شکل۲-۱۴ : مدل عملیاتی متغیر وابسته تحقیق
۲-۳- بخش سوم: پیشینه عملی تحقیق
دررابطه با سرمایه فکری، عملکرد و جوانب آنها تحقیقاتی در داخل و خارج کشور انجام شده است که در اینجا به چند مورد از این تحقیقات به تفکیک تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور و خارج کشور به شرح زیر پرداخته می‌شود:
الف)تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور
۱٫ تحقیقی با عنوان «نقش سرمایه‌های فکری در بقا یا فنای سازمانها در بانک ملّت با هدف بررسی روابط متقابل بین اجزاء سرمایه‌های فکری واثرات آنها بر عملکرد سازمانی با بهره گرفتن از روش تحقیقی توصیفی وهمبستگی ومبتنی بر مدل معاملات ساختاری در شعب بانک ملّت استان تهران توسط منوریان، قلی پور و یزدانی(۱۳۸۵) انجام شده است. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان داد: که بین سرمایه انسانی وسرمایه ساختاری در شعب بانک ملّت استان تهران رابطه معنادار و مثبت وجود دارد و این مسئله بیانگر این است که هرگونه افزایش در سرمایه انسانی موجب افزایش در سرمایه ساختاری می‌شود وبرعکس. بین سرمایه انسانی وسرمایه مشتری در شعب بانک ملّت استان تهران رابطه معنادار ومثبت وجود دارد و این مسئله بیانگر آن است که هرگونه افزایش در سرمایه انسانی موجب افزایش در سرمایه مشتری می‌شود وبرعکس. بین سرمایه ساختاری وسرمایه مشتری در شعب بانک ملّت استان تهران رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد و این مسئله بیانگر این است که هر گونه افزایش در سرمایه ساختاری موجب افزایش در سرمایه مشتری می‌شود وبرعکس. بین سرمایه انسانی و عملکرد سازمانی در شعب بانک ملّت استان تهران رابطه معنی‌داری وجود ندارد. بین سرمایه ساختاری و عملکرد سازمانی در شعب بانک ملّت استان تهران رابطه معنی‌داری وجود ندارد. بین سرمایه مشتری و عملکرد سازمانی در شعب بانک ملّت استان تهران رابطه معنی‌داری وجود ندارد. به طور کلی از یافته‌های فوق می‌توان نتیجه گیری نمود که در شعب بانک ملّت استان تهران ما شاهد روابط قوی بین اجزای سرمایه‌های فکری (سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری وسرمایه مشتری) هستیم ولی بین این سرمایه‌ها وعملکرد سازمانی رابطه ای وجودندارد.
۲٫ تحقیق دیگری با هدف «بررسی تاثیر کارایی عناصر سرمایه فکری بر شاخص های مالی شرکتها دربورس اوراق بهادار» محقق ذکر شود. صورت گرفت.در این پژوهش تاثیر شاخصهای سرمایه فکری (کارایی سرمایه انسانی، فیزیکی و ساختاری)بر عملکرد مالی (سود هر سهم،نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده سالانه )برای ۹۹شرکت طی سالهای ۱۳۷۹-۱۳۸۲ به روش رگرسیون پنل دیتا بررسی شدند.نتایج روش حداقل مربعات ترکیبی نشان داد،ضریب کارایی هریک از عناصر سرمایه فکری بر نرخ بازده حقوق صاحبان سهام تاثیر مثبت و معناداری داشتند.تاثیر ضریب کارایی سرمایه فیزیکی و انسانی بر سود هر سهم مثبت اما تاثیر ضریب کارایی سرمایه ساختاری منفی و معنادار بود.تاثیر ضریب کارایی سرمایه های فیزیکی و ساختاری بر نرخ بازده سالانه مثبت اما تاثیر ضریب کارایی سرمایه انسانی بر آن منفی و معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد که شرکت هایی که سرمایه فکری بالاتری دارند عملکرد مالی بهتری دارند. به علاوه میانگین ضریب سرمایه فکری در بین ۷ صنعت تفاوت معنی داری داشت.
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)
۳٫ پژوهش سید محسن علامه،حمید ابراهیمی و محسن صفا با بررسی مطالعات تجربی که در زمینه خلق دانش و سرمایه فکری صورت گرفته به دنبال بررسی رابطه بین خلق دانش و سرمایه فکری از طریق ایجاد الگوهای همبستگی بین این دو عنصر،در بانکها می باشد.در این پژوهش از روش سنجش مدیریت دانش برای بررسی اشکال خلق دانش در جهت ارزیابی روابط بین اجزای مختلف سرمایه فکری در شعب منتخب بانکهای کشاورزی مازندران بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است.نتایج نشان می دهد که خلق دانش تاثیر معناداری بر گردآوری سرمایه انسانی دارد.شناخت گراها و پیوندگراها خلق کننده اصل دانش در صنعت بانکداری به حساب می آیند.سرمایه انسانی اثر معناداری بر سرمایه مشتری و سرمایه ساختاری دارد.سرمایه مشتری نیز تاثیر مهمی بر شکل گیری سرمایه ساختاری می گذارد.
۴٫ هدف تحقیق داود طالبی ،افسانه احمدی و مینا فدوی «بررسی رابطه سرمایه فکری و عملکرد سازمانی پژوهشگاه علوم وفنون هسته ای –سازمان انرژی اتمی ایران» می باشد.زیرا شناسایی و تبیین اثرات سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی از جمله نیازهای استرتژیک این پژوهشگاه برای حرکت به سوی سازمان دانش محور و یادگیرنده است. در این تحقیق از پرسش نامه ای با ۵۲ گویه بر اساس مدل بنتیس برای سنجش سرمایه فکری و چارچوب مدل تعالی سازمان ،حوزه نتایج کلیدی عملکرد برای سنجش عملکردی سازمانی،به منظور جمع آوری داده ها استفاده شده است.با بکارگیری نرم افزارSPSS در تحلیل داده ها از روش های آماری آزمون t تک نمونه ای برای شناخت وضعیت موجود سرمایه فکری و عملکرد سازمانی پژوهشگاه و از آزمون T دو گروه مستقل و آنالیز یک طرفه برای مقایسه میانگین هر یک از متغیرهای تحقیق بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی استفاده شده است.آزمون فرضیات فرعی و اصلی با بهره گرفتن از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون انجام گرفت.نهایتا برای تعیین موثرترین متغیر اصلی بر عملکرد یا اولویت بندی از روش رگرسیون چند متغیره استفاده گردید نتایج نشان داد که سرمایه فکری و اجزای آن یعنی سرمایه انسانی ،سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای بر عملکرد پژوهشگاه تاثیر مثبت و معنی داری دارند.
۵٫ انوری رستمی و سراجی(۱۳۸۴)در تحقیق که با عنوان «سنجش سرمایه فکری و بررسی رابطه میان سرمایه فکری و ارزش بازار سهام شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران» انجام دادند که به چند سوال پاسخ می‌داد. اولین سوال این است که چگونه می توان ارزش سرمایه‌های فکری را بر آورد یا محاسبه کرد؟ سوال اساسی دوم این است که آیا رابطه معناداری میان میزان سرمایه‌های فکری محاسبه شده شرکت‌ها و ارزش بازاری سهام آن‌ ها وجود دارد؟ و در نهایت این که، جهت محاسبه سرمایه‌های فکری کدام یک از روش‌های سنجش از توان تبیین بالاتری برخوردارند و رابطه بهتری را با ارزش بازاری سهام شرکت‌ها نشان می دهند؟ جهت پاسخگویی به سؤالات مذکور، بر اساس داده‌های ۷٫ ساله شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های ۱۳۷۶ الی ۱۳۸۲، پنج روش سنجش در محاسبه سرمایه‌های فکری مورد آزمون آماری قرار گرفت. نتایج آزمون‌های آماری بیانگر آن است که در سطح اطمینان ۹۵، روش‌های پیشنهادی چهارم و پنجم سنجش ارزش سرمایه‌های فکری شرکت‌ها، همبستگی بالا و معناداری را (با مقادیر ضریب همبستگی بالاتر از ۰٫۹۷) با ارزش بازاری سهام شرکت‌ها و صنایع بورس اوراق بهادار تهران نشان دادهاند و با توجه به مقادیر ضریب تعیین بالاتر نسبت به سه روش اول و دوم و سوم از توان تبیین بهتری برخوردار بوده اند. نتیجه کلّی این تحقیق بیانگر اهمیّت سرمایه‌های فکری، درک اهمیّت ارزش آن از سوی سرمایه گذاران و همبستگی بالای سرمایه‌های فکری با ارزش بازاری سهام شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران است.
۶٫ دوست محمدی (١٣٨۶)، در تحقیقی تحت عنوان «برّرسی فرهنگ سازمانی و رابطه آن با عملکرد کارکنان در معاونت صدا و سیما» انجام داده است. در این تحقیق فرهنگ به مثابه عاملی فراگیر در سازمان شناخته شده که مهّمترین تأثیر را بر عملکرد کارکنان داشته است. هدف تبیین و تعیین وضعیت فرهنگ سازمانی در صدا و سیما بوده است و محقق ده فرضیه فرعی با محوریت وجود رابطه معنی دار بین عملکرد و فرهنگ سازمانی تدوین نموده و مورد آزمون قرار داده و چنین نتیجه میگیرد که بین عملکرد و فرهنگ سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.