- بعد مناسكي كه عبارت است از آداب و رسوم و مراسمي كه هر دين از پيروان خود انتظار دارد كه آن‌ ها را به جا آورند.
- بعدعاطفي يا تجربي كه ناظر به عواطف، تصورات و احساسات پيروان يك دين به وجودي ربوبي همچون خدا يا واقعيتي غايي و اقتداري متعالي است.
- بعد فكري يا دانش ديني كه مشتمل بر اطلاعات و دانسته‌هاي بنيادي در مورد معتقدات هر دين است.
- بعد پيامدي يا آثار ديني كه ناظر بر اثرات باورها، اعمال، تجارب و دانش ديني بر زندگي روزانه است و به عبارت ديگر تأثير و انعكاس ديني در رفتارهاي روزمره است ( كتابي و ديگران، 177:1383).
بنابراين براساس تئوري هويت اجتماعي تاجفل و با تركيب ابعاد هويت ديني از ديدگاه گلارك و استارك سه بعد هويت اجتماعي و ديني را براي بررسي هويت ديني کاربران شبكه‌هاي اجتماعي انتخاب و پرسشنامه نيز بر همين مبنا طراحي مي‌شود. اين سه بعد عبارتند از: ” احساس، باور و عمل ” .
گيدنز تأمل و بازانديشي در مورد هويت را منحصر به دوران مدرن مي‌داند. در متن چالش‌هاي دنياي مدرن است که سنت و طبيعت، مرجعيت خود را از دست داده‌ و فرد در يک فضاي آکنده از اطلاعات دائماً به تأمل در مورد هستي خويش مي‌پردازد ( نش^[41]، 1382: 91 ). با توجه به رويکرد گيدنز می‌توان چنين گفت که فرد در جريان هويت‌يابی خود به طور عام و هويت ديني به طور خاص موجودي صرفاً منفعل و پذيرنده نيست؛ بلکه به تفسير هويت خويش مي‌پردازد، اين تفسير بريده بريده و منقطع نيست؛ بلکه از مقداري ثبات و استمرار برخوردار است. پس بر اين اساس می‌توان دو گونه هويت ديني سنتی و مدرن را از يکديگر متمايز کرد. اين دو گونه هويت ديني، دو نمونه‌ی آرماني هستند که براساس هدف اين تحقيق ساخته شده و به شرح زير تعريف می‌شود:
الف- هويت ديني سنتي: ارزش‌ها, احساسات و شناخت‌هاي اين نوع هويت در شرايط جامعه‌پذيري به فرد منتقل شده و کمتر مورد وارسي و کندو کاو قرار گرفته است. در واقع فردي که هويت ديني سنتي دارد يا اين‌گونه طبقه‌بندي مي‌شود، کمتر حقايق و قطعيت‌هاي ديني را مورد پرسش و بازبيني قرار داده, ارزش‌هاي ديني را امري نسبتاً مطلق در نظر گرفته و احساساتش نسبت به دين بيشتر متعصبانه و تزلزل ناپذير است.
ب- هويت ديني مدرن: در اين نوع هويت ارزش‌ها, احساسات و شناخت همواره مورد بازبيني و نقد قرار گرفته و فرايند شک انديشي در مورد آن‌ ها, به آن‌ ها ويژگي سيال و مدرن داده است. فردي که هويت ديني مدرن دارد، حقايق و ارزش‌هاي ديني را کمتر امور مطلق ديده؛ بلکه براي آن‌ ها بيشتر منزلت نسبي قايل است و بيشتر اين حقايق و ارزش‌ها را مورد پرسش و بازبيني قرار داده و احساسات منعطف‌تر و شک انديشانه‌تر نسبت به دين دارد.
پیشینه تحقیق
2-4 تحقيقات داخلي
رساله دكتراي بهزاد دوران در سال 1381 در دانشگاه تربيت مدرس تهران در مورد “ تأثيرات فضاي سايبرنتيك بر هويت “ از جهاتي به موضوع اين پژوهش نزديك است كه به طور مختصر به آن اشاره مي‌شود.
محقق با طرح سؤالاتي در مورد تجربه‌ی فضاي سايبرنتيك و تأثير آن بر هويت‌هاي خانوادگي، همالان و هويت ملي؛ با پرداختن به تئوري‌هاي مربوط به فضاي سايبرنتيك و همچنين هويت، ارتباط مستقيمي را ميان ارتباط و هويت برقرار مي‌سازد. نتايج تحقيق به طور خلاصه به شرح زير است:

• • وجود رابطه ميان فضاي سايبرنتيك و تضعيف هويت خانوادگي مورد تأييد قرار نمي‌گيرد.

• • وجود رابطه ميان فضاي سايبرنتيك و تضعيف هويت همالان مورد تأييد قرار نمي‌گيرد.

• • وجود رابطه ميان فضاي سايبرنتيك و تضعيف هويت ملي مورد تأييد قرار نمي‌گيرد.

• • به‌نظر مي‌رسد تجربه‌ی فضاي سايبرنتيك نه تنها تجربه‌اي منحصر به فرد در خانواده محسوب نمي‌شود، بلكه مي‌توان آن را تجربه‌اي نسبتاً جمعي به حساب آورد. علاوه بر اينكه اينترنت به خودي خود مي‌تواند محور تجمع‌هاي خانوادگي قرار گيرد، مي‌تواند موضوع گفتگوها و تعاملات خانوادگي نيز واقع شود. پس مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه اگرچه فضاي سايبرنتيك فرصت تعاملات رو در رو را كمتر ساخته ولي در عين حال محور تجمع اعضاي خانواده و موضوع گفت‌وگوها و تعاملات فيمابين گرديده‌است.

• • دامنه‌ی دوستي‌هاي فضاي واقعي غالباً به فضاي سايبرنتيك نيز بسط يافته است، به قسمي كه دوستان كماكان توانسته‌اند پيوندهاي قوي ميان خود را محفوظ دارند. از سوي ديگر، به‌نظر مي‌رسد عمق پيوندهاي دوستي تازه شكل گرفته بر روي اينترنت چيزي كمتر از دوستي‌هاي فضاي واقعي نباشد (دوران؛ 1381).

مقاله‌ی “جوانان و فراغت مجازي” به بررسي كاركردهاي چت در كافي‌نت‌هاي تهران پرداخته‌است. پژوهشگر با طرح دو مفهوم “رسانه‌اي شدن” و “خانگي‌ شدن” به توصيف نحوه‌ی گذران اوقات فراغت در جامعه‌ی جوان ايراني پرداخته است و در اين ميان فضاي چت‌روم‌هاي اينترنتي به منزله‌ی عرصه‌اي مدرن براي سرگرمي مورد توجه قرار گرفته است. در نهايت سرگرمي‌هاي مجازي را عاملي مي‌داند كه علاقه‌ی جوانان به مشاركت اجتماعي و فعاليت‌هاي مدني را با انگيزه‌هاي مختلف تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد و ممكن است بر مهارت‌هاي اجتماعي آنان در تدارك فراغت‌هاي گروهي و تفريحات و بازي‌هاي غيرمجازي تأثير منفي بگذارد. همچنين مجاورت طولاني با فضاي مجازي مي‌تواند به تأثيرپذيري افراطي از هنجارها و ارزش‌ها در عرصه‌هاي مختلف ارتباطي و اجتماعي انجاميده و با تقويت جهان‌وطني تعلقات ملي و سنتي كاربران را تحت تأثير قرار دهد (ذكايي،1383).
تحقيق ديگر مربوط به “بررسي تأثيرات استفاده از اينترنت بر نسبي‌نگري هنجاري و جهاني‌نگري دانشجويان دانشگاه تبريز “ است. بر اساس نتيجه‌ی اين پژوهش، اختلاف معناداري بين كاربران و غير كاربران اينترنت در مورد احساس تعلق به ملل و جوامع ديگر وجود نداشته است. اما بين كاربران و غيركاربران در ميزان نسبي‌نگري هنجاري تفاوت وجود دارد و كساني‌كه بيشتر از اينترنت استفاده نموده‌اند، نسبت به‌آن‌هايي كه استفاده ننموده‌اند نسبي‌نگرتر بودند ( گدازگر و موسي پور، 1383).
” بررسي رابطه استفاده از اينترنت و هويت ديني كاربران “ عنوان پايان‌نامه‌ی ديگري ‌است كه با رويكردي تلفيقي برگرفته از تئوري‌هاي استفاده و خوشنودي، كاشت يا پرورش و تئوري ساخت‌يابي گيدنز با روش پيماشي، به شناسايي اين رابطه پرداخته‌است. و در نهايت به اين جمع بندي مي‌رسد كه: متغير مدت استفاده کاربران از اينترنت به صورت مستقيم، و متغيرهای ميزان استفاده کاربران از اينترنت، نوع استفاده کاربران از اينترنت، انگيزه و هدف کاربران در استفاده از اينترنت، مشارکت و فعال بودن کاربران در استفاده از اينترنت و ميزان تحصيلات کاربران به صورت غيرمستقيم و متغيرهای واقعی تلقی کردن محتوای سايت‌های اينترنت از سوی کاربران و پايگاه اقتصادی- اجتماعی کاربران هم به صورت مستقيم و هم به صورت غيرمستقيم بر متغير وابسته تحقيق؛ يعنی هويت‌دينی کاربران تأثير می‌گذارند (عباسي قادي؛1386).
” بررسي كاركردهاي شبكه‌هاي اجتماعي، مطالعه موردي فيس‌بوك “ عنوان پايان‌نامه‌ی ديگري است كه پژوهشگر در آن از يك سو دانشجويان را كه به‌طور معمول قشر جوان جامعه را تشكيل مي‌دهند، يكي از مخاطبان اصلي شبكه‌هاي اجتماعي مي‌داند كه به دليل برخورداري از سواد رسانه‌اي بيشتر و آشنايي با فن‌آوري‌‌هاي رسانه‌اي بيشتر از ساير اقشار جامعه از فيس‌بوك استفاده مي‌كنند و از سوي ديگر، مسأله‌ی سرمايه اجتماعي در شبكه‌هاي اجتماعي را به عنوان يكي از موضوعات قابل توجه در تحليل مسائل اجتماعي دانسته و شبكه‌هاي اجتماعي اينترنتي را به عنوان منبعي براي تعيين سطح سرمايه اجتماعي مورد سنجش قرار مي‌دهد.
نتايج اين تحقيق كه به روش پيمايشي صورت گرفته‌است، نشان داده كه ميزان سرمايه‌اجتماعي در شبكه اجتماعي فيس‌بوك، كمي بيشتر از حد متوسط است، بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش نزديك به 48 درصد از دانشجويان يك دقيقه تا نيم ساعت از وقت خود را در فيس‌بوك مي‌گذرانند. براساس اعلام فيس‌بوك 50 درصد از كاربران هر روز به اين سايت مراجعه مي‌كنند؛ اين در حالي است كه اين آمار در بين دانشجويان ايراني، 39 درصد است. هم‌چنين 79 درصد پاسخگويان از نام واقعي خود در فيس‌بوك استفاده مي‌كنند و اغلب بين يك تا 50 دوست در فيس‌بوك دارند درحالي كه متوسط دوستان هر كاربر در فيس‌بوك 130 دوست است ( قوانلو قاجار، 1389).
” بازنمايي گرايش‌هاي سياسي كاربران ايراني در شبكه‌هاي اجتماعي مجازي با مطالعه موردي فيس‌بوك “ عنوان پايان‌نامه‌اي است كه در پي پاسخ به اين سؤال اساسي است كه: در شبكه‌هاي اجتماعي مجازي مانند فيس‌بوك، نحوه‌ی ابراز گرايش‌هاي سياسي كاربران و دليل انتخاب اين فضا براي بازنماياندن اين گرايشات سياسي چيست؟ و نيز دلايل خودگشودگي افراد در زمينه‌هاي مختلف در اين شبكه مجازي چيست؟
نتايج حاصل از يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه دلايل خودگشودگي افراد در زمينه‌هاي مختلف به ويژه در زمينه سياست در وب سايت شبكه اجتماعي فيس‌بوك به خاطر فضاي آزادي است كه در فيس‌بوك و هم‌چنين در فضاي واقعي در روزهاي منتهي به پايان انتخابات در خيابان‌ها شكل گرفته بود، كه در نهايت منجر به خود اظهاري كاربران و آشكارا ابراز كردن علايق و عقايدشان شده‌است (رجبي، 1389).
” بررسي نقش و تأثير فيس‌بوك بر شكل‌گيري شبكه‌هاي اجتماعي از ديدگاه متخصصان و كارشناسان امور رسانه “ عنوانپايان‌نامه‌اي است كه با هدف شناخت و توصيف شبكه‌هاي اجتماعي مجازي به عنوان يك كانال جديد ارتباطي، معرفي كاربردهاي آن و توصيف مدل ارتباطي كاربران ارائه شده‌است. توصيف وسعت تأثيرگذاري ساختار اين شبكه‌ها بر هنجارهاي رفتاري كاربران آن در فضاي واقعي،‌ هم‌چنين نقش و موقعيت رهبران فكري، گروه‌هاي نخستين و ثانويه در بستر شبكه‌هاي اجتماعي مجازي بررسي شده‌است. اين پژوهش در پي بررسي ديدگاه بومي و مقايسه‌ی آن با ديدگاه صاحب‌نظران خارجي نسبت به تنوع كاركرد شبكه‌هاي اجتماعي مجازي در مناسبات اجتماعي، به رشته‌ تحرير درآمده‌است (پوري، 1389).
” بررسی فرصت‌ها و چالش‌های موجود پیرامون وضعیت هویت ایرانی در فضای مجازی” نیز عنوان پايان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد فرهاد مهدوی، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی است که در بهمن ماه 89 دفاع شده‌است. این پژوهش با هدف شناسایی فرصت‌های پیرامون وضعیت هویت ایرانی در فضای مجازی، شناخت راه‌کارهای دفاع سایبری از هویت کشورمان صورت گرفته‌است که براساس نتایج حاصل از این پژوهش مشخص شده که بین فرصت‌های موجود در فضای سایبر و تقویت هویت ایرانی؛ بین چالش‌های هویت ایرانی و فضای سایبر و هم‌چنین بین فعالیت دولت و سازمان‌های غیر دولتی در فضای مجازی و تقویت هویت ایرانی رابطه وجود دارد.
تحقیقات زیر توسط محققان و مراکز مطالعاتی و دانشگاه های مختلف انجام شده است :
بررسی نفوذ شبکه های اجتماعی در میان کاربران ایرانی
حمید ضیایی پرور پژوهشگر حوزه رسانه‌های جدید در سال 1388 در پي شروع پروژه اي تحقيقاتي به سفارش موسسه مطالعات بين المللي ابرار معاصر تهران در باره شبكه هاي اجتماعي ، دست به انجام تحقيقي گسترده در اين باره زد .(دید،1389) در حين انجام اين فرآيند، محقق از طريق يك پرسشنامه آنلاين ميزان نفوذ شبكه هاي اجتماعي مجازی در ميان كاربران ايراني را مورد اندازه گيري و سنجش قرار داد . هدف اصلی این تحقیق ، این بود که میزان نفوذ شبکه های اجتماعی مورد نظر در این پژوهش را در میان کاربران ایرانی اینترنت مورد سنجش قرار دهد ، همچنین محقق به دنبال کسب پاسخ سوالاتی در باره میزان نفوذ شبکه های اجتماعی مجازی مختلف و تاثیر آنها بر تحولات سیاسی و اجتماعی و به ویژه انتخابات سال 88 و مسایل بعد از آن بود . مقایسه بین شبکه های مختلف اجتماعی و میزان محبوبیت آنها در میان کاربران اینترنت در ایران از دیگر هدف های این تحقیق بود.
بر این اساس پژوهش با استفاده روش تحقيق پيمايشي مبتني بر پرسشنامه آنلاين ، با جامعه آماري 1750 نفر انجام شد و نمودارها و جداول و اطلاعات اوليه با دو ابزار تحليل آماري Polldaddy و Excel 2007 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و نتایج زیر به دست آمد:
شرکت کنندگان در این تحقیق پیمایشی از 10 کشور جهان شامل ایران ، انگلستان ، افغانستان ، استرالیا ، چین ، فرانسه ، آمریکا ، ایرلند ، هند ، روسیه بودند که به ترتیب ایران با 55 درصد ، انگلستان با 15 درصد و بقیه کشورها هر یک با حدود 3 تا7 درصد به ترتیب بیشترین فراوانی را از نظر منطقه جغرافیایی کاربران تشکیل می دادند .
نتایج به دست آمده نشان داد 78 درصد شرکت کنندگان به این سوال پاسخ مثبت و 22 درصد پاسخ منفی داده اند . این نسبت بالا می تواند نشان دهنده میزان بالای نفوذ شبکه های اجتماعی در میان کاربران ایرانی تلقی شود. به عبارت ديگر بر اساس يافته اين تحقيق 78 درصد كاربران اينترنت در ايران عضو يكي از انواع شبكه هاي اجتماعي هستند .
2-4-1- جنگ نرم سایبری در فضای شبکه های اجتماعی
این تحقیق با عنوان «جنگ نرم سایبری در فضای شبکه های اجتماعی مجازی» به سفارش موسسه مطالعات بين المللي ابرار معاصر تهران در سالهای 1388و 1389 توسط حمید ضیایی پرور انجام شد ، هدف از این تحقیق بررسی مهمترین اقدامات جریان های معاند نظام و کشورهای خارجی علیه منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از طریق شبکه های اجتماعی مجازی بود . در این پژوهش ، روش تحلیل محتوای شبکه های اجتماعی مجازی مورد نظر بوده و روش گرد آوری اطلاعات نیز استفاده از سایتهای اینترنتی و فناوری های خبرخوان آنلاین بوده است . دوره زمانی مورد بررسی نیز خرداد تا بهمن ماه 1388 بود . جامعه آماری تحقیق 8 وب سایت اصلی شبکه های اجتماعی مجازی ( 1- فیس بوک2-توئیتر3-یوتیوب4- بالاترین5- فیلکر6- ویکی پدیا 7 - گوگل ریدر 8- اورکات) بوده و در هر ماه رخدادهای مهم سیاسی به صورت هدفمند انتخاب شده و تحولات مربوط به آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.بر این اساس 7 تاکتیک اساسی جنگ نرم سایبری در فضای شبکه های اجتماعی مجازی طی ماه های مورد بررسی شناسایی و بررسی شد . یافته های این تحقیق نشان دهنده رشد بی سابقه فیس بوک در ایران بود به گونه ای که این سایت پس از گوگل و یاهو در چند روز مانده به انتخابات به سومین سایت محبوب در کشور بدل شد، بررسی سایت الکسا نیز نشان می دهد فیس بوک اکنون پنجمین سایت پر بازدید کننده ایران است.
2-4-2 بررسی فرصت ها و چالشهای موجود پیرامون وضعیت هویت ایرانی در فضای مجازی
فرهاد مهدوی دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد تهران مرکزی پژوهشی با عنوان «بررسی فرصت ها و چالشهای موجود پیرامون وضعیت هویت ایرانی در فضای مجازی» در زمستان 1388 انجام داد و نتایج آن در سال 1389 به صورت رساله کارشناسی ارشد دفاع شد . در این تحقیق که با هدف شناسایی فرصتها و تهدیدهای پیرامون وضعیت هویت ایرانی در فضای مجازی و با روش پیمایشی دیدگاه های استادان ارتباطات دانشگاه های تهران را مورد سنجش قرار می داد نتیجه گیری شد که: بین هویت ایرانی و فرصتهای موجود در فضای سایبر رابطه وجود دارد ، بین دفاع سایبری و تقویت هویت ایرانی رابطه وجود دارد ، بین چالشهای هویت ایرانی و فضای سایبررابطه وجود دارد و سرانجام اینکه بین فعالیت دولت، سازمانهای غیر دولتی درفضای مجازی وتقویت هویت ایرانی رابطه وجود دارد. این تحقیق همچنین نشان داد عملکرد کاربر در جهت خوشایند شبکه های بین المللی برای محتوا آفرینی در فضای سایبر نبوده و فعالیت کاربران این شبکه های اجتماعی مجازی صرفا در جهت برآورده کردن نیازهای اطلاعاتی و سرگرمی کاربران می باشد و چنانچه شبکه های اجتماعی بومی و ملی در ایران راه اندازی شود به گونه ای که بتواند نیازهای مذکور را پاسخ دهد مورد استقبال کاربران قرار خواهد گرفت .

2-4-3- بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در تحولات سال 1388
تحقیق چهارم توسط دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان با نام ایمان آخی زاد در سال 1390 انجام شده است . پژوهش مذکور با عنوان « بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در تحولات سال 1388 از نگاه دانشجویان ارشد ارتباطات دانشگاه های تهران» ،در صدد تبیین ابعاد مختلف جنگ نرم سایبری علیه ایران وتکنیک های به کار برده دشمن بخصوص با تمرکز بر فضای شبکه های اجتماعی مجازی برآمد . اهداف این تحقیق عبارت بود از: «بررسی نقش شبکه های اجتماعی در تحولات سال1388 و رخدادهای بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم در ایران» و «آگاه سازی افکار عمومی از برنامه های دشمن در فضای شبکه های اجتماعی » و ارائه راهکارهایی برای مقابله با جنگ سایبری در فضای شبکه های اجتماعی مجازی» .در این تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده و تکنیک گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه بود. جامعه آماری تحقیق نیز عبارت بودند از : دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی در چهار دانشگاه :1- دانشگاه تهران2- دانشگاه علامه 3- دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات 4- دانشگاه آزادتهران مرکزی که جمعا 350 نفر را شامل می شود که از این میان یک جامعه نمونه 100 نفری انتخاب شدند . تحقیق مشخص کرد که جامعه دانشجویان کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات در تهران با محدودسازی شبکه های اجتماعی مخالف بوده و با آنالیز کردن این شبکه ها در رسانه ملی به وسیله متخصصان این حوزه موافق هستند . با توجه به نتایج پژوهش ،برخی پیشنهاد های موثر برخاسته از تحقیق عبارت بودند از:
1- کنترل و رصد کردن برنامه های دشمن به وسیله متخصصان ارتباطی و کالبد شکافی آنها در رسانه ملی.
2- ضرورت تجزیه و تحلیل شبکه های اجتماعی مجازی و تبیین هدف آنها از بمباران اطلاعاتی منفی کاربران.
3- محدود نکردن اینترنت(شبکه های مجازی)و افزایش پهنای باند اینترنتی به شرط استفاده درست در جهت ارتقای علمی و امنیت ملی و تبلیغ فرهنگ ایرانی اسلامی.
2-4-4 بررسي رابطه شبكه هاي اجتماعي مجازي بر ارتباطات اجتماعي دانش آموزان دبيرستان شهر تهران
پنجمین تحقیق در این حوزه با کمک دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره آقای علی پورضرابیان با عنوان «بررسي رابطه شبكه هاي اجتماعي مجازي بر ارتباطات اجتماعي دانش آموزان دبيرستان شهر تهران » در سال 1390 انجام گردید . این تحقیق نیز با روش پیمایشی و نمونه گیری بر روی 314 نفر از جامعه آماری پژوهش با روش نمونه گیری کوکران انجام شد و نتایج زیر به دست آمد:
با توجه به یافته‌های به دست آمده از این تحقیق می توان بیان داشت که شبکه های اجتماعی مجازی، تاثیرات بسیار شدیدی بر هنجارهای اخلاقی، مهارتهای ذهنی، سرگرمی و سپس اعتقادات دینی کاربران آنها داشته اند. به عبارت دیگر، تغییرات انجام شده در کیفیت و کمیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی، با تغییرات نسبتاً بالایی در این متغیرها همراه خواهد بود. از این رو همسویی یا عدم همسویی محتوای شبکه‌های اجتماعی مجازی با اهداف مورد نظر در هنجارهای اخلاقی، مهارتهای ذهنی، سرگرمی و اعتقادات دینی، می‌تواند همسویی‌ها یا عدم همسویی‌ها در این قشر از جوانان را تبیین نماید. نتایج استخراج شده از پژوهش نشان دهنده ارتباط معنادار، مثبت و شدیدی ما بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و ارتباطات اجتماعی دانش آموزان بود . این پژوهش رابطه معنا دار میان استفاده دانش آموزان تهرانی با 10 متغیر زیر را اثبات کرد : هنجارهای اخلاقِ ، میزان روابط با خانواده ، روابط با دوستان ، فعالیت های آموزشی، مهارت های اجتماعی ، اعتقادات دینی ، خلاقیت و ابتکار ، مهارت های ذهنی ، سرگرمی، اوقات فراغت، ارتباطات اجتماعی .
* تحقیقی با عنوان «بررسی نقش و تاثیر فیس‌بوک بر شکل‌گیری شبکه‌های اجتماعی از دیدگاه متخصصان و کارشناسان امور رسانه» به‌راهنمایی دکتر سید وحید عقیلی در مقطع کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز توسط آقای احسان پوری انجام شده است.
*پژوهش دیگر با عنوان «برساخت سوژه‏ی لاکانی وبلاگرهای نوجوان در شبکه‏های مجازی (تحلیلی نشانه‏شناختی)» به‌راهنمایی دکتر مهران سهراب‏زاده در مقطع کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه کاشان اسماعیل حسام مقدم انجام شده است.
* پژوهشی دیگر با عنوان ((كاركردهای شبكه‌های اجتماعی مجازی برای دانشجویان؛ مطالعه موردی فیس بوک))در دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات به‌راهنمایی دکتر محمد سلطانی‌فر در مقطع کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی توسط آقای مصطفی قوانلو قاجار انجام شده است .