بازاریابی مکان: یکی از مهمترین منابع درآمد بسیاری از کشور ها یا شهر ها جذب توریست یا گردشگر است. توانایی در بازاریابی مکانها ، بناها ، ساختمانهای تاریخی و تفریح گاه ها ، نیازمند آشنایی با فعالیت های بازاریابی ویژه ای است که افراد خاصی می طلبد. بازاریابی مکان یعنی تمام فعالیت های مربوط به آگاه کردن، جلب نظر مردم و جذب آنها و تغییر طرز تلقی آنها از مکانها و امکانات یک شهر، منطقه یا کشور. شامل بازاریابی مکان های تجاری و بازاریابی توریسم.
بازاریابی ایده: ایده ها نیز می توانند بازاریابی شوند. از یک سو به طور کلی بازاریابی را می توان بازاریابی ایده نامید ولی بطور خاص منظور از بازاریابی ایده، بازاریابی ایده های اجتماعی است. بازاریابی ایده یعنی ارائه و عرضه اندیشه ، نظر یا ایده برای ایجاد تفاهم ، تغییر رفتارها و باورهای مردم و سازمان ها. به عنوان مثال ، برنامه بهداشت عمومی برای کاهش سیگار ، اعتیاد به الکل، استفاده نابجا از دارو و حتی پرخوری، برنامه های حمایت از حیات وحش ، هوای پاکیزه و حفاظت محیط زیست ، برنامه های تنظیم خانواده، حقوق بشر و برابری نژادی(کاتلر و آرمسترانگ[۹]، ۱۹۹۷ ، صص۲۷۳-۲۷۴).
عکس مرتبط با سیگار
در یک طبقه بندی دیگر می توان انواع بازاریابی را به موارد زیر تقسیم بندی نمود:

 

 

 

 

بازاریابی رابطه مند[۱۰]

 

 

 

بازاریابی رابطه مند مبتنی بر اداره کردن روابط مشتری است . اغلب بازاریان بیان می کنند که آنها به بازاریابی رابطه مند توجه دارند و باور دارند که تلاشهای بازاریابی شان رابطه گراست، بدون اینکه مطمئن شوند مشتریان هم همین نظر را دارند، یک رابطه می تواند تنها موقعی که همه یا حداقل بیشتر مشتریان مهم تماس برقرار می کنند و هنگامی که تعاملات رابطه گرا هستند توسعه یابد و زمانی که یک رابطه توسعه می یابد که یک مشتری چند بار از فروشنده خریداری کند. یک رابطه به یک نگرش مربوط می باشد بطوریکه یک شخص و گروهی از افراد احساس می کنند یک چیزی وجود دارد که آنها را به طرف دیگری سوق دهد، در این صورت امکان ندارد که این رابطه به اسانی از بین برود. رابطه باید بوسیله عرضه کننده یا ارائه دهنده خدمت ارسال شود، از این رو یک شرکت باید فرایند ارتباطات و تعامل را ایجاد کند که یک رابطه را تسهیل بخشد. اما این مشتری است نه یک شرکت که تعیین می کند آیا یک رابطه توسعه یافته است یا خیر.
توصیف نگرش جهت دار یک رابطه ، ممکن است برای درک یک رابطه مفید باشد،هنگامی که مشتری شیوه متقابلی از تفکر بین خود و ارائه دهنده خدمت را درک کند، رابطه بین آنها توسعه می‌یابد.
شرکت باید مشتری خود را درک کند و به طور مداوم مشتری را برای خود حفظ کند. این وفاداری نه تنها به این معناست که مشتری به شرکت وفادار می ماند بلکه او باید به تشکیل دهنده این رابطه هم وفادار باشد. این شیوه متقابل از تفکر در جند دوره زمانی توسعه می یابد. این فرایند توسعه شامل تعاملات بین عرضه کننده یا ارائه دهنده خدمت، مشتری و ارتباط بین آنها می باشد، تعامل شامل همه نوع مبادله کالا، خدمات،اطلاعات و اموراجرایی است.

 

 

 

 

بازاریابی سنتی

 

 

 

در بازاریابی سنتی فرد تمایل به انجام یک فروش به شیوه رایج و مرسوم عرف جامعه می نماید. و احتمالا ممکن است دیگر ارتباطی با مشتری خویش نداشته باشد. بطور کلی ویژگیهای بازاریابی سنتی را می توان در چند مورد زیر برشمرد:
*تاکید جزئی بر ارائه خدمات به مشتری،
*تعهد جزئی نسبت به انتظارات مشتری،
*توجه به جنبه های محصول و کیفیت آن،
*تماس غیر مستمر با مشتری،
*گرایش کوتاه مدت.

 

 

 

 

بازاریابی معاصر

 

 

 

در چند سال اخیر مدیریت ارتباط با مشتری به پدیده ای جدی و فراگیر تبدیل شده است و شرکت‌ها بیش ار پیش به آن بها می دهند. افزایش رقابت شرکت ها در مشتری یابی برای محصولات و خدماتشان و همچنین افزایش قدرت مشتری در دنیای رقابتی امروز سبب شده است که شرکت ها نه تنها بدنبال مشتریان جدید باشند بلکه در حفظ و نگهداری مشتریان قبلی خود نیز کوشا باشند. دسترسی کامل و آسان به اطلاعات متنوع و جدید در زمینه محصولات شرکت ها و خدماتشان و همچنین کاهش قیمت ها برای جذب خریدار موجب افزایش قدرت خریدار در بین خریدار و فروشنده شده است. تحت این شرایط مشتریان آگاه تر،حق انتخاب و قدرت تصمیمگیری بیشتری خواهند داشت و هر چه که دانش آنها از محصولات و خدمات شرکت ها بیشتر می شود، سطح انتظارات آنها بیشتر می شود که این خود بر اهمیت ایجاد ارتباطی نزدیک و مداوم با مشتریان می افزاید(پرهیزی گشتی،۱۳۸۱: ۳۶-۳۵).
تئوری بازاریابی کلاسیک و عملکرد آن به جای آنکه به حفظ مشتریان فعلی بیندیشد، هنرش جذب مشتریان جدید بود و تاکید ان ببشتر بر انجام معاملات متمرکز بود تا ایجاد رابطه با دیگران و به جای آنکه به فعالیت های پس از فروش تاکید داشته باشد، بر فعالیت های قبل از فروش و فعالیت های فروش معطوف شده بود. امروزه بیشتر شرکت ها بر اهمیت حفظ و نگهداری مشتریان واقف شده‌اند. بر اساس یک تحقیق، از طریق کاهش فقط ۵ درصد، در نرخ از دست دادن مشتریان ، شرکت ها می توانند چیزی بین ۲۵تا۸۵ درصد از منافع خود را بهبود ببخشند(عبدالوند،۱۳۷۹: ۳۵).
بدین ترتیب علی رغم اینکه اغلب بازازیابی های فعلی که بر تنظیم آمیخته بازاریابی تاکید دارد باعث فروش و به دست آوردن مشتریان جدید می شود، ولی توجه عمده و اولیه شرکت ها بر حفظ و نگهداری مشتریان متمرکز می شود. بهترین رویکرد جهت حفظ و نگهداری مشتریان این است که رضایت مندی فراوان در مشتری ایجاد کرده و آنچه را که برای او ارزش تلقی می شود مورد توجه قرار دهیم تا در نتیجه،وفاداری او به شرکت مستحکم گردد.

 

 

 

 

بازاریابی مبتنی بر رابطه

 

 

 

بازاریابی مبتنی بر رابطه مستلزم ایجاد، حفظ و تقویت روابط قوی با مشتریان است. از نظر زمانی بازاریابی مبتنی بر رابطه به نوعی بلندمدت است. هدف این است که برای دوره های بلندمدت خدمات با ارزش به مشتری ارائه گردد و موفقیت شرکت را بر مینای رضایت مشتری در بلندمدت اندازه گیری کرد. بازاریابی مبتنی بر رابطه ایجاب می کند که همه واحدهای شرکت به صورت یک تیم بازاریابی همکاری کنند و خدماتی را به مشتریان بدهند، این کار مستلزم ایجاد روابط در همه سطوح (اقتصادی، اجتماعی) است که در نتیجه وفاداری مشتری به شدت تقویت می شود. با توجه به بازار هدف، شرکت ها با مشتریان خود روابط متفاوتی را برقرار می کنند. امروزه شرکت ها به شیوه‌ای فزاینده می کوشند تا برای نگهداری مشتریان و افزایش وفاداری آنها برنامه هایی را به اجرا درآورند، شرکت ها علاوه بر ارائه ارزش بسیار بالا به مشتریان و تامین رضایت آنان از انواع ابزارهای بازاریابی استفاده می کنند تا با مصرف کنندگان روابطی قوی ایجاد کنند(پرهیزی گشتی، ۱۳۸۱: ۳۵).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
بازاریابی رابطه مند در کنار توانایی اش در درک مشتری، شرکت را قادر می سازد تا سهم بازار و سودآوری اش را افزایش داده و هزینه ها را کاهش دهد. تحقیقات نشان داده اند که هزینه خدمت رسانی و حفظ یک مشتری وفادار پنج تا شش برابر کمتر از هزینه جذب یک مشتری است
(Ndubisi & Wah,2005,543). در سال های اخیر توجه قابل ملاحظه ای چه در وهله عمل و چه در مباحث آکادمیک بر روابط سازمان با مشتریانش معطوف شده است. بازاریابی رابطه مند بر این باور است که ایجاد روابط با مشتری ، منجر به افزایش منافع سازمان از طریق رضایت مندی، وفاداری، تبلیغات شفاهی مثبت و افزایش خریدهای مشتریات می گردد(Wong & sohal,2006,244)
امروزه آشکار شده است که برقراری روابط مناسب با مشتری،منافع سازمان و مشتریان را به همراه داشته و برای بیشتر سازمان ها، با توجه به شدت گرفتن رقابت ایجاد و برقراری روابطی مناسب و پایدار با مشتریان، به چالشی مهم تبدیل شده است(Rashid,2003:743) .

 

 

مزایای بازاریابی

 

بازاریابی رابطه مند در دهه ۱۹۸۰ به عنوان یک نظریه متداول بازاریابی به ویژه در صنعت خدمات که از ماهیتی رابطه ای برخوردار است، پدیدار گردد در صنعت بانکداری وش و همکارانش[۱۱] با بازاریابی رابطه مند را به عنوان فعالیت ها و اقدامات صورت گرفته بانک ها به منظور جذب ، نگهداری و ارتقاء روابط با مشتریان سودآور تعریف کردند(Leverin & Liljander,2006:232).
رشید بازاریابی رابطه مند را شناسایی ، ایجاد ، نگهداری و ارتقاء و در صورت لزوم محدود کردن روابط با مشتریان به گونه ای که اهداف سودآور طرفین حاصل گردد،تعریف کرد(Rashid,2003:742).
بری[۱۲] از بازاریابی رابطه مند بعنوان یک استراتژی برای جذب، نگهداری وارتقاء روابط با مشتریان یاد کرد.
رپ و کولینز[۱۳](۱۹۹۰) اهداف بازاریابی رابطه مند را ایجاد و نگهداری روابطی پایدار میان شرکت و مشتریانش به گونه ای از طرفین از این رابطه منتفع شوند،عنوان کرد.
گرون روس[۱۴] اهداف بازاریابی رابطه مند را ایجاد و نگهداری و ارتقاء روابط با مشتریان و دیگر شرکا در سود، به گونه ای که اهداف طرفین حاصل گردد، تعریف کرد.

 

 

مفهوم تبلیغات

 

تبلیغ و تبلیغات یکی از موضوعاتی است که امروزه تمام مردم جهان حتی در دوردست ترین نقاط با آن آشنا و در ارتباطند و از آن تأثیر می پذیرند. در واقع تبلیغ یک پدیده اجتماعی است که برگرفته از یک نیاز اجتماعی است و در بردارنده هدفی اجتماعی می باشد. بنابراین شرایط جامعه زمینه را برای به وجود آمدن پدیده تبلیغ فراهم می کند. پدیده تبلیغ به عنوان یکی از اجزاء مؤثر جامعه، نقش اساسی در ایجاد و بالفعل کردن نیاز دارد. کارکرد جدید این پدیده، تولید نیاز است که می تواند در جهات مثبت و منفی استفاده گردد. این پدیده اجتماعی امروزه به شکل جزئی جدایی ناپذیر از زندگی بشری درآمده که در تمام نقاط کره خاکی آثار آن به چشم می خورد.(اسدی، ۱۳۸۰، ص ۲)
تبلیغات به شیوه نوین در اوایل قرن بیستم با تغییرات بازار شکل گرفت تا قبل از آن، نقش اساسی تبلیغات تسریع توزیع کالاهای مصرفی بود که منحصراَ توسط معدودی از تولید کنند گان شناخته شده به کار گرفته می شد. ( اسدی، ۱۳۸۰، ص ۲).
لکن به تدریج نیاز به تبلیغ برای آگاه ساختن مصرف کنند گان از وجود مزایای کالاهای مختلف اعم از صنعتی و یا مصرفی یا خدماتی روز به روز افزایش می یافت، آنچنانکه آلوین تافلر در کتاب فرهنگ مصرف کنند گان چنین پیش بینی و اظهار نظر کرده بود: ” چنان شود که ماشین بدون حمایت تبلیغ نتواند به حیات خود ادامه دهد “. (اربابی ،۱۳۵۲، ص ۹ .)
امروزه این پیش بینی آلوین تافلر به عینیت پیوسته است. تبلیغات در سطح جهانی دیگر صرف آگهی نیست بلکه بیشتر نقش آن تفهیم اطلاعات در مورد خصوصیات کالا و خدمات می باشد.
در دهه های اخیر تأکید بر بازاریابی مورد توجه قرار گرفته است و در واقع داشتن مشتری از داشتن چیزی برای فروش مهمتر است. در این راستا تبلیغات برای معرفی محصول یا خدمت، آگاهی دادن و ارائه اطلاعات صحیح و کامل در خدمت بازاریابی و جلب مشتری قرار گرفته است.(ونوس ،۱۳۷۵، ص ۴۵). تبلیغات یک روش بازاریابی است که اطلاعاتی درباره محصول، خدمت و کسب وکارفراهم می کند. هدف تبلیغات می تواند عمدتا اینگونه خلاصه شود. ساختن یک تصویر محصول و تحریک خرید مستقیم در نتیجه گذشت زمان و تکنولوژی، انواع جدید رسانه های تبلیغاتی معرفی می شوند. بیلبردها،روزنامه ها و مجله ها، اولین نسل رسانه های تبلیغاتی هستند. رادیو و تلویزیون به عنوان نسل بعدی مطرح می شود و هم اکنون رایج ترین شیوه تبلیغات است. اخیرا اینترت و شبکه های سیار بعنوان یک نوع جدید از رسانه تبلیغاتی حضوریافته اند. این دو رسانه به سرعت در حال رشدند. گر چه هزینه به ازای هر بار دیده شدن و اثربخشی شان هنوز مو ر د سوال است. بنابراین برای آژانسهای تبلیغاتی، یافتن یک استراتژی مناسب برای رسانه ملی و تبلیغاتی جدید موضوع مهمی شده است. مقایسه و تقابل ویژگیهای هر رسانه تبلیغات می تواند به درک مشخصه های عمومی تبلیغات کمک بکند(پارک و همکاران[۱۵]، ۲۰۰۸، ص ۳۵۶).

 

 

تاریخچه تبلیغات

 

تبلیغات در زمان قدیم در مقایسه با تبلیغات امروزی خیلی ساده بود، با وجود این، هدف اساسی از آگهی همان بود که امروزه هم هست و بدین معنی که منظور از آن، ایجاد ارتباط برای دادن اطلاعات و ایده ها به گروهی از مردم بود که موجب تغییر یا تقویت رفتار آنها بشود، اطلاعات ما از تبلیغات در زمان های قدیم خیلی ناقص و مبهم است.
در نتیجه کاوش هایی که در کشور های اطراف دریای مدیترانه به عمل آمده است مدارکی به دست آمده که نشان می دهد رومی ها و اجداد آنها از تبلیغات استفاده می کرده اند و همچنین اشاره هایی که در کتبها و تواریخ دیده شده، نشان می دهد که عده ای از فروشندگان برای فروش بیشتر کالاهای خود از تبلیغات استفاده می نموده اند . قبل از ایجاد صنعت چاپ که آغاز دوره جدیدی برای برقراری ارتباطات جمعی و شروع دوره تازه ای از تبلیغات بود. تبلیغات به سه صورت وجود داشت:

 

 

 

 

علایم تجاری : افتخار و غروری که استادکاران در زمان قدیم داشتند آنها را تشویق می کرد که علامت مشخصی از خودشان روی مصنوعاتشان مانند کاسه و یا کوزه سفالی و غیره بگذارند. همین که کار یکی از استادکاران مورد توجه مردم قرار می گرفت همیشه به علامت اختصاری او در موقع خرید توجه می کردند و این شهرت زبان به زبان می گشت. امروزه نیز علایم تجاری مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

نشان ها و تبلیغ روی دیوار ها : وسیله دیگر تبلیغات، جملاتی بود که بر روی سنگها و دیوارهای جنب محلی که اجناس مختلف به فروش می رسید، نوشته می شد و اجناس مورد نظر را تمجید و تحسین می نمود و تقریباَ مانند تبلیغات روی دیوارها و تابلوهای بالای مغازه های امروزی بود.

 

 

 

کاوشهایی که در شهر پمپئی به عمل آمده نشان داده است که هر دکان کوچکی یک نوشته ای روی دیوار جنب در ورودی مغازه داشته است که رهگذران را راهنمایی می کرده است که از دکان چه اجناسی می توانسته اند بخرند . این روش نوشتن روی دیوار کم کم پیشرفت نمود و تبدیل به آویزان کردن تابلویی در محل مخصوص در کوچه ها و خیابان ها گردید. آویزان کردن این تابلوها به قدری زیاد شد که مثلاَ، اگر شخصی می خواست خانه خودش را نشان دهد تابلویی آویزان می کرد که منزل او سه کوچه پایین تر، دست چپ است و از این جهت به عنوان نمونه دولت انگلستان قوانینی برای به کار بردن تابلو وضع کرد . امروزه این تابلوها تبدیل به تابلو های متنوع و روشن و حتی نئون شده است.

 

 

 

شدت تمرین
شدت تمرین به نیروی عمل عضله و فشاری که بر دستگاه قلبی، عروقی وارد می شود مربوط می شود. در رابطه با عمل عضله، زمانی که عضله بیشترین تنش را اعمال می کند، شدت تمرین بالاترین است. تکرار چنین تلاش بیشینه ای برای روزها و هفته های پیاپی باعث بهبود قدرت عضله می شود، ولی بر استقامت قلبی- عروقی تاثیر بسیار کم و یا هیچ تأثیری ندارد. در چنین شرایطی عضله قوی تر می شود، ولی ظرفیت هوازی بدون تغییر باقی می ماند. ازسوی دیگر زمانی که شدت نیروی عضله کم شود و تعداد اعمال عضله زیاد شود، مانند دویدن وشنای استقامتی، دستگاه های انرژی عضلات وانتقال اکسیژن توسعه می یابند. در حالی که تمرینات قدرتی با تکرار اعمال عضلانی بیشینه، هیچ پیشرفتی را در ظرفیت هوازی بوجود نمی آورد، تمرینات سرعتی تکراری به مدت۳۰ ثانیه باعث افزایشی به میزان۸ درصد در VO2max می شود. با کاهش شدت تمرین، حجم کاری که می توان تحمل کرد افزایش می یابد. در حالی که عضله فقط می تواند چند تکرار بیشینه در یک جلسه تمرینی داشته باشد، زمانی که نیروی عضله زیر بیشینه باشد، می تواند تکرارهای بسیاری را در یک جلسه تمرینی انجام دهد.
از نقطه نظر عملی، معمولا شدت تمرین را با ظرفیت تولید انرژی و یا با درصد حداکثر اکسیژن مصرفی(VO2max) فرد مربوط می دانیم. وقتی نیروی عضلانی کم باشد، انرژی مورد نیاز کم است (حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از VO2max) و هیچ بهبودی در قدرت و استقامت بوجود نمی آید. با افزایش شدت تمرین، نیاز به دستگاه هوازی افزایش می یابد و این موضوع پیشرفت در انتقال اکسیژن و متابولیسم را فراهم می سازد. تحقیقات نشان داده است که برای بیشتر مردم شدت تمرین بین ۵۰ تا ۹۰ درصد VO2max پیشرفت قابل توجهی را در ظرفیت هوازی بوجود می آورد. همچنان که شدت افزایش می یابد و میزان مصرف انرژی به سطحی برابر یا بیش از حداکثر اکسیژن مصرفی می رسد، قدرت بدن افزایش می یابد، ولی پیشرفت کمتری در ظرفیت هوازی حاصل می شود. همچنین باید تعامل قوی بین شدت و حجم تمرین را در نظر داشته باشیم، به گونه ای که با کاهش شدت تمرین باید حجم تمرین افزایش یابد تا سازگاری ایجاد شود. در تمریناتی با شدت های بسیار بالا، حجم تمرینات کم می شود، ولی سازگاری هایی که در این نوع تمرینات به وجود می آید به طور قابل توجهی با تمرینات کم می شود و بر حجم متفاوت است. کوشش در اجرای تمرینات زیاد با شدت بالا می تواند اثرات منفی بر سازگاری بدن داشته باشد. انرژی مورد نیاز در تمریناتی با شدت بالا بر سیستم گلیکولیتیک فشار بیشتری وارد می کند و باعث می شود گلیکوژن عضله به سرعت تخلیه شود. اگر از چنین تمریناتی زیاد انجام شود، به طور مثال هر روز، عضلات می توانند دچار تخلیه ی مزمن ذخایر انرژی خود شوند و شخص ممکن است علائم خستگی مزمن و یا بیش تمرینی را از خود نشان دهد. اگر چه تمرین شدید و سخت می تواند فواید روانی را به دنبال داشته باشد، ولی عوامل منفی را نیز باید در نظر گرفت. ۳ تا ۴ ساعت تمرین در روز ممکن است بیش از تحمل روانی و جسمانی بعضی از ورزشکارانی باشد که دارای توان رسیدن به سطح نخبگی هستند. در نتیجه آن ها ممکن است پیش از این که به سطح بهترین عملکرد خود برسند، از گردونه ورزش خارج شوند، بنابراین، با این سوال روبرو می شویم که چه تعدادی از ورزشکاران پیش از این که توانایی کامل خود را تشخیص دهند، به علت تمرینات بیش از حد از ادامه ی راه بازمانده اند؟
بیش تمرینی[۴۹]
بسیاری از ورزشکاران با تمرین کردن باعث آزار خود می شوند. برخی ورزشکاران سعی می کنند بیشتر از تحمل جسمانی خود کار کنند. این پدیده«بیش تمرینی» نامیده می شود. زمانی که این امر اتفاق می افتد، فشار ناشی از تمرین بیش از حد می تواند از توانایی بدن برای برگشت به حالت اولیه و یا سازگاری فراتر رود و در نتیجه بیشتر باعث کاتابولیسم و از بین رفتن عضلات شود تا آنابولیسم و ساختن آن ها. ورزشکاران، سطوح مختلفی از خستگی را به هنگام تمرینات روزانه وهفتگی خود تجربه می کنند، بنابراین تمام این شرایط را نمی توان تحت عنوان بیش تمرینی مطرح کرد. خستگی که اغلب بدنبال یک یا چند جلسه تمرینی تا سر حد واماندگی بوجود می آید، معمولا از طریق استراحت و رژیم غذایی پرکربوهیدرات از بین می رود. معمولا چنین خستگیهای حاد وجبران پذیری به علت تمرینات بیش از حد که قبلا در مورد آن بحث شد بوجود می آید. ازطرف دیگر بیش تمرینی باعث سیر نزولی در عملکرد ورزشی می شود که با چند روز استراحت و رژیم غذایی نمی توان آن را درمان نمود.
اثرات بیش تمرینی
بیشتر علائمی را که در نتیجه بیش تمرینی ایجاد می شود مجموعاً «سندرم بیش تمرینی» می نامند و فقط بعد از اختلال در عملکرد فرد مشخص می شود. متاسفانه این علائم می توانند به میزان زیادی از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند، به گونه ای که برای ورزشکاران و مربیان، تشخیص این راه که کاهش در سطح عملکرد به علت بیش تمرینی است، مشکل می کند. اولین نشانه سندرم بیش تمرینی کاهش در عملکرد جسمانی است و ورزشکار احساس کاهش در قدرت عضله، هماهنگی و ظرفیت کار بیشینه ی خود می کند. سایر علائم بیش تمرینی شامل موارد زیر است:

 

جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.

 

کاهش اشتها و از دست دادن وزن

باریک شدن عضلات

سر درد، پاسخ های آلرژیکی یا هردو

حالت تهوع

اختلال در خواب

افزایش ضربان قلب در هنگام استراحت

افزایش در فشار خون

علل به وجود آمدن سندرم بیش تمرینی اغلب ترکیبی از عوامل روان شناختی و فیزیولوژیکی است. هانس سلیه بیان کرده است که تحمل فشار از سوی فرد ممکن است بر اثر افزایش نگرانی ها و اضطراب(مانند فشارهای جسمانی) از بین برود. مسائل هیجانی مسابقه، تمایل به برنده شدن، ترس از شکست، اهداف بزرگ غیر واقعی و سایر انتظارات می تواند منابعی از فشارهای روانی غیرقابل تحمل باشد. به همین دلیل بیش تمرینی معمولا با از بین رفتن علاقه به تمرین و مسابقه همراه است.
عوامل فیزیولوژیکی که باعث ایجاد اثرات مخرب بیش تمرینی می شود، به طور کامل شناخته نشده است. ولی به هر حال، بسیاری از پاسخ های غیر طبیعی گزارش شده، این موضوع را مطرح می کند که بیش تمرینی با تغییرات در دستگاه های عصبی، هورمونی و ایمنی همراه است. اگر چه یک ربطه علت و معلولی بین این تغییرات و علائم بیش تمرینی مشاهده نشده است ولی این علائم می تواند در تشخیص بیش تمرینی موثر باشند.
دستگاه عصبی خودکار و بیش تمرینی
برخی پژوهش های علمی به این موضوع اشاره می کنند که بیش تمرینی با پاسخ های غیر طبیعی دستگاه عصبی خودکار همراه است. پاسخ های فیزیولوژیکی که همراه با کاهش عملکرد دیده می شود، اغلب نشان دهنده ی تغییراتی در دستگاه عصبی یا هورمونی می باشد که هر دو با دستگاه های عصبی سمپاتیک یا پاراسمپاتیک کنترل می شود. بیش تمرینی سمپاتیک می تواند منجر به موارد زیر شود:

 

 

افزیش ضربان قلب در هنگام استراحت

افزایش فشار خون

کاهش اشتها

کاهش توده ی بدنی

اختلال در خواب

ناپایداری هیجانی

افزایش متابولیسم پایه

برخی تحقیقات دیگر نیز اشاره می کنند که در بعضی موارد ممکن است دستگاه پاراسمپاتیک در بیش تمرینی غالب باشد. در چنین شرایطی ورزشکاران اختلالات مشابهی در عملکرد را نشان می دهند، ولی پاسخ های متفاوتی نسبت به بیش تمرینی سمپاتیک دارند. علائم بیش تمرینی پاراسمپاتیک شامل موارد زیر می باشند:

 

 

شروع زودرس خستگی

کاهش ضربان قلب در هنگام استراحت

سریع شدن ضربان قلب در هنگام برگشت به حالت اولیه

کاهش فشار خون در هنگام استراحت

برخی علائم بیش تمرینی دستگاه عصبی خودکار در افرادی نیز که دچار بیش تمرینی نشده اند دیده می شود. به همین دلیل نمی توان این گونه تصور کنیم که حضور این علائم همیشه بیش تمرینی را تأیید می کند. نیلسون و همکاران پیشنهاد کرده اند که ورزشکاران جوان بیشتر دچار علائم بیش تمرینی سمپاتیک می شوند. ولی ورزشکاران مسن بیشتر دچار علائم بیش تمرینی پاراسمپاتیک می شوند.
پاسخ های هورمونی نسبت به بیش تمرینی
اندازه گیری هایی که به هنگام تمرینات شدید از میزان هورمون های مختلف در خون به عمل آمده است، این موضوع را مطرح می کند که فشار بیش از حد تمرینی باعث ایجاد اختلالاتی در عملکرد غدد مترشحه ی داخلی می شود. زمانی که ورزشکار تمرین خود را به ۵/۱ تا ۲ برابر افزایش می دهد، میزان هورمون های تیروکسین و تستوسترون خون معمولاً کاهش و میزان هورمون کورتیزول افزایش می یابد. تصور می شود نسبت تستوسترون و کورتیزول فرایند آنابولیکی را در هنگام برگشت به حالت اولیه تنظیم می کند، بنابراین تغییر در این نسبت نشانه ی مهمی است و شاید علتی برای سندرم بیش تمرینی باشد. کاهش تستوسترون به همراه افزایش کورتیزول ممکن است به کاتابولیسم بیشتر پروتئین در سلول تا آنابولیسم منجر شود. ورزشکارانی که دچار بیش تمرینی هستند اغلب میزان اوره در خون آنان بالاتر است و چون اوره از تجزیه ی پروتئین تولید می شود، این موضوع نشان می دهد که کاتابولیسم پروتئین افزایش یافته است. تصور می شود که این مکانیزم مسئول کاهش توده ی عضلانی بدن ورزشکارانی است که دچار بیش تمرینی شده اند. میزان اپی نفرین و نوراپی نفرین خون حالت استراحت در دوره های تمرینی شدید افزایش می یابد. این دو هورمون می توانند ضربان قلب و فشار خون را افزایش دهند. برخی پژوهشگران پیشنهاد می کنند که برای تأیید بیش تمرینی باید میزان این هورمون ها را در خون اندازه گیری کرد. متأسفانه اندازه گیری این هورمون ها گران، پیچیده و مستلزم صرف وقت زیادی است، بنابراین این ورزش نمی تواند به طور گسترده وسیع مورد استفاده قرار گیرد. تمرینات سخت نیز اغلب تغییرات مشابهی را در هورمون ها به وجود می آورد که بیش تمرینی نیز مشاهده می شود. به همین دلیل اندازه گیری هورمون ها ممکن است تأیید معتبری در مورد بیش تمرینی نباشد. ورزشکارانی که دارای سطوح غیر طبیعی هورمونی در خون خود هستند، ممکن است تحت اثرات طبیعی تمرینات سخت دچار چنین شرایطی شده باشند و این تغییرات هورمونی به سادگی ممکن است نشان دهنده ی فشار تمرین باشد تا اختلال در فرایند سازگاری(معینی و همکاران، ۱۳۸۹).
سیستم ایمنی و بیش تمرینی
سیستم ایمنی بدن یک خط دفاعی در مقابل هجوم باکتری ها، ویروس ها و سلول های سرطانی فراهم می سازد. این سیستم به اعمال سلول های تخصص یافته(مثل لنفوسیت ها، گرانولوسیت ها و ماکروفاژها) و پادتنها بستگی دارد. وظیفه این سلولها و پادتنها به طور عمده کاهش یا خنثی کردن عمل مهاجمین بیگانه است که ممکن است باعث بیماری شوند. متأسفانه یکی از پیامدهای جدی بیش تمرینی تأثیر منفی آن بر سیستم ایمنی بدن است. گزارش های علمی اخیر تایید می کنند که تمرین بیش از حد عمل طبیعی سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار می دهد و بدن ورزشکار را که دچار بیش تمرینی شده است مستعد می سازد. تحقیقات بیشماری نشان داده اند که وهله های کوتاه و شدید تمرین می تواند به طور زودگذر به پاسخ های ایمنی بدن آسیب برساند. ادامه تمرینات سنگین می تواند این سرکوب ایمنی را تقویت کند.
چندین پژوهشگر گزارش کرده اند که وقوع بیماری پس از یک وهله تمرین بیش از حد افزایش می یابد. زمانی که سیستم ایمنی سرکوب می شود، میزان لنفوسیت ها و پادتنها به طور غیر طبیعی کاهش می یابد. در چنین شرایطی احتمال ابتلاء به بیماری افزایش می یابد. همچنین تمرین شدید در هنگام بیماری ممکن است توانایی فرد را برای مقابله با عفونت کاهش دهد و مشکلات پیچیده تری را به وجود آورد.

ورزش و رشته های مختلف ورزشی
ورزش عبارت است از یک فعالیت نهادینه شده که مستلزم کاربرد نیروی جسمانی شدید با بهره گرفتن از مهارت های جسمانی پیچیده به وسیله شرکت کنندگانی است که توسط عوامل درونی و بیرونی تحریک می شوند. این تعریف با فعالیت های ورزشی سازمان یافته ارتباط پیدا می کند »(کوشافر،۱۳۸۱). از نظر سازمان بهداشت جهانی، «تندرستی صرفاً نداشتن بیماری و ضعف نیست؛ بلکه منظور از آن سلامتی کامل جسمی، ذهنی، اجتماعی و روحی است. در حقیقت دو هدف عمده تندرستی، به تأخیر انداختن مرگ و پیشگیری از بیماری است»(گائینی، ۱۳۸۶). رشته های ورزشی بسیار متنوع هستند که می توان به رشته هایی مانند والیبال، بسکتبال، دو میدانی، تنیس روی میز و بسیار موارد دیگر را نام برد که هر کدام دارای ویژگیها و قوانین منحصر به خود هستند که در این مقوله نمی گنجد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
کاهش تدریجی تمرین[۵۰] برای رسیدن به اوج عملکرد
بهترین عملکرد ورزشی نیازمند حداکثر تحمل جسمانی و روانی در برابر فشار فعالیت است. ولی یک دوره تمرین شدید، قدرت عضله و در نتیجه ظرفیت عملکردی ورزشکار را کاهش می دهد. به همین دلیل برای این که ورزشکاران در اوج عملکرد خود مسابقه دهند، بسیاری از آنان شدت تمرین را پیش از مسابقه کاهش می دهند تا بدن و فکر آنان استراحت داشته باشد. این فرایند «کاهش تدریجی تمرین» نامیده می شود. دوره ی کاهش تدریجی تمرین که در آن شدت تمرین کاهش می یابد، باید زمان کافی برای ترمیم بافت های آسیب دیده که در اثر تمرینات شدید آسیب دیده اند و نیز زمان مناسب برای جایگزینی ذخایر انرژی بد فراهم سازد. پژوهش های علمی پیشنهاد می کنند که برای مثال، کاهش تدریجی تمرین برای شناگر باید حداقل ۲ هفته باشد تا بهترین عملکرد را به دنبال داشته باشد. یکی از مهم ترین تغییرات در هنگام دوره ی کاهش تدریجی تمرین، افزایش قدرت عضلانی است که با بهبود عملکرد همراه است. تعیین این موضوع که آیا افزایش قدرت بر اثر تغییرات در مکانیزم های انقباضی عضله است یا بر اثر بکارگیری بیشتر تارهای عضلانی دشوار است. به هر حال، در بررسی هایی که روی تارهای عضلانی بازوی شناگران پیش و پس از ۱۰ روز تمرین شدید به عمل آمده است، کاهش قابل ملاحظه ای در حداکثر سرعت کوتاه شدن تارهای تند انقباض ملاحظه شده است. این تحقیق به تغییر در مولکول های میوزین تارهای عضلانی نسبت داده می شود. در چنین شرایطی میوزین تارهای FT (تند انقباض) شبیه تارهای ST (کند انقباض) می شود. تصور بر این است که چنین تغییراتی در تارهای عضلانی باعث کاهش توان شناگران و دوندگان به هنگام بهبود قدرت و توان که در دوره ی کاهش تدریجی تمرین به وجود می آید ممکن است مربوط به تغییراتی باشد که در مکانیزم های انقباضی عضلات به وجود می آید. علی رغم این که کاهش تدریجی تمرین به طور گسترده در انواع مختلف ورزش ها دیده می شود، ولی بسیاری از مربیان از کاهش تمرینات برای مدت طولانی پیش از یک مسابقه بزرگ می ترسند، زیرا تصور می کنند که این موضوع ممکن است به آمادگی جسمانی ورزشکاران لطمه وارد کند و افت عملکرد را سبب شود. ولی تحقیقات بیشماری به طور آشکار نشان داده اند که این ترس بدون دلیل است. توسعه و بهبود حداکثر اکسیژن مصرفی بهینه در ابتدا به مقدار قابل توجهی تمرین نیاز دارد، ولی زمانی که این پیشرفت حاصل شد برای حفظ آن در بالاترین سطح، نیاز به تمرین کمتری است. در واقع، حداکثر اکسیژن مصرفی با کاهش تمرینات استقامتی کاهش نمی یابد. پژوهشی در مورد شناگران نشان داده است که میزان لاکتات خون پس از یک شنای معین در پی یک دوره ی کاهش تدریجی تمرین پایین تر از قبل بوده است. مهم تر این که، شناگران ۱/۳ درصد پیشرفت در عملکرد و هم چنین ۷/۱۷ تا ۶/۲۴ درصد افزایش در قدرت و توان دست ها را در نتیجه تمرینات نشان دادند. کاهش تدریجی تمرین پیشرفت کمتری در دوندگان نسبت به شناگران به وجود می آورد. دونده هایی که تمرین خود را از ۸۱ کیلومتر در هفته به ۲۴ کیلومتر در هفته کاهش دادند، میزان حداکثر اکسیژن مصرفی و ضربان قلب آنان در هنگام دویدن زیر بیشینه تغییری نکرد. آن ها پیشرفتی حدود ۵ درصد در توان پا که از آزمون پرش عمودی بدست آمده بود کسب کردند. متاسفانه اطلاعات کمی در مورد تاثیر کاهش تدریجی تمرین بر عملکرد ورزشی در ورزش های تیمی و رشته های استقامتی بلند مدت مثل دوچرخه سواری و دو ماراتن وجود دارد. پیش از اینکه خطوط راهنما برای ورزشکاران چنین ورزش هایی پیشنهاد شود، تحقیقات بیشتری لازم است تا نشان دهد که مزایای مشابهی می تواند به وسیله چنین دوره هایی از کاهش تمرین به وجود آید.
بی تمرینی[۵۱]
زمانی که فصل مسابقه و تمرینات روزانه ی ورزشکاران آماده ای که از نظر عملکرد در اوج هستند به طور ناگهانی به پایان می رسد چه اتفاقی رخ می دهد؟ بسیاری از ورزشکارانی که ۲ تا ۵ ساعت در روز تمرین می کردند، از چنین فرصتی برای استراحت کامل استقبال می کنند. ولی چگونه این فعالیت جسمانی بر روی ورزشکاران تمرین کرده اثر می گذارد؟ بیشتر دانش ما در مورد بی تمرینی از تحقیقات بالینی ای به دست آمده که بر روی بیمارانی انجام شده است که بر اثر آسیب دیدگی یا جراحی مجبور به عدم حرکت و فعالیت شده اند. ورزشکاران عموماً اعتقاد دارند هر چند تحمل درد یک آسیب دیدگی سخت است، ولی زمانی که آنان مجبور به قطع تمرینات خود می شوند در موقعیتی بدتر قرار می گیرند. بیشتر ورزشکاران از این می ترسند که تمام قابلیت هایی را که در اثر تمرینات سخت به دست آورده اند به هنگام بی تمرینی از دست بدهند. ولی تحقیقات نشان داده است که چند روز استراحت یا کاهش تمرینات به عملکرد لطمه ای نمی زند و ممکن است آن را افزایش نیز بدهد. با این وجود، از بعضی جهات کاهش تمرینات یا عدم تحرک کامل باعث کاهش عملکرد فیزیولوژیکی و ورزشی می شود. در ادامه بحث، پاسخ های فیزیولوژیکی نسبت به بی تمرینی را مورد بررسی قرار می دهیم و به زمینه های ویژه ای که به ورزشکار مربوط می شود توجه بیشتری خواهیم داشت. این زمینه ها عبارت اند از:

 

 

قدرت و توان عضلانی

استقامت عضلانی

سرعت، چابکی و انعطاف پذیری

استقامت قلبی- تنفسی

انواع فعالیت های ورزشی
به طور کلی انواع فعالیتهای ورزشی رایج بر اساس مدت زمان، تعداد ضربان قلب و منبع تامین انرژی
مورد نیاز به ورزشهای هوازی (ایروبیک) و ورزشهای بی هوازی تقسیم می شوند.
تمرینات هوازی
به ورزشهایی که در ضمن آنها جهت تولید انرژی، اکسیژن بعنوان یکی از عوامل ایجاد کننده واکنشهای شیمیایی درون بدن نقش اصلی را ایفا کرده، تولید انرژی می کند ورزشهای هوازی می گویند. از آن جهت که در این مسیر میزان انرژی تولید شده، از یک واحد قند یا چربی که بعنوان ماده اولیه بکار می رود حداکثر می باشد و دارای بازدهی بالا است، لذا در فعالیتهای طولانی مدت، این تمرینات نقش اساسی را در استمرار، دقت و کیفیت فعالیتهای بدنی دارند. به انواع ورز شهایی که به طور مستمر و طولانی مدت (بیش از ۲ دقیقه) طول می کشند و ضربان قلب در هنگام تمرین، کمتر از ۷۰ درصد حداکثر ضربان قلب است، تمرینات هوازی و یا زیر بیشینه گفته می شود. دویدن و پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا در مسافتهای طولانی مدت از انواع تمرینات هوازی هستند. تمرینات هوازی به دو روش صورت می گیرد: ۱ روش تداومی و ۲ روش تناوبی(فرساد و همکاران، ۱۳۹۲).
در روش تداومی، فرد بدون استراحت به تمرین می پردازد مثلاً ۲۰ دقیقه دویدن پیوسته و بدون استراحت، ولی در روش تناوبی فرد میان تمرین کردن استراحت می کند. معمولاً زمان استراحت با زمان فعالیت در تمرینات تناوبی هوازی برابر است. به عنوان مثال یک دقیقه دویدن و یک دقیقه استراحت کردن، یک تمرین تناوبی هوازی محسوب می شود. انرژی مورد نیاز برای انجام تمرینات هوازی از گلوکز و چربی تامین می شود بنابراین برای کاهش چربی خون و یا کاهش وزن چربی بدن، تمرین هوازی بهترین نوع تمرین است.
ورزش های بی هوازی
تمرینات بی هوازی یا بیشینه به ورز شهایی گفته می شود که برای مدت زمان کوتاه (کمتر از ۲ دقیقه) و با شدت بیش از ۷۰ درصد حداکثر ضربان قلب صورت می گیرد. ورز شهای مثل دوی سرعت ۱۰۰ مترکه ورزشکار سعی می کند از تمام قدرت خود برای طی مسافت ۱۰۰ متر در کمترین فرصت استفاده نماید از نوع تمرینات بی هوازی محسوب می شوند. در دوی ۸۰۰ متر همچنین ورز شهای گروهی مثل فوتبال، بسکتبال، والیبال ورزش هایی هستند که هردو سیستم هوازی و بی هوازی در حال فعالیت می باشد و مرحله درست گرم کردن نقش مهمی در ایجاد و مسیر تولید انرژی در چرخه هوازی دارد، هر چند زمان ورز شهای گروهی مذکور بیش از ۲ دقیقه طول می کشد ولی باید توجه داشت یک فوتبالیست هنگام ۹۰ دقیقه بازی فوتبال تمام مدت و به طور پیوسته در حال دویدن نیست بلکه در بین فعالیت به استراحت و یا تماشای بازی نیز می پردازد. بنابراین این گونه ورز شها در هر دو طبقه تمرینات بی هوازی و هوازی، جا می گیرند. از نشانه های تمرین بی هوازی، افزایش بیش از حد ضربان قلب هنگام تمرین و تجمع اسیدلاکتیک در عضلات فعال و درد عضلانی و خستگی مفرط است،به طوری که اگر شدت تمرین بالا باشد خصوصاً در مسابقات ۸۰۰ مترحرفه ای، فرد پس از مسابقه به زمان زیادی برای بازسازی انرژی از دست رفته و استراحت نیاز دارد. یک آزمون ساده شما را متوجه می کند که فعالیت شما از کدام نوع تمرین است. اگر هنگام تمرین بتوانید صحبت کنید، تمرین شما از نوع هوازی است و اگر نتوانید صحبت کنید و اصطلاحاً نفس نفس، بزنید نوع تمرین شما بی هوازی خواهد بود. انرژی مورد نیاز برای انجام تمرینات بی هوازی از گلوکز(قند خون) تأمین می شود (فرساد و همکاران، ۱۳۹۲).
طبقه بندی مهارت های ورزشی
مهارت های ورزشی مورد استفاده در رشته های ورزشی را می توان به سه گروه تقسیم بندی کرد:
۱- مهارت های ورزشی دوره ای
۲- مهارت های ورزشی غیر دوره ای
۳- مهارت های ورزشی غیر دوره ای ترکیبی
مهارت های دوره ای رشته های ورزشی مختلفی مانند پیاده روی، دویدن، اسکی، صحرانوردی، اسکیت سرعت، شنا، پاروزنی و قایقرانی از نوع کایاک را شامل می شوند(پاکروان، ۱۳۸۸).

 

۲-۴ اهداف راهبردی برون سپاری

کلید توسعه یک استراتژی عملیات کارا، در نحوه درک چگونگی ایجاد یا افزایش ارزش برای مشتریان نهفته است. این ارزش افزوده می تواند با اولویت های رقابتی مختلفی بدست آید. این اولویت های رقابتی، قابلیت ها و توانایی‌هایی هستند که شرکت باید برای بدست آوردن مزیت های رقابتی داشته باشد. این اولویت های رقابتی عبارتند از: کاهش هزینه ها، بهبود کیفیت، انعطاف پذیری، افزایش سرویس دهی و زمان تحویل مزیت رقابتی رهبری هزینه یا تمایز، ممکن است با دستیابی به اهداف کارکردی عملیات بدست آید. تصمیم برون سپاری سنتی، مبتنی بر کاهش هزینه بود. اکنون انگیزه شرکت ها برای برون سپاری تغییر کرده و شامل اهداف عملیاتی دیگری مانند کیفیت، انعطاف پذیری و خدمات است. به این ترتیب شرکت ها مزایای استراتژیکی مختلفی دارند، بنابراین آنها باید اولویت های رقابتی مختلفی را به طور همزمان برای رسیدن به موفقیت دنبال کنند(رودریگویز و روبینا[۹]، ۲۰۰۴).

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

 

کاهش هزینه: به عقیده جنیگز[۱۰](۱۹۹۷) یکی از مزایای برون سپاری این است که می تواند هزینه تولید را فوری با کاهش سرمایه گذاری مورد نیاز برای بهبود فرایندها کاهش دهد. بنابراین هدف از کاهش هزینه ها توسط تأمین‌کننده، رسیدن به مزیت صرفه جویی در مقیاس است. شرکت های پیمانی، با انعطاف پذیری ناشی از هزینه های شرکت مشتری(دریافت کننده برون سپاری) وتبدیل شدن هزینه های ثابت به متغیر، بسته به نیازهای فصلی تأمین کننده خدمت بیشتر تخصصی هستند. سازمان هایی که فعالیت هایشان را برون سپاری می کنند می توانند به آخرین تکنولوژی روز بدون نیاز به سرمایه گذاری دست یابند. بلومبرگ [۱۱](۱۹۹۸) معتقد است که برون سپاری می تواند مزایای اقتصادی ایجاد کند که ممکن است هزینه ها را بین ۴۰-۲۰ درصد کاهش دهد؛ به علاوه برون سپاری ممکن است وسیله انتقال دارایی ها از شرکت مشتری به تأمین کننده باشد. (به عنوان مثال سخت افزار کامپیوتر، وسایل نقلیه، ماشین لباس شویی و…). با توجه به ارزش دارایی ها، فروش آنها ممکن است به طور قابل توجهی جریان پول نقد را به شرکت هایی وارد کند که برون سپاری را به کار گرفته اند (سالونه، ۱۳۹۰).
عکس مرتبط با اقتصاد

 

بهبود کیفیت: کیفیت یک هدف است، که عملیات شرکت را قادر به بهبود می سازد. از نقطه نظر مشتریان از این دیدگاه، کیفیت به معنای بدست آوردن محصول یا خدماتی است که موردنیاز آن هاست. اگر شرکت ها فرایندهایشان را برای برون سپاری انتخاب کنند به معنای آن است که آنها تشخیص می دهند که شرکت هایی هستند که قادرند بخشی از عملیات آنها را بهتر از آنچه خودشان می توانند انجام دهند.بنابراین کاهش هزینه ها نباید تنها مزیت برون‌سپاری باشد بلکه باید بهبود کیفیت هم در نظر گرفت (سالونه، ۱۳۹۰).

انعطاف پذیری: انعطاف پذیری اشاره به توانایی پاسخ به تغییرات و به درجه سازگاری به هنگام مواجه با شرایط در حال تغییر دارد. امروزه تکنولوژی ها ظاهر جدید دارند، فرهنگ مشتری تغییر کرده است و رقابت شدیدتر شده است. این محیط همیشه در حال تغییر، باعث شده است که بسیاری از سازمان ها برای کاهش اندازه آنها و نیز درجه‌ای از ادغام عمودی و تمرکز بر کسب و کار اصلی شان، فعالیت های غیر اصلی یا حاشیه ای خود را برون سپاری کنند. این رویکرد باعث می شود امروزه شرکت ها پویا و انعطاف پذیر شوند و آنها را قادر می سازد با تغییرات و فرصت‌های جدید روبه رو شوند. انعطاف پذیری، بسیار با اهمیت است. زیرا شرکت ها را قادر می سازد تا خطرات را کاهش دهند؛ برای اینکه شرکت ها می توانند فعالیتهایشان را به چندین تأمین کننده واگذار کنند، برای بهبود خدمات و تکنولوژی و کاهش نیاز به سرمایه گذاری در قابلیت های تولید. برون سپاری می تواند انعطاف پذیری بیشتری به عملیات بدهد و سازمان را قادر می سازد تمرکز بیشتری بر وظایفی که به خوبی انجام می دهند، داشته باشند(رودریگویز و روبینا، ۲۰۰۴).

برای نیل به اهداف فوق به برداشتن ۳ گام نیاز خواهد بود. این گام ها عبارتند از:
گام اول – برنامه ریزی: در این مرحله فرایند ها و امور سنجیده و اندازه گیری شده و میزان هزینه ی عملیات و کارهای مورد نیاز مورد بررسی قرار می گیرد. به علاوه انتخاب خدمات دهنده و فهرست کارهایی که باید انجام شوند در طول مذاکرات و قرارداد در این همین مرحله اتفاق می افتند.
گام دوم – اجرا: بازسازی و نظم بخشی دوباره کارهایی که باید انجام شوند، معرفی فرایندهای جدید و روال عادی و توسعه ی سیاست های جدید در این مرحله به وقوع می پیوندد. پس از این مراحل سیستم مورد نیاز برای انجام کارها مورد شناسایی قرار گرفته و سپس کارها با سازمان خدمات دهنده هماهنگ می شود.
گام سوم – مدیریت: این مرحله مشتمل بر مدیریت کیفیت و تفکیک مسائل است. دستگاه های اندازه گیری خاصی برای فعالیت مورد نظر تهیه و در نتیجه کیفیت انجام کار به درستی و صحت مورد بررسی قرار می گیرد. هرگاه بخواهیم این مرحله را به دقت توصیف کنیم، حضور یک مدیر پروژه و متولی کتابخانه در این مرحله ضرورت تام دارد(بری[۱۲]، ۱۹۹۸).

 

۲-۵ دلایل برون سپاری

با وجود فقدان تحقیقات تجربی، مقدار قابل توجهی از مدارک وجود دارد که چرا شرکت ها برون سپاری خدمات را انتخاب می کنند. که دلایل عمده برای برون سپاری عبارتند از: افزایش اثربخشی از طریق؛ به دست آوردن تخصص ها، مهارت ها و تکنولوژی ها؛ به دست آوردن ایده های جدید و نوآور؛ کاهش سرمایه گذاری روی دارایی ها و استفاده بهتر برای سایر اهداف؛ تغییر هزینه های ثابت به هزینه های متغیر؛ توسعه تکنیک های محصول؛ عدم وجود تخصص های مشخص در سازمان؛ کاهش هزینه های درون سازمانی؛ بهبود عملکرد سازمان؛ افزایش انعطاف پذیری سازمان در مقابل تغییرات محیطی؛ تمرکز بر فعالیت های کلیدی؛ افزایش ظرفیت استفاده از منابع داخلی شرکت؛ کاهش هزینه های سربار؛ فرهنگ سازی در امر ایجاد خلاقیت سازمانی (گنجی، ۱۳۹۰).

 

۲-۶ انواع برون سپاری

از نظر پاور[۱۳] و بونیفازی[۱۴] و دسوزا[۱۵] (۲۰۰۴) برون سپاری بر حسب محل اجرای فعالیت به سه دسته کلی و زیر دسته های زیر تقسیم می شود:
الف) بر حسب محل[۱۶]: تلاش های برون سپاری را می توان بر حسب محل (جایی که کار انجام می شود) به دو روش تقسیم کرد: در محل سازمان[۱۷] ؛ خارج از محل سازمان[۱۸]. کار در محل شامل درگیر شدن تیم تأمین کننده خدمات در داخل سازمان مشتری است، در حالی که کار در خارج از محل، به معنی آن است که تأمین کننده خدمات، کار را در سازمان خودش انجام می دهد. این سازمان می تواند فعالیت ها را در درون مرزهای جغرافیایی[۱۹] ؛ کشورهای همسایه[۲۰] ؛ و کشورهای دیگر[۲۱] انجام دهد.
ب) بر حسب ماهیت کار: برون سپاری بر حسب ماهیت کار به دو روش گروه بندی می شود: پروژه محور؛ و فرایند محور
ج) بر حسب ژرفا[۲۲] : پروژه برون سپاری را می توان بر حسب سطح ژرفا به سه روش: سطح فردی (برون سپاری فردی شامل برون سپاری پست های معینی در سازمان مانند کارکنان قراردادی است)؛ وظیفه ای (برون سپاری وظیفه ای شامل برون سپاری وظایف کاری مانند وظایف حسابداری است)؛ شایستگی (برون سپاری شایستگی شامل فعالیت هایی است که به کنترل جریان محصولات یا خدمات در سازمان می پردازد)، گروه بندی کرد.
حسابداری
نمودار ۲-۱٫ انواع برون سپاری (پاور و همکاران، ۲۰۰۴)
زنگ،[۲۳](۲۰۰۰) نیز برون سپاری را به سه دسته تقسیم کرده است: الف) برون سپاری درون مرزی[۲۴]: عبارت از دریافت خدمات از اشخاص دیگر اما در درون مرزهای کشور است. ب) برون سپاری فرامرزی[۲۵]: دریافت خدمات از اشخاص برون مرزی است. امروزه در برون سپاری فرامرزی کشورهایی هدف قرار گرفته اند که سهولت پذیرش و جذابیت بالایی دارند. امروزه کشور هند با در نظر گرفتن دو شاخص فوق الذکر، بهترین موفقیت را در جهان به خود اختصاص داده است و از این طریق به رونق اقتصادی خود کمک می کند. ج) برون سپاری هم مرزی[۲۶]: عبارت از دریافت خدمات از اشخاص دیگر در کشورهای همسایه است.
گریور[۲۷]، (۱۹۹۹) سطوح برون سپاری را به صورت زیر تقسیم بندی کرده است:

 

 

در سطح قطعات و اجزاء[۲۸]

در سطح فرد[۲۹]

در سطح وظیفه[۳۰]

در سطح فرایند[۳۱]

برون سپاری فعالیت های انفرادی شامل انتقال برخی از پست های سازمانی به بیرون از مرزهای آن است. این پست می تواند مدیریتی باشد که عملکرد ضعیفی را از خود نشان می دهد و یا شامل پست های فنی باشد که در صورت افت نیروی انسانی، پیدا کردن افراد مناسب برای تصدی آن مشکل است. در سطح وظیفه ای، سازمان ها نوعاً با رویکرد کاهش هزینه ای به برون سپاری روی می آورند. فرایند ها نیز ممکن است مشمول برون سپاری قرار گیرند. در این صورت ممکن است سازمان با رویکرد راهبردی، برون سپاری را مدنظر قرار دهد(گریور، ۱۹۹۹).

 

۲-۷ روش های برون سپاری

سازمان‌ها برای برون سپاری از روش‌های مختلف و گاه انحصاری مخصوص به خود استفاده می‌کنند. روش‌های مختلفی برای برون سپاری وجود دارد که با دیدگاه های مختلف، می توان آنها را در قالب های مختلفی دسته بندی کرد. در یک تقسیم بندی می توان روش های برون سپاری را به صورت زیر دسته بندی کرد:
الف) برون سپاری کامل: واگذاری تمامی فعالیت های غیر محوری و غیر ارزش زا و پر ریسک(کوری و ویلکاکز[۳۲]، ۱۹۹۸)
ب) برون سپاری واحدها: برون سپاری فعالیت های خاص مثل گشایش اعتبار بانکی، حسابداری و با ریسک متوسط
ج) برون سپاری پروژه ای: واگذاری یک هدف و مقصود مشخص در قالب یک پروژه(مثل پروژه‌ی فهرست‌نویسی در کتابخانه ها یا پروژه های سرمایه گذاری مشترک[۳۳]) که به محض تحقق، فعالیت برون سپاری خاتمه خواهد یافت(دیوید[۳۴]، ۱۳۸۶).
همچنین، در دسته بندی ای دیگر می توان انواع روش های برون سپاری را به صورت زیر تقسیم بندی کرد:
الف) برون سپاری مستقیم: سازمان به طور مستقیم برای پیمانکار برون سپاری سرمایه گذاری می کند، تصمیم‌گیری ها توسط سازمان انجام می شود و بدون هیچ گونه واسطه ای، به طور مستقیم با پیمانکاران سروکار دارد.
ب) برون سپاری پیمانکار طرف سوم[۳۵]: سازمان از خدمات مشاوره ای یک پیمانکار طرف سوم در فعالیت های مرتبط با سرمایه گذاری و معاملات برون سپاری استفاده می کند؛ همچنین، فعالیت هایی مانند حمل و نقل، انبارداری، امور رفاهی، مدیریت موجودی و توزیع می تواند به این پیمانکار واگذار شود. به طور مشخص، پیمانکار طرف سوم وظیفه ایجاد هماهنگی بین سازمان و سایر پیمانکارهای برون سپاری را بر عهده دارد.
ج) سرمایه گذاری مشترک: در این روش، سازمان با پیمانکار برون سپاری به جای عقد یک قرارداد معاملاتی ساده وارد یک سرمایه گذاری مشترک می شود که در این حالت تأکید بیشتر بر تسهیم ریسک و منافع است(کوری و ویلکاکز، ۱۹۹۸).
در یک تقسیم بندی دیگر می توان روش های برون سپاری را به صورت زیر دسته بندی کرد:
الف) برون سپاری خدمات اساسی و زیر ساختی: خدمات اساسی بازتاب دهنده ساختارهای پردازشی شبکه ای است که قیمت گذاری برون سپاری آن ها بر اساس میزان مصرف انجام می شود.
ب) برون سپاری خدمات تبدیلی: این خدمات شامل فرایندهای تجاری و برنامه های کاربردی است که بر حسب توابع برون سپاری تجاری به دو صورت افقی(اشتراکی) و عمودی(تخصصی) تقسیم می شوند.
ج) ایجاد یک زیر مجموعه مکمل: در این روش، ضمن این که سازمان فعالیت های خود را مانند قبل ادامه می‌دهد، یک زیر مجموعه مستقل در ناحیه جغرافیایی دیگری ایجاد می کند تا فعالیت هایی مشابه تمام یا بخشی از فعالیت های سازمان را انجام دهد. به این ترتیب، شبکه توزیع سازمان بدون صرف هزینه و منابع زیادی گسترش می‌یابد(بردن[۳۶]، ۲۰۰۴).
در یک دسته بندی دیگر، برون سپاری دو نوع است:
الف: برون سپاری انگیزشی: مهم ترین مزایای این روش عبارتند از: ایجاد انگیزه های مشترک میان پیمانکار و سازمان؛ تسهیل ایجاد تغییر در کیفیت و کمیت؛ سهولت تنظیم قرارداد، فقدان استرس درباره قیمت معین برای مدت طولانی؛ تبادل آسان تر اطلاعات میان پیمانکار و سازمان در مورد هزینه ها و شرایط، امکان استفاده از اطلاعات برای بهبود؛ احتمال هزینه های کمتر
ب: برون سپاری به شیوه شراکت: مهم ترین مزایای این شیوه عبارتند از: وجود انگیزه های مشترک میان سازمان و پیمانکار؛ قابلیت بیشتر برای بازگشت به وضع گذشته؛ کاهش هزینه و بهبود کیفیت؛ وجود انگیزه بیشتر در شرکت جدید؛ امکان کنترل وانعطاف پذیری بیشتر بدلیل شراکت
مهم ترین معایب شیوه شراکت عبارتند از: پیچیدگی؛ هزینه های اولیه بیشتر؛ جذابیت کمتر برای جذب تخصص‌های بهتر، تمایل بیشتر آنان برای کار در شرکت مستقل خود(صادقی فر، ۱۳۸۹).

 

۲-۸ مزایای برون سپاری

کتابخانه ها دارای سابقه ای طولانی از برون سپاری یا قراردادهای کار و خدمات با سازمان های غیر انتفاعی و شرکت های غیر انتفاعی هستند. متون کتابداری منعکس کننده ی بحثی ادامه دار از برون سپاری در حیطه ی فعالیت های روزانه ی کتابخانه ای از قبیل توسعه ی مجموعه ها، انتخاب مواد، پردازش منابع، فهرست نویسی و مدیریت است. خدمات روزانه ی غیر کتابداری از قبلی تعمیر و نگهداری و فتوکپی برای مدتی طولانی از طریق قرارداد با خدمات‌دهندگان مختلف انجام شده است. اما در اوائل قرن بیستم کتابخانه ی کنگره اقدام به تولید انبوه کارت های فهرست نویسی کرده و در اختیار کتابخانه های دیگر قرار داد (بناد و بوردیانو[۳۷]، ۱۹۹۷؛ شورای کتابخانه های شهری، ۱۹۹۹). طی سال های متمادی کتابخانه ها نه تنها اقدام به ارائه ی خدمات فهرست نویسی کرده اند، بلکه در امور دیگری همچون توسعه ی نظام های خودکار و تهیه ی منابع مورد نیاز نیز موفق بوده اند. همچنین مدیران کتابخانه ها از برون‌سپاری به عنوان وسیله ای برای ثبت و سفارشات کلی و دائمی از فروشندگان استفاده می کنند. در این فرایند فروشندگان نقش کتاب شناسان را ایفا کرده اند (وودزوورث[۳۸]، ۱۹۹۸).
کتابخانه هایی که در این فعالیت ها شراکت می جویند می توانند از مزایای دسترسی به منابع بیشتر با هزینه ی کمتر بهره مند شوند؛ گرچه این شراکت کنترل آن ها را بر روی بسیاری از مجموعه ها محدود می کند. انتخاب و خرید پایگاه های داده ها، کتاب ها و نشریاتی که نقشی اساسی در آرشیو منابع و هزینه ای بالا در بودجه کتابخانه ها دارند به میزان زیادی بستگی به نظر ناشران، فروشندگان وخرید های اشتراکی دارند. به دلیل اینکه هر کدام از شرکا سرمایه ای محدود در این کار دارند، انتخاب کتابخانه ها به صورت همه یا هیچ در می آید. همچنین کتابخانه ها گاه مجبور به خرید‌هایی خواهند شد که لزوما مورد نیازشان نخواهد بود. در حالی که برون سپاری در ارائه ی خدمات فنی و توسعه ی مجموعه ها به سرعت شایع شده است، به تازگی به عنوان خدمت مرجع مورد توجه قرار گرفته است. در طول تاریخ، طبیعت فیزیکی منابع و مراجع و کاربران کتابخانه ها ارائه خدمات حضوری را الزامی کرد. اما از هنگامی که کتابخانه ها ارائه ی خدمات مجازی به کاربران را آغاز کرده اند، این نتیجه حصول گردیده است که برای این منظور می توان از منابع مجازی برون سپاری شده ی کتابدارها و تامین کننده های این خدمات و یا شرکت های تعاونی استفاده کرد. برخی گزارش ها نشان می دهند که برون سپاری منابع به صورت مجازی می تواند هم موفقیت آمیز و هم از نظر مالی به صرفه باشد (دوورنی وبونانی[۳۹]، ۲۰۰۴).
واگذاری بخشی از فعالیت های کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی به بخش خصوصی می تواند مزایایی را به دنبال داشته باشد که عبارتند از:

 

 

صرفه جویی در هزینه ها و زمان

افزایش کیفیت خدمات

یکدستی و سرعت و ارزان تر خدمات

پرداختن به فعالیت های ضروری تر و تخصصی

انعطاف پذیری بیشتر کتابخانه ها و همگامی با تغییرات محیطی و نیاز های حرفه ای

ارزیابی بهتر عملکرد کارگزاران و رسیدن به انتظارات مورد نظر

اقتصادی بودن و بازگشت هزینه ها و در نهایت انجام خدمات بهینه با توجه به محاسبه هزینه سودمندی

مقایسه کارگزاران مختلف با هم و بررسی طرح های پیشنهادی آنها و در نهایت انتخاب بهترین و اقتصادی ترین پیشنهاد (لانگ[۴۰]، ۲۰۰۱).

در مورد مزایای برون سپاری موارد زیر را می توان برشمرد:

 

 

کتابخانه یا سایر مراکز اطلاعاتی، دیگر محدود به قابلیت های خود نیست؛ بلکه می تواند از ایده های نو و ظرفیت هایی که خود توانایی ایجاد آنها را نداشته استفاده کند.

هر تامین کننده دارای نیروی متخصص و دانش پیچیده در زمینه تخصصی خود است که می تواند به سازمان متبوع در ایجاد قابلیت های تخصصی بیشتر کمک کند.

تأمین کنندگان دارای تجهیزات تخصصی برای ارائه خدمات هستند، که این مطلب باعث ارائه خدمات و کیفیت بهتر با قیمت کمتر به مشتریان می شود.

برون سپاری می تواند انعطاف پذیری بیشتری را برای سازمان به ارمغان بیاورد؛ خصوصاً در زمینه کسب و حفظ فناوری پیشرفته روز که به سرعت در حال توسعه است.

اغلب، بهره وری کارکنان سازمان تأمین کننده بالا می رود؛ نظر به اینکه فعالیت های واگذارشده بخشی از فعالیت‌های محوری سازمان تأمین کننده است، این افراد سعی در استفاده از فرصت های موجود برای ارتقای شغلی خود خواهند داشت.

برخلاف متخصصان داخل سازمان، متخصصان خارج از سازمان نیاز به صرف زمان برای فراگیری مفاهیم مورد نیاز برای انجام کار محوله ندارد. در واقع، آنها افرادی هستند که دارای دانش و تجربه کافی برای رفع نیازمندی های سامان هستند و اغلب دستیابی افراد داخل سازمان به سطح علمی متخصصان خارج سازمان در زمینه فعالیت های برون‌سپاری شده دشوار می نماید.

افرادی که به طور دائمی در داخل سازمان مشغول کار هستند با تعامل با متخصصان خارج سازمان فرصت ارتقاء و بهبود مهارت های خود را می یابند. در دراز مدت این انتقال دانش سبب بهبود کیفیت و کارایی شغلی افراد سازمان می‌شود (بایلی[۴۱] و دیگران، ۲۰۰۲).

۳-۲- جامعه پژوهش، نمونه و روش نمونه گیری

جامعه پژوهش شامل کلیه زوجین استان یزد بود؛ که دربرگیرنده دو زیرجامعه بود. یک زیرجامعه خانم­های متأهل حوزه و همسرانشان و زیرجامعه دیگر خانم­های متأهل دانشگاهی و همسرانشان بودند.
از آنجایی­که در این نوع پژوهش، یعنی پژوهش پس­رویدادی این امکان وجود دارد که حجم نمونه مورد مطالعه را بین ۱۵ تا ۳۰ نفر انتخاب نمود (دلاور، ۱۳۸۷). لذا اعضای نمونه نیز شامل ۳۰ زوج می­شد. البته به این صورت که ۳۰ زوج در حوزه و ۳۰ زوج در دانشگاه به روش نمونه گیری در دسترس مورد ملاحظه قرار گرفتند.

 

۳-۳- روش گردآوری داده ها

برای توزیع پرسشنامه در حوزه­علمیه به تمام حوزه های علمیه خواهران شهر یزد مراجعه و پرسشنامه ­ها بصورت نمونه گیری در دسترس در اختیار خانم­های طلبه قرار گرفت. به هر فرد دو پرسشنامه داده شد تا پرسشنامه در اختیار همسران آن­ها نیز قرار گیرد و آن­ها نیز پاسخ دهند. شماره تلفن هرکدام از شرکت­کنندگان از آن­ها گرفته شد تا این امکان وجود داشته باشد تا جهت پیگیری­های بعدی و یادآوری برای پاسخگویی و تحویل به موقع بتوان اقدام کرد. اعضای گروه بعد از پاسخگویی پرسشنامه ­ها را به مسئول مشخص­شده تحویل می­دادند. برای دسترسی به گروه زوجینی که خانم محصل در دانشگاه بودند به دانشگاه آزاد یزد مراجعه و پرسشنامه بصورت نمونه گیری در دسترس بین دانشجویان متأهل توزیع شد به این گروه نیز دو پرسشنامه داده شد. شماره تلفن­های دانشجویان نیز جهت پیگیری­های بعدی گرفته شد. برای گروهی از دانشجویان که تکمیل پرسشنامه به صورت الکترونیکی برایشان راحت­تر بود، پرسشنامه الکترونیکی ساخته شد و به آدرس الکترونیکی آن­ها ایمیل گردید.

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

 

۳-۴- داده های مورد نیاز متناسب با سوالها و فرضیه های تحقیق

نمرات مشارکت­کنندگان به پرسشنامه ­های عملکرد ازدواج، سطح سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی و حل مشکل خانواده.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

 

۳-۵- نحوه توصیف و تحلیل اطلاعات

در بخش آمار توصیفی از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف­معیار استفاده شد. در بخش آمار استنباطی نیز از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی دو متغیره، چندگانه، رگرسیون چندمتغیره و آزمون تی برای مقایسه میانگین های دو گروه مستقل استفاده شد.

 

۳-۶- مشخصات ابزار جمع آوری اطلاعات

 

۳-۶-۱- مقیاس عملکرد ازدواج

یک پرسشنامه ۶۶ سوالی است براساس مطالعه متون پژوهشی و نظری داخل و خارج کشور که توسط رفاهی (۱۳۸۷) درباره عملکرد ازدواج تهیه شده است و میزان سلامت عملکرد ازدواج را می­سنجد. این پرسشنامه دربرگیرنده ۱۱ مؤلفه ارتباط، ابراز عاطفی، حل مسئله و تصمیم­گیری، نقش، انعطاف­پذیری، شیوه فرزندپروری، اقتصاد و مسایل مالی، خانواده و دوستان، ارزش­ها، مراقبت جسمانی و روانی و عملکرد کلی است. هر ۶ عبارت به یک مؤلفه اختصاص دارد. بدین صورت پرسشنامه سنجش عملکرد ازدواج بر روی ۵۴۳ زوج بعنوان گروه نمونه اجرا شد. هنجاریابی پرسشنامه با بهره گرفتن از روش­های روان­سنجی کلاسیک و تحلیل عاملی اکتشاف با روش مؤلفه اصلی انجام شد.
عکس مرتبط با اقتصاد
نمره­گذاری: پرسشنامه براساس مقیاس لیکرت و در قالب گزینه­ های «همیشه»، «اکثر اوقات»، «گاهی­اوقات»، «بندرت» و «هرگز»، با ارزش ۵ تا ۱ در عبارات مثبت و ۱ تا ۵ در عبارات منفی نمره­گذاری شده است.
اعتبار: با توجه به چندارزشی­بودن پاسخ­ها، با بهره گرفتن از فرمول آلفای کرانباخ اعتبار کل آزمون ۹۷/۰ و در هر یک از مؤلفه­ ها با این ترتیب تعیین شد: ارتباط ۸۷/۰، ابراز عاطفی ۸۳/۰، حل مسئله و تصمیم ­گیری ۸۳/۰، نقش ۸۰/۰، انعطاف­پذیری ۷۳/۰، شیوه فرزندپروری ۷۶/۰، اقتصاد و مسایل مالی ۸۲/۰، خانواده و دوستان ۷۷/۰، ارزش­ها ۸۲/۰، مراقبت جسمانی و روانی ۷۰/۰ و عملکردکلی ۸۵/۰ (ثنایی، ۱۳۸۷). در این پژوهش میزان اعتبار مقیاس عملکرد ازدواج و زیرمقیاس­ها از طریق آلفای کرونباخ بدست آمد که به این ترتیب می­باشد، مقیاس عملکرد ازدواج ۹۶/۰، ارتباط ۷۵/۰، ابراز عاطفی ۸۲/۰، حل مسئله و تصمیم ­گیری ۶۴/۰، نقش ۷۹/۰، انعطاف­پذیری ۷۹/۰، شیوه فرزندپروری ۷۹/۰، اقتصاد و مسایل مالی ۷۶/۰، خانواده و دوستان ۷۶/۰، ارزش­ها ۷۲/۰، مراقبت جسمانی و روانی ۶۱/۰ و عملکردکلی ۸۳/۰٫
روایی: با بهره گرفتن از روش تحلیل عامل با روش مؤلفه­ های اصلی و چرخش واریماکس، روایی سازه پرسشنامه در ۱۱ مؤلفه تبیین­کننده ۵۶/۰ واریانس کل پرسشنامه است (ثنایی، ۱۳۸۷).

 

۳-۶-۲- مقیاس سلامت خانواده اصلی

این پرسشنامه را هاوستات[۱۶۰]۱ و همکاران طراحی نموده ­اند. هدف این مقیاس استنباط خود از سطح سلامت در خانواده اصلی خویش می­باشد. این مقیاس یک ابزار ۴۰ سوالی است که برای سنجیدن ادراک و استنباط شخص از میزان «سلامت» خانواده اصلی­اش تدوین شده است. «مقیاس خانواده اصلی» بر استقلال و صمیمیت بعنوان دو مفهوم کلیدی در حیات یک خانواده سالم تمرکز دارد. استقلال در این الگو شامل صراحت بیان، مسئولیت، احترام به سایرین، بازبودن با دیگران و قبول جداشدن و فقدان بوجود می­آید. صمیمیت در این مقیاس شامل تشویق به بیان انواع احساس­ها، ایجاد یک فضای گرم در خانه، یعنی روحیه و حال و هوا، حل تعارض­ها بدون ایجاد استرس غیرلازم، ایجاد حساسیت به همفهمی و ایجاد اعتماد به انسان­ها بر اساس نیکی نهاد آدمی می­ شود.
هنجارها: مقیاس خانواده اصلی ابتدا در تکزاس روی ۲۷۸ دانشجو متشکل از ۳۹ دانشجوی سیاهپوست و ۲۳۹ دانشجوی سفیدپوست اجرا شد. میانگین کلی سیاه­پوستان (۱۴۷) و برای سفیدپوستان (۱/۱۴۴) بود.
نمره­گذاری: سالم­ترین پاسخ هر سوال نمره ۵ و دور از سلامتی­ترین پاسخ­ها نمره ۱ دریافت می­ کنند. نمره کل سوال­ها حداقل ۴۰ و حداکثر ۲۰۰ می­ شود که نمره بالاتر نشانه استنباط از سلامتی بیشتر خانواده است.
اعتبار: «مقیاس خانواده اصلی» با آلفای استاندارد شده سوال ۹۷/۰ از همسانی درونی خوبی برخوردار است. این مقیاس با همبستگی بازآزمایی دو هفته­ای، در بعد استقلال از ۳۹/۰ تا ۸۸/۰ و میانه ۷۷/۰ و در بعد صمیمیت از ۴۶/۰ تا ۸۷/۰ و میانه ۷۳/۰ از یک پایایی عالی برخوردار است. در ایران آلفای بدست­آمده برای کل این مقیاس ۹۴/۰ و برای ابعاد «استقلال» و «صمیمیت» آن به ترتیب ۹۰/۰ و ۸۹/۰ بوده است (ثنایی، ۱۳۸۷). در این پژوهش نیز میزان اعتبار این پرسشنامه بررسی شد. آلفای کرونباخ سلامت خانواده اصلی ۹۱/۰، زیرمقیاس استقلال ۷۵/۰ و زیرمقیاس صمیمیت ۹۰/۰ بدست آمد.
روایی: «مقیاس خانواده اصلی» برای گروه­های شناخته­شده از روایی خوبی برخوردار است است، طوری­که ازدواج­های معذب از الکل و غیر الکل و همچنین برداشت از ازدواج و منطقی­بودن زن و شوهر را متمایز می­ کند. این مقیاس با سطح سلامتی خانواده از نظر پاسخ ­دهندگان نیز همبستگی معناداری دارد (ثنایی، ۱۳۸۷). همچنین روایی محتوایی این پرسشنامه توسط چند تن از اساتید مشاوره تأیید شده است (حسینیان، یزدی و جاسبی، ۱۳۸۶).

 

۳-۶-۳- مقیاس حمایت اجتماعی

این پرسشنامه توسط پروسیدانو و هلر (۱۹۸۳) ساخته شده است. هدف از این پرسشنامه سنجش ارضاء حمایت اجتماعی از ناحیه دوستان و خانواده است. این پرسشنامه شامل ۲۰ سوال می­باشد که خرده­مقیاس­های «حمایت اجتماعی- دوستان» و «حمایت اجتماعی- خانواده» را در برمی­گیرد.
هنجارها: داده ­های هنجار از یک نمونه ۲۲۲ نفری (با میانگین سنی ۱۹ سال) دانشجویان دوره کارشناسی روان­شناسی استخراج شده است.
نمره­گذاری: گزینه­ های هر دو مقیاس خانواده و دوستان عبارت از «بله»، «خیر» و «نمی­دانم» است. نمره «نمی­دانم» در هر دو مقیاس صفر است. دامنه نمره کل سوالات هر دو مقیاس خانواده و دوستان بین ۰ و ۲۰ است.
اعتبار: هر دو مقیاس حمایت اجتماعی با ضریب آلفای ۹۰/۰ از هماهنگی درونی فوق­العاده­ای برخوردارند. داده ­های مربوط به اعتبار مبتنی بر ۲۰ سوال اصلی مقیاس­ها قبل از تفکیک حمایت خانواده و حمایت دوستان است. آلفای نهایی برای مقیاس حمایت خانواده بین ۸۸/۰ تا ۹۱/۰ و برای مقیاس حمایت اجتماعی دوستان بین ۸۴/۰ تا ۹۰/۰ است. در این پژوهش میزان اعتبار برای هر دو مقیاس حمایت دوستان و حمایت خانواده از طریق آلفای کرونباخ ۸۶/۰ بدست آمد.
روایی: هر دو مقیاس حمایت اجتماعی دوستان و خانواده از روایی همزمان خوبی برخوردارند. نمرات مقیاس­ها با درماندگی روانی و کارآمدی اجتماعی همبستگی دارد. نمرات «مقیاس حمایت اجتماعی دوستان» با مدت زمان عضویت فرد در شبکه اجتماعی و میزان متقابل­بودن رابطه قابل پیش ­بینی بود. نمرات «مقیاس حمایت اجتماعی خانواده» با حمایت محسوس و نامحسوس اعضای خانواده قابل پیش ­بینی بود. ضرایب همبستگی بین نمرات حاصل از این مقیاس­ها با شخصیت­سنج کالیفرنیا و وابستگی بین ­اشخاص معنی­دار بود (ثنایی، ۱۳۸۷).

 

۳-۶-۴- مقیاس حل مشکل خانواده

پرسشنامه حل مشکل خانواده (احمدی، ۱۳۸۶)، میزان کارآمدی خانواده را ارزیابی می کند و دارای ۳۰ سوال است. این پرسشنامه دو عامل رابطه و حل مشکل را می­سنجد. عامل رابطه شیوه ارتباط و تعامل زوجینی را که لازمه حل مشکل موثر است نشان می­دهد؛ و عامل حل مشکل شیوه و فرایند حل مشکل را براساس مدل ۵ مرحله­ ای حل مشکل اندازه می­گیرد.
هنجارها: این پرسشنامه بر روی ۵۵ زوج (۱۱۰) نفر بودند که از دو گروه زوجین سازگار و ناسازگاری نمونه گیری شدند. گروه اول ۵۴ نفر و گروه دوم ۸۰ نفر بودند که از بین آنها با حذف افراد دچار ناسازگاری زناشویی تعداد ۵۶ نفر جهت انجام پژوهش انتخاب شدند، بدین ترتیب مجموعه­ افراد شرکت­کننده در پژوهش ۱۱۰ نفر در قالب ۵۵ زوج بودند. ابزار مورد استفاده در پژوهش مقیاس جدید حل مشکل خانوادگی و مقیاس رضایت زناشویی انریچ بود.
اعتبار: تحلیل عاملی دو عامل را در بین ۳۰ سوال آشکار ساخت: عامل ۱ «رابطه» و عامل ۲ «حل مشکل». بررسی همبستگی درونی نمرات کل مقیاس و مقیاس­های فرعی نشان داد که میزان رابطه همبستگی بین کل مقیاس با عامل رابطه و حل مشکل بطور یکسان ۹۵/۰ و رابطه همبستگی بین عامل رابطه با عامل حل مشکل به میزان ۸۱/۰ می­باشد. ضریب اعتبار باز آزمایی کل مقیاس ۹۱/۰ برای مقیاس فرعی رابطه، حل مشکل به ترتیب ۷۸/۰ و ۸۹/۰ بدست آمد. همسانی درونی کل مقیاس ۹۱/۰ و عامل ارتباط ۷۸/۰ و عامل حل مشکل ۸۳/۰ بود. در بررسی اعتبار این پرسشنامه در این پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده شد؛ که میزان اعتبار کل مقیاس حل مشکل خانواده ۹۰/۰، زیرمقیاس رابطه ۷۶/۰ و زیرمقیاس حل مشکل ۸۷/۰ بدست آمد.
روایی: همچنین این مقیاس همبستگی بالایی با مقیاس رضایت زناشویی انریچ دارد و از سوی دیگر دارای ثبات در زمان و از قدرت تشخیص و تمییز ما بین زوجین دارای تعارض و فاقد تعارض برخوردار است.
نمره­گذاری: این پرسشنامه ۳۰ سوال دارد. نمره­گذاری در این مقیاس به این صورت می­باشد که نمرات ۱۴۱ و بالاتر دارای مهارت و توان فوق­العاده در حل مشکل. نمرات ۱۲۱ تا ۱۴۰ دارای مهارت و توان خوب در حل مشکل. نمرات ۱۰۱ تا ۱۰۰ دارای وضعیت متوسط پایین در حل مشکل. نمرات ۶۵ تا ۸۰ وضعیت ضعیف در حل مشکل. نمرات کمتر از ۶۵ وضعیت بسیار ضعیف در حل مشکل (احمدی، ۱۳۸۶).

 

 

 

فصل چهارم

یافته­ های پژوهش

 

۴-۱- مقدمه

این فصل دربرگیرنده یافته­ های پژوهش است که در دو بخش آماره­های توصیفی و استنباطی ارائه شده ­اند. ابتدا با بهره گرفتن از جداول فراوانی و درصدی، توصیفی از خصوصیات جمعیت شناختی (جنسیت، سن و میزان تحصیلات) ارائه و سپس تعداد افراد، میانگین و انحراف استاندارد برای متغیرهای سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی و حل مشکل خانواده و عملکرد ازدواج به همراه مؤلفه­ های آن­ها ارائه شده است. در بخش آماره های استنباطی، برای بررسی فرضیات، از آزمون­های ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون خطی دو متغیره، چندگانه، رگرسیون چندمتغیره و آزمون تی برای مقایسه دو گروه مستقل استفاده شده است. تحلیل­ داده ها با بهره گرفتن از نرم افزارهای SPSS 16 و STATAانجام گرفته است.

 

۴-۲- یافته های توصیفی

 

۴-۲-۱ توصیف ویژگی­های دموگرافیک زوجین

 

۴-۲-۱-۱- توزیع جنسیت

همچنانکه در جدول (۴-۱) ملاحظه می­گردد، ۵۰ درصد شرکت­کنندگان مرد و ۵۰ درصد زن بودند.

 

جدول ۴-۱: توزیع فراوانی و درصدی متغیر جنسیت در اعضای گروه نمونه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جنسیت فراوانی درصد
مرد ۶۰ ۵۰
زن ۶۰ ۵۰
جمع ۱۲۰ ۱۰۰

۴-۲-۱-۲- توزیع سن

جدول (۴-۲) نشان می­دهد که ۸/۲۰ درصد شرکت­کنندگان بین ۲۰ تا ۲۷ سال، ۵۰ درصد شرکت­کنندگان ۲۸ تا ۳۵، ۲/۱۹ درصد بین ۳۶ تا ۴۳، ۵/۷ درصد بین ۴۴ تا ۵۰ و ۵/۲ نیز ۵۱ سال به بالا داشتند.
جدول ۴-۲: توزیع فراوانی و درصدی متغیر سن در اعضای

 

۳-۲٫ انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی …………………………………………………………………………….۲۲
۳-۲-۱٫ مفاهیم استفاده شده در مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ……………………….۲۲
۳-۲-۲٫ مدل ریاضی انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی …………………………………………………..۲۲
۳-۲-۳٫ شرح مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………………………………………………………۲۵
۳-۳٫ تخصیص فضای قفسه به کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………………………………………………………….. ۲۹
۳-۳-۱٫ مفاهیم استفاده شده در مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………….. ۲۹
۳-۳-۲٫ مدل ریاضی تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی …………………………………………………………………………… ۳۰
۳-۳-۳٫ شرح مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………………………………………… ۳۲
۳-۴٫ سفارش کالا به تامین کننده و انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………………………………………… ۳۸
۳-۴-۱٫ مفاهیم استفاده شده در مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………. ۳۸
۳-۴-۲٫ مدل ریاضی سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………………………………….. ۳۹
۳-۴-۳٫ شرح مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی ……………………………………………………………….. ۴۱
۳-۵٫ اندازه گیری پارامتر تقاضای فازی ………………………………………………………………………………………………………………………. ۴۳
۳-۶٫ اندازه گیری پارامتر میانگین سود توزیع شده کالا …………………………………………………………………………………………….. ۴۴
۳-۷٫ مجموعه کالاهای قابل قبول مشتری از نظر انقضاء پذیری ……………………………………………………………………………….. ۴۴
۳-۸٫ مجموعه نظر تصمیم گیرنده در مورد کالاهای عضو دسته کالایی ……………………………………………………………………. ۴۶
۳-۹٫ مجموعه طبقات قفسه که از نظر مشتری بهتر دیده می شود و به آن دسترسی راحت تر دارد ……………………… ۴۷
فصل چهارم: اعتبار سنجی و مطالعه موردی ………………………………………………………………………………………………………………. ۴۸
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۴۹
۴-۱٫ اعتبار سنجی مدل های ارائه شده ……………………………………………………………………………………………………………………… ۴۹
۴-۱-۱٫ اعتبار سنجی مدل تقاضای شرطی فازی ………………………………………………………………………………………………………. ۴۹
۴-۱-۲٫ اعتبار سنجی مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………………………………………. ۵۱
۴-۱-۳٫ اعتبار سنجی مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………………………………………………………… ۶۱
۴-۱-۴٫ اعتبارسنجی مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………………………… ۷۲
۴-۲٫ روند برنامه ریزی در فروشگاه …………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۸
۴-۳٫ مسئله نمونه عددی …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۱
۴-۴٫ بررسی زمان محاسباتی مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی …………………………………………………….. ۸۶
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸۷
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۸۸
۵-۱٫ نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۸۸
۵-۲- پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۰
مراجع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۹۱
پیوست …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۹۷
فهرست جدول ها
جدول ۲-۱٫ عوامل در نظر گرفته شده در مدل های ارائه شده قبلی ………………………………………………………………………… ۱۷
جدول ۳-۱٫ نمادهای استفاده شده در مدل تقاضای شرطی ……………………………………………………………………………………… ۲۰
جدول ۳-۲٫ نمادهای استفاده شده در مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی …………….. ۲۳
جدول ۳-۳٫ نمادهای استفاده شده در مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………………………………. ۳۰
جدول ۳-۴٫ نمادهای استفاده شده در مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا ………………………………………………….. ۳۹
جدول ۴-۱٫ مقادیر مورد نیاز و طول عمر کالاهای مکمل کالای …………………………………………………………………………… ۴۹
جدول ۴-۲٫ مقادیر تقاضای شرطی کالاهای مکمل کالای …………………………………………………………………………………….. ۵۰
جدول ۴-۳٫ پارامترهای ورودی مسئله محک انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………….. ۵۱
جدول ۴-۴٫ نتایج حل مسئله محک انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………………………… ۵۱
جدول ۴-۵٫ تغییرات در پارامتر تقاضای فازی مسئله محک ……………………………………………………………………………………… ۵۲
جدول ۴-۶٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر …………………………………………………………………………………………………………. ۵۲
جدول ۴-۷٫ تغییرات در پارامتر مسئله محک ……………………………………………………………………………………………… ۵۳
جدول ۴-۸٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار …………………………………………………………………………………….. ۵۳
جدول ۴-۹٫ تغییرات در پارامتر مسئله محک ………………………………………………………………………………………………….. ۵۴
جدول ۴-۱۰٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ………………………………………………………………………………………. ۵۴
جدول ۴-۱۱٫ تغییرات در پارامتر مسئله محک ……….……………………………………………………………………………………………. ۵۵
جدول ۴-۱۲٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار …………………………………………………………………………………..……….. ۵۵
جدول ۴-۱۳٫ تغییرات در پارامتر مسئله محک ……………………………………………………………………………………………………. ۵۶
جدول ۴-۱۴٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ……………………………………………………………………….…………………… ۵۶
جدول ۴-۱۵٫ تغییرات در پارامتر مسئله محک ………………………………………………………………………………………………… ۵۷
جدول ۴-۱۶٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ……………………………………………………………………………………….. ۵۷
جدول ۴-۱۷٫ تغییرات در پارامتر مسئله محک ………………………………………………………………………………………….. ۵۸
جدول ۴-۱۸٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار .………………………………………………………………………………… ۵۸
جدول ۴-۱۹٫ تغییرات در پارامتر مسئله محک ……………………………………………………………………………………………. ۵۹
جدول ۴-۲۰٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ……………………………………………………………………………………. ۵۹
جدول ۴-۲۱٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار …………………………………………………………………………………………… ۶۰
جدول ۴-۲۲٫ پارامترهای مربوط به فروشگاه مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………. ۶۱
جدول ۴-۲۳٫ پارامترهای مربوط به کالاهای مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………….. ۶۱
جدول ۴-۲۴٫ نتایج حل مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………….. ۶۲
جدول ۴-۲۵٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار …………………………………………………………………………………… ۶۲
جدول ۴-۲۶٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ……………………………………………………………………………………. ۶۳
جدول ۴-۲۷٫ نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ……………………………………………………………………………………. ۶۴