۳-۶-۳- تعداد گل در بوته
برای اندازه‌گیری تعداد گل در بوته همزمان با برداشت جهت عملکرد گل در هر چین، تعداد گل در هر بوته بر اساس تک بوته شمارش و میانگین آن محاسبه گردید و تعداد گل در هر بوته برای هر گلدان یادداشت شد.
۳-۶-۴- قطر گل
برای اندازه‌گیری قطر گل، همزمان با برداشت جهت محاسبه عملکرد گل در هر چین، تعداد ۱۰ عدد گل از هر گلدان به‌طور تصادفی انتخاب و فاصله گلبرگ‌ها به صورت تک گل اندازه‌گیری و میانگین آن‌ ها محاسبه گردید و برای هر گلدان یادداشت شد.
۳-۶-۵- وزن گل یا گلبرگ (تر و خشک)
برای اندازه‌گیری وزن تر و خشک گل محصول هر گلدان پس از برداشت بلافاصله با بهره گرفتن از ترازوی دیجیتال توزین شد. برای اندازه‌گیری وزن خشک محصول هر گلدان به‌طور جداگانه بر روی کاغذ در آون به مدت ۴۸ ساعت خشک گردید. بعد از خشک شدن گل‌ها، وزن (عملکرد) گل خشک هر گلدان به‌طور جداگانه به وسیله ترازوی دیجیتال مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. با توجه به این که گل‌های بابونه به‌طور یکنواخت نمی‌رسند جمع‌ آوری گل‌ها در برداشت‌های متفاوت صورت گرفت در پایان مجموع برداشت‌ها به عنوان وزن تر و وزن خشک گل برای هر گلدان محاسبه گردید.
۳-۶-۶- وزن (تر و خشک) ریشه
برای اندازه‌گیری (وزن تر و خشک) ریشه پس از برداشت جهت عملکرد گل ۳ بوته به‌طور تصادفی از هر گلدان انتخاب گردید و وزن تر ریشه با بهره گرفتن از ترازوی دیجیتال اندازه‌گیری شد. پس از خشک کردن ریشه‌ها در آون به مدت ۴۸ ساعت دوباره ریشه‌ها توزین شدند. سپس میانگین وزن آن‌ ها به عنوان وزن تر و خشک ریشه برای هر گلدان یادداشت شد.
۳-۶-۷- وزن ساقه (تر و خشک)
برای اندازه‌گیری وزن تر و خشک ساقه پس از برداشت گل، ۳ بوته به‌طور تصادفی از هر گلدان انتخاب و به‌طور کامل از گلدان‌ها برداشت شد وزن تر ساقه پس از جدا نمودن ریشه از بوته با بهره گرفتن از ترازوی دیجیتال توزین شد. پس از خشک کردن آن در آون وزن خشک آن هم توزین شد سپس میانگین وزن آن‌ ها به عنوان وزن تر ساقه و وزن خشک ساقه برای هر گلدان یاداشت شد.
۳-۶-۸- سرعت رشد
برای اندازه‌گیری CGR (سرعت رشد محصول) در این آزمایش، در فواصل زمانی ۱۰ روز نمونه­برداری کرده و افزایش ماده خشک در فاصله بین دو نمونه­برداری بر حسب گرم در مترمربع در روز محاسبه گردید. در فواصل زمانی مختلف گیاه از سطح خاک گلدان کف بر شد و پس از خشک شدن در آون در دمای ۷۲ درجه سانتی‌گراد وزن خشک آن‌ ها محاسبه گردید. سرعت رشد CGR در یک فاصله زمانی مشخص برابر است با:

که در آن W2-W1 وزن خشک گیاه در ابتدا و انتهای فاصله زمانی مورد نظر و T2-T1 روزهای مربوطه و SA سطح خاکی است که در هر بار نمونه گیری به وسیله گیاه اشغال شده است.
۳-۶-۹- عملکرد گل
زمان برداشت در تاریخ ۲۴/۴/۹۲ با دست از چین اول انجام گرفت. محصول هر گلدان پس از برداشت در پاکت­های کاغذی که برای این کار آماده شده بود قرار گرفت نام و شماره گلدان، میزان نیتروژن و تنش خشکی استفاده شده در هر گلدان به وسیله اتیکت‌هایی روی پاکت­ها چسبانده شد. وزن تر عملکرد هر گلدان توزین شد و با توجه به اینکه درصد رطوبت محصول بالا بود، اقدام به خشک کردن محصول گردید که پس از خشک کردن مجدداً محصول هر گلدان وزن گردید و وزن‌های به دست آمده در جداولی نوشته شده و در محاسبات آماری مورد استفاده قرار گرفت. برداشت در سه چین انجام گرفت.
روش اسانس گیری
پس از خشک شدن، گیاهان در هر تیمار به دقت آسیاب شده و وزن خشک گیاه در هر تیمار مشخص گردید.. مقدار ۲۰ گرم از وزن خشک به دست آمده از هر تیمار ( برای تکرارها نیز این عمل انجام گرفت)، توزین شده و اسانس موجود در گیاه با روش تقطیر با بهره گرفتن از دستگاه کلونجر استخراج گردید.
یک روش ساده و قدیمی برای تهیه اسانس گیاهان، روش تقطیر با آب است. دستگاه‌های مختلفی برای این روش طراحی شده‌اند. یکی از این دستگاه‌ها، دستگاه کلونجر است. در این روش، گیاه مورد نظر به‌طور مستقیم در یک بالن تقطیر داخل آب قرار گرفته، به‌طوری که حدود دو سوم حجم بالن توسط آب اشغال شده و حرارت داده می‌شود. بخارهای تولید شده آب حاوی مولکول‌های اسانسی نیز هستند. این بخارات پس از عبور از لوله‌های مبرد، مایع شده و در قسمت گیرنده جمع‌ آوری می‌شود. بهتر است گیاه توسط آب داخل بالن پوشانده شده و با بدنه بالن در تماس نباشد، زیرا گرمای مستقیم بالن موجب سوختن گیاه و ایجاد بوی نامطبوع و نیز موجب تخریب و برهم خوردن درصد واقعی ترکیبات اسانسی می‌گردد. برای جلوگیری از این عمل، ظرف تقطیر را به‌طور غیرمستقیم مثلاً یک توری نسوز بین شعله و ظرف تقطیر قرار می‌دهند و یا بهتر است حرارت با بهره گرفتن از شوف بالن تأمین شود. همچنین در این روش برخی از ترکیبات موجود در اسانس ممکن است با آب هیدرولیز شده و لذا کیفیت اسانس تحت تأثیر قرار گیرد. گذشته از این مسائل، بازده بعضی از اسانس ها با این روش افزایش نشان داده است. در بخش مبرد دستگاه کلونجر متراکم شدن و میعان بخارات آب حاصل می‌گردد. این بخارات حاوی تعداد زیادی مولکول‌های اسانسی است. با سرد شدن آب، مولکول‌های مذکور نیز سرد شده و در دمای معمولی از آب جدا می‌شود. این مولکول‌ها روغنی بوده و با مولکول‌های آب ترکیب نمی‌شود و جدا از هم می­مانند. این فاز روغنی زرد کم رنگ یا بی‌رنگ و گاهی در برخی گیاهان سبز کمرنگ می‌باشد. اسانس موجود در گیاهان معمولاً پس از دو تا پنج ساعت تقطیر با آب استخراج می‌گردد. اصولاً هرگاه تشخیص دهیم که حجم اسانس تهیه شده تغییری نمی‌کند، آنگاه تقطیر را متوقف می‌کنیم.اسانس حاصل را با دقت در یک بشر ریخته و کمی سولفات سدیم (Na2So4) بدون آب، جهت جذب آب و اندک رطوبتی که همراه اسانس است اضافه نموده و اسانس را که به حالت مایع است، از صافی پنبه یا پشم‌شیشه عبور می‌دهند. سولفات سدیم با جذب ذرات آب همراه اسانس تبدیل به جسم سختی شده و اضافه آن به شکل پودر سفیدرنگی در ته بشر باقی می‌ماند. در نهایت آن را با کمی هگزان شستشو داده و به ظرف حاوی اسانس خالی نمود.اسانس به دست آمده را در یک ظرف تیره ریخته و درپوش آن را می‌بندند و در دمای ۲ تا ۴ درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌کنند.
صفاتی که از بوته‌های هر گلدان اندازه‌گیری شدند عبارتند از:
۱-ارتفاع ساقه
۲-تعداد گل در مترمربع
۳-عملکرد گل
۴-عملکرد بیولوژیک
۵-شاخص برداشت
۶- وزن هزار دانه
۷- سرعت رشد
۸- درصد اسانس
۳-۹- محاسبه آماری و نرم‌افزارهای مورد استفاده در طرح
تحلیل آماری داده‌ها با بهره گرفتن از نرم‌افزار SPSS و مقایسه میانگین‌ها نیز با بهره گرفتن از آزمون دانکن انجام شد و برای رسم نمودارها از نرم‌افزار Excel استفاده شد.

فصل چهارم
نتایج و بحث

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.