۱-۷-۱ محدودیتهای قابل کنترل
تحقیق حاضر تنها بر روی بازیکنان باشگاهی والیبالیست انجام می شود .
همه آزمودنی های تحقیق مرد هستند.
دامنه سنی آزمودنی ها بین ۱۸ – ۲۴ سال می باشد .
همه آزمودنی ها تحقیق بطور متوسط ۳ سال سابه بازی والیبال باشگاهی دارند.
هیچ کدام از آزمودنی ها سابقه مصرف قبلی هیچ گونه مکملی ، بخصوص کراتین مونوهیدرات را ندارند.
همه آزمودنی ها از نظر جسمانی سالم بودند و هیچ گونه سابقه بیماری قلبی
۱-۷-۲ محدودیتهای غیرقابل کنترل
انگیزش آزمودنی ها .
استرس و اظطراب آزمودنی ها
تفاوت رژیم غذایی آزمودنی ها
عدم تعیین مقادیر اولیه درون عضلانی کراتین و اثر احتمالی آنبر نتایج تحقیق
عدم آگاهی دقیق از مصارف قبلی هر گونه دارو و مکمل نیروزای دیگر بجز کراتین،توسط آزمودنی ها.
عدم کنترول دقیق بر مصرف دارو یا مواد غذایی اثر گذار در طول تحقیق .
۱-۷ تعریف واژگان
کراتین مونوهیدرات
تعریف نظری:کراتین آمینو اسیدی است که از آرژنین،گلیسین و متیونین گرفته می شود.کبد ، کلیه و پانکراس به طور ذاتی در حدود ۱ الی ۲ گرم کراتین در روز تولید می کنند. ۱ الی ۲ گرم کراتین دیکر نیز از طریق مواد غذایی مصرف شده و به طور عمده از طریق ماهی و گوشت قرمز کسب می شود.(۵۹)
کراتین از جمله مکملهایی است که جهت کاهش خستگی و افزایش برون ده در توان در تمرینات شدید وکوتاه مدت استفاده می شود. (۶۰).
تقریباَ تمام کراتین که در بدن انسان و در عضله اسکلتی قرار دارد حدود ۴۰% آن به شکل آزاد و ۶۰% آن به شکل فسفوریله می باشد. بطورکلی یک شخص ۷۰ کیلو گرمی می تواند میانگین ۱۴۰ – ۱۲۰ گرم کراتین در روز به صورت کراتینین از دست می دهد.این مقدار از دست رفته به وسیله هر دو بخش بیرونی در حدود ۱ گرم در روز از یک غذای مخلوط طبیعی و ۱ گرم از سنتز درونی جبران می شود.(۲۲)
تعریف عملیاتی: در این تحقیق از مکمل کراتین مونوهیدرات ساخت شرکت شرکت داروسازی و مکمل های غذایی – حیاتی کارن دارای تأئیدیه از وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران می باشد، استفاده شد.
آدنوزین تری فسفات(ATP): شکل انرژی قابل استفاده برای سلولهای بدن که انرژی آزاد شده از جدا شدن باند فسفات پر انرژی از این ماده ، منبع فوری انرژی انقباض عضلانی است (۱۰۴).
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.
استقامت قلبی تنفسی یا ظرفیت استقامتی: همان استقامت هوازی یا توان هوازی و منظور توانایی ادامه یا حفظ یک فعالیت یا تمرین شدید بکار گیرنده گروه های بزرگ عضلانی ،به مدت طولانی است.
توانایی دستگاه گردش خون و تنفس برای مطابقت با فشار تمررین و بازگشت به حال اولیه از اثرات یک تمرین با کل بدن را نشان می دهد.(۱۰۴)
اکسیژن مصرف بیشینه: بالاترین میزان اکسیژنی که فرد قادر است آن را مصرف کند.معمولا با واحد میلی لیتر اکسیژن در هر کیلو گرم از وزن بدن در دقیقه بیان می شود.توان بیشینه هوازی نیز نامیده می شود.
عملکرد هوازی
تعریف نظری: عملکرد در فعالیت هایی که در آن گروه های بزرگ عضلانی با شد ت متوسط کار می کنند و به بدن این امکان را می دهند که برای تأمین انرژی و حفظ یک حالت یکنواخت تمرینی به مدت بیش از چند دقیقه ،از اکسیژن استفاده نمایند.(۱۰۴)
تعربف عملیاتی توان هوازی:در این تحقیق منظور از توان هوای عملکرد والیبالیست ها به تست ۵۴۰ متر است.
عملکرد بی هوازی:
تعریف نظری: عملکرد در فعالیت هایی که در آن گروه های عضلانی با شدت نسبتا بالایی که از ظرفیت بدن در مصرف اکسیژن برای تولید انرژی متجاوز است ،فعالیت می کنند و با تولید بی هوازی انرژی موجب بوجود آمدن وام اکسیژن می گردند.
تعریف عملیاتی توان بی هوازی :در این تحقیق منظور از توان بی هوازی عملکرد والیبالیست ها به تست ۴ در ۹ متر و پرش ارتفاع (توان) و پرش طول است.
۲-۱ مقدمه
سال ها مکمل های تغذیه ای گوناپونی برای تأثیر استفاده از آن ها بر پاسخ های فیزیولزژیکی به تمرین و افزایش سازگاری با تمرین ارائه شده است.هر چند تحقیقات تا به حال نشان داده اند بسیاری از این مکمل ها تأثیری بر عملکرد افراد نداشته اند ،ولی ثابت شده مکمل کراتین یکی از موُثر ترین مکمل های تغذیه ای موجود برای ورزشکاران است.(۱۰۵)
مکمل کراتینی بیشتر برای افزایش حجم عضلانی،حفظ وزن بدن ، افزایش مقاومت در برابر خستگی،بهتر شدن حرکات انفجاری، سوزاندن چربی،کاهش دوره زمان باز یافت، و درمان برخی بیماری ها استفاده می شود.(۳)
مصرف مکمل کراتین که در چند سال اخیر در میان ورزشکاران رقابتی بیشتر رشته های ورزشی متداول شده است،از زمانی به عنوان کمک ارگوژنیکیشهرت یافت که دوندگان سرعت با مانع بریتانیایی در بازی های المپیک ۱۹۹۲بارسلونا آن را مصرف کردند.از هر ۴ نفر ورزشکار صاحب مدال در بازی های المپیک آتلانتا ،۳ نفر از مکمل کراتین استفاده کرده اند .با وجود این ،سازمان های بین المللی ورزشی ،کراتین را به عنوان ماده شیمیایی غیر قانونی معرفی نکردند.(۱۰۶).
۲-۲ مبانی نظری تحقیق
۲-۲-۱ کراتین
۲-۲-۱-۱ تاریچه کراتین
کراتین ابتدا از اوایل دهه ۱۸۳۰ بوسیله چوروئل (cherreul)کشف شد و در سال ۱۸۴۷ بوسیله لای بگ به عنوان بخشی از برنامه ی غذایی مورد استفاده قرار گرفت فرضیه لای بگ در ابتدا این بود که کراتین به نوعی با اجرای عضلانی مرتبط است .با وجود این ،این مسئله تا اوایل سال ۱۹۰۰ هنگامی که استخراج کراتین از گوشت انجام شد که منجر به بررسی کراتین به عنوان یک مکمل واقعی شد، مشخص نبود .در سال ۱۹۷۰ شوروی سابق و کشورهای عضو اتحادیه شرق استفاده از کراتین را به عنوان یک مکمل برای بهبود عملکرد آغاز کردند.اما پیشرفت واقعی در مطالعه بر روی مکمل کراتین حاصل نشد تا اینکه در اوایل دهه ۱۹۹۰ در ایالات متحده و بریتانیا این کار انجام شد.
فسفوکراتین (PCr) شکل فسفوریله شده کراتین می باشد که در سال ۱۹۲۷ کشف شد و مشاهده شد که در هزینه انرژی ورزشی درگیر می باشد،کراتین کیناز(CK) آنزیم تجزیه کننده فسفوکراتین در سال ۱۹۳۴ کشف شد.در سال ۱۹۶۸ با اختراع تکنیک عضله برداری سوزنی (BIOPSY)برای خارج کردن نمونه های عضلانی انسان ، محققان سوئدی نقش PCr در طی ورزش وباز گشت به حال اولیه را مورد بررسی قرار دادند.
گلیسین یکی از سه آمینو اسید سازنده کراتین می باشد.در اوایل سال ۱۹۴۰ تحقیقاتی انجام گرفته است که نشان داد مصرف مکمل ژلاتین که تقریبا از ۲۵% گلیسین ساخته شده است .دارای قوائد نیروزایی می باشدکه احتمالا این تأثیر با افزایشسزوح فسفوکراتین PCrدر ارتباط است .
چندین محقق نیز سال های ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۴ خاصیت نیروزایی بالقوه مکمل سازی گلیسین یا ژلاتین را نشان دادند.
تحقیق بر روی تأثیرات مکمل سازی کراتین یا فسفو کراتین در دهه های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ بعضی شواهد در رابطه با کمک های نیروزایی کراتین را بوجود آورده است.(۷۵-۷۴-۷۳ ۷۲ )
۲-۲-۱-۲ کراتین چیست؟
کراتین یک پروتئین غیر ضروری است که از آرژنین، گلیسین و متیونین گرفته میشود. کبد، کلیه ها و پانکراس به طور ذاتی در حدود ۱ الی ۲ گرم کراتین در روز تولید میکنند . ۱ الی ۲ گرم کراتین دیگر نیز از طریق مواد غذایی مصرف شده و به طور عمده از طریق ماهی و گوشت قرمز کسب میشود.
این مقادیر کراتین اخذ شده از مواد غذایی روزانه و تولید شده توسط بدن با یکدیگرترکیب شده تا نیازهای طبیعی بدن را که روزانه ۲ گرم کراتین است را برآورده سازند. تقریباً ۹۵ درصد کراتین بدن در عضلات اسکلتی به کراتینین تبدیل شده و بعد در چرخش توسط کلیهها به میزان ۲ گرم در روز دفع میشود.
خیلی مهم است که کراتین با کراتینین اشتباه گرفته نشود. در عضله اسکلتی کراتین نقش مهم و حیاتی به عنوان منبع انرژی آنی و در دسترس برای انقباض عضله بازی میکند. کراتین با فسفوکراتین در یک تعادل قابل برگشت قرار دارد. عضله به آدنوزین تری فسفات (ATP) برای انرژی نیاز دارد و ATP ذخیره شده در عضلات تقریباً برای ۴-۳ ثانیه انقباض کفایت میکند و بعد از آن تمام میشود.
همان طوری که ذخایر ATP در حین انقباضات عضلانی شدید و انفجاری تخلیه میشود فسفوکراتین درون عضله برای تولید مجدد ATP به کراتین و فسفات آزاد تجزیه میشود. این فعل و انفعالات نقش مهمی برای حفظ انرژی عضله در حین ۱۰ الی ۲۰ ثانیه اول از فعالیتهای بیهوازی شدید بازی میکنند . بعد از ۱۰ الی ۲۰ ثانیه نخست, گلیکولیز بیهوازی و فسفو لارسیون هوازی منابع متعددی برای تولید ATP عضلانی می باشند.
در حین دوره برگشت به حالت اولیه بعد از تمرین (ریکاوری) نیز مسیرهای تولید انرژی هوازی غالب هستند و مقدار زیادی ATP تولید میکنند. در این دوره (ریکاوری) فسفوکراتینِ تخلیه شده، به سرعت تجدید و احیا میشود. در حقیقت بیش از ۹۰ درصد فسفو کراتین بعد از ۳ الی ۴ دقیقه در حین دوره ریکاوری مجدداً تولید میشود.
به طور خلاصه فسفوکراتین (pcr) یک منبع انرژی مهم و غالب در حین ثانیههای نخست از تمرینات بیهوازی شدید بیشینه میباشد و به طور سریع در دوره ریکاوری توسط مسیرهای هوازی مجدداً تولید میشود. هدف از مصرف مکملهای کراتینی بیشینه سازی ذخایر کراتین و فسفو کراتین عضله میباشد. ذخایر pcr بیشتر، سوبسترای در دسترس بیشتری تولید میکند و این باعث تولید سریعتر ATP در حین ۱۰ الی ۲۰ ثانیه نخست فعالیتهای شدید و بیهوازی خواهد شد. این امر همچنین به طور بالقوه برای بافر کردن اسید لاکتیک و به تأخیر انداختن خستگی مناسب است.
۲-۲-۱-۳ منابع کراتین
والکر (Walker)در سال ۱۹۷۹ نشان داد که کراتین در مهره داران وجود دارد.ولی در گیاهان و ریز جانوران (میکرو ارگانیسم)یافت نمیشود و از آنجا که کراتین عمدتا در بافت عضلانی تجمع می یابد.
منابع غذایی عمده کراتین ،ماهی و گوشت قرمز می باشد،هر چند بالسوم (Balsom) در سال ۱۹۹۴ نشان داد که مقادیر بسیار کم کراتین ممکن است در بعضی گیاهان یافت شود.(۳۱-۶۴)
هر کیلو گرم گوشت تقریبا دارای ۲ تا ۵ گرم کراتین می باشد.افراد عادی حدود ا یک گرم کراتین در روز از منابع غذایی دریافت می کنند ،مکمل های کراتین اغلب در ازمایشگاه ها ساخته می شوند .بیشترین شکل موجود کراتین منوهیدرات می باشد.کراتین منوهیدرات یک پ.در سفید،بی مزه و بی بو می باشد که تا اندازه ای قابل حل در آب می باشد(۵۳)
اگر چه کراتین می تواند از فراورده های گوشتی،رژیم غذایی و مکمل ها بدست آید،بدن ما نیز می تواند کراتین تولید کند.سنتز کراتین موجود زنده اغلب در کبد ،لوزالمعده و کلیه روی می دهد و۹۵%آن در عضلات اسکلتی ذخیره می شود.سنتز کراتین برای حفظ نرمال کراتین عضله ،بدون مصرف منابع خوراکی کافی می باشد .بنابراین کراتین جزء مواد غذایی اصلی خوراکی محسوب نمی شود.(۸۰).
۲-۲-۱-۴ مصرف کراتین از نقطه نظر آماری
کراتین یکی از رایج ترین مکمل های بهبود بخش اجرای ورزشی است که مورد استفاده قرار می گیرد.تقریباّ۲۵۰۰ تن کراتین در سال ۱۹۹۹ مصرف شده است.در سال ۱۹۹۷یک بررسی ملی بر روی ورزشکاران آماتور ایالات متحده امریکا نشان داد که بیش از ۳۰ در صد از آن ها در طی یک سال گذشته مکمل های کراتینی مصرف کرده اند.تقریباّ ۱۰%از ورزشکاران دبیرستانی از مکمل های کراتینی استفاده می کنند.
مصرف کنندگان مرد از زنان بیشتر هستند.اکثر مصرف کنندگان بر این باورند که مصرف مکمل های کراتینی اجرای ورزشی آنها را بهبود می بخشد.با وجود این مصرف کنندگان کراتین به خوبی در مورد کراتین اطلاعات لازم را ندارند.همچنین بیشتر از ۷۵% از مصرف کنندگان نمی دانند که چه مقدار کراتین باید مصرف کنند و مقادیر بیشتری نسبت به مقدار های پیشنهاد شده مصرف می کنند.(۷۷-۷۶)
از آنجا که کراتین یک ماده ضروری به حساب نمی آید.بنابر این آن را می توان به عنوان یک ماده ارگوژنیک فیزیولوژیکی در نظر گرفت.مصرف مکمل های کراتینی در دهه های اخیر به صورت فزاینده ای عمومیت یافته است.پروتکل استانداردمصرف مکمل کراتین عبارتند از ۲۰ تا ۳۰ گرم کراتین منوهیدرات (که معمولاّ به شکل قرص یا پودر به مایعی افزوده می شود)که معمولاّ در دوزهای چند گانه ۵ گرمی در طول ۵ تا ۷ روز مصرف می شود اما پروتکل های دیگری مانند ۳ گرم در روز به مدت ۲۸ روز نیز مصرف می شود.(۱۰۷)
البته یک دوره تعقیبی و حفظ دارو به صورت مصرف ۲ تا ۵ گرم کراتین در روز نیز به دنبال پروتکل های مصرف مکمل کراتینی وجود دارد.(۱۰۸)
روش سریع بارگذاری کراتین در عضلات اسکلتی نیازمند مصرف روزانه ۲۰ گرم کراتین منوهیدرات به مدت ۶ روز است که بعداّ به دوز کاهش یافته ۲ گرم در روز تغییر می یابد و این مقدار به مدت ۲۸ روز ادامه می یابد.چنانچه سرعت بار گذاری کراتینی مد نظر نباشد ،مصرف روزانه ۳ گرم به مدت ۲۸ روز نیز مقادیر افزایش یافته مشابهی را می تواند به وجود آورد.(۱۰۸)
۲-۲-۱-۵ سنتز درونی و مکانیزم
مصرف کراتین غذایی تقریباّنصف نیاز بدن به کراتین را تأمین می کند و باقی مانده آن مخصوصاّوقتی کراتین مصرفی روزانه برای تأمین نیاز روزانهبدن کافی نمی باشد.از طریق سنتز از آمینو اسید های گلیسین،آرژنین و میتیونین تامین می شود .برای سنتز کراتین ،مولکول گلیسین به طور کامل به کراتین می پیوندد،در حالی که آرژنین فقط گروه اسیدی آن را، و میتونین گروه متیل آن را فراهم می کند.در انسان ها کبد محل اصلی سنتز کراتین می باشد ولی کلیه سنتز کراتین شامل انتقال برگشت پذیر یک گروه آمیدین از آرژنین به گلیسین و تشکیل گوانیدینو استات (Guanidinoacetete)می باشد.این واکنش توسط گلیسین آمید ینو ترانسفرازAGAt)) Amidinotranfraseکاتالیز می شود.
نظر به اینکه اسید گوانبد ینواستات در کلیه تشکیل می شود ،مرحله بعد انتقال برگشت ناپذیر گروه متیل از اس –آدنوزین میتونین S-adenosylil –methianineبه اسید گوانید ینواستات برای تشکیل کراتین یا اسید آلفا متیل گوانیدینواستات(( a-methilguanidinocetic acid))می باشد (۴۲-۶۵-۶۹)