چکیده به انگلیسی

۱۳۶

چکیده:
بودجه و فرایند بودجه بندی در مرکز ثقل سیستمهای کنترل مدیریت قرار دارد. بودجه در کل و بودجه زمانی به طور اخص یکی از ابزارهای برنامه ریزی و کنترل بوده که اگر به طور مناسب طرح ریزی گردد، منافع متعددی از آن حاصل می گردد. مادامی که بودجه زمانی به طور مناسب و مطلوبی تدوین گردد، زمینه مناسب برای تحقق اهدافی نظیر کنترل کیفیت عملیات حسابرسی، ایجاد انگیزه در حسابرسان برای بهبود اثربخشی و کارایی نه تنها میسر بلکه به طور نسبی تضمین میگردد. بنابراین لزوم تهیه بودجه بر اساس معیارهای منطقی امری مهم و اجتناب ناپذیر است تحقیقات انجام شده در زمینه بودجه زمانی بروز رفتارهای غیرحرفه ای در میان حسابرسان و تأثیر فشار بودجه زمانی در بروز این رفتارها را مورد بررسی قرار داده اند(Alderman and deitrick 1982)،(Houston, 1999)،( (malone et al,1996 ( (Kelley and margheim, 1990. در این تحقیق به بررسی ارتباط بین عوامل صاحبکار و بودجه زمانی حسابرسی پرداخته شده است. همچنین ساعات بودجه شده و گزارش شده حسابرسی مقایسه و انحرافات بودجه زمانی مورد بررسی قرار گرفته است.
به این منظور تعداد ۸۹ نمونه از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که توسط سازمان حسابرسی، طی دوره سه ساله ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ حسابرسی شده اند، مورد آزمون قرار گرفت. فرضیات تحقیق در دو گروه طرح ریزی شدند. فرضیات گروه «الف» با بهره گرفتن از روش رگرسیون ساده و آماره t گروه های وابسته و فرضیات گروه «ب» با روش رگرسیون ساده و چندگانه مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه معناداری بین عوامل صاحبکار متشکل از میزان داراییها، فروش، تعداد واحدهای فرعی، نسبت حاشیه سود و نسبت حسابها و اسناد دریافتنی به داراییها وجود دارد. وجود رابطه بین نسبتهای ROA و ROE و بودجه زمانی رد شد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بین تغییرات در بودجه زمانی و انحرافات بودجه زمانی سال گذشته رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. تغییرات در ساعات گزارش شده با انحرافات بودجه زمانی سال گذشته رابطه معکوس و معناداری دارد که میزان این رابطه در انحرافات مساعد قویتر است.
فصل اول

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

مقدمه

بیان مسأله

اهمیت موضوع

پیشینه تحقیق

اهداف تحقیق

چارچوب نظری

فرضیه های تحقیق

روش تحقیق

روش جمع آوری داده ها

جامعه آماری

قلمرو زمانی تحقیق

واژه ها و اصطلاحات تحقیق

ساختار تحقیق

۱-۱)مقدمه:
هرمؤسسه حسابرسی همانند هر بنگاه اقتصادی برای اداره امور خود باید هزینه هایی را متحمل شده ودر نهایت درآمدهایی را کسب نماید. هزینه های یک موسسه حسابرسی متشکل از حق الزحمه کارکنان حسابرسی، ملزومات و نوشت افزار و سایر هزینه ها می باشد . درآمد یک موسسه حسابرسی نیز از ارائه خدمات حرفه ای حسابرسی ( اعتباردهی به صورتهای مالی ) وسایر خدمات جانبی همانند ؛ خدمات مشاوره مدیریت و خدمات حسابداری به شرکتها و موسسات کسب می گردد. بخش اعظم حق الزحمه مربوط به حسابرسی صورتهای مالی است که برمبنای مجموع ساعات کاری است که کارکنان موسسه روی یک پروژه حسابرسی صرف کرده اند. موضوع مهم برای حسابرسان پیش بینی مدت زمانی است که باید برای پروژه حسابرسی صاحبکارصرف شود. بدیهی است که آگاهی از آن می تواند علاوه بر قبول یا رد پروژه حسابرسی، باعث پایداری و ادامه فعالیت یک موسسه حسابرسی شود.(کاشانی پور و دیگران، ۱۳۸۵)
عکس مرتبط با اقتصاد
در حسابرسی همانند سایر حرفه ها، استفاده از بودجه زمانی امری متعارف و عادی است. استفاده از بودجه زمانی نوعاً سه هدف عمده را دنبال نماید: ۱- عامل انگیزشی ۲- عامل کنترلی ۳- کنترل عملکرد حسابرسان در خصوص کاهش زمان کار. بدیهی است مادامی که بودجه زمانی به طور مناسب و مطلوبی تدوین گردد، زمینه مناسب برای تحقق اهدافی نظیر کنترل کیفیت عملیات حسابرسی، ایجاد انگیزه در حسابرسان برای بهبود اثربخشی و کارایی نه تنها میسر بلکه به طور نسبی تضمین میگردد. علاوه بر این بودجه زمانی حسابرسی یکی از روش های کلیدی مورد استفاده مدیران برای کنترل هزینه هاست.(مهرانی، ۱۳۷۹)
در پیش بینی زمان لازم برای حسابرسی عوامل متفاوتی می تواند مورد استفاده قرار گیرد که میتوان به عوامل صاحبکار[۱]، موسسه حسابرسی[۲]، عوامل محیطی[۳]، شخص حسابرس[۴] و…اشاره کرد (Gist & Davidson, 1999)
این تحقیق در صدد بررسی رابطه عوامل صاحبکار متشکل از صورتهای مالی، تعداد و ویژگیهای واحدهای فرعی شرکت اصلی و…. با بودجه های زمانی برای دستیابی به معیاری برای پیش بینی بودجه زمانی است. همچنین در این راستا مقایسه ای از ساعات بودجه شده و ساعات گزارش شده حسابرسی به عمل آمده وانحرافات بودجه زمانی، به عنوان بخشی از فرایند برنامه ریزی و کنترل مدیریت مورد بررسی قرار میگیرد.
۱-۲)بیان مساله :
در هر بنگاه انتفاعی و غیر انتفاعی، سیستم حسابداری نقش اصلی را در تهیه اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم گیری سودمند اقتصادی بر عهده دارد. تهیه و گزارشگری اطلاعات حسابداری همانند هر فرایند منظم دیگری مستلزم بکارگیری استانداردها ی مناسبی است که مطلوبیت نسبی آن را تضمین می نماید. لیکن علی رغم وجود استانداردهای حسابداری گاه بنا به دلایل چندی از قبیل اضافه بار ناشی از استانداردهای حسابداری، تفسیر نادرست استانداردهای مزبور و یا وجود مشکلات نمایندگی، کیفیت اطلاعات می تواند عمداً یا سهواً مورد تحریف قرار گیرد. بر مبنای نظریه اطلاعات، اطلاعاتی برای تصمیم گیری مفید هستند که عاری از تحریفات با اهمیت و به دور از هر گونه جانبداری تهیه شده و شفاف باشند. در چنین شرایطی استفاده کنندگان جهت کشف تحریفات موجود در سیستم مالی ویا عامل بازدارنده تحریفات بالقوه به یک مکانیزم کنترلی نیاز دارند. از زمان پیدایش حرفه حسابرسی مستقل این مکانیزم کنترلی را حرفه حسابرسی مستقل برعهده دارد. حسابرسی مستقل به عنوان یکی از ابزارهای اصلی رفع مشکلات ناشی از نمایندگی (عاملیت) در قالب یک فرایند سیستماتیک و بر مبنای استانداردهای حسابرسی به گردآوری و ارزیابی شواهد می پردازد تا از این مجرا بتواند این نظر حرفه ای را اظهار نماید که «صورتهای مالی به گونه مناسبی تهیه شده و به نحو مطلوب و منصفانه ای ارائه شده است.» (لنگری، ۱۳۷۹)
حسابداری
براساس استدلال فوق نقش حسابرسی مستقل اعتبار بخشیدن به صورتهای مالی و سایر اطلاعات مالی گزارش شده توسط مدیریت واحد انتفاعی است. اعتبار بخشی اصلی ترین عامل توجیه کننده برای حسابرسی مستقل می باشد که درسایه آن زمینه برای اتکای افراد برون سازمانی به اطلاعات ارائه شده به وسیله مدیریت فراهم می شود. حسابرسی مستقل در صورتی توانایی ایفای این وظیفه را خواهد داشت که عملیات حسابرسی به نحو مناسبی برنامه ریزی و اجرا شده و مکانیزم کنترل های مدیریت به صورت کارآمدی به کار گرفته شوند. بودجه زمانی یکی از ابزارهای مهم در برنامه ریزی حسابرسی است که میزان دقت در تنظیم آن اثرات متفاوتی بر کارایی و اثربخشی عملیات حسابرسی و نهایتاً مؤسسات حسابرسی دارد و دستیابی به اهداف موسسه را تسهیل می نماید. (لنگری، ۱۳۷۹)
درراستای دستیابی به اهداف بودجه، مکانیزم کنترل بودجه ای مطرح می شود که مقایسه بین اهداف تعیین شده (بودجه ) وعملکرد واقعی(ساعات گزارش شده) را ممکن می سازد و زمینه را برای برنامه ریزی دقیق آتی فراهم می سازد. با بررسی انحرافات بودجه زمانی دلایل عدم دستیابی به اهداف مشخص شده و درصورت لزوم نسبت به تغییر دراهداف بودجه جهت تسهیل قابلیت دستیابی آن(در مواردی که اهداف سخت وغیر قابل دسترسی هستند) ویاحرکت به سوی استانداردهای بالاتر اقدام می شود. سؤالی که این تحقیق سعی بر پاسخ آن را دارد این است که :

آیا تفاوت معناداری بین ساعات بودجه شده[۵] و ساعات گزارش شده[۶] پروژه های حسابرسی صورتهای مالی در سازمان حسابرسی وجود دارد؟

آیا تغییرات در بودجه زمانی سال جاری نسبت به سال گذشته با انحرافات بودجه زمانی سال گذشته ارتباط معناداری دارد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا میزان این ارتباط در انحرافات مساعد و نامساعد متفاوت است؟

آیا تغییرات در ساعات گزارش شده سال جاری نسبت به سال گذشته با انحرافات بودجه زمانی سال گذشته ارتباط معناداری دارد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا میزان این ارتباط در انحرافات مساعد و نامساعد متفاوت است؟

آیا رابطه معناداری بین بودجه زمانی سال جاری و عوامل صاحبکار متشکل از میزان داراییها، میزان فروش،تعداد واحدهای فرعی و ریسک شرکت وجود دارد؟

۱-۳)اهمیت موضوع :
برنامه ریزی و بودجه یکی از واقعیتهای زندگی انسان از آغاز تا کنون بوده است، توجه به محدود بودن منابع اولیه ونامحدود بودن نیازهای انسان عاملی شد تا انسان با بهره گرفتن از قدرت تجزیه و تحلیل و توان پیش بینی خود وبا توسل به برنامه ریزی در جهت دستیابی به حداکثر بهره وری تلاش نماید. بودجه از ابزارهای مهم برنامه ریزی در هر سازمانی است، تدوین بودجه می تواند به عنوان هدفی که در جهت رسیدن به آن تلاش میشود به حساب آید، چرا که داشتن هدف ملموس منجر به عملکرد بهتر خواهد شد. هر اندازه که هدف مشکل تر و برتری جویانه تر باشد عملکرد بهتری حاصل خواهد شد، مشروط بر اینکه هدف برای فرد دست یافتنی باشد. بنابراین اگر بودجه معرف هدفی ملموس باشد، ظرفیتی بسیار قوی برای انگیزش دارد (مهرانی، ۱۳۷۹)
وظیفه اصلی بودجه ، برنامه ریزی و کنترل است، در جهت دستیابی به اهداف، بودجه باید به شکل متعارفی تهیه شود. در چنین شرایطی می توان انتظار داشت تا به اهداف تعیین شده در زمان مقرر و با صرف هزینه مشخص دست یافت. حال اگر بودجه به صورت نا متعارف، چه به صورت سخت وچه به صورت بسیار منعطف تهیه شود، یا دستیابی به اهداف را غیرممکن می سازد یا اینکه عدم کارایی را به دنبال خواهد داشت. در حرفه حسابرسی نیز استفاده از بودجه زمانی در فرایند برنامه ریزی و کنترل بسیار رایج است. این مهم از طریق تهیه و تنظیم بودجه به عنوان اهداف و انتظارات مدیریت ( برنامه ریزی ) و بررسی و تجزیه و تحلیل انحرافات ( کنترل ) محقق می شود. اگر بودجه زمانی به شکل نامتعارفی تهیه شود ( ساعات کمتر یا بیشتر از حد لزوم برآورد شود ) کیفیت حسابرسی زیر سوال خواهد رفت، کمتر برآورد کردن بودجه زمانی منجر به بروز رفتارهای غیر حرفه ای و از دست رفتن انگیزه خواهد شد و به تبع آن اثر بخشی حسابرسی زیر سوال خواهد رفت، حال آنکه برآورد بیش از حد بودجه زمانی عدم کارایی حسابرسی را به دنبال خواهد داشت و منجر به اتلاف منابع سازمان و تحمیل هزینه های اضافی خواهد شد. در چنین شرایطی لزوم تهیه بودجه بر اساس معیارهای منطقی و بررسی انحرافات و علل وقوع آن نقش والایی ایفا می نماید. اهمیت بودجه و تجزیه و تحلیل انحرافات با توجه به نقشی که در؛ کمک به مدیران در جهت ایجاد موازنه بین تضمین کیفیت و کنترل هزینه، تخصیص منابع انسانی و ارزیابی عملکرد کارکنان ایفا می کند بیش از پیش نمایان تر خواهد شد.(مهرانی و نعیمی،۱۳۸۲ )
۱-۴)پیشینه تحقیق:
تحقیقات حسابداری در مورد سیستمهای کنترل بودجه ای در سه دهه اخیر به دنبال آن بوده اند که بودجه ها واقعاً چگونه تهیه می شوند، چگونه مورد استفاده قرار میگیرند و چگونه بر رفتارها و طرز برخورد حسابرسان تأثیر می گذارند. (argyris. 1952 ،Beoker and green.1862 ،Elhady, 1985 milani, 1975, stedy and kay.1966 ) تحقیقات دیگری مانند تحقیق استدی و کی به بررسی ویژگیهای بودجه مانند صحت، دقت، وضوح و روشنی بودجه از یک سو و عملکرد و رضایت شغلی از سوی دیگر پرداخته اند. ( milani, 1975, stedy and kay.1966 ). در سال ۱۹۸۲ آلدرمن و دیتریک طی تحقیقی به بررسی بروز رفتارهای غیرحرفه ای در حسابرسان پرداختند. نتایج تحقیق بیانگر وجود رفتارهای غیرحرفه ای بین حسابرسان بود. (Alderman and deitrick.1982)
Job Satisfaction - رضایت شغلی
تحقیق دیگری نیز توسط کلی و مارگیم در مورد بروز رفتارهای غیرحرفه ای و ارتباط آن با نوع قرارداد حسابرسی صورت گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشانگر بروز رفتارهای غیرحرفه ای در میان حسابرسان بود که در قراردادهای مقطوع بیش از قراردادهای غیرمقطوع بود. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که فشار بودجه زمانی عامل مهمی در بروز رفتارهای غیرحرفه ای است. Kelly and margheim.1987))
گیست و دیویدسون طی تحقیقی به بررسی تأثیر عوامل صاحبکار بر انحرافات بودجه زمانی پرداخته اند. نتایج تحقیق نشان داد که تفاوت بین بودجه زمانی و ساعات واقعی به عوامل منعکس کننده ریسک، پیچیدگی و سودآوری صاحبکار وابسته است.( gist and Davidson, 1999)
در ایران نیز تحقیقی توسط محمد کاشانی پور و دیگران با عنوان سودمندی اقلام صورتهای مالی در پیش بینی زمان لازم برای حسابرسی شرکت در سال ۱۳۸۵ انجام گرفت. نتایج تحقیق بیانگر وجود همبستگی مثبت بین این اقلام و زمان حسابرسی بود.(کاشانی پور و دیگران، ۱۳۸۵)
در تحقیقات انجام شده به انحرافات بودجه زمانی و نقش آن در برنامه ریزی و تهیه بودجه های آتی پرداخته نشده است. همچنین تأثیر عوامل مختلف صاحبکار بر بودجه زمانی حسابرسی به طور همزمان مورد آزمون قرار نگرفته است در این تحقیق تأثیر عوامل صاحبکار متشکل از میزان داراییها، میزان فروش، تعداد واحدهای فرعی و نسبتهای مبتنی بر صورتهای مالی بر بودجه زمانی، مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین ساعات بودجه شده و گزارش شده مقایسه و انحرافات بودجه زمانی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگردد.
۱-۵)اهداف تحقیق :
هدف اصلی این تحقیق:

بررسی ارتباط بین عوامل صاحبکار متشکل از میزان داراییها، میزان فروش، تعداد واحدهای فرعی و ریسک با بودجه های زمانی و