تعریف کشتی
کُشتی نوعی ورزش است که در آن دو انسان غیر مسلح با یکدیگر گلاویز شده و برای به زمین زدن یا بیتعادل کردن حریف خود تلاش میکنند.
دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir
کشتی یکی از قدیمیترین و فراگیرترین ورزشهای دنیا است و احتمالاً در دوران ماقبل تاریخ با تغییر شکل در جنگهای تنبهتن و جایگزین کردن مرگ یا صدمات شدید با یک پیروزی نمادین ایجاد شدهاست. شواهد بسیاری از حضور کشتی در تمامی تمدنهای آغازین بشری وجود دارد. البته اولین بار در یونان باستان به یک ورزش واقعی تبدیل و در سال ۷۰۴ پ.م وارد المپیک شد. در المپیک باستان قهرمان کشتی پس از قهرمان پرتاب دیسک مهمترین پهلوان یونان شمرده میشد. داستان رقابت اودیسه و آژاکس که هومر در ایلیاد روایت کردهاست از قدیمیترین و باشکوهترین داستانهای مربوط به کشتی است.
سبکهای متنوعی از کشتی در کشورهای مختلف دنیا تمرین میشود. از مهمترین سبکهای ملی و محلی کشتی میتوان به انواع کشتی با کمربند شامل گلیما در ایسلند، شوینگن در سوئیس، گوراش در آسیای میانه و نیز سومو و جوجیتسو در ژاپن، و سامبو در روسیه اشاره کرد.
تقریباً تمام کشورهای دنیا دو سبک المپیکی کشتی یعنی کشتی فرنگی و کشتی آزاد را پذیرفتهاند، تفاوت این دو در آن است که در کشتی فرنگی، که بیشتر در اروپای قارهای محبوب است، گرفتن پائین کمر و استفاده از پا ممنوع است اما در کشتی آزاد کشتیگیران اجازه همین اعمال را دارند. مسابقات این دو رشته زیرنظر فدراسیون بینالمللی کشتی (فیلا) برگزار میشود.
نام
نام کشتی از کمربندی به نام گرفته شده که پارسیان و زرتشتیان هنگام غروب آفتاب به کمر خود میبستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن میپرداختند. کشتی گرفتن به معنی کمر یکدیگر را گرفتن است. اصل آن در زبان پهلوی، کُستیک و در زبان فارسی دری گُشتی خوانده میشود.
این کمربند که زرتشتیان آن را «بندرین» نیز مینامند، کمربندی است با ۷۲ نخ که از پشم گوسفند توسط زن موبدی بافته میشود. ۷۲ به شش رشته تقسیم میگردد و هر دسته دوازه نخ دارد که هفتاد و دو اشاره دارد به هفتاد و دو فصل یسنا (یکی از بخشهای اوستا) و دوازده به دوازده ماه سال و شش اشاره دارد به شش گاهنبار (حبشهای دینی سال). کستی را سه بار برکمر می بستند که یادآور سه اصل زرتشت یعنی «گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک» بود.
کشتی در ایران
کشتی و ورزش باستانی در دوران صفویه و زندیه رونق زیادی در ایران یافت به طوری که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشت. در دوران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان زیاد شد که در دوران ناصرالدین شاه شخصی به نام «صاحب الدوله» مأمور توسعه ورزش کشتی شد و در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن میپرداختند. مسابقات کشتی پهلوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت جاری همهساله درآمد. محمدصادق بلورفروش، ابراهیم یزدی معروف به یزدی بزرگ، پهلوان اکبر خراسانی، حسین یوزباشی، سید حسن رزاز، سید اسماعیل کالسکهساز از کشتیگیران و پهلوانان معروف آن زمان بودند.
از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانهها، باشگاهها و ورزشگاهها هم شکل گرفتند. از سال ۱۳۱۸ با مطرح شدن مقررات بینالمللی کشتی، تغییر و تحولاتی در شیوه کشتی گرفتن و طرز لباس پوشیدن کشتیگیران پدید آمد.
حمید محمودپور در سال ۱۳۱۷ تعلیم کشتی آزاد و فرنگی با مقررات بینالمللی را در ایران آغاز کرد. وی اولین تشک کشتی از جنس اسفنج را در دانشسرای تربیت بدنی واقع در دروازه دولت تهران پهن کرد. در سال ۱۳۱۸ اولین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی کشور در ورزشگاه امجدیه تهران برگزار شد. نخستین باشگاه کشتی هم باشگاه سلیمان خان در خیابان شاپور سابق بود. اولین تیم کشتی خارجی که وارد ایران شد تیم ترکیه بود که در سال ۱۳۲۶ به ایران آمد.
نخستین حضور بینالمللی کشتی ایران در المپیک ۱۹۴۸ لندن بود که منصور رئیسی در آنجا به مقام چهارم رسید. اولین حضور تیم ملی کشتی ایران در قهرمانی کشتی جهان هم با حضور تیم ملی کشتی آزاد در اولین دورهٔ رقابتهای قهرمانی کشتی آزاد جهان در سال ۱۹۵۱ در هلسینکی فنلاند اتفاق افتاد.
تغییرات اساسی قوانین و وزنها در سال ۲۰۱۴
وزن
بر اساس اعلام فدراسیون بینالمللی کشتی (فیلا)، قوانین کشتی از ابتدای سال ۲۰۱۴ تغییر خواهد کرد و همچنین در المپیک ۲۰۱۶ ریودوژانیرو، کشتی آزاد و فرنگی مردان و کشتی آزاد زنان در شش وزن جدید برگزار خواهد شد. فیلا پس از آنکه دو وزن از کشتی آزاد و فرنگی مردان کم و در عوض دو وزن به کشتی آزاد زنان اضافه کرد، برای توازن در اوزان میبایست تغییراتی در آنها بوجود میآورد، با توجه به این موضوع فیلا برای المپیک ریو برای کشتی آزاد و فرنگی مردان و همچنین کشتی آزاد زنان شش وزن در نظر گرفته است. فدراسیون بین المللی کشتی برای مسابقات قهرمانی قارهای، جام جهانی و جایزه بزرگ دو وزن ۶۱ و ۷۰ کیلوگرم را به کشتی آزاد و ۷۱ و ۸۰ کیلوگرم را به کشتی فرنگی مردان اضافه کرده و همچنین در بخش کشتی آزاد زنان هم دو وزن ۵۵ و ۶۰ کیلوگرم به مسابقات افزود شده است.
اوزان جدید کشتی (کیلوگرم)
کشتی آزاد (المپیک): ۱۲۵ ۹۷ ۸۶ ۷۴ ۶۵ ۵۷
کشتی فرنگی (المپیک): ۱۳۰ ۹۸ ۸۵ ۷۵ ۶۶ ۵۹
کشتی آزاد زنان (المپیک): ۷۵ ۶۹ ۶۳ ۵۸ ۵۳ ۴۸
کشتی آزاد (جهانی): ۱۲۵ ۹۷ ۸۶ ۷۴ ۷۰ ۶۵ ۶۱ ۵۷
کشتی فرنگی (جهانی): ۱۳۰ ۹۸ ۸۵ ۸۰ ۷۵ ۷۱ ۶۶ ۵۹
کشتی آزاد زنان (جهانی): ۷۵ ۶۹ ۶۳ ۶۰ ۵۸ ۵۵ ۵۳ ۴۸
بر اساس اعلام فدراسیون جهانی کشتی، وزنهای مسابقات نوجوانان و نونهالان تغییری نکرده است.
قوانین
ضربه فنی: در کشتی آزاد، اختلاف امتیاز ۱۰ و در کشتی فرنگی ۸ امتیاز، ضربه فنی محسوب میشود.
پرتاب: فنون پرتابی در کشتی آزاد ۴ امتیاز و در کشتی فرنگی هم ۴ امتیاز خواهد داشت و اگر همراه با چرخش و کنترل باشد ۵ امتیاز به اجرا کننده فن تعلق میگیرد.
پایان مسابقه: چه در کشتی آزاد و چه در فرنگی دو فن پرتابی سه امتیازی و یک فن پرتابی پنج امتیازی به معنای پایان مسابقه است.
زمان برگزاری مسابقات: همه کشتیها از ساعت ۱۰ صبح آغاز و بین هر مسابقه تا کشتی بعدی ۳۰ دقیقه فاصله خواهد بود.
شیوه اعتراض
هیات استیناف میتواند بدون مشورت با داوران تصمیم نهایی خود را اعلام کند، اگر هیات استیناف رای داوران را رد کند، به داورانی که مرتکب اشتباه شدهاند، اخطار داده خواهد شد، اخطار دوم برای داوران به معنای محرومیت از قضاوت خواهد بود.
احتمال حذف از المپیک
در فوریهی ۲۰۱۳، شورای اجرائی کمیتهی بینالمللی المپیک پیشنهاد کرد که این رشته ورزشی از سال ۲۰۲۰ از عرصهی این پیکارها حذف شود. کشتی جهت باقیماندن در المپیک، با ۷ رشته دیگر رقابت کرد. آلمان، ایالات متحدهی امریکا، ایران، بلغارستان و روسیه از جمله کشورهایی بودند که با این تصمیم مخالفت کردند.
کمیته بین المللی المپیک روز ۸ سپتامبر (۱۷ شهریور) در كنگره خود در شهر بوینوس آیرس رای به ماندن كشتی در المپیک ۲۰۲۰ و ۲۰۲۴ داد. کشتی با به دست آوردن ۴۹ رای اعضای کمیته بین المللی المپیک ، موفق شد در بازیهای تابستانی ۲۰۲۰ هم حضور داشته باشد. رشتههای رقیب کشتی برای حضور در المپیک، یعنی بیسبال و سافتبال ۲۴ رای و اسکواش تنها ۲۲ رای کسب کردند.
تاریخچه ورزش کشتی در ایران در دوران صفویه و زندیه، کشتی و ورزش باستانی و پهلوانی رونق بیسابقهای در ایران یافت به طوری که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشته است. در دواران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان زیاد شد که در دوران ناصرالدین شاه برای اولین بار شخصی به نام صاحب الدوله مأمور توسعه کار ورزش کشتی شد و به زودی کشتی چنان رواج پیدا نمود که در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن میپرداختند.
مسابقات کشتی پهوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت نیز از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت جاری همه ساله درآمد. برای انتخاب پهلوان پایتخت رسم براین بودکه پهلوانان را در روز مشخصی مصادف با یک روز از عید یا یک روز تعطیل در میدانی جمع میکردند و کشتی گرفتن و اجرای مراسم را برپا مینمودند و سرآمد پهلوانان را به عنوان «پهلوان پایتخت» معرفی مینمودند.
آقا محمد صادق بلورفروش، ابراهیم یزدی معروف به یزدی بزرگ،پهلوان اکبر خراسانی، حسین یوزباشی، سیدحسن رزاز، سیداسماعیل کالسکه ساز و … از کشتیگیران و پهلوانان معروف آن زمان بودند. از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانهها، باشگاه ها و ورزشگاه ها هم شکل گرفتند. با تأسیس اداره تربیت بدنی و اجباری شدن ورزش در مدارس و پادگانهای نظامی، جوانان کشتیگیر از زورخانهها روی به میدانهای ورزش نهادند و با اصول جدید و تحت تعلیم پهلوانان و مربیان قدیم و جدید به تمرین پرداختند.
مسابقات کشتی تا سال ۱۳۱۸ به صورت پهلوانی با رسم و رسوم خاص ایرانی ادامه داشت، اما از این سال به بعد با مطرح شدن مقررات بینالملل، تغییر و تحولاتی در شیوه کشتی گرفتن وطرز لباس پوشیدن کشتی گیران پدیدار گشت. ورزش کشتی با شرایط و خصوصیات و قوانین خاص هر ناحیه و منطقه از کشور انجام میشد و قواعد و آداب و رسوم محلی هر منطقه در این رشته ورزشی تأثیر فراوانی داشته است. از مشهورترین کشتیهای مناطق ایران میتوان به کشتیهای زیر اشاره کرد:
۱) کشتی لوچو: از ورزش های محبوب روستاهای مازندران است و چون جایزه کشتیگیران را بر نوک یک چوب در وسط میدان آویزان میکنند به آن لوچو گویند. جایزه؛ قواره پارچه، شال و ترمه و گاهی گاو یا گوسفند است که به همان چوب وسط میدان بسته میشود.
۲) کشتی با چوخه: این کشتی در سراسر خراسان به ویژه قوچان، فریمان و اسفراین، رواج دارد و در فضای آزاد به اجرا در میآید.
۳) کشتی گیله مردی: این کشتی چند صد سال است که در استان گیلان رواج دارد. در این کشتی هر جای بدن حریف با زمین تماس پیدا کند شکست خورده است. در این کشتی، علاوه بر کشتی گرفتن، ضربات با مشت نیز وجود دارد و کشتی گیران گیله مرد تنها یک شلوار تنگ استفاده می کنند و جایزه آن گاو، گوسفند، پارچه و… است و بعد از افتادن حریف، برنده به طرف تماشاچیان میرود و با پریدن به بالا از تماشاچیان طلب پاداش می کند.
۴) کشتی زوران پاتوله در کردستان
۵) کشتی لری در لرستان
۶) کشتی جنگ (یا زوران) در منطقه الیگودرز
۷) کشتی بغل به بغل در قزوین
۸) کشتی آشیرما در آذربایجان شرقی
۹) کشتی گرش در مناطق ترکمن نشین
۱۰) کشتی عربی در میان ایلات و عشایر خوزستان
۱۱) کشتی کمربندی در اصفهان
۱۲) کشتی لشکرکشی در یزد
۱۳) کشتی کج گردان در سیستان و بلوچستان به ویژه در روستاهای شهرستان زابل
۱۴) کشتی دسته بغل در استان فارس یه ویژه منطقه ارسنجان
همگی این کشتی های محلی زمینهساز این ورزش است که در زندگی و سنتهای ما ایرانیان به قدری ریشه دوانیده که تبدیل به یک ورزش ملی شده است. در سال ۱۳۱۷ حمید محمودپور که دارای تحصیلات عالی تربیت بدنی از دانشگاه ترکیه بود به تعلیم کشتی در ایران پرداخت. وی اولین تشک کشتی ازجنس اسفنج را در دانشسرای تربیت بدنی واقع در دروازه دولت تهران پهن نمود و فنون کشتی آزاد و فرنگی را آموزش داد.
در زمانهای گذشته تشک کشتی وجود نداشته و به جز گود زورخانه، کشتی روی زمین و خاک نرمی که روی آن میپاشیدند انجام میگرفت. محمودپور قبل از اینکه از تشک کشتی استفاده کند در ورزشگاه امجدیه روی چاله پرش ارتفاع برزنت میانداخت و فنون کشتی کلاسیک را آموزش میداد. در سال ۱۳۱۸ اولین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی کشور در ورزشگاه امجدیه تهران برگزار شد. نخستین باشگاه کشتی، باشگاه سلیمان خان پایین خیابان شاهپور سابق بود.
اولین تیم کشتی خارجی، ترکیه بود که در سال ۱۳۲۶ به ایران آمد. نخستین حضور بین المللی کشتی ایران در المپیک ۱۹۴۸ بود که مرحوم منصور رئیسی به مقام چهارم رسید. با آشنایی بیشتر کشتیگیران با فنون کشتی، افتخارات زیادی نصیب کشتی ایران شد و بسیاری از قهرمانان ایران بر سکوهای جهانی قرار گرفتند. عبدالله موحد، غلامرضا تختی، ابراهیم جوادی، امامعلی حبیبی، منصور مهدیزاده، محمد ابراهیم سیفپور، رسول خادم و…. از قهرمانان بنام جهان کشتی بودندکه افتخارات فراوانی در مسابقات المپیک و جهانی برای ورزش ایران به دست آوردند.
موضوعات: بدون موضوع
[چهارشنبه 1400-01-25] [ 01:36:00 ق.ظ ]