الامام علی†:
لو ثنیت لی وساده. لحکمت بین اهل القرآن بالقرآن حتی یزهر الی الله ولحکمت بین اهل التوریه بالتوریه حتی یزهر الی الله ولحکمت بین اهل الانجیل بالانجیل حتی یزهر الی الله ولحکمت بین اهل الزبور بالزبور حتی یزهر الی الله.[۲۳۸]
عن عبد الله بن سنان عن أبی عبد الله†، انّه سأله عن قول الله تعالی: ]        [[۲۳۹] ما الذکر وما الزبور، قال:
«الذکر عند الله والزبور الذی نزل علی داود وکل کتاب نزل فهو عند العالم».[۲۴۰]
الامام الصادق†:
«ورث سلیمان داود وان محمّداً ورث سلیمان وانّا ورثنا محمّداً… وانّ عندنا علم التوریه والانجیل والزبور وتبیان ما فی الألواح».[۲۴۱]
۱ / ۳ / ۴٫ ماکان وما یکون (آنچه بوده و خواهد بود)
یکی دیگر از ابعاد علوم اهل بیت‰ آگاهی از وقایع گذشته و حوادث آینده است. در روایات متعددی که در بصائر نقل شده، با عباراتی چون (علم ما کان وما یکون)، (علم ما مضی وما بقی الی یوم القیامه) و مشابه آن، نوعی آگاهی وسیع و گسترده به اهل بیت‰ نسبت داده شده است، با توجه به اینکه تعبیرات دیگری چون «علم به آنچه در آسمانها و زمین است» یا «آنچه در بهشت و جهنم است» همراه با «علم ما کان وما یکون» در روایات آمده است به نظر میرسد از شمول و دایره بیشتری نسبت به موارد دیگر برخوردار است.
در یکی از روایاتی که متذکر آن خواهیم شد، حضرت امیر† با اشاره به این نکته که دانش همه پیامبران پیشین در پیامبر اسلام… جمع شده است و ایشان از وقایع گذشته و حوادث آینده تا روز قیامت آگاه است، خود را وارث علم پبامبر… خوانده و میفرماید: «سوگند به کسی که جانم در دست اوست، من نیز از آنچه پیامبر میدانست آگاهم و از حوادثی که تاکنون واقع شده است و تا قیامت روی خواهد داد، خبر دارم».[۲۴۲]
نمونهای از روایات:
عن أبی بصیر عن أبی جعفر† قال:
«سئل علیّ† عن علم النبیّ… فقال: “علم النبیّ علم جمیع النبییّن وعلم ما کان وعلم ما هو کائن الی قیام الساعه، ثم قال: والذی نفسی بیده، انّی لاعلم علم النبی… وعلم ما کان وما هو کائن فیما بینی وبین قیام الساعه”».[۲۴۳]
عن الحارث بن المغیره وعده من اصحابنا فیهم عبدالاعلی وعبیده بن عبد الله بن بشر الخثهمی وعبد الله بن بشیر، سمعوا اباعبد الله† یقول:
«انّی لاعلم ما فی السموات واعلم ما فی الارضین واعلم ما فی الجنّه واعلم ما فی النّار واعلم ما کان وما یکون»، ثم مکث هنیئه فرأی انّ ذلک کبر علی من سمعه فقال «علمت من کتاب الله، انّ الله یقول فیه تبیان کل شیء».[۲۴۴]
الامام الصادق†:
«اللهّم یا من اعطانا علم ما مضی وما بقی وجعلنا ورثه الانبیاء وختم بنا الامم السالفه وخصّنا بالوصیه».[۲۴۵]
۱ / ۳ / ۵٫ علم به شئونات سایر موجودات
اهل بیت‰ علاوه بر آنکه آگاهی کامل به شئون انسانها داشته و مأموریت دارند تا بشر را به سوی کمال حقیقی خود سوق دهند و راه سعادت انسان را به او نشان دهند، دائره و گسترۀ آگاهی هایشان به حدی است که به شئونات موجودات دیگری غیر از انسان نیز واقف هستند. از جمله اموری که در برخی روایات بدان اشاره شده، مراجعه افرادی از جن نزد اهل بیت‰ برای آموزش و آگاهی از معالم دینشان میباشد. هجدهمین باب از جزء دوم کتاب بصائر به این موضوع اختصاص دارد. به چند نمونه از روایات اشاره میشود:
عن أبی حمزه الثمالی:
کنت استأذن علی أبی جعفر† فقیل عنده قوم، اثبت قلیلاً حتی یخرجوا، فخرج قوم انکرتهم ولم اعرفهم، ثم اذن لی فدخلت علیه فقلت: جعلت فداک هذا زمان بنی امیّه وسیفهم یقطر دما فقال لی: «یا اباحمزه هولاء وفد شیعتنا من الجن جاؤا یسئلوننا عن معالم دینهم».[۲۴۶]
عن سعد الاسکاف قال:
اتیت باب أبی جعفر† مع اصحاب لنا لندخل علیه، فاذا ثمانیه نفر کانّهم من اب وامٍ، علیهم ثیاب زرابی وأقبیه طاق طاق وعمائم صفر، دخلوا فما احتبسوا حتّی خرجوا قال لی: «یا ابا سعد رأیتهم» قلت: نعم جعلت فداک. قال: «اولئک اخوانکم من الجن اتونا یستفتوننا فی حلالهم وحرامهم کما تأتونا وتستفتوننا فی حلالکم وحرامکم».[۲۴۷]
مرحوم کلینی نیز در کتاب کافی ذیل عنوان «انّ الجن یأتیهم فیسئلونهم عن معالم دینهم» هفت روایت در این موضوع نقل کرده است.[۲۴۸]
۱ / ۳ / ۶٫ علم به اسرار الهی
روایاتی در کتاب بصائر وجود دارد که تأکید دارد بر اینکه اسرار الهی نزد اهل بیت‰ میباشد. در اینکه این اسرار چه بوده، توضیحی در این روایات وجود ندارد، امام آنچه مشخص است، این است که این اسرار برخی از امور غیبی بوده است که از طرف خداوند به پیامبر اکرم… داده شده و از سوی ایشان به امام علی† و به بقیه ائمه‰ رسیده است.
نمونهای از روایات:
الامام الباقر†:
«انّ رسول الله… دعا علیّاً† فی المرض الذی توفی فیه فقال: یا علی ادن منّی حتی اسرّ الیک ما اسرّ الله الیّ وائتمنک علی ما ائتمنی الله علیه، ففعل ذلک رسول الله… بعلیّ† وفعله علیّ† بالحسن† وفعله الحسن† بالحسین† وفعله الحسین† بابی وفعله أبی بی صلوات الله علیهم اجمعین».[۲۴۹]
عن أبی بصیر قال: سمعت ابا جعفر† یقول:
«اسرّ الله سرّه الی جبرئیل واسرّه جبرئیل الی محمّد… واسرّه محمّد… الی علیّ† واسرّه علیّ† الی من شاء واحدا بعد واحد».[۲۵۰]
معمّر بن خلاّد عن أبی الحسن† قال:
«لا یقدر العالم ان یخبر بما یعلم، فانّ سرّ الله اسرّه الی جبرئیل واسرّه جبرئیل الی محمّد… واسرّه محمّد… الی من شاء الله».[۲۵۱]
۱ / ۳ / ۷٫ اسرار درونی و نهفته انسانها
از جمله اموری که داخل در دایره علوم و آگاهی های اهل بیت‰ است، اطلاع و آگاهی آنان از مافی الضمیر و اسرار درونی انسانها است که در گنجینۀ دلشان مخفی کردهاند و یا علم اهل بیت‰ به افکاری است که به ذهن افراد خطور کرده و آن را آشکار نکردهاند. صفار در بصائر الدرجات و در ضمن چندین باب و روایات بسیاری، این مسئله را مطرح کرده است.[۲۵۲] در برخی روایات ائمه‰ بر آگاهی از رازهای پنهانی افراد تصریح دارند، مثل آگاهی از ایمان فرد یا نفاق او و یا حب و بغض افراد نسبت به اهل بیت‰. بعضی از روایات نیز به نقل مواردی میپردازند که در آنها امری را که راوی یا فرد دیگر آن را مخفی نموده بود، امام بدان خبر میدهد.
نمونهای از روایات:
الامام الباقر†:
«انّا لنعرف الرجل اذا رأیناه بحقیقه الایمان وبحقیقه النفاق».[۲۵۳]
الامام الباقر†:
«انّ الله اخذ میثاق شیعتنا فینا من صلب آدم، فنعرف بذلک حبّ المحبّ وان اظهر خلاف ذلک بلسانه ونعرف بغض المبغض وان اظهر حبّ اهل البیت».[۲۵۴]
الامام الصادق†:
«انّ جویریه بن عمر العبدی، خاصمه رجل فی فرس انثی، فدعیا جمیعاً الفرس، فقال امیرالمؤمنین: الواحد منکما البیّنه، فقالا: لا، فقال لجویریه: اعطه الفرس، فقال له: یا امیرالمؤمنین بلا بیّنه. فقال له: والله لأنا اعلم بک منک بنفسک، اتنسی صنیعک بالجاهلیّه الجهلاء، فاخبره بذلک».[۲۵۵]
عن شهاب بن عبد ربّه قال:
«دخلت علی أبی عبد الله† وانا ارید أن اسأله من الجنب یغرف الماء من الحبّ، فلمّا صرت عنده انسیت المسئله، فنظر الیّ ابوعبد الله† فقال: یا شهاب لا بأس ان یغرف الجنب من الحبّ».[۲۵۶]
عن أبی کهمس قال:
کنت نازلا بالمدینه فی دار فیها وصیفه کانت تعجبنی، فانصرفت لیلا ممسیا، فاستفتحت الباب، ففتحت لی فمددت یدی فقبضت علی ثدیها، فلمّا کان من الغد، دخلت علی أبی عبد الله† فقال: «یا ابا کهمس تب الی الله ممّا صنعت البارحه».[۲۵۷]
۱ / ۳ / ۸٫ زبان همه انسانها
روایات بسیاری در بصائر نقل شده است که از آگاهی اهل بیت‰ به همه زبانها و لغات حکایت دارد. در برخی روایات تصریح شده است که اهل بیت‰ توانایی تکلم به همه زبانها را دارند و در روایات بسیاری نیز به نوع زبانی که اهل بیت‰ به آن سخن گفتهاند اشاره شده است، زبانهایی چون: فارسی، رومی، عبری، سریانی، نبطی، روسی یا اسلاوی.
نمونهای از روایات:
الامام الجواد†:
«والله لقد کان رسول الله… یقرأ ویکتب باثنین وسبعین (او بثلاثه وسبعین) لسانا».[۲۵۸]
علی بن مهزیار ـ فی صفه الهادی† ـ :
دخلت علیه فابتدأنی وکلّمنی بالفارسیّه.[۲۵۹]
عن عمّار الساباطی قال: قال لی ابوعبد الله†:
«یا عمّار ابومسلم فظلّله فکساه فکسحه بساطورا» قلت: جعلت فداک ما رأیت نبطیّا افصح منک، فقال: «یا عمّار وبکلّ لسان».[۲۶۰]
سماعه بن مهران عن شیخ من اصحابنا عن أبی جعفر† قال: جئنا نرید الدخول علیه، فلمّا صرنا بالدهلیز سمعنا قرائه بالسریانیّه بصوت حسن، یقرأ ویبکی حتی ابکی بعضنا.[۲۶۱]
علیّ بن مهزیار:
ارسلت الی أبی الحسن† غلامی وکان صقلا بیا، فرجع الغلام الیّ متعجّبا فقلت له: مالک یا بنیّ قال: کیف لا اتعجّب، مازال یکلّمنی بالصقلابیّه کانه واحدا منّا.[۲۶۲]
۱ / ۳ / ۹٫ زبان حیوانات
از امور دیگری که در روایات بصائر بدان پرداخته شده است، آگاهی اهل بیت‰ از زبان پرندگان و دیگر حیوانات میباشد. جناب صفّار بیش از ۴۰ روایت در اینباره نقل کرده است، به چند نمونه از روایات اشاره میشود:
عن زراره عن أبی عبد الله† قال: قال امیرالمؤمنین† ـ لابن عباس ـ :
«انّ الله علّمنا منطق الطیر کما علّمه سلیمان بن داود و منطق کل دابه فی برّ او بحر».[۲۶۳]
عن أبی حمزه الثمالی قال:
کنت مع علیّ بن الحسین†، فانتشرت العصافیر وصوتت فقال: یا ابا حمزه أتدری ما تقول قلت: لا، قال: تقدّس ربّها وتسئل قوت یومها، ثم قال: «یا ابا حمزه علّمنا منطق الطیر واوتینا من کل شیء».[۲۶۴]
عن زراره عن أبی عبد الله† قال:
انّ ناصخا کان لرجل من الناس فلما اسن قال بعض اصحابه لو نحرتموه، فجاء البعیر الی رسول الله… فجعل یرغو، فارسل رسول الله… فجعل یرغو الی صاحبه، فلمّا جاء، قال له النبی…: «ان هذا یزعم انّه کان لکم شابّا حتی حرم وانّه قد نفعکم وانّکم اردتم نحره، فقال: صدق، فقال رسول الله…: لا تنحروه ودعوه. قال: فترکوه[۲۶۵]».
۱ / ۳ / ۱۰٫ زمان مرگ و پیشامدهای ناگوار
از جمله اموری که به عنوان بخشی از علوم اهل بیت‰ به آن اشاره شده، آگاهی اهل بیت‰ از زمان مرگ و پیشامدهای ناگوار است. در اصطلاح عربی از اینگونه علم به «علم البلایا والمنایا» یاد میشود. در کتاب بصائر الدرجات در چندین باب و بیش از ۶۰ روایت به این مطلب پرداخته شده است. در برخی روایات ائمه‰ تأکید میکنند که علم به منایا وبلایا نزد آنان است و از آن آگاهی کامل دارند[۲۶۶]، از جمله در روایتی، امیرالمؤمنین† میفرمایند: «زمان فرا رسیدن مرگ و پیشامدهای ناگوار را میدانم و از اصل و نسب آدمیان و چگونگی داوری میان آنان آگاهی دارم. نه حوادث گذشته از دسترس من به دور است و نه امور نهان از دیده برایم مستور. اینها همه دانشی است که خدا مرا از آن آگاه ساخته است».[۲۶۷]
در بعضی روایات نیز ائمه‰ از آگاهی خود از زمان مرگشان خبر میدهند.[۲۶۸] و در گروهی دیگر از روایات اهل بیت‰ از زمان مرگ برخی از شیعیان خبر میدهند.[۲۶۹] گفتنی است در برخی روایات به این مطلب نیز اشاره شده است که اهل بیت‰ از بازگویی همه علم خود به «منایا وبلایا» معذور هستند و معلوم میشود با وجود این آگاهی در اکثر موارد اهل بیت‰ آن را کتمان مینمودند.[۲۷۰]
نمونهای از روایات:
الامام زین العابدین†:

دانلود

بیکر و دموروتی(۲۰۰۸) با مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه درگیر ی در کار نشان دادند که چگونه درگیری با عملکرد کارکنان و بهره ورری سازمان در ارتباط می باشد.
آنها معتقدند که چهار دلیل وجود دارند در توجیه اینکه چرا کارکنان درگیر عملکرد و بهره وری سازمان را ارتقا می دهند

کارکنان درگیر اغلب عواطف و احساسات مثبت در حین کار تجربه می کنند آنها شادابتر بوده نسبت به استفاده از فرصتهای کسب و کار حساسترند ،به دیگران بیشتر کمک کرده خوش بین و با اطمینان تر هستند

کارکنان درگیر از سطح سلامتی بالاتری برخوردارند. برطبق مطالعات انجام گرفته کارکنان درگیر مشکلات روان تنی کمتری دارند و درنتیجه کارکنان سالمتر عملکرد بالاتری از کارکنان بیمار و افسرده دارند.
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی

کارکنان درگیر توانایی فراهم کردن منابع را برای خود دارند بدین طریق که درگیری در کار باعث می شود که آنها به نتایج مثبت و قابل قبولی از نظر خود و دیگران درکار دست یابند که این خود باعث تقویت اعتماد به نفس ، خوش بینی، احساس شایستگی و برخی دیگر منابع شخصی و همچنین حمایت بیشتر همکاران و تشویق و قدردانی از سوی سرپرست می گردد که در نتیجه به درگیری بیشتر و عملکرد بالاتر فرد منجر می شود.
جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.

و آخر اینکه کارکنان درگیر عواطف احساسات و تجربیات خود درحین کار به دیگران انتقال می دهند یعنی در گیر ی درکار حالتی است که به کارکنان دیگر در سازمان نیز سرایت می کند .

۲-۲-۴-۴- مدل موسسه گالوپ
مدل موسسه گالوپ یک مدل هرمی است که توسط هارتر، اسمیت و هایز (۲۰۰۲) برای درگیر ی درکار توسعه داده شده است. آنها معتقدند برای درگیر کردن کارکنان در کار چهار عامل پیش بینی کننده و ضروری وجود دارد:

روشن و واضح بودن توقعات و انتظارات و همچنین مهیا بودن تجهیزات و مواد لازم؛

احساس مشارکت داشتن فرد در سازمان ؛

احساس تعلق و وابستگی کارکنان به چیزی فراتر از خود؛

احساس اینکه فرصتهایی برای رشد و پیشرفت مهیا است.

بر این اساس فلمینگ و آسپلوند[۱۸۹](۲۰۰۷) معتقدند که درگیر ی درکار دارای چهار بعد می باشد : تامین نیازهای اساسی[۱۹۰] ، شراکت فردی [۱۹۱]، کار تیمی[۱۹۲] و رشد ارگانیک[۱۹۳] .

در بعد اول سازمان بایستی اولا توقعات و انتظاراتی که از آنها به عنوان ایفا کننده یک نقش سازمانی دارد را به طور واضح و شفاف بیان کرده و ثانیا ملزومات و ابزارهای لازم برای تحقق این انتظارات را در دسترس آنان قرار دهد. این بعد در پاسخ به این سوال اساسی کارکنان است “چه چیزی می توانم بدست آورم؟ [۱۹۴] “

دومین بعد مربوط به احساس شراکت فرد درسازمان می باشد فلمینگ و آسپلوند (۲۰۰۷) معتقدند که این بعد بیشتر در رابطه با تطابق فرد با نقش می باشد. به طوریکه یک نقش در گیر کننده باید با استعدادها ، مهارتها و اولویتهای افراد مطابقت داشته و تمام ظرفیتهای آنان را بنحو شایسته ای به کار گیرد. این بعد در پاسخ به این سوال است “چه چیزی می دهم؟[۱۹۵]“.

در بعد سوم فرد در پی پاسخ به سوال” به کجا تعلق دارم[۱۹۶]؟” می باشد. در این رابطه یک محیط کار درگیر کننده می بایست کارکنان را در تصمیم گیری های سازمان مشارکت داده و به آنها این اطمینان را بدهد که نظرات آنان شنیده شده و منافع آنان در جریان تصمیمات سازمانی لحاظ می گردد.

بعد چهارم مربوط به چگونگی رشد و توسعه فردی در سازمان است و در پاسخ به سوال ” چگونه رشد می کنیم؟[۱۹۷]” می باشد. در یک سازمان درگیر کننده می بایست همواره فرصتهایی برای رشد ، یادگیری و توسعه فردی کارکنان وجود داشته باشد. (هارترو دیگران، ۲۰۰۲، ۲۷۱)

۲-۲-۵- تمایز درگیری با مفاهیم شناخته شده دیگردر رویکردآکادمیک
بیشترین انتقاداتی که نسبت به مفهوم درگیری در کار وارد می گردد عدم تمایز دقیق و روشن میان این مفهوم و مفاهیم شناخته شده دیگر همچون وابستگی شغلی[۱۹۸] ، تعهد سازمانی ، رضایت شغلی ( سه نگرش شغلی)، و رفتار شهروندی سازمانی (میسی و اشنایدر[۱۹۹]، ۲۰۰۸ ،۱۳) و حتی اعتیاد به کار[۲۰۰] است.اما به نظر می رسد این تداخلات مفهومی ناشی از کنار هم قرار دادن و ترکیب ادبیات مربوط به درگیری در کار در دور ویکرد صنعتی وآکادمیک می باشد.
Job Satisfaction - رضایت شغلی
به طور کلی می توان ادعا کرد که محققان رویکرد صنعتی بیشتر به دنبال بهترین و بهره ورترین کارکنان میگردند از این بابت تعاریفی که از کارکنان درگیر در کار ارائه می دهند با مفاهیمی همچون تعهد سازمانی، رضایت شغلی و رفتار شهروندی همراه میگردد. درحالیکه محققان در رویکرد آکادمیک درگیری در کار را یک وضعیت روانشناختی در نظرمی گیرند و اصرار زیادی بر تمایز این مفهوم با مفاهیم دیگر دارند ،در مفهوم خاص و رویکرد آکادمیک درگیری در کار مفهوم مستقلی است .در ادامه توضیح داده می شود که چگونه درگیری در کار در میان محققان رویکرد آکادمیک از مفاهیم دیگر همچون نگرشهای شغلی، اعتیاد به کار و رفتارهای فرانقش متمایز است.
۲-۲-۵-۱- تفاوت در گیری در کار و وابستگی شغلی
در ادبیات رفتار سازمانی مفهوم نگرشهای شغلی از اهمیت بالایی برخوردار است نگرش نظری است که درباره افراد، چیزها یا رویدادها ابراز می گردد. و منعکس کننده نوع احساس فرد درباره آن است. نگرش فرد نسبت به کارش نشان دهنده ارزش یابی مثبت یا منفی است که وی در باره جنبه های محیط کاری اش می نماید.( رابینز،۱۳۸۶، ۲۸۲) .از جمله مهمترین نگرشهای شغلی وابستگی شغلی[۲۰۱] است که بنا به گفته رابینز به درجه یا میزانی اطلاق می گردد که شخص شغلش را معرف خود و کار یا عملکردش را موجب سربلندی و کسب حیثیت و اعتبارش می داند. کارکنان یا اعضای سازمان که از نظر وابستگی شغلی در سطح بالایی هستند به کار خود افتخار می کنند واقعا به آنچه انجام می دهند توجه می نمایند (همان) .
در نظر اول چنین به نظر می رسدوابستگی شغلی و درگیری در کار هردو یک مفهوم باشند . در حالیکه این دو با یکدیگر متفاوتند. می (۲۰۰۴) معتقد است وابستگی شغلی به درجه نزدیکی یک فرد به یک شغل بر می گردد به طوریکه وی خود را با آن تعیین هویت میکند. وابستگی شغلی وضعیتی شناختی و اعتقادی از تعیین هویت روانشناختی است که از نیاز برجسته و بالقوه به داشتن یک شغل نشات می گیرد و شغل در این مفهوم با تصویر از خود[۲۰۲] یک فرد گره می خورد. از نظر وی درگیر ی درکار با وابستگی در شغل فرق دارد چراکه اولا درگیر ی در کار به این اشاره دارد که چگونه یک فرد خود را درگیر در عملکردش در کار می کند، بعلاوه درگیر ی کاربرد فعالانه عواطف و رفتار ها بعلاوه شناخت می باشد. و در نهایت اینکه درگیر ی میتواند به عنوان یک پیش نیاز برای وابستگی شغلی باشد به طوریکه فردی که دارای سطح بالایی از درگیری در شغل است احتمال زیادی دارد که خود را با آن شغل تعیین هویت نماید. (می،۲۰۰۴،۱۲)
قلی پور (۱۳۸۶) اصطلاح” عجین شدن با شغل” را برای وابستگی شغلی به کار می برد و معتقد است عجین شدن با شغل با هویت شغلی ارتباط داشته به طوریکه فرد خود را با شغل تعیین هویت می کند و آن را معرف خود می داند . به اعتقاد وی عجین شدن اگرچه از عوامل شغلی تاثیر می پذیرد اما یک ویژگی فردی است. (قلی پور ، ۱۳۸۶، ۳۷۹) . اما به نظر نمی رسد که درگیری در کار یک ویژگی فردی باشد. اگر چه تحت تاثیر ویژگیهای فردی قرار می گیرد، بیشتر حاصل ویژگیهای کار و محیط کاری است که فرد در آن قرار می گیرد ، که در این صورت قابل مدیریت تر بوده و بهتر می توان ان را ارتقا داد.
از سوی دیگر، وابستگی شغلی یک نگرش است درحالیکه درگیری در کار نگرش نیست بلکه یک حالت و وضعیت روانشناختی در افراد است افراد در این حالت اشتیاق فراوانی نسبت به انجام کار از خود نشان می دهد . در ادبیات مربوط به نگرشهای شغلی گفته می شود که فاصله میان نگرش و رفتار می تواند تحت تاثیر ناهمسانی شناختی[۲۰۳] قرار گیرد بطوریکه فردی که نگرش مثبتی نسبت به یک شغل یا سازمان دارد الزاما نمی توان گفت که در آن شغل یا سازمان عملکرد بالایی نیز از خود نشان خواهد داد. (رابینز، ۱۳۸۶، ۲۸۵) اما از تعاریف درگیری در کار (در رویکرد آکادمیک) وهمچنین تحقیقات و نوشته های در این زمینه(بیکر ، دمروتی ،۲۰۰۸،۲۱۲) به نظر می رسد در گیر ی در کار بیشتر معطوف به عمل بوده و با عملکرد ارتباط بیشتری دارد .
۲-۲-۵-۲- تفاوت درگیری در کار و اعتیاد به کار
همچنین درگیر ی در کار با اعتیاد به کار[۲۰۴] فرق دارد. اصطلاح اعتیاد به کار را اولین بار در سال ۱۹۶۸ توسط”وین اوتس” کشیش و روانشناس آمریکایی در کتابش تحت عنوان (( اعترافات یک معتاد به کار )) عنوان شد.(زارعی متین وجمشیدی کهساری،۱۳۸۷، ۴۲)
اوتس (۱۹۷۱) اعتیاد به کار را نوعی خو گرفتن به چیزی می داند . وی معتاد به کار را شخصی می داند که نیاز افراط آمیزی به کار دارد، که اختلالات و تعارضات زیادی را در سلامت جسمانی، شادی و شعف شخصی ، روابط بین فردی و روحیه اجتماعی بودن به وجود می آورد. اسپنس و رابینز(۱۹۷۱) اولین تعریف آکادمیک و علمی را از واژه اعتیاد به کار ارائه نمودند. از دیدگاه آن ها اعتیاد به کار از یکسری از نگرشها و برداشتهای افراد نشات گرفته است. آنها معتاد به کار را شخصی قلمداد می کنند که در گیری در کار بالا،احساسات جبری بالا یا اشتیاق درونی فوق العاده ای نسبت به کار داشته و لذت کمی از کار خود می برند.(همان ، ۴۶). در مقابل کارکنان درگیر در کار، بدلیل یک تمایل درونی و غیر قابل کنترل به شدت کار نمی کنند. بلکه کار برای آنها مانند تفریح و سرگرمی است و از انجام آن لذت می برند(بیکر، دموروتی ،۲۰۰۸،۲۱۰) .معتادان به کار به طور افراطی و بیش از حد به کار پرداخته ، به سلامتی خود لطمه می زنند و نمی توانند بین کار و زندگیشان تعادل برقرار کنند .
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
شوفلی ، تریس و ونرنن [۲۰۵] (۲۰۰۸) نشان دادند که اعتیاد به کار با درگیر ی در کار فرق دارد. اعتیاد به کار با سلامتی رابطه منفی داشته درحالیکه درگیر ی درکار با سلامتی رابطه مثبت داشت ، اگرچه هردو به طور با عملکرد رابطه مثبت داشتند. رابطه میان اعتیادبه کار با رضایت شغلی و تعهد سازمانی بسیار ناچیز بود در حالیکه درگیری درکار رابطه قابل توجهی با این دو متغیر داشت.در افراد معتاد به کار درجه درگیری در کار بیش از حد بالااست تمایل و کشش افراط گونه ای به کار دارند و از کار لذت زیادی نمی برند، درمقابل افراد درگیر درکار با کار عجین شده ، ازکار لذت می برند و کشش افراط گونه ای به کار ندارند .
۲-۲-۵-۳- تفاوت درگیری در کار و رفتارهای فرانقش
اولا همانطور که گفته شد درگیری در کار یک حالت و وضعیت روانشناختی در افراد است بنابر این نه نگرش است و نه رفتار ؛ بلکه ممکن است که حاصل نگرشها مطلوب شغلی(همچون رضایت شغلی) باشد و همچنین منجر به رفتار های مطلوب (همچون رفتار شهروندی) گردد[۲۰۶]. بدین طریق درگیری در کار می تواند به عنوان یک واسطه ای میان نگرش های شغلی و رفتار شهروندی ایفای نقش نماید.
ثانیا درگیری در کار به اعتقاد ساکز(۲۰۰۶) مفهومی است که در چهارچوب نقشهای رسمی فرد در سازمان (نقش وی به عنوان اجرا کننده یک شغل و نقش وی به عنوان عضو سازمان) تعریف و مفهوم سازی می شود .در حالیکه رفتار شهروندی مفهومی است فراتر از وظایف و مسئولیتهای رسمی افراد .
۲-۳- مرور پژوهش های تحقیقاتی
در این بخش ابتدا تحقیقات خارجی مربوط به معنویت در کارو درگیری در کار و سپس تحقیقات داخلی مربوط به معنویت در کارو درگیری در کار ذکر شده اند.
۲-۳-۱-تحقیقات داخلی

معنویت در کار:

رستگار(۱۳۸۵)در تحقیق خود با عنوان “ارائه و تبیین مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت ” مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت را ارائه کرده و معنویت را با رویکردی فرا دینی مفهوم سازی کردند و رابطه آن را با انگیزش کار کنان مورد بررسی قرار داده اند. و وی به این نتیجه رسیدند که میان معنویت و انگیزش کارکنان رابطه مثبتی وجود دارد .به زعم ایشان رابطه معنویت در کار و بسیاری از مفاهیم و متغیر های رفتار سازمانی را میتوان مورد تحقیق ،بررسی و سنجش قرار داد.

فتاحی(۱۳۸۶) در تحقیق خود با عنوان “بررسی اثرات معنویت محیط کاری بر رفتار شهروندی و ارتباط آن با وفاداری مشتری و کیفیت خدمات در سازمان تامین اجتماعی”را دفاع کردند.وی در این تحقیق که در شعب منتخب سازمان تامین اجتماعی در شهرستان های اصفهان ،خمینی شهر و نجف آباد انجام گرفت،به بررسی رابطه معنویت در کار و رفتار های شهروندی کارکنان پرداخته است و در این تحقیق از مدل سه سطحی معنویت در کار میلیمان وهمکارانش استفاده کرده و در نهایت نتیجه تحقیقات آنها رابطه معنا دار بین معنویت در کار و رفتار های شهروندی کارکنان را نشان داد.

موسوی (۱۳۸۸)،تحقیقی با عنوان “بررسی رابطه بین معنویت در کار وتوانمند سازی کارکنان در شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران”را انجام داد.وی در این تحقیق به بررسی رابطه بین معنویت در کار وتوانمندسازی کارکنان پرداخته است و در این تحقیق از مدل سه سطحی معنویت در کار میلیمان و همکارانشان استفاده کرده و درنهایت نتیجه تحقیقات آنها رابطه معنا دار بین معنویت در کار وابعادش با توانمند سازی کار کنان را نشان داد.

درگیری در کار :

هادی احمدی آزرم (۱۳۸۸)، تحقیقی را با عنوان “بررسی رابطه میان عدالت سازمانی و درگیری کارکنان در کار” انجام داد.جامعه آماری تحقیق “شرکت پالایش و پخش فراوده های نفتی ایران” بود که به عنوان یکی از چهار شرکت اصلی وزارت نفت و دارای ۱۲ شرکت فرعی و ۹ پالایشگاه به شمار می رفت . تعداد کارکنان این شر کت۳۹۱ نفر بوده است فرضیه اصلی در این تحقق عبارتند ازاینکه” بین ادراک کارکنان از عدالت سازمانی و درگیری در کار رابطه مثبت وجود دارد” یافته های حاصل از آزمون فرضیه همبستگی اسپیرمن یک دامنه نشان می دهد که بین این دو متغیر در سطح اطمینان ۹۹% همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد.

۲-۳-۲- تحقیقات خارجی

معنویت در کار:

در سال ۱۹۹۹ میتروف و دنتون جدی‌ترین تحقیق تجربی را به کمک پرسشنامه و مصاحبه‌هایی با مدیران منابع انسانی در محیط‌های کاری آمریکا انجام دادند. این دو محقق نتیجه گرفتند که معنویت در محیط کار قابل مدیریت کردن است و این کار از مهم‌ترین و اساسی‌ترین وظایف مدیران است. آنها عقیده داشتند در غرب، جدایی میان علم، مذهب، هنر و… بیش از حد صورت گرفته است و امروزه سازمان‌ها بدون معنویت دوام نمی‌آورند. آنها تأکید داشتند که روش‌های مدیریت معنویت، باید بدون جدا کردن آن از سایر عناصر مدیریت مورد سنجش قرار گیرد (میتروف و دنتون، ۱۹۹۹،۹۳).

آچمز و دوچن (۲۰۰۰) در یک مطالعه جامع سعی کردند تا معنویت در محیط کار را مفهوم‌سازی کنند و آن را بسنجند. آنها معنویت را این گونه تعریف کردند: «درک و شناسایی این که بعدی از زندگی کارکنان درونی و باطنی است که این بعد قابل پرورش است و به واسطه انجام کارهای بامعنا در زندگی توسعه می‌یابد.» براساس این تعریف آنان هفت بعد معنویت محیط کاری را مشخص کردند، و با روش تحلیل عاملی برای هر کدام از این ابعاد مقیاس سنجش استانداردی ایجاد کردند. این ابعاد براساس سنجش معنویت در محیط کار در سطح فردی، گروهی، و سازمانی بیان شدند (آچمز و دوچن، ۲۰۰۰، ۱۴۰). لازم به ذکر است که این ابعاد و مقیاس‌ها در سال‌های بعد توسط برخی محققان مورد استفاده قرار گرفته است (میلیمن و دیگران، ۲۰۰۳).

یکی دیگر از تحقیقات جدی با هدف تعریف معنویت در محیط کار و با روشی اکتشافی و کیفی توسط کینجرسکی و اسکرپنیک (۲۰۰۴) صورت گرفته است. آنها از ۱۴ محقق با روش‌های مختلفی از قبیل مصاحبه حضوری، مصاحبه تلفنی، نظرسنجی مکتوب و… اطلاعات مورد نظر خود را درباره دو موضوع جمع‌ آوری کردند: مفهوم معنویت در محیط کار و بیان تجاربی که آنها در این زمینه داشتند .

درگیری در کار:

کان(۱۹۹۰) اولین کسی بود که در زمینه درگیر ی در یک نقش کاری به تحقیق پرداخت. مطالعه وی بررسی شرایطی در کار که در آن کارکنان درگیر یا غیر درگیر هستند بود. نمونه آماری دوگروه ۱۶ نفره از مشاوران و طراحان یک شرکت معماری بود. ابزار گرد آوری و روش تحلیل اطلاعات مصاحبه عمیق و تئوری گرایی بود. مهمترین یافته ها پرمعنا بودن کار، امنیت و دسترسی روانی سه پیش نیاز درگیری هستند.

می (۲۰۰۴) مطالعه وی بررسی ۲۱۳ نفر از کارکنان یک شرکت بیمه بود. نمونه آماری دوگروه ۱۶ نفره از مشاوران و طراحان یک شرکت معماری بود. ابزار گرد آوری و روش تحلیل اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته ؛ تحلیل مسیر بود. مهمترین یافته ها در میان سه پیش نیاز، پر معنا بودن بالاترین رابطه را با درگیری داشت امنیت روانی بین غنی سازی شغلی و تطابق نقش با فرد نقش واسطه ای ایفا می کرد .

شوفلی و بیکر (۲۰۰۴) مطالعه در مورد آزمون مدلی که بر مبنای آن تحلیل رفتگی و درگیری دارای پیش بینی کننده ها و نتایج متفاوت هستند بود. نمونه آماری ۸ نفر از چهارگروه شغلی : موسسات بیمه ، ایمنی و سلامت شغلی، صندوقهای بازنشستگی و موسسات نگهداری از منازل بود. ابزار گرد آوری و روش تحلیل اطلاعات پرسشنامه ؛ مدل معادلات ساختاری بود. مهمترین یافته ها بین تحلیل رفتگی و درگیری رابطه منفی و قوی وجود داشت. تقاضاهای شغلی و عدم دسترسی به منابع به طور قوی تحلیل رفتگی را پیش بینی نمودند در حالیکه درگیری منحصرا توسط دسترسی به منابع مورد نیاز پیش بینی می شد همچنین درگیری بین دستری به منابع و تمایل به ترک سازمان نقش واسطه ای داشت.

سالانوا، اگوت و پیرو[۲۰۷] (۲۰۰۵) مطالعه نقش درگیری کاری کارکنان در وفاداری مشتریان بود. نمونه آماری ۳۴۲ نفر از کارکنان واحد پذیرش ۵۸ هتل و ۵۶ رستوران و ۱۱۴۰ نفر از مشتریان آنها بود. ابزار گرد آوری و روش تحلیل اطلاعات پرسشنامه ؛ مدل معادلات ساخناری بود. مهمترین یافته ها درگیری بین منابع سازمانی(آموزش،استقلال و فن آوری) و جو خدمت نقش واسطه ای داشته و جو خدمت بین درگیری کارکنان ، وفاداری مشتریان و عملکرد گزارش شده کارکنان از طرف مشتریان نقش واسطه ای داشت .

کویونکو و دیگران[۲۰۸]. (۲۰۰۶) مطالعه در مورد شناسایی پیش بینی کننده ها و نتایج بالقوه درگیری بود. نمونه آماری ۲۸۶ نفر از مدیران و متخصصان زن از بانکهای ترکیه بود. ابزار گرد آوری و روش تحلیل اطلاعات پرسشنامه؛ تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی بود. مهمترین یافته ها کنترل ، پاداش، قدردانی و تطابق ارزشهای فرد با سازمان درگیری را پیش بینی کرده در حالیکه ویژگیهای فردی ( مثل سن، تحصیلات، جنسیت ) رابطه خاصی با درگیری نداشتند. همچنین درگیری توانست رضایت شغلی ، تمایل به ترک سازمان و بهزیستی روانی را پیش بینی کند.

۲-۲٫مدت مرور زمان کیفری………………………………………………………………………………………………………..۳۲

پایان نامه حقوق

۲-۲-۱٫ مبدا مرور زمان کیفری……………………………………………………………………………………………………..۳۲
۲- ۲-۱-۱ .مبدا مرور زمان درجرایم مستمر……………………………………………………………………………………۳۲
۲-۲-۱-۲٫مبدا مرور زمان در جرایم اعتیادی…………………………………………………………………………………….۳۳
۲-۲ -۱-۳ .مبدامرور زمان در جرایم مرکب…………………………………………………………………………………….۳۳
۲-۲-۱-۴٫مبدا مرور زمان در جرایم آنی…………………………………………………………………………………………۳۳
۲-۳٫ انقطاع مرور زمان کیفری………………………………………………………………………………………………………۳۴
۲-۳- ۱ .انواع انقطاع…………………………………………………………………………………………………………………..۳۴
۲-۳-۱-۱٫ انقطاع محدود……………………………………………………………………………………………………………..۳۴
۲-۳ -۱- ۲٫ انقطاع نامحدود………………………………………………………………………………………………………….۳۵
۲-۳-۲- . تعلیق مرور زمان کیفری…………………………………………………………………………………………………۳۵
۲-۳-۲-۱ .وجه تشابه وافتراق تعلیق وانقطاع مرور زمان کیفری……………………………………………………………۳۵
۲-۳ -۲- ۲٫علل تعلیق مرور زمان کیفری…………………………………………………………………………………………۳۵
۲-۳-۳٫آثار مرور زمان کیفری………………………………………………………………………………………………………۳۶
۲-۳-۳ -۱٫آثار انقطاع مرور زمان کیفری ……………………………………………………………………………………….۳۶
۲-۳-۳-۲ .آثار تعلیق مرور زمان کیفری………………………………………………………………………………………….۳۷
فصل چهارم : بررسی ادله ی مرور زمان در فقه اسلام وحقوق جزای ایران
۳-۱٫ مرور زمان و دلایل خاص فقهی……………………………………………………………………………………………..۳۹
۳- ۱-۱٫منابع اهل سنت………………………………………………………………………………………………………………..۳۹
۳-۱-۲٫منابع امامیه……………………………………………………………………………………………………………………..۳۹
۳-۱-۲ -۱ .بررسی دلالت احادیث مرور زمان………………………………………………………………………………….۴۱
۳-۱-۲ -۲٫تعارض قواعد حقوقی با قاعده ی مرور زمان……………………………………………………………………..۴۱
۳-۱-۲-۳٫ مویدات اصل مرور زمان ………………………………………………………………………………………………۴۲
۳-۲٫اصول وقواعد فقهی مرور زمان………………………………………………………………………………………………۴۲
۳– ۲-۱ .قاعده ی اعراض……………………………………………………………………………………………………………۴۲
۳-۲-۱-۲ . مبانی قاعده ی اعراض………………………………………………………………………………………………..۴۲
۳-۲-۱-۳- قلمرو قاعده ی اعراض………………………………………………………………………………………………..۴۴
۳-۲-۳ .قاعده ی اسقاط وابراء……………………………………………………………………………………………………….۴۴
۳-۲-۴ .قاعده ی حیازت………………………………………………………………………………………………………………۴۴
۳ -۲ -۵ .حکم حکومتی………………………………………………………………………………………………………………۴۵
۳ -۲-۶ .ظاهر حال……………………………………………………………………………………………………………………..۴۵
۳-۲-۷٫ استحسان……………………………………………………………………………………………………………………….۴۶
۳-۲–۸٫ قاعده ی عقلی ضرورت حفظ نظام اجتماعی……………………………………………………………………….۴۶
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۳-۲-۸-۱ .موارد استنادی فقها به قاعده ی عقلی ضرورت حفظ نظام اجتماعی……………………………………….۴۷
۳-۲- ۸ -۲٫بررسی تعارض قاعده ی عقلی ضرورت حفظ نظام اجتماعی ومرور زمان……………………………..۴۸
۳ -۲ -۸ -۳٫استناد به قاعده ی لاضرر وسیره ی عقلانی………………………………………………………………………۴۸
۳-۳٫بررسی فقهی مبانی مرور زمان کیفری………………………………………………………………………………………۴۹
۳-۳ -۱ .انواع مجازات ها…………………………………………………………………………………………………………….۴۹
۳-۳-۱-۱ .جرایم حدی……………………………………………………………………………………………………………… ۵۰
۳-۳-۱-۲٫مرور زمان در جرایم حدی در مذاهب اسلامی……………………………………………………………………۵۱
۳-۳-۱-۳ . ادله ی پذیرش مرور زمان در جرایم حدی……………………………………………………………………….۵۲
۳-۳-۱-۴٫ پذیرش مرور زمان در حدود اثبات شده با شهادت نه با اقرار ……………………………………………….۵۲
۳-۳-۲٫قصاص ودیات…………………………………………………………………………………………………………………۵۶
۳-۳-۲-۱ .نمونه هایی از مواعد ومهلت های کیفری در فقه………………………………………………………………..۵۷
۳ -۳ -۳٫تعزیرات……………………………………………………………………………………………………………………….۵۸
۳-۳ -۳-۱٫ادله ی مرور زمان در تعزیرات………………………………………………………………………………………..۵۸
نتیجه ……………………………………………………………………………………………………………………………………….۶۴
پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………۶۵
منابع ومآخذ……………………………………………………………………………………………………………………………….۶۶
چکیده ی انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………۷۳

چکیده :

نوشتارحاضرهمانند هر پژوهش حقوقی دیگر، ترکیبی از شیوه های عقلایی، تجربی، زبان شناختی است؛ به دلیل پیوندی که حقوق ما با فقه اسلامی دارد ونیز به سبب ماهیت فقهی- حقوقی نوشتاراین پایان نامه، با شیوه ی خاص ورایج فقهی– حقوقی نگارش یافته است. حل وفصل دعاوی و رفع اختلافات در بین افراد جامعه تدوین قواعد و مقرراتی راایجاب می نمایدکه هر اجتماع مترقی ناگزیراز قبول وپذیرش آن است و از این رو توجه به مسئله ی مرور زمان را حائز اهمیت می نماید.مرور زمان، همانندیک دلیل اثباتی و قاطع دعوا است که از یک سو، وضعیت متصرف را تثبیت می کند و از سوی دیگر، امکان طرح هرگونه ادعایی را از مدعی می گیرد. بنابراین، فصول این پایان نامه به شرح زیرخواهد بود:
فصل اول کلیات ومقدمات است که شامل تعاریف، تاریخچه ی مرور زمان درفقه اسلام و حقوق جزای ایران که سه مرحله ی ،ایران باستان، قبل وبعد انقلاب اسلامی وهم چنین فلسفه وادله ی قائلین به وجودمرور زمان ونظریات مخالفان وموافقان مرورزمان مورد بررسی قرارگرفته است.
فصل دوم به بررسی ابعادمختلف مرور زمان،از قبیل انواع وشرایط حصول مرور زمان، مبداوموضوع آن، توقف ،تعلیق ،انقطاع ،علل تعلیق مرور زمان کیفری،آثارمرور زمان کیفری،استثنائات مرور زمان درقانون جدیدپرداخته شده است.
فصل سوم به بررسی ادله ی خاص،اصول وقواعد فقهی وحقوقی مرور زمان درمنابع اهل سنت وامامیه ، هم چنین مبانی مرور زمان درفقه اسلام وحقوق جزای ایران رابابررسی انواع مجازات هاموردتجزیه وتحلیل قرار داده ودر پایان به یک جمع بندی کلی پرداخته شده است.
واژگان کلیدی: مجازات تعزیری،انقطاع کیفری ،اماره ی اعراض،صدورحکم،اسقاط حق.

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

مقدمه:

مرور زمان ازمسائل عقلی است که وجودآن درهرسیستم حقوقی، موجب ایجاددقت ونظم درامررسیدگی می شود. ارتباط مستقیم پدیده ی مرور زمان با نظم عمومی ایجاب می کندکه این تاسیس حقوقی زمانی مطرح گرددکه هیات حاکمه ی وقت از اجرای آن حمایت نماید. قاعده ی مرور زمان در شکل کنونی آن، معلول رشد فزاینده ی جمعیت وانبوه دعاوی درمراجع قضایی وماهیت متنوع وپیچیده ی مسائل حقوقی ودر نتیجه روند رسیدگی به آنها است که خود متاثر از روابط اجتماعی و فناوری جدید است که نظم جدیدی را درساختار نظام قضایی طلب می کند. اصل مرور زمان درفقه وحقوق به وضوح به فلسفه ای اشاره می کند، که تحول روابط اجتماعی درگذر زمان برآن بنانهاده شده است. به عبارت دیگر،فقه اگربخواهد درگذرپرشتاب روابط جدیداز جمله تراکم دعاوی درست ومتقن گذرکند، نمی تواندراهی بی اعتنا به وضعیت روابط اجتماعی برگزیند واز پاسخگویی دقیق به موضوع مهمی هم چون «مرور زمان »سرباز زند.مرورزمان نهادحمایتی است، برای حفظ حقوق متهمین ویامجرمینی که به هردلیل ممکن، تعقیب یارسیدگی وصدورحکم درموردآنهاویااجرای حکم قطعی صادره ازدادگاه ممنوع گشته وباشمول مرورزمان وصف مجرمانه ی مجازات منتفی می شود.در پیش بینی این نهاد،قانونگذارهدف خاصی رادنبال می کندکه می توانددربازپروری مجرمین موثرباشدومخصوصا تعقیب یارسیدگی واجرای مجازات پس ازسالهامرهمی برتالم جامعه وبزه دیده نمی باشدولذادردی ازجامعه دوانمی کند.

بیان مسأله :
مرور زمان اصولامسئله حقوقی است که درمرحله ی رسیدگی به دعوا وصدورحکم مطرح می شود، از این جهت مسئله ی مرور زمان ماهیتا یکی از مباحث مهم آیین دادرسی کیفری است. مرور زمان در اصطلاح فقها ،عبارت است از« منع استماع دعوا بعد از این که در مدت معلومی ترک شده باشد.» مرور زمان در لغت به معنای «سپری شدن و گذشت زمان »است. تعریف اصطلاحی مرور زمان از نظر( دکترآشوری )«:مرور زمان عبارت است ازگذشتن مدتی که پس از آن دیدگاه قانونی اعلام شکایت یا تعقیب و تحقیق و رسیدگی به دعوای عمومی و سرانجام اجرای مجازات امکان پذیر نیست.»
در رابطه با مرور زمان اصول و قواعد فقهی مربوطه که موجود است از جمله: قاعده ی اعراض، قاعده ی اسقاط، قاعده ی ابراء، قاعده ی حیازت، قاعده ی حکم حکومتی، قاعده ی ظاهرحال، قاعده ی استحسان، قاعده ی عقلی ضرورت حفظ نظام اجتماعی. حل وفصل دعاوی ورفع اختلافات دربین افراد جامعه تدوین قواعد ومقرراتی را ایجاب می نمایدکه هراجتماع مترقی ناگزیراز قبول وپذیرش آن است واز این رو، این امرتوجه به مسئله ی مرور زمان را حائز اهمیت می نماید.
سوالات تحقیق:
سوال اصلی:
ا.آیا مرور زمان در قانون جدید شامل مجازات های بازدارنده وتعزیری می شود؟
۲٫آیا مرور زمان با قواعد فقهی وحقوقی سازگار است ؟
سوال فرعی:
۱٫آیا مرور زمان در همه ی جرائم اعم از حدی وتعزیری قابل تحقق است ؟
۲٫آیا پذیرش مرور زمان منجربه اختلال در نظم جامعه می گردد؟
فرضیه‌ها :
پاسخ سوال اصلی:
۱٫قانونگذاردرقانون جدید، مقررات مرور زمان را باحذف مجازاتهای بازدارنده فقط شامل مجازات های تعزیری نموده است.
۲٫مرور زمان با قواعد فقهی و حقوقی سازگار است.
پاسخ سوال فرعی:
۱٫در فقه عامه مجازات تعزیری و حکومتی (بازدارنده) بطور اجماعی مشمول مرور زمان می گردد. در جرائم مستوجب حدود الهی با توجه به ادله ی لفظی (آیات- روایات) مرور زمان قابل توجیه نیست.

۳-۶-۸ آزمون هم جمعی[۵۸] پانل دیتا
در این قسمت به طور خلاصه آزمون­های هم جمعی که در Eviews اجرا می­ شود را بررسی خواهیم نمود. آزمون­های پدرونی و کائو مبتنی بر آزمون هم جمعی دو مرحله­ ای انگل-گرانجر[۵۹] (۱۹۸۷) می­باشد و آزمون فیشر ترکیبی از آزمون جانسن[۶۰] است. تجزیه و تحلیل­های هم ­انباشتگی کمک می­ کند که یک رابطه تعادلی بلندمدت آزمون و برآورد شود. اگریک نظریه اقتصادی صحیح باشد، مجموعه ویژه­­­ای از متغیرها که توسط نظریه مذکور مشخص شده با یکدیگر در بلند­مدت مرتبط می­شوند . به علاوه تئوری اقتصادی تنها روابط را به صورت استاتیک (بلندمدت) تصریح کرده واطلاعاتی درخصوص پویایی­های کوتاه­مدت میان متغیرها به دست نمی­دهد. درصورت اعتبار تئوری انتظار می­رود علی­رغم نامانا بودن متغیرها یک ترکیب خطی استاتیک از این متغیرها مانا و بدون روند تصادفی باشد. در غیر اینصورت، اعتبار نظریه مورد­ نظر زیر سؤال قرار می­گیرد. به همین دلیل به طور گسترده از هم ­انباشتگی به منظور آزمون نظریه­ های اقتصادی و تخمین پارامترهای بلند­مدت استفاده شده است.
عکس مرتبط با اقتصاد
۳-۶-۹ آزمون هم جمعی پدرونی[۶۱]
پدرونی چندین آزمون را برای هم­جمعی که ناهمسانی عرض از مبدا و ضرایب روند در بین مقاطع را مجاز می­داند با در نظر گرفتن رگرسیون ذیل ارائه می­دهد:

برای t = 1,…, T ; i = 1, … , N ; m = 1 , … , M، x و y فرض می­ شود در مرتبه یک هم­جمع هستند یعنی I(1) . پارامترهای و اثرات فردی و روند هستند و می­توانید به جای آن­ها صفر قرار دهید.
تحت فرض صفر عدم ­هم­جمعی، باقیمانده ، I(1) خواهد بود. روش کلی برای به دست آوردن باقیمانده­ها از معادله فوق و سپس آزمون اینکه آیا باقیمانده­ها I(1) هستند یا خیر اجرای رگرسیون کمکی زیر برای هر کدام از مقطع­ها است .

یا

پدرونی روش­های مختلفی از ساخت آماره­ها برای آزمون فرض صفر عدم هم­جمعی را شرح می­دهد. دو فرض مقابل وجود دارد: فرض مقابل همسان برای تمام i ها. (که پدرونی آن­ را آزمون آماره پانل نام­گذاری می­ کند) و فرض مقابل ناهمسان برای تمام iها (اشاره به آزمون آماره گروه دارد).
آماره­های هم­جمعی پانل پدرونی N و T از طریق پسماند­های یکی از معادلات (۳-۹-۱-۲) یا (۳-۹-۱-۳) ساخته می­ شود.

که µ و ν جملات تولید شده تعدیل مونت کارلو می­باشند.
۳-۶-۱۰ آزمون جارکو- برا
فرض مهم در الگوی رگرسیون خطی کلاسیک این است که متغیر وابسته یا جملات خطا، به طور نرمال توزیع شده باشند . با در نظر گرفتن این فرض، برآوردکننده ها نیز به طور نرمال توزیع می شوند . با توجه به نقش قطعی آزمون های تشخیص در تجزیه و تحلیل نتایج، انجام آزمون هایی به منظور تائید فرض نرمال بودن از اهمیت زیادی برخوردار است. یک آزمون رایج در این رابطه ” آزمون ” جارک – برا BJ است. در آزمون (BJ) با بهره گرفتن از کشیدگی و چولگی توزیع جملات پسماند، نرمال بودن یا نبودن توزیع جملات خطا را بررسی می کنیم . آماره آزمون BJ رابطه زیر محاسبه می شود:
B.J = n / 6(SK 2 ) + n / 24(EK − ۳)۲
N برابر با تعداد مشاهدات، SK معیاری برای چولگی توزیع، EK معیاری برای کشیدگی و توزیع است. آماره آزمون دارای توزیع کای دو با درجه آزادی دو می باشد. فرضیه های آماری به صورت زیر طراحی شده اند:
جملات خطا به طور نرمال توزیع می شوند H 0:
جملات خطا به طور نرمال توزیع نمی شوند H 1:
۳-۶-۱۱ مفهوم سطح معنی­داری[۶۲] (P-value)
مفهوم سطح معنی­داری، که به اختصار آن را با sig نشان می­دهیم، میزان خطایی است که در رد فرضیه صفر (H0) مرتکب می­شویم. Sig به P-valueنیز معروف است. هرچه مقدار sigکمتر باشد، رد فرضیه صفر ساده­تر می­ شود. آلفا (α) سطح خطایی است که محقق در نظر می­گیرد (که معمولاً ۵ درصد است). به طور کلی می­توان گفت: اگر sig<α باشد آنگاه فرض H0رد می­گردد و ادعای پژوهش (فرضH1) پذیرفته می­ شود و اگر sig≥α باشد فرض H0پذیرفته شده و فرض H1 رد می­ شود(رنجبران، ۱۳۸۹ ص ۳۱۵). شایان ذکر است که در این تحقیق تمامی آزمون­ها آماری در سطح اطمینان ۹۵% انجام گرفته است.
۳-۶-۱۲ آزمون t
آزمون t یا t-test آزمونی است که برای معنادار بودن ضریب همبستگی انجام می گیرد. r ضریب همبستگی خطی است که شدت همبستگی بین دو متغیر X و Y را در نمونه اندازه گیری می کند، پسr یک آماره نمونه است. اما ρ ضریب همبستگی خطی است که شدت همبستگی بین X و Y در جامعه را اندازه گیری می کند. پس ρ یک پارامتر جامعه است. در نتیجه ضریب همبستگی محاسبه شده از نمونه(r ) برآوردی از ضریب همبستگی جامعه خواهد بود. گاهی ممکن است که دو متغیر X و Y هیچ گونه وابستگی خطی نداشته باشند و ضریب همبستگی این دو متغیردر جامعه برابر با صفر باشد ولی ضریب همبستگی محاسبه شده در نمونه کمیت غیرصفر را نشان دهد. برای روشن شدن موضوع باید آزمون t را انجام داد. در تحقیق حاضر نیز به منظور معنادار بودن ضریب همبستگی محاسبه شده از نمونه و امکان تعمیم آن به کل جامعه از آزمون t استفاده شده است.
۳-۶-۱۳ آماره دوربین-واتسن
در آمار، آماره دوربین-واتسن (Durbin–Watson statistic ) یک آماره آزمون میباشد که برای بررسی وجود خود همبستگی ( autocorrelation=رابطه بین مقادیر که با تاخیر(lag) زمانی مشخص از یکدیگر جدا شده اند) بین بافیمانده ها در تحلیل رگرسیون استفاده می گردد. مقدار این آماره همواره بین ۰ تا ۴ قرار میگیرد که آستانه های مورد پذیرش آن به صورت زیر است:
مقدار ۲ برای این آماره نشانگر عدم وجود خود همبستگی میباشد که حالت مطلوب در فرضیات اصلی مربوط به باقیمانده ها در تحلیل رگرسیون می باشد. اصلا مقدار کمتر از ۲ همبستگی پیاپی مثبت (نوعی همبستگی پیاپی می باشد که در آن مقدار باقیمانده مثبت برای یک مشاهده شانس مثبت بودن باقیمانده مشاهده دیگر را افزایش میدهد و بالعکس )و مقدار بیشتر از ۲ این آماره همبستگی پیاپی منفی را در بین باقیمانده نشان میدهد. لازم به ذکر است مقدار آماره آزمون اگر کمتر از ۱.۵ یا بیشتر از ۲٫۵ باشد زنگ هشدار برای وجود خود همبستگی مثبت یا منفی بین باقیمانده می باشد.
فصل چهارم
تخمین و یافته­ های تحقیق
۴-۱- مقدمه
در فصل چهارم به بررسی الگوهای ارائه شده و تفسیر نتایج پرداخته می­ شود. در این مطالعه مدل­های برآورد شده براساس داده ­های ترکیبی است، از این رو ابتدا بایستی از مانا بودن متغیرها از طریق آزمون­های مانایی مختص داده ­های تلفیقی اطمینان حاصل کرد. پس از حصول اطمینان از مانا بودن داده ­ها، مدل­ها برآورد و تفسیر می­شوند. در برآورد مدل­ها براساس رویکرد داده ­های تلفیقی ابتدا به منظور تعیین Pool یا Panel بودن مدل از آزمون F لیمر استفاده می­ شود و در مرحله بعد آزمون هاسمن به منظور تعیین روش اثرات ثابت و یا روش اثرات تصادفی انجام می­ شود و در نهایت به منظور بررسی رابطه بلندمدت بین متغیرهای مدل، از آزمون هم­جمعی کاو استفاده می­ شود.
۴-۲-تحلیل توصیفی داده ها
در تجزیه و تحلیل توصیفی[۶۳]، با بهره گرفتن از جداول و شاخص ­های آمار توصیفی نظیر شاخص ­های مرکزی[۶۴] و پراکندگی[۶۵] به توصیف داده ­های جمع­آوری شده پژوهش ­پرداخته می­ شود. این امر به شفافیت و توضیح داده ­های پژوهش کمک بسیاری می­ کند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی داده ­ها در جداول (۴-۱) و (۴-۲) ارائه شده است.