7ـ علی بن هلال کرکی اصفهانی[705]
8ـ کریم الدین شیرازی[706]
9ـ حسین بن عبدالحمید[707]
10ـ عبدالمجید[708]
28. یحیی بن حسین بن عشیره بحرانی یزدی، شرف الدین (زنده در 967 ق)
او ملقب به یحیی مفتی از دانشمندان قرن دهم هجری است. او شاگرد محقق کرکی (م 940 ق) و نایب او در یزد بوده است.
به استناد دستنوشتۀ بهجة الخاطر که به خط او در کتابخانۀ آیت الله مرعشی نجفی موجود است، بحرانی در 967 ق زنده بوده است.[709]
اساتید
1ـ محقق کرکی (م 940 ق)
در 932 ق از او اجازه گرفته است.[710]
2ـ مصلخ بن حسن صِمری (م 933 ق)
از او اجازه داشته است.[711]
شاگردان
1ـ عبدالله بن عبدالکریم
او در 967 ق از بحرانی اجازه گرفته است.[712]
2ـ علی بن خمیس بن عبدالله جزایری
او در 961 ق از بحرانی اجازه گرفته است.[713]
3ـ سید عبدالجلیل قاری حسینی
او در 970 ق از استاد اجازه گرفته است.[714] نسخهای از این اجازه در کتابخانه آیة الله گلپایگانی (رحمه الله) نگهدای میشود.[715]
4ـ نور الله حسینی[716]
آثار
شرح حال و آثار او و شیخ یحیی احسایی ظاهراً در ریاض العلماء مخلوط شده است.[717] ولی گزارش مختصری از آثار حدیثی او که به احتمال قوی از بحرانی است که در بخش آثار می‌آید.[718]
29. ابراهیم بن اسماعیل بن عبدالله حسینی اوالی (قرن 10ق)
او از دانشمندان بحرین بوده است که به محمد بن حسن احمد بن فرج بن احمد بن حسن بن مبارک اجازۀ روایت داده است.
نسخه:
قم، مرعشی: 3307، محمد بن حسن بن احمد بن فرج بن احمد بن حسن بن مبارک اوالی سهلاوی، 21 شوال 943ق، پایان رساله سوم مجموعه.[719]
30. محمد بن یوسف بحرانی عسکری (قرن 10ق)
تنها اطاعات ما از او اجازاتی است که از شیخ بهایی دارد. این اجازات در سالهای 968 و 999 و 1000ق صادر شده است و ضمن زبده الدعوات مجاز میباشد.[720]
نسخه های اجازه:
1ـ مشهد، گوهرشاد: 743، بدون نام کاتب، 999ق.[721]
2ـ مشهد، گوهرشاد: 743، بدون نام کاتب، 1000ق.[722]
3ـ مشهد، گوهرشاد: 743، بدون نام کاتب، بدون تاریخ کتابت، در فهرست تاریخ اعطاء اجازه 968ق ذکر شده است ولی با توجه به تاریخ تولد شیخ بهایی در 962ق بنظر این تاریخ اشتباه باشد.[723]
31. عبدالرحیم بن یحیی بن حسین بحرانی (قرن 10 ق)
او کتابی در ادعیه دارد که جوامع السادات فی فنون الدعوات نام دارد. از آنجا که در این کتاب، از مصباح کفعمی (م 905 ق) نقل کرده، باید او را متأخر از این تاریخ بدانیم. او همچنین از چند کتاب دعای سید بن طاووس نقل میکند.[724]
شیخ حر عاملی دربارۀ او مینویسد:
صاحب الذهن الوقاد، فاضل محقق فقیه حافظ، نقل أَنه ما نظر شیئاً و نسیه، ذكره بعض علمائنا فی اجازةٍ له.[725]
32. ابراهیم بن اسماعیل بن عبدالله حسین اُوالی (قرن 10 ق)
او در 943 ق اجازهای به محمد بن حسن احمد بن فرج به احمد بن حسن بن مبارک داده است.[726]
33. حسین بن علی بن حسین بن ابی سروال اُوالی (قرن 10 ق)
او از شاگردان محقق كركی است و تالیفاتی در فقه دارد[727] و در سال 956ق زنده بوده است.[728]
او به شاگردش شمس الدین محمد بن ابراهیم نجار اجازه داده و این اجازه را افندی به خط مجیز مشاهده كرده است.[729]
او از استادش محقق كركی اجازه روایت دارد.[730]
34. احمد بن محمد بن عبدالله بن علی بن حسین بن علی بن محمد بن سبع بن رفاعه سبعی، فخر الدین (قرن 10 ق)
از فقهای روزگار خود بوده و شرحی بر
قواعد الاحکام علامه دارد که سدید الافهام نام دارد.[731]
او از شاگردان ابن متوج است و از شیخ محمد مشهور به ابن امیر الحاج عاملی[732] و ابن فهد حلی[733] روایت می‌کند و سید کمال الدین موسی حسینی از وی نقل مینماید.[734]
برخی نوشتهاند او در 960 ق در هند از دنیا رفته است.[735]
ب. آثار حدیثی
درآمد
در طول دورۀ محدثانِ بحرین که قبلاً معرفی شدند یعنی از اوایل قرن چهارم تا انتهای قرن دهم آثار متعددی به وسیلۀ دانشمندان پیش گفته، در حوزۀ حدیث و علوم حدیث شیعه تدوین و تألیف شده است. در این بخش ما به اختصار این آثار را معرفی و گزارش می‌کنیم.
فهرست اخیر تا حدودی فعالیت‌های مکتوب محدثان بحرین را نشان می‌دهد. البته ممکن است به برخی آثار دست نیافته باشیم و یا در طول زمان از بین رفته باشند.
نمایه آثار مکتوب حدیثی بحرین در دورۀ مورد بحث به ترتیب تاریخی مؤلفین آنها چنین است:
1. المختصر فی احوالات الاربعة عشر‰، از راشد بن ابراهیم بن اسحاق (م 605 ق)
صاحب الذریعه میگوید نسخهای از این كتاب نزد سید محمد علی روضاتی موجود است.[736] دست نوشتۀ ناقصی در فهرست مرکز احیاء میراث اسلامی قم از این کتاب گزارش شده است که نام آن تعریف احوال سادة الانام النبی و الاثنی عشر الامام‰ است.
مختصر نیکویی است از اطلاعات تاریخی مربوط به احوال حضرت پیامبر اکرمˆ و دوازده امام‰ برای هر کدام بابی، پس از آن صد گفتار از کلمات حضرت امیرالمؤمنین† غیر از صد کلمه، مشهوری که جاحظ گرد آورده، پس از آن ده حدیث نبوی انتخاب کرده تا کتاب با ذکر پیامبر ختم شود چنانچه با ذکر آن حضرت شروع شده است.
آغاز: الحمد لله الذی انعم علی بنی آدم لخلقه ایاهم و فضلهم.
نسخه:
قم، مرکز احیاء میراث اسلامی: 67، از وسط افتادگی دارد، آغاز: برابر نمونه، نسخ معرب، محمد بن عبدالله بن محمد حافظ، نیمه جمادی الاول 683ق، 77 برگ، /سابقه/: مرکز احیاء میراث اسلامی: عکس 18.[737]
2. اختیار (مختصر) مصباح السالکین، ابن میثم بحرانی (زنده در 681 ق)
مؤلف شرح مفصل خود بر نهج البلاغه را بنا به درخواست نظام الدین ابی منصور و مظفر الدین ابو العباس علی در سال 681ق مختصر نموده و این کتاب را تدوین کرده است.[738]
آغاز: سبحان من حسرت أبصار البصائر عن کنه معرفته.
نسخه ها:
1ـ قم، مرعشی: 7046، نسخ معرب، بدون نام کاتب، 713ق، 214 برگ.[739]
2ـ مشهد، کاظم مدیر شانهچی: بدون شماره، نسخ معرب، حسین بن محمد گرگانی، 26 ربیع الاول 716ق، مقابله شده، با نسخه بدلها و بلاغ.[740]
3ـ قم، مرعشی: 6736، نسخ، علی بن ابی هاشم حسینی کور سرخی، جمادی الثانی 726ق، 319 برگ.[741]
4ـ خوی، مدرسه نمازی: 932، آغاز: برابر نمونه، نسخ، حیدر بن علی بن حیدر علوی حسینی عاملی، آخر ذی حجه 759ق، 243 برگ، 22 سطر.[742]
5ـ یزد، آتش: بدون شماره، محمد بن احمد بن ابی المعالی علوی حسینی، 765ق، از روی نسخ اصل، با انهاء از محمد بن احمد بن ابی المعالی علوی حسینی.[743]
6ـ قم، مرعشی: 6298، نستعلیق، بدون نام کاتب، قرن 9ق، 220 برگ.[744]
7ـ تهران، دانشگاه تهران: 234، از آخر افتادگی دارد، آغاز: برابر نمونه، نسخ، بدون نام کاتب، سده 8 یا 9ق، 361 برگ.[745]
8ـ قم، مسجد اعظم: 1901، تا کلمه قصیره، آغاز: برابر نمونه، بدون نام کاتب، سده 8 و 9ق، مکرر تصحیح شده، 216 برگ.[746]
9ـ مشهد، مدرسه سلیمان خان: بدون شماره، از اول و آخر افتادگی دارد، نسخ کهن، بدون نام کاتب، سده 8 و 9ق.[747]
10ـ قم، مرعشی: 910، آغاز: برابر نمونه، نسخ، احمد بن محمود بن عبدالصمد بن محمد بن احمد بن اسماعیل گلیکی، 7 صفر 961ق، 343 برگ.[748]
11ـ قم، علامه محمد حسین طباطبایی: بدون شماره، بدون نام کاتب، قرن 10ق.[749]
3. شرح المائة کلمة لنهج البلاغة (منهاج العارفین، البحر الخضم)، ابن میثم بحرانی (زنده در 681 ق)
شرح عرفانی مهمی است بر صد کلمه جاحظ که به مسعود بن گرشاسف هدیه شده و در بعضی از منابع با نام «البحر الخضم» معرفی شده است و دارای سه بخش میباشد به این ترتیب: قسم اول: در مبادی و مقدمات دارای پنج فصل قس دوم: در مقاصد و دارای سه فصل قسم سوم: در لواحق و دارای چند فصل.
چاپ: با تصحیح م

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir
رحوم محدث ارموی.[750]
آغاز: اللهم یا ذا الجلال و الاکرام یا حی یا قدوس… اما بعد لما کان اکمل السعادات.