۲-۴-۹ نقد در مسئولیت ادبیات……………………………………………………………………………………….۱۵۶
۲-۴-۱۰ نقد در فردی بودن مسئولیت…………………………………………………………………………………۱۵۸
۲-۴-۱۱ نقد پژوهشگر……………………………………………………………………………………………………..۱۵۹
۲-۴-۱۱-۱ نقد در آزادی…………………………………………………………………………………………………۱۵۹
۲-۴-۱۱-۲ نقد در آگاهی………………………………………………………………………………………………..۱۶۰
۲-۴-۱۱-۳ نقد در انتخاب ارزشها………………………………………………………………………………….۱۶۱
۲-۴-۱۱-۴ نقد در آسیبشناسی اجتماعی تعلیم و تربیت…………………………………………………….۱۶۲
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
فصل سوم: روش شناسائی تحقیق (متدولوژی)
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………۱۶۶
۳-۱ روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………..۱۶۷
۳-۲ جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………….۱۶۸
۳-۳ حجم نمونه………………………………………………………………………………………………………….۱۶۸
عنوان صفحه
۳-۴ ابزار جمع آوری اطلاعات……………………………………………………………………………………..۱۶۸
۳-۵ روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………….۱۶۸
فصل چهارم: یافته های پژوهش
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….۱۷۰
۴-۱ تبیین مفهوم مسئولیت از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم………………………………………………۱۷۱
۴-۲ مبانی انسانشناختی مسئولیتپذیری از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم……………………………۱۷۶
۴-۳ آثار تربیتی مسئولیتپذیری در انسان از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم………………………….۱۸۰
۴-۴ نقد دلالتهای تربیتی مسئولیتپذیری از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم…………………………..۱۸۵
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………۱۹۰
۵-۱ نتیجهگیری………………………………………………………………………………………………………….۱۹۱
۵-۲ پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………..۱۹۵
۵-۳ پیشنهادات برای محققین……………………………………………………………………………………….۱۹۷
۵-۴ محدودیتهای پژوهش………………………………………………………………………………………..۱۹۸
فهرست منابع ومآخذ……………………………………………………………………………………………۱۹۹
فصل اول:
کلیّات
مقدمه
خدا، جهان، طبیعت و خود ، واژگانی هستند که انسان به منظور دستیابی به درک صحیح و عمیق از آنها در ماهیت و ساختارشان تدبر و تأمل میکند. محصول این تفکر سوای از آن که در بهبود زندگی فردی و اجتماعی وی موثر است، مبدأ و معاد این موجود را برایش آشکار میسازد. چنین است که از بین تمام تفکراتِ از این دست، آنکه توجیه منطقی بالاتری داشته باشد انسانهای بیشتری را مجذوب خود میگرداند.
در صده های اخیر، مکتب اصالت وجود یا اگزیستانسیالیسم این رسالت را به گونهای اندیشمندانه و دلفریب برای اکثریت اهل منطقِ صرفِ بشری به خوبی به انجام رسانده است.
در این مطالعه که به بررسی یکی از زیرساختهای وجودی انسان به نام مسئولیت و دلالتهای تربیتی متأثر از آن برطبق مبناهای شناخت این مفهوم در انسان میپردازد، مکتب اصالت وجود به چالش کشیده میشود تا جایگاه انسان اگزیستانسیالیست و آموزه های آن در زمینه های مختلف بخصوص تعلیم و تربیت نسل جوان مشخص و شاید معین گردد.
بیان مسئله
انسان به حکم اینکه در نظام هستی بسیار ممتاز و برجسته‌ای جایگاه دارد، شناخت مرتبه وجودی او بصورت مبنایی مهم است. همچنین اهمیت حضور او به صورت اصولی در ساحت‌های علمی و معرفتی، به ویژه در عرصه‌های علوم انسانی چشمگیر است. فلسفه تعلیم و تربیت نیز به منزله یکی از این عرصه‌ها در اعتبار و روایی خود وامدار اعتبار و روایی مبانی گوناگون، از جمله مبانی انسان شناختی است. سخن از مبانی انسان شناختی ایجاب می‌کند که هویت انسانی به روشنی تبیین شود تا مشخص گردد، به رغم همه پراکندگی‌ها و گوناگونی‌ها، انسان‌ها می‌توانند به هویت مشترک و منسجمی بیندیشند. چنین هویتی از نگاه دینی و الهی، هویتی از سوی اویی، با اویی و به سوی اویی، و از نگاه ماتریالیستی هویتی زمینی، بر بستر زمینی و بازگشت به زمینی خواهد بود. بدین ترتیب، مبانی انسان‌شناختی از نگاه هر فلسفه تربیتی ریشه در جهان بینی و باورداشتهای خاصی دارد که پدیدآورندگان و صاحب نظران آن فلسفه به پشتوانه آن جهان بینی، به طرح و ارائه فلسفه تربیتی مورد نظر خود پرداخته‌اند. از این روی، اعتبار و روایی این مبانی مستند و متکی به اعتبار و روایی جهان بینی‌ای است که مرجع و پشتوانه آن مبانی قرار می‌گیرد. تشخیص و برجستگی هر جهان بینی و نظام فکری نیز، خود، بستگی به ظهور آثار و ارزشهایی دارد که از آن جهان بینی سر می‌زند. در این میان، مسائلی با موضوعیت انسان طرح می‌شود که پاسخ به آنها مبانی انسان شناختی را در بر می‌گیرد.(رهنمایی، ۱۳۸۸، ۷۴و۷۵)
از جمله مفاهیمی که در شناخت مبانی ساختار وجودی انسان نقش به‌سزایی را ایفا می‌کند، مفهوم مسئولیت است. «ساختن ماهیت خود و معتبر تلقی شدن آنچه فرد درباره خود می‌سازد نسبت به دیگران، احساس مسئولیت را در فرد بوجود می‌آورد. فرد نه تنها مسئول وضع خود هست، چون آنچه درباره خود انتخاب می‌کند در مورد دیگران نیز صادق می‌باشد بنابراین در مقابل وضع دیگران نیز احساس مسئولیت می‌کند،(شریعتمداری، ۱۳۸۷، ۲۱۴) که این احساس مسئولیت نسبت به خود و دیگران عوارض و آثاری را نیز به همراه دارد که باتوجه به نگرش مکتبی و در زمینه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی از جمله اموری چون تعلیم و تربیت بازتاب‌های متفاوتی از خود برجای می‌گذارد. لذا پذیرش و انتخاب مکاتب توسط انسان‌ها، چهارچوب مسیر شناخت وجودی، مسائل و مفاهیم مبتلابه ایشان را هموار می‌سازد.
از برجسته‌ترین مکاتب فلسفی غرب که اصول خود را بر شناخت انسان و زوایای پیدا و پنهان وجود او بنا کرده است، می‌توان از مکتب اگزیستانسیالیسم یاد کرد.«اگزیستانسیالیسم یک مکتب بسیار شاخص و بانفوذ در جهان امروز است و شاید بشود گفت نوترین و مشخص‌ترین مکتبی است که در قرن ۱۹ و ۲۰ اعلام شده، و اگر نگوییم تمام مکتبهای فلسفی قرن ۱۹ را کنار زده، لااقل باید اذعان داشت که در برابر آنها ایستاده و مقابله جویی می‌کند».(شریعتی، ۱۳۸۶،۳۳۹) «اصل بنیادین اگزیستانسیالیسم مبنی بر اینکه وجود بر ماهیت مقدم است، مبین اولویت ذهنیت انسان است. انسان نخست به عرصه جهان پا می‌نهد، سپس تلاش خود را برای تشخیص خویش آغاز می‌کند. فلسفه‌پردازی کلیتاً از موجودی آغاز می‌شود که نسبت به وجود خویش آگاه است». (گوتک، ۱۳۸۸، ۱۶۷)
از آنجا که «یک مکتب که دارای هدفهای مشخص است و مقررات همه جانبه‌ای دارد و به اصطلاح سیستم حقوقی و سیاسی دارد، نمی‌تواند یک سیستم خاص آموزشی نداشته باشد»،(مطهری،۱۳۹۰، ۱۵) و نیز از آن روی که در مکتب اگزیستانسیالیسم که از شاخص‌ترین مکاتب عصر حاضر به حساب می‌آید، مرکز توجه بر انسان و چرایی، چگونگی و “شدن”اش معطوف است، پژوهشگر را بر آن داشت تا به دنبال پاسخی باشد برای اینکه چه دلالت‌ها و انتقاداتی بر آثار مسئولیت پذیری در مکتب اگزیستانسیالیسم در زمینه تعلیم و تربیت وارد است!؟
اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن
مسئولیت که مفهومی است مختص انسان‌ها، تار و پود زندگی فردی و اجتماعی وی را تشکیل می‌دهد. پذیرش و عدم پذیرش مسئولیت، قوای فرد و به تبع آن جامعه را هدفمند، و در مسیر تکامل روحانی و جسمانی قرار می‌دهد.
مکتب اگزیستانسیالیسم که با توجه به انسان محور بودنش در قرون اخیر از رشد چشم‌گیری در بین جوامع برخوردار بوده است، آموزه‌های مکتبی و تفکرات خود را از طریق علوم انسانی و بیشتر در قالب رُمان نشر می‌دهد.یکی از مفاهیمی که این مکتب در آثار- ناشی از جهان بینی و ایدئولوژی- خود ارائه می‌دهد، مفهوم مسئولیت است. مفهومی که در مکتب ما اسلام نیز از اهمیت به‌سزایی برخوردار است.
پژوهش حاضر از آن جهت که ما را با چهارچوب نظری مفهوم مسئولیت، پیامدها، آثار و رویکردهای تربیتی آن در مکتب اگزیستانسیالیسم آشنا کرده و نتایج بررسی آن، ابزاری جهت تعالی و رشد بیشتر و بهتر انسان به دست می‌دهد، حائز اهمیت فراوان می‌باشد. اما در باب ضرورت بررسی موضوع مورد پژوهش که انگیزه پژوهشگر در انجام این مطالعه نیز می‌باشد، می‌توان گفت؛ نفوذ چشم‌گیر مکتب اگزیستانسیالیسم و تفکرات ایشان در بین جوامع و بخصوص قشر جوان خودمان، مطالعه زیرساختهای این تفکر فلسفی را بیشتر ایجاب می‌کند. لذا محقق بر آن است تا با بررسی مفهوم مسئولیت پذیری در مکتب اگزیستانسیالیسم که با توجه به آراء و نظریات خود به نوعی در مقابل تمامی مکاتب فلسفی ایستاده‌است، و نیز مطالعه بازتاب نتایج حاصل از این آراء در امر تعلیم و تربیت به ارائه راهکاری جهت مرتفع نمودن مسائل و مشکلات ناشی از چرایی و چگونگی پذیرش و یا عدم پذیرش مسئولیت در امور مربوط به تعلیم و تربیت که یکی از بزرگترین معضلات امروز جامعه ما را تشکیل می‌دهد بپردازید.
هدفهای تحقیق
هدف کلی:
تبیین مبانی انسان شناختی مفهوم مسئولیت پذیری و نقد دلالتهای تربیتی آن از نظر مکتب اگزیستانسیالیسم
اهداف جزئی:

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

تبیین مفهوم مسئولیت از نظر مکتب اگزیستانسیالیسم

تبیین مبانی انسان شناختی مسئولیت پذیری از نظر مکتب اگزیستانسیالیسم

شناخت آثار تربیتی مسئولیت پذیری در انسان از نظر مکتب اگزیستانسیالیسم

نقد دلالتهای تربیتی مسئولیت پذیری از نظر مکتب اگزیستانسیالیسم

سؤالات تحقیق

چه تبیینی از مفهوم مسئولیت از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم می‌توان ارائه نمود؟

مبانی انسان شناختی مسئولیت پذیری از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم کدامند؟

آثار تربیتی مسئولیت پذیری در انسان از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم کدامند؟

چه نقدی می‌توان بر دلالتهای تربیتی مسئولیت پذیری از منظر مکتب اگزیستانسیالیسم وارد ساخت؟

تعریف متغیرها و واژه های کلیدی
تعاریف نظری:
مکتب:
به مجموعهای از نظریات در خصوص انسان و نگرش او به جهان با یاری جستن از روشی منطقی و عقلانی جهت پیمودن مسیر کمال و زندگی بهتر اطلاق میشود.
به اعتقاد برخی صاحبنظران مکتب عبارتست از مجموعه هماهنگ متناسب بینش فلسفی، عقاید مذهبی، ارزشهای اخلاقی و روش های علمی در یک ارتباط علت و معلولی به هم، که یک پیکره متحرک معنیدار دارای جهتی را میسازد.(شریعتی، ۱۳۵۰، ۱۲)
مسئولیت:
سِرتو[۱] میگوید؛ مسئولیت عبارت است از یک تعهد و الزام درونی از طرف خود برای انجام کلیه فعالیتهایی که برعهده او گذاشته شده است. (حمزه لوئی، ۱۳۷۳، ۲۵)
به گفته خسرو باقری؛ مسئولیت، بیانگر آن است که باید مقاومت فرد را در قبال شرایط افزایش داد و او را چنان گرداند که بجای پیروی از فشارهای بیرونی، از الزامهای درونی تبعیت کند. این پیروی از الزامهای درونی را احساس مسئولیت یا احساس تکلیف مینامیم. فردی که در برابر انجام یا ترک عملی احساس مسئولیت میکند، خود را تحت تأثیر بایدی از درون میبیند، بایدی که در عین حال هم الزام آور است و هم فرد نسبت به آن احساس یگانگی و خودی دارد. (باقری، ۱۳۸۶، ۱۴۹)
صلیبا مینویسد: شخص مسئول کسی است که کاری به او واگذاشته شده و پیآمد آن بر عهده اوست و شرط مسئولیت واقعی این است که قانونی وجود داشته باشد که به آن امر یا از آن نهی کند و مخالفت با مسأله مورد امر و نهی، ارادی باشد. (صلیبا، ۱۳۶۶، ۵۸۹)
مبانی انسان شناختی:
کلمه مبانی، جمع مبنا و واژای است عربی. مبنا از بنا اشتقاق یافته است. در عربی وقتی گفته میشود فلانی بانی این خانه است، یعنی این خانه را ساخته است. به همین جهت به بنای ساخته شده بنیان اطلاق میشود. اما مبنا به معنای بنا کردن و مکان و زمان بنا و نیز به معنای ریشه و پایه و بنیان میآید.(میگونی، ۱۳۸۵، ۶) لذا مراد از مبانی انسان شناختی، آن دسته از گزارههای توصیفی – تبیینی مدلّل درباره واقعیت وجود انسان است. (کشاورز، ۱۳۹۰)

۱۵٫ در مورد تشخیص روایات صحیح اسباب نزول از یکدیگر دو دیدگاه مطرح شد. دیدگاه اول: اگر در روایتی تعبیر«نزلت فی کذا» بود، سبب نزول است. در صورتی که هر دو روایت صریح در بیان سبب نزول باشد، روایتی که سندش صحیح باشد، سبب نزول است. و اگر سند هر دو روایت صحیح بود، قائل به نظریه تکرار نزول می شود.
۱۶٫ دیدگاه دوم در مورد روایات اسباب نزول عبارت است از: روایتی که دارای سند صحیح باشد، معتبر است. و تعداد اینگونه روایات بسیار کم می باشد.
۱۷٫ برای پذیرش روایتی باید شرایطی را در نظر گرفت مانند: ۱٫ آیه با سبب نزول خودش موافق باشد ۲٫ سبب نزول مقارن نزول آیه باشد و اشکال فهم آیه را برطرف نماید ۳٫ سند روایت به ویژه آخرین راوی مورد اطمینان باشد(معصوم یا صحابی مورد اطمینان باشد)و…
۱۸٫ با وجود واژه«شأن»نزول در کتاب های متأخر و معاصر، تعریفی خاص برای آن نشده است اما دانشمندان معاصر دو تعریف برای شأن نزول ارائه داده اند:
۱٫ اموری که آیه یا سوره ای از قرآن به جهت تبیین یا به جهت عبرت آموزی از آن نازل شده باشد.
۲٫ شأن نزول، واقعه هایی است که قسمتی از قرآن کریم درباره آن نازل شده است.
۱۹٫ تعریف اول نسبت بین شأن و سبب نزول را عموم و خصوص مطلق می داند یعنی همه سبب نزول ها شأن نزول هستند اما همه شأن نزول ها مثل داستان امت های گذشته سبب نزول نیستند.
۲۰٫ این رابطه در تعریف دوم از نظر مفهوم متباین و از نظر مصداق عموم و خصوص من وجه می باشد. یعنی آیاتی مانند سوره فیل: شأن نزول، ولایت: سبب نزول، لیله المبیت: سبب نزول و شأن نزول هستند.
۲۱٫ منظور از«فرهنگ زمان نزول» عبارت است از: مجموعه ی بینش ها و دانستنی ها، عادات و آداب و رسوم، عقاید و باورهایی که در زمان نزول قرآن کریم در رفتار و نحوه زندگی مردم یا جامعه ی آن روز متجلی بوده است اعم از اینکه ارزش به شمار آید یا ضد ارزش.
۲۲٫ الفاظ قرآن با توجه به مقتضیات عصر نزولش و در فضایی که مردم به زبان عربی صحبت می کردند نازل شده است و بنابراین برای آگاهی از مفهوم واژه های قرآن توجه به محیط و فرهنگ زمان نزول به خصوص دیدگاه های تفسیری صحابه لازم است.
۲۳٫ دانستن فرهنگ زمان نزول نیز در شناخت سیره نبوی تأثیرگذار است زیرا منصرف کردن مردمی که با سنت های غلط رشد و نمو نموده اند و ایجاد تحولی عمیق از نظر اعتقادی، فرهنگی و سیاسی در میان آنها، کار آسانی نیست.
۲۴٫ برای تشخیص زمان و مکان نزول، معیارهای (زمانی، مکانی و خطابی) و دو روش روایی(اسباب نزول و ترتیب نزول) و اجتهادی(علائم ظاهری و محتوایی) کاربرد دارند.
۲۵٫ این تشخیص می تواند با جمع بین معیارها و روایات (در صورت معتبر بودن) و ویژگیهای آیات و سوره ها (در صورتی که موجب علم و یقین شده و معارض با روایتی نباشد) صورت گیرد: تعیین مکی و مدنی آیات و سوره ها= معیارها + روایات+ ویژگیها
۲۶٫ هر سخن در هر زمان و مکان، معانی متفاوتی را افاده می کند. قرآن کریم از این جهت مستثنا نبوده و لذا برای فهم معارف قرآن، توجه به تاریخ نزول لازم است.
۲۷٫ تأثیرگذاری «زمان نزول» بر تفسیر قرآن در ۱۷ محور نشان داده شد. بعضی مانند: شناخت آیات ناسخ و منسوخ از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا بدون فهمیدن زمان نزول، شناخت آنها ممکن نیست.
۲۸٫ مباحث تأثیر پذیر از«زمان نزول» عبارت است از: علوم قرآنی(آیات ناسخ و منسوخ، عام و خاص، مطلق و مقید، مجمل و مبین، ابطال یا تصدیق روایات اسباب نزول، تأکید بر اعجاز و عدم تحریف قرآن و فهم فرازهای قرآن)، کلام، فقه، تاریخ اسلام(سیره نبوی و تاریخ تشریع آیات و سوره ها) و آگاهی بر حکمت و ترتیب نزول.
۲۹٫ محقق با کمک قرینه «زمان و مکان نزول» به گام هایی که اسلام در دعوت خود برداشته است ـ گام هایی که هماهنگ با شرایط و اوضاع زمانی و مکانی آن عصر بوده است ـ و به اسلوبهای متفاوت این دعوت در مخاطبان مختلف با محیط عربی اعم از مکه و مدینه، شهر و بیابان و… آگاهی یافته و به راحتی می تواند سیره‌ی نبوی را تحلیل کند.
۳۰٫ تأثیر «مکان نزول» نیز بر محورهایی قابل بررسی است که عبارت از: مباحث علوم قرآن(عدم تحریف و اعجاز)، تفسیر( ابطال و تصدیق روایات اسباب نزول، شناخت مصادیق آیات و فهم فراز های قرآنی)، کلامی، فقهی، تاریخ(سیره نبوی و اسلوب دعوت قرآن).
۳۱٫ تفسیر تاریخی از قرآن کریم، ماحصل توجه به قرینه«زمان ومکان» در تفسیر آیات است. با این وجود تأثیر «زمان نزول» نسبت به «مکان نزول» در دو حوزه «فقه» و «تاریخ تشریع و دعوت اسلام» از اهمیت بیشتری برخوردار است.
۳۲٫ رابطه متقابل بین قرینه «زمان و مکان نزول» و قرینه های «اسباب نزول» و «فرهنگ زمان نزول» و همچنین تأثیر قرینه «سیاق» بر قرینه «زمان و مکان نزول» از دیگر نتایج قابل توجهی است که از تحقیق به دست می آید.
بر اساس آنچه گفته شد، می توان گفت که میزان بهره وری مفسر از زمان و مکان نزول در ارزیابی و صحت و سقم تفسیر وی، تأثیر بسزا دارد و در حقیقت یکی از عوامل عمده‌ای که به نوشته وی اعتبار و ارزش می بخشد، اطلاع و احاطه بر تاریخ نزول آیات است. بنابراین جای کار در این مورد وجود دارد. چه بسا سوره ها و آیاتی بی دلیل مکی یا مدنی خوانده شده اند و سیاق آیات مؤید آن نیست. باید با استمداد از خدای متعال و استفاده از روایات معتبر، اقدام به تحقیق کرد.
پیشنهاد ها
۱٫ باز شناسی آیات و سوره های مکی و مدنی با استناد به سیاق آیات و تاریخ صحیح و معتبر(با مشخص نمودن جزئیات).
۲٫ بازشناسی سبب نزول و شأن نزول آیات و سوره ها با استناد به زمان و مکان نزول همراه با اشاره به مشخصات شخصیت ها نام برده و خلاصه ای از زندگی آنها.
۳٫ بررسی و تنقیح روایات تفسیری( اسباب نزول و مکی و مدنی و… )با استناد به زمان و مکان نزول و جمع آوری آنها در مجموعه ای مرتبط به هم.
۴٫ با استناد به تاریخ نزول قرآن ( جدا نمودن زمان و مکان تبلیغ) تحقیقی بر چگونگی تأثیر متقابل آئین اسلام و جاهلیت و شیوه های گفتگو قرآن با هر گروه از مسلمان، مشرک، یهود و مسیحیت انجام پذیرد. تا از این مطالعات دقیق در راستای الگو گیری از شیوه تبلیغی قرآن کریم و معرفی آن با ابزارهای مناسب آموزشی به مبلغان اسلام حتی در سطح مدارس.
۵٫ مطالعه دقیق و جزئی تر بر زمان نزول آیاتی که در بردارنده سیره و شیوه تبلیغ پیامبر اسلام است جهت آگاهی بهتر و به کار بردن آن در زمان و جایگاه خود.
۶٫ با تحقیق بر زمان و مکان نزول دعوت قرآن، تبلیغ عقاید و احکام خاص هر سال در هر
مکان از یکدیگر جدا شود تا تبلیغ تربیت دینی به خصوص در نسل جوان کارآمدتر و موفق تر نتیجه دهد.
فهرست منابع
قرآن کریم
۱٫ آل غازى عبدالقادر، ملاحویش، بیان المعانى‏، ج۳، دمشق: مطبعه الترقى، ۱۳۸۲ ق‏
۲٫ آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، ج۳ و ۷و ۱۴، بیروت: دار‌الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق
۳٫ ابن الأثیر، عزالدین أبو الحسن على بن محمد الجزرى، الکامل فی التاریخ، ج۲، بیروت: دار‌صادر، ۱۳۸۵ق
۴٫_________________________________ ، أسد الغابه فى معرفه الصحابه، ج۴، بیروت: دار الفکر، ۱۴۰۹ق
۵٫ ابن الحجاج، ابوالحسین القشیری النیسابوری مسلم ، صحیح مسلم، ج ۴، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی تا
۶٫ ابن تیمیه، تقی الدین احمد بن عبد الحلیم، مقدمه فی اصول التفسیر، بیروت: دار القرآن الکریم، ۱۳۹۱ق
۷٫ ابن جزى، غرناطى محمد بن احمد، کتاب التسهیل لعلوم التنزیل‏، ج۲، بیروت: ‏شرکت دار الارقم بن ابى الارقم‏، ۱۴۱۶ ق
۸٫ ابن جوزى، ابوالفرج عبدالرحمن بن على، ‏زاد المسیر فى علم التفسیر، ج۴، بیروت‏: دار الکتاب العربی،۱۴۲۲ ق
۹٫ ابن حزم، الظاهری أبو محمد، علی بن أحمد بن سعید، لناسخ والمنسوخ فی القرآن الکریم، بیروت: دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۶ق.
۱۰٫ ابن حماد، ابی نصرالجوهری الفارابی اسماعیل ، تاج‏اللغه و صحاح‏العربیه المسمی الصحاح، ج‏۱ و۲ و۵، بیروت: دارالفکر،۱۴۱۸ق
۱۱٫ ابن حنبل، ابو عبد ا… الشیبا نی احمد، مسند الامام احمد بن حنبل، ج۱، القاهره: مؤسسه قرطبه، بی تا
۱۲٫ ابن خلدون، العبر(تاریخ ابن خلدون)، ج۱، ترجمه عبد المحمد آیتى، بی جا: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، ۱۳۶۳ش
۱۳٫ ابن شهر،آشوب مازندرانى، مناقب آل أبی طالب (ع)، ج۳، قم: انتشارات علامه، ۱۳۷۹ق
۱۴٫ ابن عبد البر، أبوعمر یوسف بن عبد الله بن محمد ، الاستیعاب فى معرفه الأصحاب، ج۴، بیروت: دار الجیل، ۱۴۱۲ق
۱۵٫ ابن فارس، بن زکریا الرازی ابی الحسین احمد، معجم مقاییس اللغه، ج۱، بیروت: دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق
۱۶٫ ابن قطب، بن ابراهیم شاذلی‏، فى ظلال القرآن‏، ج۲، چ۱۷، بیروت: دارالشروق، ‏۱۴۱۲ ق‏
۱۷٫ ابن کثیر، حافظ، فضائل القرآن، جده: دار القبله للثقافه الاسلامیه، ۱۴۰۸ ق
۱۸٫ ابن کثیر، دمشقى اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم ( ابن کثیر)، ج۳و ۸، بیروت: دار الکتب العلمیه،‏۱۴۱۹ق
۱۹٫ _______________________، البدایه و النهایه، ج۵ و ۶، بیروت: دار الفکر، ۱۴۰۷ق
۲۰٫ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱ و ۵ و ۹ و ۱۰ و ۱۲ و ۱۳، بیروت: دارصادر، ۱۴۱۴ ق
۲۱٫ ابن هشام، الحمیرى المعافرى عبد الملک، سیرت رسول الله، ج ۱، رفیع الدین اسحاق بن محمد همدانى قاضى ابرقوه، چ۳ ، تهران: خوارزمى، ۱۳۷۷ ش
۲۲٫ _________________________، زندگانى محمد(ص) پیامبر اسلام، ج۱، سید هاشم رسولى، چ۵، تهران، انتشارات کتابچى،۱۳۷۵ش

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

مهارت: توانایی، دانش و قدرت انجام کار به نحو احسنت را می گویند.
پسخوراند: درجه ای که کارکنان می توانند ضمن کار از حسن انجام عمل خود آگاه شوند. معنی داری شغل: درجه ای که شغل در بردارنده وظایف با معناست.
مشاغل چالش انگیز:[۱۴۳] با تعهد سازمانی به خصوص در مورد کسانی کهب ه رشد شدیدن یازمندند رابطه مثبت
و قابل توجهی دارد و پرمایه سازی شغلی با توجه به کارکنان دارای نیاز بالا و پایین، در عملکردها و رفتار سازمانی موثر می باشد( هاکمن، ۱۹۷۱).
سمیعی (۱۳۷۵) طی تحقیقی که برروی کارمندان مناطق پنجگانه شهر اهواز انجام داد، به بررسی رابطه ویژگی های شغل با تعهد سازمانی پرداخت، او به این نتیجه رسید که بین این ویژگی ها و تعهد سازمانی رابطه وجود دارد.
صفات شخصیتی [۱۴۴]نمایانگرا نگاره کلی پاسخگویی فرد به موقعیت های گوناگون است. چنین صفاتی از یک موقعیت به موقعیت دیگر هماهنگ اند و درطول زمان پایدار تصور می شوند. ساختار زیستی وابستگی های اجتماعی و فرهنگ، همگی در شکل دادن به این ویژگی ها کمک می کنند. درسالهای اخیر پژوهشگران دریافتند که صفات شخصیتی از آنچه نخست تصور می شد، ناپایدارترند. صفات شخصیتی و محیط هر دو مشترکا موجب رفتار می شوند و محیط بیش از پیش مهم تشخیص داده شده است. صفات شخصیتی به تنهایی پیش بین های شایسته از ملاک های جامع یا بلند مدت، از قبیل موفقیت در حیات شغلی نبوده اند.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
از سوی دیگر پاره ای از صفات شخصیتی، انواع معینی از رفتار را در محیط نسبتا خاص با تقریب خوبی پیش بینی می کنند. شخص ممکن است مایل به دانستن این نکته باشد که سنجش های شخصیتی تا چه اندازه به پیش بینی رفتار یا عملکرد ویژه در محیط سازمانی می پردازد. در اینجا سنجش های شخصیت به عنوان ابزار گزینش عمل می کنند. آزمون های شخصیتی مختلف ویژگیهای شخصیتی را در بروز بعضی رفتار ها موثر دانسته اند. از بعضی از آزمون ها نتایج زیر به دست آمده است:
دوبرین [۱۴۵](۱۹۹۴نقل از گروسی،۱۳۸۰) در تحقیقی مبتنی بر اینکه چگونه صفات شخصیتی مبتنی بر نیازها بررفتار اثر می گذارند، دریافتند که صفت شخصیتی پیوند جویی[۱۴۶]( سعی کردن برای برقراری روابط نزدیک با دیگران یک دوست وفادار بودن ) باعث می شود که فرد به گروه های اجتماعی زیادی ملحق شود و سعی کند عضو یکی از دسته ها وگروه های غیررسمی درسازمان محل کار خود شود و به سازمان خود نیز علاقمند شود و در ضمن این افراد در سازمان محل کار خود تعهد بالایی را نشان می دهند.
سالانیک و ففر[۱۴۷](۱۹۷۸) در حمایت از دیدگاه کریفین ( ۱۹۸۳ نقل از ارمیچل، ۱۹۹۵ ؛ ترجمه شکرکن، ۱۳۷۷) که بیان نمود هم ویژگی های عینی شغل و هم اطلاعات فراهم شده از طرف سرپرستان در ادراکات کارکنان نسبت به شغل آنها تاثیر می گذارد تحقیقی را در دو منطقه تولیدی انجام دادند.
تحقیقات نشان داد اطلاعات فراهم شده از طرف سرپرستان به خصوص در مورد نحوه انجام دادن کار تاثیر زیادی بر درک فرد از شغل خود دارد. در ضمن این تحقیق نشان داد که ویژگی های شغلی تاثیر زیادی بر روی میزان بهره وری و تعهد سازمانی کارکنان دارند.
۲-۱۳-پیشینه تحقیق
دانایی فرد و دیگران(۱۳۸۹) در پژوهش خود با عنوان«طراحی سنجه اندازه گیری بی تفاوتی در سازمان» پژوهش ترکیبی، سعی در طراحی نوعی سنجه برای اندازه گیری بی تفاوتی سازمانی نمودند. به این منظور از استراتژی پژوهش ترکیبی متوالی استفاده نمودند و براین اساس ابعاد،مولفه ها و شاخص های اندازه گیری بی تفاوتی را شناسایی نمودند.
حصاری(۱۳۹۱)در پژوهش خود با عنوان« نقش مدیران در اصلاح رفتار کارکنان بی تفاوت سازمان» مدلی با بهره گرفتن از رهیافت تئوری بازیها ارائه و بررسی نموده است. در این مدل مدیر می تواند با ابزارهای آموزش،
تغییرساختار،طراحی مجدد مشاعل، کنترل ، اخراج کارکنان و… از پایین بودن بهره وری کارکنان بی تفاوت جلوگیری کند. در مطالعه ای دیگر اسلامی(۱۳۸۷) به مفهوم سازی پدیده بی تفاوتی سازمانی پرداخته است و هدف آن دستیابی به علل بی تفاوتی سازمانی با بهره گرفتن از نظریه داده بنیان در دانشگاه علوم پزشکی ایران بوده است.نتایج این تحقیق نشان داده که بی توجهی مدیریت موجب جهالت سازمانی نسبت به کارکنان و جهالت سازمانی نسبت به کارکنان باعث مسموم شدن جوسازمان می گردد که این به نوبه خود باعث بی تفاوتی سازمانی می گردد. کامادرون(۲۰۰۸) در مطالعه خود رابطه تغییرات زیاد مدیران و بی تفاوتی سازمانی را بررسی نموده است. نتایج تحقیق وی نشان می دهد که تغییرات اخیر وزرا در استونی به محیط کار بی ثبات انجامیده که در نتیجه آن انگیزه کارکنان کاهش یافته و در آنها احساس بی تفاوتی نسبت به سازمان ایجاد شده است.
فصل سوم
روش تحقیق
۳- ۱- مقدمه
انتخاب روش انجام تحقیق بستگی به هدفها، ماهیت و موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد. هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه‌ و روشی را اتخاذ کند تا او را هرچه دقیق‌تر، آسان‌تر و سریع‌تر و ارزان‌تر در دستیابی به پاسخهایی برای پرسشهای تحقیق مورد نظر کمک کند( نادری و دیگران، ۱۳۷۳: ۶۳).
۳- ۲- نوع تحقیق
پژوهش ها را می‌توان در سه گروه متفاوت طبقه بندی نمود: ۱)پژوهش کاربردی ۲) پژوهش بنیادی یا پایه‌ای ۳) پژوهش ارزیابی (دانائی فرد و دیگران، ۱۳۸۳).
با توجه به این تقسیم بندی، پژوهش‌ حاضر از نوع پژوهش کاربردی است . تحقیق کاربردی در جستجوی دستیابی به یک هدف علمی است و تأکید آن بر تأمین سعادت ورفاه توده مردم و مطلوب بودن فعالیت است( دلاور، ۱۳۷۳).
در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی استفاده شده است. بنا به تعریف تحقیق توصیفی،شامل مجموعه روش هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده‌های مورد بررسی است؛ اجرای تحقیق توصیفی می‌تواند صرفا برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم‌گیری باشد؛ بیشتر تحقیقات علوم رفتاری را می‌توان در زمره تحقیق توصیفی به شمارآورد ( سرمد ۱۳۷۶).
تحقیق توصیفی به بخشهای مختلف دسته بندی می‌گردد. پژوهش حاضر در دسته تحقیق پیمایشی قرار می‌گیرد که روشی در تحقیق اجتماعی و فراتر از یک تکنیک خاص در گردآوری اطلاعات است . هر چند عمدتاً در آن از پرسشنامه استفاده می‌شود ولی فنون دیگری از قبیل مصاحبه ساختمند، تحلیل محتوا و … هم به کار می‌روند ( خاکی ۱۳۷۸).
شاید بزرگترین عیب تحقیق پرسشنامه‌ای را بتوان عکس‌العملی بودن احتمالی آن دانست. وقتی از پاسخ دهنده‌ای درباره موضوعی چه به صورت کتبی و چه به صورت شفاهی سؤال می‌شود او ممکن است پاسخ خود را به نحوی ارائه دهد که در جهت خواسته سؤال کننده باشد یا عملا در جهت مختلف خواسته او. این مشکل در روش تحقیق به « نگرانی ارزشیابی» معروف است که البته با توضیحاتی که در ابتدای پرسشنامه داده می‌شود تا حدودی از این نگرانی کاسته می شود. کسب اطلاعات از طریق مصاحبه و سایر ابزارهای گردآوری اطلاعات نیز در رفع نگرانی مزبور موثر واقع می شوند.
۳-۳- روشها و ابزار گردآوری اطلاعات
با توجه به نوع اطلاعات لازم در انجام این تحقیق از ابزارهای متنوع شامل بررسی اسناد و مدارک موجود ( روش کتابخانه‌ای) و بررسی میدانی با بهره گرفتن از پرسشنامه برای جمع‌ آوری اطلاعات استفاده شده است.
۳-۳-۱- روش بررسی اسناد و مدارک
از این روش برای جمع‌ آوری اطلاعات در زمینه ادبیات و سوابق موضوع تحقیق استفاده شده است . به این معنی که برای نگارش مبانی تئوری و جمع‌ آوری سوابق تحقیق از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است.علاوه بر این از طریق بررسی اسناد و مدارک کارکنان دانشگاه کاشان اطلاعاتی در مورد تعدادکارکنان، ویژگیها و خصوصیات کارکنان از ابعاد مختلف ( از جمله سطح تحصیلات ، جنس ، سن ) جمع آوری گردیده است.
۳-۳-۲-روش میدانی
به منظور اجرای بررسی میدانی از پرسشنامه استفاده شده است. برای این منظور ابعاد استراتژی تحول که شامل اهداف،ساختار،پاداش،مکانیسمهای مفید،ارتباط و رهبری و در طرف دیگر شاخصهای استراتژی اثربخش که شامل نوآوری،تعهدکارکنان،رضایت شغلی،محیط سازمانی وجود دارد، مشخص گردید. این کار از طریق بررسی کتب، مقالات و سایر منابع انجام گرفت.

پیش بینی رضایت شغلی زنان شاغل در مشاغل خدماتی غیر دولتی مشهد

۳-۴-مقیاسهای اندازه‌گیری متغیرها
اندازه‌گیری متغیرها در چارچوب نظری تحقیق، بخش لاینفکی از پژوهش و جنبه مهمی از طرح پژوهش است و تا زمانی که متغیرها به راه های مختلفی اندازه‌گیری نشوند قادر نخواهیم بود فرضیه‌هایمان را بیازماییم و برای مسائل پیچیده پژوهش پاسخی بیابیم( دانائی فرد و دیگران، ۱۳۸۳: ۲۸۰).مقیاس مورد نظر در این تحقیق مقیاس فاصله‌ای است.
۳- ۵- مقیاس اندازه‌گیری نگرشها
مقیاسهایی که معمولاً در تحقیقات مدیریت استفاده می شوند، به طور کلی می توانند به مقیاسهای درجه‌بندی و نگرشی طبقه‌بندی شوند. مقیاس درجه‌بندی ترسیمی و درجه‌بندی طبقه‌ای از مقیاسهای درجه‌بندی متداول است و مقیاس لیکرت و مقیاسهای تفاوت معنایی از مقیاسهای نگرشی هستند که معمولا بیشتر استفاده می شوند. مقیاسی که در این تحقیق به کار برده می‌شود، مقیاس لیکرت است.

حفظ تفاهم و سازگاری

گوش دادن

پرسیدن سوالات خوب

کمک در تنظیم اهداف

ارائه بازخورد (الدریج و دمبوسکی ،۲۰۰۴ ) .

گام هفتم: تشویق به حرکت[۱۱۴]
در نهایت یک مربی خوب، یک نق زن حرفه ای است. کارآموزان نیاز به انگیزه مستمر و دائمی دارند. ارسال ایمیل و داشتن تماس تلفنی با آن ها به تحقق این امر (ایجاد انگیزه) کمک می کند. مهارت های مهم و کلیدی این مرحله عبارتند از:

حفظ تفاهم و سازگاری

گوش دادن

پرسیدن سوالات خوب

ارائه بازخورد

تشویق و به چالش کشاندن (الدریج و دمبوسکی ،۲۰۰۴ ) .

شرایط استقرار مربی گری
اجرا و پیاده سازی مربی گری در یک سازمان ملزم به وجود برخی شرایط و ویژگی ها است. این شرایط و ویژگی ها را می توان بطور کلی به سه دسته تقسیم نمود:
شرایط و ویژگی های فردی
تشخیص و شناسایی اینکه فرد می تواند از مربی گری بهره گیرد، می تواند به صورت های مختلفی روی دهد. اولین مرحله، شناسایی برخی از انواع نیازهای آموزش و بهسازی فرد است. این امر در اکثر مواقع توسط خود افراد، مدیران عالی آن ها و یا یکی از اعضای دپارتمان منابع انسانی تشخیص داده می شود. زمانی که این نیاز یادگیری تشخیص داده شد، گام بعدی این است که فرد و مدیر در مورد چگونگی تحقق این نیاز تصمیم گیری نمایند.
یکی از شرایط استقرار مربی گری، آمادگی و پذیرش فرد برای مربی گری است، چرا که مربی گر در مورد تغییر و اقدام است و تا زمانی که فرد نخواهد تغییر کند، مربی گری انجام نخواهدگرفت (رنارد ، ۲۰۰۵) .
ویژگی های فردی رابطه مستقیم و غیرمستقیمی با انگیزه آموزش، سطوح یادگیری، انتقال یادگیری، و عملکرد شغلی دارند (کول کوییت ، لیپاین و نوعه ، ۲۰۰۰).
مهم ترین ویژگی های فردی عبارتند از:
عوامل شخصیتی: کرانت و بیت من[۱۱۵] (۱۹۹۳) از میان عوامل شخصیتی تأثیرگذار بر فرایند مربی گری، عامل ابتکار و خلاقیت[۱۱۶] را شناسایی کرده اند. در واقع این عامل را به عنوان باوری در توانایی فرد جهت غلبه کردن بر محدودیت ها از طریق نیروهای موقعیتی و توانایی تأثیرگذاری بر تغییرات محیطی توصیف کرده اند. افراد خلاق و مبتکر به دنبال فرصت ها می گردند، ابتکار عمل از خود نشان می دهند، مسئولیت پذیر بوده و دست به اقدام و عمل می زنند و بر اجرای موفقیت آمیز تغییر پافشاری می کنند. رفتارهای خلاقانه و مبتکرانه خاص و ویژه فرد، می تواند شرایط را فراهم آورد که منجر به موفقیت حرفه ای درونی و بیرونی سازمان شود (Joo,2005).
موفقیت اجرای مربی گری به پذیرنده بودن و آماده بودن کارآموز نسبت به بازخورد و تمایل و آمادگی او برای تغییر است. در غیر این صورت برنامه مربی گری منجر به هدر رفتن زمان و هزینه زیادی خواهد شد(اسپیر و باکن ۲۰۰۳ ) ( هولدگیتس ۲۰۰۲ ). بنابراین افرادی که فاقد چنین ویژگی هایی نیستند، افراد مناسب و خوبی برای مربی گری نمی باشند چرا که تمایلی به تغییر ندارند.
عوامل انگیزشی: جهت گیری (گرایش) هدف[۱۱۷]، یک متغیر انگیزشی تأثیرگذار در امر یادگیری است. این متغیر را می توان به دو گروه تقسیم نمود: جهت گیری یادگیری[۱۱۸] (وظیفه و مهارتی) که اشاره به تمایل در ارتقا دادن صلاحیت و شایستگی فرد از طریق توسعه دادن مهارت های جدید و تسلط یافتن بر موقعیت های جدید دارد. کسانی که دارای این جهت گیری هستند، دارای الگوهای پاسخی سازشی هستند که منجر به ایجاد نتایج مثبت می گردد. براساس تئوری افزایشی، توانایی یک ویژگی ارزشمند است که می توان آن را توسعه داد. در مقابل این جهت گیری، جهت گیری عملکردی[۱۱۹] قرار دارد که اشاره به گرایشی در راستای بیان کردن و نشان دادن صلاحیت و شایستگی فرد به دیگران و دریافت بازخوردهای مثبت از آن ها دارد (جوو ۲۰۰۵).
مک کی[۱۲۰] (۲۰۰۷) شرایط و ویژگی های فردی را شامل موارد زیر می داند:

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

سن و جنسیت

آمدیگی برای تغییر

ویژگی های روان شناختی

مرحله شغلی (ماکیه ،۲۰۰۵).

شرایط و ویژگی های سازمانی
فرهنگ آموزش مفهومی چندبعدی از جایگاهی است که آموزش در حیات سازمان دارد. فرهنگ آموزش یک مفهوم نسبی است که به سطح پیشرفتگی آموزش و نیز حدی که در سازمان گسترده و نافذ است، بستگی دارد. به بیانی دیگر فرهنگ و جو آموزشی سازمان عاملی مهم در اثربخشی و توسعه فعالیت های آموزشی محسوب می شود. بنابراین شناسایی ابعاد و محتوای آن ها و تلاش برای توسعه آن با هدف فراهم آوردن بستری مناسب برای فعالیت های آموزش در سازمان ضروری است (عباس زادگان و ترک زاده، ۱۳۸۸). برای آنکه مربی گری یک فرایند موفق باشد، بایستی فرهنگ و جو سازمانی حامی آموزش و بهسازی باشند. برخی از متخصصان بر این باورند که فرهنگ مربی گری بایستی مبتنی بر یادگیری، توسعه و بهسازی و تسهیم دانش باشد (کاپلن ، ۲۰۰۳).
جو مربی گری چیست؟ زمانی یک جو مربی گری وجود دارد که:

رشد فردی، توسعه تیمی و یادگیری سازمانی بهم مرتبط باشند و این روابط کاملاً روشن باشد.

افراد قادر باشند در چالش های مثبت و سازنده درگیر شوند.

افراد از بازخورد استقبال نموده و فعالانه به دنبال آن باشند.

مربی گری بعنوان یک فرصت نگریسته شود تا یک اقدام اصلاحی.

مکانیزم های مؤثری در جهت شناسایی و ارجاع دادن مشکلات یادگیری وجود داشته باشد.

افراد شغل آتی شان را ابتدا در درون سازمان جستجو نمایند.

چگونه می توان یک جو مربی گری را ایجاد نمود؟

با اطمینان یافتن از اینکه مربیان مهارت های اصلی مربی گری را دارا هستند.

با مجهز ساختن تمامی کارکنان با مهارت ها.

با ارائه یک برنامه مهارت های مربی گری پیشرفته برای مدیران و کارکنان منابع انسانی.

با فراهم آوردن فرصت هایی در جهت مرور فعالیت های مربی گری خوب.

با شناسایی مشکلات فرهنگی و سیستمی نسبت به رفتارهای توسعه ای.

متخصصان منابع انسانی می توانند از طریق نگرش سنجی از کارکنان مطلع شوند که تا چه میزان سازمان از فعالیت های مربی گری به شیوه های مختلف حمایت بعمل می آورد. بطور کلی ایجاد یک جو مربی گری شامل اجرا و پیاده سازی یک برنامه توسعه سازمانی بلندمدت و استراتژیک است (کلوتربوک ،۲۰۰۴).
فرهنگ مربی گری
یکی از شرایط مهمی که صاحبنظران متعددی به آن اشاره کرده اند، فرهنگ مربی گری است(هانت ۲۰۰۰)،( انیس ایت ال ۲۰۰۰)، (کلوربوک و میگینسون ۲۰۰۶). یک جو مطمئن در صورتیکه می تواند استقرار یابد که یک فرهنگ مربی گری قوی موجود باشد. از این رو ضرورت دارد که مربی با بازارهایی همچون: اعتماد، احترام متقابل، احساسی از هدف مشترک، صداقت، صراحت و امانت داری کار کند. یک فرهنگ مربی گری جایی است که مربی گری در آن سبک غالب مدیریت و کار کردن با یکدیگر است و جایی که تعهد به ارتقای سازمان به موازات تعهد به ارتقای افراد تعبیه شده است(کلوتربوک و میگنسون ،۲۰۰۶) . بعبارت دیگر، یک فرهنگ مربی گری جایی است که بسیاری از افراد در محیط کار بصورتی غریزی در ارتباط با یکدیگر تحت روش مربی گری قرار می گیرند، آن ها عمیقاً به یکدیگر گوش می دهند و یکدیگر را درک می کنند، اقداماتی مرتبط و واقعی برای پیشرفت در اولویت های فعلی ایجاد می کنند و در یک زمان یاد می گیرند(ام سی نمارا، (۲۰۱۲ ).
اساساً یک فرهنگ مربی گری، یک مدل توسعه سازمانی است و ساختاری را فراهم می آورد که چگونه اعضای سازمان ها می توانند بهترین تعامل را با محیط کارشان داشته باشند و چگونه بهترین نتایج بدست می آید و ارزیابی می شود. فرهنگ سازمای ثبات و پایداری را برای تمام تعاملات درون گروهی فراهم می‌آورد. فرهنگ سازمانی بعنوان مکانیزمی خدمت می کند که پارامترهای قابل قبول رفتار را تعریف می‌کند. معرفی کردن شایستگی های مربی گری، استراتژی بسیار قدرتمندی برای ایجاد یک فرهنگ محیط کاری سازگار است که به فرایند مستمر یادگیر و بهسازی متعهد است. شرکت هایی که یک فرهنگ مربی‌گری ایجاد کرده اند، کاهش قابل ملاحظه تغییر و جابجایی کارکنان، افزایش بهره وری، شادمانی و رضایت بیش‌تر در کار را گزارش کرده اند(زوس و اسکیفینگتون ،۲۰۰۳ ).
طبق نظر کلاترباک و مگینسون (۲۰۰۶) سازمان ها قادرند با دنبال کردن موارد زیر، یک فرهنگ مربی گری ایجاد نمایند:

مزایایی که یک فرهنگ مربی گری به ارمغان خواهد آورد را تشخیص دهند.

اطمینان یابند که مربی گری با فرایندها، استراتژی ها و گرایشات کسب و کار در ارتباط است.

مربی گری بایستی تشخیص داده شده و تشویق شود.

این امر روشن و واضح است که ایجاد یک فرهنگ مطمئن در درون یک فرهنگ مربی گری به موفقیت فرایند مربی گری کمک می کند. زمانی که می گویی یک شرکت یا سازمان دارای فرهنگ مربی گری است که همه اعضا و کارکنان آن شرکت بدون ترس و واهمه و بدون محدودیتت ناشی از ارتباط رئیس و مرئوسی در مورد بهبود روابط کاری و عملکرد فردی و سازمانی وارد مکالمات محترمانه مربی گری می شوند. همه یاد گرفته اند که برای بازخورد دادن و بازخورد گرفتن ارزش قائل شوند و آن را به طریق مؤثر و به عنوان ابزار قدرتمند یادگیری برای توسعه شخصی و حرفه ای، افزایش اعتماد بین یکدیگر، بهبود مستمر عملکرد و افزایش رضایت مشتری بکار برند(میگینسون و کلوتربوک ،۲۰۰۶).
تام کرین[۱۲۱] هفت ویژگی سازمانی را که حامی مربی گری است، ذکر کرده است که به شرح زیر می باشد:
۱٫ رهبران الگوهای نقش مثبتی هستند. فرهنگ سازمانی نشأت گرفته از باورهای رهبران ارشد سازمان‌هاست. آن ها نوع گفتار، رفتار، آنچه که درست است و آنچه که نادرست است و آنچه که پذیرفتنی است و آنچه که غیرقابل قبول است را تعیین می کنند. زمانی که رهبران در بکارگیری فنون مربی گری حاذق و ماهر می گردند سبک رهبری خود را از رئیس کارکنان بودن به مربی کارکنان بودن تغییر می‌دهند. مربی‌گری بکارگیری رهبری است و این امر مستلزم بکارگیری بهترین چیزهایی است که در مورد رهبری می‌دانیم. رهبرانی که مهارت های مربی گری را بدست می آورند گفتگوهای قوی را می آموزند که مربی را به سوی تغییر سازنده و مبتنی بر اقدام رهنمون می سازند.
۲٫ هر فردی به بازخورد مشتری توجه دارد. اکثر سازمان های پیشرفته شبکه ها و کانال های بازخوردی دارند که اطلاعات را از افراد جمع آوری می کند. این یک مسأله جدیدی نیست. با این حال در یک فرهنگ مربی گری، تأکید زیادی بر گسترش دادن و توسعه دادن شبکه های بازخوردی و تبدیل کردن آن ها به شیوه ای بطور کاملاً مؤثر و قابل کاربرد باشد، وجود دارد. در یک فرهنگ مربی گری همه افراد مسئولند که بطور فعال از مشتری بازخودر دریافت کنند، آن ها را درک کنند و نسبت به بازخورد آن ها حالت تدافعی نگیرند.
۳٫ مربی گری در تمام جهات وجود دارد: عمودی و افقی. در یک فرهنگ مربی گری، مربی گری در تمام جهات توسط همه افراد جریان دارد و یک شبکه ارتباطی در سازمان ایجاد می کند که شامل ارتباطات وسیعی میان افراد بخش های مشابه، دیگر بخش ها، میان گروه ها و در بالا و پایین سلسله مراتب سازمانی می باشد. تنها عامل اصلی در این ارتباطات مربی گری، استقرار ارتباطات مربی گری صریح و روشن است.
۴٫ گروه ها با انرژی و برانگیخته می شوند. در صورتیکه تیم ها فرایند مربی گری را بیاموزند، روابطی مبتنی بر اعتماد و برابری ایجاد می گردد که ارتباطات سنتی رئیس و مرئوسی را از میان می برد و کارکنان را به سوی یک ارتباط مبتنی بر همکاری و مشارکت میان مربی و کارآموز رهنمون می سازد. در فرهنگ‌های دارای عملکرد عالی، افراد احساس می کنند که بخشی از یک کل بزرگ هستند و این امر ارتباطاتی که میان اعضا در جهت کار کردن در کنار یکدیگر بوجود می آید را ارتقا می بخشد. تیم ها بر ایجاد ارتباط و اعتماد بالا تمرکز می کنند. اعتماد بطور مستقیم توانایی کار کردن با همدیگر را به گونه ای مؤثرتر و کارآمدتر تقویت می کند که این امر منجر به عملکرد عالی می گردد. ارتباطاتی که در یک فرهنگ مربی گری میان تیم ها بوجود می آید، می تواند به عنوان یک ویژگی، یعنی تعهد سطح بالا، در راستای موفقیت هم تیمی ها نگریسته شود (کرانه، ۲۰۰۵ ).
۵٫یادگیری اتفاق می افتد، تصمیمات مؤثری اتخاذ می شود و تغییر با سرعت ایجاد می شود. مربی‌گری به یادگیری فردی و تیمی را از طریق جذب و بکارگیری دروس فراگرفته شده، سرعت می بخشد. تیم ها دائماً با بهره گیری از فنون مرور بعد از اقدام و عمل، به مستندسازی دروس آموخته شده می پردازد. افراد دانش و اطلاعات شان را با دیگران به اشتراک می گذارند و افراد از شکست هایشان می آموزند. در یک فرهنگ مربی گری، شرکت دادن فردی که تحت تأثیر تغییر قرار می گیرد در فرایند تصمیم گیری امری بدیهی و روشن است. مربی گری عمل درگیر کردن افراد در فرایندی است که در آن افراد نظرات و باورهای خود را بدون هیچ گونه ترس و اضطرابی به اشتراک می گذارند.
۶٫ نظام های آموزش منابع انسانی کاملاً هماهنگ و سازگار با مربی گری هستند. نظام ها یا سیستم‌های منابع انسانی شامل استعدادیابی، آموزش های بدو استخدام، آموزش، ارزیابی عملکرد و برنامه‌های پاداش و جبران خدمت است. مربی گری باید کاملاً با این سیستم ها همسو و سازگار گردد. اکثر سازمان های امروزی ارزش های سازمانی خود را بصورت بیانیه ای اعلام کرده اند. سازمانی که دارای فرهنگ مربی گری است فعالانه پیرو ارزش های خودش است و از آن به عنوان یک راهنما در تصمیم گیری های کسب و کار استفاده می کند.فرهنگ های مربی گری از بازخورد های ۳۶۰ درجه جهت جمع آوری بازخورد از افراد استفاده می کنند. تمامی اعضای سازمانی برنامه توسعه شخصی دارند که بطور سالانه مورد بازنگری قرار می گیرد. این برنامه ها بطور جدی دنبال می شود و بر اثربخشی افراد و گروه ها تأثیر می گذارد. شرح مشاغل سازمان نیز شرحی از مهارت های مربی گری است که جهت موفقیت در شغل ضروری است. از افراد انتظار می رود که خودشان را یک کاربر فنون مربی گری بدانند و بطور مستمر در یادگیری درگیر باشند.
۷٫سازمان یک عمل و زبان مشترک برای مربی گری دارد. در سازمانی که دارای فرهنگ مربی گری است، مکالمات مربی گری به آسانی و سادگی میان افراد جریان می یابد. ارشدیت از میان می رود. افراد می‌توانند براحتی و بدون وجود هیچ مانعی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و بطور مؤثر به انتقال پیام بپردازند (همان منبع).

۳-۱۱-۱)گفتار اوّل : تعریف و سابقه ی تاریخی حسادت ۷۹
۳-۱۱-۲)گفتار دوّم : سرچشمه و اشکال حسادت در کودکان ۸۰
۳-۱۱-۳)گفتار سوّم : نقش و رابطه ی حسادت با تبعیض در ناهنجاریهای کودکان ۸۱
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده های تحقیق ۸۳
۴-۱)پیشنهادها و راهکارها ۸۴
۴-۱-۱)تدابیر پیشگیری کننده قبل از ارتکاب جرم توسط اطفال : ۸۴
۴-۱-۲)راهکارهای اصلاحی پس از ارتکاب جرم توسط اطفال ۸۵
۴-۲)نتیجه گیری ۸۷
منابع ومآخذ ۹۲

چکیده
کودکان و نوجوانان در زمره ی اقشار با اهمیت جامعه هستند که نحوه اعمال و رفتار با آن ها نیازمند اتخاذ تدابیر ویژه ومجزا می باشد ،همین امرموجب شده استکهپژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل تاثیرگذار در ناهنجاریهای کودکان و شیوه های تربیتی والدین و میزان تأثیر تبعیض به عنوان یک صفت نابهنجار ازناحیه پدرومادر در روح و روان و شخصیت کودک اختلال ایجادنموده و ازجمله عواملی است که اطفال ونوجوانانرابه سوی بزهکاری سوق می دهد،این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی و کتابخانه ای انجام شده است و مشتمل بر چهار فصل است که فصل اول آن مطالبی راجع به تعاریف طفل ، بلوغ ( اعم از شرعی ، جسمی ، عقلی و اجتماعی ) نصاب و حداقل سن مسؤلیت کیفری در حقوق ایران در مقایسه با مقررات بین المللی ، مقایسه بزهکاری با ناسازگاری و شرایط تحقق بزه در بزهکار و فصل دوم آن به بحث تربیت کودک ، نقش و جایگاه تربیتی خانواده ( والدین ) وظایف و نقش آنان در تکوین شخصیتی کودکان پرداخته و فصل سوم آن تحت عنوان اثر رفتارهای تبعیض آمیز والدین دراختلالات رفتاری کودکان که طی دو بخش جداگانه به مطالبی راجع به تأثیر تبعیض والدین در اختلالات رفتاری ، شخصیتی و روانی کودکان در بخش اول و با ارائه تعاریفی از تبعیض ، جلوه ها ، آثار و مظاهر ، علل رفتارهای تبعیض آمیز والدین و ضرورت پرهیز از آن ضمن مقایسه و رابطه آن با حسادت در بخش دوم پرداخته شده است تا ضمن تنویر ذهن خوانندگان محترم راجع به اهمیت نقش رفتاری و تربیتی والدین در تکوین شخصیتی کودکان به عنوان سرمایه های اصلی بشریت و مولدین نسلهای آینده باشد
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
نهایتاً با ارئه راهکارها و پیشنهارات لازم در دو دسته جداگانه ، دسته اول به تدابیر پیشگیری کننده قبل از ارتکاب جرم و جلوگیری از انحطاط اخلاقی ، اجتماعی و فرهنگی و … همچنین پیشگیری از ارتکاب احتمالی بزه از ناحیه آنان ودسته دوم به راهکارهای اصلاحی پس ازارتکاب جرم توسط کودکان پرداخته شده است،و در پایان نتیجه ای که ازپژوهش حاضرحاصل شده است رابررسی می نماید .
واژگان کلیدی: کودکان ، بزهکاری ، نوجوانان ، والدین ، تبعیض
فصل اول :کلیات تحقیق
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱)مقدمه
حضرت علی (ع) فرمودند ، فرزندانتان را قبل از تولد تربیت کنید ، یعنی اول خودتان بعد فرزندانتان .
تربیت کودک و نوجوان کار سهل و ساده ای نیست بلکه کار ظریف و دقیقی است که صدها نکته باریک تر از مو دارد ، والدین با روان کودک سروکار دارند ، جهان نوجوان جهان دیگری است و افکار او افکار دیگر ، او اندیشه های دیگری دارد ، روح بسیار ظریف و حساسی دارد که از هر نقشی خالی و برای پذیرش هر تربیتی آماده است . انسان کوچکی است که هنوز شکل ثابتی نگرفته و برای قبول هر شکلی صلاحیت دارد. و الدین نخستین افراد مسوول در اصلاح و فساد جامعه هستند و آنان را در قبال خدا و اجتماع مسئولیتی عظیم است که سهل انگاری در آن به یقین تعیین عقوبتی به همراه خواهد داشت . پیامبر اکرم (ص) می فرمایدچنان که پدرت به تو حقّی دارد فرزندانت نیز حقّی دارند.
اهمیت تربیتی کودکان به حدی است که آینده بهتر یک کشور در گرو آموزش و تربیت صحیح و بهتر کودکان آن کشور است ، چرا که اگر کودکان نیز همانند گذشتگان خود یا بدتر از آنان تربیت شوند ، روند زندگی آنها دچار تکرار و پس رفت می شود . تأثیر پذیری کودکان ناشی از عوامل متعدد و مختلف بیرونی و درونی است ، پس شناسایی عوامل تأثیر گذار و میزان تأثیر آن بر کودکان و یافتن راهکارهای مناسب آموزشی و تربیتی به منظور کاهش اثرات مخرب ، عوامل مذکور می تواند راهگشای مناسبی جهت بهبود شرایط تربیتی نسلهای آینده بشریت باشند.
از جمله عوامل تأثیر گذار بر اطفال و کودکان می توان به نقش خانواده اشاره کرد که به تنهایی می تواند تأثیر چشمگیری برفرایند عوامل تأثیر گذار داشته باشد ، زیرا فرزندان در خانواده براثر تحرکات و اعمال نسنجیده والدین و اطرافیان آسیب های شدید می بینند که برای بررسی علمی کنش های روابط درون خانوادگی و کارکرد تربیتی روانی و عوامل آسیب رسان در فرایند بزهکاری نیازمند شناختن پیچیدگی های مربوط بدان می باشیم .
کودکان نیز با توجه به استعدادهای بالقوه لازم ، تحت تأثیر نحوه تعلیم و تعلّم و تربیت و رفتارهای اطرفیان قرارگرفته ، به علاوه با توجه به اینکه در طول شبانه روز مدّت زمان بیشتری را در کنار خانواده و تحت تأثیر آموزشهای رفتاری آنان می باشند لذا اثر پذیری بیشتر در کلیه ابعاد از آنان خواهند داشت .
از این نظر ضرورت دارد که با نگاه جدی تری ضمن تعمق و اندیشه کافی به منظور دستیابی به پاسخ سئوال
راجع به اینکه چرا رفتار تبعیض آمیز والدین باعث بروز اختلالات رفتاری کودکان می گردد و نیز چگونگی تأثیر تبعیض به عنوان یک صفت نابهنجار رفتاری والدین در ساختار روانی و شخصیتی کودکان و نهایتاً سوق دادن آنان به سوی بزهکاری می گردد.
۱-۲)بیان مسئله
با توجه به اینکه بعضاً مشاهده می شود که رفتار دوگانه همراه با تبعیض والدین در برخورد با فرزندان بدون در نظر گرفتن توانایی ها و ظرفیت های آنها زمینه کج رفتاری و ستیزه جویی و ناسازگاری فرزندان نسبت به والدین می شود و در پی این عدم حسن تدبیر والدین با فرزندان منجر به دلسردی و خانه گریزی آنها شده و نهایتاً این گروه به دنبال یک محیط آرام برای خود هستند و در پی این خانه گریزی موجب جذب گروه همسالان می شوند و مصاحبت و مجالست آنان را برای خود مناسب تلّقی می کنند و در نتیجه زمینه و بستر انحراف برای آنها بتدریج فراهم می شود از این حیث است که پژوهشگر در صدد است بتواند با بهره گرفتن از منابع ،بررسی و علل رفتار تبعیض آمیز والدین و ارائه راهکارهایی جهت تصحیح رفتار آنان ضمن کمک به این اقشار آسیب پذیر میزان این نوع آسیب ها را در جامعه کاهش دهد.
با توجه به تغییر رویکرد سیاست تقنینی ( که گامی رو به جلو در حمایت از کودکان و اطفال برداشته است ) و ظرفیت های موجود در قوانین شکلی و ماهوی بتوان نظر به این قابلیت ها حمایت قانونی از این نوع فرزندان نمود.
۱-۳)اهمیت موضوع
کودکان در زمره اقشار با اهمیت جامعه هستند چرا که سعادت و آسایش و رفاه هر جامعه در گرو تربیت صحیح فرزندان امروز است و با توجه به نقش والدین در آموختن مهارتهای اجتماعی و تعامل بادیگران که منتهی به حضور موفق طفل در جامعه و رفتار متناسب با ارزشها و هنجارهای پذیرفته شده خواهد بود، بنابراین چنانچه والدین به این وظیفه مهم و حیاتی خویش عمل ننمایند، کودک در اجتماعی شذن دچار مشکل شده و اعمال و رفتار متعارض با جامعه از خود بروز داده و ما شاهد انحراف و جرم خواهیم بود . لهذا بررسی رفتارهای متعارض و تبعیض آمیز والدین با کودکان در راستای مؤلفه های پیشگیری از وقوع جرم ، دارای اهمیت فراوان می باشد .
۱-۴)انگیزه انتخاب موضوع
با توجه به اهمیت نقش والدین بر تربیت اطفال که در نهایت اجتماعی شدن یا انحراف و بزه کاری آنان است و به جهت شناسایی علایم و نشانه های انحراف در اطفال که از اصلی ترین مؤلّفه های بررسی بزه کاری این قشر از جامعه می باشد و این مهم انگیزه ای برای انتخاب موضوع تحقیق شده است .
۱-۵)هدف از انتخاب موضوع
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در اختلالات رفتاری کودکان و نقش و جایگاه تربیت و اثرات رفتار والدین و چونگی تأثیر تبعیض به عنوان یک صفت نابهنجار رفتاری خانواده در ساختار روانی و شخصیتی کودک به عنوان یکی از عوامل سوق دهنده به سوی بزهکاری است .
۱-۶)روش تحقیق
این تحقیق به روش تحلیلی توصیفی و کتابخانه ای انجام شده است و مشتمل بر چهارفصل است که به مطالبی راجع به تعاریف طفل ، بلوغ ( اعم از شرعی ، عقلی و اجتماعی ) نصاب و حداقل سن مسئولیت کیفری در حقوق ایران ، در مقایسه با مقررات بین المللی ، بلوغ در مذاهب پنج گانه و مقایسه بزهکاری با ناسازگاری و شرایط تحقق بزه در اطفال و نوجوانان پرداخته است .

برای تدوین کار تحقیقی به روش کتابخانه ای ، دسترسی به منابع مختلف و متنوع ، اعم از کتب و مجلات علمی و نظریات و آراء دانشمندان رشته موضوع تحقیق ضروری است به هر میزان این منابع بیشتر در اختیار محقق قرار گیرد استفاده از آراء و نظریات متعدد بیشتر و کامل تر خواهد بود و کار تحقیقی صورت یافته می تواند از جامعیت گسترده تری و نیز نظریات مطروحه در آن از قاطعیت بهتری برخوردار باشد اصلی ترین مانع و مشکل این تحقیق عدم دسترسی به منابع به علاوه مشکل وقت و فرصت کافی برای ارائه یک تحقیق جامع بوده است .
سؤال پژوهش
چرا رفتار تبعیض آمیز و الدین زمینه ساز بروز بزهکاری در کودکان است ؟
۱-۷)فرضیه تحقیق
به نظرمی رسدبا توجه به اینکه انسان در دوران طفولیت باید از عوامل حمایتی از جمله کانون گرم خانوده ، عشق والدین ، رابطه تعاملی سازنده والدین با فرزندان و غیره برخوردار باشد ، اگر این عوامل حمایتی به دلیلی کارکرد خود را از دست بدهد، یا به درستی انجام نگیرد، تبدیل به عوامل خطر شده که در بزهکاری فرد مؤثر است در واقع عوامل فوق دو رویکرد یک سکه هستند.
۱-۸)سازماندهی تحقیق
پژوهش حاضر شامل چهارفصل است که فصل اول آن مشتمل برمطالبی راجع به طفل ازدیدگاه قوانین موضوعه ایران وتحولات آن،سپس به تعاریف ومفاهیم طفل(اعم ازممیزوغیرممیز)بلوغ اعم از(شرعی،جسمی،عقلی،عاطفی واجتماعی)رادرمباحث مختلف(درآیا ت قرآنی وازمنظرروایات ومنابع فقهی ،مذاهب پنج گانه،علوم تجربی واصول علمی)،نصاب درمسئولیت کیفری،حداقل سن مسئولیت کیفری اطفال درمقررات بین المللی درمقایسه باایران ونیز مفاهیم بزه،بزهکارومقایسه آن باناسازگاری وهم چنین انواع بزهکاری،شرایط ووضعیت تحقق بزه دربزهکارونهایتاویژگیهای بزهکاری اطفال پرداخته می شود.وفصل دوم آن راجع به تربیت کودکان و نقش و جایگاه والدین در آن که شامل دو بخش تربیت ، فواید و آثار و عوارض آن و نقش و جایگاه تربیتی خانواده ( والدین ) بر کودکان و فصل سوم آن ، اثر رفتارهای تبعیض آمیز والدین در اختلالات رفتاریکودکان که آنهم شامل دو بخش تبعیض والدین و تأثیر آن در اختلالات رفتاری کودکان و جلوه ها و آثار رفتارهای تبعیض آمیز والدین در بزهکاری اطفال را بررسی می نمایدوفصل چهارم راهکارهاوپیشنهادات ونتیجه گیری رابررسی می نماید.
۱-۹)پیشینه تحقیق
طی تحقیقاتی که درمنابع ومآخذ موجودازجمله سایت های معتبر وکتابخانه ها ومجلات مرتبط باموضوع انجام شد کتاب،مقاله وپایان نامه ای که عنوان آن پژوهش حاضرباشد مشاهده نگردیدلیکن موضوعاتی نزدیک به موضوع پایان نامه نظیربزهکاری اطفال،خشونت خانوادگی،حمایت ازبزه دیدگان خشونت های خانوادگی و…..که به بزهکاری اطفال،ناسازگاری ومشکلاتی که والدین بافرزندان خوددارند پرداخته شده است.
۱-۱۰)مبحث اول:تاریخچه تقنینی راجع به بزهکاری اطفال
درابتدا لازم است ، مختصری راجع به تاریخچه قانونگذاری مربوط به بزهکاری اطفال از نگاه حقوقی گذشتگان اشاره و سپس با توجه به مباحث بعدی دیدگاه قوانین موضوعه ایران را در این مورد بررسی و ارزیابی نمائیم .
۱-۱۰-۱)گفتار اول: تحولات حقوقی راجع به بزهکاری اطفال از منظر حقوقی گذشتگان
((بزهکاری اطفال پدیده ای است که در جوامع بشری ازقدمتی بسیارطولانی برخوردارمی باشد.این جوامع درقالب الگوهای مختلف به این پدیده پاسخ میدهند،
بطوریکه در سنگ نبشته های داخل غارها و مقبره های مصر ، جملاتی به چشم می خورد که قدمت بزهکاری را
ثابت می نماید . یکی از آن جملات چنین است : نوجوانان یاغی شده اند و از والدین خویش و بزرگسالان اطاعت نمی کنند ))
در قانون حمورابی که بین سالهای ۱۷۳۰-۱۶۸۳ قبل از میلاد مسیح حاکمیت داشته ، چنین آمده است :
هرگاه معماری برای شخصی خانه ای بنا می کرد و آن خانه بعلت عدم استحکام ویران و پسر صاحبخانه کشته می شد، برای انتقامجوئی پسر معمار را می کشتند .
همچنین اگر مرد، زنی را مضروب می کرد و آن زن در اثر جراحات وارده فوت می نمود دخترقاتل را می کشتند. [۱]
یا به موجب الواح دوازه گانه مربوط به سال۴۴۹ قبل از میلاد مسیح که توسط نمایندگان سنا در روم تدوین شده بود ، اطفال در صورت ارتکاب این جرائم ( سارقین و متجاوزین به کشت و زرع ) به جبران خسارت و پرداخت تاوان و یا تنبیه بدنی محکوم می شدند و همچنین قوانین روم قدیم قتل فرزندان از ناحیه پدران را تجویز می کرد . [۲]
۱-۱۰-۲)گفتار دوم :طفل از دیدگاه قوانین موضوعه ایران
درقوانین ومقررات گذشته فرقی مابین اطفال ونوجوان باافرادبزرگسال وجودنداشت وهمگی به یک شکل درقبال جرم ارتکابی خویش مجازات می شدند . لیکن قوانین جدید جزایی مابین این دوقشرقایل به تفکیک گردیده است و اطفال را بخاطر فقدان شعور و تمیز کامل معاف ازمجازات می دانند ، در صورتی که در ایام گذشته بالاخص در کشورهای اروپایی ، اطفال را بمانند افراد بالغ مجازاتمی کردند .[۳] مثلاً آویختن پسر خردسالی از بغل میدان شهر و سپس شلاق زدن وی یا محکومیت طفل ۸ سالۀ ی بعلت سوزندان انبار کاه .
قانونگذار ایران نیز اولین با در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی تحت تأثیر قوائین جزایی فرانسه و نیز با توجه به موازین شرعی و اسلامی اقدام به وضع قانونی نمود که در آن اطفال را به سه دسته تقسیم نموده بودند .

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

اطفال کمتر از ۱۲ سال

حسب ماده ۳۴ از قانون مجازات عمومی سابق این اطفال فاقد مسولیت کیفری اعلام و طفل غیر ممیز تلّقی می گردیدند.
(( طفل غیر ممیز : هر طفل که دوازده ۱۲ سال تمام نداشته باشد حکم غیر ممیز را دارد ))
۲)اطفال بین ۱۲ تا ۱۵ ساله :
از نظر قانون گذار سن دوازده ۱۲ سالگی سرحدبین عدم تمیزو تمیز تلّقی گردیده بطوریکه قبل از این سنّ ،زمان غفلت وبی خبری و پس ازآن نیز زمان که آگاهی و شعور محسوب می گردند .
چیزی که هست خلاف فرضیه عدم تمیز وبی خبری بعد از دوازده سالگی قابل اثبات است .[۴]