فصل چهارم: یافته های تحقیق ۷۵
مقدمه ۷۶
۴-۱- یافته های توصیفی ۷۶
۲-۲- یافته های استنباطی ۸۴
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری ۹۷
۵-۱- بحث و نتیجه گیری یافته های تحقیق ۹۸
۵-۲- پیشنهادهای پژوهشی ۱۰۲
۵-۲-۱- پیشنهادات اجرایی ۱۰۲
۵-۲-۲- پیشنهادات پژوهشی ۱۰۲
۵-۳- محدودیت های پژوهش ۱۰۲
فهرست منابع ۱۰۵
پیوست ها ۱۱۸
فهرست جداول
جدول شماره ۴-۱- فراوانی و درصد دانش آموزان بر اساس جنسیت ۷۶
جدول شماره ۴-۲- فراوانی و درصد دانش آموزان بر اساس رشته تحصیلی ۷۶
جدول شماره ۴-۳- جدول توافقی فراوانی دانش آموزان بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۷۷
جدول شماره ۴-۴- میانگین و انحراف معیار متغیرعملکرد تحصیلی دانش آموزان نمونه پژوهش ۷۷
جدول شماره ۴-۵- میانگین و انحراف معیار عملکرد تحصیلی (معدل) به تفکیک جنسیت ۷۷
جدول شماره ۴-۶- میانگین و انحراف معیار عملکرد تحصیلی دانش آموزان به تفکیک رشته تحصیلی ۷۸
جدول شماره ۴-۷- میانگین و انحراف معیار انگیزش تحصیلی در کل دانش آموزان نمونه پژوهش ۷۸
جدول شماره ۴-۸- میانگین و انحراف معیار انگیزش تحصیلی به تفکیک جنسیت ۷۸
جدول شماره ۴-۹- میانگین و انحراف معیار انگیزش تحصیلی به تفکیک رشته تحصیلی ۷۹
جدول شماره ۴-۱۰- میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی ۸۰
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
جدول شماره ۴-۱۱- میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی به تفکیک جنسیت ۸۱
جدول شماره ۴-۱۲- میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی به تفکیک رشته تحصیلی ۸۲
جدول شماره ۴-۱۳- همبستگی میان انگیزش تحصیلی و سازگاری اجتماعی ۸۴
جدول شماره ۴-۱۴- همبستگی میان انگیزش تحصیلی و سازگاری اجتماعی به تفکیک جنسیت ۸۶
جدول شماره ۴-۱۵- همبستگی میان انگیزش تحصیلی و سازگاری اجتماعی به تفکیک رشته تحصیلی ۸۷
جدول شماره ۴-۱۶- مراحل ورود متغیرهای پژوهش در مدل رگرسیون ۸۸
جدول شماره ۴-۱۷- خلاصه مدل رگرسیون بر اساس متغیرها ۸۸
جدول شماره ۴-۱۸- نتایج تحلیل واریانس متغیر پیشبین ۸۹
جدول شماره ۴-۱۹- نتایج آزمون t و ضرایب مربوط به متغیر پیشبین ۸۹
جدول شماره ۴-۲۰- میانگین و انحراف معیار انگیزه درونی دانش آموزان براساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۰
جدول شماره ۴-۲۱- تحلیل واریانس عاملی انگیزه درونی بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۰
جدول شماره ۴-۲۲- میانگین و انحراف معیار انگیزه بیرونی بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۱
جدول شماره ۴-۲۳- تحلیل واریانس عاملی انگیزه بیرونی بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۱
جدول شماره ۴-۲۴- میانگین و انحراف معیار بی انگیزگی بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۲
جدول شماره ۴-۲۵- تحلیل واریانس عاملی بی انگیزگی بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۲
جدول شماره ۴-۲۶- میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی دانش آموزان براساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۳
جدول شماره ۴-۲۷- تحلیل واریانس عاملی سازگاری اجتماعی بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۴
جدول شماره ۴-۲۸- میانگین و انحراف معیار عملکرد تحصیلی براساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۵
جدول شماره ۴-۲۹- تحلیل واریانس عاملی عملکرد تحصیلی بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی ۹۵

فصل اول

طرح کلی پژوهش

۱-۱- مقدمه:

انگیزه­ها[۱] نیروهای محرکی هستند که در موجود زنده، حالتی از نشاط و فعالیت را بر می­انگیزند.انگیزه‌ها عامل بروز رفتار هستند و او را به سوی هدف یا هدفهای مشخصی راهنمایی می­ کنند. آنها، وظایف ضروری و مهمی برای موجود زنده انجام می­دهند. انگیزش به معنای وسیع و تحت عنوان علت یا چرایی رفتار،تمامی روانشناسی را در بر می­گیرد(خداپناهی، ۱۳۸۵: ۱۹).
انگیزه پیشرفت تحصیلی به عنوان یکی از انگیزه­های روانی است. انسان خواهان پیشرفت و ترقی در تمام ابعاد زندگی می­باشد، یکی از این پیشرفت­ها که خود نیز می ­تواند زمینه­ ساز پیشرفت­های دیگر باشد پیشرفت تحصیلی به عنوان ملاک ارزیابی و گزینش افراد در مراحل مختلف شغل و رشته تحصیلی می­باشد. از مهمترین عواملی که می ­تواند در یادگیری توأم با موفقیت یادگیرنده نقش داشته باشد، انگیزه پیشرفت تحصیلی است. دانش ­آموزان با باورهای انگیزشی مثبت، همچون حفظ اهداف درونی برای یادگیری و نیاز به پیشرفت تحصیلی بالا، بیشتر از دانش ­آموزان دارای باورهای انگیزشی پایین در پردازش عمیق، بسط و سازماندهی تکالیف، درگیر می­شوند. انگیزش درونی یکی از تعیین­کننده های گرایش به مطالعه و یادگیری است و ترس از شکست در افراد با انگیزه درونی پایین، دیده شده است ( قربانی، ۱۳۸۶: ۱). سازگاری اجتماعی یک سازه کلان است که دسته ای از مؤلفه های خاص را در بر می­گیرد که روی هم رفته عمکرد تحصیلی مطلوب را پیش بینی می­ کنند (والز و لیتل[۲]، ۲۰۰۵). عوامل گوناگونی از جمله عوامل تحصیلی، رفتاری و اجتماعی به منظور تشکیل الگوهای سازگاری، با هم و به عنوان یک نظام یکپارچه عمل می­ کنند و بر هم تاثیر متقابل دارند. انواع انگیزه های درونی و بیرونی اثر متفاوتی بر عملکرد تحصیلی و سازگاری اجتماعی دارد. در این میان انگیزش درونی می تواند نقش تسهیل گرانه­ای را در سازگاری اجتماعی داشته باشد و انگیزش بیرونی اثر مخربی بر سازگاری اجتماعی خواهد داشت (ملنیک[۳] و همکاران، ۲۰۰۸).

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

۱-۲- بیان مسأله:

در نظام آموزشی ایران، ملاک قضاوت و ارزیابی موفقیت و عدم موفقیت همه ارکان آموزشی از جمله رویکرد کلی نظام، گروه آموزش دهندگان، سیستم مدیریت و دانش ­آموزان در قالب متغیر عملکرد تحصیلی نمود پیدا می­ کند. بنا بر این همه دست اندر کاران آموزش همواره در تلاش برای رسیدن به مولفه­ها و فرایندهایی هستند که عملکرد تحصیلی دانش ­آموزان را بهبود بخشند. عملکرد تحصیلی به عنوان نمود عینی نتیجه و برآیند همه فعالیت­های آموزشی، به جنبه­ های قابل مشاهده یادگیری اشاره می­ کند. عملکرد همان محصول یادگیری است و ما با مشاهده تغییرات حاصل در عملکرد شخص استنباط می­کنیم که در او یادگیری اتفاق افتاده است. عملکرد تحصیلی، همان نتایج عملکردی است که نشان می­دهد یک دانش ­آموز تا چه حد به اهداف خاص مورد نظر در فعالیت­های آموزشی رسیده است (وولفولک، ۲۰۰۷).
نتایج پژوهش­های کوپر[۴] نشان داده که علاوه بر ساختار و محتوای آموزشی کلاس، عوامل گوناگونی از جمله سلامت روان، توانایی­های شناختی، عوامل انگیزشی، هیجان­ها و ویژگی­های فردی و خانوادگی نقش عمده­ای در سطح عملکرد تحصیلی دانش ­آموزان دارند (پاشایی و همکاران، ۱۳۸۸).
گیج و برلاینر[۵] (۱۹۹۶)، انگیزه را به موتور یا فرمان اتومبیل تشبیه می­ کنند که شخص را برای رسیدن به هدف خاصی وادار به فعالیت می­ کند (ظهیری ناو و رجبی، ۱۳۸۸: ۷۰). انگیزه تحصیلی، انگیزه روانشناختی فراگیری است که با اثرگذاری بر انواع مختلف فعالیت­های تحصیلی به تمایل فرد برای رسیدن به هدف­های تحصیلی اشاره دارد. این سازه با حصول آگاهی از چگونگی تأثیر فرایند­های شناختی–انگیزشی شخص روی فعالیت­هایی که برای پیشرفت تحصیلی وی اهمیت دارند، برآورد می­ شود (شهنی ییلاق و همکاران، ۱۳۸۴: ۴۸ ).
در نظام طبقه ­بندی دسی[۶]، شوارتز[۷] و رایان[۸] (۱۹۸۵ )، افراد، در سه نوع جهت­گیری انگیزشی قرار می­­گیرند: افراد با جهت­گیری انگیزشی بیرونی[۹]، افراد با جهت­گیری انگیزشی درونی[۱۰] و افراد بدون انگیزه[۱۱](بحرانی، ۱۳۸۴: ۱۰۵). افرادی که دارای انگیزش درونی هستند، برای خود اهدافی تعیین می­ کنند و در جهت رسیدن به آن می­کوشند. در واقع اگر آنان احساس کنند که در انجام فعالیت­های مورد علاقه خود، در فشار هستند؛ سطح انگیزش یا علاقه درونی آن ها کاهش می­یابد. افراد با انگیزش بیرونی به جای تمرکز بر تکلیف و احساس رضایت، با انجام خوب آن، در انتظار نوعی پاداش یا تنبیه اجتماعی هستند. افراد بدون انگیزه، مانند افرادی که دارای انگیزش بیرونی هستند خود را شایسته نمی­دانند. این افراد، در مقایسه با همسالان خود که دارای انگیزش بیرونی هستند، بعد از مدت­ها تلاش برای انجام تکلیف و صرف انرژی و وقت، آن را رها می­ کنند. ادراک شایستگی و کنترل در آنان، چنان پایین است که در موقعیت­ها احساس درماندگی می­ کنند.کوشش برای این افراد یک عمل بی­فایده است. آنان موفقیت و شکست­های خود را نتیجه عوامل بیرونی و کنترل ناپذیر می­دانند (دسی، اسکوارتز، شین من[۱۲]، و رایان: ۱۹۸۱، به نقل از بحرانی، ۱۳۸۴: ۱۰۵).
علاوه بر انگیزش که تا حد زیادی ناظر بر عوامل فردی یادگیری است، یادگیری در محیط و در کنش با دیگران انجام می­ شود. هر انسانی آگاهانه یا ناآگاهانه می­کوشد تا نیازهای متنوع و گاه متناقضش را در محیط زندگی خود برآورده کند، و از آنجا که باید نیازهای خود را در قالب ساخت اجتماعی برآورده کند، سازگاری او لاجرم سازگاری اجتماعی است (والی پور، ۱۳۶۰، به نقل از مظاهری و افشار، ۱۳۸۸).
سازگاری اجتماعی[۱۳] به عنوان مهمترین نشانه سلامت روان از مباحثی است که در دهه­های اخیر توجه بسیاری از جامعه­شناسان، روان­شناسان و به ­ویژه مربیان را به خود جلب کرده است (نظیری، ۱۳۸۱، به نقل از مظاهری و همکاران، ۱۳۸۵ :۱۷). از دیدگاه انجمن روانشناسی آمریکا سازگاری اجتماعی هماهنگ ساختن رفتار به منظور برآورده ساختن نیازهای محیطی است که غالباً مستلزم تکانه­ها، هیجانات یا نگرش­ها می­باشد (حجاری و همکاران، ۱۳۸۵: ۵۲). گودشتاین و لانیون[۱۴](۱۹۹۵، به نقل از خوش کنش و همکاران، ۱۳۸۹) سازگاری را فرایند پیوسته­ای تعریف کرده ­اند که در آن، تجارب یادگیری اجتماعی شخص توانایی و مهارت­ هایی را فراهم می­سازد که از آن طریق می­توان به ارضای نیاز­ها پرداخت.
پژوهشهای متعددی در نظام­های آموزشی مختلف انجام شده است و به صورت تجربی نیز رابطه و اثر مثبت و معنادار عوامل انگیزشی و سازگاری اجتماعی را با عملکرد تحصیلی نشان داده است. این در حالی است که در نظام آموزشی ایران و به ویژه در شهر ابرکوه، پژوهشی که به طور خاص و با روش علمی رابطه این متغیرها را بررسی کرده باشد، انجام نشده است. لذا در این تحقیق، رابطه عوامل انگیزش تحصیلی و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی در دوره متوسطه به عنوان یک نیاز اساسی در برنامه ریزی­های آموزشی بررسی شد.

۱-۳- اهمیت و ضرورت پژوهش:

انگیزه­ها نیرویی قوی در فرایند یاددهی-یادگیری هستند، به طوری­که حتی غنی­ترین و بهترین برنامه ­های کارآموزی و آموزش سازماندهی شده نیز در صورت فقدان انگیزه در فراگیران، سودمند نخواهند بود. یکی از مهم­ترین مسایل تأثیرگذار بر پیشرفت تحصیلی دانش ­آموزان انگیزه می­باشد. انگیزه تحصیلی یکی از ملزومات یادگیری به حساب می ­آید و چیزی است که به رفتار شدت و جهت می­بخشد و در حفظ تداوم آن به یادگیرنده کمک می­ کند. در واقع انگیزه آن چیزی است که به یادگیرنده انرژی می­دهد و فعالیت­های او را هدایت می­ کند. از آنجا که انگیزه تحصیلی مستقیماً با میزان یادگیری و پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان در ارتباط است، لازم است برای ایجاد یک نظام آموزشی موفق و پویا به این امر مهم توجه بیشتری شود. کم توجهی نسبت به مشکلات دانش ­آموزان بی­گمان سبب تراکم و گره خوردن مشکلات با یکدیگر و به وجود آمدن نابسامانی­های روحی و آموزشی مختلف برای آنان خواهد شد. چنین غفلت­هایی از یک طرف باعث اتلاف منابع انسانی و از طرف دیگر باعث افت کیفیت نیروی انسانی می­ شود. متاًسفانه یکی از مشکلات شایع نظام­های آموزشی در بسیاری از کشورها، پایین بودن سطح انگیزه تحصیلی در بین یادگیرندگان می­باشد که سالانه زیان­های علمی، فرهنگی و اقتصادی زیادی را متوجه دولت­ها و خانواده­ها می­ کند و نظام آموزشی کشورها را با افت تحصیلی مواجه می­سازد(رمضانی و افشار، ۱۳۸۹: ۱۲).
عکس مرتبط با اقتصاد
انگیزش نمی ­تواند از چارچوب اجتماعی که آن را احاطه کرده است جدا شود. در درون هر جامعه، یک سری ارزش­های اجتماعی و اهداف فرهنگی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. افراد آدمی فقط با غذا و آب زندگی نمی­ کنند، بلکه انگیزه­هایی وجود دارند که شرایط اجتماعی و فرهنگی موجب بروز آن می­ شود. همچنین، انگیزش، در ارتباط با ارزش­های دیگران تغییر می­ کند. به عنوان مثال تحقیقات نشان می­دهد که یادگیری به­وسیله همکاری با یادگیرنده تسهیل می­ شود (دریسکول[۱۵]،۳۰۸:۱۹۹۳). ارتباط در کلاس درس، خواه شناختی و یا عاطفی باشد، انتقال دهنده یافته­ ها از فردی به فرد دیگر و از یک گروه به گروه دیگر است. به عنوان مثال، نگرشی که فرد دارد یا ادراکات شخصی او در انگیزه او تاثیر می­گذارد. رابطه بین انگیزش و پیامدهای مربوط به مدرسه مانند عملکرد تحصیلی و بهزیستی تحصیلی به خوبی جای خود را در تحقیقات آموزش و پرورش باز کرده است (دسی و رایان، ۲۰۰۰، به نقل از والز و لیتل، ۲۰۰۵).
انگیزش افراد در موقعیت­های تحصیلی پاسخ­ها، تمایلات و کنش­های آنها را تحت­تأثیر قرار می­دهد. این سازه نقش مهمی در تعلیم و تربیت دارد. به عبارت دیگر، افرادی که انگیزش درونی دارند، از سازگاری اجتماعی برخوردارند و برای موفقیت تحصیلی تلاش می­ کنند و بر این باورند که با سعی و کوشش خود می­توانند موفق گردند. با توجه به این مسائل، معلمان با شناخت انگیزش دانش ­آموزان می­توانند در زندگی اجتماعی افراد نیز تاثیرگذار باشند. تحقیقات نشان داده­اند که انگیزش با سطح فعالیت افراد در موقعیت­های یادگیری ارتباط دارد (پینتریچ[۱۶]،۲۰۰۰).

۱-۴- متغیرهای اساسی پژوهش

متغیر پیشبین اول: انگیزش تحصیلی (درونی، بیرونی و بی­انگیزه­گی)‬‬‬
متغیر پیشبین دوم: سازگاری اجتماعی‬‬‬
متغیرهای تعدیل کننده:جنسیت، رشته تحصیلی ‬‬‬
متغیر کنترل: مقطع تحصیلی، شهر محل سکونت و پایه تحصیلی
متغیر وابسته یا ملاک: عملکرد تحصیلی

۱-۵- اهداف پژوهش

۱-۵-۱- هدف کلی

هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه انگیزش تحصیلی وسازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دردانش ­آموزان پایه سوم دبیرستان شهرستان ابرکوهدر سال تحصیلی ۹۳-۱۳۹۲میباشد