۲-۲-۹-۱-تئوری ارتباطات:

اهمیت ارتباطات به حدی است که بخش عمده‌ای از اوقات کار مدیران و رهبران را به خود اختصاص می‌دهد. حتی هنگامی که یک مدیر با دیگران مذاکره نمی‌کند، ممکن است به نوشتن یا انشاء گزارش‌ها، نامه‌ها و یادداشت‌ها بپردازد. یا مشغول مطالعه اسناد و مدارک مکتوبی باشد که برای وی تنظیم شده‌اند. به طور کلی، به ندرت امکان دارد که یک مدیر عالی بتواند بدون ارتباط با دیگران مشغول کار باشد. حتی هنگامی که به تنهایی در اطاق خود مشغول تفکر است نیز ممکن است به دلیل برقراری یک ارتباط تلفنی یا حضور، رشته افکارش گسسته شود. در واقع، به ندرت امکان دارد که یک مدیر اجرایی بتواند اندک زمانی را بی‌وقفه کار کند.با توجه به گستردگی حوزه مسائل ارتباطی در سازمان و مدیریت، می‌توان ادعا کرد که بسیاری از مشکلات سازمانی و اجتماعی از ضعف ارتباطات نشأت می‌گیرند. اهمیت ارتباطات موثر بدان دلیل است که فرایندی را ایجاد می‌کند که انجام وظایفی نظیر برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت و رهبری و کنترل را برای مدیران تسهیل می‌کند و همچنین مدیران را در تحقق وظیفه هماهنگی و استفاده بهتر از زمان یاری می‌رساند. (رضاییان، ۱۳۷۹، ص ۴۷۲)
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
ارتباطات را به عنوان خونی به حساب می‌آورند که در رگ‌های حیات سازمان جریان دارد و نبودن آن باعث بروز اختلال در قلب سازمان خواهد شد. در نهایت بدون ارتباطات موثر انجام وظایف سازمان و ادامه حیات آن امکان‌پذیر نخواهد بود. (لبلبیسی و شالی[۱۵۲]، ۱۹۹۶، صص ۴۱۸-۴۰۳)
تئوری ارتباطات[۱۵۳] را با نام تئوری اطلاعات [۱۵۴] نیز می‌شناسند. براساس این تئوری، شانون و ویور[۱۵۵] مسأله ارتباطات را در سه سطح دسته‌بندی کرده‌اند:
سطح۱- مسائل فنی[۱۵۶]: برای مثال، چگونه می‌توان نمادهای ارتباطات را به شکل درستی انتقال داد؟
سطح۲- مسائل معنایی[۱۵۷]: برای مثال، چگونه از نمادهای انتقال داده شده، مفهوم دلخواه گرفته شود؟
سطح۳- مسائل اثربخشی[۱۵۸]: برای مثال، چگونه مفهوم درک شده به طرز موثری رفتار را به شیوه مطلوب تحت تاثیر قرار دهد؟
از نظر متخصصان ارتباطات سازمانی و مدیران سطح ۳ دارای بیشترین ارزش می‌باشد ولی از دیدگاه متخصصان ارتباطات از راه دور مسائل سطح ۱ بیشترین اهمیت را به خود اختصاص داده‌اند. (ثاقب‌تهرانی، تدوین، ۱۳۸۰، صص ۹-۸)

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

۲-۲-۹-۲- شبکه‌های ارتباطی:

ارتباط از ضروریات جوامع بشری است و امروزه به دلیل تغییرات سریع و پیچیدگی امور از اهمیت خاصی برخوردار است. ارتباط موثر بین افراد و گروهی در سازمان‌ها می‌تواند به تسهیل امور و تصمیم‌گیری به موقع در پاسخگویی به شرایط بیانجامد. شبکه‌های ارتباطی بسیاری طی سال‌های گذشته به منظور پشتیبانی از ارتباطات و انتقال اطلاعات و پیام‌ها به وجود آمده بسیاری از این شبکه‌ها در سطوح ملی و فراملی به صورت شبکه‌های به هم تنیده امکان ارتباط بین افراد و تبادل ارتباطات را فراهم کرده‌اند. انواع شبکه‌ها در جدول (۲-۴)ارائه شده است.
جدول(۲-۴) انواع شبکه‌ها (صرافی‌زاده، ۱۳۸۳، ص۸۳)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نوع شبکه نمونه
شبکه شبکه‌ها اینترنت
شبکه انتقال عمومی خطوط تلفن عمومی
شبکه گسترده (WAN) سیستم تلفن
شبکه محلی شهری (MAN) شبکه داخلی یک دانشگاه
شبکه محلی (LAN) شبکه رایانه درون یک ساختمان

شبکه‌ها رایانه‌ها و دیگر تجهیزات را به یکدیگر مرتبط می‌سازد. بزرگ‌ترین شبکه رایانه‌ای موجود اینترنت است.شبکه تلفن عمومی که انتقال صوت را در سرتاسر دنیا به عهده دارد شبکه سوئیچ[۱۵۹] است علاوه بر خطوط تلفن، خدمات شبکه خصوصی نیز وجود دارند که به ارائه خدمات ارتباطی می‌پردازند. این شبکه‌ها به شبکه گستره [۱۶۰] (wan) معروف هستند.برخی از سازمان‌ها نیاز به شبکه‌هایی دارند که در سطح یک منطقه محلی خاص عمل کنند. این شبکه‌ها از طریق خطوط خصوصی برقرار می‌شوند که به آنها شبکه منطقه‌ای شهری (MAN) [۱۶۱] می‌گویند.در ارتباط بین دو رایانه می‌توان آنها را با بهره گرفتن از کابل‌های زوجی به یکدیگر متصل کرد در این شیوه نیاز به مودم و خطوط مخابراتی نیست.
زمانی که در مورد فناوری و ارتباطات فکر می‌کنیم، بی‌اختیار اینترنت و کاربردهای آن به ذهن می‌رسد. اگر دهه ۸۰ را آغاز تاثیر فناوری اطلاعات بر توسعه اقتصادی کشورهای صنعتی بدانیم. دهه ۹۰ قطعاً شکوفایی فناوری از طریق گسترش ارتباطات بوده و اینترنت در این زمان نقش کلیدی را ایفا کرده است. اگرچه اینترنت به عنوان شبکه اصلی شناخته شده است ولی تنها شبکه ارتباطات رایانه‌ای نیست. شبکه‌هایی مانند Msn, compu serve (شبکه مایکروسافت) نیز از نظر گستردگی قابل ملاحظه می‌باشند. اهمیت یک شبکه امکانات و خدماتی است که در آن ارائه می‌شود. [۱۶۲] (صرافی‌زاده، ۱۳۸۳، صص ۸۴-۸۳)
عکس مرتبط با اقتصاد
بعضی از شبکه‌های ارتباطی را می توان مانند اینترنت، اینترانت و اکسترانت نام برد که توضیحی در مورد آنها به شرح ذیل داده می شود:

 

۲-۲-۹-۲-۱-اینترنت:

اینترنت گسترده‌ترین و عمومی‌‌ترین سیستم ارتباطی دنیاست که از نظر گستره و میزان دسترسی با سیستم‌های جهانی تلفن رقابت می‌کند. این شبکه همچنین بزرگ‌ترین نمونه پیاده‌سازی محاسبات مشتری/ خدمتگزار و شبکه‌های میان ارتباطی است که صدها هزار شبکه مجزا در سازمان جهان و بیش از یک میلیارد نفر را به یکدیگر متصل می‌ساد. واژه اینترنت از واژه internetworking گرفته شده است که به معنای اتصال شبکه‌های با هویت مجزا در قالب یک شبکه فراگیر است. این شبکه عظیم از شبکه‌ها در اوایل دهه ۷۰ میلادی توسط وزارت دفاع آمریکا به عنوان شبکه‌ای برای برقراری ارتباط میان دانشمندان و اساتید دانشگاهی در سراسر جهان آغاز به کار کرد. (لاودن، ۱۳۸۹، ص ۲۲۵)
شبکه‌ای است که با بهره گرفتن از ابزارها و مفاهیم اینترنت به منظور پاسخگویی به نیازهای درونی سازمان‌ها طراحی می‌شود. این شبکه محدود به یک سازمان و برای کاربردهای داخلی آن است و به ارائه قابلیت‌های جستجو و کاوش ساده و ارزان می‌پردازد.(توربن، مک لین، ۱۳۸۸، ص۱۳۱)

 

۲-۲-۹-۲-۲-اینترانت:

همچنین اینترانت از همکاری و ارتباطات حمایت می‌کند و غالباً به اینترنت متصل می‌شود تا امکان انجام تجارت الکترونیک را فراهم نماید. با بهره گرفتن از اشتراک صفحه نمایش و دیگر ابزارهای گروه‌افزار، از اینترانت‌ها می‌توان در تسهیل کارگروه‌ها بهره جست. شرکت‌ها می‌توانند با بهره گرفتن از اینترنت به انتشار نشریات خبری و انتقال اخبار به کارکنان شان بپردازند.اینترانت‌ها می‌توانند ساختار و فرهنگ سازمان‌ها و نیز رویه‌ها را تغییر داده و در سازماندهی مجدد آنها را یاری نماید. اینترانت‌ها در انواع سازمان‌ها ازجمله تولیدی، بهداشتی، سازمان‌های دولتی و موسسات آموزشی به کار گرفته می‌شوند.(توربن، مک لین، ۱۳۸۸، ص۱۳۱)

 

۲-۲-۹-۲-۳-اکسترانت:

اکسترانت‌ها: زیرساخت اینترانت محدود به مرزهای یک سازمان می‌شود. ولی الزاماً به محدوده جغرافیایی محدود نمی‌شود. زیرساخت اینترانت به مرزهای یک سازمان، ولی نه الزاماً به محدوده جغرافیایی آن، محدود می‌شود. اینترانت می‌تواند دفاتر یک سازمان را در مناطق جغرافیایی مختلف به یکدیگر متصل نماید زیرساختی که اینترانت‌های سازمان مختلف را به یکدیگر مرتبط می کند، اکسترانت نام دارد. اکسترانت زیرساختی است که ارتباطات ایمن را بین شرکای تجاری در اینترنت (از طریق استفاده از VPN) امکان‌پذیر می کند. این شبکه دسترسی ایمن به اینترانت سازمان‌های موجود در شبکه و نیز ارتباطات میان سازمانی لازم را از طریق ابزارهای اینترنت فراهم می‌سازد. اینترنت، اینترانت‌ها و اکسترانت‌ها در کسب برتری رقابتی در محیط‌های سازمانی می‌توانند به شیوه‌های مختلف به کار گرفته شوند.(توربن، مک لین، ۱۳۸۸، صص۱۳۴-۱۳۳)

 

۲-۲-۹-۳-انواع تکنولوژی ارتباط سازمانی:

تکنولوژی عمده ارتباط سازمانی وجود دارد که بر فعالیت سازمانی تاثیرگذار است؛
– تکنولوژی‌های ارتباط به کمک کامپیوتر تعامل ارتباطی میان افراد و گروه‌ها را در درون و در بین سازمان‌ها تسهیل می‌کند:
* پست الکترونیکی استفاده کننده یک سند کتبی در ترمینال کامپیوتر ایجاد می‌کند و با بهره گرفتن از کامپیوتر به دیگر استفاده کنندگان می‌فرستد. پیام‌ها ممکن است پاسخ داده شوند، بایگانی شوند و یا حذف شوند.
* پست صوتی فرد را قادر می‌سازد تا از طریق تلفن پیغام‌ها را منعکس و یا بازیابی کند. پیغام‌ها را می‌توان اصلاح یا ذخیره کرد و یا ارسال داشت.
* پست تصویری در پست تصویری یا فاکس، تصویر سند به وسیله تکنولوژی تلفن و کامپیوتر به دیگر مکان‌ها انتقال می‌یابد.
* کنفرانس شنیداری امکان شرکت در جلسه گروه شنیداری را به مشارکت‌کنندگان از مکان‌های مختلف می‌دهد. کنفرانس شنیداری شبیه به تماس تلفنی کنفرانس است. کنفرانس گرافیک نیز، انتقال مطالب گرافیکی همراه با جلسه را امکان می‌دهد.
* کنفرانس ویدئویی امکان شرکت در جلسه ویدئویی گروه با مشارکت‌کنندگان از دو ناحیه (برای ارتباط دو طرفه) یا چند ناحیه (ارتباط یک طرفه) می‌دهد. صدا و تصاویر مشارکت‌کنندگان و نیز مطالب گرافیکی را انتقال می‌دهد.
* کنفرانس کامپیوتری امکان مشارکت همزمان یا غیرهمزمان در کنفرانس درباره موضوعی خاص را می‌دهد. مشارکت کنندگان می‌توانند پیغام‌هایی را به همه شرکت‌کنندگان در کنفرانس یا به یک فرد ارسال دارند. معمولاً فرد قادر است از افراد شرکت کننده نظرسنجی کند و نسخه کتبی از صورتجلسات را به دست می‌آورد.(موسی خانی، منشی زاده، ۱۳۸۵، صص۶۲۹-۶۲۸)

 

۲-۲-۱۰-تعریف آموزش:

آموزش تجربه‌ای مبتنی بر یادگیری است که به منظور ایجاد تغییرات نسبتاً ماندگار در انسان صورت می‌پذیرد. آموزش که می‌تواند موجب تغییر مهارت‌ها، دانش، بینش و رفتار اجتماعی شود، با روش‌هایی چون ارائه سخنرانی، برگزاری سمینار، شبیه‌سازی، دوره‌های آموزشی وغیره انجام می‌گیرد. در آموزش، یادگیرندگان با تفکر هوشمند و خلاق، باید ساختارهای فکری خود را اصلاح و در صورت ضرورت آنها را تعویض کنند. آموزش باید شامل ایجاد یک جو عدم تعادل شود تا فراگیران بتوانند، ‌فرایندهای فکری خود را بازنگری، تعویض و اصلاح کنند و یا دوباره آنها را بسازند.(فتحیان، ۹۱، ص۸۲)
۲-۲-۱۰-۱-تعریف سیستم‌های آموزشی:
مجموعه روشها و دستورالعمل هایی که با بهره گرفتن از یافته های علمی برای حل مسائل آموزشی اعم از طرح، اجرا و ارزشیابی در برنامه‌های آموزشی بکار گرفته می شود.تکنولوی آموزشی عبارت است از نظریه و عمل طراحی، تهیه(تولید)، استفاده (کاربرد)، مدیریت و ارزشیابی فرایند‌ها و منابع یادگیری(احدیان، ۸۳، ص۳)

 

۲-۲-۱۰-۲-تاریخچه تکنولوژی آموزشی:

اریک اشبای از نخستین کسانی بود که استفاده از رسانه‌های الکترونیکی را در سال ۱۹۶۷ به عنوان انقلابی در آموزش و پرورش مطرح کرد. جان آموس کومینوس فکر استفاده از تصاویر را در کتب درسی ترویج داد. از رسانه‌های دیداری و شنیداری در اواسط دهه ۱۹۵۰ مطرح شد در سال ۱۹۲۵ سیدفی پرس متوجه شد که شاگردان با بهره گرفتن از دستگاه بسیار ساده‌ای که او برای ارائه امتحانات و ارزشیابی ساخته بود با سرعت متناسب با توانایی خود آموزش می‌بینند. بعد برهاس. اف. اسیکنر دستگاهی به نام ماشین تدریس ساخت که می‌توانست مطالب درسی را به صورت ساده به شاگردان ارائه دهد. (ذوفن، شهناز ۱۳۸۰، ص ۲)
مفهوم آموزش تعاملی متکی بر چاپ در سالهای ۱۹۶۰ با ظهور آموزش برنامه‌ای متداول شد. این برنامه‌ها نوعی خودآموز بودند که به‌طور وسیع در آموزش و پرورش، تجارب و صنعت به کار گرفته شد. آموزش برنامه‌ای سنتی از چند واحد آموزشی کوچک تشکیل می‌شد. در هر واحد اطلاعاتی ارائه شده و پاسخی نیز از شاگرد خواسته می‌شد. این پاسخگویی به شکل پاسخهای شفاهی یا شرکت در یک فعالیت تمرینی بود از شاگرد خواسته می‌شد. این پاسخگویی به شکل پاسخهای شفاهی یا شرکت در یک فعالیت تمرینی خود به دنبال پاسخ شاگرد، پاسخ صحیح به او ارائه می‌شد. هدف آموزش برنامه‌ای درگیر کردن فعال شاگرد در فراگرد یادگیری و ارائه مقیاسی برای پیشرفت بود. آموزش برنامه‌ای به علت کند خسته‌کننده و غیر انگیزشی بودن در سالهای ۱۹۷۰ کمرنگ شد ولی این حرکت باعث افزایش آگاهی نسبت به قابلیت‌های یادگیری تعاملی متکی بر چاپ شد. پس از سالهای تلاشهای زیادی برای گنجاندن تعامل در مواد متکی بر چاپ شده است. به تازگی آموزشهای متکی بر کامپیوتر، روش‌های جدید برای آموزش تعامل ایجاد کرده است. (نژادفر، ۱۳۷۴، ص ۲۸۱)

 

۲-۲-۱۰-۳-تکنولوژی آموزشی و ضرورت آن:

در حال حاضر تکنولوژی جدید در کلیه نهادهای اجتماعی به منظور افزایش بازده و کارایی و پاسخگویی به نیازها و مشکلات انسان به کار گرفته شده است. حدود این کاربرد و میزان کارایی آن به رشد و توسعه فرهنگی هر جامعه بستگی دارد. بین کشورهای در حال رشد و رشد یافته در کاربرد تکنولوژی جدید تفاوت وجود دارد. در کشورهای رشد یافته تکنولوژی از درون و به ویژه نهادهای آموزشی آن جوامع بر خواسته است در حالی که مشکلات عینی و نیازهای آنی و حیاتی در کشورهای در حال رشد، آنها را وامی‌دارد که قبل از رسیدن فرهنگ جامعه به پذیرش؛ تکنولوژی را به صورت یک کالای وارداتی بپذیرد. (مسعود کنعانی و همکاران، ۱۳۷۴، ص ۲)

 

۲-۲-۱۰-۴-اجزای سیستم آموزشی:

در هر سیستم آموزشی سه جزء اساسی معلم، متعلم و محتوا وجود دارند.