بند چهارم : برنامه ریزی در تولید در گرو ارتقای قراردادهای آتی ۵۷
فصل چهارم : لزوم بستر سازی اقتصادی و حقوقی در راستای الحاق به سازمان تجارت جهانی ۵۹
عکس مرتبط با اقتصاد
گفتار اول: عضویت کشورهای جهان در سازمان ۵۹
بند اول : سابقه درخواست عضویت ایران ۵۹
بند دوم : قواعد اصلی سازمان تجارت جهانی در خصوص استانداردها , مقررات فنی و رویه ها در انجام شدن قراردادها ۶۳
الف : اجتناب از ایجاد موانع غیر ضروری فراراه تجارت ۶۳
ب : رعایت اصل عدم تبعیض و رفتار ملی ۶۴
ج : هماهنگ سازی مقررات فنی ,استانداردها و رویه های ارزیابی مطابقت ۶۴
د : یکسان سازی مقررات و رویه ها ۶۵
ر : تایید متقابل ۶۵
ز : شفافیت ۶۵
ه : مقررات ناظر بر حسن انجام قرارداد ۶۶
گفتار چهارم : حل و فصل اختلافات قراردادها در سازمان جهانی تجارت ۶۶
بند اول : رویه حل اختلاف در سازمان جهانی تجارت ۶۶
الف : تشکیل هیات رسیدگی ۶۸
ب : استیناف ۶۹
ج : توصیه ها و احکام ۷۰
د : جبران و تعلیق امتیازات ۷۱
ذ : نظارت بر اجرای آراء و ضمانت اجرای آن ۷۱
بند دوم : بررسی نکات در خصوص نظام حل و فصل اختلافات در قراردادها ۷۲
الف : مسئوولیت ناشی از لطمه زدن به منافع دولت دیگر بدون بروز نقض ۷۲
ب : توسل به اقدامات متقابل ۷۳
ج : داوری ۷۴
بند سوم : عملکرد رکن حل اختلاف در قراردادها ۷۴
بند چهارم : تشکیل اتاق پایاپای به عنوان تضمین کننده و تامین کننده اعتماد میان طرفین قراردادهای آتی ۷۵
گفتار پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات ۷۷
بند اول : نتیجه گیری ۷۷
بند دوم : پیشنهادات ۷۸
بند سوم : منابع و ماخذ ۷۹
الف : کتب ۷۹
ب : مقالات و پایان نامه ها ۸۰
ج : منابع لاتین ۸۲
چکیده انگلیسی – ۸۳

چکیده

یکی از ابزارهای مالی که امروزه برای مدیریت ریسک در بازارهای مالی جهان مورد استفاده قرار میگیرد “قرارداد های آتی‌” است؛ این نوع قراردادها در سال‌های اخیر در بازار بورس ایران نیز رواج یافته و دستورالعمل اجرایی آن نیز تدوین شده است.از طرفی اتاق پایاپای واحد سازمانی است که در قالب شرکت تاسیس می گردد..وظیفه ی اتاق پایاپای ,تضمین تعهدات طرفین معامله است به گونه ای که تمام موقعیتهای خرید و فروش های آتی را ثبت و نگه داری می نماید .با انجام معامله ها ی آتی,توسط کارگزاران و ورود آن در سیستم, اتاق پایاپای وارد عمل میشود ونقش خود را ایفا می کند و بطور کلی اجرای قراردادهای آتی را به نحو قابل توجهی پوشش میدهد .در کنار این موارد در عرصه داخلی ,در عرصه جهانی نیز سازمان تجارت تنها نهاد بین المللی است که به قواعد بازرگانی بین کشورها می پردازد .در واقع سازمان جهانی تجارت برای پاسخ به یک نیاز اساسی جامعه جهانی شکل گرفته است این نیاز عبارت بود از وجود یک مرجع مقتدر جهانی به منظورنظام بخشیدن به روابط اقتصادی جهانی که بعضا موجب کشمکش هایی گردیده است و یکی از این روابط انجام قراردادهای آتی است .لذا با توجه به این موارد محقق این پژوهش را تحت عنوان نقش اتاق پایاپای در قرارداد آتی و بررسی تضامین قابل قبول درآن درحقوق ایران و اسناد سازمان تجارت جهانی به رشته تحریر در
آورده است .
واژگان کلیدی : اتاق پایاپای , قرارداد آتی , تضامین , حقوق ایران , سازمان تجارت جهانی

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

مقدمه

قـرارداد آتـی قـراردادی اسـت کـه فروشـنده بـر اسـاس آن متعهـد میشـود در سررسـید معیـن ، مقـدار معینـی از کالای مشـخص را بـه قیمتـی کـه الان تعییـن میکننـد، بفروشـد و در مقابـل طـرف دیگـر قـرارداد متعهـد میشـود آن کالا را بـا آن مشـخصات، خریـداری کنـد. در این قراردادهـا، بـرای جلوگیـری از امتنـاع طرفیـن از انجـام قـرارداد، طرفیـن بـه صـورت شـرط ضمن عقـد متعهـد میشـوند مبلغـی را بـه عنـوان وجه تضمیـن نـزد اتـاق پایاپـای بگذارنـد و متعهـد میشـوند متناسـب بـا تغییـرات قیمـت آتـی، وجـه تضمیـن را تعدیل کننـد و اتـاق پایاپای بـورس کالا از طـرف آنان وکالت دارد متناسـب با تغییـرات، بخشـی از وجه تضمین هر یـک از طرفین را بـه عنوان اباحه تصـرف در اختیـار طرف دیگر معاملـه قرار دهد و او حق اسـتفاده از آن را خواهـد داشـت تـا در سـر رسـید با هـم تسـویه کنند.در نهایت باید گفت اتاق پایاپای در قراردادهای آتی از اهمیت زیادی برخوردار است و نقش قابل توجهی دارد لذا محقق در این پژوهش به بررسی نقش اتاق پایاپای در قرارداد آتی و بررسی تضامین قابل قبول در آن در حقوق ایران و اسناد سازمان تجارت جهانی پرداخته است .

فصل اول : کلیات تحقیق

گفتار اول : کلیات

بند اول : بیان مساله

قرارداد آتی توافق نامه ای مبنی بر خرید و فروش یک دارایی در زمان معین در آینده و با قیمت مشخص است به عبارت دیگر در بازار آتی خرید و فروش دارایی پایه قرارداد بر اساس توافق نامه ای که به قرارداد استاندارد تبدیل شده صورت می گیرد که در آن به دارایی با مشخصات خاصی اشاره میشود .این قراردادها با توجه به نقشی که در کاهش ناپایداری قیمتها ,مدیریت خطر و افزایش کارآیی بازار ایفاء میکند .در جوامع کنونی به ویژه در کشورهای در حال توسعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است .اما در خصوص مشروعیت ماهیت و آثار این نوع قراردادها میان صاحب نظران اختلاف نظر و دیدگاه وجود دارد .با توجه به ماهیت قرارداد آتی و لزوم کارکرد صحیح و تضمین شده آن در اقتصاد ؛وجود عنصری که تضمین کننده و تامین کننده اعتماد میان طرفین این قراردادها باشد به شدت احساس گردید که اتاق پایاپای با شخصیت حقوقی مستقل از سازمان بورس که وظیفه ثبت , ارزیابی ,تطبیق قیمت , تضمین اجرا قرارداد تا لحظه سررسید و ایفای نقش طرف مقابل هر قرارداد (حسب مورد خریدار یا فروشنده ) را بر عهده دارد به عنوان عنصر تضمین کننده معرفی گردید .اتاق پایاپای در قرارداد آتی دو نقش عمده و اساسی را ایفاء مینماید .نقش اول آن ارتباط خریدار و فروشنده و نقش دوم ضمانت انجام معامله می باشد .ضمنا ریسک دو طرف را به عهده می گیرد و برای آنها اطمینان کافی ایجاد می کند چرا که معمولا اتاق پایاپای دارای ذخایر مالی مناسبی می باشد و از تجربه کافی در مورد شرایط بازار نیز بهره مند است و متعاملین نیز اعتماد کافی نسبت به آن داشته و به انجام معامله خود مبادرت می ورزند .علاوه بر این باید بگوئیم همیشه اتاق با خطر عدم اجرای تعهدات معامله گران آتی روبه رو است .از اینرو معامله گران در بازار آتی علاوه بر کارمزدی که به اتاق پایاپای می پردازند موظف هستند که وجه الضمان (حساب ودیعه ) که تضمین کننده دوام معامله قرارداد آتی است را بسپارند .این ودیعه با توجه به اعتبار مالی معامله گر و تحولات بازار قابل تغییر است .وجو د سپرده تضمین و ضمانت اتاق پایاپای در قراردادهای آتی , اجرای تعهدات طرفین را به نحو قابل توجهی تضمین کرده , خطر نکول , عهد شکنی و دعاوی حقوقی را به صفر کاهش داده است ؛..از طرفی هم سازمان تجارت جهانی مطرح میشود که این سازمان نیز به حل اختلافات مابین اعضای خود می پردازد که اختلافات ناشی از قراردادهای آتی و تضامین آنها نیز میتواند از این جمله باشد .در نهایت باید گفته شود اهمیت این مقوله و افزایش روز افزون قرارداداهای آتی محقق را در پی داشته تا به بررسی دقیق این مقوله در قالب رساله فوق الذ کر بپردازد و با توجه به موضوع امیدوار است تا رساله مذکور بتواند تاثیر عمده ای در جهت ارتقای هر چه بیشتر و بهتر این موضوع داشته باشد .

بند دوم : اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

با توجه به اختلاف نظرها و دیدگاه های مختلف در باب قراردادهای آتی و نیاز به مشخص کردن یک دیدگاه بارز در این زمینه و جدید بودن موضوع و نیاز بازار سرمایه و جایگاه ویژه اتاق پایاپای و طبعا سازمان تجارت جهانی در حد فراتر ؛ضرورت بر انجام تحقیق بالاخص در باب موضوع فوق الذکر یعنی تحلیل نقش اتاق پایاپای و سازمان تجارت جهانی در قرارداد آتی و بررسی تضامین قابل قبول در آن احساس میشود .

بند سوم : پیشینه تحقیق

مروری بر پژوهش های انجام شده:
داخلی: از بارزترین آثار داخلی میتوان به پایان نامه : ۱ : حسین خانی , محمد , جایگاه حقوقی اتاق پایاپای در ابزارهای مشتقه مالی ,۱۳۹۱, دانشگاه علم و فرهنگ ؛ البته در این پایان نامه به ابزارهای مشتقه مالی و جایگاه حقوقی اتاق پایاپای در این ابزارها اشاره شده است و منظور از ابزارهای مشتقه مالی عبارت است از قراردادی که حق و حقوق و تعهدات منتشرکنندگان اوراق قرضه و افرادی که این اوراق را دریافت و یا برای تبدیل به به گردش نقدی در آینده بر پایه احتمالات آتی نگه میدارند تصریح میکند .و در این پایان نامه به بررسی این مقوله پرداخته شده و درست است که قرارداد آتی جزء ابزارهای مشتقه مالی است ولی بحث و بررسی جداگانه ای را نیازمند است .از سایر آثاری که به قسمی از مباحث مورد نظر ما پرداخته است میتوان به این موارد اشاره کرد :
۲ : حسینی , محمد ,قرارداد آتی و چالش های فقهی آن , ۱۳۸۸, سال دوم , شماره اول , فصلنامه علمی ؛تخصصی مطالعات اقتصاد اسلامی .که در این مقاله محقق به بررسی چالش های فقهی قرارداد آتی پرداخته است .
۳ : حسین زاده , جواد , بررسی حقوق ساختار و اعتبار قرارداد آتی یکسان , ۱۳۹۱, دوره ۷۶, مجله حقوقی دادگستری .در این مقاله محقق قراردادهای آتی یکسان را مطرح کرده و در آن عنوان نموده که این قراردادها از نظر تعریف مانند قراردادهای آتی خاص هستند اما از نظر ساختار تفاوتهای اساسی دارند .
۴ : فرتوک زاده , حمیدرضا ,محبعلی , ساره , دولو , مریم ,بررسی عوامل موثر بر نقد شوندگی قراردادهای آتی در بورس کالای ایران , ۱۳۸۹, دوره ۱۷, شماره ۵۹, بررسی های حسابداری و حسابرسی .در این مقاله نیز محقق به موارد نقد شوندگی توجه داشته و اینکه یکی از ویژگیهای مطلوب بازار رقابتی است .
حسابداری
خارجی:
۵٫meredith m.brown.managing and disclosing risks of investing in derivative.kluwer law.1996
پس به طور کل میتوان گفت در خصوص قرارداد آتی و ماهیت آن تحقیقات و بررسیهای بسیاری صورت گرفته است لیکن راجع به نقش اتاق پایاپای و سازمان تجارت جهانی در قراردادهای آتی و تضامین و وثایق قابل قبول در اتاق پایاپای و سازمان تجارت جهانی پایان نامه ای جداگانه کار نشده است .

بند چهارم : جنبه جدید و نوآوری تحقیق

همانطوری که عنوان شد بررسی تضامین قابل قبول و تحلیل نقش اتاق پایاپای در قرارداد آتی و بررسی تاثیر و فرایند این اتاق در این قراردادها از مباحث جدید و نو در رساله فوق الذ کر است .

بند پنجم : اهداف تحقیق

آرمانی:بررسی ماهیت اتاق پایاپای و سازمان تجارت جهانی و وظایف آن به عنوان تضمین کننده در قراردادهای آتی ،
کلی: بررسی ریسک دو طرف در اتاق پایاپای و سازمان تجارت جهانی و ایجاد اطمینان برای طرفین قراردادها از طریق بررسی دقیق این اتاق و نقش آن در قراردادهای آتی
کاربردی:برطرف شدن معایب قراردادهای آتی بواسطه اتاق پایاپای و بررسی دقیق این مقوله و تحلیل نقش این اتاق در قرارداد آتی و مقوله تضامین قابل قبول در آن

بند ششم : سوالات تحقیق

سوال اصلی:
۱: یکی از معایب قراردادهای آتی خاص که بواسطه وجود اتاق پایاپای در قرارداد آتی استاندارد شده برطرف گردید شامل چه موردی است ?
سوالات فرعی:
۲ : اتاق پایاپای دارای چه قابلیتی در اجرای سالم معاملات آتی می باشد ؟
۳ :نقش اتاق پایاپای در قرارداد آتی از چه زمانی آغاز می شود ؟
۴ : ملاک کار در اتاق پاپاپای شامل چه موردی است ؟
۵ : توجه به موارد لازم در معاملات آتی چگونه زمینه ورود به سازمان تجارت جهانی را فراهم می کند ؟