درونی کارکنان و همچنین فراهم کردن بسترها و به وجود آوردن فرصت‌ها برای شکوفایی استعدادها، توانایی‏ها و شایستگی‌های افراد می‏باشد. علاوه بر این باعث می‏شود تا کارکنان نسبت به شغل و سازمان خود نگرش مثبتی داشته باشند. بدین معنی که آنان باید به این باور برسند که توانایی و شایستگی لازم برای انجام وظایف را به طور موفقیت‏آمیز داشته و احساس کنند توانایی تاثیر‏گذاری و کنترل بر نتایج شغلی را دارند. احساس می‏کنند که اهداف شغلی معنی‏دار و ارزشمندی را دنبال می‏کنند و باور داشته باشند که با آنان صادقانه و منصفانه رفتار می‏شود (عبداللهی و نوه ابراهیم، ۵۴:۱۳۸۵).

از طرفی کتابخانه یکی از نهادهای پویایی جامعه است که تحول جامعه در ابعاد مختلف می‏تواند به کارکرد این نهاد وابسته باشد. کتابخانه‏های دانشگاهی نیز که مسئولیت بیشتری را در ارتباط با جامعه علمی‌کشور بر عهده دارند جهت تحقق اهداف آموزشی و پژوهشی و با هدف ارائه خدمت به مراجعان (استاد، دانشجو و پژوهشگر) نیازمند نیروی انسانی توانا، علاقه مند، متخصص و با تجربه است (اشرفی ریزی، ۱۳۸۸).
دنیا پس از سالها تجربه به این نتیجه رسیده است که اگر سازمانی بخواهد در اقتصاد و امور کاری خود پیشتاز باشد و در عرصه رقابت عقب نماند، باید از نیروی انسانی متخصص، خلاق، توانمند و باانگیزه برخوردار باشد. در این میان توانمندسازی کتابداران به ویژه توانمندسازی روان‌شناختی آنان با توجه به اینکه مسئولیت پیوند بین منابع اطلاعاتی و استفاده کنندگان از اطلاعات را برعهده دارند از اهمیت و ضرورت ویژه‏ای برخوردار است (حقیقی، ۱۳۷۲).
لذا پژوهش حاضر که به بررسی وضعیت توانمندسازی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی دولتی شهر تهران از بعد روان‏شناختی آن می‏پردازد، می‏تواند با روشن کردن زوایای این مقوله، مسئولان را در پرورش نیروی انسانی کتابخانه‏های دانشگاهی یاری کرده و نیروی انسانی توانمندتر، بانشاط تر و باانگیزه تری را برای خدمت به کاربران و مراجعان داشته باشند.

۱-۲٫ بیان مسئله

توجه به موضوع توانمندسازی کارکنان در دو دهه اخیر اهمیت به خصوصی یافته و به یکی از دل مشغولی‌های مدیران تبدیل شده است. توانمندسازی یکی از راهکارهای مهم برای گسترش سازمان‏ها و انطباق با تغییرات خارجی است. محیط کار امروزی به کارکنانی نیاز دارد که بتوانند تصمیم بگیرند، راه‏حل ارائه دهند، خلاقیت داشته باشند و در مقابل کار خود پاسخگو باشند. این امر از طریق توانمندسازی کارکنان محقق می‏شود و در صورت بهره‏گیری از آن، نه تنها تعهد کارکنان به سازمان بیشتر شده، بلکه در آنان حس اعتماد و اهمیت، ظرفیت و توانایی ایجاد می‏شود که پیامد آن یک محیط کاری مثبت خواهد بود (گمینیان، ۱۳۸۲).
با توجه به اهمیت کتابخانه‏های دانشگاهی که مسئولیت مهمی‌را برای تامین اطلاعات دانشجویان، اساتید و محققان ایفا می‏کنند، اجرای مناسب برنامه‌های توانمندسازی می‏تواند منجر به بهبود عملکرد کتابداران و افزایش انگیزه و تعهد آنها شود و در نتیجه کارایی و اثربخشی کتابخانه‏ها را افزایش دهد.
وجود نیروی انسانی کارآمد اصلی است که در کتابخانه‏های دانشگاهی ایران توجه چندانی به آن‌ ها نمی‌شود و همین مساله سبب می‌شود تا کتابخانه‏های دانشگاهی در راه رسیدن به اهداف واقعی خود چندان موفق نباشند (ترکیان تبار و دیگران، ۱۳۸۶).
فرداصفهانی و میرحسینی (۱۳۹۱) در تحلیل وضعیت کتابخانه‏های دانشگاه علوم پزشکی تهران با بهره گرفتن از استانداردهای کتابخانه‏های دانشگاهی ایران به این نتیجه دست یافتند که کتابخانه‏ها عمدتا در زمینه نیروی انسانی، بودجه و مواد کتابخانه‏ای دچار مشکل بودند.
همچنین ایلالی و دیگران نیز در تحقیقی وضعیت کتابخانه‏های دانشکده‌ها و مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی مازندران، گلستان و بابل در سالهای ۸۶-۸۷ را با استانداردهای کتابخانه‏های دانشگاهی ایران بررسی کردند و دریافتند که کتابخانه‏ها از نظر نیروی انسانی متخصص، بودجه و منابع زیر استاندارد هستند و کتابخانه‏های دانشگاهی بایستی شرایطی را فراهم کنند تا به استانداردهای کتابخانه‏ای نزدیک شوند (ایلالی و دیگران، ۱۳۸۶).
بنابراین به نظر می‌رسد به مقوله توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی توجه خاصی از سوی مدیران مبذول نمی‌شود و با بررسی وضعیت این مسئله می‏توان زوایای این امر را مشخص نموده تا نقاط ضعف و قوت آن شناسایی و مورد استفاده مدیران کتابخانه‏های دانشگاهی برای تربیت نیروی انسانی موفق و توانمندتر کردن هرچه بیشتر آنها استفاده شود.
مدیران کتابخانه‏های دانشگاهی نیز برای اجرای برنامه‌های توانمندسازی روان‌شناختی برای کتابداران خود نیازمند یک چشم‌انداز از وضعیت کتابداران آنها در این زمینه می‏باشند تا بهتر بتوانند برای این مسئله برنامه‏ ریزی لازم را صورت دهند.
بنابراین مساله این پژوهش را می‏توان به این صورت مطرح نمود که وضعیت توانمندسازی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران از بعد روان‏شناختی آن چگونه است و کتابداران در چه جوانبی از این مقوله احساس ضعف و احساس توانمندی می‏کنند؟ همچنین ارتباط سایر عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی با این مقوله از دیدگاه کتابداران این کتابخانه‏ها به چه صورتی می‏باشد؟

۱-۳٫ اهداف پژوهش

۱-۳-۱٫ هدف کلی

هدف کلی این پژوهش بررسی وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران می‏باشد.

۱-۳-۲٫ اهداف فرعی

بررسی وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد احساس شایستگی.
بررسی وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد احساس موثر بودن.
بررسی وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد احساس معنی‏داری.
بررسی وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد احساس اعتماد.
بررسی وضعیت عامل شرایط سازمانی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران.
بررسی وضعیت عامل راهبردهای مدیریتی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران.
بررسی وضعیت عامل منابع خودکارآمدی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران.
بررسی رابطه بین شرایط سازمانی و توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران
بررسی رابطه بین راهبردهای مدیریتی و توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران.
بررسی رابطه بین منابع خودکارآمدی و توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران.
بررسی دیدگاه کتابداران با سطح تحصیلی مختلف درباره وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی آنان.
بررسی دیدگاه کتابداران زن و مرد درباره وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی آنان.

۱-۴. پرسش‌های پژوهش

۱-۴-۱ پرسش‌اصلی

وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران چگونه است؟

۱-۴-۲٫ پرسش‌های فرعی

وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهرتهران در بعد شایستگی چگونه است؟
وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد احساس موثر بودن چگونه است؟
وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد احساس معنا‏داری چگونه است؟
وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران در بعد احساس اعتماد چگونه است؟
وضعیت عامل شرایط سازمانی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران چگونه است؟
وضعیت عامل راهبردهای مدیریتی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران چگونه است؟
وضعیت عامل منابع خودکارآمدی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‏های دانشگاهی شهر تهران چگونه است؟

۱-۵٫ فرضیه‌های پژوهش

بین عامل شرایط سازمانی و توانمندسازی روان‌شناختی از نظر کتابداران رابطه معنی‏داری وجود دارد.
بین عامل راهبردهای مدیریتی و توانمندسازی روان‌شناختی از نظر کتابداران رابطه معنی‏داری وجود دارد.
بین عامل منابع خودکارآمدی و توانمندسازی روان‌شناختی از نظر کتابداران رابطه معنی‏داری وجود دارد.
بین دیدگاه کتابداران با سطح تحصیلی مختلف در زمینه وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی تفاوت معنی‏داری وجود دارد.
بین دیدگاه کتابداران زن و مرد در زمینه وضعیت توانمندسازی روان‌شناختی تفاوت معنی‏داری وجود دارد.

۱-۶. اهمیت وضرورت پژوهش

۱-۶-۱٫ اهمیت نظری

در جهان رقابتی امروز یکی از ابزارهای مهم برای ایجاد تحول و بقای سازمان و رسیدن به هدف‌ها و رسالتهای مورد نظر عنصر انسان است. در این میان آنچه مقوله تحول را حیات می‏بخشد و بقای سازمان را نیز تضمین می‏کند، منابع انسانی است. واقعیت این است که اگر در سازمان‏ها از وجود انسانهای خلاق، دانشگر، فرصت شناس و تبیین‏گر مسائل بی‏بهره باشیم، بسیاری از موقعیت‌ها و فرصت‌ها را از دست خواهیم داد (طالبیان، ۱۳۸۸).
یکی از مفاهیمی‌که در راستای بالندگی منابع انسانی مطرح می‏شود، توانمندسازی کارکنان است. مطالعه توانمندسازی یک اصل بنیادین در مدیریت سازمان‌های امروزی است. کتابخانه‏های دانشگاهی هم که بخش جدایی‏ناپذیر نظام آموزش عالی محسوب می‏شوند، به عنوان مراکز گردآوری و انتقال اطلاعات علمی‌و فنی و کانون پاسخگویی به نیاز محققان، ناگزیر به جذب نیروی انسانی کارآمد هستند (حقیقی، ۱۳۷۲).
این مطالعه موجب ایجاد فهمی ‌صحیح از رفتار کتابداران و مدیران کتابخانه‏های دانشگاهی به طور عام و چگونگی مدیریت صحیح کتابداران و اداره کتابخانه‏های دانشگاهی به طور خاص می‏شود. بنابراین این پژوهش می‏تواند به عنوان مکمل سایر پژوهش‌های مدیریت نیروی انسانی کتابخانه‏ها، از بعد توانمندسازی روان‌شناختی آنها مدیریت منابع انسانی را در کتابخانه‏ها تقویت کند.