست‌های فعالیت‌های بین‌المللی زنان
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه ۵۱۶ مورخ ۱۶/۲/۱۳۸۲ به پیشنهاد شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، سیاست‌های فعالیت‌های بین‌المللی زنان را تصویب کرد. این سند سیاستی شامل مقدمه، اهداف، سیاست‌های راهبردی و سیاست‌های اجرایی است. بند چهارم سیاست‌های راهبردی این مصوبه در مورد نقش عفاف و حجاب در روابط اجتماعی زنان می‌گوید: «اهتمام بر ارزش‌های معنوی و فرهنگ‌سازی و حفظ حرمت زن مسلمان در برنامه‌ها و فعالیت‌های بین‌المللی با تأکید بر نقش عفاف و حجاب در روابط اجتماعی زنان.»
۴-۳-۳-۳-۴- منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در جمهوری اسلامی ایران
یکی دیگر از اسناد سیاستی شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه پوشش و لباس منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در جمهوری اسلامی ایران است. شورای عالی انقلاب فرهنگی این منشور را در جلسه مورخ ۳۱/۶/۸۳ و به پیشنهاد شورای فرهنگی و اجتماعی زنان تصویب کرد. منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در جمهوری اسلامی ایران شامل مقدمه، اصول و مبانی و سه بخش است.
بخش اول این منشور، درباره حقوق و مسئولیت‌های فردی زنان است. بند دهم این بخش با اشاره به آزادی استفاده از پوشش محلی به عنوان یکی از آزادی‌ها و حقوق زنان می‌گوید: «آزادی زنان ایرانی در استفاده از پوشش و گویش‌های بومی و اجرای آداب و سنّت‌های محلی در صورت عدم مغایرت با اخلاق حسنه»
بخش دوم منشور در باب حقوق و مسئولیت‌های خانوادگی زنان و بخش سوم منشور درباره حقوق و مسئولیت‌های اجتماعی زنان است. بند شصت و دوم این منشور که ذیل حقوق و مسئولیت‌های فرهنگی و معنوی زنان قرار می‌گیرد، «حق و مسئولیت برخورداری از امکان عمل به احکام اسلامی در پوشش اسلامی و مسئولیت رعایت عفاف در جامعه» را از جمله حقوق و مسئولیت‌های فرهنگی و معنوی زنان در جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌آورد.
علاوه بر این، بند یکصد و پنجم منشور زنان درباره مسئولیت زنان در زمینه پوشش در محل کار می‌گوید زنان «حق بهره‌مندی از امنیت شغلی، اخلاقی و ایمنی و مسئولیت رعایت عفاف در محیط کار» را دارند.
۵-۳-۳-۳-۴- شاخص‌های ارزیابی آموزش عالی
شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۲۶/۸/۱۳۸۳ شاخص‌های ارزیابی آموزش عالی را در بخش‌های مختلف تصویب می‌کند. این سند در بخش کیفی شاخص‌های فرهنگی ارزیابی آموزش عالی اشاره‌ای کوچک به بحث حجاب دارد. هفدهمین بند از این بخش درباره «میزان پای‌بندی دانشگاهیان به انجام تکالیف و شعائر دینی (نماز، روزه، حجاب و…) به تفکیک جنسیت و گروه عمده تحصیلی در دانشگاه‌های دولتی و غیر دولتی» است.
۶-۳-۳-۳-۴- راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف
یکی از اسناد مهم و مستقل شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه پوشش «راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف» مصوب ۴ مرداد ۱۳۸۴ است. هشت سال پیش از این در طرح توسعه عفاف تشکیلات اجرایی طرح مشتمل بر کمیسیون برنامه‌ریزی و قانونگذاری، کمیسیون اجرایی و کمیسیون نظارت و ارزیابی پیش‌بینی شده بود که این تشکیلات اجرایی به تصویب نرسید. به همین دلیل شورای فرهنگی- اجتماعی زنان در سال ۱۳۸۳ سند راهبردها و راهکارهای گسترش فرهنگ عفاف را در ۴۷ بند تنظیم کرد که در روزهای واپسین دولت اصلاحات به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.
برای تضمین اجرای این مصوبه در تبصره پایانی آن، تهیه آیین‌نامه اجرایی بر عهده یک کمیته ملی با حضور رئیس شورای فرهنگ عمومی و مسئول سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان نایب رئیس نهاده شد.
جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.
۷-۳-۳-۳-۴- سیاست‌های ارتقاء مشارکت زنان در آموزش عالی
چند ماه بعد از تصویب راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف و در حالی که چند ماه از شروع دولت جدید می‌گذشت، شورای عالی انقلاب فرهنگی سیاست‌های ارتقاء مشارکت زنان در آموزش عالی را در یک مقدمه و هفت فصل در ۲۷ مهر به تصویب رساند. این سند «توسعه و تقویت فرهنگ عفاف و حجاب و رعایت اصول و موازین اسلامی از طریق برنامه‌های آموزشی و فرهنگی دانشگاه‌ها و ضرورت نظارت صحیح بر حاکمیت این موازین در فضای فرهنگی دانشگاهی» را در بخش سیاست‌های مربوط به امور فرهنگی ـ اجتماعی مورد تأکید قرار می‌دهد.
۸-۳-۳-۳-۴- راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب
پس از تدوین و تصویب راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف در مرداد ۱۳۸۴، شورای فرهنگ عمومی، با بهره گرفتن از این طرح برای هر دستگاه برنامه اجرایی خاصی را تعیین و طرح «راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» را در تاریخ ۱۳/۱۰/۱۳۸۴ تصویب کرد. در این مصوبه ابتدا «سیاست‌ها و راهکارها» در ۱۶ بند ذکر شده است و پس از آن وظایف تخصصی دستگاه‌های قانونگذار و اجرایی به تفکیک بیان شده است. (پیوست شماره ۱۱)
در مقدمه این مصوبه با اشاره به نقش و اهمیت حجاب در جامعه، به نقش نهادها و سازمان‌ها برای نهادینه‌سازی و فرهنگ‌سازی در این زمینه اشاره شده و آمده است: «حجاب از ارزنده‌ترین نمودهای فرهنگی، اجتماعی در تمدن ایرانی- اسلامی می‌باشد، که پیشینه آن به قبل از ورود اسلام می‌رسد، اما در فرهنگ اسلامی به اوج تعالی و منتهای ارزش و اعتبار خود می‌رسد.
حجاب و عفاف پدیده مذهبی – ارزشی مهمی در تعالیم اسلامی می‌باشد و توجه به زمینه‌های فرهنگی- اجتماعی به عنوان بستر آن بسیار شایسته و لازم می کند و اشاعه و تعمیق آن نیازمند آموزش‌های بنیادین و مداوم در خانواده، مدرسه، دانشگاه و اجتماع است.
بدیهی است که در کنار شرایط مساعد اجتماعی برای ارزش تلقی کردن و الگوپذیری این فرهنگ، نیازمند درونی و نهادینه شدن آن در وجود افراد می‌باشد. بدون شک رسیدن به این هدف نیازمند مشارکت و توجه جدی همه نهادها و دستگاه‌ها به صورت مستمر و هدفمند می‌باشد.»
۴-۳-۴- سیاستگذاری پوشش در صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
۱-۴-۳-۴- راهبردها و اهداف کلان
۱ـ توسعه فرهنگ کنکاش و تفکر در مفاهیم دینی توسط جوانان به منظور پذیرش درونی و قلبی و عمل به آنها
۲ـ تبیین دائمی جایگاه والا و پر اعتبار زن در اسلام و مقایسه آن با سایر مکاتب به منظور احساس برتری شخصیت زن مسلمان نسبت به زنان سایر مکاتب و پرهیز از روی آوردن به جاذبه‌ها و شخصیت‌های کاذب
۳ـ تقویت بنیه اعتقادی، اخلاقی و اصول و مبانی تربیت برای والدین، خصوصاً مادران نسبت به امر عفاف و حجاب و ایجاد حساسیت در آنها نسبت به آسیب‌های ناشی از عدم رعایت آن برای خود، خانواده و فرزندان
۴ـ اتخاذ تدابیر مناسب جهت جذب، تربیت و به کارگیری نیروی انسانی شایسته نظیر مدیران، معلمین و اساتید معتقد و عامل به رعایت حجاب و عفاف در کلیه مراکز اداری و آموزشی
۵ـ تبیین آموزه‌های دینی در خصوص ضرورت رعایت اصول حیا و عفت متناسب با قابلیت‌ها و ویژگی‌های زنان و مردان و ایجاد تعادل در روابط اجتماعی آنها
۶ـ احیاء و ترویج سنت حسنه امر به معروف و نهی از منکر
۷ـ ارتقاء سطح آگاهی جوانان در خصوص ارتباطات صحیح انسانی و اخلاقی بین آنها و حفظ حدود عفاف و حجاب در جامعه و خانواده
۸ـ تبیین فلسفه و پیامدهای مثبت فرهنگی اجتماعی، روانی و اخلاقی عفاف و حجاب درعرصه‌های مختلف زندگی و اثرات منفی عدم رعایت آن در سست کردن بنیان‌های اخلاقی خانواده و جامعه
۹ـ تبیین دیدگاه اسلام در خصوص عفاف، پوشش، حجاب و ضرورت بیان ، فلسفه، احکام و دستاوردهای مثبت رعایت آن در جامعه متناسب با شرایط سنی جوانان و نوجوانان با شیوه‌های جذاب
۱۰ـ توجه دادن به رعایت و نیز باور پوشش نه به عنوان یک اجبار اجتماعی بلکه به عنوان یک ارزش انسانی، دینی و معنوی و یک باور قلبی جهت مصونیت از زشتی‌ها و آسیب‌های اجتماعی
۱۱ـ افزایش آگاهی والدین نسبت به رعایت حجاب و عفاف خصوصاً در خانواده و نقش الگویی آنان در این امر
۱۲ـ اهتمام جدی نهاد خانواده نسبت به تأمین نیازهای عاطفی و شخصیتی فرزندان به ویژه دختران و تأثیر آن در شکل‌گیری هویت دینی و اجتماعی آنها
۱۳ـ تبیین نقش عفاف و حجاب در تقویت هویت ملی و فرهنگی جوانان و تأثیر آن بر استقلال فرهنگی و سیاسی کشور
۱۴ـ تقویت روحیه تعادل در جوانان در رویکرد آنان به مدگرایی و بیان مستدل و منطقی اثرات و پیامدهای مدگرایی افراطی و پرهیز از تقلید کورکورانه از مد‌های غربی و تقویت مدگرایی ملی
۱۵ـ تبیین ریشه‌های تاریخی و فرهنگی و نشانه‌های روشن از وجود حجاب و پوشش در ادیان الهی و جوامع دارای سابقه تاریخی و تمدن فرهنگی
۱۶ـ زمینه سازی اجتماعی مناسب برای دختران و پسران جهت کشف، هدایت و بروز قابلیت‌ها و توانمندی‌ها و تأمین مطالبات خود به منظور جلوگیری از بروز جلوه‌گری‌های نامناسب در حیطه فرهنگ عفاف و حجاب
۱۷ـ اختصاص بخشی از موضوعات تحقیقاتی به بررسی «زمینه، علل و موانع گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه» و بررسی تأثیرات محصولات فرهنگی کشور بر این موضوع
۱۸ـ تشویق و ترغیب خانواده‌ها و جوانان به ازدواج آسان و آشنا نمودن آنان با معیارهای شرعی انتخاب همسر، حقوق و وظایف یکدیگر، تقویت روحیه ساده زیستی و قناعت پیشگی در زندگی
۱۹ـ تقویت هماهنگی بین دستگاه‌های ذیربط در برنامه‌ریزی و تأمین امکانات لازم جهت رفع مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موجود بر سر راه ازدواج جوانان
عکس مرتبط با اقتصاد
۲۰ـ توسعه فعالیت‌های بنیادهای ازدواج به منظور جلب مساعدت دولت و خیرین در امر ازدواج جوانان
۲۱ـ ارتقای مهارت‌های فنی و حرفه‌ای و توانمندیهای جوانان جهت توسعه طرح‌های خود اشتغالی و آشنایی با بازار کار و زمینه‌های مختلف فعالیت به عنوان زمینه ساز ازدواج، تشکیل خانواده و نهایتاً توسعه فرهنگ عفاف
۲۲ـ اهتمام جدی مراکز فرهنگی و کلیه رسانه‌های کشور نسبت به ارائه الگوی مطلوب از عفاف و حجاب در محصولات فرهنگی خود (فیلم، سریال، تئاتر و…) و پرهیز از ایجاد تضاد و تناقض برای جوانان در این امر
۲۳ـ جذب، تربیت و بکارگیری نیروی انسانی آگاه و عامل به مبانی دینی عفاف و حجاب در برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی
۲۴ـ جهت‌دهی و تقویت امر عفاف و حجاب با بهره گرفتن از قابلیت‌ها و ظرفیت سازمان‌ها، احزاب، تشکل‌های غیردولتی و هیئت های مذهبی در کشور
۲۵ـ هدایت تبلیغات تجاری به سوی استقلال فرهنگی و اقتصادی
۲۶ـ سازماندهی مبلغان آشنا به اصول و مبانی فرهنگ عفاف و حجاب به روش‌های صحیح تبلیغ و استفاده بهینه از آنها در مجامع دینی و خودجوش مردمی
۲۷ـ نظارت دقیق و همه جانبه در امر تولید و نشر کتاب، مطبوعات و مجلات سینمایی در خصوص رعایت حریم عفاف و حجاب از نظر محتوایی و شکلی
۲۸ـ تبیین ضرورت رعایت حجاب و عفاف توسط زنان و مردان در برنامه های فرهنگی، تبلیغی و هنری و پرهیز از یک سونگری
۲۹ـ الگوسازی و ایجاد گرایشات عمیق و پایدار نسبت به امر حجاب و عفاف از طریق معرفی سیره عملی معصومین (ع)، بزرگان علمی و ادبی و فرهنگی، منطبق با مقتضیات زمان و مکان و شرایط سنی جوانان
۳۰ـ تبیین عدم مغایرت پوشیدگی، حجاب و عفاف با حضور و فعالیت‌های اجتماعی زنان و رفع شبهه تعارض بین آن دو
۳۱ـ توسعه ارتباطات و تبادل اطلاعات بین دستگاه‌های مختلف آموزشی، فرهنگی و تبلیغی در جهت تبیین و تعیین حدود و ضوابط هماهنگ در رعایت عفاف و حجاب در ارائه برنامه‌ها و کالاهای فرهنگی
۳۲ـ تربیت و توسعه نیروی انسانی مؤمن، کارآمد و آشنا به مسائل فرهنگی ـ تبلیغی در امر عفاف و حجا
ب و پرهیز ازبرخورد‌های خشن، فیزیکی و تحقیرآمیز با متخلفین
۳۳ـ هماهنگی و وحدت رویه مستمر و پایدار در برخورد با ناهنجار‌ی‌های فرهنگی توسط دستگاه‌های مختلف در چارچوب قانون
۳۴ـ ارتقای سطح آگاهی وایجاد حساسیت در مدیران نسبت به توسعه فرهنگ عفاف و حاکمیت ارزش‌های اخلاقی در مجموعه‌های تحت مسئولیت آنها
۳۵ـ طراحی و اجرای فعالیت‌های فرهنگی در مراکز تبلیغی، آموزشی و فرهنگی در راستای توسعه امر عفاف و حجاب
۳۶ـ ترغیب مسئولین و مدیران نسبت به مناسب‌سازی فیزیکی و فرهنگی محیط کار در ادرات، بانک‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، شرکت‌های خصوصی برای شاغلین و مراجعین
۳۷ـ توسعه و تنوع بخشی به الگوهای مناسب حجاب و تبلیغ آن توسط رسانه‌ها به منظور اقناع روحیه تنوع طلبی و حس زیبا شناختی جوانان ضمن ترویج و تشویق چادر به عنوان حجاب برتر و پرهیز از تحمیل و اجباری کردن یک الگوی ثابت از حجاب
۳۸ـ توجه دستگاه‌ها و نهاد‌های فرهنگ‌ساز به مد به عنوان مؤلفه‌ای نوین و تأثیرگذار در جهت‌دهی به نوع پوشش و آراستگی جوانان
۳۹ـ تشویق وترغیب و تبلیغ نماد‌ها و الگوهای لباس ایرانی و بومی مناطق مختلف کشور و ممانعت از تبلیغ الگوهای مغایر با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی
۴۰ـ اتخاذ تدابیر لازم جهت تولید و توزیع اقلام مورد نیاز جامعه در رعایت حجاب
۴۱ـ ایجاد زمینه‌های دسترسی عمومی به پارچه و لباس منطبق با الگوهای ایرانی ـ اسلامی و حمایت از طراحان و تولید کنندگان آن
