همچنین میزان اهمیت این ۸ عامل به صورت می باشد که سبک مدیریت و فرهنگ سازمانی، آموزش و بهسازی نیروی انسانی، استراتژی سازمان و برنامه ریزی در امور دانشگاهی، مدیریت دانش و فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی، امورپژوهشی، سرمایه گذاری در نوآوری و امور دانشجویی به ترتیب بیشترین اهمیت را در ایجاد نوآوری در دانشگاهها را دارند.
از جمله تحقیقات صورت گرفته در رابطه با سنجش نوآوری در سطح سازمانی، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(۲۰۰۷) است که شاخص های سنجش نوآوری در سطح سازمان ها را در ۹ حوزه تحقیق و توسعه و سرمایه گذاری در دانش، منابع انسانی در فعالیت های علم و فناوری، سیاست های نوآوری، عملکرد نوآوری، فناوری ارتباطات و اطلاعات، فناوری خاص، جهانی سازی علم و فناوری، جریان اقتصادی جهان، و تجارت و بهره وری تقسیم کرده است، که نتایج آن در مقایسه با نتایج به دست آمده از تحقیق حاضر نشان می دهد که شاخص های سرمایه گذاری در دانش، منابع انسانی در فعالیت های علم و فناوری، سیاست های نوآوری و فناوری اطلاعات و ارتباطات با برخی از شاخص های به دست آمده از پژوهش حاضر مطابقت دارد.
همچنین سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (۲۰۰۵) به منظور سنجش نوآوری در سطح سازمان، دستورالعمل اسلو را منتشر کرد در آن از میان دو روش موردی و موضوعی، به سنجش نوآوری در سطح سازمانها از روش موضوعی استفاده کرده است و جهت تحقق این امر ۷ حوزه زیر را معرفی کرده است که شامل اطلاعات مربوط به عملکرد سازمان مثل میزان فروش و سطح اشتغال و میزان سرمایه گذاری، اطلاعات مربوط به فعالیت های نوآوری مثل ورودی های تحقیق و توسعه، اهداف فرایند نوآوری، منابع فعالیت های نوآورانه، خروجی های نوآوری مثل محصولات و فرآیندهای نوآورانه، موانع نوآوری، بررسی تأثیر فناوری های نوآورانه، بررسی تأثیرات فناوری های کلیدی چون IT بر فرایند نوآوری می باشد که این نتایج همخوانی کمی با نتایج حاصل از پژوهش حاضر را نشان می دهد.
در تحقیقی که توسط امارا و لندری (۲۰۰۵) با مطالعه سنجش نوآوری در کشور کانادا انجام گرفت، منابع اطلاعات را به عنوان یک شاخص مهم جهت تازگی نوآوری در شرکت های تولیدی معرفی کردند. در این بررسی به تأثیر چهار مقوله از منابع اطلاعاتی که شرکت های مذکور برای توسعه یا بهبود تولیدات با فرآیندهای صنعتی خود از آنها استفاده می کنند، توجه شده است که شامل: منابع داخلی، منابع بازار، منابع تحقیقاتی و به طور کلی منابع اطلاعاتی موجود است که این نتایج با نتایج پژوهش حاضر همخوانی ندارد.

در تحقیق دیگری که توسط اسمیت و همکارانش (۲۰۰۸) انجام گرفت، با مطالعه بر روی عوامل تأثیر گذار بر توانایی یک سازمان جهت اداره کردن نوآوری شاخص هایی را مشخص کردند که عبارتند از: معیار تکنولوژی، فرایند نوآوری، استراتژی سازمان، فرهنگ سازمانی، کارمندان، منابع، مدیریت دانش و سبک مدیریت و فرهنگ سازمانی است که این ۹ عامل همخوانی نزدیکی با ۸ عامل به دست آمده از پژوهش حاضر دارد.
در تحقیقی که توسط لای تین (۲۰۰۵) با عنوان سنجش عملکرد نوآوری انجام گرفت شاخص های فرهنگ سازمانی، توانایی نیروی کار، ساختار و فرایند سازمانی، همکاری و مشارکت، سرمایه گذاری در نوآوری و عملکرد خلاق را به عنوان شاخص های سنجش عملکرد نوآوری مشخص کرده است که این نتایج که با عوامل به دست آمده در پژوهش حاضر مطابقت دارد.
در تحقیقی که توسط آنتونی رِد (۲۰۰۰) انجام گرفت شاخص های حمایت مدیریت از فرهنگ نوآوری، تمرکز بر مشتری یا بازار، ارتباطات داخلی و خارجی، استراتژی نوآوری منابع انسانی، تشکیل تیم و کار گروهی، مدیریت دانش و برون سپاری، رهبری، توسعه خلاق، وضعیت استراتژیک، ساختار انعطاف پذیر، بهبود مستمر و استفاده از تکنولوژی را به عنوان ابعاد نوآوری در سازمان های موفق شناسایی کرد که با عوامل شناسایی شده در پژوهش حاضر همخوانی نزدیکی دارد.
در تحقیقی که توسط کوئی چن و شو چن (۲۰۱۰) با عنوان شناسایی یک سیستم حمایت از نوآوری برای موسسات آموزش عالی تایوان انجام گرفت، شاخص هایی را برای حمایت و ارزیابی نوآوری را شناسایی کرد که عبارتند از، تحقیقات آکادمیک، فرایند اداری، اعضای هیئت علمی و کارمندان، توسعه بازار، ساختار سازمان، فرهنگ سازمان و سبک رهبری می باشد که با نتایج حاصل از تحقیق حاضر همخوانی دارد.
در تحقیقی که توسط چی هسیو و همکارانش (۲۰۱۰) با عنوان عوامل موثر بر نوآوری سازمانی مدارس در مؤسسات و دانشگاه های فنی انجام گرفت، ۷ شاخص را معرفی کردند که عبارتند از: رهبری، امور اداری، امور دانشجویی، دستورالعمل و برنامه آموزشی، توسعه تخصص معلمان و استفاده از منابع و فضای دانشگاهی می باشد که در ابعاد رهبری، امور دانشجویی، منابع و فضای دانشگاه با تحقیق حاضر همخوانی دارد.
علاوه بر آنچه که گفته شد در این پژوهش با بهره گرفتن از مدل به دست آمده از نوآوری، عملکرد نوآوری ۶ دانشگاه مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایج این پژوهش نشان می دهد که دانشگاه های جامع گرگان، گنبد کاووس، جامع سمنان، صنعتی شاهرود، علوم پزشکی گرگان و منابع طبیعی گرگان به ترتیب در ایجاد نوآوری عملکرد بهتری داشته اند.
۵-۳- پیشنهاد های پژوهش
این پژوهش راهنما و سندی برای کمک به مسئولان به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر نوآوری دانشگاهها می باشد. شناسایی مهمترین عوامل تأثیر گذار بر نوآوری در دانشگاهها باعث می شود که دانشگاهها با تقویت این عوامل بستری مناسب برای پرورش افراد و تعالی دانشگاهها فراهم کنند. همچنین استفاده از مدل نوآوری و ارزیابی دانشگاهها با بهره گرفتن از این مدل باعث می شود که اطلاعات کافی و دقیق در مورد عملکرد نوآوری دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ایجاد شود و تدوین سیاست های مناسب و انجام تحلیل های دقیق و هدفمند را ممکن می سازد. بنابراین ارزیابی نوآوری در دانشگاهها با بهره گرفتن از مدل به دست آمده در این پژوهش باعث می شود که مدیران دانشگاهها اطلاعاتی را به دست آورند و دانشی را کسب کنند که از آن برای توسعه و بهبود نوآوری در دانشگاه و همچنین از آن در تأسیس دانشگاههای جدید که در آینده انجام می گیرد استفاده کنند تا دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مطابق با عوامل و معیار هایی باشد که در ایجاد و حمایت از نوآوری در دانشگاهها مناسب هستند.
با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاداتی مطرح می باشد که این پیشنهادات را در غالب دو بخش پیشنهادات علمی و پیشنهادات کاربردی مطرح می کنیم:
الف) پیشنهادات علمی

 

1. 1. پیشنهاد می شود مدیرانی به مدیریت سازمان ها اننتخاب و منصوب شوند که فرهنگ مشارکت و خلاقیت در آنها وجود داشته باشد، زیرا هرگاه مدیریت سازمان خود به مدت طولانی در محیط سنتی و ثابت استبدادی بوده و در آن محیط پرورش یافته باشد و به فنون خلاقیت و نوآوری به عنوان فعالیت های ضروری و حیاتی باور و اعتقاد نداشته باشد، فعالیت ها در این زمینه دوام و بقاء نخواهد یافت. به عبارت دیگر دگرگونی ها و نوآوری ها ابتدا باید از مدیریت سازمان شروع شود.

 

1. 1. با توجه به اینکه عصر امروزی عصر استفاده از فناوری اطلاعات و منابع دانش می باشد لذا برای ایجاد نوآوری پیشنهاد می شود که در تدوین استراتژی های سازمان، استفاده از منابع دانشی و فناوری اطلاعات گنجانده شود و همچنین با مشاوره و راهنمایی گرفتن از متخصصان دانشگاهی و تقویت مهارت های فنی و آموزشی، سازمان را به سمت یک سازمان نوآور هدایت کنیم.

 

1. 1. چون پایه و اساس خلاقیت و نوآوری بر نیروی انسانی اتکاء دارد، لذا باید حداکثر توجه را به نیروی انسانی داشت. بنابراین یکی از اقدامات مدیریت برای افزایش خلاقیت و نوآوری توجه به نیاز ها، علائق و انگیزه های کارکنان است. زیرا این عوامل هستند که برای بروز رفتاری مشخص، فرد را فعال می کند و به او نیرو می دهد. لذا توصیه می شود شرایطی را به وجود آورده شود که نیازهای مادی و معنوی کارکنان، به خصوص نیازهای مادی آنها در اوضاع و احوال فعلی کشور برآورده شود.

 

1. 1. با توجه به اینکه عصر امروزی عصر تغییر و تحولات بوده و جامعه، سازمان ها و رقبا همه در حال تغییر و تحول می باشند و همچنین با توجه به اینکه خلاقیت و نوآوری در ساختارهای سنتی و مکانیکی جایگاهی ندارد، لذا به منظور پاسخگویی به نیازهای موجود و رویارویی با نیازهای پیچیده و شتابندۀ آینده، مدیران باید بیشتر از ساختارهای انعطاف پذیر و ارگانیک استفاده نمایند.

 

1. 1. یکی از اقدامات بسیار مهمی که برای ایجاد نوآوری در سازمان ها باید بکار گرفته شود استفاده از برنامه ریزی های بلند مدت در این زمینه و اتخاذ تصمیمات استراتژیک نوآوری می باشد.

 

1. 1. برای افزایش نوآوری در دانشگاهها پیشنهاد می شود که همایشات بیشتر و با کیفیت برگزار شود و دانشگاهها تعاملات علمی و بین المللی بیشتری با دانشگاههای دیگر داشته باشند و همچنین امکان رشد کمّی و کیفی فرصتهای مطالعاتی و سفرهای علمی به داخل و خارج از کشور را فراهم کنند.

 

1. 1. در بخش دانشجویی برای ارتقاء نوآوری در دانشگاهها نیاز به تقویت جایگاه سازمانی واحدهای تحصیلات تکمیلی، رعایت استانداردهای کیفی و حمایت از دانشجویان مستعد و برجسته می باشد. همچنین استفاده مناسب از توانمندی های دانشجویان و مشارکت آنان در انجام یافتن طرح های پژوهشی و هدایت پایان نامه های دانشجویی با اولویت موضوعات مهم و کاربردی باعث افزایش انگیزه و توان علمی دانشجویان می شود.

 

1. 1. در بعد سخت افزاری، نیاز به حمایت های مالی و پشتیبانی در ایجاد فضاهای فیزیکی و آزمایشگاهی و همچنین ایجاد مراکز پژوهشی با مشارکت صنعت در دانشگاهها می باشد.

 

ب) پیشنهادات کاربردی
همچنین در این پژوهش عملکرد نوآوری ۶ دانشگاه مورد ارزیابی قرار گرفت که با توجه به نتایج به دست آمده (با توجه به جدول ۴-۱۱) لازم است که اقدامات زیر به منظور رشد و توسعه نوآوری در این دانشگاهها ( سایر دانشگاه ها) طراحی و پیاده شود:

 

1. 1. میانگین امتیازاتی که دانشگاههای مورد ارزیابی در این پژوهش در عامل سبک مدیریت و فرهنگ سازمانی به دست آوردند نشان می دهد که سبک مدیریت و فرهنگ سازمانی در این دانشگاهها در وضعیت تقریباً خوب قرار دارد. همچنین دانشگاههای جامع سمنان، جامع گرگان و گنبد کاووس در بعد سبک مدیریت و فرهنگ سازمانی از عملکرد بسیار خوبی برخوردار بوده ولی دانشگاههای صنعتی شاهرود، منابع طبیعی گرگان و علوم پزشکی گرگان در این بعد از نوآوری عملکرد تقریباً متوسطی داشته اند که پیشنهاد می شود، مدیران در این دانشگاهها بیشتر از سبک رهبری مشارکتی استفاده کنند و فرهنگ همکاری در دانشگاه را تقویت کنند.

 

1. 1. همچنین میانگین امتیازاتی که دانشگاههای مورد ارزیابی در بعد مدیریت دانش و فناوری اطلاعات به دست آوردند نشان می دهد که به طور میانگین عملکرد این دانشگاه ها در این بعد از نوآوری خوب بوده و به طور جداگانه، دانشگاههای صنعتی شاهرود، منابع طبیعی گرگان و علوم پزشکی گرگان در بعد مدیریت دانش و فناوری اطلاعات نسبت به دانشگاههای جامع سمنان، گنبد کاووس و جامع گرگان از عملکرد ضعیفتری بر خوردار بوده که پیشنهاد می شود که جهت تقویت بعد مدیریت دانش و فناوری اطلاعات در این دانشگاهها از متخصصان دانشگاهی استفاده شود و همچنین استفاده از فناوری اطلاعات و منابع دانشی را به عنوان یک برنامه استراتژیک در سازمان خود بکار بگیرند تا بتوانند در زمینه نوآوری نسبت به گذشته عملکرد بهتری را داشته باشند.

 

1. 1. نتایج نشان می دهد که دانشگاهها به طور میانگین در بعد آموزش و بهسازی نیروی انسانی از عملکرد خوبی برخوردار بوده ولی به طور جداگانه دانشگاههای منابع طبیعی گرگان و علوم پزشکی گرگان نسبت به بقیه دانشگاههای مورد ارزیابی از عملکرد ضعیفتری برخوردار بوده که پیشنهاد می شود جهت تقویت بعد نیروی انسانی از دوره های آموزشی مناسبتر جهت تقویت مهارت کارکنان استفاده شود و همچنین مکانهای مناسبی را در اختیار اساتید دانشگاهی قرار دهند تا بتوانند با آرامش بهتری به امر پژوهش بپردازند.

 

1. 1. در بعد ساختار سازمانی نتایج نشان می دهد که دانشگاهها در این بعد از عملکرد بسیار خوبی برخوردار می باشند ولی به طور جداگانه دانشگاههای صنعتی شاهرود و علوم پزشکی گرگان نسبت به سایر دانشگاههای مورد ارزیابی عملکرد ضعیفتری داشته اند که پیشنهاد می شود که جهت تقویت این بعد از نوآوری این دانشگاهها از رسمیت زیاد خارج شوند و ساختار ارگانیک تری بکار بگیرند.

 

1. 1. نتایج نشان می دهد که دانشگاههای مورد ارزیابی به طور میانگین در بعد استراتژی سازمان و برنامه ریزی در امور دانشگاهی از عملکرد ضعیفی برخودار می باشند که جهت تقویت این بعد از نوآوری پیشنهاد می شود که دانشگاهها برنامه ریزی دانشگاهی را با رویکرد نوآوری تدوین نمایند و از استراتژی های نوآوری استفاده کنند.

 

1. 1. میانگین امتیازاتی که دانشگاههای مورد ارزیابی در بعد امور پژوهشی به دست آوردند نشان می دهد که عملکرد دانشگاهها در این بعد خوب بوده است ولی به طور جداگانه عملکرد دانشگاههای صنعتی شاهرود، منابع طبیعی گرگان و علوم پزشکی گرگان نسبت به دانشگاههای جامع سمنان، گنبد کاووس و جامع گرگان از عملکرد ضعیفتری برخوردار بوده است که جهت تقویت این بعد از نوآوری پیشنهاد می شود که رشد کمّی و کیفی همایش ها و نشست ها در سطح گروه، دانشکده، دانشگاه و ملّی و حمایت مادّی و معنوی از شرکت در همایش ها و نمایشگاههای علمی صورت گیرد.

 

1. 1. در بعد امور دانشجویی نتایج نشان می دهد که عملکرد دانشگاهها به طور میانگین خوب بوده ولی به طور جداگانه دانشگاههای منابع طبیعی گرگان و علوم پزشکی گرگان نسبت به سایر دانشگاههای مورد ارزیابی ضعیف می باشند که پیشنهاد می شود دانشگاهها جهت ارتقاء نوآری از توانمندی های دانشجویان استفاده کنند آنان را در انجام یافتن طرح های پژوهشی مشارکت دهند و پایان نامه های دانشجویی را با اولویت موضوعات مهم و کاربردی هدایت کنند تا از این طریق انگیزه و توان علمی دانشجویان را افزایش دهند.

 

1. 1. عملکرد دانشگاههای مورد ارزیابی در بعد سرمایه گذاری در نوآوری به طور میانگین بسیار خوب بوده ولی به طور جداگانه عملکرد دانشگاههای علوم پزشکی گرگان و منابع طبیعی گرگان نسبت به سایر دانشگاههای مورد ارزیابی ضعیفتر بوده که جهت تقویت این بعد پیشنهاد می شود دانشگاههاکتابخانه ها، مراکز اطلاع رسانی، آزمایشگاهها و کارگاهها را توسعه و تجهیز نمایند و همچنین فضاهای فیزیکی دانشگاهها را بازسازی و بهبود دهند تا زیر ساخت های مورد نیاز جهت خلاقیت و نوآوری در دانشگاهها فراهم شود.

 

۵-۴- محدودیت های تحقیق
هر تحقیقی در مسیر انجام خود با موانع و مشکلاتی روبرو است، در این تحقیق محدودیت های تحقیق عبارتند از:

 

1. 1. یکی از محدودیت های تحقیق، عدم همکاری مسئولین برخی دانشگاهها به منظور ارزیابی عملکرد نوآوری دانشگاههای تحت مسئولیت آنها می باشد.

 

1. 1. یکی دیگر از محدودیت های این تحقیق پرسشنامه می باشد. هر چند که تلاش های زیادی برای استاندارد کردن پرسشنامه انجام شد، ولی پرسشنامه نوعی قضاوت و سوء گیری پاسخ دهندگان را به همراه دارد و اگر پاسخ دهندگان اطلاعات تحریف شده را ارائه دهند، محقق معیارهای علمی برای ارزیابی پاسخ های دریافتی ندارد.

 

1. 1. محدودیت دیگری که وجود داشت عدم تمایل و همکاری اعضای هیئت علمی در پاسخگویی به پرسشنامه ها بود.

 

1. 1. عدم آشنایی کافی پاسخ دهندگان به پرسشنامه های سلسله مراتبی (مقایسات زوجی AHP).

 

1. 1. نبود و کمبود تحقیقات منسجم در خصوص موضوع نوآوری و محدودیت دسترسی به منابع علمی یکی دیگر از محدودیت هایی بود که پژوهشگر با آن مواجه بوده است.

 

۵-۵- تحقیقات آتی

 

1. 1. در تحقیقات آتی می توان از مدل به دست آمده در این پزوهش برای ارزیابی نوآوری دانشگاهها ومؤسسات مختلف آموزشی و پژوهشی استفاده کرد.

 

1. 1. از این مدل برای ارزیابی دانشکده هایی که در یک دانشگاه قرار دارند و یا دانشکده های دانشگاههای مختلف استفاده کرد.

 

1. 1. همچنین می توان به بررسی نحوه تأثیر متقابل هر کدام از عوامل مدل بر روی همدیگرپرداخت.

 

منابع