۲-۱-۱۵-۱- طبقه‌بندی براساس ساختار
سازمان های مجموعه ای از واحد ها، گروه‌ها و تیم‌های کاری هستند و این عناصر در یک سلسله مراتب قرار دارند و از زیر مجموعه خود گزارش دریافت می‌کنند و پاسخگویی عناصر مافوق هستند . سیستم های اطلاعات براساس سلسله مراتب ساختاری به سیستمهای بخشی سازمانی و میان سازمانی تقسیم می‌شوند.
سیستمهای اطلاعات بخشی
سازمانها از سیستم های اطلاعات مختلفی در سطح واحد های عملکردی خود استفاده می‌کنند برنامه های کاربردی غالباً به منظور انجام معاملات خاص طراحی می‌گردد.
سیستم های اطلاعات سازمانی
مجموعه سیستم های اطلاعات که جهت بخشهای مختلف طراحی گردیده است را می‌توان به صورت یکپارچه جهت پشتیبانی از سازمان مورد استفاده قرار داد، معمولاً جهت برنامه ریزی ها و تصمیمات کلان به کار گرفته می‌شود.
سیستم های اطلاعات میان سازمانی
این سیستم ها به منظور تبادل اطلاعات و انجام معاملات میان چندین سازمان انجام می‌گیرد این سیستم چندین سازمان را به یکدیگر مرتبط می کند (صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۵۰-۴۹).
۲-۱-۱۵-۲- طبقه‌بندی بر اساس حیطه عملکردی
در این طبقه بندی هریک از سیستم ها از تعاملات و تصمیمات یک زمینه کاربردی خاص از سازمان پشتیبانی می‌کنند .
· سیستم های اطلاعات منایع انسانی
· سیستم های اطلاعات حسابداری
حسابداری259″ />
· سیستم های اطلاعات فروش و بازاریابی
· سیستم طالاعات مالی
· سیستم های اطلاعات تولید و…
(صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۵۰)
۲-۱-۱۵-۳- طبقه بندی بر اساس معماری سیستم
– سیستم مین فریم محور : در این محیط پردازش ها از طریق کامپیوتر مین فریم انجام می‌شود. کارها از طریق ترمینالهایی که هیچ گونه قدرت پردازشی ندارند انجام می‌شود. کاربر از طریق ترمینال داده وارد می‌کند و اطلاعات را از مین فرم دریافت می‌کند.
سیستم های منفرد (رایانه شخصی) : در این محیط تنها کامپیوترهای شخصی معماری سیستم را تشکیل می‌دهند (PC).[39]
– سیستمهای محاسبات توزیع یافته یا شبکه ای : در محاسبات توزیع یافته، امور پردازشی بین دو یا چند کامپیوتر تقسیم می‌شود (صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۵۱).
۲-۱-۱۶- عوامل تأثیرگذار بر نوع سیستم های اطلاعاتی مورد نیاز
باید توجه داشت که چیزی بنام سیستم اطلاعات کامل وجود خارجی ندارد و نمی‌توان انتظار داشت که سیستم اطلاعات تمام سازمان ها را بدون توجه به نظام خاص و بدون توجه به نیازهای اطلاعاتی آنها، که در عین حال پیشرفته نیز باشد، فراهم نمود. بنابر این به تناسب رشد و تغییر سازمان، سیستم اطلاعات نیز باید تغییر نماید. بنابر این با توجه به شرایط خاص هر سازمان . انواع مختلف سیستم های اطلاعات مورد نیاز می‌باشد.
عوامل تعیین کننده انتخاب نوع سیستم اطلاعاتی عبارتند از :
نوع صنعت یا تجارت
جایگاه آن در چرخه عمر صنعت
اندازه سازمان
وضعیت فعلی فن آوری
شبکه مدیریت
وسعت جغرافیایی سازمان و بازارهای آن
اثرها سیاسی و اقتصادی
عکس مرتبط با اقتصاد
(ثاقب خراسانی، ۱۳۸۰، ۹۶)
۲-۱-۱۷- انواع سیستم های اطلاعاتی
۲-۱-۱۷-۱- سیستم پردازش تعاملی (TPS)[40] :
TPS اولین سیستم هایی هستند که با ورورد رایانه‌ها به سازمانها شکل گرفتند. این سیستم‌ها امور ساخت یافته‌ای مانند نگهداری سوابق، کنترال انبار، محاسبه حقوق و دستمزد و غیره را انجام می‌دهند. دستورالعمل‌ها و روش انجام کار در سیستم‌ها با بهره گرفتن از کدینگ برنامه نویسی شده است کاربر با تعامل با سیستم داده را به سیستم وارد و بر اساس درخواست وی عملیات پردازشی انجام و داده ها به هنگام می‌شوند و بر اساس آن گزارش دریافت می‌شود (صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۵۳).
۲-۱-۱۷-۲- سیستم گزارشات مدیریت (MRS)[41] :
M R S دومین نسل از سیستم های اطلاعاتی که در اواسط دهه ۶۰ میلادی با توجه به نیاز مدیران میانی و ارشد به وجود آمد . واژه سیستم اطلاعات مدیریت بر کلیه سیستم اطلاق شده است لذا از واژه سیستم گزارشات مدیریت استفاده می‌کنم .سیستم گزارشات مدیریت یک منبع اطلاعات گسترده در سطح سازمان است که توسط مدیران در کلیه سطوح و در تمامی زمینه های فعالیتی مورد استفاده قرار می‌گیرد (صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۵۶).
سیستم اطلاعات مدیریت انواع گزارش را در اختیار مدیران قرار می‌دهند مانند گزارشات برنامه ای[۴۲] SR، گزارشات درخواستی[۴۳] (d.r) و گزارشات خاص[۴۴] (E R) و گزارشات تفضیلی[۴۵] (DDR) (صرافی زاده و علی پناهی، ۱۳۸۰، ۲۱۰).
۲-۱-۱۷-۳- سیستم پشتیبانی تصمیم گیری (DSS) [۴۶]:
سیستم پشتیبانی تصمیم گیری، سیستمی است که به منظور پشتیبانی از تصمیم گیرندگان در سطوح مختلف سازمان با تاکید بر تصمیمات شبه ساختاری و غیر ساختاری طراحی و به کار گرفته می‌شود . این سیستم از طریق مدلسازی می‌تواند مسائل پیچیده را حل و راه کار را بر اساس منطق پیشنهاد کند.
اجزاء این سیستم عبارتند از :
· پایگاه مدل
· پایگاه داده
· مدیریت پایگاه مدل
· مدیریت پایگاه داده
(صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۶۰)
۲-۱-۱۷-۴- سیستم هوش منصوعی (AI) [۴۷]:
سیستم های هوش مصنوعی تشکیل شده است از افراد، دستورالعمل، سخت افزار، نرم افزار، داده ها و دانش استفاده از سیستم کامپیوتری و ماشین هایی که ویژگیهای هوشمند بودن را دارا هستند (صرافی زاده و علی پناهی، ۱۳۸۰، ۲۲۶).
هوش مصنوعی (AI): مجموعه ای از فناوری هاست که سعی در شبیه سازی و ایجاد رفتار انسانی دارد به منظور تحقق این هدف رایانه ها بایستی بتوانند:
· عقل سلیم را درک کنند
· حقایق و داده ها کیفی را درک و به کار گیرند.
· به استثنائات بپردازند
· روابط میان حقایق را درک کنند
· با انسان به تعامل بپردازند
· بتوانند با شرایط بر اساس یادگیریها کنار آیند.
(صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۶۲)
۲-۱-۱۷-۵- سیستم های خبره یا هوشمند (ES) [۴۸]:
سیستم هوشمند از تکنیک هایی بهره می‌برد که برای ارائه توصیه و پیشنهاد، تشخیص مسائل، دارای استدلال می‌باشد.
سیستم های خبره سیستم های رایانه ای هستند که در بر دارنده برخی از تجارب و دانش تخصصی یک متخصص می‌باشند . سیستم های خبره بدین ترتیب از خبرگان تقلید کرده و به عنوان یک مشاور در یک حوزه یا حیطه دانش ویژه عمل می‌کند (صرافی زاده، ۱۳۸۳، ص ۶۳).
اجزاء سیستم خبره : اجزاء تشکیل دهنده سیستم خبره عبارتند از پایگاه دانش[۴۹]، ابزار استنتاج[۵۰]، ابزار تشریح و تفسیر[۵۱]، ابزار استفاده از پایگاه دانش[۵۲] و وسیله ارتباطی کاربر[۵۳] (صرافی زاده و علی پناهی، ۱۳۸۰، ۲۲۵).
۲-۱-۱۷-۶- سیستم پشتیبانی تصمیم گیری گروهی (GPSS) [۵۴]:
این سیستم از گروه های کاری که به کار خاصی اشتغال دارند و هدف مشترکی را دنبال می‌کنند پشتیبانی می‌کند . با پیشرفت فناوری ارتباطات سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری گروهی قادرند تا از گروه های کاری به صورت مختلف جدا از زمان و مکان پشتیبانی کنند (صرافی زاده، ۱۳۸۳، ۶۴).
۲-۱-۱۷-۷- اتوماسیون اداری (OA)[55]:
اتوماسیون اداری. کاربرد فناوری رایانه و ارتباط به منظور تسهیل امور اداری در سازمان به منظور ارتقاء کارایی آنهاست.
سیستم اتوماسیون اداری (OAS)، سیستمهای اطلاعاتی هستند که مکاتبات اداری را به صورت کتبی، شفاهی، یا ویدیوئی ایجاد نموده، پس از ذخیره‌سازی، اصلاح و نمایش، آنها را انتقال می‌دهند (صرافی‌زاده و علی‌پناهی، ۱۳۸۰، ۲۳۸).
دانلود
