این پرسشنامه بر اساس مقیاس لیکرت ( ۰ – ۱ – ۲ -۳) نمره گذاری شده است و نمره کل هر فرد از صفر تا ۸۴ متغیر خواهد بود .
ضمنا لازم به توضیح است که پایین بودن نمره در این پرسشنامه نشانه سلامت روان بالا و بالا بودن نمره نشانه سلامت روانی پایین است (یک نسخه از این پرسشنامه در پیوست شماره ۱آمده است ).
نتیجه تصویری درباره سلامت روانی
۳-۴-۲ پایایی آزمون سلامت عمومی گلدبرگ
گلدبرگ و ویلیامز[۹۵] (۱۹۹۸) پایای تنصیف ۹۵ درصد وجان (۱۹۸۵) ثبات درونی پرسشنامه سلامت عمومی را با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۹۰ درصد گزارش نمودند .
کی یس[۹۶] (۱۹۸۴) آلفای کرونباخ پرسشنامه سلامت عمومی را ۹۳ درصد به دست آورد و شک[۹۷](۱۹۸۴) ضریب آلفای کرونباخ ۸۸ درصد را بر روی ۲۱۵۰ دانش آموز گزارش نمود( به نقل از تقوی ، ۱۳۸۰) .
پایایی فرم ۲۸ سوالی پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ توسط پالاهنگ ، نصر ، براهنی و شاه محمدی (۱۳۷۵) ، ۹۱ درصد محاسبه شده است ( کلافی ، استورا و حق شناس ، ۱۳۷۸) .
تقوی (۱۳۸۰) ضریب پایایی بازآزمایی GHQ را به فاصله ۳ تا ۴ هفته برای کل پرسشنامه ۷۲ درصد و برای نشانگان جسمانی ۶۰ درصد ، نشانگان اضطرابی ۶۸ درصد ، نشانگان اختلال در کارکرد اجتماعی ۵۷ درصد و نشانگان افسردگی ۵۸ درصد به دست آورد .
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
رجبی( ۱۳۸۳) در یک تحقیق ضرایب آلفای کرونباخ و تنصیف پرسشنامه سلامت عمومی را برای کل دانشجویان به ترتیب ۸۵/۰ و ۸۶/۰ برای دانشجویان دختر ۸۷/۰ و ۸۴/۰ و برای دانشجویان پسر۸ ۸/۰ و ۹۰/۰ به دست آورد .
امان الهی (۱۳۸۳) در پژوهشی ضرایب آلفای کرونباخ و تنصیف پرسشنامه سلامت عمومی را برای کل دانشجویان به ترتیب ۸۴/۰ و ۸۵/۰ برای دانشجویان دختر ۸۳/۰ و ۸۴/۰ و برای دانشجویان پسر ۸۵/۰ و ۸۶/۰ گزارش نمود .
وردی ( ۱۳۸۳) در پژوهش ضرایب آلفای کرونباخ و تنصیف پرسشنامه سلامت عمومی را به ترتیب ۹۴/۰ و ۸۹/۰ محاسبه نمود که در حد مطلوب است .
۳-۴-۳- معرفی آزمون عزت نفس کوپراسمیت
مقیاس عزت نفس کوپراسمیت ( ۱۹۶۷) یک مقیاس ۵۸ ماده ای خود- گزارشی ، مداد – کاغذی است که ۸ ماده آن دروغ سنج می باشد و ۵۰ ماده دیگر آن به ۴ خرده مقیاس عزت نفس کلی، عزت نفس اجتماعی ، عزت نفس خانوادگی ، و عزت نفس تحصیلی تقسیم شده است .
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
شیوه نمره گذاری این آزمون به صورت صفر و یک است به این معنا که ماده های شماره ۱۴ ، ۱۸،۱۹،۲۱،۲۳،۲۴،۲۸،۲۹،۳۰،۳۲،۳۶،۴۵،۴۷،۵۷،۲،۴،۵،۱۰ پاسخ بلی یک نمره و پاسخ خیر صفر می گیرد . و بقیه سوالات به صورت معکوس است یعنی پاسخ خیر آنها یک نمره و پاسخ بلی صفر می گیرد .
بدیهی است که حداقل نمره ای که یک فرد ممکن است بگیرد صفر و حداکثر ۵۰ خواهد بود . چنانچه پاسخ دهنده از ۸ ماده دروغ سنج که شامل ماده های ۶ ، ۱۳ ، ۲۰ ،۲۷ ،۳۴، ۴۱ ، ۴۸ ، ۵۵ می باشد بیش از۴نمره بیاورد بدان معنی است که اعتبار آزمون پایین است و آزمودنی سعی کرده است خود را بهتر از آن چیزی که هست جلوه دهد .
۳-۴-۴ پایایی آزمون عزت نفس کوپر اسمیت
کوپر اسمیت و همکاران ( ۱۹۶۷) ضریب باز آزمایی ۸۸ درصد را بعد از ۵ هفته و ضریب باز آزمایی ۷۰ درصد را بعد از سه سال برای این مقیاس به دست آورده اند تحلیل عوامل نشان داده است که فرد ، مقیاسها عامل های متفاوتی از عزت نفس را می سنجند ( به نقل از نیسی و شهنی ییلاق ، ۱۳۸۱) .
شکرکن و نیسی ( ۱۳۷۳) ، در پژوهشی که بر روی دانش آموزان سال اول تا سوم دبیرستانهای نجف آباد انجام دادند ، ضریب پایایی باز آزمایی این مقیاس را برای دانش آموزان دختر و پسر به ترتیب ۹۰ درصد و ۹۲ درصد گزارش کرده اند . علامه ( ۱۳۸۴) نیز با اجرای این مقیاس بر روی یک نمونه دانش آموز پایایی این مقیاس را با روش تنصیف ۸۳ درصد و با روش آلفای کرونباخ ۸۴ درصد بر آورد کرده است .
تحقیقات متعدد ضریب اعتبار مقیاس عزت نفس کوپراسمیت را تایید کرده اند ، در مطالعه شکرکن و نیسی (۱۳۷۳) ضریب اعتبار این مقیاس از طریق همبسته کردن نمره های آزمون با معدل آخر سال دانش آموزان محاسبه گردیده است و ضرایب بدست آمده برای پسران ۶۹ درصد و برای دختران ۷۱ درصد (۰۰۱/۰ = p ) گزارش شده است .
علامه ( ۱۳۸۴) برای محاسبه اعتبار این پرسشنامه از روش همبسته کردن آن با نمره های مقیاس اضطراب اجتماعی استفاده نموده است و ضریب اعتبار ۵۳/۰ – را با ( ۰۰۱/۰ > p ) به دست آورده است .
۳-۴-۵ ابزار آموزش مهارت های زندگی
محتوای آموزش مهارت های زندگی در پژوهش حاضر بر گرفته از « راهنمای عملی آموزش مهارت های زندگی در مقطع ابتدایی » می باشد . این برنامه آموزش شامل ده فصل است که در هر فصل به یکی از مهارت های زندگی و تمرینات عملی مربوط به آن پرداخته شده است . موضوعات ارائه شده شامل موارد ذیل می باشد :

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.

آشنایی گروهی

شناخت خود و توانایی خود

آشنایی با ارزش های شخصی ، خانوادگی و اجتماعی

آشنایی با نحوه برقراری ارتباط با دیگران

آشنایی با تعیین هدف

آشنایی با تصمیم گیری

آشنایی با مفهوم خشونت و روش های مهار آن

آشنایی با سلامت جسمانی

۳-۴-۶نحوه اجرای آموزش مهارت های زندگی
موضوع جلسات آموزشی و تمرینات عملی آن در هشت جلسه ۹۰ دقیقه ای تنطیم گردید ، به طوری که نیمی از وقت هر جلسه به ارائه مطالب عملی در مورد موضوع جلسه اختصاص داده می شد و بعد از مدتی استراحت ، نیمه دوم جلسه به صورت بحث گروهی پیرامون تمرینات مربوط به موضوع آموزشی برگزار می گردید . در هر جلسه ابتدا پیرامون هر موضوع آموزشی ، مباحثی مطرح می شد و بعد موضوع به صورت گروهی مورد بحث و بررسی قرار می گرفت ، و در پایان هر جلسه تمریناتی ارائه می شد ، تا بدین وسیله همه آزمودنی ها مباحث آموزشی را خارج از موقعیت آموزش به صورت تجربی ، تمرین کنند. (نمونه هایی از تمرینات عملی در پیوست شماره ۲ ارائه شده است ) .
۳-۵ روش اجرا
در ابتدا به منظور حذف متغیر های کنترل از جمله سن،جنس،مقطع تحصیلی،پایه تحصیلی و هوش کنترل شدند وهوش آنان توسط آزمون هوشی وکسلر سنجیده شد واز بین جامعه،۱۰۰ نفر دانش آموز انتخاب شدند،و باز ازبین آنها۶۰ نفربصورت تصادفی که دامنه هوشی آنان بین۱۱۰-۱۰۰بود انتخاب شدند.
اطلاعات این پژوهش به وسیله پرسشنامه های سلامت عمومی گلدبرگ و عزت نفس کوپر اسمیت جمع آوری شده است . پس از آن که دانش آموزان به طور تصادفی به دو گروه آزمایش وگواه تقسیم شدند ، مورد پیش آزمون سلامت عمومی گلدبرگ و عزت نفس کوپر اسمیت قرار گرفتند . سپس مداخله آزمایشی ( آموزش مهارت های زندگی ) بر روی دانش آموزان گروه آزمایش انجام گرفت . پس از اتمام مداخله آزمایشی ، دانش آموزان هر دو گروه آزمایش و گواه مورد پس آزمون پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و عزت نفس کوپر اسمیت قرار گرفتند .
۳-۵-۱ رئوس جلسات آموزش مهارت های زندگی
جلسه اول : آشنایی با اعضای گروه و موضوعات دوره آموزشی
مطالب آموزشی ارائه شده :

توضیحاتی مقدماتی پیرامون دوره آموزشی و اهمیت و لزوم فعالیت گروهی در این دوره

اهمیت و ضرورت مهارت های زندگی برای ورود به زندگی همسالان و نقش آن در انتخاب های مهم زندگی مانند انتخاب رشته ، انتخاب شغل ، انتخاب همسر و ….

موضوع تمرینات :

آشنایی با اعضای گروه (پی بردن به ویژگی ها و خصوصیات افراد )

تعیین گروه ها (عضو گیری ، تعیین نقش هر یک از اعضای گروه ها و نامگذاری گروه ها)

جلسه دوم : شناخت خود و توانایی های خود ( خودآگاهی )
مطالب آموزشی ارائه شده :

توضیحاتی پیرامون اهمیت شناخت فرد از توانایی ها ، استعدادها و علایق خود

نقش خود آگاهی و خودشناسی به عنوان یک مهارت زندگی در تعیین اهداف آینده .

موضوع تمرینات :

پی بردن به نقاط قوت شخصی و مهارت های فردی

آگاهی از اهداف آینده

آگاهی از وضعیت بدنی خود

پی بردن به مهارت های شغلی خویش

طرح سوال پیرامون هر یک از تمرینات و مباحث گروهی

جلسه سوم : شناخت ارزش های شخصی ، خانوادگی و اجتماعی
مطالب آموزشی ارائه شده :

تعریف مفهوم ارزش