مقایسه ی سبک هویتی و میزان شیوع اختلالات روانی در زنان زندانی بر اساس نوع جرم- قسمت ۵ | ... | |
بزهکاری زنان و اهمیت آن زنان در جهان امرز بیش از نیمی از جمعیت انسانی را شامل می شوند ولی هنوز جزء یکی از آسیب پذیرترین گروه های جامعه به حساب می آیند. انحرافات اجتماعی به ویژه انحراف زنان، سلامت و امنیت روانی- اجتماعی جامعه را تهدید می کند. جامعه برای بقا و پایدری خود باید تدابیر مناسبی برای جلوگیری از انحرافات زنان بزهکار و اقدام هایی برای بازپروری آن ها به عمل آورد و این امر مستلزم شناخت عوامل زمینه ساز و تشدید کننده گرایش به انحرافات است.
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
جایگاهی که زن به عنوان همسر و مادر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دارد. حدود نیمی از پیکره اجتماع را زنان تشکیل می دهند و ربع قرن اخیر هم حضور زنان در عرصه های علمی بیشتر شده و به تبع آن حضور اجتماعی زنان هم افزایش یافته است. این امر نشانگر آن است که بر خلاف اکثر جوامع اسلامی دیگر، زنان در جامعه ایران منفعل نبوده بلکه کنشگر هستند، یعنمی تصمیم می گیرند که این تصمیم می تواند مربوط به جرم باشد. افزایش حضور اجتماعی زنان در جامعه اعم از مجامع دولتی، نهاد های مدنی و مشاغل آزاد که این حضور اجتماعی زمینه تنش اصطکاک منافع با دیگران را ایجاد می کند که به تبع آن تغییراتی در نرخ بزهکاری زنان ایجاد می شود. بالا رفتن نرخ بزهکاری زنان، در سال های اخیر ملاحظه می شود که حضور زنان در برخی جرائم افزایش یافته میزان بزه دیدگی آنان نسبت به گذشته فزونی داشته است. مشارکت زنان در جرائمی که تا کنون مختص مردان تلقی می شد؛ امروز زنان حتی در جرائم تروریستی جرائم خشونت آمیز نیز مشارکت می کنند. دلیل دیگر اینکه کشور ایران از نظر جغرافیایی در چهار راه اروپا، آسیا و آفریقا قرار دارد، این وضعیت خود باعث ایجاد تنوع فرهنگی در کشور ما شده و این تنوع فرهنگی باعث تنوع دیدگاه نسبت به زن شده است از این رو زنان جامعه ما با نوعی تکثر فرهنگی رو به رو هستند و این تنع خرده فرهنگ ها باعث ایجاد تفاوت هایی در نرخ بزهکاری بزه دیدگی زنان می شود. در دهه های اخیر، سازمان ملل متحد، قطعنامه ها و اسناد چندی را در جهت احیاء و تقویت حقوق زنان ثصویب کرده است، مثلا در اعلامیه جهانی حقوق بشر سال ۱۹۴۸، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی سال ۱۹۹۶ – که ایران هم به آن ملحق شده است- به برخورد برابر زنان تاکید شده است. پس اسناد مذکور جزء منابع فرا ملی حقق ایران بوده و طبق ماده ۹ قانون مدنی قابل استناد می باشند. این ملاحظات بین المللی خود دلیلی دیگری برای پرداختن به موضوع بزهکاری زنان می باشند (نجفی ابرند آبادی، ۱۳۸۴). خصوصیات بزهکاری زنان
ویژگی دوم بزهکاری زنان، میزان کم تکرار جرم در زنان بزهکار است (نجفی ابرند آبادی و هاشم بیگی، ۱۳۹۰). از دیگر ویژگی های قابل بحث بزهکاری زنان، حضور اندک زنان در پدیده مجرمانه است، که البته این موضوع خود علل مختلفی دارد، اولا از لحاظ جسمی، زنان ناتوان هستند و دوران بارداری، قاعدگی سبب می شود تا نتوانند بسیاری از جرائم را انجام دهند و همچنین از لحاظ روانی، بالا بودن عامل احساس و عاطفه در زنان، ترس، داشتن روحیه صلح جویانه و توجه بیشتر زنان به جنبه های معنوی و معتقدات مذهبی، عاملی جهت جلوگیری از ارتکاب بزه است. علل دیگری نیز هست که نشان می دهد زنان هم مانند مردان مرتکب جرم می شوند اما کشف نمی شود یا به صطلاح رقم سیاه جرم زنا بسیار بالاست و از جمله دلایل آن این است که اکثر شاکیان در مورد زنان از شکایت خود صرف نظر می کنند، شرکاء معاونین جرم معمولا مسئولیت جرم زنان را به عهده می گیرند، پلیس، داد سراها و دادگاه ها نسبت به جرم زنان ارفاق می کنند، برخی از جرائم مانند سقط جنین و اعمال منافی عفت آن قدر مخفیانه است که احتمال دستگیری مجرمین بسیار ادنک است و زرنگی، تبحر، فرم و شکل لباس زنان مانع از کشف جرائم آنان است (دانش، ۱۳۸۱). “البته باید خاطر نشان کرد که از بین این ویژگی ها، فقط ویژگی اخیر هنوز کاملا وجود دارد، یعنمی درصد کم زنان در میان بزهکاران شناخته شده. در عوض، سایر خصوصیا بزهکاری زنان، امروزه در حال از بین رفتن است، میزان طفل کشی و مسموم کردن که ز جرائم زنانه محسب می شد یا به سطح پایینی تنزل پیدا کرده است یا به لحاظ جرم زدایی از سقط جنین در برخی کشور ها، دیگر جرم محسوب نمی شد. در خصوص تمایل زنان به معاونت در جرم، این تمایل در قلمرو جرائم علیه اشخاص و جرائم علیه اخلاق و عفت عمومی صداق است و بالاخره در خصوص تکرار جرم، میان بزهکری زنان و بزهکاری مردان شباهت وجود دارد (دانش، ۱۳۸۱). این در حالی است که گسن معتقد است نرخ تکرار جرم در زنان بالاتر از نرخ تکرار جرم در مردان می باشد ( کی نیا، ۱۳۸۸).
هویت ویلیلم جیمز هویت را مفهوم مشخصی می داند که فرد از خود به عنوان یک شخص دارد و این مفهوم از تجربه ی تداوم و تمایز حاصل می گردد: یعنی خود در طی زمان یکسان باقی می ماند و در عین حال از دیگران متمایز است ( محسنی، ۱۳۸۳).
دیدگاه برزونسکی طبق دیدگاه برزونسکی، هویت در یک کنش متمادی با جهان فیزیکی و اجتماعی رشد می کند و این فرایند رشدی در قالب ساخت های شناختی ظاهر می شود. بر اساس نظر برزونسکی هویت اساسا یک نظریه راجع به خویشتن است که شامل فرضیات، ساختار ها و قیاس های منطبق با افراد است. نظریه های خویشتن عمکردی کارکردگرایانه دارند، از این حیث که آن ها به عنوان چارچوب حل مساله و تفسیری عمل می کنند که بایستی هنگام مواجهه با مسائل زندگی جهت حفظ کارآمدی فرد مورد نظارت قرار گرفته، ارزیابی شوند و در صورت نیاز اصلاح شوند. افراد در چگونگی ارزیابی، استفاده و اصلاح هویتشان متفاوتند. این روش های متفاوت برخورد و هدایت موضوعات مربوط به هویت به عنوان سبک های هویت معرفی می شوند (فیلیپس[۲۴]، ۲۰۰۸)
رویکرد ساختن گرایی رویکرد ساختن گرایی خود، ریشه در دیدگاه “فرد همچون دانشمند” دارد که در این دیدگاه افراد با جستجوی اطلاعات و حل مساله به صورت انتقادی، فرضیه هایی را درباره ی جهان اطراف خود ایجاد کرده و ارزیابی می کنند (کورتینر، برمن، ایتیل و ویلیامسون، ۲۰۰۱).
رویکرد اکتشافی هویت طبق دیدگاه واترمن[۳۰]، جستجوی شخص برای هویت، تلاش برای شناسایی توانایی هاست که با خود واقعی مطابق است. این استعاره که در اینجا برای رشد هویت به کار رفته، یک «استعاره کشف» است تا یک «استعاره ساخت».
دیدگاه اریکسون اریکسون یکی از روانکاوانی است که معمولا به “روان شناسان خود” معروفند. این روان شناسان برای فعالیت و کارکرد “ایگو” که در فارسی به “خود” ترجمه شده است، اهمیتزیادی قائلند و از جمله خصوصیات بارز نظریه اریکسون توجه به حساسیت و اهمیت «هویت خود» در انسان است (شاملو، ۱۳۹۰).
دیدگاه مارسیا به دنبال اریکسون (۱۹۶۴)، جیمز مارسیا (۱۹۹۳) حالات هویت خود را به عنوان سبک ها و راهبرد هایی برای تجارت نوجوانان در زمینه جستجوی هویت مطرح کرد. مارسیا این ساختار های پویا برای ایجاد تمایز را به کمک دو مفهوم اساسی در نظر گرفت. یکی اینکه آیا یک جستجوی فعال برای انتخاب هویت وجود داشته یا دارد و دیگر اینکه آیا درصدی از احساس تعهد نسبت به هویت موجود است یا خیر؟ مارسیا بر اساس فهمی که از چگونگی پاسخ دادن به سوالات به دست می آید قضاوت می کند که فرد در چه منزلتی از میان منزلت های چهار گانه ی سردرگمی، دنباله روی، بحران زدگی و هویت یافتگی قرار دارد. علاوه بر این، حوزه های مختلفی چون شغل، مذهب، سیاست، نقش های جنسی و روابط بین فردی در ارزیابی حالات هویت مورد استفاده قرار می گیرند. از سوی دیگر حوزه های دیگری چون خانواده و والدین، تقدم و برتری خانواده در مقابل خط مشی فردی نیز افزوده شده اند (شکرایی، ۱۳۸۰).
سردرگمی هویت: افراد با هویت سردرگم، عزت نفس، خود فرمانی و خود کنترلی پایین تری نسبت به وضعیت های دگر نشان می دهند. بر خلاف نوجوانان با هویت موفق که اطلاعات جدید را جستجو می کنند، نوجوانان با هویت سردرگم از اطلاعات به هر نوعی که شده، اجتناب می کنند و در مورد مسائل و مشکلات، تصمیم گیری را به تاخیر می اندازند و فاقد احساس مسئولیت هستند ( دوریز[۳۲]، ۲۰۰۴). مثال) وقتی از مهری پرسیدند در مورد نقش های جنسی غیر سنتی چه نظری دارد، جواب داد: نمی دانم، این برای من اهمیت چندانی ندارد (قره گوزلو، ۱۳۸۸).
دنباله روی (هویت پیش رس): گروه دنباله دار از نظر تعهد به اهداف و برنامه های زندگی در سطح بالایی قرار دارد ولی فاقد تجربه بحران هویت است. منزلت دنباله رو برای بسیاری از افراد نقطه شروع تحول به شمار می رود. چنان چه فرد درصدد اکتشاف یا تجربه بحران هویت بر آید. به هر حال منزلت دنباله رو از یک نظام آموزشی و اهداف واحدی پیروی می کنند که معمولا بر گرفته از نظام ارزشی والدین آن هاست (آرچر[۳۳]، ۱۹۹۴؛ به نقل از رحیمی نژاد، ۱۳۷۹). مثال) وقتی از لیلا پرسیدند تا کنون عقاید سیاسی خود را مورد بازنگری قرار داده است، در جواب گفت: نه، واقعا خانواده ما در این مسائل خیلی اتفاق نظر ندارند (قره گزلو، ۱۳۸۸).
بحران زدگی (هویت زود رس): اصولا بحران زدگی یک منزلت هویتی است که فرد در آن به یک راه حل شخصی دست نیافته است و ممکن است چند سال در این منزلت به سر برد. در این منزلت هویتی، فرد تلاش می کند تا با انتخابات و تعهد نسبت به شغل، نوع رابطه با دیگران و مکتب عقیدتی از میان انتخاب های ممکن به هویت خود شکل دهد (آرچر، ۱۹۹۴؛ به نقل از رحیمی نژاد، ۱۳۷۹). مثال) وقتی از مریم پرسیدند تا به حال در مورد عقاید مذهبی خود تردید کرده است، پاسخ داد: بله، حدس می زنم اکنون مشغول همین کار هستم و نمی توانم بفهمم با این همه موجودات شرور در این جهان چگونه ممکن است خدایی وجود داشته باشد (قره گزلو، ۱۳۸۸).
[سه شنبه 1400-01-24] [ 10:34:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|