جدول(۴-۴) نتایج آزمون تحلیل واریانس‌یک طرفه مربوط به ویژگی‌های فردی و شاخص های مورد مطالعه اندازه‌گیری شده در پیش آزمون ۴۰
جدول(۴-۵) t همبسته ۴۱
جدول(۴-۶) t همبسته ۴۱
جدول(۴-۷) t همبسته ۴۲
جدول(۴-۸) t همبسته ۴۳
جدول(۴-۹) نتایج آزمون تحلیل واریانس‌یک طرفه برای شاخص‌های مورد مطالعه ۴۶
جدول(۴-۱۰) نتایج آزمون توکی برای شاخص‌های مورد مطالعه اندازه‌گیری شده ۵۰
فهرست شکل‌ها، نمودارها و معادله‌ها
عنوان صفحه
نمودار(۴-۱) تغییرات مراحل پیش آزمون و پس آزمون دوی ۵۴۰ متر در گروه‌های مورد مطالعه پس از تمرین و مصرف مکمل‌ کراتین مونوهیدرات ۴۴
نمودار( ۴-۲) تغییرات مراحل پیش آزمون و پس آزمون دوی رفت و برگشت ۹*۴متر در گروه‌های مورد مطالعه پس از تمرین و مصرف مکمل‌ کراتین مونوهیدرات ۴۴
نمودار(۴-۳) تغییرات مراحل پیش آزمون و پس آزمون پرش ارتفاع در گروه‌های مورد مطالعه پس از تمرین و مصرف مکمل‌ کراتین مونوهیدرات ۴۵
نمودار(۴-۴) تغییرات مراحل پیش آزمون و پس آزمون پرش طول در گروه‌های مورد مطالعه پس از تمرین و مصرف مکمل‌ کراتین مونوهیدرات…………………………………………………………………………………………………………………..۴۵
نمودار(۴-۵) تغییرات مقادیر پس آزمون دوی ۵۴۰ متر در گروه های مورد مطالعه حاصل از آزمون تحلیل واریانس ۴۷
نمودار(۴-۶) تغییرات مقادیر پس آزمون دوی رفت و برگشت ۹*۴ متر در گروه های مورد مطالعه حاصل از آزمون تحلیل واریانس ۴۷
نمودار(۴-۷) تغییرات مقادیر پس آزمون پرش ارتفاع در گروه های مورد مطالعه حاصل از آزمون تحلیل واریانس ۴۸
مودار(۴-۸) تغییرات مقادیر پس آزمون پرش طول در گروه های مورد مطالعه حاصل از آزمون تحلیل واریانس ۴۸

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.

 

۱-۱مقدمه

رسیدن به اوج اجرای ورزشی،هدف اصلی ورزشکاران و مربیان است.تغذیه عامل بسیار مهم در رسیدنبه این هدف بشمار می آید.والیبال یکی از مشهورتر ین و محبوبترین ورزش ها در جهان است.
مقایسه تیم ها و بازیکنان نخبه با تیم ها و بازیکنان کم توان تر نشان داده است که اجرای آمادگی بی هوازی مانند توان،سرعت، قدرت،ظرفیت سیستم اسید لاکتیک می تواند به خوبی میان این دو گروه تمایز ایجاد نماید.والیبال یکی از سریعترین ورزش های جهان است که در کوتاه ترین زمان به تلاش فیزیکی بالایی در طول تمرین و مسابقه احتیاج دارد.(۱)اغلب رشته های ورزشی به اجرای فعالیت های کوتاه مدت وسریع با بازده توان حداکثر نیاز دارند.ظرفیت گسترش توان در رسیدن به نقطه اوج آن،عامل اصلی در موفقیت قهرمانان به شمار میرود.مربیان رشته های مختلف بخصوص دوی سرعت،پرتاب ها پرش ها ،فوتسال و والیبال که توان بی هوازی در آنها اهمیت دارد پیوسته در جستجوی بهبود روش های ارزبابی عملکرد بی هوازی ورزشکاران بوده اند.
از جمله ملاحظات تغذیه ای که امروزه در دنیای ورزش کاربرد فراوانی دارد، استفاده از مکمل های تغذیه ای به منظور بهینه ساختن اجرای ورزش است. در بین مکمل های تغذیه ای رایج ،کراتین پرمصرفترین نوع مکمل ورزشی است که بیشترین مصرف را به ویژه در بین ورزشکاران قدرتی و سرعتی دارد.کراتین یا منوهیدرات کراتین یکی از مکمل های است که سالهای اخیر ورزشکاران فراوانی آن را مصرف می کنند.کراتین مکملی است برای تولید انرژی،افزایش حجم عضلانی و بهبود سلامت عمومی.از دیگر دلایل متمایز شدن کراتین از سایر مکمل ها ،قانونی بودن،دسترسی آسان ،هزینه نسبیا کم ، وعدم اثبات عوارض جانبی زیانبار آن از سوی پژوهش های گوناگون است. درسال ۱۹۱۲،محققان دانشگاه هاروارد کشف کردند که کراتین مصرفی می تواند محتوای کراتین عضله را افزایش دهد.بیش از یک دهه بعد،دانشمندان کشف کردند که کراتین بر سوخت و ساز عضلانی اثر می گذارد(۴و۱۲)مکمل کراتین اولین بار در بازی های المپیک بارسلونا مورد توجه عموم قرار گرفت. بعدها در همان سال،تایمز(روزنامه بریتانیایی)مقاله ای را با موضوع مصرف مکمل کراتین توسط چند ورزشکار نوشت،این ورزشکاران شامل لینفورد کریستی،برنده دو ۱۰۰ متر سرعت،و تعدادی از اعضای تیم قایقرانی انگلستان بودند.تا۷۱ سال بعد که مکمل کراتین به طور تجاری در دسترس قرار گرفت،در سال ۱۹۹۳ EAS(علوم تجربی و کاربردی)محصولی را به نام فسفاژن عرضه کرد.(۶۰)
کراتین بدن انسان درون عضلات اسکلتی ذخیره می شود(۹۵درصد)که از این مقدار فقط ۳۰ درصد آن به شکل کراتین آزاد(Cr)ومابقی آن به صورت فسفوکراتین(PCr)(3)بدن انسان توسط کلیه ،کبد و پانکراس روزانه تنها حدود ۱(یک)کراتین را از اسید آمینه های غیر ضروری می سازد.
کراتین و فسفوکراتین در متابولیسم عضلانی طی تمرین نقش مهمی دارند. موجودیت فسفوکراتین در عملکرد های کوتاه و تمرین های پر توان نقش ویژه ای دارد،زیرا تخلیه محتوای فسفوکراتین عضلانی به عدم توانایی در حفظ میزان سنتز ATP منجر می شود(۵)
در چند سال اخیر مصرف مکمل کراتین معروفیت و عمومیت فوق العاده فزاینده ای یافته است.از منابع اصلی تامین انرژی در ورزش والیبال که یک فعالیت تناوبی است،دستگاه فسفاژن و اسیدلاکتیک است که این منابع در طول فعالیت مداوم در حال تخلیه و باز سازی مجدد هستند.(۶)
به نظر می رسد که میزان دسترسی به فسفوکراتین یکی از محتمل ترین محدودیت کننده های عملکرد عضلانی در تی تمرین انتروال شدید باشد و تخلیه ان منجر به افزایش آدنوزین دی فسفات(ATP)ودر نتیجه ایجاد خستگی به دلیل جلوگیری از تشکیل پل های عرضی عضلانی می شود.این نتیجه گیری حاصل مطالعات اساسی شامل وهله های کوتاه مدت،انقباظات با حداکثر تحریک الکتریکی و تمرینات ارادی می باشد.بر این اساس می توان اظهار کرد هر مکانیسمی که قادر به افزایش کراتین در دسترس عضلانی شود می تواند تخلیه کراتین فسفات(PCr)ومیزان تجمع(ATP)در تمرین بیشینه را به تاخیر اندازد و با سنتز مجدد (PCr)را در حین برگشت به حال اولیه را تحریک کند(۱۴).
در چنین فعالیت های تناوبی،اتمام سریع انرژی و افزایش تجمع اسیدلاکتیک از جمله عوامل بروز خستگی زود رس وبه دنبال آن کاهش عملکرد در طول یک دوره از مسابقات است(۷).

 

۱-۲ بیان مسئله

سال هاست مکمل های تغذیه ای گوناگونی برای تاثیر استفاده از آنها بر پاسخ های فیزیولوژیکی به تمرین و افزایش سازگاری با تمرین ارائه شده است.هر چند تحقیقات تا بحال نشان داده اند بسیاری از این مکمل ها تاثیر بر عملکرد افراد نداشته اند.ولی ثابت شده مکمل کراتین یکی از موثرترین مکمل های تغذیه ای موجود برای ورزشکاران است.(۳۹)در این میان ،بیشتر افراد بر بی ضرر بودن کراتین و البته فایده های گوناگون و متعدد آن صحه می گذارند و پژوهش های متعددی نیزدر این بین صورت گرفته اند که تقریبا تمام آنها عوارض جانبی خاصی را برای کراتین ذکر نکرده اند.همین امر به اضافه قیمت ارزان این مکمل باعث شده است ،تقاضا برای آن رو به افزون گذارد و یکی از پرفروش ترین مکمل ها به شمار رود.
ورزشکاران سه استدلال را در رابطه با مصرف کراتین ارائه کرده اند:

 

 

جریان تغذیه ی ناکافی

تامین مواد مغذی غیر معمول برای انجام ورزش های سنگین

ایجاد تاثیر مستقیم نیروزایی بر حرکات و عملکرد های ورزشی

در بدن انسان سه سیستم اصلی برای باز سازی ذخایر ATPوجود دارند:

 

 

فسفوکراتین یا سیستم PCr

سیستم اسید لاکتیک یا بی هوازی

سیستم هوازی

سیستم کراتین فسفات نقش مهمی را در تهیه سوخت برای عضله ی در حال تمرین به عهده دارد.این ماده گر.ه فسفات خود را اهدا می کند تا ذخایر ATPسلولی سریعا باز سازی و استفاده شوند،در حالی که خود مولکول (فسفوکراتین)هنگام باز یافت پس از ورزش مجددا ذخیره و باز سازی می شود.این مهمترین منبع انرژی برای کار شدید ۱ تا ۱۰ ثانیه است (۲۹-۸) .
کراتین آمینو اسیدی است که در کبد سنتز می شود و در گوشت و ماهی موجود است کراتین در عضلات اسکلتی ذخیره می شود که۳۰% آن به شکل کراتین ۷۹%آن به شکل فسفوریله شده وجود دارد،شکل فسفوریله شده آن فسفوکراتین( PCr)یک نقش اساسی در تولید انرژی بی هوازی عضلات بازی می کند.سطح نرمال اندروژن فسفوکراتین برای حفظ ATPتولید شده در شروع ۵ تا ۱۰ ثانیه اول ورزش های خیلی شدید کافی است.منبع (PC)محدود است و تخلیه آن عامل بسیاری از خستگی ها در ورزش شناخته می شود.(۳۲-۴۲)
کراتین بعنوان مکمل به صورت کراتین منوهیدرات در دوره های بار گیری اولیه ۳۰ الی ۲۰ گرم در روز به مدت ۶ روز مصرف شده سپس بصورت نا محدود با دوز ۵-۲ گرم در روز مصرف می شود(۵۹-۲۷-۲۱-۶۰-۴۲)دوز مصرفی وابسته به اندازه بدن و سطح فعالیت می باشد.(۶۰)بنابر این دوز مصرفی صحیح بصورت ۰۳/۰گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر روز برای دوره نگهداری پیشنهاد می شود.ورزشکاران از این ماده برای پرورش عضلات خود استفاده می کنند (۶۱)ادعا شده است کراتین قدرت عضلانی را افزایش می دهد و یا به تعویق انداختن خستگی،ورزشکاران را قادر می سازد تا سختتر و شدید تر تمرین کرده و سازگاری های فراتر از ظرفیت طبیعی عضلات خود کسب کند.
شرکت های تولید کننده کراتین همچنین ادعا می کنند کراتین به سوخت بیشتر چربی و افزایش توده عضلانی کمک می کند.نشان داده شده که در اثر مصرف مکمل کراتین و اغلب به همراه اثار ارگوژنیکی مکمل کراتین توده بدن حدود ۵/۰ تا ۵/۳ کیلوگرم افزایش می یابد(۶۲-۴۱)اما این نکته که تغییرات جبرانی به وجود آمده تا چه اندازه ناشی از آنابولیکی این ماده بر سنتز بافت عضلانی یا احتباس آب درون سلولی عضله است یا ریشه در افزایش ذخایر کراتینی با عوامل دیگر دارد،به بررسی بیشتر نیاز دارد،از انجایی که انرژی ذخیره شده به عنوان PCr برای حفظ و تولید ATP در جریان فعالیت خیلی شدید بسیار حائز اهمیت است و همچنین باز سازی ذخایر فسفوکراتین در دوره های استراحتی بین تکرارهای ورزشی شدید اهمیت دارد.بنابر این حفظ محتوای کراتین در حد مطلوب برای حفظ ذخایر فسفوکراتین در حد بالا ضروری است.اگر ذخایر PCr افزایش یابد بلافاصله ظرفیت این منبع غیر هوازی افزایش می یابدواحتمالا مقدار ATPتولیدی هنگام فعالیت خیلی شدید را بالا می برد.بسیاری از تحقیقاتی که تاثیرات مصرف مکمل کراتین را بررسی کرده اند،بهبود های عملکردی را به دنبال مکمل سازی گزارش داده اند ،هر چند برخی تحقیقات نیز این نتیجه را نگرفته اند، ولی نتایج تحقیقات در مورد مصرف مکمل کراتین کاملا متناقض بوده است. همچنین نشان داده شده است که افراد مختلف پاسخ های متفاوتی به مصرف کراتین می دهند.تحقیق حاضر در نظر دارد نشان دهد که آیا مصرف کوتاه مدت کراتین منوهیدرات(روزانه ۲۰ گرم به مدت ۶ روز )و به همراه تمرینات تخصصی والیبال بر توان هوازی و بی هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه تاثیر می‌گذارد یا خیر؟

 

۱-۳ اهمیت و ضرورت تحقیق

مصرف مکمل کراتینی،با باور تاثیر ارگوژنیکی ر چند سال اخیردر میان ورزشکاران رقابتی بسیاری از رشته های مانند والیبال ،دوی وغیره متداول گشته است.با وجود اینکه تاثیرات موثر ارگانیکی مصرف کراتین (در مقادیر توصیه شده)بدون ایجاد اثرات سوء و مضرگزارش شده است اما نتایج ضد و نقیضی نیز در مورد توأم بودن احتمالی مصرف کراتین با کرامپ عضلانی در طول مسابقه یا تمرین طولانی مدت در بازیکنان والیبال وجود دارد که این أثر می تواند از دینامیک تغییر یافته درون سلولی ناشی از سطوح افزایش یافته کراتین و فسفوکراتین آزاد و یا افزایش حجم سلولی ناشی از افزایش اسمولالیتی (آبگیری افزایش سلولی،افزایش حجم سلولی،ویا(volumization)که در اثر افزایش محتوای کراتینی تارهای عضلانی بوجود می آید باشد.(۱۰۳)
در مورد تأثیرکراتین بر توان هوازی و بی هوازی ورزشکاران (بخصوص والیبالیست ها)نیز نتایج ضد و نقیض بسیاری است.با توجه به همسو نبودن نتایج تحقیق های پیشین در مورد مصرف کوتاه مدت کراتین بر توان هوازی و بی هوازی ورزشکاران رشته های مختلف و اهمیت منابع فسفاژن در تأمین انرژی فعالیت های انفجاری و کوتاه مدت ،و استفاده گسترده و روز افزون از این ماده به خصوص جوانان(که اخیراّ گرایش فزاینده ای به ورزش به خصوص ورزش والیبال در آن ها مشاهده می گردد)با باور تأثیر مثبت این مکمل بالاخص در ایجاد هایپر تروفی عضلانی ،که ناشی از حجم بسیار زیاد تبلیغات انجام شده است،ضرورت انجام مطالعات بیشتر و گسترده تر در این زمینه را مورد تأکید و تعمق قرار می دهد.
با مشخص شدن تأثیر احتمالی و میزان این تأثیر مصرف مکمل کراتینی بر توان هوازی و بی هوازی والیبالیست ها و حتی دیگر ورزشکاران و با توجه به اینکه تاکنون کراتین هنوز به عنوان یک ماده غیر قانونی شناخته نشده است ،تحقیق حاضر در جهت کمک به ورزشکاران (به ویژه والیبالیست ها)در مصرف بهینه و موثر این مکمک غذایی ،به بررسی تأثیر مصرف کوتاه مدت مکمل کراتین منوهیدرات بر اجرای هوازی و بی هوازی ورزشکاران والیبال باشگاهی ارومیه پرداخته است.

 

۱-۴ اهداف تحقیق

 

۱-۴-۱ هدف کلی تحقیق

بررسی تأثیرمصرف کوتاه مدت مکمل کراتین مونوهیدرات به همراه تمرین تخصصی والیبال بر توان هوازی و بی هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه

 

۱-۴-۲ اهداف جزئی تحقیق

 

 

بررسی اثر مصرف کوتاه مدت کراتین بر توان هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه

بررسی اثر مصرف کوتاه مدت کراتین بر توان بی هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه

بررسی اثر مصرف کوتاه مدت کراتین به همراه تمرینات تخصصی برتوان هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه

بررسی اثر مصرف کوتاه مدت کراتین به همراه تمرینات تخصصی برتوان بی هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه

بررسی تفاوت موجود در شاخص های اندازه گیری شده تحقیق بین گروه های مختلف پژوهشی

۱-۵ فرضیه‌های تحقیق

 

 

مصرف کوتاه مدت کراتین بر توان هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه تاثیر دارد.

مصرف کوتاه مدت کراتین بر توان بی هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه تاثیر دارد.

مصرف کوتاه مدت کراتین به همراه تمرینات تخصصی برتوان هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه

مصرف کوتاه مدت کراتین به همراه تمرینات تخصصی برتوان بی هوازی والیبالیست های باشگاهی ارومیه تاثیر دارد.

در شاخص های اندازه گیری شده تحقیق بین گروه های مختلف پژوهشی تفاوت وجود دارد.

۱-۶ پیش‌فرض‌‌های تحقیق

 

 

آزمودنی ها نهایت تلاش خود را در اجرای صحیح برنامه های تمرین و یادگیری بکار برده و با پژوهشگر همکاری لازم را انجام دهند.

آزمودنی ها در دوره ی تمرین به تمرین دیگری نمی پردازند و از مکمل دیگری اسفاده نمی کنند.

اجرای آزمون ها در پیش آزمون و پس آزمون در شرایط یکسان و مشابهی صورت می گیرد.

ابزار اندازه گیری و تجهیزات مورد استفاده از استاندارد کافی برخوردار هستند.

۱-۷ محدودیت‌های تحقیق