ابزار پژوهش

تحقیق حاضر از نوع پژوهش های میدانی است. ابزار گرداوری اطلاعات در این تحقیق مقیاس کیفیت زناشویی، فرم تجدید نظر شده (RDAS)[147] بوده است.
این پرسشنامه توسط باسبی، کران، لارسن و کریستنسن ( به نقل از هولیست،کودی و میلر، ۲۰۰۵ بهتر است اصل منبع ارائه شود و اشاره ای به نقل قول نشود)ساخته شده است و ۱۴ سوال دارد. فرم اصلی این مقیاس ۳۲ سوال دارد که توسط اسپینر و بر اساس نظریهی لیوایز و اسپینر در مورد کیفیت زناشویی ساخته شده است ( به نقل از هولیست،کودی و میلر، ۲۰۰۵). برادبوری، فینچام و بیچ(۲۰۰۰) نیز پس از مطرح کردن نظریه‌ی خود در مورد کیفیت زناشویی، پرسشنامه ۱۴ سوالی را بعنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی کیفیت زناشویی معرفی می‌کنند. این پرسشنامه ی ۱۴ سوالی به صورت طیف ۶ تایی از ۰ تا ۵ نمره گذاری می‌شود، طوری که پاسخ کاملاً موافق نمره ی ۵ و پاسخ کاملاً مخالف نمره‌ی صفر می گیرد. این ابزار از سه خرده مقیاس توافق، رضایت، انسجام تشکیل شده است که در مجموع نمره کیفیت زناشویی را نشان می دهند و نمرات بالا نشان‌دهنده کیفیت زناشویی بالاتر است. خرده مقیاس توافق شامل عبارات ۱ تا ۶ می شود که با طیف۵ =توافقدائمداریم۴= تقریبًاتوافقدائمداریم۳ = گاهیتوافقداریم۲= اغلباختلافداریم۱= تقریبًاهمیشهاختلافداریم۰= همیشهاختلاف داریم نمره گذاری می شود. خرده مقیاس رضایت شامل عبارات ۷ تا ۱۰ می شود که با طیف۱ -همیشه۲–بیشتر اوقات۳ – اغلباوقات۴ – گاهی۵ – بندرت۶ – هرگز نمره گذاری می شود. خرده مقیاس انسجام شامل عبارات ۱۱ تا ۱۴ می شود که عبارت ۱۱ با طیف۱–هر روز، ۲- تقریباً هر روز، ۳- گاهی ۴- ۵ – بندرت۶–هرگز نمره گذاری می شود و عبارت ۱۲ تا ۱۴ با طیف۰ -هرگز۲ – کمترازیکباردرماه۳–ماهییکیادوبار، ۴-هفته اییکیادوبار۵-روزییکبار۵–بیشتر اوقات نمره گذاری می شود.
اصل پرسشنامه به زبان انگلیسی بوده که توسطمحقق اززبانانگلیسیبهفارسیبا دقتدرواژهگزینیبرگرداندهشد و برای اطمینان بیشتر از صحت ترجمه و مطابقت دو نسخه انگلیسی و فارسی، ترجمه فارسی آن در اختیار دو نفر مسلّط به زبان فارسی و انگلیسی قرار داده شد تا با بهره گرفتن از روش ترجمه معکوسآنرا به انگلیسی برگردانند، سپس مجدداً به زبان فارسی ترجمه شد. سر انجام روائی ظاهری و محتوایی آن توسط افراد متخصص (روانشناس خانواده، مشاور متخصص خانواده با رویکرد بوون) تعیین گردید و اصلاحات محدودی در آن انجام گرفت، بدین ترتیب، پس از چند مرحله بررسی، بازبینی و اعمال تغییرات و اصلاحات، فرم فارسی مقیاس برای اجرای پژوهش آماده شد.
تحلیل عاملی تأییدی، ساختار سه عاملی پرسشنامه را در آمریکا تأیید کرده است و روایی آن را نشان داده است(هولیست،کودی و میلر، ۲۰۰۵). پایایی پرسشنامه به شیوه ی آلفای کرونباخ در مطالعه ی هولیست ،کودی و میلر(۲۰۰۵) برای سه خرده مقیاس توافق، رضایت، انسجام به ترتیب از، ۷۹، ۸۰/۰ و ۹۰/۰ گزارش شده است.

متغیرهای پژوهش

متغیر وابسته عبارتند از کیفیت زندگی زناشویی بود.متغیر مستقل آموزش روایت درمانی بود.

روش اجرای پژوهش

بعد از انتخاب افراد در دو گروه آزمایش و گواه، پرسشنامه کیفیت زندگی زندگی دینر به این دو گروه داده شد وهر دو گروه به پرسشنامه ها پاسخ دادند. سپس برای زوجین گروه آزمایش جلسات آموزش روایت درمانی به صورت گروهی اجرا شد. برای گروه کنترل جلسات آموزش تشکیل نشد. پس از اتمام این جلسات از دو گروه آزمایش و کنترل آزمون های کیفیت زندگی زناشویی گرفته شد. تعداد جلسات آموزشی هشت جلسه بود. این جلسات هر هفته در دو روز برای دو گروه به مدت دو ساعت تشکیل می شد. سرفصل محتوای جلسات آموزش روایت درمانی در جدول ارائه شده است. شرح کامل جلسات در پیوست آمده است.
جلسه اول :ازاعضاخواستهشدکهاهدافخودراازحضوردراینکارگاهبیانکنند/ بیانقواعدبنیادینکارگاهتوسطپژوهشگر/ حضورمنظم/ انجامتکلیف/ بیاناصلرازداریوارزشجلساتآموزشیبرایاعضا
جلسهیدوم:شرح مکفیدربارهاهداف،ارزشها،ومحتوایدرمانی / ایجادموقعیتاشتراکیدردرمانومحوریتدادنبهمراجع / شرحداستانمشکلدار/ گوشدادندقیقبهجزئیاتزبان مراجع/ نامگذاریمشترکمشکلباتوجهبهاولویتبهواژههاوزبانمراجع.
جلسهیسوم: گوشدادندقیقبهزبانوواژه هاواستعارههایمراجع/ استفادهاززبان
برونسازیوجداسازیمشکلازهویتوارتباطاتمراجع /بررسیروایتبیانشدههریکازاعضاازدیددیگراعضایگروه
جلسهچهارم: چالش در گروه
هدفجلسه: بهچالشکشیدن
داستانوارائهکدورنمایتوضیحیخارجازمشکلبهافرادمی باشد.مراجعبهتوصیفروایتهایکوچکوبرونیسازیمشکلیپردازد.بهطوریکهبینخودومشکلتفاوتقائلمیشود.همچنینافرادتشویقمیشوندازطریقپرسشهایتأثیرگذار،عقایدوواکنش هایشانرادر مشکل/ ساختشکنیروایتهای مشکل دار بازمعنایییا زدنبرچسبجدیدبرایمشکلمطرحنمودنروایتهایجایگزینومرجح / کمکبهکسبآگاهیوقدرتواحساسعاملیتشخصیوامیددرمراجعازطریقبهبحثگذاشتنپیامدهایمنحصربهفرد/ تشویقاعضابهرفتارهایمغایرباداستانسرشارازمشکلدرفاصلهیبینجلسات
جلسه پنجم: نامگذاریمشکل/ ساختشکنیروایتهایمشکل دار/ بازمعنایییازدنبرچسبجدیدبرایمشکلمطرحنمودنروایتهایجایگزینومرجح / کمکبهکسبآگاهیوقدرتواحساسعاملیتشخصیوامیددرمراجعازطریقبهبحثگذاشتنپیامدهایمنحصربهفرد/ تشویقاعضابهرفتارهایمغایرباداستانسرشارازمشکلدرفاصلهیبینجلسات
جلسهششم:پرسشازمراجعدربارهاستثناهاومواردمنحصربهفرد.
زمانیکهمراجعتحتفشارمشکلنبوده / تمرکزوتأکیدبرجزئیاتاحساساتوتفکراتورفتارهایاینمواردمنحصربهفرد ، بسطاینمواردمنحصربهفردبهحال.
جلسهیهفتم:درمیانگذاشتنقصهیخویشتوسطاعضاباگروه
الف) گفتگودربارهافرادمهمزندگی وی درگذشتهواکنونجهتیادآوریمشکلاتحلنشده. انواعمهارتهاعبارتندازمهارتهایحرفزدن:هریکازطرفخودشانحرفبزنند / اطلاعاتحسیخودشانراتوصیفکنند/ بیانافکار/ بیاناحساسات/ طرحخواسته ها
ب)مهارتهایگوشدادندرخواستازمراجعجهتنوشتننامههایپستنشده . بخشیدن،فراموشکردنویارهاکردنافرادزورگووسوءاستفاده کنندوکسانیکهدرگذشتهموجبخاطراتناخوشایندبرای
مراجعبودهاند.
جلسهیهشتم: مروربرخاطراتواقدامات احتمالی
مراجعدربارهمطالبجلسهقبل/ گفتگودرموردتجربه هایمثبتوروایتهایجایگزین / دوبارهگوییوتثبیتروایتهایجایگزین/ تأییدوتصدیقروایتهایجایگزینمراجع. ارزیابینتایجحاصلازروایتدرمانیورفعنقایص. بیشترکارروایتدرمانیشاملگفتنودوبارهگوییاست. درمان،زمانیپایانمییابد کهمراجعاحساسکندروایتشتغییرکرد.

روش تجزیه تحلیل داده ها

در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی(تحلیل کواریانس) و نرم افزار آماری spss استفاده شد.

فصل چهارم

یافته های پژوهش

۴-۱-مقدمه

در فصل حاضر، تحلیل داده ها در دو قسمت آمارههای توصیفی و استنباطی تنظیم شده است. در بخش توصیفی از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد استفاده گردید. در بخش استنباطی از آزمون تحلیل کوواریانستک متغیره[۱۴۸] (آنکووا) استفاده و تحلیل داده ها نیز به کمک نرمافزار SPSS16 انجام شده است.

۴-۲-بخش اول: آمارههای توصیفی

از بین ۴۸ زن متاهل شرکتکننده در پژوهش حاضر، ۲۴ زن در گروه آموزش روایت درمانی و ۲۴ زن در گروه کنترل قبل و بعد آموزش با ابزارهای پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفتند. میانگین سن آزمودنیها ۵۱/۳۸ با انحراف استاندارد ۱۱/۶ بود که دامنهی سنی از ۲۹ تا ۵۳ سال به تفکیک گروه ها میشد.

جدول۱-۴: وضعیت سنی دو گروه آزمایش و کنترل

گروه ها

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.