^a80/3

 

 

 

آبیاری در زمان کاشت وگلدهی

 

^b ۵۰/۳

 

^a30/5

 

^b ۵۰/۳

 

^b ۸۵/۲

 

 

 

آبیاری در زمان کشت

 

^c ۸۷/۲

 

^b ۸۰/۳

 

^c ۹۰/۲

 

^bc50/2

 

 

 

شرایط دیم

 

^c ۸۷/۲

 

^b ۷۵/۳

 

^c ۷۰/۲

 

^c33/2

 

 

 

میانگین­های دارای حروف مشترک در هر ستون اختلاف آماری معنی­داری باهم ندارند.
از عوامل مهم در رشد، توسعه و دوام سطح برگ­ها، رطوبت است، تنش خشکی با کاهش سطح برگ، انسداد روزنه­ها، کاهش فعالیت­های پروتوپلاسمی و تثبیت گاز کربنیک، کاهش سنتز پروتئین و کلروفیل سبب تقلیل فرایند فتوسنتز می­گردد (امام، ۱۳۷۲). هانسون و هیتز ثابت کرده ­اند که پتانسیل آب برگ میزان فتوستز را مستقیماً تحت تاثیر قرار می­دهد با افزایش تنش آب فتوسنتز تا نقطه فتوسنتز کاهش می­یابد و به طور مستقیم بر فرایندهای بیوشیمیایی مربوط به فتوسنتز اثر گذاشته و به طور غیر مستقیم ورود گاز کربنیک به داخل روزنه­ها را که به علت تنش آب مسدود باشند را کاهش می­دهد (فائو، ۲۰۰۵). در شرایط تنش (گرما و خشکی) کاهش ماده خشک می ­تواند به دلیل فشار آماس سلول ناشی از کاهش سطح برگ گیاه همچنین کاهش نرخ فتوستنزی به دلیل محدودیت­های بیوشیمیایی ناشی از کمبود آب از قبیل کاهش رنگدانه­های فتوستنزی به خصوص کلروفیل­ها باشد (لاولور^[۱۸۴]، ۲۰۰۲). تأخیر در کاشت و افزایش میانگین دما در فصل رشد باعث کاهش طول مراحل نمو از جمله دوره آغازش برگ می­ شود، لذا تعداد برگ­ها و اندازه­ آنها کاهش می­یابد (قاضی و کاراکی^[۱۸۵]، ۱۹۹۹: سینگ و همکاران، ۱۹۹۷). به­ویژ با تشریح فیزیولوژیکی غلات تحت تنش اظهار داشته تنش رطوبتی موجب کاهش فتوسنتز، پیری زودرس و ریزش برگ­های پایین گیاه می­گردد (بویر^[۱۸۶]، ۱۹۹۵).
۴-۲ صفات مورفولوژیک
۴-۲-۱ تعداد شاخه­ های فرعی
نتایج تجزیه واریانس حاکی از اثر معنی­دار تیمار تاریخ کاشت، آبیاری و اثر متقابل آن­ها بر تعداد شاخه­ های فرعی در سطح احتمال خطای یک درصد بود (جدول۴-۴). برش­دهی اثر متقابل نشان می­دهد که سطوح آبیاری در تاریخ کاشت دوم، سوم و چهارم در سطح یک درصد معنی­دار بودند (جدول۴-۵). مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین تعداد شاخه فرعی در تاریخ کاشت ۲۵ آبان با میانگین ۷۵/۱۰۷ عدد و در سطح آبیاری کامل به­دست آمد. در همه تاریخ کاشت­ها نیز بیشترین تعداد شاخه فرعی مربوط به سطح آبیاری کامل بود. کمترین تعداد شاخه فرعی در تاریخ کاشت ۱۰ آبان و در شرایط دیم با میانگین ۳۴ عدد به­دست آمد که با آبیاری زمان کاشت تفاوت معنی­داری ندارد (جدول۴-۶).

 

 

جدول ۴-۴ تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک

 

 

 

منابع تغییرات

 

 

 

مجموع مربعات

 

 

 

درجه آزادی

 

تعداد شاخه فرعی

 

ارتفاع بوته

 

قطر ساقه

 

 

 

بلوک ®

 

۳

 

^۰۰۰۲/۰ ۵۴/۹۳۶

 

^۰۶۹۱/۰ ۶۸/۲۱۳