۱-چارچوب حقوقی و قانونی………………………………………………………………………………۱۶۴
۲-ابتکارات بازسازی تالاب ها در آسیای حاره و نیمه حاره……………………………………….۱۶۷
۳معضلات و چالش های موجود به منظور اجرایی کردن چارچوب های سیاسی و حقوقی در آسیای حاره و نیمه حاره…………………………………………………………………………………………۱۶۸
نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………..۱۷۰
فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………….۱۷۵
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………۱۸۶
مقدمه
آب نقش حیاتی و بنیادینی را در زندگی انسانها و موجودات زنده ایفا می کند و همه منابع و مظاهر و ابعاد وجودی وجلوه های ظهور آن در طبیعت از جمله باران،سیلاب، اقیانوس، دریا، دریاچه، رودخانه، نهر، برکه، تالاب وامثال آنها علاوه بر اینکه محل استفاده و بهره برداری انسانهاست، از لحاظ کمی و کیفی مهمترین بخش یک اکوسیستم به شمار می رود. کاهش کمیت وکیفیت آب هر دو اثرات منفی زیادی را بر اکوسیستم برجای می گذارند، به طوری که تنوع زیست محیطی را تهدید کرده و بر موجودات زنده و منابع غذایی طبیعی خسارات جبران ناپذیری را وارد می نمایند.
تالاب ها همواره یکی از مهمترین و حساسترین اکوسیستم های آبی موجود بوده، که بخشی از محیط زیست جهانی را تشکیل می دهند و علی رغم داشتن وسعت کم دارای ساختاری پیچیده با عملکردی با دامنه وسیع است. به همین دلیل، این دسته از اکوسیستم ها بر مناطق حاشیه ای و دور از خود نیز به نوعی اثر می گذارند.
عکس مرتبط با محیط زیست
با توجه به این اهمیت دولت ها بر آن شدند که از این مناطق ویژه نهایت محافظت را به عمل آورند. خواست کشورها را می توان در کنوانسین رامسر ۱۹۷۱ مشاهده نمود، هرچند بعد از کنوانسون رامسر نیز توافقاتی از نوع چند جانبه صورت گرفته است ، اما وضعیت فعلی تالاب ها نشان از نیاز به همت جمعی جامعه بشری را در راستای نگهداری از این مواهب الهی گوشزد می نماید.
تعریف مسئله
تالاب ها یکی از مناطق آبی زیست محیطی در جهان به شمار می روند. این قلمروهای آبی از یک طرف به دلیل کارکردها و ارزشهایی که برای جوامع انسانی به ارمغان می آورند، و از طرف دیگر به علت دارا بودن ساختاری شکننده و آسیب پذیر در برابر عوامل تهدید کننده، اهمیت زیادی براین محیط زیست محلی، منطقه ای و جهانی دارند؛ منتهای مراتب به دنبال افزایش جمعیت و پیرو آن نیاز به توسعه و برآوردن نیازهای بشری، تالاب ها مانند سایر مناطق زیست محیطی به دور از آسیب نبوده و همواره با اهداف مختلف مورد بهره برداری قرار گرفته اند،که در این میان به دلیل بهره برداری بیش از اندازه و عدم آگاهی از کار کردهای آن، در بسیاری از مناطق به دلیل تخریب و ویرانی به بحران های زیست محیطی اسفناکی تبد یل شده اند.
با انعقاد کنوانسیون مربوط به تالاب های بین‌المللی و تالاب های زیستگاه پرندگان آبزی در دوم فوریه ۱۹۷۱ میلادی در رامسر و پیوستن دول به آن و امضا اسناد مربوط؛ فصل جدیدی در تاریخ حقوق رقم خورده است و به تدریج رشته ای از حقوق بین الملل محیط زیست زیر عنوان «حقوق بین الملل تالاب ها» تولد یافته و حقوق محیط زیست به نام «حقوق تالاب ها» در لباس جدید خود ظاهر شده است. زیرا تالاب ها، رحم طبیعی نخستین موجودات کره ی زمین بوده و آفرینش و مکانیزم طبیعی آن دارای تضمن مقصودی است: از جمله حفاظت از توفان ها، ریزگردها، تثبیت وضعیت آب و هوا، تثبیت بارندگی و درجه ی حرارت، تلطیف هوا و غیره. لذا مفهوم مدیریت تالاب ها، در واقع حفاظت از محیط زیست و بقای موجودات زنده و نوع انسان را در ذهن متبادر می سازد.
با افزایش نقش حقوق بین الملل و شکل گیری نرمهای بین المللی در عرصه های مختلف محیط زیست، سایر کنوانسیون ها و چارچوب های حقوقی بین المللی به صورت مستقیم و غیر مستقیم حفاظت از تالاب ها را مورد توجه قرار داده اند. در این میان نیز می توان از اصول کلی حقوق بین الملل محیط زیست که در بردارنده تعهداتی برای دولت ها در خصوص حفاظت از محیط زیست در مفهوم کلی ان است، یاد کرد و به عنوان منبع و چارچوب تعهداتی برای حفاظت و مدیریت مناطق تالابی استفاده نمود.
در این میان، در چارچوب بین المللی شدن مستمر حیات اجتماعی و طرح مقوله((نفع و مصلحت جامعه بین المللی)) و پیرو آن ((تعهدات نسبت به جامعه بین المللی))مفاهیمی همچون ((حفاظت از محیط زیست)) مطرح می گردد. به عبارتی حقوق بین الملل که در آغاز بر روابط میان کشورها ناظر بود، در حال حاظر گسترهای از زیست افراد انسانی را مورد توجه قرار می دهد که از جمله میتوان به ((حقوق بین الملل محیط زیست)) اشاره کرد، که در سال های اخیر به عنوان بخشی از نظم عمومی اجتماع بین الملل مورد توجه قرار گرفته است، به نحوی که دولت ها در این چارچوب به عنوان بازیگران اصلی نظام بین الملل متعهد به حفاظت از محیط زیست می باشند. این امر موجب می گردد که بسیاری از مسائل منحصر و محدود به حاکمیت داخلی دولت ها نباشد، چرا که این دسته از مسائل در صحنه بین الملل محل بحث و تصمیم قرار گرفته و مورد حمایت مراجع بین الملل هستند در واقع تغییرات بنیادین و جهت گیری های جدید در جامعه بین الملل باعث گردیده در بسیاری از زمینه ها ، الزامات جامعه بین الملل معاصر مانع از آن شود که دولتها خود را در مرزهای سرزمینی محصور و محدود سازند و هر آنچه که دلخواه بدانند انجام دهند.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
حفاظت از تالاب ها یک هدف در سطح جهانی بوده که اقدام در سطح ملی، داخلی و ایالتی را اقتضا دارد. در واقع برنامه و طرح های بین المللی حفاظتی و بازسازی مناطق تالابی به شبکه ای از سیاستگذاری ها و اقدامات اجرایی در سطح ملی، داخلی و منطقه ای نیازمند است.
در بحث حفاظت از محیط زیست تالاب ها در چارچوب مقررات بین المللی، رویه داخلی دولت ها از جایگاه مهمی برخوردار است زیرا مقوله اهمیت تالاب ها برای محیط زیست منطقه ای و جهانی از یک سو و ضرورت حفاظت و در صورت نیاز بازسازی و احیای این قلمرو آبی از سوی دیگر در ابتدا در سطح داخلی اهمیت داشته و در وهله بعدی در سطح بین المللی مطرح گردیده است. لذا بررسی و تبیین رویه دولتها در حفاظت و بازسازی مناطق تالابی تخریب شده ازاهمیت برخوردار است.
رویه دولت ها از دو بعد قابلیت بررسی و تبیین دارد: اول اینکه دولت ها در چارچوب تعهدات بین المللی خود که ناشی از عضویت در کنوانسیون ها و تعهداتشان در قبال اصول عام و کلی حقو ق بین الملل محیط زیست است، طرح ها برنامه ها و دستور العمل های حفاظتی را در سطح داخلی به کار می گیرند و دوم اینکه ممکن است دولتی، دستور العمل های حفاظتی مدیرتی و بازسازی را اعمال نماید که فراتر از چارچوب تعهدات بین المللی آن دولت است.
در خصوص این رویه های فراتر از چارچوب حقوق بین الملل می توان به رویه های دولت های اروپایی در این خصوص اشاره نمود که به عنوان یک منبع در جهت استفاده از اصول و روش های بکار گرفته شده در پروژه های حفاظتی و احیای تالاب ها در نظر گرفته می شود، و از آنجا که رویه دولت ها می تواند یکی از پایه های اصلی عرف بین المللی را تشکیل دهد می تواند موجبات ایجاد عرف بین المللی را در این زمینه فراهم نمود.
اگرچه تاکنون، مقنن ما همگام با اهداف کنوانسیون های بین‌المللی حفاظت از محیط زیست پیش نرفته و قوانین داخلی را اصلاح و تنقیح ننموده است.
پیشینه و جنبه نوآوری تحقیق
با توجه به اهمیتی که تالاب ها و محیط زیست پیرامون آن و حتی گونه های جانوری و آبزی موجود در آن در ده های اخیر پیدا نموده اند بیشتر کتب تالیف یافته در این باب صرفاً به صورت تخصصی و از منظر اکولوژیک و زیست محیطی می باشند که در این تالیفات هم حتی به صورت مختص به تالاب خاصی با توجه و عنایت خاص به معاهده رامسر صورت گرفته است.
نکته حایز اهمیت علاوه بر کمبود منابع ایرانی و غیر ایرانی می باشد که به نوعی خود بیانگر جدی گرفته نشدن و یا کم اهمیت پنداشته شدن این موضوع می باشد که خود نوعی مداقه نظر خاص پژوهشگران این عرصه و باز بودن فضای پژوهشی ان را می طلبد.
اما منابع مرتبط و نزدیک با بحث را می توان اول با استناد به کنوانسیون رامسر به عنوان مبداء پژوهش و کتاب ((فلسفه حقوق تالابها)) کاری پژوهشی تحقیقاتی اما فارق از تکیه بر مباحث حقوقی .
((تعهدات بین المللی ایران در حفاظت از اکوسیستم تا لاب دریاچه ارومیه)) در این خصوص موضوع پایان نامه مرتبطی می باشد که در دانشگاه حقوق و علوم سیاسی علامه طباطبایی در مقطع کارشناسی ارشد دفاع شده است البته در این پژوهش نیز به صورت موردی دریاچه ارومیه و کنوانسیون رامسر مورد مطالعه قرار گرفته بی آنکه هیچ گونه اشاره به سایر منابع حقوق بین الملل داشته باشد.
در این پژوهش از منابع انگلیسی با اعتبار رساله در دسترس نبود اما مقالاتی با عنوان:
protection of wetlands by international law ((حمایت از تالاب ها به موجب حقوق بین الملل)) که تمرکزش بر تبیین تعهدات بین المللی دولت ها، بر کنوانسیون رامسر ۱۹۷گذارده است و به سایر منابع حقوق بین الملل و به ویژه رویه و عملکرد دولت ها اشاره ای ننموده است.
منبع دیگر:
“wetland protection under ramsartretys wise use obligationExtending”
((توسعه حمایت تالاب ها بر اساس تعهد به استفاده عاقلانه موافقتنامه رامسر)) که ضمن تحلیل مفهوم تالاب ها از منظر متخصصان حقوقی و کارشناسان اکوسیستم در امریکا، با اشاره به تعهدات این کشور نسبت به تالاب های خود از لحاظ حقوق داخلی و بین الملل مخصوصا معاهده رامسر مورد تحلیل قرار داده است که باز هم کمبود سایر منابع حقوق بین الملل درآن مشهود است.
یکی از منابع موثر و کارا در این پژوهش مقاله ایی با عنوان:
“The international and frame work for the protection of wetlands:mediterranean basin”،
((چهارچوب حقوق بین الملل و اتحادیه اروپا به منظور حفاظت از تالاب ها با توجه ویژه به حوزه مدیترانه)) است.در این مقاله علاوه بر تاکید بر کنوانسیون رامسر به سایر منابع حقوق بین الملل وحتی مقررات اتحادیه اروپا اشاره شده است. اما عدم وجود الگویی خاص برای حفظ و نگهداری تالاب ها و حتی اشاره به حوزه مدیترانه به صورت خاص ، نیاز به کار بیشتر را موجب می گرداند.
خیزش آگاهی های مردمی در طول چند دهه اخیر و مطالبات آنها در جهت حمایت از محیط زیست و از جمله محیط زیست تالاب ها بازتاب های موثری را در رویه دولت ها و سازمان های بین المللی زیربط را به همراه داشته است و تعهدات آنها را در این زمینه گسترش داده است لذا جنبه ی نوین بودن این پایان نامه بررسی رویه دولت ها و از طرفی ظهور تعهدات آنها در این زمینه است .
پرسش های تحقیق
بنابر آنچه که گفته شد، در این نوشتار در مقام تبیین و تحلیل این مسئله هستیم که :
سوال اصلی تحقیق
تعهدات بین المللی دولت ها در قبال آلودگی محیط زیست تالاب ها چگونه است؟
سوالهای فرعی تحقیق
۱٫ آیا امکان ارئه یک مدل حقوقی بر اساس رویه دولت ها و به منظور ایجاد حمایت مناسب از محیط زیست تالاب ها وجود دارد؟
۲٫ نقش حقوق بین الملل منطقه ای در استاندارد سازی به منظور حفاظت از تالاب ها چه میزان بوده است؟
فرضیه های تحقیق
موارد زیر را به عنوان فرضیه های پژوهش می توان بر شمرد:
۱٫ تعهدات بین المللی دولت ها در حفاظت از محیط زیست تالاب ها از قواعد عام حقوق بین الملل و همچنین قواعد خاص حقوق بین الملل نشات گرفته است.
۲٫ سطوح گوناگون نظم حقوقی محیط زیست اعم از داخلی، منطقه ای و جهانی که رویه دولت ها از جمله آن هاست بر یکدیگر تاثیر متقابل داشته و به عنوان الگویی مناسب قابل استفاده می باشد.
۳٫ نهادهای منطقه ای از طریق طرح های جامع زیستی و تحمیل استانداردهای جدید، بر قانونگذاری دولت های عضو موثر بوده و مبنایی برای طرح قواعد تعهدات حقوق بین المللی می باشند.
اهداف تحقیق
هدف های پژوهشگر را می توان به طور خلاصه اینگونه بیان نمود:
۱٫ بیان و شرح تعهدات بین المللی دولت ها در قبال حفاظت از محیط زیست تالاب ها؛
۲٫ تاکید بر نقش دولت هایی که در حفاظت از این مهم گام های موثری برداشته اند با توجه به نبود معاهده ای با جایگاه منسجم و یا ضمانت اجرایی خاص؛
۳٫ ارائه الگوهایی حقوقی و عملی مبتنی بر عملکرد دولت ها و نهادهای بین المللی؛
۴٫ ارائه راهکارهایی مبتنی بر عملکرد دولت ایران و اقداماتی که در این خصوص انجام گرفته برای حفظ و نگهداری از تالاب ها و محیط زیست پیرامون آن.
موارد و روش انجام تحقیق
در این تحقیق که گردآوری اطلاعات و داده ها عمدتا ً به صورت کتابخانه ایی و با بهره گرفتن از کتب، مقالات، سایت های اینترنتی معتبر و تحلیل های شخصی نگارنده انجام میگیرد، روش تحقیقی بکار گرفته شده توصیفی- تحلیلی می باشد.
۱ فصل اول: شناخت و ضرورت حفاظت از تالاب ها
مقدمه
تالاب ها در کنار سایر منابع آبی همچون اقیانوس ها، دریا ها، دریاچه ها از پیچیده ترین و مولدترین اکوسیستم های آبی به حساب می آیند، بنابر ارزیابی های صورت گرفته بیش از ۱۰ میلیون کیلومتر مربع در قلمرو و گستره جهانی تالاب وجود دارد. با این حال ارائه تعریفی واضح و روشن از تالاب ها دارای مشکلاتی است، زیرا آنها به طور طبیعی گذرها معابری ما بین سیستم آبی و خشکی هستند، مفاضاًً اینکه عدم تمایز مشخص و واضح مابین انواع تالاب ها بواسطه بکارگیری اصطلاحات فاقد استاندارد مانند لجنزار، باتلاق و امثالهم مفهوم شناسی تالاب ها را دچار مشکل کرده است.
این اکوسیستم های آبی کارکردهایی همچون حفاظت از ذخایر آبی، تصفیه کیفیت آب، ذخیره آب های سیلابی به منظور بهره گیری به هنگام خشکسالی، تنظیم اقلیم را دارا هستند. تالاب ها همچنین مناطقی غنی در تنوع زیستی و اکوسیستمی پایدار و پویا به شمار می آیند که از بسیاری گیاهان و جانوران نادر و در معرض انقراض محافظت می نمایند.
اکوسیستم تالاب ها عنصری مهم در سیستم امنیتی اکوسیستمی منطقه و اساس و بنیانی به منظور شناسایی توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی به حساب می آید. بنابراین وظیفه ایی عمومی در حفاظت از تالاب ها وجود دارد.
عکس مرتبط با اقتصاد
باید اذعان داشت تالاب ها هم بواسطه تغییرات طبیعی و هم تغییرات مربوط به برخورد انسان و طبیعت در معرض تهدید و آسیب های جدی هستند . مطالعات اخیر نگرانی هایی را راجع به تهدیدات و آسیب ها ی جدی به کارکرد تالاب ها و در نهایت نیازهای نسل آتی را نشان می دهد.
در راستای حفاظت از اکوسیستم تالاب ها و مقابله با تهدیدات موجود علیه تالاب ها بود که، ضرورت و اهمیت اقدام بین المللی در رابطه با این قلمرو آبی حیاتی مورد پذیرش قرار گرفت.
بخش اول: مفهوم و شناخت ارزش ها و مزایای ذاتی تالاب ها
اصلی ترین سوالی که در ابتدای بحث تالاب ها مطرح میگردد، این است که تالاب چیست؟ و از لحاظ جغرافیایی چه قلمروهایی را در بر می گیرد؟ تالاب یک اصطلاح عام و کلی در برگیرنده شمار زیادی از انواع زیستگاه ها می باشد، که ناحیه ایی انتقالی ما بین منطقه خشکی و آبی را در بر گرفته است.
به دلیل قلمرو جغرافیایی گسترده آن و تنوع فراوان شرایط هیدرولوژیکی، تعاریف متعددی از تالاب ها وجود دارد. لذا به این دلیل که ارائه تعریفی جامع و مانع از تالاب ها سهل و آسان نمی باشد، مفهوم شناسی و تعاریف صورت گرفته از تالاب ها متعدد و اغلب گیج کننده و حتی متناقض می باشند.
از سوی دیگر تالاب، اکوسیستمی به شمار می آید که کارکرد ها و ارزش های متنوعی را دارا هستند و فواید و ارزش هایی را برای محیط زیست جهانی به ارمغان می آورند.
با این حال به منظور شناخت علمی و حفاظت و مدیریت پایدار این مناطق آبی، مفهوم شناسی و آگاهی از ارزش ها و مزایای زیست محیطی تالاب ها اهمیت و ضرورتی ویژه دارد.
مبحث اول: مفهوم شناسی تالاب ها
گفتار اول: معضلات و مشکلات مفهوم شناسی تالاب ها
در قرن نوزدهم زمانی که لایروبی تالاب ها نرم و قاعده بود، ارائه تعریف از تالاب ها فاقد اهمیت بود زیرا تمایل بر این امر بود که تالاب ها را از طریق لایروبی به زمین های کشاورزی تبدیل نمایند. در واقع اصطلاح تالاب تا نیمه قرن نوزدهم به طور عام استفاده نمی گردید. حتی ارزش و مزایای تالاب ها در اواخر سال ۱۹۷۰ به رسمیت شناخته شد، زیرا این نگرش وجود داشت که منفعت اندکی که در ارائه تعریف واضح و روشن وجود دارد. این نگاه تا زمانی وجود داشت که مشخص گردید منابع موجود در تالاب ها برای انسان ها دارای مزایا و ارزش فراوانی هستند و بنابراین لازم و ضروری است که از تالاب ها مفهوم شناسی دقیقی صورت گیرد. (Mitsch,2007,25)
باید گفت انواع مختلف و متنوع تالاب ها با مختصات و ویژگی های عام و کلی شناخته می شوند که عبارتند از ۱٫ تمام تالاب ها از آب کم عمق و خاک پوشیده شده اند ۲٫ دارای گونه های گیاهی و جانوری متعددی بوده، که به آرامی از بین می روند ۳٫ گونه های گیاهی و جانوری متنوع با محیط پیرامون تطبیق یافته اند. بنابراین تعاریف موجود از تالاب ها از سه عنصر اصلی ترکیب یافته اند:

 

 

تحقیقی با بهره گرفتن از پرسشنامه­ شخصیتی برن رویتر در مورد دبیران و کارمندان اداری جامعه­ زنان تحصیل کرده شهر تهران به عمل آمده که در آن به مقایسه جنبه های شخصیتی این کارکنان پرداخته و رابطه­ موفقیت شغلی را با ویژگی­های شخصیتی مورد بررسی قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که درجه­ تمایلات افراد نسبت به عوامل شخصیتی شش­گانه می ­تواند راه­گشایی برای موفقیت شغلی باشد، یافته­ های این پژوهش همچنین نشان داد که تفاوت قابل ملاحظه­ای میان زنان کارمند لیسانس و دبیران در هیچ یک از جنبه­ های شخصیتی وجود ندارد (سوری، ۱۳۷۳).
در پژوهشی که برای پیش بینی موفقیت دانشجویان افسری نیروی هوایی انجام شد مشخص گردید؛ متغیرهای گزینش، متغیرهای علمی، متغیرهای مربوط به دانش هوانوردی در موفقیت این افسران به طور معنی داری موثر بوده اند (رودریگز[۱۰۴]، ۲۰۰۹).
کالیگوری[۱۰۵] (۲۰۰۰ و ۲۰۰۶) با بهره گرفتن از نظر سرپرستان به تاثیر مثبت و معنی­داری بین عامل سازگاری و موفقیت شغلی دست یافت. تت و دیگران (۲۰۰۶) در یک متا آنالیز مشخص کردند؛ ویژگی­های شخصیتی پیش بینی کننده معنی­داری برای موفقیت شغلی هستند. بریک و مانت هم از بررسی خود نتیجه مشابهی به دست آوردند (بریک، مانت و جاج، ۲۰۰۳)
نقش سازگاری در موفقیت شغلی در پژوهش­های دیگر نیز مورد تاکید قرار گرفته است (جونگ هونگ[۱۰۶] و همکاران، ۲۰۰۵). در پژوهش­های مختلف مشخص شده عوامل هوش، باوجدان بودن، سازگاری و برون گرایی در موفقیت شغلی موثر هستند.
بریک و مانت (۲۰۰۳) در پژوهش خود، نتیجه گرفتند که بین ابعاد شخصیتی و عملکرد شغلی رابطه مستقیمی وجود دارد. بدین ترتیب پنج نوع شغل یا کار مورد توجه قرار گرفت: ۱- کارهای حرفه ای (مهندسی، معماری، حسابداری و وکالت) ۲- نیروی انتظامی ۳- مدیریت ۴- فروشندگی ۵- کارهایی که نیازمند مهارت است. همچنین براساس نتیجه این پژوهش مشخص شد، افرادی که در گروه با وجدان قرار بگیرند در هر پنج گروه شغلی بالا، دارای عملکرد خوبی خواهند بود. در مورد دیگر ابعاد شخصیتی، پیش بینی به معیار سنجش عملکرد و گروه کاری مربوط بستگی دارد. در عین حال مشخص شده ارتباط معنی­داری بین هوش و موفقیت در پژوهش­های دیگر نیز به دست آمده است همچنین بین ویژگی­های شخصیتی، سن، تحصیلات و موفقیت رابطه وجود دارد (کارملی[۱۰۷]، ۲۰۰۳).
نتیجه تصویری برای موضوع هوش
در تحقیقی دیگر در مصاحبه با ۶۲ افسر در حال خدمت ارتش ترکیه و ۸ افسر که خدمت در ارتش این کشور را ترک کرده بودند، سئوالاتی از قبیل مهم­ترین صفات برای موفقیت در مشاغل نظامی کدام­اند؟ مهم­ترین تفاوت­های افسران موفق و ناموفق کدام­اند؟ مهم­ترین صفات موردنیاز برای یک افسر ایده آل کدام­اند؟ عوامل ترک خدمت کدام­­اند؟ مطرح گردید. در میان پاسخ­ها مواردی نظیر: وظیفه شناسی، احترام به سلسله مراتب فرماندهی، صداقت، قدرت سازگاری، دیسیپلین نظامی و قدرت برنامه ریزی بیشتر دیده می­شد. در این تحقیق به این نتیجه رسیدند که ویژگی­های شخصیتی، تعیین کننده­ های مهمی برای عملکرد شغلی هستند، بنابراین لازم است در تحلیل شغلی و نتیجه فعالیت­های کارکنان و گزینش آنان به این عامل توجه شود (سومر[۱۰۸] و همکاران،۲۰۰۱).
در جایی دیگر به دو گروه عوامل تکنیکی (آگاهی­ها و توانمندی­ها) و رفتاری (توانایی، نقش­های اجتماعی، تصور از خود، الگوهای شخصیتی و انگیزه­ها) به عنوان عوامل موفقیت اشاره شده است. در پژوهش دیگری تاثیر مثبت توانمندی­های ذهنی و هوشی و توانمندی­های شخصیتی بر موفقیت شغلی مشخص گردید (تیموتی[۱۰۹] و دیگران، ۱۹۹۹).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
تحقیق انجام شده توسط جاگ و همکاران (۱۹۹۵) نشان داد که ۱- بین سن و موفقیت شغلی رابطه مثبتی وجود دارد. ۲- افراد متاهل نسبت به افراد مجرد موفقیت شغلی بیشتری دارند. ۳- مدیران مرد نسبت به همتایان زن موفقیت بیشتری دارند. در مطالعه آنان سن، جنسیت و تاهل عامل موثری در موفقیت شغلی بوده است.
از دیگر بررسی­ها در خارج از ایران می­توان به پژوهش مربوط به مدرسه پرستاری ایندیانا اشاره داشت که در آن افراد با تیپ­های شخصیتی متفاوتی گرد آمده بودند. نتایج این تحقیق نشان داده است که تیپ شخصیتی با انتخاب شغل و موفقیت در آن شغل رابطه دارد. این مطالعه بر اساس تیپ شناسی یونگ انجام گرفته است که در آن یک فرد از میان چهار بعد درونگرایی- برونگرایی، احساس- ادراک، فکر کردن- حس کردن، قضاوت-دریافت انتخابی را انجام می­دهد. با توجه به میزان قوت و ضعف در هر یک از این ابعاد، تیپ شخصیتی خاصی مورد بحث قرار گرفته است (بین و هلکمب[۱۱۰]، ۱۹۹۳).
بریک (۱۹۹۳) در یک فراتحلیل دریافت که وظیفه شناسی نشان دهندۀ وجود ارتباط بین همه­ی تعیین کننده­ های عملکرد شغلی برای همه­ی گروه­های شغلی است. برون گرایی برای مشاغلی که ارتباط اجتماعی زیادی داشتند و آمادگی تجربه و برون گرایی، برای آموزش و مهارت در کار، پیش بینی کننده­ های معتبری بودند. مشابه این کار توسط هاگ، اتون، دنیت و کمپ[۱۱۱] (۱۹۹۰) انجام شد آنها اعتبار شش بعد شخصیتی (شادخویی، پیشرفت، توان سازگاری، توان مستقل بودن و کنترل درونی) را در پیش بینی عملکرد در ارتش بررسی کردند (اسکندری، ۱۳۸۹). همچنین محققین دیگر در نتیجه پژوهش­های خود به ارتباط بین ویژگی­های شخصیتی و موفقیت شغلی و تحصیلی دست یافته­اند (دی و سیلورمن[۱۱۲]، ۱۹۸۹)، (هوگان و هوگان[۱۱۳]، ۱۹۸۹).
۲-۱۳-۱ تحقیقاتی در خصوص کادر پروازی
همچنین در خصوص ویژگی های شخصیتی کارکنان پروازی تحقیقاتی به شرح ذیل انجام شده است:
یافته­ های فیدزگیبونس[۱۱۴]، داویس و اسکات[۱۱۵] (۲۰۰۴) همچنین نشان داد که کارکنان پروازی سطح پایینی از خشونت و تکانشگری را نشان می­دهند، همچنین آنها به این نتیجه رسیدند که خلبانان سطح پایینی از آسیب­پرهیزی و اضطراب را دارند. در واقع طبق این پژوهش، خلبانان بسیار پرتلاش، فعال و دارای قضاوت خوب، اعتماد به نفس بالا، مسئولیت پذیر و هدفمند هستند؛ همچنین آنها دریافتند که خلبانان و مهمانداران تمایل بالایی به همکاری و فعالیت جمعی دارند (مسکو و همکاران، ۲۰۰۹).
یافته­ های پژوهش فیدزگیبونس و همکاران (۲۰۰۴)، دلینگر[۱۱۶] و همکاران (۲۰۰۳)، ناکامورا و نیرا[۱۱۷] (۱۹۹۷)، بارترام[۱۱۸] (۱۹۹۵)، فاین و هارتمن[۱۱۹] (۱۹۸۶) و آشنن و تلفر[۱۲۰] (۱۹۸۳) (به نقل از مسکو و همکاران، ۲۰۰۹) در پژوهش­های خود به این نتیجه دست یافتند که کارکنان پروازی افرادی وظیفه­شناس، کاردان، پرتلاش، سخت­کوش و خستگی ناپذیر هستند، همچنین تحقیقات آنها نشان داد که کارکنان پروازی در کارهای گروهی و جمعی موفق هستند و توانایی اجتماعی و همکاری بالایی دارند.
یافته­ های پژوهش دلگین[۱۲۱]، لامبرس[۱۲۲]، رنمیستز[۱۲۳]، برایانت و مری[۱۲۴] (۲۰۰۳) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که خلبلنان در ایده­های جدید و رفتارهای محرک­زا و پرخطر عملکرد بهتری داشتند و همچنین کارکنان پروازی نمره­های بسیار پایینی را در ویژگی آسیب­پرهیزی گرفتند (مسکو و همکاران، ۲۰۰۹).
همچنین یافته­ های پژوهش هورمن و ماسچکی[۱۲۵] (۱۹۹۶) نشان می دهد که ویژگی­های مانند ثبات شخصیتی و رفتارهای قابل پیش ­بینی نشان­دهنده یک خلبان موفق است (مسکو و همکاران، ۲۰۰۹).
بارترام و دلی[۱۲۶] (۱۹۸۲)، اکای[۱۲۷]، ناکامورا و نیرا[۱۲۸] (۱۹۷۷)، جساپ و جساپ[۱۲۹] (۱۹۷۱) و رین­هارت[۱۳۰] (۱۹۷۰) (به نقل از مسکو و همکاران، ۲۰۰۹) در پژوهش­های خود به این نتیجه دست یافتند که کارکنان پروازی از نظر هیجانی بسیار باثبات و تغییرناپذیر هستند؛ همچنین آنها افرادی برون گرا و معاشرتی هستند.
در تحقیقی دیگر ویگمن و تانجا[۱۳۱] (۲۰۰۳) نشان دادند که کارکنان پروازی در ویژگی­های برون­گرایی، استقلال و نگرش واقع­گرایانه عملکرد بسیار خوبی دارند، درحالیکه در اضطراب نمرهای بسیار پایینی را کسب کردند.
کنس[۱۳۲] (۲۰۰۲) نیز در پژوهش خود به این نتیجه رسید که کارکنان پروازی عملکرد سازمان­یافته و برنامه ­ریزی شده­ای دارند و وظایف­شان را خیلی منظم و صحیح انجام می­دهند. همچنین دزونیک[۱۳۳] (۱۹۹۱) در پژوهش خود نیز نشان داد که خلبانانی که از نظر هیجانی با ثبات و مقاوم به اثرات محیط هستند عملکرد شغلی موفق­تری داشتند.
از مباحث فوق چنین نتیجه ­گیری می­ شود که انتخاب شغل و اثر بخشی شغلی؛ فرایندی پیوسته و تکاملی است و با عواملی نظیر عوامل شخصیتی، ارزش­های فردی، واقعیات محیطی، عوامل عاطفی و فرصت­های تربیتی بستگی کامل دارد. به عبارت دیگر، انتخاب شغل فرایندی است که طی زمان خاصی انجام می­گیرد و زمان خاص آن هنگامی است که فرد طی آن به توافق میان انتظارات و امکانات و خصوصیات خود برسد و با ارزش­ها و شخصیت وی همسو باشد. ارزش و اهمیت مدیر در بعد رفتار فردی در این می­باشد که با شناخت دقیق شخصیت و کاربرد آن در سازمان، تفاوت بین شخصیت­ها را تشخیص داده و مکانیسم تناسب شغل با شخصیت را تعریف نماید. بطور کلی تردیدی نیست که اگر فرد از نظر شخصیت با نوع کاری که باید انجام دهد سازش داشته باشد، عملکرد بهتری خواهد داشت و نسبت به کار خود رضایت و موفقیت بیشتری حاصل می­ کند. گذشته از این، هماهنگی بین شخصیت و نوع کار، مزایای دیگری هم در بر دارد. برای مثال، اگر مدیر سازمان فرد را از نظر شخصیتی بشناسد و ابعاد درونی او را مورد کارشناسی قرار دهد به بهترین شکل قادر خواهد بود که رضایت فرد و سازمان را تامین نماید. و همچنین این کار باعث بهبود بهره­وری فردی و سازمانی خواهد شد.
همچنین در این فصل ضمن تعریف شغل، موفقیت شغلی، نظریه­ های موفقیت شغلی؛ عوامل موثر بر موفقیت شغلی، به عامل شخصیت به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر موفقیت شغلی، اشاره شد؛ از سوی دیگر الگوهایی (از جمله الگوی مایرز- بریگز؛ هالند و..)در زمینه تناسب شغل با شاغل مورد تحلیل قرار گرفت. در نهایت پس از بررسی مبانی نظری و تحقیقات گذشته در این زمینه از ویژگی­های شخصیتی سرشت و منش (نوجویی، آسیب پرهیزی، پاداش وابستگی، همکاری، پشتکار، خود راهبری، خود فراروی) جهت پیش ­بینی موفقیت شغلی در بین کارکنان پروازی و زمینی یک شرکت هواپیمایی استفاده شده است.
فصل سوم
روش‌شناسی پژوهش
۳-۱ مقدمه
پس از بررسی مباحث نظری و تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع پژوهش در فصل دوم تحقیق، در این فصل به بررسی روش شناسی تحقیق پرداخته می شود که بر همین اساس موضوع روش تحقیق، جامعه آماری، روش نمونه گیری، حجم نمونه، ابزارهای اندازه ­گیری و تعیین روایی و محاسبه پایایی آنها، شاخص سازی پرسشنامه ­ها، روش­های تجزیه و تحلیل داده ­ها و ملاحظات اخلاقی انجام شده، ارائه شده است.
۳-۲ روش تحقیق
تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی- همبستگی می­باشد.
۳-۳ متغییرهای تحقیق
متغیر ملاک (پیش ­بینی کننده) در این پژوهش ویژگی­های شخصیتی کارکنان زمینی و پروازی بر مبنای سرشت و منش است که شامل (نوجویی، آسیب­پرهیزی، پاداش وابستگی، همکاری، پشتکار، خودراهبری، خودفراروی ) و متغیر پیش بین (پیش ­بینی شونده) موفقیت شغلی آنها می­باشد.
۳-۴ جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری شامل دو گروه کارکنان زمینی و کارکنان پروازی یک شرکت هواپیمایی است که تعداد مجموع آنها ۴۸۰ نفر می باشد، کارکنان زمینی شامل افراد شاغل در واحدهای اداری، مالی، فروش، ترافیک، فنی و مهندسی، خدمات و حمل و نقل و کارکنان پروازی شامل خلبانان و مهمانداران می­باشند. با توجه به جدول نمونه گیری مورگان، تعداد ۲۱۰ نفر نمونه براورد شد، که با توجه به عدم همکاری بعضی از افراد نمونه تنها ۱۷۱ نفر پرسشنامه ها را پر کرده و برگرداندند.
۳-۵ روش نمونه گیری
افراد جامعه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، به این ترتیب که با مراجعه به واحد امور اداری شرکت موردنظر لیست اسامی کلیه پرسنل زمینی و پروازی شاغل در این شرکت به همراه رسته و گروه شغلی ایشان گرفته شد سپس طبق لیست به هر کدام از افراد گروه ها کد داده شد و از این کدها به قید قرعه و به روش نمونه گیری تصادفی ساده و به تعداد افراد نمونه نفراتی انتخاب شدند. گروه کارکنان زمینی، ۱۱۲ نفر بودند که از این تعداد، ۸۵ نفر را مردان و ۲۷ نفر را زنان تشکیل دادند و گروه کارکنان پروازی، ۵۹ نفر بودند که از این تعداد، ۲۴ نفر را مردان و ۳۵ نفر را زنان تشکیل دادند.
۳-۶ روش گردآوری اطلاعات
روش گردآوری اطلاعات از طریق میدانی و با مراجعه به شرکت هواپیمایی موردنظر و همچنین از طریق کتابخانه­ای و با بررسی و گردآوری اطلاعات کتابخانه­ای و اینترنتی انجام پذیرفت.
۳-۷ ابزارهای سنجش اطلاعات
ابزارهای سنجش در این مطالعه عبارتند از پرسشنامه­ موفقیت شغلی و پرسشنامه­ سرشت و منش.
۳-۷-۱ پرسشنامه­ سنجش موفقیت شغلی:
برای ارزیابی موفقیت شغلی، از دو پرسشنامه استفاده شده که یکی مربوط به کارکنان پروازی است و دیگری مربوط به کارکنان زمینی است، که نمرات حاصل از این دو پرسشنامه را جهت مقایسه به نمره­ی استاندارد z تبدیل کردیم.
شایان ذکر است، از آنجایی­که این پرسشنامه ها ابزار ارزیابی کارکنان زمینی و پروازی شرکت مذکور است لذا به دلیل محدودیت­های سازمانی جامعه­ موردنظر امکان پیوست کردن پرسشنامه های موفقیت شغلی مربوطه وجود ندارد.
الف) پرسشنامه سنجش موفقیت شغلی کارکنان پروازی:
این پرسشنامه یک پرسشنامه­ استاندارد است که شامل ۷ عامل و ۲۴ گویه می­باشد. این عوامل عبارتند از: رفتار شخصی، هماهنگی با دیگر کادر پروازی، آگاهی و اجرای دستورالعمل های پروازی، اجرای قوانین پروازی، بازرسی تجهیزات هواپیما ، انعطاف پذیری، نحوۀ ارتباط و کمک به مسافرین.
روایی و پایایی پرسشنامه
این پرسشنامه هم اکنون در شرکت هواپیمایی جامعه موردنظر در حال اجراست و توسط بازرسین پروازی شرکت مربوطه تکمیل می شود که نشان از روایی و پایایی مناسب آن می باشد. علاوه براین جهت روایی این پرسشنامه از روایی صوری (اظهار نظر کارشناسان) استفاده شد که نشان از روایی مناسب داشت و جهت پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که آلفای کل آن برابر با ۸۹/۰ براورد شد.
ب) پرسشنامه سنجش موفقیت شغلی کارکنان زمینی:
این پرسشنامه یک پرسشنامه استاندارد است که شامل ۱۱ عامل و ۳۱ گویه می باشد. این عوامل عبارتند از: کمیت و کیفیت کار، اطلاعات و آگاهی­ها، همکاری و ارتباط، ابتکار، قوه تجزیه و تحلیل، قضاوت و تصمیم ­گیری، پشتکار و جدیت در کار، خودآموزی، انعطاف پذیری، هماهنگی در کار و رفتار اخلاقی می­باشد.
روایی و پایایی پرسشنامه
این پرسشنامه هم اکنون در شرکت هواپیمایی جامعه موردنظر در حال اجراست که نشان از روایی و پایایی مناسب آن می­باشد. این پرسشنامه توسط مسئولین هر واحد زمینی در شرکت مربوطه تکمیل می­ شود.علاوه بر آن جهت روایی این پرسشنامه از روایی صوری (اظهار نظر کارشناسان) استفاده شد که نشان از روایی مناسب داشت و جهت پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که آلفای کل آن برابر با ۷۰/۰ براورد شد.
۳-۷-۲ پرسشنامه­ سرشت و منش:
پرسشنامه­ سرشت و منش توسط کلنینجر در سال ۱۹۹۴ ساخته شده است و دارای چندین فرم می­باشد که در این پژوهش از فرم خود گزارش دهی آن که شامل۷ عامل و ۱۲۵ گویه می­باشد، استفاده شده است. این پرسشنامه کاغذ و مدادی است و آزمودنی به صورت خودسنجی با پاسخ های بلی یا خیر به سئوال­های آن پاسخ می­دهد. و شامل هفت عامل می­باشد، که چهار عامل آن ویژگی­های شخصیتی چون نوجویی، آسیب­پرهیزی، پاداش وابستگی و پشتکار را که ابعاد سرشت هستند را می­سنجد و سه عامل دیگر آن ویژگی­های شخصیتی خودراهبری، همکاری و خودفراروی را که ابعاد منش هستند را می­سنجد، این هفت عامل شامل ۲۵ خرده مقیاس است که ۱۲ خرده مقیاس مربوط به سرشت و ۱۳ خرده مقیاس مربوط به منش می­باشد. مقیاس­ها وزن مساوی ندارند (حق شناس، ۱۳۸۸).
سئوال­های این پرسشنامه درباره علایق، تمایلات، نگرش­ها، واکنش­های هیجانی، اهداف و ارزشیابی فردی می­باشند؛ به عبارت دیگر فرد با پاسخگویی به سئوالات خودش را توصیف می­ کند. نحوۀ نمره گذاری این پرسشنامه ساده و راحت است. هریک از خرده مقیاس­ها دارای سئوال هایی است، به هر کدام از سئوال ها یک نمره تعلق می­گیرد و نمرۀ هر یک از ابعاد، از مجموع نمرات خرده مقیاس­های آن بعد به دست می­آید. طراحی سوالات به گونه­ ای است که با توجه به محتوای عبارت، پاسخ صحیح و غلط هر دو می­توانند موجب افزایش نمره در یک مقیاس گردد. این طراحی بدین منظور صورت می­گیرد که تأثیر پاسخ دهی ردیفی را در نتایج کاهش دهد. مقیاس­ها دارای تعداد یکسانی از سئوالات نیستند. مقیاس­های این پرسشنامه از ترکیب برداشت منطقی و روش های آماری تحلیل عوامل که طی چند سال گذشته در پژوهش­های گسترده بر روی نمونه های مختلف، پایایی و روایی خوبی را نشان داده اند، به دست آمده اند (سیمووا و پریسس[۱۳۴]، ۲۰۰۴).
در پژوهش آلون سو[۱۳۵] و همکاران (۲۰۰۸) ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه بالای ۶۸/۰ بدست آمده است. کاویانی و حق شناس (۱۳۸۶) ضریب پایایی بازآزمایی این پرسشنامه را در مقیاس های هفت گانه از ۶۱/۰ تا ۹۶/۰ بدست آوردند. بین مقیاس­های چهارگانه سرشت با هم و مقیاس­های سه گانه منش همبستگی معنی داری بدست نیامد، این بدان معنی است که مقیاس­ها از یکدیگر مستقل هستند. ضریب همبستگی فرم کوتاه این پرسشنامه با فرم بلند آن برابر با ۶۲/۰ بدست آمده است.
۳-۸ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:
جهت تحلیل داده ­ها و اطلاعات این پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی و میانگین) و جهت تحلیل سوال­های این پژوهش ازآمار استنباطی ( رگرسیون چند متغیره و یک مدل آنالیز واریانس چند متغیره با بهره گرفتن از متغیرهای کمکی کوواریانس) استفاده شده است.
۳-۹ تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق:
۳-۹-۱ ویژگی های شخصیتی (بر مبنای سرشت و منش):
منظور از ویژگی­های سرشت و منش شخصیت نمره ایی است که فرد از طریق پرسشنامه­ سرشت و منش کلنینجر (TCI-125) که حاوی ۱۲۵ سوال است بدست می­آید، که شامل هفت مقیاس است و به ارزیابی چهار خصوصیت سرشت (نوجویی، آسیب­پرهیزی، پاداش­وابستگی، پشتکار) و سه خصوصیت منش (خودراهبری، همکاری، خودفراروی) می ­پردازد.
۳-۹-۲ موفقیت شغلی:
منظور از موفقیت شغلی نمره ایی است که فرد آزمودنی که بستگی دارد در گروه کارکنان زمینی باشد و یا پروازی، از طریق پرسشنامه­ موفقیت شغلی مربوطه بدست می­آید.

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ­ها
۴-۱ مقدمه
در این فصل یافته­ های پژوهش در سه بخش آمار توصیفی و جمعیت­شناختی، پاسخ به فرضیه ­های پژوهش و یافته­ های جانبی ارائه می­گردد. در بخش توصیفی به ارائه­ نتایج توصیفی مربوط به متغیرهای پژوهش، اعم از میانگین، انحراف­استاندارد، حداقل و حداکثر نمرات، پرداخته می­ شود. در بخـش دوم از طریق آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و تحلیل رگرسیون چند متغیره به تأیید فرضیه ­های پژوهش بررسی می­ شود. و در بخش سوم، در قسمت یافته­ های جانبی همبستگی بین ویژگی­های سرشت (نوجویی، آسیب­پرهیزی، وابستگی به پاداش، پشتکار)، ویژگی­های منش (همکاری، خودراهبری و خودفراوری)، موفقیت شغلی و متغیر­های جمعیت­شناختی (سن، تحصیلات) در کل گروه نمونه، همبستگی بین متـــغیرهای ویژگی­های سرشت و ویژگی­های منش در کل گروه نمونه ارائه مـی­گردد.
۴-۲ توصیف داده ­ها
در این بخش، یافته­ های توصیفی شامل میانگین، انحراف معیار و حداقل و حداکثر نمره­های متغیرهای مورد مطالعه­ پژوهش حاضر بررسی می­گردد، که به ترتیبی که در پی می­آید، ارائه می­گردد:
۴-۲-۱ توصیف متغیرهای جمعیت شناختی
در داده ­های مربوط به توزیع جنسیت، نسبت مردان به زنان در گروه کارکنان پروازی (۷/۴۰% به ۳/۵۹%) و در گروه کارکنان زمینی (۹/۷۵% به ۱/۲۴%) می­باشد. همچنین داده ­های مربوط به توزیع میزان سن در دو گروه کارکنان پروازی و زمینی در جدول ۴-۱، نشان داده شده است. بررسی معناداری تفاوت­های میانگین­های متغیر سن در بین دو گروه با بهره گرفتن از آزمونt مستقل در جدول ۴-۲ قابل مشاهده می­باشد.
جدول۴-۱٫ فراوانی (میانگین، انحراف­معیار، حداقل، و حداکثر) سن در دو گروه کارکنان پروازی و زمینی

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.

 

 

هدف‌گذاری
هدف‌گذاری در رویکرد نوین مدیریت زمان بسیار ضروری است. زیرا باید بدانید کجا می‌روید و چگونه قدم‌های خود را در مسیر درست بگذارید. هدف‌گذاری به شما اطمینان می‌دهد که تمام این تکنیک‌ها برای استفاده موثرتر و همچنین کارآمدتر زمان می‌باشد. به عبارت دیگر به شما کمک می‌کند به اهداف اصلی خود برسید.
اولویت‌گذاری
به منظور اینکه کار به طور موثر انجام شود، باید مطمئن شوید که مهمترین وظایف مهم، نمی‌تواند دلیلی برای یک موضوع ضروری باشد. حتی وظایف غیرمهم یا کم اهمیت اگر ضروری باشد می‌تواند در اولویت اول قرار گیرد.
برنامه‌ریزی
مفهوم برنامه‌ریزی، هسته مرکزی «مدیریت زمان» است. ما نیازمندیم که به طور ویژه زمان را برای هدف برنامه‌ریزی اختصاص دهیم. فقط برحسب اولویت فعالیت‌ها و زمان انجام آنها می‌توانیم به طور موثر آنها را انجام دهیم و مطمئن شویم که زمان ما در حد ممکن و در حد مؤثر و مفید صرف شده است.بسیاری از افراد تازه‌کار ، جدید و کم تجربه، در فشار کارهای روزمره، اعلام می‌دارند که وقت زیادی جهت برنامه‌ریزی ندارند. اما مدیریت مؤثر و کارآمد، مستلزم برنامه‌ریزی است. از طریق برنامه‌ریزی می‌توان ساعات زیادی را از انجام کارهای غلط برای خود صرفه‌جویی کند، بحران‌ها را کاهش دهد و از انجام کارهای غیرضروری و غیرمهم جلوگیری به عمل آورد، (فرنر، ۱۹۹۵، ص ۱۲).پژوهشگران بسیاری برنامه‌ریزی را به عنوان مهمترین بخش در مدیریت زمان محسوب کرده‌اند. از جمله مک‌کال[۴۹] در نتیجه تحقیقات خویش می‌گوید: مدیران معمولاً ساعت‌های کار طولانی مشغولند. کار آنها پراکنده و گوناگون است. آنها عمدتاً ارتباط شفاهی و تماس‌های زیادی برای انجام کارها برقرار می‌کنند، چون آنها برنامه‌ریزی نمی‌کنند و نمی‌دانند وقتشان را بگذرانند، لذا دوباره کاری‌ها و اتلاف وقت و انرژی دارند.
توالی مراحل برنامه‌ریزی:

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

 

 

با هدف‌های بلندمدت و مقصودها آغاز کنید.

فعالیت‌های روزانه را در راستای این هدف‌ها تنظیم کنید.

تعیین اولویت‌های کار روزانه در راستای هدف‌های کلی.

طبقه‌بندی کارهای روزانه براساس اولویت‌ها و میزان تمرکزی که می‌طلبد.

باقی ماندن در مسیر و حرکت بر روی طرح روزانه.

مزایای اولویت‌بندی فعالیت‌ها بر حسب اهمیت آنان.
اولویت‌بندی فعالیت ها برحسب اهمیت، فرد را قادر می‌سازد:

 

 

بر روی کارها و وظایف با اهمیت متمرکز شود.

با بیشترین کارایی وظایف را طبق جدول زمان‌بندی انجام دهد.

در صورت نیاز مطابق فوریت‌های زمانی روز ، بروظایفش کار کند.

در یک زمان، فقط روی یک وظیفه متمرکز شود.

تمامی وظایفی که توسط دیگران قابل اجرا است را مجزا کرده و به آنها تفویض کند.

اصول مدیریت زمان
هر مبحثی دارای اصولی می‌باشد و اصول مدیریت زمان که با آموختن آن از فشارهای عصبی فرد کاسته شده بر بازدهی افزوده می‌شود، عبارتند از:

 

 

هدف‌گذاری: برای انجام هر کاری باید هدف یا هدفهای خود را تعیین نماییم و یک فرد موفق هیچگاه بدون هدف دست به کاری نمی‌زند و باید سطوح اهداف متناسب با استعدادها و توانایی‌ها و براساس واقع‌بینی باشد و حداقل در چهار زمینه (الف-خودسازی ب-خانواده ج-کار معیشت د-فعاّلیّتهای اجتماعی) خیلی مهم است که وقتی انسان هدفی را تعیین می‌کند بتواند آنرا مجسم کند و با چشم باطن بببیند که چه می‌خواهد، مهم است چون اثر زیادی دارد و انسان را مثل مغناطیس به طرف خودش می‌کشاند که انسان بتواند آنرا مجسم کند و با چشم باطن ببیند که چه می‌خواهد، تصویر واضحی از هدفش داشته باشد، هدفش برایش روشن باشد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

 

الولویت بندی: برای آنکه کارتان را به طرز نتیجه بخش انجام دهید باید اطمینان یابیدکه مهمترین وظایف همان وظایفی است که شما نخست به سراغ آنها می‌روید و انجامشان می‌دهید البته تعریف وظایف برحسب اهمیت صرف، مسأله فوریت را از نظر دور نگه می‌داد؛ حتی وظایف غیرمهم در صورتیکه فوریت داشته باشند باید نخست مورد توجه قرار گیرند و انجام شوند.

برنامه‌ریزی: از مفاهیم محوری مدیریت زمان برنامه‌ریزی است فقط با بررسی فعالیتها با توجه به اولویتشان و زمانی که برای انجامشان ضرورت خواهد داشت، می‌توانیم یادداشتهای روزانه و برنامه‌های زمانبندی مؤثر فراهم آوریم و مطمئن شویم که از وقت بهترین بهره‌برداری را می‌کنیم. (جی، ترجمه فرامرزی، ۱۳۸۷)

دیدگاه های مدیریت زمان
«بنجامین فرانکلین[۵۰]» به عنوان پدر مدیریت زمان و به طور واضح شخصیت مدیریت زمان قبل از «آدام اسمیت[۵۱]» مطرح بود. نگرش فرانکلین در جهت حل مشکلاتش «تغییر روش کاری» بود. او به خود آموخت تا “اهداف” خود را “تنظیم و اولویت‌بندی” کند.فرنکلین دارای رویکردی مهم بوده است که این رویکرد را می‌توان بدین شرح خلاصه نمود: “اگر می‌خواهید از یک زندگی شکوهمند لذت ببرید داشتن زمان کافی مهم است. زمانی برای استراحت، زمانی برای تفکر در مورد چیزها، زمانی برای انجام کار و نیز دانستن این نکته مهم است که آنها را به بهترین شکل و براساس توانایی خود انجام دهید. به خاطر بیاورید که فقط یک راه وجود دارد و آن این است که زمان کافی را برای فکر کردن و برنامه‌ریزی و انجام کارها براساس اهمیت فراهم بکنید”. (مکنزی[۵۲]، ۱۹۷۸)
جان ‌لاکت[۵۳]، کلید خود راهبری و اثربخشی را اعمال مدیریت زمان می‌داند. او کنترل وقت را برای هر مدیری که بخواهد در کارش به نتیجه اساسی برسد، امری حیاتی می‌شمرد. لاکت بیان می‌کند برای مدیریتی که می‌خواهد اثربخش باشد و نتایج مهمی از کار خود به دست آورد کنترل وقت کاری حیاتی است. واکنش نشان دادن به بحران‌ها و اطاعت از دستورها چنان بخش مهمی از زندگی شده که بسیاری از افراد فراموش کرده‌اند که چگونه وقتشان را کنترل کنند در نتیجه از تفکّر درباره آنچه می‌خواهند به دست آورند باز می‌‌مانند. آنها می‌اندیشند که فرد دیگری برای حل مشکلاتشان به یاری آنها خواهد آمد. بنابراین برخی از بهترین مغزهای مدیریت ما شبیه آتش نشان‌ها عمل می‌کنند یعنی برای خاموش کردن آتش به این طرف و آن طرف می‌روند. (لاکت، ۱۳۷۳).
تکنیک‌های مدیریت زمان
پاره‌ای از اصول پایه وجود دارد که ما برای اعمال مدیریت صحیح زمان، صرف نظر از نقش و مسئولیتهای ویژه خودمان باید از آنها پیروی کنیم؛ در زیر چند تکنیک کاربردی مدیریت زمان بیان شده تا راهگشای مقوله کمبود وقت و استرس ناشی از آن باشد:

 

 

اولویت کارها را مشخص کنید: با اولویت‌یندی درست کارها آنها را به ترتیب فهرست کنید و برای انجام آنها اقدام نمایید. اولویت‌بندی، اولین گام اصلی در جهت مدیریت زمان است.

تفویض اختیار کنید: واگذاری کارها به افرادی که شایشتگی و توانایی انجام آنها را دارند راهی مناسب برای فراهم کردن مقداری وقت آزاد است اما توجه داشته باشید که در این مهم ضروری است که حیطه اختیارات و مسئولیت فرد را مشخص کنید به طوری که اختیارات وی با مسئولیت وی متناسب باشد.

میز کارتان را خلوت کنید: در پایان هر روز اگر میز کارتان را تمیز نکرده‌اید اتاق را ترک نکنید، این کار را هنگام صحبت تلفنی یا صحبت خودمانی با یکی از دوستان انجام دهید. اگر این کار را هر روز انجام دهید بیش از ۵دقیقه از وقتتان را نمی‌گیرد

هدفهایتان را تعیین کنید: فقط با اندیشیدن به هدفهای محوری است که می‌توانید مطمئن شوید که نه فقط از وقتتان به طور کارآمد بهره می‌گیرید بلکه آن را در راه مؤثرترین، مهمترین و ثمربخش‌ترین مسائل صرف می‌کنید. هدفهایتان را اعم از کوتاه مدت و بلند مدت تعیین کنید و آنها را یادداشت کنید.

فهرستی از بایدهای روزانه نگه دارید: هر روز صبح وقتی یاداشت روزانه یا سر رسیدنامه‌تان باز می‌کنید باید فهرستی از کارهایی که در آن روز ملزم به انجام دادن آنها هستید در آن وجود داشته باشد. (جی، ترجمه فرامرزی، ۱۳۸۷)

استفاده از فناوری را جدی بگیرید: به جای ملاقات‌های حضوری و نیز در جهت تسریع گردش درخواست‌ها و مکاتبات مانند تلفن، فکس، ایمیل، سیستم دبیرخانه مبتنی بر شبکه و برگزاری کنفرانس آنلاین استفاده کنید و همچنین از خدمات بانکداری الکترونیک استفاده کنید.

گفت‌و‌گوهای تلفنی را مختصر کنید: اگر قصد دارید به دوستتان تلفن کنید که فکر می‌کنید ممکن است با صحبت‌های نامربوط وقت شما را بگیرد برای آنکه مطمئن باشید که پرچانگی نمی‌کند می‌توانید دقایقی پیش از ساعت ناهار تماس بگیرید.

از خواندن مطالب بیهوده و نامربوط پرهیز کنید: وقت خود را صرف خواندن همه مطالب روزنامه نکنید

علامت‌گذاری نکات مهم را فراموش نکنید: وقتی نامه درخواست یا گزارشی را می‌خوانید جملات و عناوین مهم را مشخص کنید تا در بازخوانی یا استنادهای بعدی مجبور به خواندن مجدد همه مطلب نباشید و بتوانید به سرعت مطالب اصلی را بیابید.

مخاطبان خود را در دسترس داشته باشید: مشخصات ضروری افرادی را که ممکن است نیاز به تبادل ایمیل با آنها داشته باشید در قسمت مخاطبان صندوق پستی خود ذخیره نمایید. مواردی مانند نام، شماره تلفن، آدرس وب سایت و ایمیل از این جمله هستند. استفاده از این امکان کمک می‌کند که در زمان ارسال نامه، ناچار به تلفن کردن و پرسیدن آدرس ایمیل نباشید.

برای وقت خود ارزش قائل باشید: اجازه ندهید که دیگران وقت با ارزش شما را تلف کنند. در مقابل افرادی که با درد و دل و حرف‌های حاشیه‌ای می‌خواهند وقت شما را تلف کنند هوشیار باشید و با لحنی مودبانه بگویید که در حال حاضر گرفتار هستید و فرصت شنیدن صحبت‌های آنها را ندارید.

زمان صرف ناهار و صبحانه فرصت خوبی برای انجام مذاکرات کاری به شکل غیررسمی است. اصطلاح صبحانه کاری و ناهار کاری که مدتی است رایج شده دلالت بر همین موضوع دارد، پس سعی کنید از این فرصت‌ها به خوبی استفاده کنید. احتمال مقاومت و مخالقت در این زمان کمتر است.

زبان بدن را یاد بگیرید: با آموختن زبان بدن می‌توانید در مذاکرات یک گام جلوتر باشید؛ چرا که بیش از نیمی از پیام‌های ارتباطی انسان‌ها به وسیله حرکات بدن منتقل می‌شود. با درک صحیح از طرز نشستن، ایستادن، نگاه کردن و صحبت کردن طرف مقابل می‌توانید رفتار و گفتار خود را کنترل کنید.

تکنیک لیدز[۵۴] LEADS
این تکنیک یکی از روش های نسبتاً ساده و قابل استفاده در مدیریت زمان است و این امکان را فراهم می‌آورد تا بتوانیم با صرف زمانی محدود برای برنامه‌ریزی کارهای روزانه، زمان بیشتری برای انجام کارهای ضروری در اختیار داشته باشیم. تکنیک لیدز شامل مراحل زیر است:
L: فهرست کردن وظایف؛ ابتدا لازم است فهرستی از کارهایی که باید انجام گردد تهیه شود.
E: برآورد زمانی مورد نیاز؛ مدت زمانی که هر وظیفه بدان نیاز دارد باید برآورد و نزدیک‌ترین زمان برای هر یک از فعّالیّتها در نظر گرفته شود.
A: در نظر گرفتن زمان برای وظایف خارج از فهرست؛ برای وظایفی که در فهرست موجود نیستند، زمان های خالی پیش‌بینی گردد. وقایع پیش‌بینی نشده، اتلاف کنندگان زمان و .. از جمله عواملی هستند که ما را وا می‌دارند تا جدول زمان‌بندی تعیین شده را رعایت نکنیم.
D: اولویت‌بندی کارها؛ در مورد اولویت و تفویض کارها تصمیم‌گیری می‌شود.
S: بازبینی برنامه روزانه در آخر هر روز (سیورت، ۱۳۷۵، ص ۵۷). انسان در زندگی روزمره خود با چهار حیطه کاری مواجه است که باید با مدیریت درست برنامه زمانی برای اجرای آنها تنظیم کند. این چهار حیطه عبارتند از: ۱٫ حیطه کاری مهم که اضطراری نیستند؛ معمولاً ۸۰درصد برنامه‌ریزی زمانی برای انجام کارهایمان در این حیطه قرار دارد. این برنامه‌ریزی معمولاً برای انجام کارهای دراز مدت و قبل از وقوع آنها تنظیم می‌شود. ۲٫ حیطه کارهایی که هم مهم و هم اضطراری است، حدود ۱۵ تا ۲۰درصد برنامه‌ریزی زمانی ما در این حیطه قرار دارد. اگر برای اجرای کارهای مهم از قبل برنامه‌ریزی نکرده باشیم در زمان اجرا حالت اضطراری پیدا کرده و ناچاریم در زمانی کوتاه برای اجرای آن کار، برنامه‌ریزی زمانی کنیم. ۳٫ حیطه کارهایی که مهم نیست ولی اضطراری است، برای این کار نمی‌توان برنامه‌ریزی زمانی کرد و به طور ناگهانی برای ما اتفاق می‌افتد. اینگونه کارهای اتفاقی می‌تواند تا ۱۵ درصد از زمان ما را به خود اختصاص می‌دهد. ۴٫ حیطه کارهایی که نه مهم است و نه اضطراری، یک تا ۲درصد زمان ما می‌تواند برای انجام کارها تلف شود. بنابراین براساس این جدول باید برای کارهایمان برنامه زمانی تنظیم کنیم تا از زمان خود استفاده کیفی ببریم و به اصطلاح از «کیفیت» استفاده کنیم.
غیر اضطراری اضطراری

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حق انحصاری © 2021 مطالب علمی گلچین شده. کلیه حقوق محفو

 

شبکه‌ها رایانه‌ها و دیگر تجهیزات را به یکدیگر مرتبط می‌سازد. بزرگ‌ترین شبکه رایانه‌ای موجود اینترنت است.شبکه تلفن عمومی که انتقال صوت را در سرتاسر دنیا به عهده دارد شبکه سوئیچ[۱۵۹] است علاوه بر خطوط تلفن، خدمات شبکه خصوصی نیز وجود دارند که به ارائه خدمات ارتباطی می‌پردازند. این شبکه‌ها به شبکه گستره [۱۶۰] (wan) معروف هستند.برخی از سازمان‌ها نیاز به شبکه‌هایی دارند که در سطح یک منطقه محلی خاص عمل کنند. این شبکه‌ها از طریق خطوط خصوصی برقرار می‌شوند که به آنها شبکه منطقه‌ای شهری (MAN) [۱۶۱] می‌گویند.در ارتباط بین دو رایانه می‌توان آنها را با بهره گرفتن از کابل‌های زوجی به یکدیگر متصل کرد در این شیوه نیاز به مودم و خطوط مخابراتی نیست.
زمانی که در مورد فناوری و ارتباطات فکر می‌کنیم، بی‌اختیار اینترنت و کاربردهای آن به ذهن می‌رسد. اگر دهه ۸۰ را آغاز تاثیر فناوری اطلاعات بر توسعه اقتصادی کشورهای صنعتی بدانیم. دهه ۹۰ قطعاً شکوفایی فناوری از طریق گسترش ارتباطات بوده و اینترنت در این زمان نقش کلیدی را ایفا کرده است. اگرچه اینترنت به عنوان شبکه اصلی شناخته شده است ولی تنها شبکه ارتباطات رایانه‌ای نیست. شبکه‌هایی مانند Msn, compu serve (شبکه مایکروسافت) نیز از نظر گستردگی قابل ملاحظه می‌باشند. اهمیت یک شبکه امکانات و خدماتی است که در آن ارائه می‌شود. [۱۶۲] (صرافی‌زاده، ۱۳۸۳، صص ۸۴-۸۳)
نتیجه تصویری درباره فناوری اطلاعات
بعضی از شبکه‌های ارتباطی را می توان مانند اینترنت، اینترانت و اکسترانت نام برد که توضیحی در مورد آنها به شرح ذیل داده می شود:

 

۲-۲-۹-۲-۱-اینترنت:

اینترنت گسترده‌ترین و عمومی‌‌ترین سیستم ارتباطی دنیاست که از نظر گستره و میزان دسترسی با سیستم‌های جهانی تلفن رقابت می‌کند. این شبکه همچنین بزرگ‌ترین نمونه پیاده‌سازی محاسبات مشتری/ خدمتگزار و شبکه‌های میان ارتباطی است که صدها هزار شبکه مجزا در سازمان جهان و بیش از یک میلیارد نفر را به یکدیگر متصل می‌ساد. واژه اینترنت از واژه internetworking گرفته شده است که به معنای اتصال شبکه‌های با هویت مجزا در قالب یک شبکه فراگیر است. این شبکه عظیم از شبکه‌ها در اوایل دهه ۷۰ میلادی توسط وزارت دفاع آمریکا به عنوان شبکه‌ای برای برقراری ارتباط میان دانشمندان و اساتید دانشگاهی در سراسر جهان آغاز به کار کرد. (لاودن، ۱۳۸۹، ص ۲۲۵)
شبکه‌ای است که با بهره گرفتن از ابزارها و مفاهیم اینترنت به منظور پاسخگویی به نیازهای درونی سازمان‌ها طراحی می‌شود. این شبکه محدود به یک سازمان و برای کاربردهای داخلی آن است و به ارائه قابلیت‌های جستجو و کاوش ساده و ارزان می‌پردازد.(توربن، مک لین، ۱۳۸۸، ص۱۳۱)

 

۲-۲-۹-۲-۲-اینترانت:

همچنین اینترانت از همکاری و ارتباطات حمایت می‌کند و غالباً به اینترنت متصل می‌شود تا امکان انجام تجارت الکترونیک را فراهم نماید. با بهره گرفتن از اشتراک صفحه نمایش و دیگر ابزارهای گروه‌افزار، از اینترانت‌ها می‌توان در تسهیل کارگروه‌ها بهره جست. شرکت‌ها می‌توانند با بهره گرفتن از اینترنت به انتشار نشریات خبری و انتقال اخبار به کارکنان شان بپردازند.اینترانت‌ها می‌توانند ساختار و فرهنگ سازمان‌ها و نیز رویه‌ها را تغییر داده و در سازماندهی مجدد آنها را یاری نماید. اینترانت‌ها در انواع سازمان‌ها ازجمله تولیدی، بهداشتی، سازمان‌های دولتی و موسسات آموزشی به کار گرفته می‌شوند.(توربن، مک لین، ۱۳۸۸، ص۱۳۱)

 

۲-۲-۹-۲-۳-اکسترانت:

اکسترانت‌ها: زیرساخت اینترانت محدود به مرزهای یک سازمان می‌شود. ولی الزاماً به محدوده جغرافیایی محدود نمی‌شود. زیرساخت اینترانت به مرزهای یک سازمان، ولی نه الزاماً به محدوده جغرافیایی آن، محدود می‌شود. اینترانت می‌تواند دفاتر یک سازمان را در مناطق جغرافیایی مختلف به یکدیگر متصل نماید زیرساختی که اینترانت‌های سازمان مختلف را به یکدیگر مرتبط می کند، اکسترانت نام دارد. اکسترانت زیرساختی است که ارتباطات ایمن را بین شرکای تجاری در اینترنت (از طریق استفاده از VPN) امکان‌پذیر می کند. این شبکه دسترسی ایمن به اینترانت سازمان‌های موجود در شبکه و نیز ارتباطات میان سازمانی لازم را از طریق ابزارهای اینترنت فراهم می‌سازد. اینترنت، اینترانت‌ها و اکسترانت‌ها در کسب برتری رقابتی در محیط‌های سازمانی می‌توانند به شیوه‌های مختلف به کار گرفته شوند.(توربن، مک لین، ۱۳۸۸، صص۱۳۴-۱۳۳)

 

۲-۲-۹-۳-انواع تکنولوژی ارتباط سازمانی:

تکنولوژی عمده ارتباط سازمانی وجود دارد که بر فعالیت سازمانی تاثیرگذار است؛
– تکنولوژی‌های ارتباط به کمک کامپیوتر تعامل ارتباطی میان افراد و گروه‌ها را در درون و در بین سازمان‌ها تسهیل می‌کند:
* پست الکترونیکی استفاده کننده یک سند کتبی در ترمینال کامپیوتر ایجاد می‌کند و با بهره گرفتن از کامپیوتر به دیگر استفاده کنندگان می‌فرستد. پیام‌ها ممکن است پاسخ داده شوند، بایگانی شوند و یا حذف شوند.
* پست صوتی فرد را قادر می‌سازد تا از طریق تلفن پیغام‌ها را منعکس و یا بازیابی کند. پیغام‌ها را می‌توان اصلاح یا ذخیره کرد و یا ارسال داشت.
* پست تصویری در پست تصویری یا فاکس، تصویر سند به وسیله تکنولوژی تلفن و کامپیوتر به دیگر مکان‌ها انتقال می‌یابد.
* کنفرانس شنیداری امکان شرکت در جلسه گروه شنیداری را به مشارکت‌کنندگان از مکان‌های مختلف می‌دهد. کنفرانس شنیداری شبیه به تماس تلفنی کنفرانس است. کنفرانس گرافیک نیز، انتقال مطالب گرافیکی همراه با جلسه را امکان می‌دهد.
* کنفرانس ویدئویی امکان شرکت در جلسه ویدئویی گروه با مشارکت‌کنندگان از دو ناحیه (برای ارتباط دو طرفه) یا چند ناحیه (ارتباط یک طرفه) می‌دهد. صدا و تصاویر مشارکت‌کنندگان و نیز مطالب گرافیکی را انتقال می‌دهد.
* کنفرانس کامپیوتری امکان مشارکت همزمان یا غیرهمزمان در کنفرانس درباره موضوعی خاص را می‌دهد. مشارکت کنندگان می‌توانند پیغام‌هایی را به همه شرکت‌کنندگان در کنفرانس یا به یک فرد ارسال دارند. معمولاً فرد قادر است از افراد شرکت کننده نظرسنجی کند و نسخه کتبی از صورتجلسات را به دست می‌آورد.(موسی خانی، منشی زاده، ۱۳۸۵، صص۶۲۹-۶۲۸)

 

۲-۲-۱۰-تعریف آموزش:

آموزش تجربه‌ای مبتنی بر یادگیری است که به منظور ایجاد تغییرات نسبتاً ماندگار در انسان صورت می‌پذیرد. آموزش که می‌تواند موجب تغییر مهارت‌ها، دانش، بینش و رفتار اجتماعی شود، با روش‌هایی چون ارائه سخنرانی، برگزاری سمینار، شبیه‌سازی، دوره‌های آموزشی وغیره انجام می‌گیرد. در آموزش، یادگیرندگان با تفکر هوشمند و خلاق، باید ساختارهای فکری خود را اصلاح و در صورت ضرورت آنها را تعویض کنند. آموزش باید شامل ایجاد یک جو عدم تعادل شود تا فراگیران بتوانند، ‌فرایندهای فکری خود را بازنگری، تعویض و اصلاح کنند و یا دوباره آنها را بسازند.(فتحیان، ۹۱، ص۸۲)
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۲-۲-۱۰-۱-تعریف سیستم‌های آموزشی:
مجموعه روشها و دستورالعمل هایی که با بهره گرفتن از یافته های علمی برای حل مسائل آموزشی اعم از طرح، اجرا و ارزشیابی در برنامه‌های آموزشی بکار گرفته می شود.تکنولوی آموزشی عبارت است از نظریه و عمل طراحی، تهیه(تولید)، استفاده (کاربرد)، مدیریت و ارزشیابی فرایند‌ها و منابع یادگیری(احدیان، ۸۳، ص۳)

 

۲-۲-۱۰-۲-تاریخچه تکنولوژی آموزشی:

اریک اشبای از نخستین کسانی بود که استفاده از رسانه‌های الکترونیکی را در سال ۱۹۶۷ به عنوان انقلابی در آموزش و پرورش مطرح کرد. جان آموس کومینوس فکر استفاده از تصاویر را در کتب درسی ترویج داد. از رسانه‌های دیداری و شنیداری در اواسط دهه ۱۹۵۰ مطرح شد در سال ۱۹۲۵ سیدفی پرس متوجه شد که شاگردان با بهره گرفتن از دستگاه بسیار ساده‌ای که او برای ارائه امتحانات و ارزشیابی ساخته بود با سرعت متناسب با توانایی خود آموزش می‌بینند. بعد برهاس. اف. اسیکنر دستگاهی به نام ماشین تدریس ساخت که می‌توانست مطالب درسی را به صورت ساده به شاگردان ارائه دهد. (ذوفن، شهناز ۱۳۸۰، ص ۲)
مفهوم آموزش تعاملی متکی بر چاپ در سالهای ۱۹۶۰ با ظهور آموزش برنامه‌ای متداول شد. این برنامه‌ها نوعی خودآموز بودند که به‌طور وسیع در آموزش و پرورش، تجارب و صنعت به کار گرفته شد. آموزش برنامه‌ای سنتی از چند واحد آموزشی کوچک تشکیل می‌شد. در هر واحد اطلاعاتی ارائه شده و پاسخی نیز از شاگرد خواسته می‌شد. این پاسخگویی به شکل پاسخهای شفاهی یا شرکت در یک فعالیت تمرینی بود از شاگرد خواسته می‌شد. این پاسخگویی به شکل پاسخهای شفاهی یا شرکت در یک فعالیت تمرینی خود به دنبال پاسخ شاگرد، پاسخ صحیح به او ارائه می‌شد. هدف آموزش برنامه‌ای درگیر کردن فعال شاگرد در فراگرد یادگیری و ارائه مقیاسی برای پیشرفت بود. آموزش برنامه‌ای به علت کند خسته‌کننده و غیر انگیزشی بودن در سالهای ۱۹۷۰ کمرنگ شد ولی این حرکت باعث افزایش آگاهی نسبت به قابلیت‌های یادگیری تعاملی متکی بر چاپ شد. پس از سالهای تلاشهای زیادی برای گنجاندن تعامل در مواد متکی بر چاپ شده است. به تازگی آموزشهای متکی بر کامپیوتر، روش‌های جدید برای آموزش تعامل ایجاد کرده است. (نژادفر، ۱۳۷۴، ص ۲۸۱)

 

۲-۲-۱۰-۳-تکنولوژی آموزشی و ضرورت آن:

در حال حاضر تکنولوژی جدید در کلیه نهادهای اجتماعی به منظور افزایش بازده و کارایی و پاسخگویی به نیازها و مشکلات انسان به کار گرفته شده است. حدود این کاربرد و میزان کارایی آن به رشد و توسعه فرهنگی هر جامعه بستگی دارد. بین کشورهای در حال رشد و رشد یافته در کاربرد تکنولوژی جدید تفاوت وجود دارد. در کشورهای رشد یافته تکنولوژی از درون و به ویژه نهادهای آموزشی آن جوامع بر خواسته است در حالی که مشکلات عینی و نیازهای آنی و حیاتی در کشورهای در حال رشد، آنها را وامی‌دارد که قبل از رسیدن فرهنگ جامعه به پذیرش؛ تکنولوژی را به صورت یک کالای وارداتی بپذیرد. (مسعود کنعانی و همکاران، ۱۳۷۴، ص ۲)

 

۲-۲-۱۰-۴-اجزای سیستم آموزشی:

در هر سیستم آموزشی سه جزء اساسی معلم، متعلم و محتوا وجود دارند.

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

 

۳-۹ روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………………………………………… ۷۷
۳-۹-۱ آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۷
۳-۹-۲ آمار استنباطی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۸
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدّمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۰
۴-۲ تجزیه و تحلیل اطلاعات ( آمار توصیفی) ……………………………………………………………………………………………………… ۸۰
۴-۲-۱ تحلیل سوالات عمومی …………………………………………………………………………………………………………………………… ۸۰
۴-۲-۲ تحلیل سوالات اختصاصی ………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۵
۴-۳ تجزیه وتحلیل اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………………………… ۹۰
۴-۳-۱ بررسی آزمون فرضیه فرعی اول ………………………………………………………………………………………………………………. ۹۰
۴-۳-۲ بررسی آزمون فرضیه فرعی دوم ………………………………………………………………………………………………………………. ۹۲
۴-۳-۳ بررسی آزمون فرضیه فرعی سوم ……………………………………………………………………………………………………………… ۹۳
۴-۳-۴ بررسی آزمون فرضیه فرعی چهارم …………………………………………………………………………………………………………. ۹۴
۴-۳-۵ بررسی آزمون فرضیه فرعی پنجم ……………………………………………………………………………………………………………۹۵٫٫
۴-۳-۶ بررسی آزمون فرضیه ششم …………………………………………………………………………………………………………………….. ۹۶
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
۵-۱مقدّمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۸
۵-۲ نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۹
۵-۳ پیشنهادها ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۰۲
۵-۳-۱ پیشنهادهایی در راستای فرضیات تحقیق ………………………………………………………………………………………………… ۱۰۳
۵-۳-۲ پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………………………………………… ۱۰۵
۵-۴ محدودیت های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۰۶
منابع و ماخذ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۰۸
پیوست و پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۱۲
فهرست جداول ، نمودار و اشکال
عنوان صفحه
جدول ۳-۱ سوالات مربوط به متغیرها …………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۵
جدول ۳-۲ مقایسه بندی پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۵
جدول ۳-۵ پایایی پرسشنامه های تحقیق ( آلفای کرونباخ )…………………………………. ……………………………………………….. ۷۶
جدول ۴-۱ فراوانی پاسخ دهندگان شاخص جنس……………………….. ……………………………………………………………………… ۸۱
جدول ۴-۲ فراوانی پاسخ دهندگان شاخص سن ………………………………………………………………………………………………….. ۸۲
جدول۴-۳ فراوانی پاسخ دهندگان شاخص میزان تحصیلات…. ……………………………………………………………………………. ۸۳
جدول۴-۴ فراوانی پاسخ دهندگان شاخص سابقه کاری…. …………………………………………………………………………………… ۸۴
جدول۴-۴ فراوانی پاسخ دهندگان شاخص میزان تحصیلات…. ……………………………………………………………………………. ۸۳
جدول۴-۵ شاخص های آماری متغیر مدیریت ارتباط با مشتریان…. ……………………………………………………………………… ۸۵
جدول۴-۶ شاخص های آماری متغیر تغییرات ساختار سازمانی…. ……………………………………………………………………….. ۸۶
جدول۴-۷ شاخص های آماری متغیر تغییرات تکنواوژیکی…………. ……………………………………………………………………… ۸۷
جدول۴-۸ شاخص های آماری متغیر تغییرات فرهنگ سازمانی…. ………………………………………………………………………… ۸۸
جدول۴-۹ شاخص های آماری متغیر تمرکز بر مشتریان اصلی…. …………………………………………………………………………. ۸۹
جدول۴-۱۰ خلاصه مدل رابطه تغییر فرهنگ سازمان بر متغیر استقرار مدیریت ارتباط با مشتری ……………………………… ۹۰
جدول۴-۱۱ خلاصه مدل رابطه تغییر ساختار سازمانی بر متغیر استقرار مدیریت ارتباط با مشتری …………………………….. ۹۲
جدول۴-۱۲ خلاصه مدل رابطه متغیر تغییر تکنولوزی بر متغیر استقرار مدیریت ارتباط با مشتری …………………………….. ۹۳
جدول۴-۱۳ خلاصه مدل رابطه متغیر تمرکز بر مشتریان اصلی بر متغیر استقرار مدیریت ارتباط با مشتری………………….. ۹۴
جدول۴-۱۴ خلاصه مدل رابطه استقرار مدیریت ارتباط با مشتری بر متغیر استقرار مدیریت ارتباط با افزایش ارزش افزوده برای مشتری ……… ۹۵
جدول۴-۱۵ خلاصه مدل رابطه استقرار مدیریت ارتباط با مشتری با افزایش ارزش افزوده برای سازمان …………… ……… ۹۶
فهرست جداول ، نمودار و اشکال
عنوان صفحه
مدل مفهومی تحقیق ( مدل وو وان ۲۰۱۱ )…………………………………………………………………………………………………………… ۱۲
شکل ۱-۱ تبدیل دیدگاه محصول محوری به دیدگاه مشتری محوری …………………………………………………………………….. ۱۸
شکل نمودار گام های ارتقاء CRM در سازمان ها ………………………………………………………………………………………………… ۳۲
شکل ۲-۱ فرایند مدیریت ارتباط با مشتریاز دیدگاه سویفت ۲۰۰۲ ……………………………………………………………………….. ۳۹
شکل ۲-۲ چرخه فرایند مدیریت ارتباط با مشتری از دیدگاه تام ۲۰۰۲٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫ ۴۰
شکل ارتباط بین ابعاد مختلف مدیریت ارتباط با مشتری اسکات و اسپانن ………………………………………………………………. ۴۴
شکل سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری و هوشمندی کسب و کار.. …………………………………………………………………….. ۴۹
شکل ترکیب فرایندهای اصلی مدیریت ارتباط با مشتری ……………………………………………………………………………………….. ۵۰
شکل مدل شرکت فرست ریو……………………………………………………. …………………………………………………………………….. ۶۲
شکل مدل مدیریت ارتباط با مشتری از دیدگاه کولاکوتا ………………. …………………………………………………………………….. ۶۴
شکل مدل مفهومی از نوآوری مدیریت ارتباط با مشتری ۲۰۱۰ ………………. …………………………………………………………… ۶۶
شکل۴-۱ نمودار شاخص جنس ……………………………………………………………………………………………………………………… ۸۱
شکل۴-۲ هیستوگرام شاخص جنس ………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۲
شکل۴-۳ هیستوگرام شاخص میزان تحصیلات …………………………………………………………………………………………………… ۸۳
شکل۴-۴ هیستوگرام شاخص سابقه کاری ………………………………………………………………………………………………………….. ۸۴
شکل۴-۵ هیستوگرام توزیع متغیر مدیریت ارتباط با مشتریان ………………………………………………………………………………… ۸۵
شکل۴-۶ هیستوگرام توزیع متغیر تغییرات ساختار سازمانی ………………………………………………………………………………….. ۸۶
شکل۴-۷ هیستوگرام توزیع متغیر تغییرات تکنولوزیکی ……………………………………………………………………………………….. ۸۷

 

برای