غلظت اولیه بیوساید تزریق شده به سیستم

 

C0 مقدار بیوساید موثر برای حذف بیوفیلم

 

Cs مقدار بیوساید اندازه گیری شده در زیر بیوفیلم

 

C(h, t) ضریب نفوذ بیوساید به زیر بیوفیلم

 

D ارتفاع بیوفیلم

 

H زمان اثر بیوساید روی بیوفیلم

 

T

گفته می شود که می توان مقدار Cs را به طور تجربی در آزمایشگاه و با استفاده صحیح از امکانات آزمایشگاهی و تکنیک ها محاسبه نمود. همچنین D برای هر بیوساید بستگی به فعالیت بیوساید دارد. زیرا اگر بیوساید به قدر کافی فعال باشد به مرور زمان تمامی بیوساید به داخل بیوفیلم وارد می شود. حال با توجه به داده های بالا و با بهره گرفتن از قانون دوم فیک و حل مسئله، فرمول زیر به دست می آید( دلیل استفاده از قانون دوم فیک برای بدست آوردن مدل نفوذ بیوساید و حل مسئله در رفرنس ذکر شده است):

بنابراین با توجه به معادله بالا می توان گفت که با ثابت بودن مقدار Cs ( مقدار موثر بیوساید روی بیوفیلم) تنها با افزایش زمان، میزان C(h, t) ( میزان بیوساید در زیر بیوفیلم) افزایش می یابد. برای مثال اگر برای هیپوکلریت سدیم فرض شود که میزان لازم بیوساید برای حذف کامل بیوفیلم ppm 100 باشد و همچنین فرض شود که بعد از گذشت زمان 1t از اثر بیوساید روی بیوفیلم، ppm 20 و گذشت زمان 2t ، ppm80 از بیوساید به داخل بیوفیلم نفوذ کرده است با حل معادله بالا برای زمان های 1t و 2t خواهیم داشت:
126t=2t
یعنی اینکه برای نفوذ ppm 80 از بیوساید به داخل بیوفیلم نیاز به گذشت زمان بسیار زیادی می باشد( که این زمان 26 برابر زمان لازم برای نفوذ ppm 20 از این بیوساید به داخل بیوفیلم می باشد). بنابراین می توان در واحد زمان با تزریق مقدار زیاد بیوساید، باعث شد تا مقادیر بیشتری از بیوساید به داخل بیوفیلم نفوذ کند تا در موقعی که تزریق بیوساید با مقادیر اندک صورت پذیرد. همچنین با توجه به فرمول می توان ذکر کرد که نفوذ بیوساید به داخل بیوفیلم علاوه بر زمان به عوامل دیگری از جمله ضریب نفوذ بیوساید و ارتفاع بیوفیلم یا ضخامت آن نیز بستگی دارد.
در این تحقیق تمام بیوساید های مورد استفاده در غلظت های مختلف، تنها در مدت زمان یک ساعت روی بیوفیلم اثر داده شدند. با توجه به شکل های (3-13 ، 3-14 و 3-15 ) مشخص می شود که هیپوکلریت سدیم بیشتر در دو غلظت 100 و ppm 1000 موفق به حذف قسمت زیادی از بیوفیلم باکتری ها شده است. در دو غلظت 1 و ppm 10 از این بیوساید با مدت زمان اثر یک ساعت روی بیوفیلم، میزان حذف بیوفیلم در اکثر موارد پایین می باشد. با مقایسه این نتایج با مدل فوق می توان ذکر کرد که غلظت های بالای هیپوکلریت سدیم نسبت به غلظت های پایین آن و با مدت زمان اثر یکسان روی بیوفیلم، کارآیی بسیار بالایی در حذف بیوفیلم دارند و در
مدت زمان یک ساعت میزان بیشتری از بیوساید به زیر بیوفیلم نفوذ کرده است.
در مورد هیدروژن پراکساید می توان با توجه به شکل های(3-16، 3-17 و 3-18) اینگونه ذکر کرد که این بیوساید در اکثر غلظت های خود در مدت زمان یک ساعت، اثر حذفی بسیار خوبی روی بیوفیلم باکتری ها داشته است. البته این اثر حذفی روی بیوفیلم مخلوط کمی کاهش یافته است. اما با این حال نیز می توان گفت که غلظت های بالای این بیوساید کارآیی بسیار عالی در حذف بیوفیلم دارند.
با توجه به شکل های(3-19 تا 3-27) در مورد گلوتارالدهید، سولفاتیازول و الکیل دی متیل بنزیل آمونیوم کلرید می توان گفت که این بیوساید ها حتی در غلظت های بالای خود نسبت به غلظت های پایین تر، اثر حذفی خوبی ندارند. پس می توان با توجه به توضیحات داده شده منطق استفاده از مقادیر بالای بیوساید های اکسیدکننده را برای حذف بیوفیلم درک نمود. زیرا در این صورت در واحد زمان با تزریق مقدار زیاد بیوساید که توانایی خوبی در حذف بیوفیلم دارد، مقدار بیشتری از آن به زیر بیوفیلم نفوذ می کند تا در موقعی که تزریق بیوساید به سیستم با مقادیر اندک صورت پذیرد. به طور کلی می توان بیان نمود که این مدل برای بیوساید های غیر اکسید کننده مثل گلوتارالدهید، سولفاتیازول و الکیل دی متیل بنزیل آمونیوم کلرید صدق نمی کند و تنها می توان آن را به بیوساید های اکسید کننده مثل هیپوکلریت سدیم و هیدروژن پراکساید نسبت داد.
جمع بندی نهایی
1- تفاوت بسیار در خصوصیات سطح سلول های پلانکتونیک با سلول های بیوفیلم
2- تفاوت بین سلول ها در اتصال به سطوح
3- تشکیل ساختار های گوناگون بر حسب نوع باکتری ها برای مثال بیوفیلم ستاره ای میکروکوکوس و یا بیوفیلم اسینتوباکتر ها
4- پاسخ های متفاوت بیوفیلم باکتری ها به عوامل ضد میکروبی یا بیوساید ها به دلیل وجود فاکتور های خاص گونه ای مثل ساختار خاص بیوفیلم میکروکوکوس و اسینتوباکترها
5- کارآیی بسیار بالای بیوساید های اکسید کننده نسبت به بیوساید های غیر اکسید کننده برای حذف بیوفیلم و یا کشتن سلول های درون آن
4-10- پیشنهادات
برای درک بهتر و ادامه ی روند این تحقیق پیشنهادات زیر ارائه می گردد:
1- بررسی ساختار بیوفیلم میکروکوکوس لوتئوس و نقش این ساختار در مقاومت به عوامل محیطی متفاوت
2- استفاده از تکنیک میکروپلیت برای جداسازی سویه های باکتری جهش یافته و بررسی نقش پلی ساکاریدهای خارج سلولی در تشکیل بیوفیلم
3- گسترش آزمایشات مربوط به بررسی خصوصیات سطحی باکتری های پلانکتونیک و باکتری های موجود در بیوفیلم و مقایسه تغیرات ایجاد شده بین این دو مورد
4- نمونه گیری از کارخانجات مختلف در صنایع گوناگون و تکرار آزمایشات به کار رفته در این تحقیق جهت مقایسه ی نتایج و به دست آوردن کلیات حذف بیوفیلم های تشکیل شده توسط باکتری های دیگر
منابع و مآخذ

جواهر دشتی، ر. 1378. خوردگی میکروبی. انتشارات بهرورزان، تهران، 170 صفحه
Alasri, A., Roques, C., Cabassud, C., Michel, G., Aptel, P. 1992. Effects of different biocides on a mixed biofilm produced on a tygon tube and on ultrafiltration membranes. Spectra. 168, 21– 24.24
Allison, D. G. 1993. Biofilm associated exopolysaccharides. Microbiol. Eur. 1, 16- 19. 62.

نارایان و همکاران (۱۹۹۷) با مقایسه ویژگی های شخصیتی بیماران مبتلا به سوء مصرف مواد و افراد غیر بیمار دادند که دو گروه تفاوت های معناداری در عوامل شخصیتی خود دارند، به نحوی که افراد غیر بیمار برونگراتر و غیرتکانشی تر هستند و از روان رنجورخویی کمتری برخوردارند.
ووکوف و همکاران (۱۹۹۵) پژوهشی بر روی ۸۰ نفر از معتادین به مواد مخدر که از نظر سنی در دامنه (۴۰ – ۱۴) قرار داشتند انجام دادند نتیجه پژوهش نشان داد که معتادین به مواد مخدر در سه بعد اصلی شخصیت آسیب گریزی، نوخواهی، وابسته به پاداش بودن به صورت معناداری نمرات بالا تری نسبت به گروه کنترل بدست آوردند همچنین در این پژوهش معتادین به مواد مخدر در ویژگیهای شخصیتی دیگر مانند تکانشی بودن، کمرویی و خجالتی بودن در مقابل بیگانگان و وابسته بودن به صورت معناداری نسبت به گروه مقایسه نمرات بالاتری کسب نمودند(به نقل از جعفری، ۱۳۸۲).
رزنتال و همکارانش (۱۹۹۰) در یک بررسی بر روی حدود ۳۰۰ نفر از سوء استفاده کنندگان مواد بستری شده با بهره گرفتن از پرسشنامه آیزنک به این نتیجه رسیدند که معتادین به طور معناداری درونگرا تر و عصبی تر از گروه نرمال بودند. در تحقیقی دیگر که توسط مان و همکارانش بر روی ۴۰ نفر سوء استفاده مواد با پرسشنامه NEO_FFI انجام شد به این نتیجه رسیدند که معتادان در عصبیت و برونگرایی نمرات بیشتری نسبت به گروه بهنجار کسب کرده بودند (به نقل از جعفری، ۱۳۸۲).
کرمر و کامرون در کتاب راهنمایی وابستگی دارویی در تبیین اعتیاد یادآوری می کند که اعتیاد ممکن است نمودار پریشانی و نابسامانی منش باشد. معتاد خواستار ارضا بی درنگ برخی از نیازهای خویشتن است اگرچه پسایندهای ناگواری در برداشته باشد. رابطه بین شخصیت و اعتیاد رابطه ای متقابل است یعنی فرد به علت وضع خاص شخصیتی، نیازها، شکست ها، ناتوانی در برخورد با مسائل و ناکامیهای زندگی، عدم ثبات عاطفی و از همه مهمتر وابستگی هیجانی به اعتیاد روی می آورد. و اعتیاد نیز به نوبه ی خود موجب می شود که شخص انسجام روانی و هیجانی خود را از دست بدهد. بدین ترتیب بین اعتیاد و شخصیت دور باطلی ایجاد می شود که از بین بردن آن از یک سو مستلزم تغییر شرایط درونی یعنی ایجاد آسیب ناپذیری در برابر مشکلات و ناملایمات زندگی است (برژره ۱۹۸۶، ترجمه گرگانی ۱۳۶۸).
در مجموع می‌توان گفت که ارتباط بین ویژگیهای روانشناختی شامل اعتماد به نفس ضعیف، اعتماد ناکافی به قدرت کنترل فردی، درجه زیادی از نارضایتی و بدبینی، نیاز شدید به کسب تایید اجتماعی، تطابق اجتماعی اندک، اضطراب قابل توجه، خود اعمالی ضعیف، تکانشی بودن، انگیزه سرکشی و تمرد، عدم پذیرش مسئولیت و نقش پذیری ضعیف در اجتماع که با رفتار مصرف مواد در ارتباط می باشند، باعث شده در ابتدا احتمال وجود یک طبقه ی تشخیصی به عنوان شخصیت معتاد مطرح گردد. اما آشکار است که اطلاعات موجود پشتوانه ای برای وجود تابلوی تشخیص خاصی که همه مصرف کنندگان مواد مخدر را در می گیرد فراهم نمی‌کند چرا که این علایم را نمی‌توان به طور منحصر به فرد در افراد معتاد یافت و افراد غیر معتاد هم ممکن است نمونه این ویژگیها را ظاهر سازند (میلمن و همکاران ۱۹۸۳، به نقل از بید برگ نیا، ۱۳۷۷).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
ژان برژه (ترجمه گرگانی۱۳۶۸) پس از بررسی ساختارشناسی و تفکری معتادان نتیجه می‌گیرد که اولا هیچگونه ساختار روانی عمیق و ثابتی که مختص رفتار معتادانه باشد وجود ندارد، ثانیا، رفتار معتادانه هرگز طبیعت خاص ساختار زیربنایی افراد را تغییر نمی دهد بلکه فقط نوعی عملکرد ثانوی در ساختار عمیق روانی بوجود می آورد. سوم آنکه وابستگی به مواد مخدر فقط در اثر اگاهانه و آشکار بوجود نمی آید بلکه در ضمیر ناخودآگاه ، تلاشی برای دفاع و تنظیم اقتصاد روانی در مقابل ضعف ها و نارسایی هایی است که در ساختار اصلی بروز کرده است وی بر اساس نتیجه گیری سه گانه فوق وجود شخصیت مشترک میان معتادان را نفی می کند اما توصیه می کند که برای یافتن انواع منظم تر آرایش شخصیتی که مستقل از ساختارهای زیر بنائی شخصیت است به جستجو بپردازیم . به طور کلی خصوصیاتی نظیر عزت نفس پایین تر، گرایش به خودکشی ، درگیری با منبع قدرت، برون ریزی، پرخاشگری، احساس اضطراب و بیقراری در گروه هروئینی ها وسیع تر از گروه گواه بود بدون آنکه الگوی متحد الشکل و یگانه ای وجود داشته باشند.
عکس مرتبط با اقتصاد
گوسوپ و همکاران (۱۹۸۳) نیز با مقایسه ویژگی‌های شخصیت افراد وابسته به مواد با افراد عادی دریافتند که معتادین در بعد روان رنجور خویی نمرات بالاتر و در بعد برونگرایی نمرات پائین‌تری داشتند.
در ایران نیز چندین مطالعه به مقایسه ویژگی‌های شخصیتی افراد معتاد و سالم پرداخته‌اند.
همایونی (۲۰۱۱) نیز با مطالعه ۲۱۸ نفر (۱۰۹ فرد معتاد و ۱۰۹ فرد غیرمعتاد) نقش صفات شخصیت و باورهای دینی را در گرایش به اعتیاد مورد بررسی قرار داد. نتایج این پژوهش نشان داد که معتادین در ابعاد روان رنجور خویی و باز بودن نسبت به تجربه نمرات بالاتر و در ابعاد برونگرایی، توافق و مسئولیت پذیری نمرات پائین‌تری داشتند.
شمالی و همکاران (۲۰۱۱) در پژوهشی با عنوان بررسی مقایسه‌ای پنج عامل شخصیت در معتادان تحت درمان با متادون و افراد نرمال با مقایسه ۱۰۲ نفر در سه گروه (معتادین موفق و ناموفق در درمان با متادون و افراد سالم) به این نتیجه رسید که معتادانی که در درمان با متادون موفق بودند از روان رنجورخویی کمتری رنج می‌بردند و افراد غیرمعتاد نسبت به معتادین از مطلوبیت و مسئولیت پذیری بیشتری برخوردار بودند.
اصغری و همکاران (۱۳۸۹) نیز طی پژوهش خود با عنوان ابعاد شخصیتی اثرگذار در عود سوء مصرف مواد در وابستگان به مواد افیونی تحت درمان نگهدارنده با متادون به این نتیجه دست یافت که بیمارانی که عود داشتند در مقایسه با گروه غیر عود از خود جهت دهی و همکاری پائین‌تر و نوجویی بالاتری برخوردار بودند.
عبدالهی ثانی و همکاران (۱۳۸۹) با بررسی ارتباط بین ویژگی های شخصیتی و عود بیماری اعتیاد در مراجعه کنندگان به کلینیک تخصصی ترک اعتیاد آتیه نو کرج نشان دادند که در زمینه ویژگی های افسردگی و پارانوئید رابطه معنی داری بین دوگروه وجود دارد و این دو ویژگی در گروه عود کننده بیشتر است. به طور کلی ارتباطی بین ویژگی های شخصیتی و عود بیماری اعتیاد دیده نشد.
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
علیلو و همکاران (۱۳۸۸) طی پژوهشی با عنوان مقایسه ویژگی‌های شخصیت افراد HIV مثبت معتاد با گروه سالم به این نتیجه رسیدند که افراد معتاد در هر پنج عامل بزرگ شخصیت با افراد سالم متفاوت بودند. افراد سالم برون گراتر، با وجدان تر، دارای ثبات عاطفی بیشتر و سازگاری بهتری بودند و معتادین در بعد روان‌نژندی نمرات بالاتری را کسب نموده بودند.
در تحقیقی که توسط سهند و همکاران (۱۳۸۸) انجام گرفت مشخص شد که طرح واره های ناسازگار اولیه در موفق و ناموفق بودن ترک مواد افیونی موثر است. همچنین طبق یافته های تحقیق فخرایی (۱۳۸۸) که با عنوان مقایسه ویژگیهای شخصیتی و هیجان خواهی در افراد معتاد و عادی صورت گرفت ، معلوم شد که نمرات معتادان در هیجان خواهی و نوروزگرایی بالا و در عامل گشودگی در برابر تجربه، وجدان‌گرایی پایین‌تر بودند. جدیدی و بهاری (۱۳۸۷) نیز با مقایسه ویژگی‌های شخصیتی افراد وابسته به مواد مخدر و افراد وابسته به اینترنت به این نتیجه رسیدند که بین ویژگی‌های شخصیتی افراد وابسته به مواد مخدر و افراد وابسته به اینترنت تفاوت معنی‌داری وجود ندارد.
زرگر و همکاران (۱۳۸۷) نیز با بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیت با آمادگی اعتیاد به مواد مخدر به این نتیجه رسیدند که بین ویژگی‌های شخصیت با آمادگی اعتیاد به مواد مخدر کارکنان رابطه معناداری وجود دارد.
اعتیاد به مواد مخدر
در مطالعه دیگری توسط کتابی (۱۳۸۷) که به بررسی نیمرخ شخصیتی ۱۰۰ معتادان پرداخته بود یافته ها نشان داد که معتادان به مواد مخدر در ابعاد نوجویی( تازگی طلبی) روان نژند گرایی و روان پریشی نمراتی بالاتر از افراد عادی بدست آوردند .
رضوانفرد و همکاران (۱۳۸۶) طی پژوهشی تحت عنوان رابطه ویژگی های شخصیتی و تکانشگری با میزان وابستگی نیکوتین در افراد سیگاری به این نتیجه رسیدند که افراد وابسته به نیکوتین در مقایسه با افراد عادی در ابعاد نوجویی، تجربه جویی، فقدان خودراهبردی، تکانشگری و رفتارهای کنترل نشده تفاوت معنی‌داری دارند.
کاظمی و قربانی (۱۳۸۶) مقایسه ویژگی های شخصیتی بیماران مبتلا به سوء مصرف مواد و افراد غیر بیمار بر اساس مدل ۵ عاملی نشان دادند که دو گروه تفاوت های معناداری در عوامل شخصیتی خود دارند، به نحوی که افراد غیر بیمار برونگراتر، انعطاف پذیر، دلپذیرتر، با وجدان تر و کمتر روان آزرده تر از افراد بیمار هستند. همچنین افراد بیمار، مضطرب تر، شتاب زده تر،‌‌ آسیب پذیرتر بوده و دارای انعطاف پذیری تخیل،‌ زیباپسندی، احساسات، عقاید و … کمتری هستند.
سپهرمنش و همکاران در سال ۱۳۸۵ طی پژوهشی به عنوان بررسی ویژگیهای شخصیتی معتادان تزریقی زندان کاشان به این نتیجه رسیدند که مقیاس بالینی شخصیت ضداجتماعی و افسردگی در میان معتادان تزریقی از فراوانی بیشتری نسبت به سایر مقیاس ها برخوردار می باشد. با توجه به این که تعداد بیشتری از افراد گروه مورد مطا لعه، مجرد و زیر ۳۰ سال سن داشتند. در نتیجه این گروه آسیب پذیرتر می باشند همچنین تحصیلات پایین در این گروه میتواند به عنوان یک عامل پیشگویی کننده جهت ویژگیهای شخصیتی نابهنجار محسوب گردد.
نتایج پژوهش هدایتی (۱۳۸۴) نشان داد که معتادان عود نیافته به لحاظ شخصیتی برون گراتر، با وجدان تر، دارای ثبات عاطفی بیشتر و سازگاری بهتری با جمع هستند و افراد معتاد ناموفق در ترک به لحاظ شخصیتی افرادی، فاقد ویژگیهای شخصیتی ذکر شده هستند و یا ویژگیهای مذکور را به میزان کمتری دارا می باشند.
بید برگ نیا (۱۳۷۷) نیز در بررسی در خصوص ویژگی های شخصیتی معتادین که از آزمون ۱۶ عاملی شخصیت کتل استفاده نموده بودند به داین نتیجه رسید که نمرات معتادین به مواد مخدر در عامل هایی که صفات و ویژگی هایی مانند: ادواری خویی، خلق استوار، اطاعت و تسلیم، واقع گرایی، استقلال فکری، دارا بودن اعتماد به نفس را بدست می دهند نسبت به افراد عادی در دامنه پایین تری قرار داشته است در حالیکه در عاملهایی که مبین ویژگیهایی مانند، حساسیت هیجانی، سلطه یا استیلا، گسیخته خویی، و بی اعتمادی توام با اضطراب بالا باشند نمرات معتادین نسبت به افراد عادی در دامنه بالاتری قرار داشته است.
در پژوهشی که خدیوی (۱۳۷۶) در ارتباط با بررسی ویژگیهای شخصیتی و باورهای غیر منطقی معتادین به مواد مخدر و افراد غیر معتاد به عمل آورد، مدعی شده است که در ویژگیهایی مانند، احساس عدم ارزشمندی، از خود راضی بودن، احساس خود کم بینی، عدم کنترل بر حوادث محیطی و این احساس که وقایع و تجارب گذشته سرنوشت انسان را رقم می زنند، بین معتادین و افراد غیر معتاد تفاوت معناداری وجود دارند.
تقریبا در تمام نوشته های مربوط به اعتیاد از ویژگیهای شخصیت به عنوان عاملی برای کشیده شدن به سمت اعتیاد ذکر شده است. مثلا کولب می نویسد عده کثیری از معتادان افرادی هستند که دارای نارسایی ها و ناپختگی های شخصیتی بوده و از طریق برخورد و ایجاد رابطه وابستگی با افراد معتاد دیگر به این راه سوق داده می شوند(هژیر۱۳۷۶).
نتایج مطالعه دکتر ولی الله اخوت در بیمارستان روزبه (۱۳۵۴) حاکی از آن است که معتادان از نظر عاطفی، نابالغ، عصیانگر، بی قراری و دارای احساس خصومت و دچار عدم رشد اجتماعی، منزوی، افسرده، دچار احساس بی کفایتی و تمایلات سایکوپاتیک می باشند.
۲-۱۸- ارتباط بین ویژگی‌های های شخصیت و سبک‌های مقابله در اعتیاد
در خصوص ارتیاط بین شخصیت و مقابله بر مدل ها و پژوهش های موجود مروری داشتیم و حال به بررسی این زمینه از پژوهش و جمعیت بالینی سوء استفاده کنندگان مواد می پردازیم.
اورن[۱۸۰] و همکاران (۲۰۱۲) با مطالعه ۱۱۸ مرد معتاد به این نتیجه رسیدند که بین سبک‌های مقابله با استرس و شخصیت در معتادان با افراد عادی تفاوت وجود دارد. نتایج نشان داد که معتادان بالاترین نمره را در بعد روان رنجوری دریافت نمودند و همچنین به طور معنی‌داری بیشتر از گروه گواه از سبک‌های مقابله‌ای هیجان‌مدار استفاده می‌کردند.
تاسکن[۱۸۱] و همکاران (۲۰۱۱) نیز با مقایسه سبک‌های مقابله‌ای وابستگان به دارو با گروه کنترل نشان دادند که افراد وابسته به دارو از سبک‌های مقابله‌ای ناکارآمد استفاده می‌کنند.
موساس[۱۸۲] و همکاران (۲۰۰۶) نیز سبک‌های مقابله‌ای در معتادان به الکل را مورد مطالعه قرار دادند. نتایج نشان داد افراد معتاد به الکل از راهبردهای مسئله‌مدار کمتری استفاده می‌کنند.
بیشتر مطالعات نشان می‌دهند که راهبردهای مقابله با استرس یک عامل خطر مهم برای گرایش نوجوانان به سمت اعتیاد به سیگار و مواد مخدر است (واکارو و همکاران، ۱۹۹۸).
یک مطالعه در بین دانش‌آموزان کلاس ششم در کانادا نشان داد که استرس هم برای زنان هم برای مردان با گرایش آنان به مواد مخدر ارتباط دارد (کووال و همکاران، ۱۹۹۹).
مک کرومیک و همکارانش (۱۹۸۹) ، در تحقیق خود ارتباط بین ۵۰ موءلفه شخصیت و سبک های مقابله در اعتیاد را مورد بررسی قرار داده اند. آنها با بهره گرفتن از آزمون تجدید نظر شده شخصیت NEO- PIR 5 عامل شخصیت را اندازه گیری کردند. جمعیت مورد مطالعه بالغ بر ۲۷۰۰ سوئاستفاده کننده مواد بودند آنها یافتند که موئلفه های شخصیتی عصبیت به طور معناداری با سبک های مقابله فرار و اجتناب مرتبط بود. توافق با سبک مقابله ای مواجهه ارتباط منفی داشت(( R=%27 و همینطور به طور منفی با فرار و اجتناب مرتبط بود( R=%29) .عصبیت نیز در حد بالا با سبک مقابله فرار و اجتناب مرتبط بود.
کاسترو و همکاران (۱۹۸۷) یک مدل چند متغییری برای تعیین‌کنندگان سیگار کشیدن در بین نوجوانان ارائه کردند که ویژگی‌های شخصیت و سبک‌های مقابله با استرس جزء پیش‌بینی‌کنندگان اعتیاد به سیگار بود.
می توان نتیجه گیری را به این صورت بیان کرد که با توجه به نتایج این پژوهش افراد معتاد به تریاک بدون اجتناب اثر افسردگی و اضطراب به جز در مولفه انعطاف پذیری در مقایسه با افراد غیر معتاد از نیمرخ شخصیتی متفاوتی برخوردارند و در صورت احتساب و خنثی کردن اثر افسردگی و اضطراب به جز در مولفه وجدانی بودن با افراد دیگر تفاوت معناداری ندارند.
در میزان استفاده از راهبردهای مقابله ای نیز راهبردهای متمرکز بر مسئله و راهبردهای کم اثر و غیر موثر با هم تفاوت معنادارند ولی در راهبردهای متمرکز بر هیجان این تفاوت هرچند وجود دارد ولی معنادار نیست. و همینطور مولفه شخصیتی عصبیت و وجدانی بودن با راهبردهای غیر موثر ارتباط دارند و برخی از راهبردها و مولفه های شخصیتی دیگر هر چند با هم ارتباط دارند اما این همبستگی و ارتباط معنادار نیست.
صابر و همکاران (۱۳۹۰) با مقایسه ویژگیهای شخصیتی و سبک‌های حل مسئله در مردان معتاد و غیرمعتاد نشان دادند که معتادین در عامل روان نژندی نمره بالاتر و در ابعاد توافق پذیری، برونگرایی و باوجدان بودن نمرات پائین‌تری را کسب نمودند. همچنین نتایج نشان داد که معتادینن از راهبردهای مقابله‌ای مسئله مدار کمتر و از راهبردهای ناکارآمد بیشتر استفاده می‌کنند.
عرب (۱۳۹۰) نیزطی پژوهشی با عنوان “مقایسه ویژگی‌های شخصیتی مردان وابسته به مواد افیونی و مت‌آمفتامین” به این نتیجه رسید که، بین ویژگی‌های شخصیتی مردان وابسته به مواد افیونی و مت‌آمفتامین تفاوت وجود دارد. بنابراین شناخت شخصیت و ویژگی‌های رفتاری معتادان اقدامی موثر جهت پیشگیری یعنی شناسایی و غربالگری شخصیت های در معرض خطر و درمان یعنی بکارگیری سبک درمانی مطابق با سبک شخصیتی معتادان می باشد.
مرادی و بهرامی در سال ۱۳۹۰ در طی پژوهشی به عنوان مقایسه ویژگیهای شخصیتی، راهبردهای مقابله ای و سبک های اسنادی بین بیماران وابسته به مواد افیونی و افراد سالم با این نتیجه رسیدند که بیماران وابسته به مواد افیونی در هنگام بروز مشکل از راهبردهای حل مسئله، جلب حمایت اجتماعی و ارزیابی شناختی کمتر و از راهبردهای مقابله ای مهار جسمانی و مهار جسمانی و مهار هیجانی بیشتر از افراد سالم استفاده می کنند.همچنین بیماران وابسته به مواد به لحاظ روانژند گرایی، روان پریشی گرایی و درونگرایی بالاتر بوده و نسبت به رویدادهای منفی سبکهای اسنادی بدبینانه تری داشتند.از سوی دیگر آشکار شد که برخی از ابعاد ویژگیهای شخصیتی، راهبردهای مقابله ای و سبک های اسنادی به نحو قابل توجهی قادرند افراد سالم را از بیماران وابسته به مواد افیونی متمایز سازند.
علیلو و همکاران (۱۳۸۷) طی پژوهشی با عنوان بررسی ارتباط ویژگی‌های شخصیتی (اختلالات شخصیت) و سبک های حل مسأله در زندانیان مجرم به این نتیجه رسیدند که در مجرمین، سبک مقابله‌ای گرایش با ویژگی‌های اسکیزوئید و خودآزارگری ارتباط معکوس دارد. سبک اجتناب با ویژگی وابسته، ارتباط مستقیم و با ویژگی خودشیفته، ارتباط معکوس دارد. سبک اعتماد با ویژگی شخصیتی اجتنابی، ارتباط معکوس دارد. سبک خلاقیت با هیچ کدام از ویژگی های شخصیتی همبسته نیست. سبک مهارگری با ویژگی شخصیتی وابسته، ارتباط مستقیم و با سه ویژگی ضداجتماعی، پرخاشگری و منفعل پرخاشگر، ارتباط معکوس دارد. سبک درماندگی با دو ویژگی درمانده و اسکیزوئید ارتباط مستقیم و با سه ویژگی ضداجتماعی، پرخاشگری و اجباری ارتباط معکوس دارد.
با توجه به یافته های پژوهشی مربوط به عوامل موثر بر عود ، برای روی آوردن مجدد به اعتیاد تنها وجود یک عامل کافی نیست. بلکه مجموعه ای از عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی- اقتصادی با نسبت های متفاوت باعث روی آوردن مجدد به اعتیاد می شد ( شرق و همکاران ،۱۳۸۵) همچنین در تحقیق دیگری که توسط علیلو همکاران انجام گرفت نشان داده شد که شخصیت و راهبرد مقابله ای هیجان مدار در بیماران HIV مثبت معتاد رابطه معنا دار دارد.
جعفری (۱۳۸۲) نیمرخ مولفه‌های شخصیتی معتادان به تریاک را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که نیم‌رخ معتادان به جز در مؤلفه انعطاف پذیری با نیمرخ گروه گواه تفاوت معناداری دارد. معتادین به تریاک از راهبردهای مقابله ای متمرکز بر مسئله کمتر و از راهبردهای کم اثر و غیر موثر بیشتر استفاده می نمایند. همچنین راهبردهای مقابله ای غیر موثر با مولفه شخصیتی عصبیت رابطه مستقیم و با مولفه وجدانی بودن رابطه معکوس دارد.
فصل سوم
(روش پژوهش)
در این فصل پس از توضیح روش پژوهشی مورد استفاده ، جامعه و نمونه و ویژگی ها و حدود آن به روشنی بیان شده است تا در تعمیم داده ها و نتایج پژوهش لحاظ شود. همچنین ابزار پژوهش معرفی شده است و روش اجرای پژوهش و روش های تجزیه و تحلیل مورد استفاده در تبیین داده ها نیز بیان شده اند.
۱-۳ روش پژوهش:
پژوهش حاضر با عنوان “ مقایسه ویژگی‌های شخصیت و سبک‌های مقابله‌ای در معتادان موفق در درمان با متادون و معتادان ناموفق در درمان با متادون” با روش علی مقایسه ای صورت گرفت. در این پژوهش نقش پنج عامل بزرگ شخصیت و سبک‌های مقابله در معتادان موفق در درمان با متادون و معتادان ناموفق در درمان با متادون بررسی شد و هدف پیدا کردن تاثیر نقش ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های مقابله‌ای بر موفقیت در درمان با متادون می باشد.
۲-۳ جامعه پژوهش:
منظور از جامعه آماری در این پژوهش کلیه مردان ۲۰ تا ۴۵ ساله معتاد موفق و ناموفق به ترک مواد افیونی در شهر تهران است که در سه ماهه اول سال ۱۳۹۱ به مراکز متادون درمانی در شرق تهران مراجعه کرده اند و بر اساس مصاحبه بالینی توسط پزشک عمومی و مسئول پذیرش، واجد ملاکهای تشخیصی وابستگی به مواد افیونی بر اساس DSM-IV بودند و ضوابط ورود به مطالعه را داشتند.
۳-۳ نمونه و روش نمونه گیری
تعداد نمونه های این پژوهش شامل ۱۲۰ مرد معتاد بود که در مرحله پی‌گیری و پس از ریزش نمونه‌ها به ۹۸ معتاد رسید که در دو گروه ۴۹ نفره موفق در درمان با متادون و ناموفق در درمان با متادون قرار گرفته‌اند. شیوه نمونه گیری در این پژوهش در دسترس بوده است.
۴-۳ ابزار پژوهش
۱ – آزمون شخصیتیNEO ، (فرم کوتاه )
مک کری و کوستا (۱۹۸۳) برای اندازه گیری شخصیت پرسشنامه نئو را ساختند. آن ها برای ساخت این پرسشنامه از رویکرد زبانی و آماری استفاده کردند، بدین ترتیب که ، کلیه واژگان موجود در زبان انگلیسی را جمع آوری کرده و پس از تحلیل عاملی چند مرحله ای آن، به پنج عامل بزرگ به همراه ۳۰ زیر عامل دست یافتند. پرسشنامه شخصیتی نئو پرسشنامه ای است که در پژوهش های بین المللی مورد توجه قرار گرفته است و یکی از ابزار های مهم روان شناختی است که برای پژوهش هایی که هدف آنها برسی عوامل شخصیت است، به تنهایی یا در کنار سایر متغیر ها به کار میرود. با توجه به پیچیدگی و طولانی بودن پرسشنامه شخصیتی نئو ، وجود ابعاد جزیی و متعدد در هر یک از صفات مربوط به پنج عامل بزرگ شخصیت و ضرورت سرند سریع در مواقع لازم و مهم تر از همه عدم تمایل آزمودنی ها در پاسخ دادن به ابزاری طولانی در موقعیت های بالینی و پژوهشی، نسخه کوتاهی از پرسشنامه شخصیتی نئو با عنوان “پرسشنامه پنج عاملی” [۱۸۳] طراحی شد. در این پرسشنامه، برای هر عامل، ۱۲ آیتم وجود دارد که این آیتم ها با توجه به دارا بودن بیشترین بار عاملی[۱۸۴] در ارتباط با صفت مورد نظر، انتخاب شده اند (کاستا و مک کری، ۲۰۰۵). به عبارت دیگر، این پرسشنامه شامل ۶۰ ماده است که برای ارزیابی ۵ عاما اصلی شخصیت: روان رنجور خویی (نوروز گرایی)، برون گرایی، انعطاف پذیری (گشودگی)، توافق پذیری (دلپذیر بودن، مقبولیت، مطلوب بودن) و با وجدان بودن (وظیفه شناسی)، به کار می رود. این پرسشنامه در ایران توسط گروسی فرشی (۱۳۸۰)، به زبان فارسی ترجمه و بر روی دانشجویان ایران هنجار یابی شده است. اجرای این آزمون از نظر هزینه و زمان مقرون به صرفه است. مقیاس های آن از اعتبار بالایی برخوردار است و همبستگی بین مقیاس ها زیاد است. همچنین این آزمون بر خلاف سایر آزمون های شخصیتی، انتقادات کمتری به آن وارد شده است.
روش نمره گذاری
پاسخنامه این پرسشنامه بر اساس مقیاس لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم و کاملا مخالفم) تنظیم شده است و دامنه نمرات برای هر مقیاس صفر تا ۴۸ است. نمره گذاری فرم کوتاه این پرسشنامه که در این پژوهش از این روش نمره گذاری استفاده شده است. در تمام موارد پرسشنامه یکسان نمی باشد. به این معنی که در نمره گذاری برخی از موارد پرسشنامه فرم کوتاه (سوال های ۵۹ و ۵۷، ۵۵، ۵۴، ۴۸، ۴۶، ۴۵، ۴۴، ۴۲، ۳۹، ۳۳، ۳۱، ۳۰، ۲۴، ۲۳، ۱۹، ۱۸، ۱۶، ۱۵، ۱۴، ۱۲، ۹، ۱)، به کاملا مخالف نمره ۴ و به مخالف نمره ۳، به نظری ندارم نمره ۳، به موافق نمره ۱ و به کاملا موافق نمره صفر تعلق می گیرد. در حالی که که سوالات دیگر این پرسشنامه به صورت عکس حالت گفته شده نمره گذاری می شوند (شاپوری، ۱۳۸۷).
همچنین برای نمره گذاری این پرسشنامه، می توان از کلید فرم بزرگ ازمون نئو استفاده کرد. منتهی شماره سوالات فرم کوتاه باید در فرم بلند مشخص شود.
روان رنجور خویی شامل سوالات، ۵۶، ۵۱، ۴۶، ۴۱، ۳۶، ۳۱، ۲۶، ۲۱، ۱۶، ۱۱، ۶، ۱است. برون گرایی، شامل سوالات، ۵۷، ۵۲، ۴۷، ۴۲، ۳۷، ۳۲، ۲۷، ۲۲، ۱۷، ۱۲، ۷ و ۲است. انعطاف پذیری شامل سوالات، ۵۸، ۵۳، ۴۸، ۴۳، ۳۸، ۳۳، ۲۸، ۲۳، ۱۸، ۱۳، ۸ و ۳است. توافق پذیری شامل سوالات، ۵۹، ۵۴، ۴۹، ۴۴، ۳۹، ۳۴، ۲۹، ۲۴، ۱۹، ۱۴، ۹ و ۴می باشد و با وجدان بودن شامل سوالات، ۶۰، ۵۵، ۵۰، ۴۵، ۴۰، ۳۵، ۳۰، ۲۵، ۲۰، ۱۵، ۱۰ و ۵ است.

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

 

متغیر وابسته متغیر مستقل

کیفیت سرویس وب
سهولت سرویس
۲-۹٫تاثیر کیفیت خدمات وب بر رضایت مشتری

 

 

تعریف رضایت مشتری

رضایت احساس مثبتی است که در فرد پس از استفاده از کالا یا دریافت خدمت ایجاد می شود، احساس مورد نظر از تقابل انتظارات مشتری و عملکرد عرضه کننده به وجود می‌آید(اولیور[۴۰]،۱۹۹۷).

رضایت مشتری

یکی از مهمترین موضوعهایی که در شرکتها و موسسات مالی پژوهش شده است، رضایت مشتری است. از طرفی نظریه پردازان نیز به طور مستمر در پی یافتن روشها ومدلهای جدیدی هستند تا از آن طریق اطلاعات مفیدی را در خصوص رضایت مشتری کسب کنند، صاحبنظران روی یک تعریف جامع و جهانی از رضایت اتفاق نظر ندارند ولی بیشتر آنان بر تعریف ارائه شده به وسیلهالیور تاکید دارند طبق تعریف الیور رضایت با عدم رضایت مشتری عبارت است از قضاوت مصرف کننده از موفقیتها یا ناتوانی شرکت در بر آورده کردن انتظارات مشتری که عمل کردن طبق انتظارات منجر به رضایت مشتری و برآورده نساختن انتظارات مشتری موجب عدم رضایت وی می شود(شانون شی[۴۱] ،۲۰۰۷). پژوهش درمورد رضایت مصرف کننده به اوایل دهه ۱۹۶۰ برمی گردد. با بهره گرفتن ازاین پژوهش های در ادبیات بازاریابی، رضایت مشتری حاصل تطابق یا عدم تطابق مثبت انتظارات و نارضایتی مشتری نتیجه عدم تطابق منفی انتظارات تعرف شده است (کاتلر،فیلیپ وگری آرمسترانگ ،۱۳۷۶). در رفتار سازمانی رضایت عبارت است از خرسندی تجربه شده ناشی از ارضای خواسته یا هدف ( گری و باک[۴۲] ،۲۰۰۱).

 

 

رضایتمندی و خشنودی به معنای اظهار نظر و قضاوت آن در مورد خرید خاصی می باشد رضایتمندی به معنای قضاوت مشتری از میزان ارزشی است که دریافت نموده است. رضایتمندی مشتری مزایای فراوانی برای بنگاه های اقتصادی دارد به طوری که مطالعات مختلف نشان می دهد که افزایش رضایتمندی موجب افزایش وفاداری مشتریان میگردد(امیری شاهرخ،۱۳۸۴: ۵۵) .
عکس مرتبط با اقتصاد

 

همچنین افزایش رضایتمندی موجب کاهش حساسیت مشتریان نسبت به قیمت، کاهش هزینه های بازار یابی و افزایش اثر بخشی تبلیغات و شهرت می گردد یکی از معیارهایی که بر رضایتمندی مشتریان تاثیر گذار می باشد احساس و درک مشتری از کیفیت خدمات است. در سال ۱۹۹۰، yi مشخص نمود که رضایت عمومی به واسطه سه نوع رضایت تعیین می گردد که عبارتند از رضایت از محصول، رضایت از فرایند فروش و رضایت از خدمات پس از فروش که هر کدام دارای تعاریفی می باشد که در ادامه به تشریح هر کدام می پردازیم(سیفی عبدالله ،۱۳۸۷: ۴۲).

اینترنت به عنوان عامل توانمند ساز مدیریت ارتباط با مشتری به صورت الکترونیکی[۴۳]

با ورود به قرن بیست و یکم، اهمیت تکنولوژی اطلاعات بیش از پیش احساس می شود. اینترنت از همان روزهایی که پا به عرصه تجارت نهاد، به شیوه های مختلف تغییراتی در حیات ارتباطی به وجود آورد. به طور مثال اختراع ایمیل مفهوم فاصله را از روابط حذف کرد. مفهوم بازار الکترونیکی[۴۴] سبب از میان رفتن مفهوم مکان فیزیکی برای تجارت شد، وظایف روزمره و تکراری به صورت خودکار توسط کامپیوترها انجام شدند و هر نوع اطلاعاتی فقط به اندازه یک کلیک از مشتریان فاصله داشت. هر چه بیشتر در زندگی روزانه خود پیش می رویم، تاثیر تکنولوژی بیشتر احساس می شود. گردانندگان کسب و کار سعی می کنند با بهره گرفتن از تکنولوژی های جدید، همچنان در بازار رقابتی باقی بمانند .

تجارت الکترونیک یعنی خرید و فروش، بازاریابی و سرویس دهی محصولات و خدمات و اطلاعات در سراسر شبکه های مختلف کامپیوتری، در حالیکه کسب و کار الکترونیکی یعنی استفاده از اینترنت و دیگر شبکه ها و تکنولوژی های اطلاعاتی برای پشتیبانی تجارت الکترونیک و ارتباطات و همکاری های شرکتی و فرایندهای تجاری مبتنی بر وب در داخل شرکت ها و موسسات اینترنتی و چه درارتباط با مشتریان و شرکای تجاری . هر چند این تعاریف مرزهایی بین این دو واژه ایجاد کرده اند بسیاری از ما هنوز هم هنگام صحبت تفاوتی بین آنها قائل نمی شویم (میرابی،۱۳۸۷: ۲۷).

پژوهش های زیادی بیان می کنند که خشنودی، موثر از شناخت ساختار است ( الیور، ۱۹۹۷: ۲۶). راست و آلیور (۱۹۹۴) خشنودی را به عنوان پاسخ تکمیلی مشتری تعریف می کند که یک ارزیابی و یک پاسخ احساسی است. این شاخصی برای عقیده مشتری از احتمال یک خدمات است که به احساس مثبت منجر می شود.

یکی از فواید عمده خرید آن لاین (اینترنتی)، سهولت خدمات رسانی در مفهوم دسترسی، قابلیت دستیابی به اطلاعات، زمان اندک یا نبود موانع جغرافیایی و بی نامی است. برخی پژوهش های نشان می‌دهد که مشتری های آن لاین اغلب، سهولت را به عنوان دلیل اصلی ایجاد تجارت به صورت آن لاین می دانند.

آیا کیفیت خدمات، یک رضایتمندی از خدمات (بردی ورابرتسون، ۲۰۰۱، کرونین و تیلر، ۱۹۹۲، زیتامل، ۲۰۰۲)است علاوه بر آن، آیا خشنودی مشتری به عنوان عامل میانجی گر بین کیفیت خدمات و تمایلات رفتاری عمل می کند که پیش بینی آینده را قوی تر کند؟ (سی بردی و هالت، ۲۰۰۰: ۲۵).

متغیر وابسته متغیر مستقل
رضایت مشتری
کیفیت سرویس وب
۲-۱۰٫تاثیر کیفیت خدمات وب بر تمایلات رفتاری
تمایلات رفتاری مشتری با بهره گرفتن از موضوع ۷ بخشی به دست آمد:
تمایل به استفاده از خدمات الکترونیکی به طور مداوم،
تمایل به استفاده از خدمات الکترونیکی
تمایل به استفاده از خدمات الکترونیکی در آینده این موضوعات از پژوهش های قبلی که شامل (الورونیو، اچ سو آدو، ۲۰۰۶، زانک و پری باتک، ۲۰۰۵) است گرفته شده است.

 

 

از آنجا که همه خدمات الکترونیکی از طریق وب سایت ها هستند، برخی مؤلفان بر اهمیت کیفیت خدمات وب به عنوان مقدمه ای برای خشنودی مشتری های الکترونیکی تأکید دارند( نگارش، ریان و ایگباریا، ۲۰۰۲). کیفیت سرویس رسانه فقط حیاتی است بلکه ارزیابی اولیه به چیزی است که مشتری الکترونیکی جستجو می کند اما نگرش اولیه در مورد ارزش وب سایت را شکل می دهد و مشخص می کند که آیا می توانند در حال حاضر و آینده در وب سایت جستجو کنند؟ (بارنز و ویژن، ۲۰۰۶). لی ولین (۲۰۰۵) همچنین یافت که کیفیت سرویس وب به طور کلی با رضایت مشتری الکترونیکی همخوانی دارد. والفین بارگر و جیلی (۲۰۰۱) قضاوت مشتری های الکترونیکی را بیان می کنند. خشنودی و صداقت به طور مثبت تحت تأثیر کیفیت طراحی وب سایت شرکت است. در مدل موفقیت IS دلن و ام سی (۱۹۹۲)، کیفیت خدمات، مهمترین متغیر درخشنودی استفاده کنندگان تحت تاثیر است.

عوامل مؤثر در رفتار مصرف کننده

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

 

یکی از روش‌های شناسائی ساده برای تشخیص فرمول شیمیائی یک ترکیب جدید، تجزیه‌ی عنصری است. بنابراین برای به دست آوردن فرمول شیمیائی ترکیب تهیه شده تجزیه‌ی عنصری آن انجام شد. با توجه به مقدارهای درصد وزنی نظری و تجربی عنصر کربن (۵۷/۴۸ نظری، ۶۵/۴۸ تجربی) و هیدروژن (۴۰/۳ نظری، ۵۰/۳ تجربی) از این شناسائی فرمولGa (C6H5O3)3 پیشنهاد می‌شود. داده‌های تجزیه‌ی عنصری در پیوست ۱، شکل ۱ نشان داده شده است.

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

۳-۲-۲ بررسی طیف زیر قرمز کمپلکس (۱)

طیف زیر قرمز این ترکیب در پیوست ۱، شکل ۲ نشان داده شده است. نوارهای مشاهده شده در در ناحیهی
cm-1 ۳۲۷۱ مربوط به ارتعاشات کششی OH، نوار جذبی در ناحیهی cm-1 ۱۶۵۷ مربوط به ارتعاشات گروه کربونیل و نوار جذبی در ناحیهی cm-1 ۱۶۲۵ مربوط به ارتعاشات پیوند دوگانه C=C حلقه میباشد و می‌توانند شاهد خوبی برای وجود لیگاند (۳-هیدروکسی-۲-متیل–۴–پیران) باشد. با مقایسه‌ی طیف زیر قرمز این کمپلکس و لیگاند مذکور، مشاهده می‌شود که این نوارها با جابه‌جایی قرمز همراه هستند و برای ترکیب ۱ باند ارتعاشی
cm-1 ۱۶۵۷ به cm-1 ۱۶۱۱ و باند ارتعاشی cm-1 ۱۶۲۵ به cm-1 ۱۵۷۴ جابجا شده است. به عبارت دیگر این کاهش نشان دهندهی ضعیف شدن پیوند دوگانه بین کربن و اکسیژن در ساختار کربونیل میباشد و به طول موجهای قرمز
جابجایی صورت گرفته است، که موید برهمکنش بین فلز و لیگاند میباشد.

 

۳-۲-۳ بررسی ساختار کریستالی کمپلکس (۱) با پراش پرتوی X

این ترکیب در سیستم اورﺗﻮروﻣﺒﻴﮏ و گروه فضایی Pbca با ابعاد سلولی Å(۳) ۶۷۵/۱۶ = a، Å (۲) ۰۳۴/۱۲ = b و
Å (۲) ۴۳۵/۱۸ = C متبلور شد. دیاگرام ORTEP این ترکیب در شکل ۳-۲ نشان داده شده است.

شکل ۳-۲: دیاگرام ORTEP کمپلکس [تریس (۳-هیدروکسی-۲-متیل– ۴هیدروژن-پیران–۴-اوناتو) گالیم (III)] (1)

 

۳-۲-۴ بررسی اثرات بیولوژیکی کمپلکس (۱)

در این کار تحقیقاتی، اثرات بیولوژیکی کمپلکس (۱) بر روی رده های سلولیHeLa (کارسینومای تخمدان انسانی)، MCF-7 (سرطان سینه انسانی)، HT-29 (سرطان روده بزرگ انسانی)، K-562 (سرطان سلول‌های میلوییدی خون انسان) و Neuro-2a (نوروبلاستوما موشی) با آزمون سمیت سلولی و فلوسایتومتری
بررسیگردید. همچنین بهمنظور مقایسهی خاصیت سایتوتوکسیک این ترکیب با داروهای رایج در شیمی درمانی، خاصیت سایتوتوکسیک داروی سیس پلاتین نیز به عنوان مرجع، مورد بررسی قرارگرفت.

 

۳-۲-۵ تعیین دوز مهاری (IC50) کمپلکس (۱) بر روی رده های سلول سرطانی به روش MTT

برای کنترل وضعیت سلولها در محیط کشت، میزان بقاء و همچنین بررسی وضعیت سلولها بعد از تیمارهای مختلف دارویی از روش های مختلفی استفاده میشود که یکی از این روشها تست MTT میباشد. بدین منظور تعداد نسبی سلولهای تیمار شده (سلول در حضور دارو) و تیمار نشده (سلول در عدم حضور دارو) در حضور غلظتهای متفاوت از کمپلکس مورد نظر پس از ۷۲-۲۴ ساعت انکوباسیون به روش رنگسنجی MTT سنجش شد. با شکست حلقه تترازولیم توسط آنزیمهای دهیدروژناز، MTT زرد رنگ محلول به فورمازان نامحلول بنفش تبدیل میشود. در واقع آنزیم دهیدروژناز میتوکندریای سلول زنده و فعال قادر به تبدیل MTT به فورمازان است ولی سلولهای مرده از این نظر ناتوان هستند. نتایج سمیت سلولی توسط کمیت IC50 برای کمپلکس مورد نظر بر روی پنج ردهی سلولی در جدول ۳-۱ آورده شده است.

 

جدول ۳-۱: فعالیت ضدسرطانی کمپلکس مورد مطالعه در مقابل رده های سلولی HELA (کارسینومای تخمدان انسانی)، MCF-7 (سرطان سینه انسانی)، HT-29 (سرطان روده بزرگ انسانی)، K-562 (سرطان سلول‌های میلوییدی خون انسان) و NEURO-2A (نوروبلاستوما موشی) پس از ۴۸ ساعت تیمار پیوسته

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IC50 ± SD (μM) الف ردهی سلولی
سیس پلاتین کمپلکس مورد مطالعه
۱۲/۰ ± ۴۵/۰ ۷۵/۱ ± ۹۹/۴ ردهی سلولی HeLa (کارسینومای تخمدان انسانی)
۱۱/۲ ± ۵۰/۶ ۹۴/۲ ± ۷۰/۶ ردهی سلولی MCF-7 (سرطان سینه انسانی)
۹۳/۴ ± ۴/۱۵ ۰۳/۲ ± ۹۱/۳ ردهی سلولی HT-29 (سرطان روده بزرگ انسانی)
۹۳/۲ ± ۰/۲۴ ۶۲/۵ ± ۸/۴۱ ردهی سلولی K-562 (سرطان سلول‌های میلوییدی خون انسان)
۲۰۰< ۷/۱۲ ± ۳/۹۷ ردهی سلولی Neuro-2a (نوروبلاستوما موشی)

الف: غلظتی از کمپلکس که بازدارندهی رشد سلولها تا %۵۰ باشد. هر غلظت در سه چاهک از پلیت سنجش گردید و برای هر غلظت، سه بار تکرار در نظر گرفته شد.
μM100<IC50، غیر فعال در نظر گرفته شد.
نتایج بهدست آمده نشان داد که مقادیر IC50، در گسترهی ۹۱/۳ تا ۳/۹۷ تغییر میکنند درحالیکه مقادیر این پارامتر در سیس پلاتین بهعنوان داروی مرجع، بین ۴۵/۰ تا بیش از μM 200 تغییر میکنند. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که میزان بقاء سلولهای سرطانی HT-29 (سرطان روده بزرگ انسانی) و MCF-7 (سرطان سینه انسانی) در
گسترهی غلظتی μM200- nM20 از کمپلکس (۱) پس از ۴۸ ساعت انکوباسیون تاثیر قابل ملاحظهای بر میزان مرگ و میر این سلولهای سرطانی دارد.

 

۳-۲-۶ نتایج حاصل از بررسی آپوپتوز برای کمپلکس (۱) بوسیلهی آزمون فلوسایتومتری

همچنین بهمنظور اینکه مطالعهکنیم، چگونه کمپلکس مورد نظر، مرگ سلولی (نکروز یا آپوپتوز) ایجاد میکند، مطالعات فلوسایتومتری بر روی این ترکیب و سیس پلاتین بهعنوان مرجع انجام گرفت. نتایج فلوسایتومتری در جدول ۳-۲ و شکل ۳-۳، آورده شده است.

 

جدول ۳-۲: درصد مرگ سلولی مشاهده شده به وسیلهی آزمون فلوسایتومتری بر روی ردهی سلولی HT-29 (سرطان روده بزرگ انسانی)، پس از ۲۴ ساعت تیمار پیوسته

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حق انحصاری © 2021 مطالب علمی گلچین شده. کلیه حقوق محف

 

۲-۳۲-۳ عاطفه :
چانگ و دی زوریلا (۲۰۰۴) به این نتیجه رسیدند که اگرچه جهت گیری ومثبت و منفی به مساله، سازه های مرتبطی هستند ولی دو سازه جداگانه محسوب می شوند. عاطفه مثبت ممکن است حل مساله اجتماعی را تعدیل کند در حالیکه حالات عاطفی ممکن است بین نمونه های خاص حل مساله وارد شود و تغییرات بلند مدتی را در توانایی های حل مساله اجتماعی موجب می شود (آیس[۸۱] ، ۲۰۰۰، به نقل از چانگ دی زوریلا و سانا،۲۰۰۴) .
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۲-۳۲-۴ خوش بینی – بدبینی:
پژوهش ها نشان می دهد که جدا از عاطفه، خوش بینی و بدبینی، حل مساله اجتماعی را تعدیل می کند. دی زوریلا و چانگ دریافتند که مستقل از عاطفه، دانشجویان خوش بین، جهت گیری مساله بیشتری داشتند و دانشجویان بدبین جهت گیری منفی مساله بیشتری داشتند .شواهدی وجود دارد که در مقایسه با بدبینی ها، افراد خوش بین بهتر قادر هستند تا باورها و رفتارشان را با توجه به واقعیت تعدیل کنند (آپسین وال[۸۲] و همکاران ۲۰۰۱، چانگ، دی زوریلا و سانا، ۲۰۰۴) .
۲-۳۲-۵ امید :
پژوهشها اثرات مثبت امیدواری در ارتقاء بهزیستی جسمانی و روانشناختی رامورد آزمون قرارداده­اند.دو بعد متقابل پویایی و خط سیر، سازه امید را متوقف می کند. پویایی به تصمیم در راستای هدف اشاره دارد در حالیکه خط سیر به توانایی ادراک شده برای تولید گزینه های موفقیت آمیز برای اکتساب هدف گفته می شود .
چانگ[۸۳] (۱۹۹۱)، گزارش می کند که دانشجو یا به امید امیدواری بالا در مقایسه با دانشجویان با امیدواری پایین، جهت گیری مثبت مساله بیشتر و جهت گیری منفی مساله کمتری را گزارش می کنند. دانشجویان با امیدواری بالا از حل مساله منطقی نیست به راهبرد اجتنبابی بیشتر استفاده می کنند .
۲-۳۲-۶ کمال گرایی :
کمال گرایی به عنوان یک سازه چند بعدی تعریف می شود که لازمه آن داشتن استانداردهای بالای شخصی بیش از حد و نگرانی هایی در مورد مواجهه با انتظارات اجتماعی، شک کردن در مورد قابلیت های شخصی برای مواجهه با انتظارات و استاندارد ها و خود انتقادی فوق العاده می باشد
چانگ (۲۰۰۵) شواهدی را یافت که کمال گرایی، در یک نمونه دانشجویان دانشگاه، حل مساله اجتماعی را تعدیل می کند. به ویژه مشکوک بودن در مورد کارها ی شخصی باجهت گیری منفی مساله واستفاده از راه حلهای غیرمنطقی از طریق مولفه انتظار اجتماعی کمال گرایی مورد پیش بینی قرار گرفت.جهت گیری مثبت مساله پایین دانشجویان وتمایل خودسنجی حل مساله منطقی پیش بینی کننده کمال گرایی افراطی است.
۲-۳۳ عوامل مؤثر موقعیتی و بافتی در حل مساله اجتماعی
پژوهش ها نشان می دهد که زمینه زیستی – اجتماعی بر حل مساله اجتماعی تاثیر گذار است. در این قسمت، پژوهش و تئوری در مورد تاثیر عوامل موقعیتی رشد در گستره عمر، نژاد، جنسیت و روابط اجتماعی در حل مساله اجتماعی در نظر گرفته می شود .
بافت رشدی در گستره عمر و روابط آن با حل مساله اجتماعی :دی زوریلا، الیوارس[۸۴] و کانت (۱۹۹۸). تفاوتهای جنسی و سن را در حل مساله اجتماعی در نمونه ای از جوانان، میانسالان و افراد مسن مطالعه کردند. آنها نتیجه گرفتند که توانایی حل مساله اجتماعی، از جوانی تا میان سالی افزایش یافته و بعد از آن کاهش می یابد به ویژه در مقایسه با جوانان، افرادمیانسال نمرات بالاتری در ابعاد جهت گیری مساله مثبت و حل مساله منطقی کسب کرده اند و نمرات پایین تری در ابعاد جهت گیری منفی مساله، مراجهه تکانشی – بی دقتی و سبک مقابله ای اجتنابی بدست آورند. میانسالان در مقایسه با افراد مسن، نمرات بالاتری در جهت گیری مثبت مساله و حل مساله بدست آوردند اما در سایر ابعاد حل مساله اجتماعی تفاوت معنی داری نداشتند. (چانگ، دی زوریلا، ۲۰۰۴ ).
جنسیت و رابطه آن با حل مساله اجتماعی :
دی زوریلا و همکاران (۱۹۹۵) یک مطالعه نسبتاً گسترده در مورد تفاوت های جنسیتی در میان دانشجویان و پزشکان انجام دادند. این پژوهشگران اثر عمده برای نقش جنسیت به عنوان یک تعدیل گر حل مساله اجتماعی نیافتند .اما آنها دریافتند که جنسیت اثرات سن را برایحل مساله اجتماعی تعدیل می کند. از نقطه نظر گرایشات به مسایل اجتماعی، مردان و زنان متفاوت هستند، اگر چه عموماً مردان مواجهه مساله مدار را ترجیح می دهند، زنان در جستجوی حمایت اجتماعی برآمده و از پاسخ های هیجان مدار استفاده می کنند (پتاسک[۸۵] ، اسمیت[۸۶] ،دادج[۸۷] ، ۱۹۹۵).
نژاد و رابطه آن با حل مساله اجتماعی:
به پژوهشی در مورد تفاوتها در حل مساله اجتماعی بین دانشجویان آسیایی– آمریکایی و آمریکایهای سفید پرداخت.دانشجویان آسیایی–آمریکایی درمقایسه با دانشجویان آمریکایی سفیدپوست نمرات بالاتری درجهت گیری منفی و سبک مقابله ای بی دقتی–تکانشی کسب کردند. البته این مطالعات نیازمند تکرار شدن و گسترش به انواع گوناگونی از نژادها و گروه های فرهنگی است، قبل از اینکه رابطه بین نژاد و حل مساله اجتماعی فهمیده شود.(دزوریلاو چانگ،۱۹۹۵).
۲-۳۴ انواع مسائل :
مسایل را می توان براساس داشتن یا نداشتن راه حل های روشن دسته بندی کرد :
مسایل خوب ساختار :مسایل خوب ساختار به وضوح مشخص می شوند و یک راه حل مناسب بر مبنای اطلاعات ارائه شده، برای آنها تعیین می شود (بل و دزوریلا[۸۸] ، ۲۰۰۹) .
در آزمونهای مدرسه، معلم از ما می خواست تعداد بیشماری مساله خوب ساختار را در حوزه های محتوایی مشخص حل کنیم. این مسایل مسیرهای روشنی – اگرچه نه لزوماً مسیرهایی ساده برای حل داشته اند. در پژوهشهای روان شناختی، روان شناسان شناختی ممکن است از ما بخواهند انواعی از مسایل خوب ساختار را که کمتر دارای محتوای خاص هستند، حل کنیم برای مثال، روان شناسان روان شناختی غالباً نوع خاصی از مساله خوب ساختار را مطالعه کرده اند. طبقه ای از مسایل حرکتی، که چون نیاز به مجموعه حرکت هایی برای رسیدن به حالت هدف نهایی دارند، چنین نامیده می شوند (رابرت استرانبرگ[۸۹] ، ترجمه خرازی و حجازی، ۱۳۸۷) .
مسایل هم ریخت :بعضی از اوقات دو مساله هم ریخت اند، یعنی ساختار رسمی آنها مشابه و فقط محتوای آنهامتفاوت است. غالباً، مشاهده هم ریختی زیر بنای ساختاری مسایل، بسیار دشوار است(رید[۹۰] ،۱۹۹۶ .بل ودزوریل[۹۱] ،۲۰۰۹ ) .
مسایل بد ساختار و نقش و بینش :مسایل بد ساختار به وضوح مشخص نمی شوند و دارای بینش از یک راه حل در ست هستند. از آنجایی که اکثر مسایل به کار رفته در تمرینهای روزمره و حرفه ای، مسایل بد ساخت می باشند، لازم است که افراد برای حل این گونه مسایل خود را آماده کنند. هنگامیکه مساله بد ساخت با بهره گرفتن از اطلاعات پایه ای حل می شوند. مهارت بکارگیری اطلاعات مرتبط با آنها از اهمیت بیشتری برخوردار می شوند. این مهارت به همراه مهارتهای استدلالی، به ارزیابی شواهد موافق و یا مخالف با هر فرضیه نیز دارد ( بل و دزوریلا، ۲۰۰۹ ) .
ما کشف کرده ایم که سبک غریزی و سبک اجتناب پذیری به جزحل مساله در این مجموعه حائز اهمیت بیشتری می باشند. پیش بینی ما بر مبنای این فرضیه می باشد که این دو بعد، نماینده حل مسایل بد ساخت می باشند که نظریه پردازان در ارتباط با موضوع آنها، تحقیقات فراوانی کرده اند
بر اساس تعریف، مسایل بد ساختار فضای خوب تعریف شده ای برای مساله ندارند. حل کنندگان مساله در ساختن بازنمایی مناسب ذهنی برای طراحی الگوی این مسایل و راه حل های آنها مشکل دارند .در مورد چنین مسایلی، بیشتر مشکل مربوط به طراحی برنامه ای برای پیگیری متوالی مراحلی است که گام به گام به راه حل آنها نزدیکتر شود. این مساله بد ساختار را مسایل بینشی می نامند. برای چنین مسایلی ما باید نگاه جدیدی به آنها داشته باشیم. بطور خاص باید مساله را با نگاهی متفاوت از آنچه که احتمالا در اولین باردیده ایم به آن داشته باشیم و با روشی متفاوت از روش کلی خود برای حل مشکل، به آن بپردازیم. یعنی باید برای حل مساله بازنمایی خود را از آن، تجدید کرد.(بل ودزوریلا،۲۰۰۹).
۲-۳۵ ویژگی های افراد فاقد توان حل مساله و تصمیم گیری و اهمیت مهارت حل مساله در روابط زوجین :
۱ – وجود مشکل را دلیل بر ضعف، بی کفایتی، بی لیاقتی، بی استعدادی، نادانی و … خود می دانند .
۲ – به هنگام مواجهه با مشکلات و مواقعی که باید تصمیمی بگیرند، مرتب خود را سرزنش و ملامت می کنند .
۳ – معتقدند که یک دنیای خوب، دنیای بدون مشکل است .
۴ – روش معمول این افراد، اجتناب یا فرار است .
۵ – معمولاً بدون اندیشیدن کافی و با عجله و تکانشی عمل می کنند .
۶ – در مقابل مشکلات و موقعیت های تصمیم برانگیز احساس درماندگی و نا امیدی می کنند .
۷ –قادر به پیش بینی پیامد راه حل ها و نتیجه تصمیم گیری های خود نیستند .
مسلم است که داشتن چنین شیوه ای نه تنها به فرد کمک نمی کند تا از استرس مربوطه رهایی یابد، بلکه احساس و رفتار بعدی ناشی از این شیوه خود استرس نا خوشایندتری را به وجود می آورد. تبیین این قضیه نیز بسیار روشن است هر مسالها تصمیمی ماهیتاً یک موقعیت استرس زا را پدید می آورد و وقتی که فرد، مساله را بدرستی حل نکند و یا تصمیم مناسبی نگیرد بر شدت احساس استرس افزوده خواهد شد و استرس در نهایت موجب فعال شدن هیجان های ناخوشایند خواهد شد. یا این توضیحات ضرورت مهارت حل مسایل و مشکلات زندگی و تصمیم گیری بر همه روشن و آشکار است. ولی ذکر یک نکته الزامی است و آن اینکه مهارت حل مساله و مهارت تصمیم گیری یکسان است و علت اینکه با وجود این شباهت حل مساله و تصمیم گیری تحت دو نام مطرح می شود به تفاوت موقعیت های این دو بر می گردد. ما در مواجهه با یک مساله باید یک راه حل پیدا کنیم حال آنکه در هنگام تصمیم گیری باید از بین گزینه های مختلف یکی را انتخاب کنیم به عبارت دیگر تفاوت مساله و تصمیم گیری آن قدر نیست که لازم باشد برای هر کدام شیوه ای مجزا اندیشیده شود ( ناصری، ۱۳۷۸ ) .
در زندگی مشترک بسیاری مواقع پیش می آید که مساله ای حاد بروز می کند اگر زوجین یا حتی یکی از آنها سعی بر آن داشته باشد که به راه حل های غیر واقع بینانه متوسل شود، نه تنها مساله موجود حل نمی شود بلکه در مواقعی نیز مشکلاتی هم به آن اضافه می شود. برای تداوم زندگی مشترک لازم است که بدانند زمانی که با مساله ای روبرو می شوند، بهترین و اصولی ترین اقدامی که می توان انجام داد کدام است، که با آموزش این مهارت می توان به این هدف نائل شد؟( نوری، موتابی، ۱۳۸۵ ) .
به جرأت می توان گفت که نقش تخریبی یا سازنده یک خانواده در جامعه و ایفای نقش مناسب خانواده در اجتماع در جامعه و ایفای مناسب خانواده در اجتماع به کیفیت پیوند ازدواج میان زوج تشکیل دهنده آن یعنی زن و شوهر بستگی دارد. مسلماً زمانی زوجین به وظایف خود به طور کامل عمل خواهند کرد که احساس رضایتمندی از زندگی زناشویی خود داشته باشند. امکان توجه به تامین نیازهای روانی، عاطفی و جسمانی فرزندان و تربیت صحیح، همه به داشتن احساس رضایت مندی از زندگی زناشویی وابسته است. احساس رضایتمندی همچنین توان مقابله در برابر مشکلات و فشارهای روانی را افزایش می دهد و سبب ارتقای سطح بهداشت روانی و جسمانی زوجین و نهایتاً افراد جامعه خواهد شد(نوری،موتابی،۱۳۸۵).
هر یک از ما به کرات با مشکلاتی مواجه بوده ایم و تصمیم گرفته ایم که چگونه با آنها مقابله کنیم. بسیاری از اوقات، فرایند حل مسائل زندگی روزمره به گونه ای خود به خود صورت می گیرد که دقیقاً متوجه چگونگی انجام آن نمی شویم. با این حال باید توجه داشت که بدون توانایی در شناسایی مشکلات دستیابی به راه حل های کارآمد، زندگی روزانه ما فلج خواهد بود (نوری،موتابی،۱۳۸۵)..
مهارت حل مساله فرایندی شناختی – رفتاری است که افراد به وسیله آن راهبردهای مؤثر مقابله با موقعیت مساله ساز در زندگی را کشف و شناسایی می کند (کسیدی و لانگ[۹۲]، ۱۹۹۶ ) .
کنار آمدرن و سازگاری موفقیت آمیز با محیط اجتماعی مستلزم مجموعه ای از مهارتهای حل مساله بین فردی و سازگاری موفقیت آمیز با محیط اجتماعی مستلزم مجموعه ای از مهارتهای حل مساله بین فردی است. مهارتهای حل مساله به صورت مستقیم به مساله سازگاری مربوط می شود. از طرف دیگر، نقض در مهارتهای حل مساله منجر به اختلاف های گوناگونی از جمله افسردگی، نابسامانی، مشکلات مربوط به ازدواج و تربیت فرزند و روابط نامناسب و نا درست بین فردی می گردد ( کسیدی و لانگ، ۱۹۹۶ ) .
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
۲-۳۶ تعریف ازدواج
تشکیل خانواده و ازدواج واقعه اجتماعی مهمی است که پایندگی گروه ها و زندگی نسل های متوالی به آن بستگی دارد. ازدواج ارتباطی است که دارای تمامیت بی نظیر و گسترده ای می باشد، ارتباطی که دارای ابعاد زیستی، عاطفی، روانی، اقتصادی و اجتماعی است. به عبارت دیگر همزیستی زوجین در درون خانواده، موجب چنان ارتباط عمیق و همه جانبه ای می شود که بی هیچ شک و شبهه ای قابل مقایسه با هیچ یک از دیگر ارتباطات انسان نمی باشد، به نحوی که قرار داد ناشی از آن دارای نوعی تقدس شده است. بطور کلی ازدواج را می توان عملی دانست که موجب پیوند دو جنس مخالف بر پایه روابط پایای جنس می شود و با انعقاد قراردادی اجتماعی مشروعیت پیدا می کند .بی تردید یکی از مهمترین تصمیم هایی که در طول زندگی خود می گیریم، انتخاب شریک زندگی است. ازدواج به عنوان مهمترین و عالی ترین رسم اجتماعی برای دست یابی به نیازهای عاطفی و امنیتی افراد بزرگسال و به عنوان حفظ بقا نسل بشریت از دیر باز همواره مورد تاکید بوده است. ازدواج را می توان یکی از مهمترین تصمیم گیری ها در زندگی هرد فرد دانست و رضایت مندی از ازدواج یکی از اصلی ترین عوامل تعیین کننده ی کیفیت زندگی و سلامت روانی هر فرد می باشد .(هالفورد[۹۳]،۱۹۹۹٫ ترجمه، تبریزی و همکاران ،۱۳۸۴).
عکس مرتبط با اقتصاد
۲-۳۷ رضایت زناشویی
رضایت زناشویی پیوندی دوستانه همراه با تفاهم و درک یکدیگر و تعامل منطقی میان نیازهای مادی و معنوی همسران است. رضایت زناشویی بنیادی ترین ستون سلامت روانی در خانواده است که از عامل های گوناگون مانند وضع مالی، سن ازدواج، وضع کاری و … اثر می پذیرد (سینها و مکرجی[۹۴] ، ۱۹۹۰)
نتیجه تصویری درباره سلامت روانی
رضایت زناشویی یک حالت روحی است که مزایا و هزینه های ادراک شده فرد را از ازدواج با یک شخص خاص منعکس می کند. هرچه شخص در ازدواج خود با شریک زندگیش احساس کند که هزینه های زیادی پرداخت کرده است، به طور کلی از آن شخص و ازدواج با او رضایت کمتری خواهد داشت. برعکس هرچه بیشتر فکر کند در ازدواج با شریک زندگی خود مزایای بیشتری بدست آورده است از او و زندگی مشترکشان رضایت بیشتری خواهد داشت. ( الیس و همکاران[۹۵]،۱۹۹۴٫ترجمه .صالحی و یزدی،۱۳۷۵)
تعریف مختلفی برای رضایت زناشویی وجود دارد که یکی از بهترین تعاریف توسط هاکینز انجام گرفته است وی رضایت زناشویی را این چنین تعریف می کند: احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر زمانی که همه جنبه های ازدواجشان را در نظر می گیرند، رضایت یک متغییر نگرش است وبنابراین یک خصوصیت فردی زن و شوهر محسوب می شود. طبق تعریف فوق، رضایت زناشویی در واقع نگرشی مثبت و لذت بخش است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی دارند.(الیس و همکاران ،۱۹۹۴٫ترجمه .صالحی و یزدی،۱۳۷۵ )
۲-۳۸ چارچوب نظری پژوهش در زمینه رضایت زناشویی
درمورد رضایت زناشویی، محققان این رشته، نظریه های مختلفی دارند، هرکدام از این نظریه ها به ازدواج و زندگی مشترک از یک بعد نگاه می کنند. برخی به دوام ازدواج واینکه تداوم زندگی مشترک در همسران به چه شکل درمی آید، برخی به ازدواج به عنوان یک مدل اقتصادی می نگرند که چناچه پاداش در ازدواج بیشتر از هزینه های آن باشد، رضایت بیشتری در زندگی وجود خواهد داشت. بعضی هم مراحل مختلف یک زندگی مشترک را از ابتدا تا انتها بررسی می کنند، اینکه زندگی در هر دوره دستخوش چه تغییراتی می گردد، و دسته ای از این نظریه پردازان هم به باورها و عقایدی که زوجین در زندگی مشترک دارند، می پردازند.
۲-۳۸-۱ نظریه عقلانی – هیجانی الیس :
نظریه عقلانی هیجانی معتقد است که اختلال زناشویی به طور مستقیم به اعمال طرف دیگر یا به رفتار همسر مربوط نمی شود بلکه بیشتر به خاطر نظر و عقیده ای است که زن و شوهر در این رفتار دارند، بنابراین این نظریه در رابطه، به افراد توجه دارد. یعنی به جای اینکه تنها تعاملات یا تنها سیستمی که زن و شوهر در آن هستند موردنظر باشد این رویکرد افراد را مورد اصلی در اختلال می داند، احساسات و رفتارهای آشفته ای که در روابط وجود دارد صرفاً معلول رفتار غلط یکی از طرفین یا هر دو آنهاست. به عبارت دیگر این نظریه پیوسته به احساسات و اعمال زن و شوهر توجه دارد اما به طور اخص، به تفکر هر یک از آنها می پردازد. این تفکر است که درحد وسیعی منجر به خشم و دیگر هیجانات و تعاملات آشفته می شود.
۲-۳۸-۲ نظریه چرخه زندگی زناشویی:
شواهد حاکی از آن است که در ازدواج دوره های خاصی وجود دارد که سطح رضایتمندی پایین تر یا بالاتر از سایر دوره هاست. نظریه چرخه زندگی زناشویی با تقسیم بندی مراحل زندگی و تغییرات و تنشها و نقشهای خاص هر مرحله به بررسی تفاوتها در سطح رضایتمندی زناشویی که ناشی از تغییارت دوره های مختلف است می پردازد. این نظریه هر مرحله از چرخه زندگی را محصولی از توالی منظم وقایع قبلی می داند، چنین رویکردی برای توجیه تأثیرات چرخه زندگی بر روابط هم مفید می باشد. ( الیس و همکاران[۹۶] ،۱۹۹۴٫ترجمه .صالحی و یزدی ،۱۳۷۵ )
برسی کوبر[۹۷] و هاروف[۹۸] (۱۹۹۲)، در مورد ازدواج های موفق و رضایت بخش منجر به توسعه یک طبقه بندی از ازدواج های بادوام شده است و پنج مدل از روابط، مشخص گردیده است که بشرح زیر می باشد :
۱ – مدل فقدان و کم تحریکی حیات و زندگی :انطباق و جور شدن به میزان کم که همسران نه تنها در تعارضات بلکه در علایق نیز این چنین هستند. در این مدل هرچند اشتیاق و علاقه سالهای اولیه کمرنگ شده است اما به نظر می رسد که طرفین علاقه مند به ترک رابطه باشند .
۲ – مدل خو گرفته با تعارض :این دوره با درگیری و مشاجره زیاد مشخص می شود و طرفین با خوبی این جنگ و جدال را تحمل می کنند هرچند که این مساله واقعاً برای آنها لذت بخش نمی باشند .
۳ – مدل هم خویی منفعلانه :انطباق و سازش راحت و بی دردسر است، در این مدل زوجین مانند روابط با دیگران به راحتی با یکدیگر جور می شوند.
۴ – مدل کلی: ویژگی این مدل همیشه در کنار یکدیگر بودن و داشتن علایق متقابل شدید است .
۵ – مدل حیات – زندگی :در این مدل هرچند طرفین تا حد زیادی با یکدیگر وابسته هستند اما یکدیگر را محدود نمی کنند و در مقایسه با مدل کلی به یکدیگر فرصت بیشتری برای رشد و پیشرفت شخصی می دهند. ( ستیر ، ورجینا،۱۹۹۷).
۲-۳۸-۳ نظریه مدل اجتماعی نای :
یکی از نظریه های مهم در زمینه ازدواج و خانواده که توجیه مناسبی برای روابط رضایت بخش و بالعکس می باشد، نظریه مبادله اجتماعی نای (۱۹۷۸)، است. این نظریه مبتنی بر یک مدل اقتصادی از رفتار انسانی است و فرض اساسی در نظریه فوق این است که روابط با پاداشهای بیشتر و هزینه های کمتر رضایتمندی بیشتری را ایجاد خواهد کرد و دوام بیشتری خواهند داشت. شواهدی وجود دارد که دوام یک رابطه با سطح کلی پاداشهای موجود مرتبط می باشد. این نظریه اشاره به این مطلب دارد که هرکس منابع شخصی مانند پول، دانش، استعداد، عاطفه و … دارد که برای پاداش مناسب به دیگران از این منابع استفاده می کند. چنین منابعی می توانند منابع قدرت در تصمیم گیری زوجین باشد .
نظر به مبادله اجتماعی می تواند به طور گسترده ای برای کمک به زوجین در موقعیت های دارای تعارض استفاده شود. اکثر درمانهای موفق زناشویی به حداکثر سازی جنبه های پاداش دهنده روابط و به حداقل رساندن موانع تاکید می کند.( برنشتاین، برنشتاین، ۱۹۹۸، ترجمه، پور عابدینی نائیینی ،۱۳۸۰).
۲-۳۸-۴ دیدگاه ژست اسپری :
ژست اسپری می گوید اغلب جامعه شناسان خانواده معتقدند، ازدواج نظامی است که تمایل به ثبات، سازگاری و هم آهنگی برای رضایتمندی دارد و بیشتر روی ثبات و هماهنگی برای حل مشکلات زندگی تکیه می کنند. از طرف دیگر وی متذکر می شود که از نظر جامعه شناسان در حقیقت، ثبات همان هماهنگی است در حالی که این دو مفهوم می تواند از یکدیگر به کلی جدا باشد .
انتخاب ثبات به عنوان هدف مطلوب ازدواج، ناشی از پذیرش بعضی از ارزشهای مربوط به خانواده و ازدواج است. ثبات می تواند ناشی از پذیرش یک هنجار اجتماعی باشد و یا از ارزشهای شخصی حاصل شود. از طرف دیگر ،جامعه شناسان خانواده تاکنون خانواده را جایگاه توافق، تعادل و هم آهنگی فرض کرده اند، که مرتبط با مفاهیمی است که مترادف با ثبات است. ولی اسپری می گوید، بسیاری از ازدواج ها ثبات دارند، ولی بین زن و مرد هم آهنگی و رضایتمندی وجود ندارد. وتعارض های دائمی بین آنها دیده می شود در نتیجه اسپری نوع دیگری از چهارچوب مفهومی را برای مطالعه خانواده پیشنهاد می کند. به این صورت که خانواده به مثابه یک ارگانیسم نیست که هدفش رسیدن به هماهنگی یا ثبات باشد. بلکه، گروهی است که در آن منافع افراد باهم در تعارض اند. و در عین حال اتحادها به خاطر هدف های مشترک تثبیت می شوند. خانواده فرایندی است از کوشش های دائم برای حفظ هم آهنگی که ناشی از یک نظام مبادله و موافقت که قطعی نیست، که مشکلات در درون آن می تواند مذاکراتی را به وجود آورد، لیکن همیشه می تواند مورد مذاکره مجدد قرار گیرد.
اسپری می گوید: اولاً در این چشم انداز هم آهنگی خانوادگی بیشتر مجموعه ای از مسائل است تا یک وضعیت بهنجار گروه، حال این سئوال پیش می آید که همکاری منظم اعضای خانواده چگونه امکان پذیر است بنابراین مفهوم اساسی در تجزیه و تحلیل رفتار خانوادگی، بیشتر همکاری است تا انطباق سازش و توافق، اسپری معتقد است همکاری فرایندی است که عبارت است از حل یک مساله و مشکل درون خانواده که ادامه روابط را با وجود تفاوت ها ونارضایتی های عمیق ممکن می سازد. همکاری نه رفتارهای مشابه را ایجاب می کند ونه ارزشهای مشترک را در حقیقت همکاری مجموعه ای است از راه و سمت هایی که برای زن و مرد رضایت زناشویی دوطرف قابل فهم می کند(اندره[۹۹] ،۱۹۸۰٫ترجمه. فرنگیس،۱۳۷۸).
۲-۳۸-۵ نظریه ارتباطات:
فرایند ارتباط در خانواده یکی از زمینه های مورد علاقه مشاوران در خانواده درمانی است. نویسندگانی چون پاول، ژانت بوئن و جکسون[۱۰۰] (۱۹۷۶)، ارتباط انسانی را در سه بعد تعریف کرده اند: ترکیب، معانی و اعمال.
۱ – ترکیب :مجموعه قراردادها وقوانین دستور زبان ماست که به منظور بیان معنی در ساختار قرار گرفته و واژه ها در جملات بکار می رود .
۲ – معانی :به معنی مفهوم واژه ها مربوط می شود و به میزان و کیفیت زبان و کاربرد آن بستگی دارد. در بسیاری از خانواده ها در نظام های ارتباطی آنان زبان خاص بکار می رود که درک و شناخت آن برای مشاوره می تواند بسیار مفید باشد .
۳ – اعمال :شامل رفتارهای کلامی و غیرکلامی و مطالعه ی اثرات رفتاری ارتباط است ( نوابی نژاد، ۱۳۸۶).
۲-۳۸-۶ نظریه های سیستمی :
در نظریه ساختی، مینوچین معتقد است، خانواده وقتی معیوب می‏شود که قواعدش اجرا نشود.وقتی مرزها خیلی سفت و سخت یا نفوذپذیر می‏شوند، عملکرد خانواده به عنوان یک نظام مختل می‏شود.اگر سلسله مراتب خانواده رعایت نشود. یعنی والدین تصمیم گیران اصلی نباشند و کودکان بزرگتر بیش از کودکان کوچکتر مسئولیت نداشته باشند، آشفتگی و مشکل پیش می‏آید.گاهی صف‏بندی‏های درون خانواده مخرب و به مثلث‏ سازی منجر می شوند. در یک خانواده آشفته قدرت روشن و صریح نیست(شارف، ترجمه فیروز بخت، ۱۳۸۱).در نظریه تجربه‏نگر، ویتاکر، معتقد است که اختلال خانواده هم از جنبه ساختاری و هم از بعد فرایندی مورد توجه قرار می‏گیرد.ازلحاظ ساختاری امکان دارد که مرزهای خانوادگی درهم ریخته یا نفوذ ناپذیر باعث عملکرد ناکارساز خرده نظام‏ها، تبانی‏های مخرب انعطاف ناپذیری نقشها و جدایی نسل‏ها از هم گردند.مشکلات مربوط به فرایند می توانند موجب فروپاشی امکام مذاکره و توافق اعضا برای حل تعارض شوند و شاید باعث گردند تا صمیمت، دلبستگی یا اعتماد از میان برود.در مجموع ویتاکر چنین فرض می‏کند که نشانه‏های اختلال هنگامی ظهور می‏کنند که فرایندها و ساخت‏های مختل به مدت طولانی تداوم می‏یابند و مانع توان خانواده برای اجرای تکالیف زندگی می‏شوند(گلدنبرگ،۲۰۰۰، ترجمه برواتی و همکاران، ۱۳۸۲ )
۲-۳۸-۷ نظریه‏های بین نسلی :
در نظریه بین نسلی، بوون ، تصور می‏شد در بسیاری از خانواده‏های مشکل‏دار غالبا اعضای خانواده فاقد هویت مستقل و مجزا هستند و بسیاری از مشکلات خانوادگی بخاطر این روی می‏دهد که اعضای خانواده خود را از لحاظ روان شناختی از خانوده پدری مجزا نساخته‏اند.(بارکر، ترجمه دهقانی،۱۳۷۵) هرچه درجه عدم تفکیک یعنی فقدان مفهوم خویشتن یا برعکس، وجود یک هویت شخصی ضعیف یا نااستوار بیشتر باشد امتزاج عاطفی بیشتری میان خویشتن بادیگران وجود خواهد داشت.افرادی که بیشترین امتزاج را بین افکار و احساساتشان دارند چون قادر به تفکیک افکار از احساسات نیستند در تفکیک خویش از سایرین نیز مشکل دارند و بسادگی در عواطف حاکم یا جاری خانواده حل می‏شوند و ضعیف‏ترین کار کرد را دارند.هرچه امتزاج خانواده هسته‏ای بیشتر باشد احتمال اضطراب و بی‏ثباتی بیشتر خواهد بود و تمایل خانواده برای یافتن راه حل از طریق جنگ و نزاع، فاصله گیری، کار کرد مختل یا ضعیف شده یکی از همسران یا احساس نگرانی کل خانواده راجع به یکی از فرزندان بیشتر خواهد شد.سه الگوی بیمارگون محتمل در خانوده هسته‏ای که محصول امتزاج شدید بین زوجین است عبارتند از:بیماری جسمی یا عاطفی در یکی از همسران، تعارض زناشویی آشکار، مزمن و حل نشده‏ای که در طی آن دوره‏هایی ازفاصله گیری مفرط و صمیمیت عاطفی مفرط رخ می دهد، آشفتگی روانی در یکی از فرزندان و فرافکنی مشکل به آنها.هرچه سطح امتزاج زوجین بیشتر باشد، احتمال وقوع این الگو بیشتر خواهد بود(گلدنبرگ[۱۰۱] ، ۲۰۰۰، ترجمه برواتی و همکاران، ۱۳۸۲)

۲-۳۹ خانواده و اهمیت آن
خانواده گروه کوچکی متشکل از افرادی است که از طریق پیوند زناشویی یا خونی با یکدیگر در ارتباط متقابل هستند و در کنار یکدیگر در واحد خاصی زندگی می کنند و دارای تجارب و فرهنگ خاصی هستند، دارای امیال و اهداف مشابه بوده و مهر و علاقه آنان را به یکدیگر پیوند داده است. خانواده سنتی از زن وشوهر و فرزندان تشکیل شده است. و بستگان خانواده زن و مرد، در موقعیت های خاص در شرایط کمکی متقابل همراه با شادی شعف و احساس تعلق خاطر و یا اندوه و نگران، با آنان ارتباط برقرار می کنند (نوابی نژاد، ۱۳۸۶) .