ماده۵ ـ وزارت جهاد کشاورزی موظف است با هماهنگی سازمان هواشناسی کشور و استانداریهای مربوط مطابق زمانبندیهایی که کار گروه تعیین مینماید، نسبت به مالچپاشی و سایر اقدامات مناسب در مناطق با پتانسیل فرسایش بادی بالا بر اساس نتایج طرح شناسایی کانونهای بحرانی بیابانزا اقدام نماید.
تبصره ـ وزارت نفت مکلف است ضمن تأمین و تحویل رایگان مالچ مورد نیاز اجرای این ماده، برنامه ریزی لازم برای تولید و نگهداری این ماده در پالایشگاه منطقه را بهعمل آورد. اعتبار مورد نیاز از محل اعتبارات مصوب مربوط با پیشنهاد معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییسجمهور تأمین خواهد شد.
جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.
ماده۶ ـ استانداریهای مناطق تحت تأثیر به ویژه منطقه جنوب و غرب کشور موظفند در راستای اطلاعرسانی و آموزش همگانی برای کسب آمادگی مواجهه با پدیده گرد و غبار، برنامه های آموزشی لازم را با همکاری ادارات هواشناسی، آموزش و پرورش، حفاظت محیطزیست، سازمان آب منطقهای، دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهیه و با همکاری مؤثر صدا و سیمای استان مربوط اجراء نمایند.
ماده٧ـ سازمان جنگلها، و مراتع و آبخیزداری کشور جهت احداث فضای سبز مشجر در کانونهای بحران، طرح لازم را تهیه و با همکاری سازمان بسیج سازندگی نیروی مقاومت بسیج با توجه به مواد(١) و (٢) قانون اصلاح اختیارات سازمان بسیج سازندگی نیروی مقاومت بسیج از محل اعتبارات مصوب مربوط و نیز اعتباراتی که از محل ماده (١٠) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت با پیشنهاد وزارت کشور تصویب می شود اجرا نماید.
ماده٨ ـ کارگروه وزیران موضوع ماده (٢) با پیشنهاد وزارت کشور(سازمان مدیریت بحران کشور) اعتبار مورد نیاز برای مقابله با پدیده گرد و غبار را از محل اعتبارات ماده(١٠) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت در اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی(دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی استانهای جنوب و غرب کشور شامل استانهای بوشهر، خوزستان، هرمزگان، ایلام و کرمانشاه) قرار خواهد داد تا مراکز درمانی مربوط حداکثر تا پایان سال ١٣٨٨ درموارد زیر هزینه نموده و گزارش عملکرد خود را از طریق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هر سه ماه یکبار به کارگروه ارائه نمایند.
الف ـ توسعه و تجهیز مراکز بهداشتی درمانی تحت پوشش به وسایل مراقبتهای پزشکی لازم جهت پیشگیری و درمان افراد آسیب دیده در مناطق تحت تأثیر پدیده گرد و غبار؛
ب ـ توسعه و تجهیز مراکز اورژانس در مناطق بحرانی گرد و غبار؛
ماده٩ـ وزارت نیرو موظف است حقابه تالابهای جنوب و غرب کشور که توسط کار گروه مشترک سازمان حفاظت محیطزیست و وزارت یادشده تعیین شده است را حفظ و همکاری لازم جهت حفاظت و احیای تالابهای یاد شده را به عمل آورد و نتایج آن را به طور منظم به کار گروه ارائه نماید.
۲-۲ -۳-۵-۲- برنامه های میانمدت[۵۹]
ماده١٠ـ شهرداریهای شهرهای واقع در استانهای جنوب و غرب کشور، موظفند برای اجرای طرح کمربند فضای سبز شهرهای مربوط ضمن رعایت ضوابط طرح جامع، نظر سازمان حفاظت محیطزیست و سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور را از جهت اولویت مکانی و نوع کاشت رعایت نمایند.
تبصره ـ حق استفاده از اراضی ملی و دولتی و منابع طبیعی واقع در کمربند سبز مزبور(به استثنای مناطق (۴)گانه موضوع ماده (٣) قانون حفاظت و بهسازی محیطزیست و اراضی موضوع ماده (٢) آییننامه اجرایی لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب ١٣۵٩ ـ شورای انقلاب) با توجه به تبصره (۵) ماده (۶٩) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به شهرداریهای مجری کمربند سبز موضوع این ماده بر اساس نقشهای که به تأیید کمیسیون مستندسازی و تعیین بهرهبردار اموال غیرمنقول دستگاههای اجرایی میرسد، واگذار می شود.
ماده١١ـ وزارت نیرو موظف است به منظور کاهش صدمات وارده بر تاسیسات تصفیه آب شرب شهری ناشی از پدیده گرد و غبار در منطقه، کمربند سبز با اشکوب بندی مناسب با اهداف بادشکن را پیرامون تاأسیسات مربوط احداث نماید.
ماده١٢ـ سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور موظف است در راستای برنامه اقدام ملی مقابله با بیابانزایی و کاهش اثرات خشکسالی در کشور با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان هواشناسی کشور و سازمان بسیج سازندگی نیروی مقاومت بسیج ظرف پنج سال، سالانه نسبت به احداث حداقل (۶٠٠) کیلومتر مربع نهالکاری به صورت اشکوببندی شده و با بهره گرفتن از گونه های بومی سازگار به کم آبی را با اولویت مناطق آسیبپذیر از نظر زیست محیطی به شرح زیر در جنوب و غرب کشور به مورد اجرا گذارد:
١ـ کمربند فضای سبز کلیه فرودگاههای منطقه با رعایت حریم فرودگاهها؛
٢ـ حریم ایمنی (١۵٠) متری راهآهن و جادههای بین شهری؛
٣ـ حوضههای آبخیز سدهای مورد بهرهبرداری؛
۴ـ کمربند سبز در نوار مرزی جنوب غربی،
۵ ـ کانونهای بحرانی فرسایش بادی.
بصره ـ استانداران موظفند پروژه های استانی موضوع این ماده را به عنوان پروژه های اولویتدار در کمیته برنامه ریزی استان جهت تصمیم گیری برای تأمین اعتبار از محل اعتبارات طرحهای استانی مطرح نمایند. تأمین اعتبار برای پروژه های ملی با رعایت قوانین مربوط و به ترتیب مقرر در ماده (١٧) این آییننامه در لوایح بودجه سالانه برای سیر مراحل تصویب منظور خواهد شد.
ماده١٣ـ معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور موظف است یک ردیف بودجهای مستقل را در لوایح بودجه کل کشور به منظور مطالعات مرتبط با گرد و غبار در کشور و منطقه توسط پژوهشکده اقلیمشناسی با هماهنگی سازمان حفاظت محیطزیست پیشنهاد نماید.
۳-۲ -۳-۵-۲- برنامه های بلندمدت
ماده١۴ـ وزارت جهاد کشاورزی مکلف است به منظور حفاظت از منابع خاک در معرض فرسایش بادی، طرح جامع مدیریت و احیاء مراتع استانهای جنوب و غرب کشور را ظرف یک سال تهیه و جهت اجرا و تامین بودجه لازم در برنامه پنجم توسعه به دولت ارائه نماید.
ماده١۵ـ وزارت جهاد کشاورزی مکلف است طرح جامع مقابله با شنهای روان و فرسایش بادی در پهنه جنوب و غرب کشور را با همکاری سازمان حفاظت محیطزیست و با اولویت روشهای بیولوژیکی تهیه و در طول برنامه پنجم توسعه اجرا نماید.
ماده١۶ـ وزارت راه و ترابری مکلف است برنامه توسعه و تجهیز فرودگاههای جنوب و جنوب غرب کشور به تجهیزات و تأسیسات ناوبری و هواشناسی پیشرفته را جهت هدایت هر چه بهتر پروازهای مربوط در شرایط وقوع بحران گرد و غبار تهیه و اجرا نماید.
ماده١٧ـ معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور مکلف است براساس گزارشهای توجیه فنی، اقتصادی و زیستمحیطی دستگاههای اجرایی، اعتبارات لازم برای تحقق برنامه های موضوع این آییننامه را در لایحه بودجه سنواتی دستگاههای ذیربط پیش بینی نماید.
عکس مرتبط با اقتصاد
ماده١٨ـ به منظور انجام بررسیهای ابعاد برونمرزی این پدیده، و ایجاد زمینه همکاری منطقهای تیم کارشناسی به انتخاب کار گروه موضوع ماده(١) تعیین، تا با انجام اقدامات لازم توسط وزارت امور خارجه به کشورهای منطقه اعزام شوند و راهکارهای لازم را برای تصمیم گیری به کار گروه ارائه نمایند.
ماده١٩ـ سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور به عنوان مرجع ملی کنوانسیون مقابله با بیابانزایی در کشور مکلف است با همکاری سازمانهای حفاظت محیطزیست و هواشناسی کشور و وزارتخانههای نیرو و امور خارجه ظرف سه ماه، پیشنویس طرح همکاری چند جانبه کشورهای منطقه را با هدف پیشگیری و کنترل پدیده گرد و غبار منطقه تهیه و به تأیید کارگروه موضوع ماده(١) برساند(معاونت برنامه ریزی ونظارت راهبردی رئیسجمهور سازمان حفاظت محیط زیست، ۱۳۸۸و هفته نامه برنامه، ۱۳۸۸).
عکس مرتبط با محیط زیست
۴-۵-۲- مدیریت گرد و غبار
توفانهای گرد و غبار همواره مناطق مختلفی از کره زمین از جمله آفریقا، غرب آسیا، چین، استرالیا، و … را تحت تأثیر قرار داده و میدهند. دست کم از ۴ دهه پیش تا حالا، توفانهای متعددی در طول هر سال در ایران و سایر کشورهای منطقه گزارش شده است که موجب بروز گرد و غبار و حتی جابجایی ماسه های مناطق مستعد شده است. با مراجعه به آمارها و سوابق، در کشور ایران گرد و غبار به عنوان یکی از انواع پدیدههای جوی همواره مطرح بوده است.
البته منشاء اصلی گرد و غبار در جنوب شرق ایران که با شدت بیشتر در استان سیستان و بلوچستان بوده و دامنه های آن تا استانهای خراسانجنوبی، خراسانرضوی، کرمان، یزد نیز گسترش می یابد، پدیده بادهای محلی فصلی ۱۲۰ روزه میباشد که از روی اقیانوس هند آغاز و پس از عبور از پاکستان و افغانستان در منطقه جنوب شرق ایران به علت خشکی هوا و کمبود رطوبت در خاک همراه با گرد و خاک بسیار شدید ظاهر میگردد.
ولی نکته بسیار مهم این است که توفانهای گرد و غبار رخ داده در ۷ سال اخیر در این منطقه از نظر ویژگی های زیر از موارد مشابه قبلی متمایز می باشد:
غلظت، اندازه ذرات معلق در توفان ، تداوم دوره زمانی، تعداد دفعات وقوع ،وسعت و منطقه تحت تأثیر، زمان تحت تأثیر توفان. البته فقط کشور و مردم جمهوری اسلامی ایران تحت تأثیر این شرایط نامطلوب نبوده و سایر کشورهای منطقه به خصوص سوریه و عراق هم در شرایط سختتری متأثر از این توفانها میباشند. در ۷ سال گذشته، وقوع توفان گرد و غبار با تداوم چندین هفتهای و غلظت بسیار بالا که مناطق وسیعی را پوشش میدهد موجب مختل شدن جدی زندگی مردم شده و نه تنها عرصه را برای هر گونه فعالیت مفید مردم تنگ کرده است، بلکه به خاطر ریز بودن سایز ذرات معلق در توفان امکان بروز بیماریهای متعدد تنفسی، ریوی، چشمی و پوستی را افزایش داده است. براساس مطالعات اولیه منشاء عمده این توفانها در بخشهایی از عراق، سوریه و عربستان قرار دارد. شاید از جمله علل بروز این پدیده را مسائلی مثل تغییرات اقلیمی، کاهش بارش و بروز خشکسالیهای متوالی و طولانی، تغییر کاربری اراضی و کاهش قابل توجهی از پوشش گیاهی در منطقه ذکر کرد.
در همین راستا پس از تصویب آئیننامه” آمادگی و مقابله با آثار زیانبار پدیده گردوغبار (ریزگرد ) در کشور” ، دبیرخانه ملی و منطقهای مقابله با گرد و غبار مستقر در سازمان حفاظت محیطزیست با آگاهی از کلیه آسیبهای اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی این پدیده و با بهره گرفتن از حداکثر ظرفیت سازمانی و ملی و نیز با همکاری نزدیک سایر ارگانهای ذیربط اقدامات لازم را در دو سطح ملی و منطقهای به شرح ذیل به اجراء درآورده است.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
لازم به ذکر است که حل این مسئله در مدت زمان کوتاه امکان پذیر نبوده و نیازمند فراهم شدن شرایط اعتباری لازم در کشورهای منشاء و شرایط امنیتی در کشور عراق و همچنین تخصیص اعتبارات مورد نیاز دستگاهها جهت اجرایی نمودن آئین نامه مذکور میباشد.
۱-۴-۵-۲- اقدامات ملی
در سطح ملی اقدامات کوتاهمدت و میان مدتی به شرح ذیل در خصوص کمک به مردم و کاهش میزان خسارات ناشی از گرد و غبار به اجراء در آمده است :
تصویب و ابلاغ آیین نامه آمادگی و مقابله با آثار زیان بار پدیده گرد و غبار در کشور در سال ۱۳۸۸ با عضویت ۱۷ وزارتخانه و سازمان؛
فعالسازی دبیرخانه کمیته ملی گرد و غبار با همکاری ارگانها و وزارتخانههای عضو آئیننامه و تشکیل جلسات متعدد کاری؛
تهیه طرح جامع مدیریت مقابله با گرد و غبار و ارسال آن جهت تصویب نهایی به کمیسیونهای مربوطه در مجلس شورای اسلامی و کمیسیون زیربنایی دولت؛
اجرای پروژه تثبیت شن در استانهای جنوبی از جمله خوزستان با همکاری وزارت نفت به مساحت ۲۰۰ هزار هکتار که تاکنون بالغ بر ۱۶۱۱ هکتار اجرا شده است؛
تعریف و تصویب وظایف و مأموریتهای هر یک از سازمانهای عضو کارگروه آئین نامه گرد و غبار در سال ۹۰٫
۲-۴-۵-۲- وزارت جهاد کشاورزی:
ادامه پروژه تثبیت شنهای روان و بیابانزدایی در سطوح مختلف شامل نهالکاری ۷۱۸۰۰ هکتار ، بذرپاشی ۲۴۰۰۰ هکتار، مدیریت هرزآب ۷۶۸۸۰ هکتار، مراقبت و آبیاری ۱۰۲۲۹۸ هکتار، مالچ پاشی ۷۵۰ هکتار.
۳-۴-۵-۲-سازمان هواشناسی :
ارتقاء مدیریت داده ها و پیش آگاهی هواشناسی.
۴-۴-۵-۲- وزارت بهداشت:
پیشگیری و مراقبت از عوامل آسیبرسان ناشی از پدیده گرد و غبار، درمان و مراقبت از بیماران ناشی از پدیده، ارتقاء تجهیزات و ظرفیتسازی مراکز درمان.
۵-۴-۵-۲- سازمان محیطزیست :
ارتقاء مدیریت پایش هشدارهای زیستمحیطی و نصب تجهیزات لازم در سطح استانها، اجرای برنامه احیای تالابها در تالابهای موجود در استانهای تحت تأثیر پدیده گرد و غبار، پایش و هشدار وضعیت رخداد گرد و غبار، اعلام وضعیت کیفیت هوا، ارائه خدمات پشتیبانی و اقلام مورد نیاز در استانهای تحت تأثیر پدیده گرد و غبار.
برگزاری نشستهای کارشناسی با حضور نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهشهای مجلس و کمیسیون امور زیر بنایی دولت؛
انجام مذاکره و هماهنگی با نمایندگان سازمانهای بین المللی مستقر در جمهوری اسلامی ایران به منظور استفاده از توانایی علمی و فنی و اعتباری؛
جمعآوری و تحلیل منظم و پیوسته تصاویر ماهوارهای مربوط به پدیده گرد و غبار از تمامی مراکز معتبر جهانی
جمعآوری و تحلیل داده های شبکه سنجش آلودگی هوا و شرایط زیستمحیطی در کشور و منطقه؛
تهیه و تحلیل نقشههای هواشناسی در سطوح مختلف جوی برای پیش بینی زمان وقوع پدیده گرد و غبار؛