گفتار چهارم- بیمه اتکایی بدنه کشتی و کالا

 

در صفحات قبل اشاره ای به وجود این احتمال کردیم که بیمه گران مستقیم ممکن است که بخواهند در کار بیمه گری بدنه کشتی و یا کالا متخصص شوند . این دو رشته بیمه باربری دارای آن چنان وجود تفارق و خاصه های مخصوص به خود در رابطه با اصول بیمه گری می‌باشند که معمولاً قراردادهای اتکایی مجزایی برای هر رشته بیمه ای آن تنظیم می شود ، اگرچه گاهی اوقات قراردادهایی تنظیم می شود ، تا هم بدنه ی کشتی و هم کالا را با ظرفیت های متفاوت تحت پوشش قرار می‌دهد .

 

بند نخست- قراردادهای بدنه

 

قراردادهای اتکایی بدنه ی کشتی برای تحت پوشش قرار دادن خطرات فرعی که توسط بیمه گر بدنه ی کشتی بیمه می شود از قبیل ماشین آلات ، ساخت و تعمیرات ، هزینه های بندری ، کرایه ، مسئولیت مالکان کشتی ، کرایه کنندگان ( چاترکنندگان ) مورد استفاده قرار می‌گیرد . به عبارت دیگر ، قرارداد معمولاً شامل کلیه خطراتی می شود که بیمه گر واگذارنده آن ها را به عنوان بیمه ی بدنه ی کشتی می شناسد .

 

بعضی از قراردادهای نسبی ‌بر اساس مازاد لاین تنظیم می‌گردد . اما اکثریت قراردادهای مربوط به بیمه ی بدنه هنوز به صورت قراردادهای مشارکت تنظیم می شود ، اگرچه امروزه شیوه ی جهانی به طرف تنظیم قراردادها به صورت مازاد خسارت تمایل پیدا ‌کرده‌است .

 

قلمرو قرارداد بدنه ی کشتی تا حدود خیلی زیادی بستگی به مذاکرات فی ما بین و با در نظر گرفتن پرتفوی بیمه ای و فعالیت بیمه گر واگذارنده دارد . بیمه گر اتکایی ممکن است که بخواهد بعضی از خطرات خاص و خطرناک را از محدوده ی پوشش اتکایی مستثنی نماید که این بعلاوه محدودیت های متعارف در رابطه با مالکیت و یا نحوه ی اداره و یا کاربرد شناور ، تحت پرچم کشور خاصی می‌باشد . محدودیت های متعارف عبارتند از :

 

۱- تغییر ارادی سفر یا مسیر کشتی

 

۲- کارهای مربوط به سکوهای حفاری نفت و گاز

 

۳- کالا

 

۴- خطرات مربوط به تأخیر کشتی و یا ظرفیت

 

۵- کارهای مربوط به قراردادهای اتکایی

 

گاهی اوقات سایر استثنائات مربوط به خطراتی از قبیل ، قایق های بادبانی ، شناورهای چوبی ، شناورهایی که بیشتر از ۲۰ سال از ساخت آن ها گذشته باشد ، شناورهای ماهیگیری، یدک کش ها و یا فقدان اجازه و درآمد ، و یا پوشش فقط شامل خسارت کلی و خطرات مسئولیت می شود و ارتباطی با بیمه نامه ی بدنه و یا مازد ارزش بدنه ندارند .

 

خطرات جنگ در ارتباط با بیمه نامه های باربری معمولاً ضمیمه ی همان قرارداد می‌گردد . اگرچه بهتر است که جنگ ، شورش ، آشوب و بلوا به صورت جداگانه تحت پوشش اتکایی قرار گیرد . در مواردی که بیمه نامه اصلی و جداگانه ای برای خطر جنگ صادر شده است ( مثلاً از طریق کلوپ های تخصصی ) بهتر است که پوشش های جداگانه ای هم برای اتکایی آن ها انجام پذیرد . ^[۱۲۵]

 

بند دوم- قراردادهای کالا

 

قراردادهای کالا معمولاً کلیه ی پرتفوی بیمه ی باربری شرکت بیمه واگذارنده ، شامل کلیه کالاها، مسکوکات و حتی روش های مختلف حمل را هم در برمی گیرد . بدین ترتیب قرارداد بیمه نه تنها حمل به وسیله ی دریا را شامل می شود ، بلکه حمل و نقل بین‌المللی زمینی و هوایی و حمل آن به وسیله ی پست را هم شامل می‌گردد. به دلیل این که بیمه گر اتکایی تمایل به اعمال کنترل بر تعهدات پذیرفته شده در قراردادهای اتوماتیک را دارد ( علی الخصوص قراردادهای اتکایی مازاد خسارت ) لذا برای تحقق این هدف سقف ظرفیت برای هر منطقه را نیز ‌در مورد قراردادهای نسبی اعمال می کند .

 

گفتار پنجم- تجمع سرمایه های در معرض خطر

 

عمده ترین خطر تجمع ‌در مورد بیمه ی بدنه ی کشتی هنگامی بروز می کند که شناورها در بندر قرار دارند. البته ممکن است در صورت بروز طوفان و گردباد در یک منطقه ی وسیع، به بیش از یک کشتی از کشتی هایی که تحت پوشش یک بیمه گر قرار دارد خساراتی وارد آید، در این خصوص مشکلات بیمه ی باربری کالا حادتر می‌باشد . مؤسساتی که در زمینه صادرات و واردات فعالیت می نمایند، به جای این که برای هر محموله اقدام به اخذ پوشش بیمه ای جداگانه بنمایند، معمولاً اقدام به عقد بیمه نامه های « متغیر » و یا « بیمه های باز » می نمایند که ‌بر اساس آن بیمه گر موافقت می کند که پوشش اتوماتیک را برای کلیه ی محمولات که منطبق با شرایط موافقت نامه است ( از نقطه نظر نوع کشتی و یا مقصد و … ) مشروط به اعلام نوع و کیفیت محموله اعطاء نماید. در رابطه با صادرات، بیمه گر از طریق درخواست صدور اصل و یا گواهی های بیمه که به همراه سایر اسناد حمل صادر می‌شوند، سریعاً از وضعیت محموله مطلع می‌گردد. از طرفی مشکل عمده مربوط به واردات کالا می‌باشد، زیرا ممکن است مدت زمان بسیار طولانی از زمان صدور بیمه نامه بگذرد تا بیمه گر جزئیات مورد نظر به

 

1. 1. – ژوزف آمار،۱۹۲۵ ↑

 

1. 1. – ایمرسون، قراردادهای بیمه،۱۷۸۳ ↑

 

1. 1. – فایر،۱۹۵۱،ص ۶۳ ↑

 

1. 1. – هوشنگی،م،۱۳۵۲ ↑

 

1. 1. – همان ↑

 

1. 1. – کریمی . آیت . کلیات بیمه .۱۳۸۷ ↑

 

1. 1. ۱-رابرت ال کارتر- بیمه اتکایی- ترجمه هادی دستباز- ۱۳۹۰ ↑

 

1. 1. – همان ↑

 

1. 1. – این قرارداد را به فرانسه Monde Entier و به انگلیسی Worid Wideمی نامند که در مقابل Home Treatyقرار می‌گیرد. ↑

 

1. 1. – به عقیده Allaz مؤلف کتاب بیمه اتکایی مازاد سرمایه علت این استثناء اختلافاتی است که از بعضی جهات بین قراردادهای اروپایی و آمریکایی وجود دارد مثلا اختلافات از لحاظ سپرده ها و غیره همچنین عرف و عاداتی که در آمریکا رعایت می شود و نظیر آن در قراردادهای اروپایی نیست .ناگفته نماند که از لحاظ اصول کلیه قراردادها اعم از اروپایی مشابه هستند ↑

 

1. 1. – منبع پیشین ،صص۱۴۰-۱۲۹ ↑

 

1. 1. – عارفه مدنی،حقوق بیمه،۱۳۸۶ ↑

 

1. 1. – کاتوزیان،درس هایی از عقود معین(ج ۲)،۱۳۸۹ ↑

 

1. 1. – ماده۲۱۶ق.م ↑

 

1. 1. – ماده ۶۶۸ق.م ↑

 

1. 1. – منبع پیشین ↑

 

1. 1. – Retrocession ↑

 

1. 1. – پیکارد،عقد بیمه اتکایی،۱۹۱۳ ↑

 

1. 1. – موری،حقوق بیمه،ص۱۹۳۶،۱۷۴ ↑

 

1. 1. – محمد هوشنگی،منبع پیشین، صص۴۱-۳۹ ↑

 

1. 1. – ماده ۶۹۴ق.م ↑

 

1. 1. – ماده ۷۰۱ ق.م ↑