در راستای تحقق این هدف، در گام پنجم مدل مفهومی و با بهره گیری از تکنیک سوات، مسائل و موضوعات استراتژیک دفاتر مورد مطالعه و شناسایی گردید که نتایج تفصیلی حاصل پیشتر در فصل چهارم ارائه گردیده است. در مجموع، نتایج تحلیل سوات حاکی از آن است که وضعیت سازمان از حیث قرار گیری در موقعیت استراتژیک، در ناحیه محافظه کارانه می باشد. این بدان معناست که سازمان می بایست با بهره گیری از مزیت های بالقوه ای که در فرصت های محیطی نهفته است، حداکثر تلاش خود را برای جبران نقاط ضعف موجود بکارگیرد. به عبارتی سازمان هایی که در موقعیت محافظه کارانه قرار دارند از وضعیت خارجی مناسبی برخوردارند ولی وضع داخلی خوبی ندارند. لذا در اینجا استراتژی هایی باید اولویت یابند که در راستای تحقق این هدف قرار داشته باشند. استراتژی هایی که در این وضعیت توصیه می شوند عبارتند از : رسوخ در بازار، توسعه بازار، توسعه محصول، تنوع همگون. بر این اساس به منظور شناسایی بهترین استراتژی ها از نقاط ضعف و فرصت های موجود استفاده می شود. در این تحقیق تعداد ۱۵ موضوع به عنوان نقاط ضعف، و نیز ۱۰ مسئله به عنوان فرصت های سازمان پیشخوان شناسایی شد. لذا به همین منظور در ادامه استراتژی هایی با هدف بهره گیری از این فرصت ها و تقویت نقاط ضعف پیشنهاد و ارائه می گردد.

WEAKNESS

WEAKNESS

رویکرد ما در این مطالعه بیشتر به رویکرد بازاریابی نزدیک می باشد. در این راستا با مرور ادبیات مربوطه در حوزه ی بازاریابی، مقیاسهای مناسب را برای سنجش متغیرهای مطالعه استخراج کرده و به شرح و پیش بینی رفتار مصرف کننده می پردازیم.

موون و مینور^[۲۳] (۲۰۰۱) از یک نگاه دیگر، سه دیدگاه را برای بررسی هر تصمیم خرید، معرفی می کنند:
دیدگاه تصمیم گیری : در این دیدگاه مصرف کنندگان، تصمیم گیرندگانی عقلایی هستند. یعنی در پی حل مسئله اند: تشخیص مسأله، تحقیق، ارزیابی بدیل، انتخاب و ارزیابی بعد از اکتساب.
دیدگاه تجربی : خرید بر مبنای هیجانات و احساسات، بدون رویکرد عقلایی.
دیدگاه تأثیر رفتاری : مربوط به رفتاری است که نیروهای قوی محیطی، مصرف کننده را به سمتی سوق می دهند که او بدون احساسات و یا باورهای قوی از پیش ساخته شده اقدام به خرید محصول می کند. این نیروهای محیطی می توانند ابزارهای ارتقای فروش، هنجارهای فرهنگی، محیط و یا فشارهای اقتصادی باشند.
البته همانطور که در قسمتهای آتی مشاهده خواهد شد رویکرد ما در این مطالعه مطابق با دیدگاه سه بخشی بوده، که ترکیبی از هر سه رویکرد ذکر شده در بالاست. به بیان دیگر آنچه که در این تحقیق مورد نظر ماست، خریدهایی است که دارای عناصری از هر سه دیدگاه مطرح شده هستند.
عوامل تأثیر گذار بر رفتار مصرف کننده
اکثر مؤلفان در این زمینه، عوامل اثر گذار بر رفتار مصرف کننده را به دو دسته ی عوامل بیرونی و درونی تقسیم می کنند (موون و مینور ۲۰۰۱، Hawkins et al 2004، Solomon 2006، Schiffman and Kanuk 2008،Peter and Olson 2010). هاوکینز^[۲۴] و دیگران (۲۰۰۴) در یک مدل جامع، عوامل تأثیر گذار بر رفتار مصرف کننده را مانند شکل ۲-۴ ارائه می دهند. در این مدل عوامل مؤثر درونی و بیرونی در تعاملی دوسویه با یکدیگر، بر روی برداشت از خود و سبک زندگی تأثیر گذاشته و با ایجاد نیازهای متناسب، فرایند تصمیم گیری خریدار را رقم می زنند. یکی از عوامل مؤثر درونی، نگرش مصرف کننده می باشد.
فرایند تصمیم گیری
تجارب و آموخته ها
عوامل مؤثر درونی: ادراک و یادگیری
حافظه
انگیزه ها و شخصیت
احساسات
نگرشها و باورها
نیازها و تمایلات
تجارب و آموخته ها
عوامل مؤثر بیرونی: فرهنگ
خرده فرهنگ
عوامل جمعیت شناختی
موقعیت اجتماعی
گروه های مرجع
خانواده
فعالیت های بازاریابی
برداشت از خود و سبک زندگی
مدل جامع رفتار مصرف کننده (هاوکینز و دیگران ۲۰۰۴)
هدف ما در این مطالعه این است که ببینیم چگونه نگرش مصرف کننده، خود با تأثیر گرفتن از عوامل درونی مانند باورها، احساسات و شخصیت مصرف کننده و همچنین عوامل بیرونی که بطور مشخص بر روی کشور محل ساخت (COO) محصول تمرکز دارد بر روی تصمیم گیری خرید مصرف کننده تأثیر می گذارد. بنابراین در قسمتهای بعدی، بطور مشخص به مطالعه و بررسی دو مبحث نگرش و کشور محل ساخت محصول می پردازیم و ادبیات موضوع را در این دو زمینه مرور می کنیم. در این راستا ابتدا به شرح و توصیف مفهوم نگرش پرداخته و اجزاء، ابعاد و کارکردهای آنرا مورد بررسی قرار می دهیم. سپس چگونگی شکل گیری و تغییر نگرش را در نظریات مختلف مورد بحث قرار داده و در نهایت نقش COO را در این زمینه به میان می آوریم. پس چنانکه از نگاه اجمالی به این فصل بر می آید، یک قسمت شامل بررسی ادبیات مربوطه در حوزه ی نگرش بوده و قسمت دیگر آن، که بخش عمده ی این فصل را تشکیل می دهد، به مرور ادبیات COO می پردازد.
نگرش
عوامل بسیاری بر روی رفتار فرد تأثیر می گذارند که یکی از آنها نگرش است (Hini et al 1995). اکثر مدلهای رفتاری، نگرش را به عنوان یکی از اجزای تأثیر گذار خود به حساب آورده اند (Thurstone 1928، Katz 1960، Lutz 1978، Ajzen and Fishbein 1980). نگرش یک مفهوم روانشناختی است و مطالعات زیادی در این حوزه از علوم رفتاری انجام گرفته است. در این زمینه دانیل کتز^[۲۵] (۱۹۶۰) پایه گذار رویکرد جدید نسبت به مفهوم نگرش بوده است. وی در مقاله ی خود با عنوان « رویکرد کارکردی به مطالعه ی نگرشها» ابتدا با معرفی دو دیدگاه که تا آن زمان نسبت به نگرشها وجود داشته اند، آنها را مورد نقد قرار داده و سپس رویکرد تکمیلی خود را ارائه می دهد. کتز (۱۹۶۰) در این زمینه چنین بیان می کند :
« دو جریان فکری عمده درباره ی تعیین نگرشهای افراد وجود دارد: اولی بطور سنتی یک مدل غیر منطقی از انسان ارائه می دهد. یعنی بطور مشخص فرض می کند که توان انسانها برای تعقل و تأمل بسیار محدود بوده، ظرفیت آنها برای تمایز قائل شدن ضعیف، ابتدایی ترین درکِ از خود را دارند و حافظه آنها بسیار کوتاه مدت است. بنابراین هر آنچه که مردم ظرفیت روانی دارند، به راحتی توسط نیروهای عاطفی و رفتن به سمت منافع شخصی و خودبینی، تحت الشعاع قرار می گیرد. مطالعات ابتدایی در زمینه ی روانشناسی تبلیغات و تأکید بر قدرت هیپنوتیزم و آموزه های تلقین از این نمونه اند.
اما رویکرد دوم معتقد به یک مدل منطقی از انسان است. این رویکرد چنین فرض می کند که انسان دارای یک قشر مغزی است که به دنبال فهمیدن است و بطور مداوم برای معنا دادن به جهان اطراف خودش تلاش می کند. همچنین دارای قدرت تمایز و استدلال بوده و توان انتقاد از خود و بصیرت نسبت به خود را دارا می باشد.»
در ادامه، کتز (۱۹۶۰) به برطرف کردن تعارض بین این دو رویکرد پرداخته و رویکرد تکمیلی خود را ارائه می دهد. یافته های تحقیق کتز (۱۹۶۰) حقایقی از هر دو رویکرد را مد نظر قرار داده و شرایطی را نشان می دهد که تحت هر یک از این شرایط، یکی از این مدلها می تواند به خوبی پیش بینی مناسب را انجام دهد. به عبارت دیگر وی مدل غیر منطقی را زمانی مناسب می داند که محدودیت ها زیاد بوده و گزینه ها بسیار کم است و فرد باید بدون داشتن فرصت کافی برای بررسی بیشتر ماهیت مسأله، به سرعت به آن جواب دهد. در مقابل وقتی فرد می تواند با در اختیار داشتن زمان کافی برای کسب بازخورد و گزینه های واقع بینانه با مسأله روبرو شود، رفتار وی بیانگر استفاده از قوای منطقی خواهد بود.
تعریف نگرش
به منظور ارزیابی عبارت نگرش (Attitude) در چارچوب رفتار مصرف کننده، تعریف نگرش و شناسایی اهمیت آن در فرایند شکل گیری و تغییر رفتار ضروری است. محققان رفتار مصرف کننده در مورد تفسیر دقیق و قاطع از مفهوم نگرش به اجماع نرسیده اند (Banyt et al 2007). با این حال بیشتر پژوهشگران در زمینه ی روانشناختی روی این موضوع توافق نظر دارند که نگرش، یک ارزیابی خلاصه را از یک موضوع روانشناختی ارائه می دهد که در قالب برخی صفات مانند خوب/ بد، مضر/ مفید، خوشایند/ ناخوشایند و دوست داشتنی/ دوست نداشتنی منتقل می شود (Ajzen 2001، Ajzen and Fishbein 2000 ، Eagly and Chaiken 1993، Petty et al 1997، Tesser and Martin 1996،Brendl and Higgins 1996 ).
در زمینه ی رفتار مصرف کننده، لادن و دلابیتا^[۲۶] (۱۹۹۳) یادآور می شوند که نگرش چگونگی موافقت یا مخالفت مثبت یا منفی مطلوب یا نامطلوب یک فرد در مورد یک موضوع مشخص است. این تعریف، احساسات و ارزیابی های مصرف کننده را نسبت به یک موضوع مشخص، در نگرش وی آشکار می کند. سالومون^[۲۷] و دیگران (۲۰۰۲)، نظریه ی پیشین را تأیید کرده و نگرش را یک ارزیابی کلی و پایدار از افراد، اشیاء، آگهی های تبلیغاتی و مسائل مشخص می دانند. سیکورد و بکمن^[۲۸] (۱۹۶۴) نیز معتقدند که نگرش، یک سیستم مشخص از انگیزه ها، عواطف و فرآیندهای شناختی و ادراکی است که به جنبه های معینی از محیط اطراف یک فرد واکنش نشان می دهد. در این زمینه شیفمن و کانوک^[۲۹] (۲۰۰۸) نیز یک تعریف جامع را از نگرش، بدین شکل ارائه می دهند :
« نگرش مصرف کننده^[۳۰]، تمایل آموخته شده ای^[۳۱] است به رفتار کردن به یک روش سازگار مطلوب یا نامطلوب، نسبت به موضوعی مشخص، مانند یک دسته از محصولات، برند، خدمت، تبلیغ، وب سایت و یا یک خرده فروشی». آنها هر کدام از اجزای این تعریف را نیز به نوبه ی خود، بدین شکل تعریف کرده اند:
موضوع نگرش : نگرش می تواند به عنوان یک ارزیابی کلی از یک موضوع تصور شود. محققان تمایل دارند که دامنه این موضوع تا حد ممکن مشخص باشد.
تمایل آموخته شده : یعنی اینکه نگرشها یادگرفتنی هستند و از تجربه ی مستقیم موضوع نگرش حاصل می شوند. اگر چه نگرشها ممکن است که از رفتار نتیجه شوند ولی مترادف با رفتار نیستند.
سازگاری : نگرشها نسبتاً با رفتار منعکس کننده ی آنها سازگارند. البته علی رغم سازگاری نگرشها با رفتار، نگرشها ضرورتاً پایدار نیستند و ممکن است که تغییر کنند.
نگرشها در یک موقعیت شکل می گیرند : یعنی اینکه رویدادها و شرایط محیطی بر روی روابط بین یک نگرش و رفتار تأثیر می گذارد. در نتیجه هنگام اندازه گیری نگرشها باید موقعیتی را که رفتار در آن رخ داده، مد نظر قرار دهیم.
در واقع یک نگرش، فرآیندهای انگیزشی، احساسی، ادراکی و شناختی فرد را با توجه به محیطی که در آن قرار گرفته، سازماندهی می کند. بنابراین نگرش یک فرد بیانگر شیوه ی تفکر، احساس و واکنشهایی است که وی نسبت به محیط اطراف خود دارد (Hawkins et al 2004). این واکنشها میزان انفعال یا احساس موافق یا مخالف فرد، نسبت به یک محرک را در پی دارد (Thurstone 1928,1931 ).
کارکردهای نگرش
مصرف کنندگان می توانند به فراخور موقعیت های مخصوص و کاربردهایی که برایشان دارد، نگرشهای متفاوتی نسبت به یک موضوع خاص داشته باشند (Schiffman and Kanuk 2008). برای مثال یک فرد ممکن است برای صحرا نوردی به ماشینهای اسپرت علاقه داشته باشد ولی برای رفتن به محل کار خود، این ماشینها را دوست نداشته باشد. همانطور که در بخشهای پیشین نیز گفته شد، دانیل کتز (۱۹۶۰)، تئوری کارکردی نگرشها را تدوین کرده است که مرتبط با همین موضوع می باشد. بر اساس این رویکرد عمل گرا، نگرشها وجود دارند، زیرا دارای کارکردهای مشخصی برای هر فرد می باشند. به عبارت دیگر آنها توسط انگیزه های فرد تعیین می شوند. بنابراین برای یک بازاریاب، مفیدتر این است که چرایی اتخاذ یک نگرش توسط فرد را بداند تا اینکه بخواهد در آینده آنرا تغییر دهد (Solomon 2006 ). بنا بر نظر کتز (۱۹۶۰) این کارکردها عبارتند از :
کارکرد سودگرایانه^[۳۲] : مبتنی بر اصول پاداش و تنبیه است، یعنی اگر یک محصول برای ما خوشایند باشد در نتیجه نگرش مثبتی نسبت به آن پیدا می کنیم و اگر مضر باشد نگرش منفی. بر پایه ی اصل شرطی شدن کنش گر می باشد.
کارکرد بیانگر ارزش^[۳۳] : یعنی نگرشها ارزشهای محوری و خود پنداری مصرف کننده را بیان می کنند. به عبارت دیگر مصرف کننده نه به خاطر منافع محصول بلکه به خاطر آنچه که محصول درباره ی وی بروز می دهد، آنرا مصرف می کند.
کارکرد دفاع از خود^[۳۴] : مربوط است به نگرشهایی که ما برای دفاع از خود، هم در برابر تهدیدهای بیرونی و هم احساسات درونی بوجود می آوریم. برای مثال ممکن است که یک خانم نگرشی منفی نسبت به چای ساز داشته باشد زیرا فکر می کند که صلاحیتش را در خانه داری مورد تهدید قرار می دهد.
کارکرد دانشی یا معرفتی^[۳۵] : ما برخی نگرشها را به خاطر نیازمان به چارچوب، ساختار و معنی ایجاد می کنیم. این نیاز وقتی بروز پیدا می کند که شخص در موقعیتی مبهم قرار گرفته باشد یا زمانی که با یک کالای جدید مواجه شود. در واقع نگرش به عنوان دستورالعملی در جهت ساده کردن عمل تصمیم سازی ایفای نقش می کند.
اصلی ترین فایده مندی نگرشها این است که تطبیق با محیط را آسانتر می کنند (Eagly and Chaiken 1998). ممکن است که یک نگرش دارای بیش از یک کارکرد باشد ولی در بیشتر موارد یک کارکرد، بر بقیه ی کارکردها غالب می گردد (Solomon 2006 ). موری^[۳۶] و دیگران (۱۹۹۶) همه ی کارکردهای کتز را نام برده و کارکرد همرنگی با جماعت^[۳۷] را نیز به آنان اضافه می کنند (Ajzen 2001). مطالعات دیگری نیز در زمینه ی کارکردهای نگرش انجام شده است. اسمیت^[۳۸] (۱۹۴۷) ضمن اینکه ادعا می کند که بین نگرشها و شخصیت رابطه وجود دارد، پنج کارکرد را که نگرشها می توانند برای شخصیت داشته باشند، چنین بیان می کند:

تحلیل داده‌ها فرآیندی فرض چند مرحله‌ای است که طی آن داده‌هایی که از طریق بکارگیری ابزارهای جمع‌ آوری در نمونه (جامعه) آماری فراهم آمده‌اند، خلاصه، کدبندی و دسته‌بندی و در نهایت پردازش می‌شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل‌ها و ارتباط‌ها بین این داده‌ها به منظور آزمون فرضیه‌ها فراهم آید. در واقع تحلیل اطلاعات شامل سه عملیات اصلی می‌باشد.
۱- ابتدا شرح و آماده‌سازی داده‌های لازم برای آزمون فرضیه‌ها، ۲- تحلیل روابط میان متغیرها و نهایتاً مقایسه نتایج مشاهده شده با نتایجی که فرضیه‌ها انتظار داشتند (در این فرایند داده‌ها هم از لحاظ مفهومی و هم از لحاظ تجربی پالایش می‌شوند) و ۳- تکنیک‌های گوناگون آماری که نقش بسزایی در استنتاج‌ها و تعمیم‌ها به عهده دارند. تحلیل داده‌ها برای بررسی صحت و سقم فرضیه‌ها برای هر نوع پژوهش از اهمیت خاصی برخوردار است.

امروزه در بیشتر پژوهش‌هایی که متکی بر اطلاعات جمع‌ آوری شده از موضوع مورد پژوهش است، تحلیل اطلاعات از اصلی‌ترین و مهمترین بخش‌های پژوهش محسوب می‌شود. داده‌های خام با بهره گرفتن از نرم‌افزار آماری مورد تحلیل قرار می‌گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده کنندگان قرار می‌گیرند. برای تحلیل داده‌های جمع‌ آوری شده آمار تحلیلی به دو صورت آمار توصیفی و استنباطی مطرح می‌گردد. در ابتدا با بهره گرفتن از آمار توصیفی، شناختی از وضعیت و ویژگیهای جمعیت‌شناختی پاسخ‌دهندگان حاصل می‌شود و در ادامه در آمار استنباطی این پژوهش به بررسی روابط علی بین متغیرهای موجود در مدل مفهومی پژوهش می‌پردازیم. در این پژوهش آماره‌های توصیفی شامل جداول فراوانی، نمودارها، میانگین و انحراف معیار می‌باشد و در سطح استنباطی نیز از آزمون فرضیه ( ضریب همبستگی، و مدل معادلات ساختاری شامل تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر) استفاده شده است. نرم افزار‌های مورد استفاده جهت تحلیل داده‌ها بسته نرم افزاری SPSS نسخه ۲۱ و بسته نرم‌افزاری LISREL نسخه ۷/۸ تحت ویندوز می‌باشند.

آمار توصیفی
در این قسمت به ارائه آماره‌های توصیفی و جداول مربوط به ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نمونه می‌پردازیم. شناخت ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نمونه، از این جهت مفید است که به کمک آن مشخصات کلی جامعه مورد بررسی و ویژگی‌های عمومی آن برای سایر پژوهشگران مشخص می‌شود. بعلاوه، این شناخت باعث می‌شود در تعمیم نتایج به جوامع دیگر، یا در طراحی سؤالات پژوهش‌های آتی برای جوامع دیگر استفاده کنیم.

ویژگی‌های جمعیت‌شناختی پاسخگویان
۱) متغیر جنسیت : با توجه به جدول زیر می‌بینیم که از ۳۱۱ پاسخ دهنده به پرسشنامه تعداد ۲۸۷ نفر با درصد فراوانی ۳/۹۲% مرد و تعداد ۲۴ نفر با درصد فراوانی ۷/۷% زن می‌باشند.
جدول ۴- ۱- توزیع افراد پاسخ دهنده به پرسشنامه‌ها بر اساس جنسیت

همچنین در نمودار زیر می‌بینیم که بیشترین درصد فراوانی مربوط به مردان با ۳/۹۲ درصد و درصد فراوانی متعلق به زنان با ۷/۷ درصد می‌باشد.
نمودار۴- ۱- نمودار درصد فراوانی افراد پاسخ دهنده به پرسشنامه‌ها بر اساس جنسیت
۲) متغیر سطح تحصیلات : با توجه به جدول زیر می‌بینیم که از ۳۱۱ پاسخ دهنده به پرسشنامه، سطح تحصیلات ۵۳ نفر معادل ۱۷ درصد دیپلم، ۴۶ نفر معادل ۸/۱۴ درصد فوق دیپلم، ۱۷۵ نفر معادل ۳/۵۶ درصد لیسانس و ۳۷ نفر معادل ۹/۱۱ درصد فوق‌لیسانس و بالاتر می‌باشد.
جدول ۴- ۲- توزیع افراد پاسخ دهنده به پرسشنامه‌ها بر اساس سطح تحصیلات

معانی: از یک جمله انشایی طلبی تشکیل شده که بر حدوث دلالت دارد، ایجاز حذف به کار رفته است. غرض فایدهٔ خبر و ارشاد و تأدیب مخاطب است.
بیان: کلمهٔ «ثواب» مجاز عقلی از اثابه (پاداش دادن) است.
بدیع: بین الفاظ «المُسیء و المُحسن» صنعت طباق به کاررفته است. این که شخص بدکار ببیند نیکوکارى را پاداش داده ‏اند وادار به نیکوکارى شده و ازکار بد دست بر مى‏دارد، پس پاداش دادن به شخص نیکوکار همچون تنبیهى است براى بدکار چون تنبیه و ادب او را در پى دارد.

6. 6. ۲۷٫ ۶٫ ترجمه حکمت

امام (×) فرمود: «بدکار را با پاداش دادن به نیکوکار آزار بده.»

7. 7. ۲۷٫ ۶٫ شرح

ابوالعتاهیه همین مضمون را درشعرش با کمال فصاحت گنجانده است: هنگامی که با نیکی کردن گروهی را پاداش دهی گنهکاران را از گناه باز میداری، چرا هنگامی که رسیدن به چیزی از راه نزدیک برای تو ممکن است میخواهی از راه دور به آن برسی.^[۱۷۴]

28. 28. ۶٫ حکمت شماره ۱۷۸: روش نابود کردن بدى‌ها (اخلاقى، سیاسى، اجتماعى)

28. 28. ۲۸٫ ۶٫ متن حکمت

«اُحْصُدِ الشَّرَّ مِنْ صَدْرِ غَیْرِکَ بِقَلْعِهِ مِنْ صَدْرِکَ.»

2. 2. ۲۸٫ ۶٫ لغت

اُحصُدْ: حَصدَ ـ یحصِدُ، حَصْداً و حَصاداً: به معنای محصود و حصید: درو کرد.^[۱۷۵]

3. 3. ۲۸٫ ۶٫ توضیحات صرفی

اُحصدْ: فعل، امر، مخاطب، ثلاثی مجرد، صحیح، مبنی، متعدی.

4. 4. ۲۸٫ ۶٫ توضیحات نحوی

اُحصدْ: فعل و فاعل آن ضمیر مستتر«انتَ.» الشرَّ: مفعول به ومنصوب با اعراب ظاهری. غیرِ: مضاف الیه مجرور با اعراب ظاهری. من صدرِ: جار و مجرور با اعراب ظاهری.

5. 5. ۲۸٫ ۶٫ توضیحات بلاغی

معانی: از یک جمله انشایی طلبی و فعلیه که بر حدوث دلالت دارد تشکیل شده است. هدف فایدهٔ خبر، ارشاد مخاطب است.
بیان: «اُحصُد» استعارهٔ تبعیه از برطرف کردن و نابود کردن به کار رفته است.
بدیع: درعبارات «صدرِکَ و غیرِک َ» سجع به کاررفته است.

6. 6. ۲۸٫ ۶٫ ترجمه حکمت

امام (×) فرمود: «بدى را از سینهٔ دیگران، با کندن آن از سینهٔ خود، ریشه کن نما.»

7. 7. ۲۸٫ ۶٫ شرح

بیشتر مواردى که بدى در دل دشمن پیدا مى‏شود به دلیل این تصور و گمان است که دشمن بدى او را در دل پنهان ساخته و همین تصوّر و گمان ناگزیر برخاسته از ظاهر حرکات دشمن و سخنانى است که گاه و بى‏گاه از زبان او در باره خود شنیده، تا وقتى که دشمنى و بدخواهى او را در دل دارد، اما وقتى که دشمنى و بدخواهى پنهانى را از دل محو کرد، نشانه‏هاى زبانى و ظاهری آن نیز از بین مى‏رود و بدین وسیله تصور دشمنى کم‏ رنگ شده و بدبینى دشمن نسبت به کار او کاهش مى‏یابد و همواره به نبودن چنان نشانه‏هایی که از او بروز مى‏کرد، پایدارى مى‏کند تا این که آن بدگمانى به طور کامل از بین مى‏رود.^[۱۷۶] پس چنین برداشت میشود که این حکمت دو معنی میرساند: یکی آنکه در دل نباید قصد بدی برای مردم کرد تا آنها نیز چنین نیتی نداشته باشند ودیگر آنکه اگر بخواهیم نهی از منکر ما در مردم اثر کند و دست از شر و عمل بد بر دارند اول درون خود را بنگریم اگر همانند آن عمل در وجودمان باشد باید از ریشه بکنیم و از خود دور کنیم تا موعظهٔ ما تاثیر کند و مردم آن کار بد را ترک کنند.

29. 29. ۶٫ حکمت شماره ۱۷۹: لجاجت و سستى اراده (اخلاقى، اجتماعى)

29. 29. ۲۹٫ ۶٫ متن حکمت

«اللَّجَاجَهُ تَسُلُّ الرَّأْیَ.»

۷۴۲/۰

هزینه­ های پیشگیری

۷۷۰/۰

هزینه­ های ارزیابی

۷۹۳/۰

هزینه­ های شکست درونی

۸۴۰/۰

هزینه­ های شکست بیرونی

۷۶۶/۰

از آنجایی که مقدار بدست آمده آلفای کرونباخ برای همه متغیرهای پژوهش بالای ۷/۰ می­باشد می­توان گفت پرسشنامه ­ها از پایایی قابل قبولی برخوردارند.

۳-۸- مقیاس­های مورد استفاده
یکی از مراحل اساسی در پژوهش، اندازه ­گیری است. اندازه ­گیری روشی است که از طریق آن به یک صفت یا یک ویژگی با توجه به ملاک مشخص، عددی نسبت داده می‌شود. مقیاس­ها به چهار دسته کلی تقسیم می‌شوند (دلاور، ۱۳۸۳): مقیاس اسمی، مقیاس رتبه‌ای، مقیاس فاصله‌ای و مقیاس نسبی. در این پژوهش از مقیاس رتبه ای استفاده شده که بدین منظور برای طراحی گزینه­ های پرسشنامه از طیف لیکرت ۵ گزینه­ای استفاده شده است.
۳-۹- آزمون­های آماری
پس از اینکه پژوهشگر روش پژوهش خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، داده ­های مورد نیاز را برای آزمون فرضیه ­های خود جمع­آوری کرد، اکنون نوبت آن است که با بهره­ گیری از تکنیک­های آماری مناسب که با روش پژوهش، نوع متغیرها و … سازگاری دارد، داده ­های جمع­آوری شده را دسته­بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیه­هایی که تا این مرحله او را در پژوهش هدایت کرده ­اند، در بوته آزمایش قرار دهد و تکلیف آنها را روشن کند و سرانجام بتواند پاسخی برای پرسشی که پژوهش تلاشی سیستماتیک برای به دست آوردن آن بود، بیابد (خاکی، ۱۳۸۷).
در این پژوهش به دو روش توصیفی و استنباطی به تحلیل داده ­های به دست آمده از محل پرسشنامه پرداخته شده است. برای تحلیل داده ­ها در این پژوهش در سطح توصیفی و توصیف داده ­های بدست آمده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۰ و در سطح استنباطی و برای آزمودن فرضیه ­های پژوهش از نرم افزار LISREL و روش معادلات ساختار­یافته استفاده شده است.
به منظور تحلیل داده ­های پژوهش از تحلیل­های گوناگون استفاده شده است. در مرحله اول نرمال بودن داده ها با بهره گرفتن از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف مورد بررسی قرار می­گیرد و در صورتیکه داده ­ها نرمال باشند از آمار پارامتریک و در صورتیکه غیر نرمال باشند از آمار ناپارامتریک استفاده می­کنیم. در مرحله بعد روایی سازه متغیرهای پژوهش و شاخص­ های منتج از آنها با بهره گرفتن از آزمون تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار میگیرد. با بهره گرفتن از مدل معادلات ساختاری که در حقیقت آمیزه­ای از نمودار تحلیل مسیر و تحلیل عاملی تأییدی است، آزمون مقایسه زوجی و آنالیز واریانس، به آزمون فرضیه ­های پژوهش پرداخته می­ شود.
۳-۹-۱- مدل­سازی معادلات ساختاری
برای بررسی روابط علّی بین متغیرها به صورت منسجم کوشش­های زیادی در دهه اخیر صورت گرفته است. یکی از این روش­ها برای انجام تحلیل عاملی تاییدی، معادلات ساختاری یا تحلیل چند متغیری با متغیرهای مکنون است. مدل­سازی معادلات ساختاری یک تکنیک تحلیل چند متغیری بسیار کلی و نیرومند از خانواده رگرسیون چند متغیری و به بیان دقیق­تر بسط مدل خطی کلی است که به پژوهشگر امکان می­دهد مجموعه ­ای از معادلات رگرسیون را به گونه ­ای همزمان مورد آزمون قرار دهد. مدل معادلات ساختاری رویکرد آماری جامع برای آزمون فرضیه­هایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده^[۶۲] و متغیرهای مکنون^[۶۳] است، که گاه تحلیل ساختاری کوواریانس، مدل­یابی علّی و گاه نیز LISREL^[64] نامیده می­ شود. اما اصطلاح غالب در این روزها، مدل یابی معادلات ساختاری یا به گونه خلاصه SEM^[65] می­باشد (هومن، ۱۳۸۸). یک مدل کامل معادلات ساختاری شامل دو مولفه می­گردد:
الف) مدل اندازه ­گیری: جزئی از معادلات ساختاری که طی آن متغیرهای مکنون مشخص می­شوند. متغیرهای مکنون، متغیرهای قابل مشاهده­ای­اند که به وسیله کواریانس میان دو یا چند شاخص نشان داده می­شوند.
ب) مدل ساختاری: جزئی از مدل ساختاری که روابط بین متغیرهای مکنون را نشان می­دهد.
بررسی و تحلیل مدل­های اندازه ­گیری در مراحل اولیه مطالعات تاییدی مفید بوده چرا که می ­تواند روشنگر نقاط ضعف نظری بوده و به تفسیر یافته­های پژوهش کمک نماید و در طرح مطالعات آینده سهم عمده­ای داشته باشد. بر این اساس مدل­سازی معادلات ساختاری شامل دو مرحله عمده تدوین مدل و آزمون مدل می­باشد. در تدوین مدل، پژوهشگر با بهره گرفتن از کلیه نظریات مرتبط، پژوهش و اطلاعات در دسترس، به طرح مدل می ­پردازد و در این مرحله مدل روابط علّی بین متغیرها را توصیف می­نماید. ارتباط بین متغیرها می ­تواند مبیّن فرضیه هایی باشد که روابط علّی بین متغیرهای مشهود و مکنون را از فضای تئوریک استنتاج نموده ­اند. مرحله بعدی آزمون برازندگی و میزان انطباق این نظریه ­ها با داده ­های تجربی است که از جامعه معیّن گردآوری شده ­اند و در بررسی بخش ساختاری مدل، روابط بین متغیرهای نهفته درونی و بیرونی (متغیرهای نهفته مستقل و وابسته) مورد توجه قرار می­گیرند (دانشگر، ۱۳۹۰).
۳-۹-۲- تحلیل عاملی
تحلیل عاملی می ­تواند به دو دسته اکتشافی و تاییدی تقسیم شود.
۳-۹-۳- تحلیل عاملی اکتشافی
روشی است که اغلب برای کشف و اندازه ­گیری منابع مکنون پراش و همپراش در اندازه ­گیری­های مشاهده شده به کار می­رود. پژوهشگران به این واقعیت پی برده­اند که تحلیل عاملی اکتشافی می ­تواند در مراحل اولیه تجربه یا پرورش تست­ها کاملاً مفید باشد. در تحلیل اکتشافی، پژوهش در صدد بررسی داده ­های تجربی به منظور کشف و شناسایی شاخص­ های ویژه و نیز روابط جالب بین آنهاست و این کار را بدون تحمیل هر گونه مدل معیّنی بر روی داده ­ها انجام می­دهد. به بیان دیگر تحلیل اکتشافی علاوه بر آنکه ارزش تجسسی یا پیشنهادی دارد، میتواند ساختارساز، مدل­ساز یا فرضیه­ساز باشد و یا فرضیه­هایی تدوین کند که نسبت به سایر روش­های چند متغیری، آزمایش عینی­تری داشته باشد. تحلیل اکتشافی وقتی به کار می­رود که پژوهشگر شواهد کافی قبلی و پیش تجربی برای تشکیل فرضیه درباره تعداد عامل­های زیر بنایی نداشته باشد. بنابراین تحلیل اکتشافی بیشتر به عنوان یک روش تدوین و تولید تئوری در نظر گرفته می­ شود تا یک روش آزمون تئوری. ویژگی بارز تحلیل عاملی اکتشافی در ارتباط با مدل­یابی معادلات ساختاری آن است که در بیشتر پژوهش­ها از آن برای استخراج عامل­های متعامد، یعنی عامل­های مستقل و بدون وابستگی به یکدیگر استفاده می­ شود (هومن، ۱۳۸۸).
۳-۹-۴- تحلیل عاملی تاییدی
برای بررسی روابط بین متغیرها به صورت منسجم کوشش های زیادی در دهه اخیر صورت گرفته است. یکی از این روش­ها برای انجام تحلیل عاملی تاییدی، معادلات ساختاری یا تحلیل چند متغیری با متغیرهای مکنون است. مدل­سازی معادلات ساختاری یک تکنیک تحلیل چند متغیری بسیار کلی و نیرومند از خانواده رگرسیون چند­متغیری و به بیان دقیق­تر بسط مدل خطی کلی است که به پژوهشگر امکان می­دهد مجموعه ­ای از معادلات رگرسیون را به گونه ­ای همزمان مورد آزمون قرار دهد. مدل معادلات ساختاری، رویکرد آماری جامع برای آزمون فرضیه­هایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده و متغیرهای مکنون است، که گاه تحلیل ساختاری کوواریانس، مدل­یابی علّی و گاه نیز LISREL نامیده می­ شود. اما اصطلاح غالب در این روزها، مدل­یابی معادلات ساختاری یا به گونه خلاصه SEM نامیده می­ شود (هومن، ۱۳۸۸).
مهم­ترین هدف در تحلیل عاملی تاییدی، تعیین میزان توان مدل عامل از قبل تعریف شده با مجموعه ­ای از داده ­های مشاهده شده است. به عبارتی تحلیل عاملی تاییدی در صدد تعیین این مسئله است که آیا تعداد عامل ها و بارهای متغیرهایی که روی این عامل اندازه ­گیری شده ­اند با آن چه که بر اساس تئوری و مدل، انتظار میرفت، انطباق دارد. در این روش ابتدا متغیرها و شاخص­ های مربوط بر اساس تئوری اولیه انتخاب می­شوند و سپس از تحلیل عاملی استفاده می­ شود که آیا این متغیرها و شاخصه­ها آن طور که پیش ­بینی شده بار (لود) میشوند یا اینکه ترکیب آنها عوض می­ شود و روی عامل­های دیگر بار می­شوند. در این پژوهش با توجه به توضیحات داده شده از تحلیل عاملی تاییدی استفاده می­ شود.
۳-۹-۵- شاخص KMO
شاخصی از کفایت نمونه گیری است که کوچک بودن همبستگی جزیی بین متغیرها را بررسی می­ کند و از این طریق مشخص می­سازد آیا واریانس متغیرهای پژوهش، تحت تأثیر واریانس مشترک برخی عامل­های پنهانی و اساسی است یا خیر. این شاخص در دامنه صفر تا یک قرار دارد. اگر مقدار شاخص نزدیک به یک باشد، داده ­های مورد نظر برای تحلیل عاملی مناسب هستند و در غیر این صورت (معمولاً کمتر از ۶/۰) نتایج تحلیل عاملی برای داده ­های مورد نظر چندان مناسب نمی­باشند.
۳-۹-۶- آزمون کرویت بارتلت
این آزمون بررسی می کند چه هنگام ماتریس همبستگی، شناخته شده (از نظر ریاضی ماتریس واحد و همانی) است و بنابراین برای شناسایی ساختار (مدل عاملی) نامناسب می­باشد. ماتریس همبستگی دارای دو حالت است: حالت اول زمانی که ماتریس همبستگی بین متغیرها، یک ماتریس واحد و همانی می­باشد، در این صورت متغیرها ارتباط معنی داری با هم نداشته و در نتیجه امکان شناسایی عامل­های جدید، براساس همبستگی متغیرها با یکدیگر وجود ندارد. حالت دوم زمانی که ماتریس همبستگی بین متغیرها یک ماتریس واحد و همانی نباشد، که در این صورت ارتباط معنی داری بین متغیرها وجود داشته و بنابراین امکان شناسایی و تعریف عامل­های جدیدی براساس همبستگی متغیرها وجود دارد. اگر معنی داری (Significance) آزمون بارتلت کوچک تر از ۵% ، () باشد تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار (مدل عاملی) مناسب است، زیرا فرض شناخته شده بودن ماتریس همبستگی رد می­ شود. (مومنی و فعال قیومی، ۱۳۹۱). نتایج این شاخص ­ها در جدول ۳-۳ آمده است. همانطور که در جدول ۳-۳ نیز مشاهده می‌شود، از آنجایی که مقدار شاخص KMO بیشتر از ۶/۰ است تعداد نمونه (در اینجا همان تعداد پاسخ ­دهندگان) برای تحلیل عاملی کافی می­باشد. همچنین مقدار معناداری (Sig) آزمون بارتلت، کوچک تر از ۵ درصد است که نشان می­دهد تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مدل عاملی، مناسب است.
جدول ۳-۴- نتایج آزمون کرویت بارتلت و KMO جهت بررسی کفایت عوامل پرسشنامه

ابعاد

KMO

Sig

فناوری اطلاعات

۶۵۸/۰

۰۰۰/۰