طبق تئوری چرخه ی عمر، شرکتها در مراحل مختلف چرخه ی عمر از نظر مالی و اقتصادی دارای نمودگرها و رفتارهای خاصی هستند، بدین معنی که ویژگیهای مالی و اقتصادی یک شرکت تحت تأثیر مرحلهای از چرخه ی عمر است که شرکت در آن قرار دارد.
عکس مرتبط با اقتصاد
بر این اساس ما به دنبال بررسی میزان محافظه کاری در هر یک از مراحل مختلف عمر شرکت ها می باشیم تا در این راستا به بازار سرمایه گذاری ها در جهت بهبود تهیه صورت های مالی و در نتیجه بهبود ارزیابی عملکرد شرکت ها کمک کرده باشیم.
۱-۳ اهداف تحقیق
همان طور که میدانیم حسابداری در رابطه با تعیین ارزش ها و همچنین بیان عملکرد های واحد اقتصادی تا حدی نا توان است و برای مواجهه با این مشکل از اصل محافظه کاری استفاده می کند تا در مواقع ابهام بتواند دست مدیران یا مالکان را از تغییر داده ها به نفع خود ببندد. به این شکل که در راستای انجام محافظه کاری چهار اقدام زیر انجام می شود ۱-شناسایی کمتر دارایی ها ۲-شناسایی بیشتر بدهی ها ۳-شناسایی زود تر هزینه ها ۴-شناسایی دیر تر درآمد ها. این اقدامات باعث این می شود که عملکرد واحد اقتصادی به دلیل ابهامات کمتر از واقع نشان داده شود. می دانیم که شرکت ها برای استفاده از محافظه کاری دلالیل متفاوت دارند و بنابراین در مورد استفاده از محافظه کاری به یک شکل عمل نمی کنند. به نظر می رسد شرکت های رو به رشد برای کاهش هزینه مالیات و هزینه های سیاسی تمایل به استفاده بیشتر از محافظه کاری دارند و اما شرکت های رو به افول که برای تامین مالی نیاز به انتشار سهام یا اوراق قرضه دارند از محافظه کاری کمتری استفاده می کنند تا عملکرد خود را بیشتر نشان دهند تا از این طریق سهام داران را به سمت خرید اوراق خود بکشانند. لذا این تحقیق نشان می دهد که کدام دسته از شرکت ها از محافظه کاری بیشتری استفاده می کنند و کدام یک از محافظه کاری کمتری استفاده می کنند تا از این طریق تخمین بهتری از عملکرد واقعی و توان مالی شرکت داشته باشیم.
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)
بر این اساس هدف این پژوهش پیدا کردن رابطه بین مراحل سه گانه عمر شرکت مانند رشد بلوغ و یا افول با محافظه کاری است.
۱-۴ سوالات تحقیق
۱-آیا شرکت های روبه رشد در مقایسه با شرکت های بالغ از سطح محافظه کاری بالا تری برخوردارند؟
۲- آیا شرکت های روبه افول در مقایسه با شرکت های بالغ از سطح محافظه کاری پایین تری برخوردارند؟
۱-۵ فرضیه‌ها
۱- شرکت های روبه رشد در مقایسه با شرکت های بالغ از سطح محافظه کاری بالا تری برخوردارند.
۲- شرکت های روبه افول در مقایسه با شرکت های بالغ از سطح محافظه کاری پایین تری برخوردارند.
۱-۶ بهره‌وران این پژوهش
کلیه فعالان بازار سرمایه ،تصمیم گیرندگان،تحلیلگران مالی،سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل در بورس اوراق بهادان می توانند از نتایج این پژوهش بهره برند.
۱-۷ جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق
این پژوهش اولین مطالعه می باشد که به دنبال بررسی اثر چرخه عمر شرکت بر روی محافظه کاری می باشد.
۱-۸ روش تحقیق
این تحقیق از لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده است و روش آماری آن همبستگی می باشد که به دنبال پیدا کردن رابطه بین چند متغییر است.
نخست شرکت های عضو نمونه اماری با بهره گرفتن از متغییر های تفکیک کننده به مراحل رشد،بلوغ و افول طبقه بندی می شوند و سپس متغیر محافظه کاری در هر یک از حالات بررسی می شود. در مرحله آخر با بهره گرفتن از روش های آماری تحلیل همبستگی به آزمون فرضیه های پژوهش می پردازیم.
روش گردآوری اطلاعات ( میدانی، کتابخانه‌ای و غیره ) :
از لحاظ جمع آوری اطلاعات جزء تحقیق توصیفی می باشد.جامعه آماری این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است. قلمرو زمانی این پژوهش سال های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ می باشد.معیار های زیر برای انتخاب نمونه مناسب به روش حذفی مورد استفاده قرار گرفته است.
جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.
جزء شرکت های سرمایه گذاری یا واسطه گری مالی،هلدینگ ، بانک و لیزینک نباشد.
به منظور ایجاد قابلیت مقایسه پایان سال مالی شرکت منتهی به ۲۹ اسفند باشد. و شرکتها در طول دوره تحقیق سال مالی خود را عوض نکرده باشد.
اطلاعات مالی شرکت ها در دوره مورد مطالعه در دسترس باشد.
معاملات سهام شرکت ها به طور مداوم در بورس اوراق بهادار تهران صورت گرفته باشد و توقف معاملاتی بیش از۶ ماه نداشته باشند.
ابزار گردآوری اطلاعات:
داده های این پژوهش از طریق نرم افزار ره آورد نوین گرد آوری شده و از طریق نرم افزار آماری eviews مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات :
باسو (۱۹۹۷) بازده سهام را به عنوان شاخصی برای تعیین نوع اخبار موجود پیرامون واحد تجاری به کار برد. او معتقد بود که اخبار ناخوشایند سریع تر از اخبار خوشایند شناسایی و توسط این شاخص نشان داده می شود. باسو برای آزمون این فرضیه، مدل زیر را به کار برد:
Xi,t= β۰ + β۱Di,t + β۲Ri,t + β۳ Di,t* Ri,t + εi,t
Xi,t= سودخالص دوره t تقسیم بر ارزش بازار حقوق صاحبان سهام در ابتدای دوره t،
Ri,t= بازده سالانه،
Di,t= یک متغیر ساختگی که اگر Ri,t< 0 برابر ۱ است و در غیر این صورت صفر می باشد،
β۳= اندازه محافظه کاری برای سال t شرکت i (β۳ بزرگتر نشان دهنده حساسیت بیشتر سود نسبت به بازده منفی در برابر بازده مثبت بوده و شرکت حسابداری محافظه کارانه تری دارد).
حسابداری
معادلات ارائه شده توسط خان و واتس (۲۰۰۹) جهت اصلاح معادله باسو به شرح زیر می باشد:
Gscorei,t = β۲ = γ۱ + γ۲Size + γ۳Market_to_Booki,t + γ۴Leveragei,t
Cscorei,t = β۳ = δ۱ + δ۲Size + δ۳Market_to_Booki,t + δ۴Leveragei,t
β۰ = μ۱ + μ۲ + μ۳Market_to_Booki,t + ۴Leveragei,t
= ρ۱ + ρ ۲ + ρ ۳Market_to_Booki,t + ρ۴Leveragei,t
Sizei,t=اندازه شرکت و لگاریتم طبیعی ارزش بازار حقوق صاحبان سهام در پایان دوره t، Market_to_Booki,t=نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام در پایان دوره t، Leveragei,t=اهرم و نسبت بدهی کل به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام در پایان دوره t
Cscorei,t=زمان بندی تفاضلی اخبار بد که نشان دهنده به موقع بودن شناخت اخبار بد نسبت به اخبار خوب می باشد(معیار محافظه کاری)
Gscorei,t=زمان بندی اخبار خوب
با ترکیب معادلات بالا به معادله پایین میرسیم.با جای گذاری هر یک از داده ها در مدل پایین و گرفتن رگرسیون هر کدام از ضرایب مورد نظر به دست می آید. و با جای گذاری ,δ۱ ,δ۲δ۳ و δ۴ در معادله Cscorei,t مقدار β۳ محاسبه می شود.
Xi,t= μ۱ + μ۲ + μ۳Market_to_Booki,t + ۴Leveragei,t + Di,t(ρ۱ + ρ ۲ + ρ ۳Market_to_Booki,t + ρ۴Leveragei,t) + Ri,t(γ۱ + γ۲Size + γ۳Market_to_Booki,t + γ۴Leveragei,t) + Di,t* Ri,t (δ۱ + δ۲Size + δ۳Market_to_Booki,t+ δ۴Leveragei,t) + εi,t
۱-۹ نحوی تفکیک شرکت ها به مراحل عمر:
در نظریه های اقتصاد و مدیریت چرخه ی عمر شرکتها و مؤسسات به مراحلی تقسیم می شوند. مؤسسات و شرکتها با توجه به هر مرحله از حیات اقتصادی خود سیاست و خط مشی مشخصی را دنبال میکنند.
مراحل چرخه عمر شرکت ها در دیدگاه اقتصادی به شرح زیر است:
۱-۹-۱ مرحله ی تولد یا ظهور : در این مرحله معمولاً میزان داراییها )اندازه شرکت( در سطح نازلی قرار دارد ، جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی و سود آوری در سطح پایین است و شرکتها برای تأمین مالی و تحقق فرصتهای رشد به نقدینگی بالایی نیاز دارند. نسبت سود تقسیمی در این شرکتها معمولاً صفر یا حداکثر ۱۰ % است و بازده سرمایه گذاری یا بازده سرمایه گذاری تعدیل شده در قیاس با نرخ موزون تأمین مالی بعضا نا چیز است.
۱-۹-۲ مرحله ی رشد : دراین مرحله اندازه ی شرکت بیش از اندازه ی شرکتهای در مرحله ی ظهور بوده و رشد فروش و درآمدها نیز نسبت به مرحله ظهور بیشتر است. منابع مالی بیشتر در داراییهای مولد سرمایه گذاری شده و شرکت از انعطافپذیری بیشتری در شاخصهای نقدینگی بر خوردار است. نسبت سود تقسیمی در این طیف از شرکتها معمولا ًبین ۱۰% تا ۵۰ % در نوسان است. بازده سرمایه گذاری یا بازده سرمایه گذاری تعدیل شده نیز در اغلب موارد بر نرخ موزون هزینه تأمین سرمایه فزونی دارد.
۱-۹-۳ مرحله ی بلوغ : در این مرحله شرکتها فروش با ثبات و متعادلی را تجربه نموده و نیاز به وجوه نقد در اکثر موارد از طریق منابع داخلی تأمین میشود. اندازه ی داراییهای این شرکتها نیز به تناسب بیشتر از اندازه ی داراییهای شرکتهای در مرحله ی رشد بوده و نسبت سود تقسیمی در این شرکتها معمولاً بین ۵۰ % تا ۱۰۰ % در نوسان است . به دلیل وفور نقدینگی و کاهش اتکاء به سیاست تأمین مالی از خارج، عموماً بازده سرمایه گذاری یا بازده سرمایه گذاری تعدیل شده معادل یا بیش از نرخ تأمین سرمایه است.
۱-۹-۴ مرحله ی افول یا سکون : در این مرحله چنانچه فرصتهای رشد وجود داشته باشد، به احتمال قریب به یقین بسیار ناچیز است . شاخص های سود آوری، نقدینگی و ایفای تعهدات روند نزولی داشته و شرکت در شرایط رقابتی بسیار شدیدی قرار داشته، ضمن اینکه هزینه ی تأمین مالی از منابع خارجی نیز بالا است به گونه ای که در اغلب موارد بازده سرمایه گذاری یا بازده سرمایه گذاری تعدیل شده کمتر از نرخ تأمین مالی است. (ادیزس،۱۹۸۹)
برای این کار از چهار متغییر رشد فروش،مخارج سرمایه ای،نسبت سود تقسیمی،و سن شرکت استفاده می کنیم.
ابتدا هر یک از متغییر های بالا را محاسبه می کنیم.
سال_ شرکت ها بر اساس هر یک از متغییر مذکور و با بهره گرفتن از پنجک های اماری در هر صنعت به پنج طبقه تقسیم می شوند که با توجه به قرار گرفتن در پنجک مورد نظر طبق جدول فصل سوم نمره ای بین ۱ تا ۵ می گیرند.
سپس برای هر سال شرکت ،نمره ای مرکب به دست می آید که با توجه به شرایط زیر در یکی از مراحل رشد،بلوغ و افول طبقه بندی می شود.
الف: در صورتی که مجموع نمرات بین ۱۶تا ۲۰ باشد، در مرحله رشد قرار دارد.
ب: در صورتی که مجموع نمرات بین ۹تا ۱۵ باشد، در مرحله بلوغ قرار دارد.
ج: در صورتی که مجموع نمرات بین ۴تا ۸ باشد، در مرحله افول قرار دارد.
تعریف مفهومی و عملیاتی چهار متغییر رشد فروش،نسبت سود تقسیمی، مخارج سرمایه ای ،و سن شرکت به صورت زیر است:
رشد فروش: نشان دهنده درصد تغییرات در فروش واحد اقتصادی می باشد که به روش زیر محاسبه می شود.
نسبت سود تقسیمی: که نشان دهنده این است که واحد اقتصادی چند درصد از سود حاصل شده خود را در میان سهامداران توزیع کرده است.و به روش زیر محاسبه می شود:
مخارج سرمایه ای: مخارجی هستند که از تحمل آن ها به دنبال کسب منافع آتی بلند مدت یا منافع آتی حداقل برای یک دوره مالی دیگر هستیم و به روش زیر محاسبه می شود:
=(اضافات(کاهش) دارایی های ثابت طی دوره/ارزش بازار شرکت)*۱۰۰
=درآمد فروش
=سود تقسیمی هر سهم
=سود هر سهم
AGE=تفاوت سال tو سال تاسیس شرکت
و در نهایت برای مقایسه محافظه کاری در هر کدام از مراحل عمر شرکت از آماره t استفاده می شود.
۱-۱۰ خلاصه فصل:
ما در این فصل ابتدا به بیان مسئله پرداختیم و در گام بعد اهداف و ضرورت های انجام تحقیق را بیان کردیم و در گام سوم جامعه آماری و نمونه آماری را معرفی کرده و بعد به بیان روش تحقیق و بیان مدل و تعریف متغییر ها پرداخته و در آخر به شرح نحوه تفکیک شرکت ها پرداختیم. و اما در فصل بعد به طور کامل به تعریف مفهومی محافظه کاری و فواید و معایب آن می پردازیم انواع محافظه کاری را بیان کرده، دیدگاه های آن را شرح داده و بعد به شرح مراحل مختلف چرخه عمر شرکت ها می پردازیم و در مرحله آخر پیشینه های تحقیق را اعم از داخلی و خارجی بیان می داریم.
فصل دوم
ادبیات تحقیق
۲-۱ مقدمه
