شاید بتوان گفت که مدل رقابتی پورتر، مشهورترین و کارآمدترین مدل تدوین استراتژی است. این مدل بر شرایط رقابتی و حساسیت بالا نسبت به ورود و خروج رقبای بالقوه به بازار و ارتباط بین نیروهای مؤثر بر عملکرد رقابتی سازمان تأکید دارد. اساس تدوین استراتژی، سازگار بر رقابت است.
بطور کلی وضعیت رقابت برای یک سازمان مبتنی بر پنج نیروی اساسی است.

-چشم و هم چشمی بین سازمانهای رقیب
-تهدیدات ناشی از ورود یا رونق گرفتن محصولات جایگزین در بازار
-تهدیدات ناشی از ورود رقبای جدید و تلاش برای پیشی گرفتن از یکدیگر در قلمرو صنعت مورد نظر
-قدرت تآمین کنندگان در تحمیل خواسته های خود به شرکت
-قدرت خریداران در تحمیل خواسته های خود به شرکت
قدرت جمعی این نیروها، ظرفیت سودآوری نهایی یک تجارت را معین میکند. در صنعتی که از نظر اقتصاد دانان کاملاً رقابتی تلقی میشود، موفقیت آسان است. اما این گونه ساختار صنعتی برای سودآوری بلند مدت بدترین چشم انداز را دارد.
۲-۱۴- مدل نظام برنامه ریزی استراتژیک
برنامه ریزی استراتژیک غالباً به عنوان نظامی تلقی میشود که درآن مدیران شرکتها در سطوح ومشاغل مختلف اقدام به تصمیم گیری واجرا وکنترل می­نمایند.(احمدی ،۱۳۷۷،ص۱۷).
لورنج در سال ۱۹۸۰ ولاونج در سال ۱۹۸۶ این مدل را طرح کردند.لورنج معتقد است هر نظام برنامه ریزی استراتژیک باید به این چهار پرسش دهد.
۱-به کجا میرویم؟(فلسفه وجودی)
۲-چگونه میخواهیم به مقصد برسیم؟(استراتژی)
۳-امکانات ما برای اقدام چیست؟(بودجه)
۴-چگونه آگاه میشویم که در مسیر درست حرکت میکنیم؟(کنترل)
از نقاط قوت این مدل هماهنگی وتنظیم واجرای استراتژی در سطوح وظایف مختلف میباشد،از تجارب گذشته میتوان جهت ارائه استراتژی آینده نیز استفاده کرد.در عین حال بت توجه به تغییرات وتلاطم محیط نمیتوان به طور قطعی گذشته را مبنی آینده قرارداد.
۲-۱۵- مدل رایت
رایت مدل زیر را را در سال ۱۹۹۲ بیان کرده است این مدل دارای پنج مرحله اصلی است که همه مراحل تحت تاثیر نظام اطلاعاتی است. شکل۲-۸ - مدل رایت
تحلیل صنعت ومحیط برون سازمان
تحلیل اهداف و ماموریت­های سازمان
تدوین استراتژی در سطوح
شرکت
فعالیت
وظیفه
ساختار
اجرای استراتژی شامل رهبری و
فرهنگ سازمانی
اعمال کنترل ونظارت
در این مدل ابتدا رایت محیط صنعت وعوامل موثر محیطی را مورد بررسی قرار می دهد وبرای سازمان فرصت ها وتهدیدات محیطی وعناصر اصلی آن شناخته می شود،همچنین از تحلیل صنعت نقاط قوت وضعف را شناسایی می کند وسپس بر اساس شناخت نقاط قوت درونی وفرصت محیطی اهداف وماموریتهای سازمان تعیین میشود،طبیعی است در این راستا اهداف قابل دسترس مدنظر است که مبنای شناخت نسبت به توانایی ومحیط حاصل شده است. پس از تعیین اهداف به تدوین استراتژی می پردازد که این استراتژیه در سه سطح تنظیم می­ شود.
۱- شرکت:استراتژی­ های کلان شرکت یا سازمان
۲-فعالیت:تبدیل استراتژی­ها به فعالیت­های واحدها وبخش­ها
۳-وظیفه :تعیین وظایف افرادوکارکنان در قالب استراتژی­ های تعیین شده پس از تدوین استراتژی،اجرای استراتژی را مورد تاکید قرار می­دهد.
این مدل نسبت به مدل­های دیگر دارای یک دید همه جانبه وهمسو نگر است،نکته دیگر این که این مدل اهداف را براساس تحلیل وضع موجود وفرصت­های محیطی تنظیم میکند،دیگر اینکه تدوین استراتژی به شکل سلسله مراتب در سطح شرکت،سازمان وموسسه تدوین وتنظیم می­شودتبدیل استراتژی به فعالیت­ها وتبدیل فعالیت­ها به وظایف باعث تنظیم همزمان برنامه­ ریزی کلان وبرنامه عملیاتی می­گردد وزمینه اجرای بهتر استراتژی فراهم می­ شود.
۲-۱۶- مدل مینتزبرگ:مینتزبرگ^[۵۴] در سال ۱۹۹۰ مدلی را برای انتخاب استراتژی ارائه داده است دراین استراتژی مینتزبرگ بحث ارزیابی نقاط قوت وضعف داخلی وارزیابی فرصت­ها وتهدیدات محیطی را مطرح می­ کند ودراین ارزیابی تحت تاثیر باورهای مدیر،باورها وارزش­های اجتماعی قرار گرفته و استراتژی مناسب انتخاب شده و در گام­های بعدی ارزیابی استراتژی و اجرای آن را مورد تاکید قرار می­دهد.مدل مینتزبرگ از نظر مفهومی،مدل بسیار خوبی است زیرا کانال انتقال وپالایش ارزیابی نقاط قوت و ضعف محیطی داخلی را باورهای مدیر، قرارداده، آنچه که مدیر ادراک و برداشت می­ کند در تعیین استراتژی مورد بحث وگفتگو و تصمیم گیری قرار می­گیرد.
بررسی محیط داخلی
بررسی محیط خارجی
نقاط ضعف و قوت
فرصت­ها و تهدیدها
باورها و ارزش­های اجتماعی
باورهای مدیر
انتخاب استراتژی
ارزیابی استراتژی
شکل۲-۹- مدل مینتزبرگ
اجرای استراتژی
۲-۱۷- مدل هیل:هیل در سال ۱۹۹۲ مدلی را برای طراحی استراتژی ارائه میدهدکه نسبتاً مدل جامعی است وبرگرفته شده از همه نظرات ودیدگاههاست.عناصراصلی این مدل در شکل( ۱۰-۲)آمده است.
نظام اطلاعاتی
اهداف وماموریت
تحلیل محیط درونی