جدول۴-۸ ماتریس همبستگی متغیر‌های تیپ شخصیتی D با سبک‌های ابراز هیجانی ۸۳
جدول۴-۹ ماتریس همبستگی متغیر‌های الکسی تایمیا با سبک‌های ابراز هیجان ۸۳
جدول۴-۱۰ ماتریس همبستگی متغیر‌های آلکسی تایمیا با کنترل گری در ابراز هیجان ۸۴
جدول۴-۱۱ ماتریس همبستگی متغیر‌های آلکسی تایمیا با دو سو گرایی در ابراز هیجان ۸۴
جدول۴-۱۲ ماتریس همبستگی متغیر‌های تیپ شخصیت D با دو سو گرایی در ابراز هیجان ۸۵
جدول۴-۱۳ مقایسه میانگین نمره الکسی تایمیا در دانشجویان زن و مرد ۸۵
جدول ۴-۱۴ آزمون تی برای مقایسه میانگین نمرات الکسی تایمیا در بین دانشجویان زن و مرد ۸۶
جدول۴-۱۵ مقایسه میانگین نمره تیپ شخصیتی D در بین دانشجویان زن و مرد ۸۶
جدول ۴-۱۶ آزمون تی برای مقایسه میانگین نمرات تیپ شخصیتی D در بین دانشجویان زن و مرد ۸۶
جدول۴-۱۷ مقایسه میانگین نمره زیر مولفه های سبک‌های ابراز هیجان در بین دانشجویان زن و مرد ۸۷
جدول ۴-۱۸ آزمون تی برای مقایسه میانگین نمرات زیر مولفه های سبک‌های ابراز هیجان در بین دانشجویان زن و مرد ۸۷

فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ٢-١-روابط فرض شده بین یک الگوی هیچان-تولید (سطح حالت تحلیل و سه بعد پرسشنامه ابراز گری بر کلی (سطح صفت تحلیل ) ۲۴
نمودار ٢-٢ روابط بین سه بعد ابرازگری هیجانی ۲۶
چکیده
ابراز هیجان پل اتصال میان تجارب درونی و دنیای بیرونی است و نقش کلیدی در سلامت روان دارد. بنابراین با توجه به اهمیت و تأثیر قابل‌توجه ابراز هیجان در سلامت، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D با سبک‌های ابراز هیجان (ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی) انجام گردید. نمونه های مورد بررسی در این پژوهش از میان دانشجویان دانشگاه آزاد ایلام در سال تحصیلی ۱۳۹۳-۱۳۹۲ انتخاب گردید که شامل ۱۸۲ نفر (۹۱ مرد و ۹۱ زن) بودند و پرسشنامه آلکسی تایمیا تورنتو (TAS)، پرسشنامه تیپ شخصیتی D، پرسشنامه ابرازگری هیجانی (EEQ)، پرسشنامه کنترل هیجان (ECQ)، پرسشنامه دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی (AEQ) جهت ارزیابی نمونه های انتخاب شده استفاده گردید. داده‌ها از طریق آمار توصیفی (فراوانی، شاخص های مرکزی و محاسبه ضریب همبستگی) و آمار استنباطی (از همبستگی پیرسون، آزمون t) تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاکی از این بود که بین آلکسی تایمیا و بازداری هیجانی و ابراز هیجان مثبت رابطه مثبت معنی دار و بین آلکسی تایمیا و کنترل پرخاشگری و کنترل خوش خیم رابطه منفی معنی داری وجود دارد. بین تیپ شخصیت D و نشخوار یا مرور ذهنی و ابراز هیجان مثبت و دو سو گرایی در ابراز استحقاق رابطه مثبت معنی داری و بین تیپ شخصیت D و کنترل خوش خیم رابطه منفی معنی دار مشاهده شد؛ بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده تیپ شخصیتی D و الکسی تایمیا با سبکهای ابراز هیجان در ارتباط هستند و آگاهی به این ارتباطات در نحوه درمان این افراد میتواند مفید باشد.
واژه های کلیدی: آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D، سبک‌های ابراز هیجان
فصل اول
کلیات

۱-۱- مقدمه
مشکلات هیجانی و میان فردی در سر تاسر جهان در صدر لیست بیماری‌های روانی قرار دارد، به طوری که بیشتر از ۴۶ میلیون نفر در آمریکا تنها از اختلالات هیجانی و خلقی رنج می‌برند (کسلر[۱] و همکاران، ۱۹۹۴؛ به نقل از وکیلی عباسعلیلو، ۱۳۹۳). تأثیر بسیار زیاد این مشکلات بر روند زندگی افراد و جامعه (ازجمله؛ هزینه‌های بهداشتی و درمانی، از دست دادن شغل، مشکلات بین فردی و…)، موجب شده است تا تعداد قابل‌توجهی از تحقیقات معطوف به این موضوع شود. نتایج تحقیقات انجام شده شامل معرفی الگوی‌های شناختی، شخصیتی، روابط خانوادگی و…، برای درک و فهم علل مشکلات ذکر شده می‌باشد. عواطف و هیجان‌ها بخش مهم و اساسی زندگی انسان را تشکیل می دهند به گونه ای که تصور زندگی بدون آن دشوار است. ویژگی‌ها و تغییرات عواطف، چگونگی ارتباط عاطفی و درک و تفسیر عواطف دیگران نقشی مهم در رشد و سازماندهی شخصیت، تحول اخلاقی و روابط اجتماعی، شکل گیری هویت و مفهوم خود دارد (لطف آبادی، ۱۳۷۹). هیجان احساسی ذهنی است که بر افکار و رفتار و جسم تأثیر می گذارد و از آنها تأثیر می پذیرد (مسکن[۲] و همکاران، ۲۰۰۰). ابراز هیجان نیز تأثیر زیادی بر روابط بین فردی دارد (کندی مور[۳] و واتسون[۴]، ۲۰۰۱). بطور کلی هیجان به دو شیوه قابل مطالعه است. ۱٫ بررسی تأثیر محتوای هیجانی اطلاعات دریافت شده و ۲٫ بررسی تأثیر حالت هیجانی فرد در هنگام یاد سپاری. ابرازگری هیجانی به عنوان یک مولفه اصلی هیجان‌ها به نمایش بیرونی هیجان بدون توجه به ارزش (مثبت یا منفی) یا روش (چهره ای، کلامی‌یا حالت بدنی) اطلاق می‌شود (لویس[۵]، ۲۰۰۰). بر همین اساس، برخی از افراد هیجان‌های خود را آزادانه و بدون نگرانی از پیامدهای آن ابراز می‌کنند. این افراد دارای شیوه ابراز هیجان، از نوع ابرازگری هیجانی[۶] هستند (ایمونز و کلبی[۷]، ۱۹۹۵). برخی دیگر گرایش به بازداری در ابراز پاسخ های هیجانی خود دارند. این افراد دارای شیوه ابراز هیجان از نوع بازداری هیجانی هستند (کینگ[۸] و ایمونز، ۱۹۹۰). در بررسی علل و عوامل تأثیر گذار بر سبک ابراز هیجان، تیپ های شخصیتی[۹] از جمله متغیرهای مطرح در این زمینه بوده است که از میان تیپهای شخصیتی مختلف تیپ شخصیتی D اخیرا مورد توجه محققین قرار گرفته است (لیم[۱۰] و همکاران، ۲۰۱۱).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
تیپ شخصیتی D دارای دو مؤلفه ی عاطفه منفی و بازداری اجتماعی می باشد. عاطفه منفی با تمایل به بیان هیجانات منفی مشخص می شود. افراد دارای عاطفه منفی بالا، بیشتر تمایل به تجارب عاطفه منفی در همه اوقات، صرف نظر از موقعیت دارند (دنولت[۱۱]، ۱۹۹۸). عاطفه منفی ممکن است هم به عنوان یک متغیر مداخله گر و هم به عنوان یک عامل خطر واقعی عمل کند (دنولت و همکاران، ۲۰۰۰).
بازداری اجتماعی با تمایل پایدار به بازداری تجربیات هیجانی و رفتاری در تعاملات اجتماعی مشخص می شود. افراد دارای بازداری اجتماعی بالا بیشتر تمایل دارند که از طریق کنترل بیش از حد خود بیانگری (عدم ابراز و تصریح عقاید وخصوصیات خود) از واکنش های منفی دیگران جلوگیری کنند (ایمونسا[۱۲] و همکاران، ۲۰۰۷) و همین رویکرد موجب ایجاد آشفتگیهای پایدار در این افراد میشود؛ بنابراین در این مبحث به بررسی ارتباطات بین الکسی تایمیا با سبکهای ابراز هیجان و تیپ شخصیتی D پرداخته شده است.
۱-۲- بیان مسئله
مهارت در ابراز هیجان مقابله با چالش‌های زندگی را آسان تر می‌کند و منجر به افزایش سلامت روانی در اینگونه افراد میشود (کینگ و امونز، ۱۹۹۰). افرادی که از نظر هیجانی توانمند هستند، در موقعیت‌های مختلف احساس‌های خود را تشخیص می‌دهند، مفاهیم ضمنی آن را درک می‌کنند و به گونه موثری حالت‌های هیجانی خود را برای دیگران بیان می‌کنند. این افراد در مقایسه با افرادی که توانایی درک و بیان حالت‌های هیجانی خود را ندارند، در کنار آمدن با تجربه‌های منفی از موفقیت بیشتری برخوردارند و سازگاری مناسب تری را در ارتباط با محیط و دیگران نشان می‌دهند (گلمن[۱۳]،۱۹۹۵).
نتیجه تصویری درباره سلامت روانی
اصطلاح آلکسی تایمیا[۱۴] (ناگویی خلقی)، اولین بار توسط سیفنوس[۱۵] (۱۹۷۲، ۱۹۷۳) برای توصیف مجموعه ای از ویژگی‌های شناختی و عاطفی و در توصیف افرادی به کار برده شد که فقدان ظرفیت عاطفی آنها، منجر به شکست در توصیف هیجانات و به کلام در آوردن آنها می‌شد (میجر[۱۶] و همکاران، ۲۰۰۶). آلکسی تایمیا به عنوان یک اختلال چند شامل دشواری در شناسایی احساسات[۱۷]، دشواری در توصیف احساسات[۱۸] و سبک تفکر بیرون مدار[۱۹] میشود. درکل آلکسی تایمیا را می‌توان به عنوان نقص در بازنمایی هیجان ها، پردازش شناختی و تنظیم حالات هیجانی بین فردی در نظر گرفت (تیلور[۲۰] و بگبی[۲۱]، ۲۰۰۴). بنابراین آلکسی تایمیا یا نارسایی هیجانی بعنوان یک پدیده ی هیجانی شناختی به اختلال خاص در کارکرد روانی اطلاق می‌شود که در نتیجه ی فرایند بازداری خودکار اطلاعات و احساسات هیجانی به وجود می‌آید. ناتوانی در ارزیابی و ابراز هیجان‌ها را با آلکسی تایمیا در ارتباط دانسته اند (بگبی و همکاران، ۱۹۹۴).
در ارتباط با آلکسی تایمیا، مؤلفه‌های مختلفی مطرح شده اند که از جمله‌ی آنها می‌توان به تیپ شخصیتی D و سبک‌های ابراز هیجان اشاره کرد. پژوهشگران آسیب شناسی روانی معتقدند که عدم توانایی به کارگیری و اصلاح مهارتهای تنظیم هیجانی، پیش بینی کننده آسیب‌های روانی فرد در آینده می‌باشد. به همین دلیل هنگامی که فرد با یک موقعیت هیجانی روبرو می شود احساس خوب و خوش بینی برای کنترل هیجان کافی نیست بلکه وی نیاز دارد که در این موقعیت‌ها بهترین کارکرد شناختی را نیز داشته باشد (رضوان و همکاران، ۲۰۰۶). در همین رابطه، پارکر[۲۲] و همکاران (۱۹۹۳) و کوینتون[۲۳] و واگنر[۲۴] (۲۰۰۵) گزارش کرده اند که آلکسی تایمیا با دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی رابطه دارد.
ابرازگری هیجانی از ابعاد مهم و تامین‌کننده سلامت روان است و نقش کلیدی در سلامت روان دارد؛ زیرا در صورت عدم ابراز هیجان خاطرات آسیب‌زا همراه با هیجانات سرکوب شده به مقاومتی ناهشیار و نشانگان آسیب‌زا منجر می‌شوند. از دیدگاه علوم شناختی، هیجان‌ها به عنوان دسته ای از طرحواره‌های مبتنی بر پردازش اطلاعات شناخته می‌شوند که شامل فرایندها و تجسم‌های نمادین و غیر نمادین هستند. کاهش ابراز هیجانات اساسا بیانگر نوعی فقدان یا بدتنظیمی‌هیجانات است. به همین صورت آسیب در ظرفیت‌های پردازش هیجانی مبتنی بر نارسایی هیجانی ممکن است یک عامل خطر احتمالی برای انواع مشکلات سلامت روان باشند. دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی، گرایش به ابراز هیجان داشتن ولی ناتوان از ابراز آن بودن، ابراز هیجان بدون تمایل واقعی، ابرازکردن و سپس پشیمان شدن می باشد (کینگ و امونز[۲۵]، ۱۹۹۰). دوسوگرایی در ابرازگری هیجان ممکن است به عنوان احساس های هیجانی به سرعت متغیر یا به طور همزمان شدید و متضاد به یک موضوع تعریف شود (کینگ، ۱۹۹۸). کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی، خود دو سبک از سبک های ابراز هیجان هستند. افراد توانمند از نظر کنترل هیجانی، احساس های خود را تشخیص می‌دهند، مفاهیم ضمنی آن را درک می‌کنند و به گونه مؤثرتری حالت های هیجانی خود را برای دیگران ابراز می‌دارند. برخی افراد هیجان‌های خود را آزادانه و بدون نگرانی از پیامدهای آن ابراز می‌کنند؛ برخی دیگر در انتقال حالت های هیجانی محافظه کارند و برخی هیجان های ناراحت کننده را در ذهن خود مرور می‌کنند و افرادی نیز ممکن است ابرازگر یا غیر ابرازگر باشند، ولی در عین حال در مورد سبک ابرازگری خود متعارض باشند (کینگ و کلبی، ۱۹۹۵).
نتایج پژوهشهای کاستلی[۲۶] و همکاران (۲۰۱۳)؛ دالبداک[۲۷] و همکاران (۲۰۱۳)، مظاهری و افشار (۱۳۸۹)؛ لی[۲۸] و همکاران (۲۰۰۷) نشان داده است که بین آلکسی تایمیا و دو بعد دشواری در شناسایی احساسات و دشواری در توصیف احساسات آن، با افسردگی و اضطراب همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد از طرفی اضطراب با ویژگی‌های شخصیت D رابطه تنگاتنگی دارد. نتایج تحقیقات ویلیامز[۲۹] و همکاران (۲۰۱۱) و ماتن[۳۰] و جنکاز[۳۱] (۲۰۰۷) نیز موید همین نتیجه بوده است.
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
تیپ شخصیتی D به عنوان یک تیپ شخصیتی آشفته تعریف می شود که شامل دو رویداد همزمان هیجان پذیری منفی (تمایل به تجربه ی هیجانات منفی) و بازداری اجتماعی (تمایل به بازداری از خود ابرازی در تعاملات اجتماعی) است (دنولت، ۱۹۹۸). هنگامی که فردی این دو خصوصیت شخصیتی یعنی عاطفه منفی و بازداری اجتماعی را به طور همزمان و با شدت بالا دارا باشد، به عنوان تیپ شخصیت D یا شخصیت پریشان طبقه بندی می شود. به همین ترتیب، بازداری اجتماعی با تمایل پایدار به بازداری تجربیات هیجانی و رفتاری در تعاملات اجتماعی مشخص می شود. افراد دارای بازداری اجتماعی بالا بیشتر تمایل دارند که از طریق کنترل بیش از حد خود بیانگری (عدم ابراز و تصریح عقاید وخصوصیات خود) از واکنش های منفی دیگران جلوگیری کنند (ایمونسا و همکاران، ۲۰۰۷).
مطالعه پژوهشهای پیشین اهمیت بررسی و تشخیص عوامل موثر بر الکسی تایمی که میتوانند نقش تشدید کننده یا متعادل کننده داشته باشند را آشکار میشود. از آنجایی که بیشتر ادبیات در این زمینه آلکسی تایمیا را با مؤلفه‌های اثر گذار بر آن به طور جداگانه بررسی کرده اند، شناسایی رابطه تیپ شخصیتی D، سبک‌های ابراز هیجان با آلکسی تایمیا، می‌تواند به روشن شدن همپوشانی این صفات با یکدیگر کمک کرده و نشان دهد که کدام دسته از متغیر‌ها به لحاظ همپوشی با این سازه می‌توانند در ابتلا به اختلالات، تداوم آنها و دشواری در درمان، تاثیرگذار باشند. از این رو پژوهش حاضر به بررسی ارتباط بین آلکسی تایمیا با تیپ شخصیتی D و سبک‌های ابراز گری هیجان پرداخته است تا به طور همزمان نقش ارتباطی این عوامل را مورد بررسی قرار دهد و از طریق فهم بیشتر این سازه، امکان اقدامات پیشگیرانه و تشخیص بهتری را فراهم آورد.

۱-۳- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
تحقیقات پیشین نشان داده اند که مشکلات هیجانی درصد بالایی از افراد جوامع مختلف را دچار مشکل کرده است. برای مثال متیلا[۳۲] و همکاران (۲۰۰۶)، همچنین یالوق[۳۳] (۲۰۱۰)، میزان شیوع آلکسی تایمیا را در جمعیت عمومی‌بالغ بر ۱۰ درصد گزارش کرده اند. متأسفانه این مشکل در جوامع پیشرفته امروز زیاد دیده می‌شود چون به‌جای بها دادن به ارزش‌های والای عاطفی، به ظاهر، مسائل مادی، رتبه و درجه تحصیلی و شغلی اهمیت داده می‌شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد تحمل پایین افراد، آنها را مجبور برای یافتن راهی فوری برای خلاصی از هیجانات می‌کند (سو[۳۴] و همکاران، ۲۰۰۸). بیشتر تحقیقات انجام شده نشان می‌دهند که آلکسی تایمیا با انواع اختلالات روانی از جمله؛ اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، اختلالات درد و گرایش به سوء مصرف مواد و در کل با سلامت عمومی‌پایین رابطه دارد (دوبی[۳۵] و همکاران، ۲۰۱۰؛ پیکاردی[۳۶] و همکاران، ۲۰۰۹). شناسایی رابطه تیپ شخصیتی D، سبک‌های ابراز هیجان با آلکسی تایمیا، می‌تواند به روشن شدن همپوشانی این صفات با یکدیگر کمک کرده و نشان دهد که کدام دسته از متغیر‌ها به لحاظ همپوشی با این سازه می‌توانند در ابتلا، تداوم و دشواری در درمان، تاثیرگذار باشند. علاوه بر این، پژوهش حاضر می‌تواند در تعمیم نتایج قبلی یا به چالش کشیدن آنها، فراهم آوردن دانش لازم در مورد آلکسی تایمیا و روشن ساختن سهم عوامل اثرگذار بر این سازه موثر واقع شود.

۱-۴- اهداف تحقیق
۱-۴-۱- هدف اصلی:
بررسی رابطه آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D با سبک‌های ابراز هیجان.
۱-۴-۲- اهداف فرعی:

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir

بررسی رابطه آلکسی تایمیا با مولفه های سبک های ابراز هیجان (ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی).

بررسی رابطه تیپ شخصیتی D با مولفه های سبک های ابراز هیجان (ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی).

بررسی نقش جنسیت در رابطه با آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D و سبک‌های ابراز هیجان.

۱-۵- سؤالات تحقیق
۱-۵-۱- سؤال اصلی:
آیا بین آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D با سبک‌های ابراز هیجان (ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی) رابطه ای وجود دارد؟
۱-۵-۲- سؤالات فرعی:
۱- آیا بین تیپ شخصیتی D با مولفه های سبک‌های ابراز هیجانی (ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی) رابطه معنی داری وجود دارد؟

آیا بین تیپ شخصیتی D و کنترل گری در ابراز هیجان رابطه معنی داری وجود دارد؟

۱-۲ آیا بین تیپ شخصیتی D و دو سو گرایی در ابراز هیجان رابطه معنی داری وجود دارد؟
۲- آیا بین آلکسی تایمیا با سبک‌های ابراز هیجان (ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی) رابطه معنی داری وجود دارد؟
۲-۱ آیا بین آلکسی تایمیا و کنترل گری در ابراز هیجان رابطه معنی داری وجود دارد؟
۲-۲ آیا بین آلکسی تایمیا و دو سو گرایی در ابراز هیجان رابطه معنی داری وجود دارد؟
۳- آیا از نظر آلکسی تایمیا و تیپ شخصیتی D با سبک‌های ابراز هیجانی میان دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنی داری وجود دارد؟
۱-۶-فرضیات تحقیق
۱-۶-۱-فرضیه اصلی:
بین آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D با سبک‌های ابراز هیجان رابطه معناداری وجود دارد.