3-12-آزمون مهارتی
در درس ریاضیات، مهارت ها باید بر اساس عملکرد دانش آموزان در موقعیت گروهی دانش آموزان ارزیابی می شد. با توجه به کتاب ریاضیات سوم دبستان3 سؤال توسط محقق طراحی شد، سپس این سؤالات به وسیله 3 نفر از مدرسان ریاضیات و 2 نفر از اساتید علوم تربیتی از لحاظ روایی صوری و محتوایی مورد تأیید قرار گرفت. این سؤالات بر روی 240 نفر از دانش آموزان مدرسه ابتدایی دولتی منطقه 5 تهران اجرا شد، مقادیر ضریب دشواری، ضریب تمیز در جدول3- 3تعیین شد.
آزمون های عملکردی ،روشی سنجشی می باشند که در آن یادگیرنده با انجام تکالیف واقعی توانایی خود را در استفاده از دانش و مهارت های آموخته شده برای استدلال ،حل مساله ، تولید محصول و یا اجرای یک مهارت ویژه نشان داده ، سپس معلم با مشاهده عملکرد ،کیفیت آن را توصیف و مورد قضاوت قرار می دهد. اگر قرار باشد این عملکرد فقط توسط آزمون که یکی از روش های سنجش عملکرد است ، اندازه گیری شود برای این منظور می توان از 1- آزمون کتبی عملکرد و 2- آزمون واقعی عملکرد استفاده کرد.(خوش خلق ،1393)

الف) روایی آزمون مهارتی
3 سؤال مهارتی (هر موضوع به عنوان یک هدف کلی در نظر گرفته شده است.)تدوین، سپس این سؤالات توسط 3 نفر از مدرسان ریاضیات سوم دبستان و 2 نفر از اساتید علوم تربیتی از لحاظ روایی صوری و محتوایی مورد تأیید قرار گرفت.
ب)پایایی آزمون مهارتی
در این تحقیق برای تعیین پایایی آزمون مهارتی پیشرفت تحصیلی، سؤالات طرح شده بر روی 240 نفر از دانش آموزان مدرسه ابتدایی دولتی منطقه 5 تهران اجرا و پایایی آزمون با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ مشخص مطابق جدول 3-4 مشخص گردید.
3-13-چک لیست ارزشیابی از عملکرد دانش آموزان در فعالیت های کلاسی مربوط به آزمون مهارتی
در جریان اجرای آزمون مهارتی، نحوه ی عملکرد دانش آموزان در گروه و فعالیت های کلاسی ، از طریق یک چک لیست مشاهده رفتار بررسی و ارزیابی شد. محقق در این پژوهش از چک لیست ارزشیابی از عملکرد دانش آموزان در کار گروهی که توسط احمدی در سال 1389تدوین شده، استفاده نموده است. در این چک لیست که شامل ده گویه با مقیاس پنج درجه ای لیکرت^[263](خیلی زیاد، زیاد، تا حدودی، کم و خیلی کم) و نمرات 1 تا 5 بود، نحوه عملکرد دانش آموزان در حین کار گروهی مورد ارزیابی قرار می گیرد. نمره حاصل از این چک لیست در کنار نمره ی آزمون مهارتی در قالب یک نمره ی نهایی به عنوان نمره آزمون مهارتی در نظر گرفته شد(10 نمره آزمون مهارتی و 10 نمره چک لیست مشاهده رفتار).
الف) روایی چک لیست مشاهده رفتار
در این پژوهش ، چک لیست مذکور به 3 نفر از مدرسان ریاضیات سوم دبستان و 2 نفر از اساتید گروه علوم تربیتی داده شد که از نظر روایی صوری و محتوایی مورد بررسی و تأیید همه ی آن ها قرار گرفت.
ب) پایایی چک لیست مشاهده رفتار
برای تعیین پایایی یا ثبات درونی این ابزار از فرمول آلفای کرونباخ استفاده نمود. مقدار ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برابر 73/0 بوده است،که نتیجه به دست آمده حاکی از پایایی بالای این چک لیست را دارد.
3-14-پرسشنامه نگرش سنج
به منظور سنجش میزان نگرش دانش آموزان در درس ریاضیات از یک آزمون نگرش سنج استفاده شد.این پرسشنامه به وسیله فردایی بنام و فرزاد ،درسال 1391 درس علوم طراحی ، اجرا و تدوین شد ه است .(با توجه به سن مخاطبین و فهم سوالات این پرسشنامه با مشورت استاد راهنما از این ابزار برای آزمون نگرش سنج برای درس ریاضیات استفاده شده است .) محتوای این آزمون بر اساس اهداف نگرشی آموزش ریاضیات تنظیم گردیده است. سؤالات این پرسشنامه از نوع سؤالات بسته پاسخ با مقیاس سه گزینه ای لیکرت و شامل 16 عبارت بود که هر دانش آموز از طریق فرایند خود ارزشیابی، طرز تلقی و نگرش خود را نسبت به درس ریاضیات اعلام می نمود.
در مراحل طراحی، تدوین و اجرای این آزمون موارد زیر مورد توجه قرار داده شده است:
1) پرسش ها بر اساس جدول دو بعدی هدف- محتوا تدوین و در بر گیرنده برآیند کاملی از همه آموخته های دانش آموزان در درس ریاضیات می باشد.
2) عبارت ها ، حیطه ها و سطوح مختلف هدف های دانشی، مهارتی و نگرشی را شامل می شود.
3) کلیه عبارت های پرسشنامه بر اساس نظر جمعی 2 نفر از اساتید علوم تربیتی ، 2نفر از سرگروه های آموزشی ریاضیات و 3 نفر از معلمان خبره، مورد تایید قرار گرفت.
4) آزمون در بین240 نفر از دانش آموزان که به طور تصادفی در مدرسهابتدایی دولتی منطقه 5 شهر تهران ، به اجرا در آمد .
الف) روایی پرسشنامه نگرش سنج
محتوای عبارات این آزمون بر اساس نظرات دونفر از کارشناسان برنامه ریزی ریاضیات، دو نفر از صاحبنظران در حوزه ارزشیابی و سه نفر از سرگروه های آموزش ریاضیات سوم دبستان مورد تأیید قرار داده گرفت.
در این پژوهش ، روایی صوری و محتوایی پرسشنامه مذکور به تأیید 3 نفر از مدرسان ریاضیات سوم دبستان و 2 نفر از اساتید گروه علوم تربیتی رسیده است.
ب) پایایی پرسشنامه نگرش سنج
برای تعیین پایایی پرسشنامه نگرش سنج، از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است که مقدار ضریب برای پرسشنامه برابر 89/0 می باشد.
3-15- روش های تجزیه و تحلیل داده ها
به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزار Spss استفاده شد. بدین ترتیب که در بخش توصیفی از میانگین، انحراف استاندارد استفاده و همچنین در بخش آمار استنباطی، برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پژوهش و تضمین سطح معنی داری فرضیه ها از آزمون های آماری زیر استفاده شده است:
- در فرضیه اصلی تأثیر متغیر شیوه آموزش درس پژوهی بر میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضیات بررسی شده است ، توع روش جمع آوری اطلاعات برمبنای پژوهش آزمایشی از نوع طرح های پیش آزمون –پس آزمون با گروه کنترل است ؛ لذا برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از تحلیل کوواریانس استفاده شده است.
- در فرضیه های فرعی شماره 1 تا 3 به دلیل تأثیر شیوه آموزش مبتنی بر درس پژوهی بر میزان مؤلفه های پیشرفت تحصیلی (دانش، مهارت و نگرش) ریاضیات و پیش آزمون و مقیاس فاصله ای، از تحلیل کوواریانس به دلیل این که پیش بینی می شد که بین متغیرهای پیشگو همبستگی وجود داشته ،استفاده شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه
در اين فصل پس ازآنكه با بهره گرفتن از ابزارهاي پژوهش، داده های كمي مورد نيازبراي آزمون و پاسخ به فرضيه های پژوهش جمع آوري گردید، نوبت آن شدكه با استفاده ازروش هاي مناسب، داده ها يا اطلاعات دسته بندي، تلخيص وتجزيه وتحليل شود. سپس،باکمک نرم افزار SpssوExcelداده های پژوهش دردوسطح توصيفي واستنباطي مورد تجزيه وتحليل قرار گرفت. دراین پژوهش سعي گرديده تا نتايج حاصل ازپرسشنامه‌ها به صورت خلاصه وهمراه با جدول‌ها ونمودارهاي مربوطه ارائه شود وتحليل هايي که به منظورتوصيفی داده هاي مذکور انجام گرديده اند،شاخص هايي همچون ميانگين،انحراف معیارو … راشامل مي شود. درسطح استنباطي از آزمون آماري تحلیل کواریانس برای تحلیل فرضیات پژوهشی استفاده شده است.در واقع ابتدا جدول ویژگی های جمعیت شناختی نمونه ی آماری آورده شده، سپس داده‌هاي جمع آوري شده توصيف شده اند و در ادامه تحليــل داده‌ها مبتني بر استـنباط آماري انجام گرفته است.
4-2-تحلیل توصیفی داده‌ها :
4-2-1دانش کسب شده دانش آموزان دردرس ریاضیات
جدول (4-1) شاخص های توصیفی دانش کسب شده دانش آموزان در آموزش مبتنی بر درس پژوهی (گروه آزمایش ) و دانش آموزانی که معلمان آن ها در گروه درس پژوهی مشارکت نداشته اند(گروه آزمایش ) در درس ریاضیات دانش آموزان گروه آزمایش را نشان می دهد.
جدول(4-1): شاخص های توصیفی پیش آزمون و پس آزمون دانش کسب شده ریاضیات در گروه آزمایش