مهمترین موانع عدم توفیق اسپانسرها در فرایند حمایت مالی در جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان فارس چه می باشد؟

مهمترین موانع عدم استفاده از اصول بازاریابی در جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان فارس چه می باشد؟

مهمترین موانع سطح پایین حرفه ای ورزش استان فارس در جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان فارس چه می باشد؟

مهمترین مشکلات حقوقی و رسانه ای در جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان فارس چه می باشد؟

مهمترین فقدان جنبه های تکنیکی در باشگاه ها در جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان فارس چه می باشد؟

مهمترین فقدان بسترهای جذب اسپانسرهای بین المللی در جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان فارس چه می باشد؟

مهمترین موانع در جذب حامیان مالی در ورزش قهرمانی استان فارس چه می باشد؟

۱-۶ قلمرو تحقیق

۱-۶-۱ قلمرو موضوعی

قلمرو موضوعی این پژوهش بررسی تاثیر موانع ساختاری-مدیریتی، موانع عدم توفیق اسپانسرها در فرایند حمایت مالی، موانع عدم استفاده از اصول بازاریابی، موانع سطح پایین حرفه ای ورزش استان فارس، مشکلات حقوقی و رسانه ای در جذب حامیان مالی، فقدان جنبه های تکنیکی در باشگاه ها و فقدان بسترهای جذب اسپانسرهای بین المللی در عدم حمایت مالی از ورزش قهرمانی استان فارس می باشد.

۱-۶-۲ قلمرو زمانی

قلمرو زمانی جمع آوری داده های این تحقیق در تابستان و پاییز سال ۱۳۹۳ صورت گرفت.

۱-۶-۳ قلمرو مکانی

قلمرو مکانی این تحقیق استان فارس بود.

۱-۷ محدودیت تحقیق

۱٫ نیاز به هماهنگیهای بسیار زیاد برای ملاقات کردن با مدیران شرکتها.
۲٫ دسترسی محدود به برخی منابع

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

۱-۸ تعریف واژهها و اصطلاحات

۱-۸-۱ تعریف نظری واژهها و اصطلاحات

۱-۸-۱-۱ ورزش قهرمانی
عبارت است از ورزشهای رقابتی و سازمان یافتهای که ورزشکاران ماهر برای کسب جایگاه رتبه مند در آن شرکت میکنند.
۱-۸-۱-۲ شرکت خصوصی
شرکتی که بیش از ۵۰ درصد سهام آن متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی باشد، به طوری که تصمیمگیری در مورد مسائل آن بدون نیاز به آراء اعضاء دولتی میباشد.
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)
۱-۸-۱-۳ حمایت ورزشی
حمایت ورزشی را میتوان به عنوان سرمایهگذاری در فعالیتهای ورزشی، افراد و یا رویدادها برای دسترسی به بهره برداری بالقوه از مسائل تجاری مربوط به ورزش تعریف کرد.
۱-۸-۱-۴ حمایت مالی
حمایت مالی یک رابطه تجاری بین یک مهیا کنندهی وجوه، منابع یا خدمات برای یک فرد، رویداد یا سازمان است که در عوض حقوق و تداعی معانی را پیشنهاد میکند که ممکن است برای مزایای تجاری در عوض سرمایهگذاری حمایت مالی، استفاده شده باشند.
۱-۸-۲ تعریف عملیاتی واژهها و اصطلاحات
۱-۸-۲-۱ حمایت ورزشی
حمایت ورزشی به معنای ارائه کلیه خدمات در برگزاری رویداد یا مسابقه ورزشی می باشد.
۱-۸-۲-۲ حمایت مالی
حمایت مالی به معنای پرداخت هزینه های مالی در برگزاری رویداد ها و مسابقات در ازای استفاده از نام تجاری مسابقه یا رویداد. در تحقیق حاضر حمایت مالی در ورزش با بهره گرفتن از سوالات پرسشنامه سنجیده گردید.
فصل دوم
مبانی نظری تحقیق
این فصل شامل دو قسمت کلی میباشد که عبارتند از مبانی نظری و پیشینه تحقیق. در قسمت مبانی نظری درباره مباحث مختلف پیرامون بازاریابی ورزشی و حمایت مالی ورزشی صحبت خواهد شد و در قسمت پیشینه تحقیق به تحقیقاتی که در داخل ایران و خارج ایران در زمینه این پژوهش انجام شده می‌پردازیم و در انتهای این قسمت از این تحقیقات نتیجهگیری کلی خواهد شد.

۲-۱ بازاریابی

تعریفهای گوناگونی برای بازاریابی بیان شده است. در یک تعریف ساده، بازاریابی عبارت است از: تامین رضایت مشتری به شیوهای سودآور (محرم زاده،۱۳۸۵). امروزه صاحب نظران؛ بازاریابی را فرایند ارضای نیازها و خواسته های بشر تعریف میکنند، به نظر فیلیپ کاتلر ، برجسته ترین صاحبنظر در این رشته، بازاریابی عبارت است از فعالیتی انسانی در جهت ارضای نیازها و خواسته ها از طریق فرایند مبادله. منشا و رکن اساس نظام بازاریابی، نیازها و خواسته های انسان است (روستا احمد و همکاران،۱۳۸۳). تفاوت بین بازاریابی و فروش بیشتر از شباهت آنهاست. فروش روی نیازهای فروشنده؛ بازاریابی روی نیازهای خریدار متمرکز است. با توجه به مرکز دانش کسب و کار، مفهوم بازاریابی فلسفهای است که شرکتها باید نیازهای مشتریانشان را تجزیه و تحلیل کنند و در آن زمان تصمیم بگیرند که آنها را بهتر از رقیب راضی کنند به علاوه؛ با وجود تصورهای غلط، بازاریابی همیشه تبلیغات نیست در حقیقت تبلیغات فقط شامل یک بخش کوچکی از کل آمیخته بازاریابی است. متغیرهای آمیخته بازاریابی بر اساس ویژگیهای صنعت همچنانکه آنها به سختی به وسیله گرایشات صنعت جهانی و محلی تحت تاثیر قرار گرفتهاند در روش های منحصر به فردی بیان خواهند شد(ژولیه،۲۰۰۴).

۲-۲ بازاریابی ورزشی

بازاریابی ورزشی شامل تمام فعالیتهایی است که طراحی شده تا نیازها وخواسته های مشتریان ورزش را بوسیله فرایند تبادل برطرف سازد بازاریابی ورزشی در دو محور اصلی توسعه یافته است: بازاریابی خدمات و محصولات ورزشی مستقیماً با مشتریان ورزش و بازاریابی خدمات و محصولات صنعتی و مشتری دیگر بوسیله استفاده ازترویجات ورزش (مولین[۷]،۲۰۰۷). پیتس و استاتلر در سال ۱۹۹۶ بازاریابی ورزشی را به عنوان فرایندی از فعالیتهای طرح ریزی و اجرای برای محصول، قیمت گذاری، ترویج و توزیع یک محصول ورزشی به منظور ارضای نیازها و امیال مشتریان که اهداف سازمانی را نیز بدست میآورد تعریف میکند(ریکرت،۲۰۰۵).
لویس و اپنزلر[۸] (۱۹۸۵) بازاریابی ورزشی را با دو کاربرد بدین گونه تعریف میکنند.

بازاریابی ورزش- استفاده از متغیرهای آمیخته بازاریابی به منظور انتقال مزایای مشارکت در ورزش به مشتریان بالقوه.

بازاریابی بوسیله ورزش و استفاده از حمایتهای مالی به عنوان یک وسیله برای ترویج و تبلیغ محصولاتشان(ریکرت[۹]،۲۰۰۵).

در یک تعریف ترکیبی از شانک، ون هیردن و ایوانز به یک تعریف جامع تری از بازاریابی ورزشی دست پیدا میکنیم: بازاریابی ورزشی کاربرد ویژهایی از فرایندها و اصول بازاریابی برای محصولات و خدمات ورزشی میباشد؛ بازاریابی خدمات و محصولات ورزشی و غیر ورزشی به وسیله تداعی معانی از قبیل حمایت مالی با ورزش و بازاریابی رمزهای پنهان و بدنه ورزش، شخصیتها، رویدادهایشان، فعالیت‌هایشان، اعمالشان، استراتژی ها وجهه (تصویرشان) (ریکرت،۲۰۰۵).

۲-۳ حمایت مالی

حمایت مالی این پتانسیل را دارد که ابزار مراودات بازاریابی در قرن ۲۱ بشود. اگر کسانی که ازدیاد حمایت مالی را وسط دو دهه گذشته گواهی دادهاند باور کنیم این گمان آنقدر سخت نیست. اکنون بازاریابان حمایت مالی را به عنوان یک چاره ترویجی مؤثر در مقابل ابزارهای مراودهای دیگر میشناسند (کوسنس[۱۰]،۱۹۹۶).
از سال ۱۹۹۶، هنوز یک تعریف پذیرفته شده عمومی از حمایت مالی وجود ندارد. در مقاله های منتشر شده در انگلستان، ( تعریف مینگهام،۱۹۸۳) مکرراً دیده میشود. در تحقیقات فرانسوی زبان مکررأ به تعریف (دربایکس و همکاران، ۱۹۹۴) رجوع شده است، در حالیکه اغلب مقالات منتشر شده در آلمان تعریف (برون، ۱۹۸۷) را نقل کردهاند. فقدان اتفاق آرا در خصوص تعریف از این کشور به آن کشور به ابهامات باقیمانده در رابطه با ماهیت حمایت مالی و روشی که حمایت مالی به سبک-های دیگر مراودات نزدیک میشود برمیگردد (بجورن،۲۰۱۱).
با توجه به مقالات بازنگری شده ، حداقل توافقی وجود دارد که حمایت مالی وابسته به یک تبادل بین حامی مالی شده و حامی مالی است، و اهداف (مراودات) بازاریابی بوسیله بهره برداری از تداعی معانی بین آن دو دنبال میشود. ریسک به عنوان مشخصه ذاتی حمایت-مالی به دلیل پیش پینی ناپذیری سرانجام و یا اشاعه رویداد ملاحظه شده است. اگر افراد حمایت مالی شدهاند ریسک به طور ویژه بالا است (سگارا، ۱۹۸۶ و پیکوت[۱۱]،۱۹۹۸). هر چند، چندین ویژگی دیگر حمایت مالی باقی میماند تا بحث کنیم که یک خط واضح بین حمایت مالی و دیگر ابزار مراودات وجود دارد (بجورن[۱۲]،۲۰۱۱).
حمایت مالی یک رابطه تجاری بین یک مهیا کنندهی وجوه، منابع یا خدمات و یک فرد، رویداد یا سازمان است که در عوض حقوق و تداعی معانی را پیشنهاد میکند که ممکن است برای مزایای تجاری در عوض سرمایهگذاری حمایتمالی، استفاده شده باشند. با حمایت مالی، یک سازمان همکاری و کمک به جامعه محلی با یک نگاه به دیده شدن به عنوان همراه، مراقب و درگیربودن بیشتر در امور محلی را نشان میدهد. در یک دورنمای بیشتر تجاری، بعضی سازمانها از حمایتمالی به عنوان یک ابزار دستیابی به مخاطبان بیشتر استفاده میکنند (هاگ اسکولان،۲۰۰۸).
حمایت مالی به عنوان تدارک کمکهایی از قبیل پول، افراد، و تجهیزات به یک فرد، مقام صلاحیت دار، یا هیات (حمایت شده) بوسیله یک سازمان تجاری (حامی) با هدف کسب اهداف تجاری تعریف شده است (مینگهام، ۱۹۸۳ ، پوپ و ووگس،۱۹۹۸). امروزه، مؤسسات تاکید زیادی روی توانایی حمایت مالی در نشان دادن یک بازگشت در سرمایه دارند (اونجو،۲۰۰۴).
گراتون و تیلور(۱۹۸۵) دوباره گفته مینگهام(۱۹۸۳) را نقل میکنند که حمایت مالی را به عنوان تدارک کمک مالی و جنسی به یک فعالیت بوسیله یک سازمان تجاری با هدف کسب اهداف تجاری تعریف کرد. اهداف تجاری به عنوان نتایجی که منفعت مالی میآورند یا فروش را افزایش میدهند تفسیر شده‌اند(کوشاک،۲۰۰۴).
حمایت مالی بر اساس تئوری تبادل است که پیشنهاد میکند یک تبادل بین دو طرف یا بیشتر رخ خواهد داد اگر همهی طرفین درگیر احساس کنند که آنها به جای خدمات یا اجناسشان ، هدایای برابر دریافت میکنند(کوشاک،۲۰۰۴). هم حامی و هم تیم حمایت شده باید احساس کنند که رابطه سودمند است. مزیتها برای یک تیم ورزشی به طور مساعد مشهود هستند به طوریکه پول دریافت شده از یک حامی به اعتبار مالی عملیات سازمانی کمک میکند.هر چند، مزایایی دو طرفهایی که یک حامی برای خریدن حقوق بازاریابی دریافت میکند تا حدی مشکل ترند تا شناسایی شوند. مزایای حامی در یک تنوعی از روشها، اندازه گیری شدهاند شامل: زمان های هم ارز رسانه ، فراخوانی حامی و به رسمیت شناختن، انتقال تصویر، نگرش به سوی حامی، قصد خرید، تناسب حامی، و افزایش فروش(کوشاک،۲۰۰۴).
شرکتها دائمأ بوسیله گروه های مختلفی دعوت میشوند تا حامی رویدادها، فعالیتها، و امور با ارزش شوند. شرکتها همچنین به طور فعال در جستجوی محلهایی هستند که بتوانند نامشان را پیش روی عموم مردم بیاورند. برای مثال کوکاکولا[۱۳] یک دوره طولانی حامی شرکت کننده در بازیهای المپیک، جامهای جهانی، سوپر بولها[۱۴]، و جوایز آکادمی[۱۵] (مراسم دادن جوایز اسکار که هر ساله برگزار میشود) بوده است. بواسطه پرداختن مبالغ هنگفتی پول، کوکاکولا امیدوار است که توجه عمومی مطلوبی را بدست آورده و همچنین تداعی معانیش را با عالی ترین نوع رویدادها تلقی کند (کاتلر،۲۰۰۳).
شرکتها پول خوبی را بابت قرار دادن نامشان روی تجهیزات ورزشی از قبیل ساختمانها، دانشگاه ها، و استادیومها پرداخت میکنند تا نامشان را مقابل چشمان عموم مردم نگه دارند (کاتلر،۲۰۰۳).
شرکتها میتوانند حامی یک امر مهم باشند (از قبیل: بهتر خوردن، تمرین بیشتر، قرارملاقاتهای دکترمنظم، گفتن نه به داروی مخدر) در آنچه “بازاریابی با دلیل[۱۶]” (شراکت در امری که بیشتر مردم به آن اعتقاد دارند) نامیده شده است. بوسیله شراکت در امری که بیشتر مردم به آن اعتقاد دارند، شرکت میتواند شهرت مؤسسه را افزایش داده، آگاهی علامت تجاری را بالا برده، وفاداری مشتری را بیشتر کرده، بفروشد، و پوشش مطبوعات مورد نظر را افزایش دهد (کاتلر،۲۰۰۳).

۲-۴ مزایا و اشکالات حمایت مالی

۲-۴-۱ مزایایی حمایت مالی

شنک[۱۷] (۱۹۹۹) رایجترین مزایای درک شده با حمایت مالی را به صورت زیر بیان کرده است

ساخت انتقال تداعی معنی وجهه(تصویر) مثبت

برطرف کردن شایعه و تهمت رسانه ها

ایجاد آگاهی

نفوذ در ترجیحات عمومی

۱-۸ – سوالات پژوهش ۱۱
۱-۹ – مروری بر تحقیقات پیشین ۱۲
۱-۱۰- تعریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی ۱۵
فصل دوم: ‌ادبیات و مبانی نظری
۱-۲- مقدمه ۱۹
۲-۲ – رضایت شغلی و افزایش بهره وری ۲۲

بررسی اثربخشی طرحواره درمانی بر بهبود رضایت شغلی و کاهش فرسودگی شغلی کارکنان کارخانجات تولیدی توس چینی

۲-۳- رابطه شخصیت با موفقیت شغلی ۲۴
۲-۴- رابطه رضایت شغلی با شخصیت افراد ۲۵
۲-۵- تعاریف رضایت شغلی ۲۷
۲-۶- نظریه های رضایت شغلی ۳۳
۲-۷- شاخص های رضایت شغلی ۳۴
۲-۸- عوامل موثر بر رضایت شغلی ۳۵
۲-۹- رضایت شغلی و بهره وری ۳۸
۲-۱۰- عوامل موثر بر افزایش رضایت شغلی ۴۱
۲-۱۱- رضایت شغلی و تعهد سازمانی ۴۷
۲-۱۲- پیامدهای رضایت شغلی و عدم رضایت شغلی ۵۲
۲-۱۳- رضایت شغلی و عملکرد ۵۵
۲- ۱۴- اندازه گیری رضایت شغلی ۵۶
۲- ۱۵- تعهد سازمانی ۵۷
فصل سوم: ‌روش شناسایی تحقیق
۳-۱- مقدمه ۶۱
۳-۲- جامعه آماری ۶۱
۳-۳- روش جمع ‌آوری اطلاعات ۶۱
۳-۴- حجم نمونه و روش اندازه گیری ۶۲
۳-۵- روش تجزیه و تحلیل داده ها ۶۲
۳-۶- محدودیت های تحقیق ۶۲
۳-۷- ابزار اندازه گیری ۶۲
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
۴-۱- مقدمه ۶۶
۴-۲- آمار توصیفی ۶۷
۴-۳-آمار استنباطی ۱۲۱
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱- نتیجه گیری ۱۲۵
۵-۲- تفسیر نتایج تحقیق ۱۲۷
۵-۳- پیشنهادات ۱۲۸
۵-۴- پیشنهاد برای پژوهش های آینده ۱۲۹
۵-۵- فهرست منابع و مأخذ ۱۳۰
۵-۶- پیوست ها……………………………………………………………………………….۱۳۳
۵-۷-چکیده انگلیسی……………………………………………………………………..۱۴۳
چکیده :
برابر مطالعات انجام شده در حوزه ارتباطات انسانی، افراد بیش از هشتاد درصد اوقات بیداری خود را صرف برقراری ارتباط با دیگران می نمایند و این مسأله به ویژه در سازمان ها اهمیت ویژه ای می یابد تا جایی که سبک برقراری ارتباط مدیران با کارکنان تأثیر فراوانی بر روحیه کارکنان و رضایت شغلی آنان دارد.
هدف اصلی این پژ‍وهش مطالعه رابطه بین مهارت های ارتباطی مدیران، با رضایت شغلی کارکنان دانشگاه شاهرود. و اهداف فرعی عبارت است از شناسایی رابطه بین مهارت های ارتباط کلامی مدیران و رضایت شغلی کارکنان، شناسایی رابطه بین مهارت های ارتباط غیرکلامی مدیران و رضایت شغلی کارکنان ، شناسایی رابطه بین مهارت های ارتباط کتبی مدیران و رضایت شغلی کارکنان .
جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است از کارکنان دانشگاه شاهرود و محدوده زمانی سال ۱۳۹۳ .لذا این تحقیق با در نظر گرفتن معیار زمان، مقطعی؛ با توجه به میزان ژرفایی، پهناگر؛ با توجه به معیار وسعت، در جامعه شناسی خرد و با در نظر گرفتن معیار کاربرد، پژوهش کاربردی می باشد و در نهایت این که این پژوهش از نوع ترکیبی توصیفی و همبستگی می باشد.
نتایج این پژوهش نشان داد که :
بین مهارت های ارتباطی مدیران و رضایت شغلی کارکنان رابطه مستقیم و معنی‌داری وجود دارد؛ یعنی هر چه مهارت های ارتباطی بیشتر باشد رضایت شغلی نیز بیشتر است. همچنین از نتایج فرعی پژوهش حاضر چنین نتیجه‌گیری می‌شود که بین مهارت های ارتباط کلامی، ارتباط کتبی و ارتباط غیرکلامی با رضایت شغلی کارکنان رابطه مستقیم معنی‌داری وجود دارد. لذا فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی، همگی تأیید شدند.
فصل اول
کلیات تحقیق

جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.

بیان مسأله

هنگامی که فردی از طریق ابزار زبان با فرد دیگری ارتباط برقرار می کند، رابطه ای میان آنان شکل می گیرد که نمونۀ آن را در طبیعت نمی توان یافت. همین توانـایی برگرداندن اصوات بی معنا به کلمات گفتــاری و نوشتــاری، مهم ترین امتیاز بشر، یعنی زبان است. زبان، رشد آن دسته از ویژگی هایی را ممکن ساخته است که انسان اندیشمند را از همه ی مخلوقات دیگر متمایز می سازد. پس تعجب آور نیست اگر فیلسوف آلمانی، کارل یاسپرس [۱] مدعی است که: « عالی ترین دستاورد انسان در دنیا، ارتباط شخصیت با شخصیت است.» (سهرابی و حیات روشنایی، ۱۳۸۴،۲۴) و این ارتباط زمانی به مؤثر ترین شکل برقرار می شود که طرفین از مهارت ارتباطی و اجتماعی مناسب برخوردار باشند.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
ارتباطات طیف وسیعی از مباحث را در برمی گیرد و هرگونه تعـریفی از این مبحث به همان گستره ارتبـاطـات می تواند خیلی عادی و دم دستی و یا خیلی پیچیده و غامض باشد. ما می توانیم جنبه های متمایز ارتباطات را براساس این گونه تعاریف متفاوت تشریح و توصیف کنیم، اما یک تعریف واحد و یکسان یافت نمی شود. ( لیونل۱، ۱۹۹۲، صص ۵-۳)
انسان، چه در درون خانواده و چه در اجتماع، درگیر شبکه ی پیچیده ای از ارتباطات مختلف است که بخش عمده ای از ذهن، فکر و انرژی او را مصـروف خود می دارد. با این توصیف وقتی وارد ســازمان ها می شویم، این کیفیت ارتباطات و بهره وری آن نقشی بی بدیل می یابد .زمانی که سازمان ها به عنوان یکی از واحدهای اساسی اجتماع بوجود آمدند، به تبع بحث ارتباطات یکی از مباحث مهم در سازمان ها گردید.
اهمیت سازمان ها نیز بر هیچکس پوشیده نیست. انسان ها در جامعه ی امروز در یک سازمان به دنیا می آیند در سازمان های مختلف زندگی می کنند و در سازمانی می میرند و در سازمانی دیگر به خاک سپرده می شوند. لذا ما در همه ی مراحل زندگی خود به نحوی با سازمان ها و ارتباطات سازمانی سر و کار داریم. (فرهنگی، ۱۳۸۲، ص۱۰۹ )
هر سازمانی در پی آن است که به بهترین شکل به اهداف خود برسد. تحقق اهداف سازمانی بستگی به تمام عواملی دارد که در آن سازمان با هم در تعامل هستند و مهم ترین عامل سازمانی، نیروی انسانی است. نیروی انسانی عامل پیچیده ای است که دارای انگیزه و نگرش های متفاوتی می باشد. این انگیزه ها و نگرش ها باید دائماً مورد بررسی قرار گیرند تا با توجه به نتایج این بررسی ها مدیران سیاست های لازم را در جهت بهبود وضعیت موجود اعمال کنند. (رئوفی،۱۳۸۳)
گاهی ناتوانی مدیر و کارکنان در برقراری ارتباط مناسب با سایر همکاران در محیط کار و یا وجود نگرش های منفی و بی انگیزگی در بین کارکنان سبب می شود که آنها قادر به انجام وظایف شان در حد مطلوب نباشند و در نهایت با کاهش بهره وری مواجه می شویم. (علاقه بند،۱۳۸۷)
مدیران و معاونین هر سازمان باید به این نکته توجه داشته باشد که دستیابی به اهداف سازمانی در سطوح مختلف تنها زمانی میسر است که روابط بین کاری بخش ها و سطوح مختلف به گونه ای اثربخش باشد. این امر هنگامی امکان پذیر است که ارتباطات و مسیرهای ارتباطی به درستی طراحی شده و به روشنی تعیین شده باشد. ( رحمان زاده هروی، ۱۳۸۲) مدیران دریافته اند که برقراری ارتباط مؤثر با کارکنان و درک انگیزه های ارتباطی آنان در توفیق مدیران برای نیل به اهداف سازمانی عامل مؤثری است و ریشه بیشتر مشکلات فردی سازمان و اجتماعی را می توان در کمبود و نقص ارتباطات مؤثر جستجو کرد. (رضائیان، ۱۳۷۲)
اهمیت ارتباطات تنها در مسائل درون سازمانی نیست و بر اساس تفکر سیستمی، در صورتی که مدیر سازمان از وقایع و عکس العمل های محیط بی خبر باشد و بدون توجه به دنیای خارج سازمان تصمیم گیری کند در واقع سازمان را به یک سیستم بسته تبدیل می کند.
از دیدگاه سازمانی ارتباط یک امر ضروری است، زیرا با گسترش اطلاعات کارکنان ، نگرش ها تغییر می کند، به این جهت که هماهنگی بیشتر، اسباب رضایت شغلی فراهم می شود. به طور کلی هدف از ارتباطات بوجود آوردن تغییرات لازم در رفتار یا تغییر آن دسته از شرایطی است که سازمان بر آن ها کنترل دارد.
در حقیقت می توان ادعا کرد که شریان حیاتی سازمان «شبکه ارتباطات» و خون جاری در آن «اطلاعات» می باشد. بنابراین به منظور انجام وظایف و تطابق با هر تغییر در شرایط مختلف و تحقق اهداف، سازمان های نوین نیاز به جریان اطلاعات منظم و اشکال مختلف ارتباط دارند. در سازمان های کنونی بیشتر وقت مدیران به ارتباط با همکاران، زیردستان و مافوق می گذرد. از دیدگاه سازمانی ارتباط یک امر ضروری است. زیرا اطلاعات لازم را برای کارکنان فراهم می آورد و نگرش ها را گسترش می دهد تا هماهنگی و رضایت شغلی افزایش یابد.
ارتباطات به دو دلیل برای مدیران حائز اهمیت می باشد:
اولاً ارتباطات فرایندی است که مدیران با بهره گرفتن از آن وظایف برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگی و کنترل را انجام می دهند.
ثانیاً ارتباط فعالیتی است که مدیران، بیشتر وقت خود را به آن اختصاص می دهند، زیرا فرایند ارتباط به مدیران این امکان را می دهد تا مسئولیت های خود را به انجام رسانند. (حقیقی و همکاران،۱۳۸۲)
اهمیت ارتباطات مناسب را یکی از مدیران اجرایی قدیمی به بهترین شکل خلاصه کرده و چنین اظهار می دارد که مفهوم بهترین برنامه ها، بی معنی است مگر این که همه از آن آگاهی داشته باشند و برای کسب اهداف آن دست به دست هم دهند.

در مطالعه حاضر با توجه به مطالب فوق و استفاده از مدل خطی- لگاریتمی، به جای متغیر وابسته Ln Yt از نماد Ln Ht، به جای نماد تخمینی Ln Ŷt از نماد Ln Ht* و جمله خطا را همان Ut لحاظ کردهایم. لذا روابط به شکل زیر میباشند:
Ln Ht = Ln Ht* + Ût ↔ Ln Yt = Ln Ŷt + Ût
۳-۸-۱٫ مدل حالت یکنواخت تمرکز
دیدگاه سنتی سطح تمرکز حالت یکنواخت یا تعادل بلندمدت را در صنعت متضمن شرایط عرضه و تقاضا میداند و اثر مهم صرفهجوییهای مقیاس اقتصادی را در عملیاتی شدن بنگاه‌های کوچک بازگو میکند. لذا این سطح تمرکز را به متغیرهای مربوطه وابسته میداند. مدل حالت یکنواخت تمرکز به صورت زیر نشان داده میشود که اثر انتظاری هر یک از متغیرهای توضیحی بر آن، در زیر آن نشان داده شده است.[۹۱]
عکس مرتبط با اقتصاد
Ln Ht* = β۰+ β۱LnMKTt+ β۲LnK/St+ β۳LnCDRt+ β۴LnIMPt+ β۵CPD (1)
+ ? + + +
به طور کل و خلاصه متغیرهای مدلها شامل، Ht شاخص هرفیندال در حالت تحققیافته سال ۱۳۸۶؛ Ht-n شاخص هرفیندال حالت تحققیافته در سال ۱۳۷۸؛ Ht* سطح تمرکز حالت یکنواخت (بلندمدت) و بر اساس شاخص هرفیندال در سال ۱۳۸۶؛ MKTt حداقل اندازه کارای بنگاه و در حالت کلی بازار؛ K/St شدت سرمایه؛ CDRt تحت عنوان نسبت مضار هزینهای برای تعیین موانع ورود؛ CPD متغیر مجازی تفاوت محصول است که برای صنایعی که کالاهای نهادهای، تولید می‌کنند عدد صفر و برای صنایعی که کالاهای مصرفی، تولید میکنند عدد یک لحاظ میشود؛ IMPt شدت یا نفوذ واردات؛ PCMt-n نماینگر سود باوقفه است (مابهالتفاوت قیمت – هزینه واحد بر فروش)؛ A/S شدت تبلیغات؛ λ و λi هم به ترتیب ضریب تعدیل جزیی ثابت و متغیر میباشد.
همانگونه که گفته شد Ht* سطح تمرکز حالت یکنواخت است که بر اساس شاخص هرفیندال میباشد که به صورت ضمنی و غیرمستقیم و با بهره گرفتن از تخمین و محاسبه Ht که شاخص هرفیندال در حالت تحققیافته صنایع کارخانهای ایران در سال ۱۳۸۶ است، به دست می‌آید. سایر متغیرهای توضیحی به کار رفته در مدل و توجیه اثرات انتظاری آنها بر شاخص تمرکز صنعتی در بالا آورده شده است. عرض از مبدا و ضرایب مدل فوق با روش حداقل مربعات معمولی (OLS)[92] و به وسیله نرمافزار Eviews 7 برآورد میشود.
۳-۸-۲٫ مدلهای عدم تعادل تمرکز
جهت و مسیر تغییر و تحول در تمرکز، بررسی تابع تحققیافته تمرکز نسبت به حالت تمرکز یکنواخت (Ht*) است. هر انحراف سطح تحققیافته تمرکز از سطح تعادل خودش، باید یک فرایند تعدیل را نتیجه دهد که باعث تغییرات در تمرکز شود. در این الگو اختلاف بین تمرکز تحققیافته در سال t با تمرکز تحققیافته در سال t-n، مضربی از تفاوت تمرکز حالت یکنواخت سال t و تمرکز تحققیافته در سال t-n است. این مدل تعدیل جزیی ثابت بهصورت زیر میباشد.
LnHt – LnHt-n = λ ( LnHt* – LnHt-n ) (۲)
برای هدفهای تجربی مطالعه در مدلها ۱۳۸۶t = و ۱۳۷۸t-n = در نظر گرفته شده است. λ همان ضریب تعدیل جزیی هست که در تمام صنایع دارای ارزش یکسان و ثابت می‌باشد که کران بین صفر و یک (۱> < λ۰) را دارد. LnHt* سطح تعادل تمرکز در دوره t و به وسیله معادله (۱) مشخص میشود. در این معادله LnHt متغیر وابسته مدل است.
پس از سادهسازی معادله (۲) و جایگزاری معادله (۱) در آن، معادله (۳) به شکل زیر به دست میآید که برای تعیین λ ثابت از مدل (۳) استفاده میشود.
LnHt= α۰+ α۱LnMKTt+ α۲LnK/St+ α۳LnCDRt+ α۴LnIMPt+ α۵CPD + α۶LnHt-n (۳)
در معادله (۳)، سطح تمرکز را متغیر وابسته در نظر میگیریم که باعث مقایسه مستقیم بهتر با معادله (۱) و همچنین معادله (۶) در پایین میشود. برای محاسبه ضریب تعدیل جزیی ثابت از مدل فوق کافیست پس از تخمین مدل و مشخص شدن ضرایب، ضریب متغیر وقفهای تمرکز (LnHt-n) را معین و سپس ضریب تعدیل جزیی ثابت به آسانی قابل محاسبه است. ضرایب متغیرهای توضیحی باقیمانده، از اثر بلندمدت ضرب در تعدیل جزیی ثابت، تخمین زده شده است.
با توجه به اظهار نظر گروسکی و همکارانش در خصوص کم برآوردی و تورش رو به پایین نرخ تعدیل جزیی ثابت، در دیگر مطالعات انجام شده بعدی، برآوردهای تعدیل جزیی تمرکز به سمت سطح تعادلش، تعدیل خیلی آهسته و کند ساختار بازار در اقتصادهای صنعتی بالغ و رشدیافته را نشان دادند (بهاتاچارا و بلوچ، ۲۰۰۰: ۴). پس از پیشنهادات و مطالعات گروسکی و همکارانش در خصوص سرعت تعدیل جزیی متغیر و تفاوتهای قابل توجهی که با حالت ثابت آن داشت، بهتر است سرعت تعدیل جزیی را برای صنایع مختلف، غیرثابت و به صورت تابعی از متغیرهای مربوط به صنعت در نظر گرفت. لذا در اینجا نیز فرم تابعی سرعت تعدیل جزیی غیرثابت را برای صنایع مختلف و به شکل زیر در نظر گرفته میشود.
LnHt – LnHt-n = λi ( LnHt* – LnHt-n ) (۴)
در این معادله λi نرخ تعدیل جزیی برای i مین صنعت است که نشان از متغیر بودن آن برای صنایع مختلف است. λi باید غیرمنفی و کمتر از یک باشد. λi به وسیله تابعی از متغیرهای مربوط به فرایند تعدیل صنعت مشخص میشود؛ چنانکه پیرو نظریه گروسکی و همکارانش λi به شکل تابعی از سود باوقفه به صورت مابهالتفاوت قیمت- هزینه واحد بر فروش در دوره t-n (PCMt-n)، محاسبه میشود که نشان دهنده سود بنگاه میباشد و انتظار اثر مثبت را بر ضریب تعدیل جزیی نمایان میسازد. و بلندی و ارتفاع موانع ورود، که بوسیله متغیرهای اندازه بنگاه (MKT) و نرخ عدم مزیت هزینهای (CDR) است، معین میشود. اثر انتظاری این دو متغیر بر ضریب تعدیل جزیی حاکی از اثری معکوس است.
سود بالا باید مجذوبین زیادی برای ورود به صنعت به دنبال داشته باشد؛ لذا اثر مثبت بر درجه تعدیل، از این جهت میباشد. هر چند برخی مطالعات تجربی به طور مثال مطالعه مولر[۹۳] (۱۹۹۰)، ارتباط منفی بین درجه تعدیل و تمام متغیرهای مذکور را نشان داده است (بهاتاچارا و بلوچ، ۲۰۰۰: ۷). ارتباط بین متغیرها و درجه تعدیل به شکل زیر است.
Ln λi = C1+C2LnPCMt-n+C3LnMKTt+C4LnCDRt (۵)
– – +
ضرایب مدل (۵) به طور مستقیم قابل مشاهده نیست. لذا پس از جایگزاری معادلات (۱) و (۵) در معادله (۴) و سادهسازی، معادله (۶) به شکل زیر حاصل میشود که مدلی غیرخطی میباشد.
LnHt = (C1+C2LnPCMt-n+C3LnMKTt+C4LnCDRt)(β۰+ β۱LnMKTt+ β۲LnK/St+ β۳ LnCDRt+ β۴LnIMPt+ β۵CPD-LnHt-n)+LnHt-n
(۶)
تمام متغیرهای این معادله و اثرات آنها در زیر توضیح داده شدهاند. تأثیر هر یک از ضرایب متغیرها بعد از تخمین بر تمرکز مشخص میشوند.
۳-۸-۳٫ معرفی متغیرها
جهت آشنایی با متغیرهای مدلها ابتدا لازم است متغیرها و نحوه استخراج و محاسبه آنها ذکر شود. در زیر با تمام متغیرها آشنا میشویم. لازم به ذکر است که کلاً در تمام متغیرها و مدلها، اندیس t به سال ۱۳۸۶ و اندیس t-n به سال ۱۳۷۸ اشاره دارد. n در این پژوهش اختلاف دو سال مذکور و عدد ۸ میباشد.
Ht همان شاخص هرفیندال- هیرشمن در حالت تحققیافته سال ۱۳۸۶ است که با نحوه محاسبه این شاخص آشنا شدهایم. این شاخص، متغیر وابسته مدل محسوب میشود.
Ht-n شاخص هرفیندال- هیرشمن در حالت تحققیافته سال ۱۳۷۸ که متغیر وقفهای از شاخص هرفیندال میباشد.
Ht* سطح تمرکز حالت یکنواخت (بلندمدت) و بر اساس شاخص هرفیندال میباشد که به صورت غیرمستقیم و ضمنی محاسبه میشود.
MKTt حداقل اندازه کارای بنگاه[۹۴] است که به عنوان شاخص اندازه بنگاه و در مجموع اندازه بازار مطرح میشود و میتواند بر حسب فروش، اشتغال، دارایی، ارزش افزوده و …. تعیین شود. فروش بنگاه گزینهای است که در اکثر مطالعات برای محاسبه این شاخص انتخاب میشود؛ از این رو در این پژوهش نیز فروش بنگاه را برای این شاخص در نظر گرفتهایم. این متغیر در مدلها همان حداقل مقیاس کارا (MES) میباشد. همانطور که گفته شد برای محاسبه حداقل مقیاس کارا از روش میانه سهم بنگاه های صنعت بر اساس توزیع تجمعی استفاده کردهایم و سپس مقدار فروش بنگاه همتراز با حداقل مقیاس کارا (بهینه) به عنوان اندازه صنعت مورد نظر انتخاب شده است. لازم به ذکر است که قبل انجام مراحل فوق حتماً باید فروش بنگاه ها را برحسب ارزش مرتب کنیم؛ که در اینجا فروش بنگاه ها از بزرگ به کوچک مرتب شدهاند. ارتباط بین MKT و MES به شکل تابعی زیر میباشد.
MKT ~ MES
همانطور که از تناسب فوق مشخص است، رابطه مستقیم و متناسبی بین اندازه بنگاه های بازار و در حالت کلی بازار (MKT) و حداقل مقیاس کارا (MES) برقرار است. از آنجا که عموماً حداقل مقیاس کارای بنگاه به عنوان صرفههای مقیاس تلقی میشود؛ این متغیر با اندازه بازار (تعداد بنگاه های صنعت) رابطه معکوس دارد؛ از طرفی صرفههای مقیاس رابطه مستقیمی با تمرکز صنعتی دارند؛ لذا رابطه معکوسی بین اندازه بازار و تمرکز وجود دارد. اصولاً ارتباط بین حداقل مقیاس کارا و تمرکز مستقیم میباشد؛ لذا از نظر تئوری انتظار ارتباط مستقیم و مثبتی میان تمرکز صنعتی و اندازه بنگاه‌های کارا (MKT) میرود.
K/St متغیر دیگری است که شدت سرمایه نام دارد از تقسیم مجموع سرمایه بنگاه های فعال در صنعت بر مجموع فروش بنگاه های صنعت و برای سال ۱۳۸۶ محاسبه شده که یک پراکسی (متغیر جایگزین) مانع ورودی برای بنگاه ها به ویژه بنگاه های کوچک محسوب میشود. به لحاظ تئوری ارتباط انتظاری مثبتی بین تمرکز و شدت سرمایه برقرار میباشد. آمار مربوط به سرمایه بنگاه های صنعت به صورت خام و از آمارنامه کارگاه های صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر مرکز آمار ایران استخراج شده است.
CDRt تحت عنوان «نسبت مضار هزینهای» یا «نسبت عدم مزیت هزینهای»[۹۵] که در این مطالعه برای اندازه گیری شدت موانع ورود در صنایع مختلف استفاده شده و به صورت زیر محاسبه میشود.
CDR =
شرایط ورود از جنبههای مهم ساختاری بازار است و نقش موثری در شکلگیری نوع سازمان بازار دارد و عامل موثر در تعیین تعداد بنگاه های فعال در هر بازار است. برای اندازه گیری شدت موانع ورود در بازارهای ایران از این شاخص استفاده میشود و به کمک آن، نقش موانع ورود در بروز عملکرد غیررقابتی ارزیابی میشود. نسبت مضار هزینهای ماهیتاً شاخصی است که موانع ورود طبیعی را اندازه گیری میکند و موانع مصنوعی که عمدتاً منشا دولتی دارند را تا حدی در بر میگیرد (خداداد کاشی، ۱۳۷۷: ز).
برای به دست آوردن این متغیر، باید ابتدا ارزش افزوده سرانه کارگر در تمامی بنگاه‌ها(صنعت) را به ترتیب از بزرگ به کوچک مرتب نموده و سپس با مشخص کردن میانه، داده های کوچکتر از آن در صورت کسر و داده های بزرگتر از آن را در مخرج کسر قرار داد. هر چه این نسبت کوچکتر از یک باشد به معنای آن است که تولید در مقیاس کوچک چندان به صرفه نیست، این شاخص از دیدگاه نظری موانع ورود از نوع صرفههای مقیاس را اندازه گیری میکند. بنابراین CDR را میتوان شاخصی تلقی نمود که علاوه بر لحاظ کردن موانع ورود از نوع صرفههای مقیاس، موانع ورود از نوع مزیت مطلق هزینهای را نیز در بر میگیرد. به طوری که هر چه صرفهجویی ناشی از مقیاس زیادتر باشد، مخرج کسر بزرگتر و هر چه مضار هزینهای تولید در مقیاس کوچک زیادتر باشد، صورت این نسبت کوچکتر خواهد بود. تعیین مقدار CDR برای تفکیک بازار یک امر دلبخواهی است و از قبل نمیتوان عدد معینی را در نظر گرفت؛ اما هر چه CDR از یک کوچکتر باشد، مانع ورود اساسیتر خواهد بود. هرچه این نسبت بزرگتر باشد، نشان دهنده آن است که تولید در مقیاس کوچک با صرفهتر است. اما اگر این شاخص عددی کوچک باشد، نشان دهنده وجود صرفههای مقیاس و مانع ورود بزرگتر است. در این مورد نیز، یک ارتباط مستقیم و مثبت بین تمرکز و CDR انتظار میرود.
CPD یک متغیر مجازی تفاوت محصول است که برای صنایعی که کالاهای نهادهای، تولید میکنند عدد صفر و برای صنایعی که کالاهای مصرفی، تولید میکنند عدد یک لحاظ میشود، که معرف مزیت هزینهای برای بنگاه های بزرگ و شناساندن برندهای بازاری جدید بنگاه های کوچک و هزینه های اساسی اولیه ورود در صنعت میباشد که ارتباط انتظاری مستقیم با تمرکز را نشان میدهد.
تفاوت محصول ممکن است که عدم مزیت بنگاه های کوچک را افزایش دهد، به خصوص هنگامی که هزینه های رشد و توسعه و برندهای جدید بازاریابی و فروش منجر به هزینه های اولیه ورود قابل توجهی در صنعت شود.
برای تعیین CPD برای کالاهای مصرفی جهت مصرف کنندگان نهایی عدد یک لحاظ می‌شود که باعث نشان دادن تمرکز بیشتر شده و برای کالاهای واسطهای، سرمایهای و تولیدی عدد صفر در مدل لحاظ میشود که تمرکز کمتر را نشان میدهد.
IMPt شدت یا نفوذ واردات در مصرف داخلی که از تقسیم واردات بر حاصلجمع فروش و واردات منهای صادرات حاصل میشود. این شاخص اثر نامعلومی بر تمرکز را نشان میدهد که این اثر بستگی به افزایش ظرفیت تولید و کارایی بنگاه های کوچک و کمبازده، اثری معکوس بر تمرکز و یا با ضعیف بودن و ادغام این بنگاه ها، اثر مستقیم بر تمرکز را نشان میدهند. اگر بنگاه های کوچک صنعت در رقابت وارداتی از روی بیکفایتی از صنعت خارج شوند و یا با بنگاه‌های دیگر داخلی ادغام شوند، انتظار اثر مثبت بر تمرکز میرود. و چنانچه پیرو نظر دیملو و یوراتا[۹۶] (۱۹۸۴)، اگر بنگاه های بیکفایت و ناکارآمد ظرفیت تولیدیشان را افزایش داده و کارایی بیشتری کسب کنند، تمرکز کاهش مییابد و این اثر معکوس و منفی بر تمرکز را نتیجه می‌دهد؛ لذا شدت واردات اثری نامعلوم بر تمرکز دارد. شکل فرمولی و نحوه محاسبه شدت واردات در زیر آمده است (بهاتاچارا و بلوچ، ۲۰۰۰: ۵).
IMPt =
در فرمول فوق IM نشان دهنده واردات صنعت، EX صادرات صنعت و S فروش صنعت می‌باشند.
PCMt-n متغیر توضیحی دیگر به کار رفته در مدلها که نماینگر سود باوقفه است به وسیله مابهالتفاوت قیمت – هزینه واحد بر فروش در دوره t-n اندازه گیری میشود.
این متغیر در فرم تابعی ضریب تعدیل جزیی وقتی برای صنایع مختلف، متغیر و غیرثابت در نظر گرفته میشود، وجود دارد و انتظار ارتباط مستقیم و مثبت با ضریب تعدیل جزیی برای آن میرود؛ چرا که سودهای بالا باید جذب ورود به صنعت را بیشتر کنند. هر چند بعضی مطالعات صورت گرفته ارتباط منفی را هم نشان دادهاند.
نحوه محاسبه PCM به صورت تقسیم ارزش افزوده صنعت منهای دستمزد و حقوقها بر فروش صنعت در سال ۱۳۷۸ است. به طوری که در محاسبه ارزش افزوده صنعت، فروش صنعت را از مواد اولیه و هزینه های سوخت و انرژی صنعت کسر کردهایم. شکل فرمولی PCM و ارزش افزوده در زیر گزارش شده است.
مواد اولیه – هزینه سوخت و انرژی – فروش صنعت = ارزش افزوده صنعت
PCMt-n =
در فرمولهای فوق VA ارزش افزوده صنعت، W و SA دستمزد و حقوق و S فروش صنعت میباشد.
A/S آخرین متغیری است که تحت عنوان شدت تبلیغات معرفی شده و از تقسیم تبلیغات (A) بر فروش صنعت (S) حاصل میشود. لازم به ذکر است پس از محاسبه این متغیر حتماً باید آن را بر حسب ارزش مرتب کرد. به طور مثال در اینجا شدت تبلیغات از بزرگ به کوچک مرتب شدهاند که نیمه بالایی و بزرگتر حاکی از صنایع با تبلیغات بیشتر و با هزینه های اولیه ورود درونزا و نیمه پایینی صنایع با تبلیغات کم و هزینه های اولیه ورود برونزا وارد مدل میشوند.
۳-۸-۴٫ نمونه زیر مجموعهای صنایع
ساتن (۱۹۹۱) استدلال میکند که دیدگاه های سنتی تعیین ساختار بازار نیاز به اصلاح و ترکیب شدن بینشهایی از نسل جدید مدلهای تئوری بازی رفتار بنگاه دارند. به ویژه او استدلال میکند که فقط یک کران پایین برای ارتباط بین اندازه بازار و تمرکز میتواند تعریف شود. این کران پایین وقتی که هزینه های اولیه ورود برونزا باشند، حاکی از ارتباط معین و معکوس بین اندازه بازار و تمرکز است که به سمت صفر میل میکند. در حالیکه برای صنایع با هزینه های اولیه ورود درونزا ارتباط معین و منظمی بین اندازه بازار و تمرکز یافت نمیشود. این نظریات با مطالعات تجربی مورد تایید قرار گرفتهاند.
در این قسمت پژوهش نظرات و دیدگاه های ساتن در مورد صنایع کارخانهای ایران را بررسی میکنیم. لذا مدلهای مورد بررسی را در حالت شدت پایین تبلیغات (A/S)، به عنوان هزینه‌های اولیه ورود معین برونزا و صنایع با شدت تبلیغات بالا را به عنوان هزینه های اولیه ورود معین درونزا طبقهبندی میکنیم. همانطور که گفته شد فقط در حالت اول ارتباط مشخص و معکوسی بین اندازه بازار و تمرکز صنعتی برقرار است و در حالت دوم ارتباط مشخصی وجود ندارد. این طبقهبندی در صنایع ایران به دو گروه ۴۷ صنعتی انجام میپذیرد و مدلهای (۳) و (۶) برآورد میشوند.
همچنین مدلهای (۳) و (۶) در نمونه ۴۷ صنعتی برای حالتهای تمرکز بالا و تمرکز پایین آزمون میشوند و ضریب تعدیل جزیی و ضرایب برآورد میشوند.
فصل چهارم
برآورد الگو و تحلیل نتایج
۴- برآورد الگو و تحلیل نتایج
۴-۱٫ مقدمه
در فصل سوم به ارائه الگو و روش های تخمین مورد استفاده در این رساله پرداخته شد. در این فصل به برآورد الگوها و بررسی نتایج بدست آمده بین متغیرها در حالات مختلف می‌پردازیم. به منظور بررسی پویایی تمرکز صنعتی در صنایع کارخانهای ایران که ۹۴ صنعت را شامل می‌شود، با بهره گرفتن از داده‌‌های بنگاه های صنعتی کدهای چهار رقمی ISIC و الگوی مقطعی و با بهره‌گیری از شاخص تمرکز هرفیندال- هیرشمن، به تجزیه و تحلیل مدلهای مورد بحث می‌پردازیم. در ابتدا لازم به ذکر است که ایستایی متغیرها برای الگوی مقطعی نیاز به بررسی و آزمون ندارد و لذا این آزمون در حالت مقطعی مطرح نمی‌باشد. تمامی مدلها با فرض نرمال بودن پسماند ارائه شدهاند. سپس با توجه به برآورد و آزمون مدلهای مختلف در حالت مقطعی و برای دو سال ۱۳۷۸ و ۱۳۸۶، در مرحله آخر نتایج بدست آمده را تفسیر مینماییم. شایان ذکر است که در نمونه زیر مجموعهای صنایع ۴۷ صنعت و در حالت شدت تبلیغات بالا و پایین برای معین شدن اثر تبلیغات بر صنایع مذکور و همچنین تمرکز بالا و پایین بررسی میشوند.
۴-۲٫ داده ها
برای بررسی پویایی تمرکز صنعتی در صنایع کارخانهای ایران از داده های بنگاه‌های صنعتی در ایران استفاده کرده‌ایم. جهت تحقیق از داده های ۹۴ صنعت کدهای چهار رقمی ISIC، که بالغ بر ۸۸۰۰ بنگاه میباشد، طی دو سال ۱۳۷۸ و ۱۳۸۶ استفاده می‌شود. به علت محدودیت اطلاعات واردات، صادرات و برخی متغیرهای دیگر در سطح بنگاه و بازار(صنعت)، بررسی ۹۴ صنعت از کل ۱۳۰ صنعت کدهای چهار رقمی مشترک موجود در دو سال مذکور بازار ایران را در نظر گرفتیم. لازم به توضیح است که سایر اطلاعات برای دیگر صنایع محاسبه شده و در صورت لزوم گزارش میشوند.
اطلاعات مربوط به بنگاه‌ها و صنایع مختلف از داده های خام مرکز آمار ایران و بر اساس پرسشنامه کارگاه های صنعتی محاسبه شدهاند. شاخص تمرکز صنعتی مورد استفاده شاخص هرفیندال- هیرشمن بوده و برای تمامی صنایع چهار رقمی ISIC موجود در صنایع ایران محاسبه شدهاند. متغیرهای موانع ورود، ارزش افزوده و مابهالتفاوت قیمت- هزینه واحد(سود) که برای محاسبه نیاز به اطلاعات قیمتی داشتند، از اطلاعات شاخص قیمتی بانک مرکزی، شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی و مرکز آمار ایران اخذ شدهاند.
جهت برآورد مدلها، نرمافزارهای Eviews 7 و Excel 2007 مورد استفاده قرار گرفتهاند.
۴-۳٫ معرفی الگوها
به منظور بررسی پویایی تمرکز صنعتی در صنایع کارخانهای ایران از الگوی داده مقطعی استفاده میشود. این رساله به پیروی از مطالعه بهاتاچارا و بلوچ (۲۰۰۰)، اساساً مدلهای (۱)، (۳) و (۶) فصل قبل را برای نمونه کامل ۹۴ صنعت از صنایع ایران را مورد آزمون قرار میدهد. در حالت نمونه زیرمجموعهای که شامل ۴۷ صنعت است نیز مدلهای (۳) و (۶) بررسی می‌شوند. ضریب تعدیل جزیی، ضرایب و پارامترها در فرمهای مختلف محاسبه و مقایسه می‌شوند؛ لذا مدلهای مورد بررسی مذکور و متغیرها مجدداً آورده میشوند. رابطه زیر نیز جهت یادآوری و تغییر نماد متغیرها بیان میشود.
Ln Ht = Ln Ht* + Ût ↔ Ln Yt = Ln Ŷt + Ût
Ln Ht* = β۰+ β۱LnMKTt+ β۲LnK/St+ β۳LnCDRt+ β۴LnIMPt+ β۵CPD (1)
چون Ht* به طور مستقیم قابل مشاهده و محاسبه نیست، در حقیقت معادله زیر برای Ht که تحققیافته است، برآورد میشود و از آن میتوان Ht* را استخراج نمود.
LnHt= α۰+ α۱LnMKTt+ α۲LnK/St+ α۳LnCDRt+ α۴LnIMPt+ α۵CPD + α۶LnHt-n
(۲)
LnHt = (C1+ C2LnPCMt-n+ C3LnMKTt+ C4LnCDRt)(β۰+ β۱LnMKTt+β۲LnK/St+ β۳LnCDRt+ β۴LnIMPt+ β۵CPD-LnHt-n)+LnHt-n(3)
پس از تخمین مدل (۳) که مدلی غیر خطی میباشد، میتوان ضریب تعدیل جزیی متغیر در صنایع مختلف را طبق فرمول زیر محاسبه نمود.
Ln λi = C1+C2LnPCMt-n+C3LnMKTt+C4LnCDRt (۴)
که Ht شاخص هرفیندال- هیرشمن حالت تحققیافته در سال ۱۳۸۶؛
Ht-n شاخص هرفیندال- هیرشمن حالت تحققیافته در سال ۱۳۷۸؛

بسیاری از محققان اعتقاد دارند که ایجاد یک سنجش عملکردی، شامل مراحل بکار گرفته شده در هر سنجش دیگریست:

تعریف رفتارهای ملاک

ساخت یا انتخاب تکالیف

تعیین راهنماهای نمره دهی

جمع آوری نظامدار اطلاعات وارزیابی سوالات (سیف ۱۳۸۱ ، به نقل از حسنی و احمدی، ۱۳۸۵).

انواع آزمون­های عملکردی
گرانلاند (۱۹۸۸؛ به نقل از سیف، ۱۳۸۴) انواع روش­های سنجش یا آزمون­های عملکردی را به چهار دسته زیر تقسیم کرده است:
۱- آزمون کتبی عملکردی
۲- آزمون شناسایی
۳- انجام عملکرد در موقعیت­های شبیه سازی شده
۴- نمونه کار
در این تقسیم ­بندی، آزمون نوع اول، یعنی آزمون کتبی عملکردی، بیشترین فاصله را از عملکرد در زندگی واقعی دارد، ولی آخرین نوع آزمون، یعنی نمونه کار، کمترین فاصله را از عملکرد در زندگی واقعی دارد. روش­های چهارگانه را هم میتوان جداگانه به کار بست و هم با یکدیگر مورد استفاده قرار داد. در بعضی موارد تنها یک روش کفایت می­ کند، اما در بیشترین مواقع کاربرد ترکیب دو یا چند روش ضروری به نظر می­رسد.
۱- آزمون کتبی عملکردی
در آزمون کتبی عملکردی عمدتاً بر کاربست دانش و مهارت در موقعیت های عملی یا شبیه سازی شده با موقعیت­های عملی تأکید می­ شود. در این گونه آزمون­های عملکردی، یا بازده­های پایانی یادگیری سنجش می­شوند یا مراحل میانی عملکردی که برای رسیدن به بازده­های مطلوب پایانی ضروری هستند، مانند استفاده درست از ابزارها و دستگاه­ها. همچنین از دانش ­آموزان و دانشجویان میتوان خواست تا یک نقشه آب و هوایی، یک نمودار ستونی، طرح یک مدار برقی، طرح یک لباس، یک داستان کوتاه یا نقشه یک آزمایش علمی را بسازند. در این مثال­ها، محصول یادگیری که به صورت کتبی ارائه می شود هم نتیجه دانش فرد است و هم نتیجه مهارت او، و یک مقیاس عملکردی به دست می­دهد که به خودی خود ارزشمند است و بر خلاف آزمون­های غیر عملکردی، به عنوان وسیله­ای برای قضاوت درباره یک صفت یا توانایی روانی غیر قابل مشاهده به کار نمی­رود. علاوه بر موارد بالا که در آنها محصول پایانی یا نهایی یادگیری سنجش می­شوند در بعضی مواقع میتوان از آزمون های عملکردی برای سنجش مهارت ­ها یا فعالیت­های واسطه­ای نیز سود جست. برای مثال، پیش از استفاده از یک دستگاه و یا ابزار خاص، مانند ریز سنج، ممکن است ضروری باشد که یادگیرندگان از روی عکس­های مقیاس، موقعیت­های مختلف را مطالعه کنند. آزمون عملکردی کتبی را می­توان به عنوان وسیله سنجش اطلاعات مقدماتی فرد درباره کاری که انجام خواهد داد به کار بست (سیف، ۱۳۸۴).
۲- آزمون شناسایی
منظور از آزمون شناسایی روشی است برای سنجش توانایی یادگیرنده در تشخیص ویژگی­ها، محاسن، معایب و موارد استفاده امور مختلف، آزمون­های شناسایی انواع و کاربردهای مختلفی دارند. در بعضی وقت­ها میتوان از یادگیرنده خواست تا یک ابزار یا دستگاه را شناسایی کند یا کار آن را توصیف نماید. در موقعیت­های دیگر میتوان از یادگیرنده را با مشکلی مواجه ساخت مانند اتصالی در یک دستگاه برقی، و از او خواست تا ابزارها، وسایل و شیوه-های عملی رفع مشکل را انتخاب کند. مورد پیچیده­تری از این نوع آزمون گوش دادن یک دستگاه معیوب، مثلاً موتور یک اتومبیل، و بعد ازروی صدا شناسایی کردن علت یا علت­های اشکال دستگاه است (شوندغربی،۱۳۹۰:۴۱).
۳- انجام عملکرد در موقعیت­های شبیه سازی شده
در آزمون شبیه سازی شده، یا انجام عملکرد در موقعیت­های شبیه سازی شده از یادگیرنده خواسته می­ شود تا در یک موقعیت شبیه سازی شده یا مصنوعی یا خیالی همان اعمالی را انجام دهد که در موقعیت­های واقعی ضروری هستند. مثلاً در آموزش رانندگی، پیش از آن که یادگیرنده را عهده­دار راندن یک اتومبیل واقعی بکنند او را در یک اتومبیل که مانند اتومبیل واقعی شبیه سازی شده است و همه دستگاه­های رانندگی از جمله فرمان، آینه، پدال­ها و غیره را دارد قرار می­ دهند و از او میخواهد تا اعمال رانندگی را در این خودرو مصنوعی تمرین کند. بعضی از صاحبنظران سنجش یادگیری به جای انجام عملکرد در موقعیت­های شبیه سازی شده اصطلاح سنجش قیاس­پذیر را به کار برده­اند. منظور آنان از سنجش قیاس­پذیر، مشاهده و ارزشیابی عملکرد یادگیرنده در موقعیت­هایی است که شبیه به موقعیت­های واقعی است. هدف کسانی که سنجش قیاس­پذیر را مورد استفاده قرار می­ دهند پیش بینی وقوع رفتارهای مورد سنجش در محیط زندگی واقعی است (سیف، ۱۳۸۴).
۴- نمونه کار
در روش نمونه کار از یادگیرنده خواسته می­ شود تا اعمالی را انجام دهند که معرف عملکرد واقعی مورد سنجش هستند. بدین لحاظ، این روش نزدیک­ترین روش سنجش به عملکرد واقعی یادگیرنده در محیط­های طبیعی است. در روش نمونه کار، نمونه اعمالی که از یادگیرنده میخواهیم تا انجام دهد باید شامل عناصر مهم عملکرد کلی باشد که در شرایط کنترل شده اجرا می­ شود. برای مثال، در آزمون رانندگی اتومبیل، از یادگیرنده خواسته می­ شود تا طول فاصله­ای را که در برگیرنده موقعیت­های رانندگی معمولی هستند و فرد در رانندگی واقعی با آن­ها روبه­رو می­ شود اتومبیل­رانی کند. بر اساس عملکرد فرد در راندن اتومبیل در طول این فاصله معین، نسبت به توانایی کلی رانندگی او قضاوت می شود (شوندغربی،۱۳۹۰:۴۳).
با توجه به اینکه در این تحقیق محور بحث ما آزمون های عملکردی سازنده گرایی ست در زیر به صورت مفصل به شیوه ی تهیه ی این آزمون ها اشاره شده است.
آزمون عملکرد
برخی از متخصصان روان سنجی،آزمون عملکرد را با توجه به تکالیف آن به انواع مختلف طبقه بندی کرده اند. برای مثال گرانلاند(۱۹۸۸)آزمون عملکرد را به ۱)آزمون کتبی عملکردی، ۲)آزمون شناسایی و ۳)انجام عملکرد در موقعیت های شبیه سازی شده و ۴)نمونه ی کارتقسیم بندی کرده است(به نقل از سیف۱۳۸۷). نقدی که بر طبقه بندی گرانلاند وارد است این می باشد که اولاً دو اصطلاح سنجش عملکرد و آزمون عملکرد از لحاظ محتوایی با یکدیگر تفاوت دارند. همانطور که ویگنز(۲۰۰۵)می گوید سنجش عملکرد به گستردگی وسیعی از روش های اندازه گیری عملکرد اشاره دارد که آزمون عملکرد یکی از آن هاست. بنابراین معادل دانستن سنجش عملکرد با آزمون عملکرد صحیح نسیت. ثانیاً انواع طبقه بندی که گرانلاند ارائه داده است. مربوط به انواع روش های سنجش عملکرد است نه آزمون عملکرد.
نیتکو(۲۰۰۱)نیز فنون و سنجش عملکرد را به چهارقسمت ۱)سنجش ساختارمند یا کنترل شده ۲)سنجش در موقعیت های طبیعی ۳)پروژه های طولانی مدت و ۴)کارپوشه تقسیم بندی کرده است(به نقل از سیف همان منبع).
هرچند نیتکو با رعایت تفاوت های بین آزمون عملکرد وسنجش عملکرد یک طبقه بندی منسجم و بامعنایی ارائه داده است،اما آنچه او از آن به عنوان «سنجش در موقعیت های طبیعی» نام می برد، مشاهده ی اجرای مهارت آموخته شده در شرایط طبیعی است. این نوع مهارت می تواند به سادگی با بهره گرفتن از یک فرم مشاهده رفتار اندازه گیری شود. این نوع مهارت می تواند به سادگی با بهره گرفتن از یک فرم مشاهده رفتاری اندازه گیری شود. دراین نوع سنجش باید منتظر ماند تا یادگیرنده در مواجه با مسایل طبیعی نسبت به اجرای مهارت اقدام کند. به نظر می رسد اجرای چنین سنجشی در هرموقعیت آموزشی و در هر نقطه ی جهان پرهزینه و بسیار زمان بر باشد،طوری که استفاده از آن عملاً ناممکن می باشد.
استیگنز(۲۰۰۶)و ویگنز(۲۰۰۵)براساس آنچه که نیتکو(۲۰۰۱)آن را «سنجش ساختارمند یا کنترل شده» می نامد آزمون عملکرد را با توجه به ماهیت و نوع تکلیف یعنی داشتن مساله ابزار و وسایل و نیز دستور عمل اجرا به دو نوع ۱)آزمون عملکرد در موقعیت های واقعی یا آزمون واقعی عملکرد(ویگنز۲۰۰۵) و ۲)آزمون عملکرد در موقعیت های شبیه سازی شده یا آزمون کتبی عملکرد(استیگنز۲۰۰۴)تقسیم بندی می کنند.
چارچوب آزمون عملکرد
آزمون عملکرد شامل دوبخش۱٫تکالیف[۳۷] و ۲٫فرم راهنمای توصیف عملکرد[۳۸] است.تکالیف،فعالیت ها یا تمرین هایی هستند که دانش آموز. به انجام آن مشغول می شود. تاتوانایی خوددر استفاده از دانش ومهارت ها رانشان دهد. درواقع نقش تکالیف ایجاد و انکیزه در دانش آموز برای نشان دادن عملکرد است.
راهنمای توصیف عملکردفرم هایی هستند که عملکرد را اندازه گیری و توصیف می کنند.معلم با اجرای این فرم کیفیت عملکرد دانش آموز را مشاهده و مورد قضاوت قرار می دهد.
تکالیف وفرم توصیف عملکرد لازم است براساس هدف های یادگیری یا انتظارات آموزشی تهیه و طراحی شود. ازاین رو معلم لازم است قبل از هرگونه اقدامی،عملکرد ونشانه های رسیدن به هدف یادگیری را به صورت روشن تعریف و مشخص کند. او پس از تعریف هدف یادگیری و نشانه های عملکرد به تهیه تکلیفی مناسب طوری که عملکرد مورد نظر را در دانش آموز فراخوانده وسبب شود اقدام می کند. یک تکلیف معمولا دارای ۱٫بافت یا مساله۲٫لوازم وتجهیزات و ۳٫دستورالعمل اجرای تکالیف است. در هرتکلیف سنجش وجود بافت مساله و نیز دستورالعمل الزامی است اما لوازم و تجهیزات به هدف یادگیری و موضوع درسی وابسته است.
معلم پس از نوشتن هدف ونشانه های یادگیری عملکرد وتهیه ی تکلیف سنجش،با بهره گرفتن از نشانه های یادگیری فرم توصیف عملکرد را طراحی می کند تا از این طریق عملکرد دانش آموز را به هنگام انجام تکالیف مشاهده ومورد قضاوت قراردهد.
به طورکلی یک آزمون عملکرد اگر چه از دوبخش ۱)تکلیف سنجش ۲)راهنمایی توصیف عملکرد تشکیل می شود اما در طراحی و تهیه آن لازم است مراحل پنج گانه ی زیر رعایت شود:
۱٫نوشتن اهداف یادگیری آزمون عملکرد
الف)طبقه بندی هدف های یادگیری
یادگیری را می توان «تغییرات نسبتا پایدار در رفتار یادگیرنده دراثر تجربه»تعریف کرد. تجربه یا آموزش در نقش یک متغیر مستقل در رفتارآموزشگاهی یادگیرنده تغییرات مورد انتظار معلم(متغیروابسته یا معلول)را ایجاد می کند. از این رو در محیط آموزشگاهی،یادگیری تغییراتی است که معلم انتظار دارد پس از آموزش در رفتار یادگیرنده به صورت نسبتا پایدار ایجاد شود.در کلاس درس معلم لازم است قبل از هرگونه اقدامی ابتدا تغییرات مورد انتظار در رفتار یادگیرنده را تعریف رسپس براساس آن ها به انتخاب و اجرای روش های آموزشی و سنجشی مناسب اقدام کند. بنابراین با توجه به آنچه ذکر شد هدف یادگیری همان تغییرات نسبتا پایداری است که معلم قصد دارد با اقدامات آموزشی در رفتار تحصیلی دانش آموز ایجاد کند. این تغییرات مربوط به مفاهیم دروس تحصیلی است. در کتاب های درسی مانند علوم،ریاضی،فارشی و…مفاهیم یکپارجه ای وجود دارد که دانش آموز باید آن ها را یادبگیرد.این مفاهیم اگر قرار است به صورت هدف یادگیری نوشته شود باید به صورت تغییرات قابل مشاهده یا اندازه گیری تعریف شود تا به راحتی از طریق ابزارهای اندازه گیری در رفتار قابل بررسی باشد.
برای مثال وقتی معلم هدف یادگیری یکی از مفاهیم درس ریاضی را این گونه بیان می کند که«انتظاردارم ما دانش آموزان مفهوم بخش پذیری وچگونگی انجام ان براعدادرا درک کنند».در واقع او انتظار دارد در طول و پایان آموزش چنین تغییری در رفتار دانش آموز ایجاد شود. یعنی درک وشناخت او از قانون های بخش پذیری براعداد افزایش یابد. او در طول آموزش برای اطلاع از جریان شکل گیری این هدف یادگیری،از ابزارهای اندازه گیری چون آزمون مداد – کاغذی و عملکرد استفاده می کند تا از رسیدن به انتظار یا هدف یادگیری خود آگاه شود.
طبقه های۶گانه هدف های یادگیری شناختی بلوم شامل: دانش، فهمیدن، کاربستن، تحلیل، ترکیب و ارزشیابی است(به نقل از سیف۱۳۸۷). درسال های بعد اندرسون وکراتون (۲۰۰۱)براساس رویکرد شناختی هدف های یادگیری را در دوبعد دانش و فرایندهای شناختی طبقه بندی کردند.بعد دانش شامل چهارطبقه ی ۱)دانش آموز واقعی،۲)دانش مفهومی،۳)دانش روندی،۴)دانش فراشناختی وبعد فرایند شناختی شامل شش طبقه ی۱)به یادآوردن،۲)فهمیدن،۳)به کاربستن،۴)تحلیل کردن،۵)ارزشیابی کردن و۶)آفریدن است(به نقل از سیف همان منبع).
در نهایت متخصصان پیرو نظریه ی یادگیری سازنده گرایی چون استیگنز(۲۰۰۶)با سازمان دهی ممفهومی ابعاد دانش و فرایند شناختی اندرسون،هدف های یادگیری را در چهار طبقه ی۱)دانش،۲)استدلال، ۳)مهارت و ۴)تولیدات تقسیم بندی کرد. جدول الف طبقات ۴چهارگانه ی هدف های یادگیری استیگنز را نشان می دهد.
جدول ۳-۲: طبقه بندی هدف های یادگیری براساس نظر استیگنز

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

انواع طبقات هدف های یادگیری تعریف مفهوم شاخص رهای افعالی هدف های یادگیری
دانش اطلاعات بنیادی که حفظ معنادار آن ها برای درک و فهم دیگرمهارت ها و تولیدات بسیار مهم است توصیف کردن،بازشناسی کردن گفتن ساده،نام بردن،تعریف کردن،انتخاب کردن،جورکردن،به یادآوردن،بازشناسی کردن
استدلال مفاهیم استفاده از دانش بنیادی و پایه برای تصمیم گیری و روبرو شدن با مسایل تفسیر کردن، مثال آوردن، طبقه بندی کردن،خلاصه کردن،،مقایسه کردن،تبین کردن(یک رابطه علت و معلولی برقرارکردن)،ترکیب کردن،تشخیص شباهت ها وتفاوت ها،به صورت فرمول درآوردن،ارزشیابی کردن،نقدکردن،بحث نتایج بادلیل
مهارت ها استفاده از دانش و استدلال برای انجام عمل یا در حین انجام یک تکلیف مشاهده کردن،صحبت کردن با استدلال،خواندن با استدلال،اجراکردن با استدلال، به کاربستن با استدلال(مورد استفاده قراردادن)
تولیدات استفاده از دانش،استدلال و مهارت برای ایجاد یک محصول طرح ریزی یک عمل نوشتن یا پوستر برای یک موضوع،پدید آوردن یک گزارش

حوزه ی دانش به اطلاعاتی جزئی و کلی در مورد واقعیت ها و روش ها، روابط میان عناصر ساخت کلی،چگونگی انجام کارها ومهارت های مربوط به موضوعات اشاره دارد. اهداف یادگیری در حوزه ی دانش با افعالی چون بداند، فهرست کند ،یادآوری کند، فرایند را بداند، با روش آشنا باشد و امثالهم همراه است.
حوزه ی استدلال به توانایی معنادادن به امور و استخراج منطقی نتایج از واقعیت ها و (اصول کلی)یا وارسی منطقی نتایج حاصل از واقعیت ها اشاره دارد. استدلال در حل مساله نقش بسیار مهمی ایفا می کند.
فرایند های ذهنی دخیل در استدلال با افعالی چون پیش بینی کند،استنباط کند،طبقه بندی کند، فرضیه بسازد، مقایسه کند،نتیجه گیری کند، خلاصه کند، تحلیل کند، ارزشیابی کند همراه است.
حوزه ی مهارت ها به اجرای سلسله مراتب یک عمل یا به کاربستن دانش و استدلال در یک فعالیت معین اشاره دارد. هدف یادگیری مهارت با افعالی چون اجرا کند، به کاربندد، استفاده کند همراه است.
حوزه ی تولید به آفریدن یک محصول ، آفریدن دانش جدید به همراه تحلیل دانش و واقعیت ها یا خلق یک راه حل و مهارت والگو اشاره دارد. با حوزه ی هدف یادگیری تولید افعالی چون،یک جدول یا نمودار خلق کند،اطلاعات جدیدی درست کند،داستان جدیدی بنویسد و گزارش تحلیلی تولید کند.(استیگنز ، ۲۰۰۴)
ب)نوشتن هدف یادگیری عملکرد(تعریف عملکرد)

فراهم نمودن فرصتی برای تغییر مفهوم خود در جهت افزایش عزت نفس و شناخت توانایی های سازنده که این امر به افزایش پذیرش اشخاص دیگر و تحمل تجارب ناکامی منجر می گردد(بنت[۴۱]، ۱۹۹۸).

مشاوره گروهی تقویت کننده رشد و معطوف به پیشگیری و درمان است. بدین معنا که مراجع توانایی عملکرد مفید در قبال جامعه را دارد اما ممکن است در زندگی خود دچار تعارض هایی شده باشد، که در این موارد مشاوره موفق امکان حل این تعارض ها را بدون آثار شخصیتی وخیم فراهم می آورد. هم چنین مشاوره گروهی جنبه رشدی دارد، چرا که به افراد گروه انگیزه ایجاد تغییراتی را می دهد که بیش از همه به نفع خود آن ها است(گیبسون ومیشل،۱۹۹۵).

مشاوره گروهی از نظر زمان و هزینه مقرون به صرفه است، چرا که در زمان واحد به تعداد بیش تری خدمات مشاوره ای ارائه می گردد. تعلیمات گروهی معمولاً از ضمانت اجرایی بیش تری برخوردار است چون اعضای گروه معمولاً تفاوت سنی زیادی با هم ندارند، بنابراین تصمیمات آن ها با توافق بیش تر و به دور از فشار و اجبار اتخاذ می گردد. بازخوردهای اعضا در مشاوره گروهی به مراتب بیش تر از بازخوردهای مشاوره انفرادی است. تعداد بازخوردها و افزایش روابط بین اعضا عامل مهمی در یادگیری و تغییر رفتار است و به میزان زیادی یادگیری را فزونی می بخشد. از طریق مشاوره گروهی می توان آن عده از افرادی را که به مشاوره انفرادی نیاز دارند مشخص کرد(شفیع آبادی، ۱۳۸۹).
۲-۲-۱-۶ سازمان دهی مشاوره گروهی:
کاپلان[۴۲](۱۹۹۵)، در رابطه با ساختار تشکیلاتی گروه موارد زیر را مطرح می نماید :
اندازه گروه: مشاوره گروهی یا گروه درمانی با گروه های کوچک مثل ۳ نفر و گردهمایی بزرگ مثل ۱۵ نفر نیز موفق بوده است. با این وجود اکثر درمانگرها ۸ تا ۱۰ نفر را تعداد مناسب برای گروه می دانند. در گروه های کوچک ممکن است تعامل کافی پیدا نشود، مگر این که اعضای گروه آدم های پر حرفی بوده باشند. در گروه بزرگ نیز ممکن است تعامل بیش تر از آن باشد که اعضا یا درمانگر بتوانند پیگیری نمایند.
تعداد جلسات: اکثر درمانگران گروهی جلسات هفتگی ترتیب می دهند. تداوم جلسات حائز اهمیت است. در بعضی موارد گروه، هفته ای دو بار تشکیل می شود.
طول جلسات: به طور کلی جلسات گروه، یک تا دو ساعت و به طور متوسط یک و نیم ساعت طول می کشد. با این وجود زمان انتخاب شده باید ثابت باشد.
گروه های همگون و ناهمگون: اکثر درمانگرها معتقدند که باید گروه ناهمگون باشد تا حداکثر تعامل صورت گیرد. بنابراین گروه باید از اعضای طبقات تشخیصی مختلف و با الگوهای رفتاری متفاوت انتخاب شوند، تمام نژادها، سطوح اجتماعی و زمینه های تحصیلی را دارا باشند، به طور کلی بیماران بین ۲۰ تا ۶۵ سال را می توان به طور مؤثری در یک گروه قرار داد. تفاوت های سنی سبب می شود که مدل های فرزند- والدین و برادر و خواهری پدید آید، به علاوه گروه فرصتی پیدا می کند تا مسائل بین فردی را که به نظر غیر قابل تسلط می رسد بازسازی و اصلاح نماید.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
گروه های باز و گروه های بسته: بعضی از گروه ها تعداد و ترکیبات معینی از مراجعین را دارند، اگر عضوی گروه را ترک کند، عضو جدیدی به جای او گرفته نمی شود، چنین گروه هایی اصطلاحاً ” بسته” نامیده می شوند و گروه باز گروهی است که تغییریابی در آن زیاد می باشد و وقتی اعضای قدیمی آن را ترک می کنند اعضای جدید جای آن ها را می گیرند.
نقش درمانگر: هرچند عقاید در مورد فعال یا کنش پذیر بودن درمانگر متفاوت است، توافق کلی وجود دارد که نقش درمانگر تسهیل و کمک است. در شرایط ایده آل اعضای گروه، خودشان منبع عمده بهبود و تغییر هستند. جوی که شخصیت درمانگر به وجود می آورد یکی از عوامل قوی ایجاد تغییر است. درمانگر بیش از یک کارشناس ساده است که با به کاربردن روش های مختلف را می داند. وی از یک نفوذ شخصیتی نیز برخوردار است که بر متغیرهایی مثل همدلی، صمیمیت و احترام تأثیر می گذارد(کاپلان،۱۹۹۵، ترجمه پورافکاری، ۱۳۷۶).
۲-۲-۱-۷ روش مشاوره گروهی:
مشاوره گروهی که مستلزم ایجاد رابطه ای عاطفی است، برای رسیدن به هدف ها و مقاصد گوناگون و متعددی تشکیل می شود. مهم ترین عامل در تشکیل مشاوره گروهی، تعیین هدف ها و مقاصد گروه می باشد. به هنگام تشکیل مشاوره گروهی، ابتدا باید نوع مشکلات هر یک از اعضای شرکت کننده قبلاً مشخص گردد و درباره لزوم و ضرورت تشکیل گروه، بررسی های مقدماتی به عمل آید. برای این کار معمولاً انجام یک مصاحبه تشخیصی کوتاه مدت با هریک از داوطلبان شرکت در مشاوره گروهی لازم به نظر می رسد. در مصاحبه تشخیصی قوانین اولیه و اساسی گروه توصیف می شود و میزان آمادگی و پذیرش داوطلبان برای مشارکت در کارهای گروهی تعیین می گردد(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).
۲-۲-۱-۸ قوانین اساسی گروه در مشاوره گروهی:

پس از تشکیل یک گروه، تمام اعضا بدان تعلق دارند و قابل احترام هستند. از اعضای گروه باید خواسته شود تا هر زمانی که احساس عدم تعلق به گروه می کنند فوراً آن را مطرح سازند تا در گروه مورد بحث و بررسی قرار گیرد. هرچه تعلق و وابستگی به گروه بیش تر باشد، اعضا به مقدار فراوان تری در تعامل های گروهی مشارکت خواهند کرد. اعتقاد اعضا به کارآمدی مشاوره گروهی و اثرات درمانی آن، موجب تعلق و وابستگی بیش تر به گروه می گردد(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

هر چیز برای هر فرد تا بدان حد اهمیت دارد که با نحوه تفکر، احساس و شیوه زندگیش که تابع احساسات درونی و تفکراتش است سازگار باشد. هیچکس به اندازه خود فرد، از احساسات درونی اش آگاهی ندارد. از این رو اگر فردی در گروه اظهار می دارد که” بسیار نگران و ناراحت هستم” نباید به او گفته شود که ” تو اشتباه می کنی”. بلکه بهتر است از فرد خواسته شود تا بیش تر درباره احساس ناراحتیش صحبت کند. اعضای گروه باید با کمک یکدیگر احساسات و افکار خود را روشن تر و عمیق تر بررسی کنند. گوش دادن فعال اعضاء به یکدیگر، این عمل را تسریع می کند. اگر فرد آمادگی برای طرح مشکلاتش را در گروه ندارد، اعضای گروه نباید او را برای بازگو کردن مشکلات تحت فشار قرار دهند. بلکه باید با پذیرش و دلداری او را برای طرح مسائلش آماده کنند(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

هدف اولیه فرایند گروه آن است که اعضا با یکدیگر ارتباط و تماس برقرار کنند و هدف های دیگر در درجات بعدی اهمیت قرار می گیرند. به بیانی دیگر، هدف های دیگر پس از ایجاد ارتباط و تماس حاصل می شوند. از طریق ایجاد ارتباط و تماس، هر فردی تشویق به طرح مشکل می شود و به یاری رساندن به سایر اعضای گروه ترغیب می گردد. باید بدانیم کسانی از مشاوره گروهی بیش تر بهره می گیرند که قبل از مشارکت در گروه، به خوبی بتوانند انتظارات و چشم داشت های خود را از شرکت در گروه معین و مشخص کنند. زیرا با آگاهی از هدف ها و انتظارات، فرد سعی دارد برای رسیدن به آن ها فعالیت بیش تری کند و خود را در نتایج گروه مسؤول بداند(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

هر فردی باید حتی الامکان احساسات واقعی خود را در گروه بروز دهد و درباره آن صحبت کند. بروز احساسات واقعی و صداقت در گفتار، ایجاد ارتباط و تماس بین اعضای گروه را تسریع می کند. هر عضوی باید بداند که صحبت درباره هر موضوعی- قوت یا ضعف، خوب یا بد، زشت یا زیبا، دوستانه یا خصمانه- مجاز می باشد و هر فردی باید احساس واقعی خود را مطرح سازد(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

فرد در گروه باید درباره مشکلش به طور صادقانه صحبت کند. زیرا گفتار، منعکس کننده درون است. موضوعی که در گروه به عنوان آغازگر بحث مطرح می شود، باید پی گیری گردد و با فراهم آوردن امکان و فرصت مناسب باید عکس العمل های اعضا در قبال موضوع طرح شده مورد بررسی قرار گیرد. با پیشرفت بحث در صورتی که اعضا، گروه را محیطی امن تشخیص دهند به بازگو کردن احساسات درونی و واقعی خود اقدام خواهند کرد. اگر اعضای گروه احساس امنیت کنند، امکان طرح مشکل، بحث آزاد، قبول مسؤولیت و بروز احساسات واقعی افزایش می یابد(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

گفتار و مباحث جلسه گروهی باید محرمانه تلقی شود. بدین معنی که هیچ عضوی حق بازگو کردن مطالب ارائه شده در گروه را در خارج از جلسه گروهی ندارد مگر آن که بخواهد صرفاً مطالب خودش را بازگو کند. محرمانه بودن گفتار، فقط مطالب خصوصی بین اعضا را شامل نمی شود بلکه کلیه مطالب مورد بحث در گروه را در بر می گیرد(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

تمام اعضای گروه باید در تصمیم گیری ها دخالت مؤثر داشته باشند. اگر فردی در گروه، با تصمیم اتخاذ شده مخالف است باید به صراحت آن را در گروه مطرح سازد و به بحث و استدلال درباره آن بپردازد و سایر اعضای گروه باید به نکات و موارد ارائه شده با دقت گوش فرا دهند. پس از بحث های لازم درباره جوانب مختلف تصمیم اتخاذ شده، تمام اعضا موظف به رعایت و پیروی از آن می باشند. به عبارت دیگر، تمام اعضا در گروه مسؤولیت مشترک دارند و باید در جهت نیل به هدف های تعیین شده و اتخاذ تصمیمات مناسب کوشا باشند(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

هر عضو مشاوره گروهی باید بداند که شرکت منظم و به موقع در جلسه مشاوره گروهی لازم و ضروری است و تا زمانی که گروه به هدف های تعیین شده نایل نیامده، هیچ فردی نباید جلسات مشاوره گروهی را ترک کند. چنان چه عضوی به عللی قادر به مشارکت در گروه نباشد، باید قبلاً مراتب را به اطلاع مشاور برساند(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

چنان چه مشاور در موقعیتی خروج یکی از اعضای گروه را به صلاح گروه و به نفع خود فرد تشخیص دهد، مجاز است از آن فرد بخواهد موقتاً جلسه گروه را ترک کند و عضو مورد نظر باید از جلسه گروه خارج شود. البته مشاور بعداً باید طی جلسه انفرادی، با مراجع گفت و گو کند و او را در جریان رفتارش و نیز فعالیت های گروه قرار دهد(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

هر عضو گروه، موظف است قبل از تشکیل جلسات مشاوره گروهی، مشاور را از عامل و یا عواملی که به نوعی مانع از شرکت فعالانه اش در گروه می گردند مطلع سازد(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).

هر عضو گروه باید بپذیرد، که ممکن است به هنگام ضرورت تحت مشاوره انفرادی نیز قرار گیرد و در این صورت احتمال دارد در موارد لزوم، محتوای مشاوره انفرادی- البته با توافق مشاور و مراجع- با سایر اعضای گروه نیز در میان گذارده شود(شفیع آبادی، ۱۳۸۸).


فرایند مشاوره گروهی:

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.