دارای محدودیت

 

 

 

قابلیت ردیابی

 

دارد

 

ندارد

 

 

 

به روز کردن پویا

 

دارد

 

ندارد

 

 

 

جعل و تقلب

 

امنیت بسیار بیشتر

 

امنیت کمتر

 

 

 

طول عمر

 

کوتاهتر

 

بلند تر

 

 

 

اندازه فیزیکی

 

کوچکتر

 

بسیار بزرگتر

 

 

 

جدول۴-۲ مقایسه بین بارکد و RFID
۲-۸-۲NFC^[20]
NFCمبتنی بر تکنولوژیRFIDبوده و از قوانین مشابه ی پیروی می نمایددر ابتدا از این تکنولوژی برای کارهایی نظیر انبارداری وردیابی استفاده می شد که بدلیل گسترش استفاده از این تکنولوژی و امکانات و مزایای بسیار زیاد آن می باشد لذاسازندگان گوشی های موبایل و متخصصین را به فکر استفاده ازاین تکنولوژی برای این نوع پرداخت ها انداخت تا از این طریق بتوانند هم به کاربران ارزش افزوده ارائه دهند و از طرفی به دلیل استفاده از زیرساخت های بی سیم موجود در این تکنولوژی منجر به صرفه جویی در هزینه ها و افزایش تمایل به استفاده ازاین تکنولوژی گردیده است .پیش از این، این امکان برای کاربران فراهم گردیده بود تا از طریق گوشی های کارهای خرید و پرداخت خود را انجام دهند که تا حدودی از امنیت پایینی برخودار بودند وبرای رمزنگاری پیام های ارسالی ازSIMکارت وPIN Codeاستفاده شده که فناوریNFCبمنظور برطرف کردن این مشکل با بهره گرفتن از روش رمزنگاری و همچنین الگوهای رمزنگاری مجزاتوانست سطح بالایی از امنیت را به کاربران ارائه دهد.

۱-۲-۸-۲مشخصات فنی فناوریNFC
ارتباط میدان نزدیک یاNFC یک تکنولوژی ارتباطی بی سیم با فرکانس بالا ودامنه کوتاه می باشد که انتقال داده بین دستگاه را تا فاصله ای در حدود۱۰سانتیمتر با فرکانس مگاهرتز ۱۳٫۵۶ و بدون نیاز به تنظیمات کاربر، امکان پذیر می نماید .برای اینکه دو دستگاه مجهز به این فناوری ,بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند کافیست آنها را در نزدیکی یکدیگر قرار داده که در این حالت اینترفیس NFC موجود در دستگاه ها بصورت خودکار تنظیمات موردنیاز را انجام می دهد و ارتباط بصورت peer-to-peer بین دو دستگاه برقرار می گردد.
این تکنولوژی مبتنی بر RFID می باشد و نمونه ساده توسعه یافته ای از استاندارد ۱۴۴۴۳ ISO که استانداردی برای سیگنال RFID است که در واقع از ترکیبی از اینترفیس کارت های هوشمند و خواننده در یک دستگاه تشکیل شده است]۲۶[این تکنولوژی همانطور که قادر است با سایر دستگاه های NFC ارتباط برقرار نماید توانایی را نیز دارد که با خواننده های دیگر و کارت های هوشمند منطبق با استاندارد ISO 1443 ارتباط برقرار اولین استانداردمربوط NFC در سال ۲۰۰۳ایجاد گردید.
این فناوری به طور کامل با بلوتوث و wifi گوشی شما هماهنگ می‌باشد به طوری که می‌توانید ارتباط بین دو دستگاه را از فاصله‌ای دورتر میسر نمایید. ممکن است در نگاه اول این ارتباط کمی ناامن به نظر برسد چون اطلاعات شما در سطح وسیع‌تری منتشر خواهد شد اما سازندگان NFC روش‌های بسیار امنی را برای انتقال داده در این حالات در نظر گرفته‌اند ولی برای امنیت بیشتر کاربران، دلیلی ندارد برای پرداخت‌هایشان از این حالت استفاده کنند و این کار بیشتر زمانی کاربرد دارد که ما قصد تبادل اطلاعات با یک شخص یا دستگاه دیگر را داریم.

 

 

ZigBee

 

IrDA

 

Bluetooth

 

NFC

 

 

 

 

 

Point to multipoint

 

Peer to peer

 

Point to multipoint

 

Peer to peer

 

پیاده سازی شبکه

 

 

جدول(۲-۵) آزمایشات طراحی شده با بهره گرفتن از نرم­افزار طراحی آزمایش و پاسخ مربوط به آن­ها………….۵۸
جدول (۲-۶) ضرایب رگرسیون مدل چند جمله­ای………………………………………………………………۵۹
جدول(۲-۷) آنالیز واریانس داده ­ها………………………………………………………………………………..۶۰
جدول (۲-۸) شرایط بهینه به دست آمده از نرم­افزار طراحی آزمایش برای حذف رنگ کونگو­رد……………۶۴

جدول(۲-۹) داده ­های مربوط به منحنی کالیبراسیون………………………………………………………………۶۷
فهرست شکل­ها
عنوان صفحه
شکل(۱-۱) مراحل شماتیک روش سنتزی…………………………………………………………………………..۹
شکل(۱-۲) شمایی از رزونانس پلاسمون سطحی در نانوذرات………………………………………………………..۱۴
شکل (۱-۳) شمایی ازایجاد رزونانس پلاسمون سطح در نانوذرات فلزی……………………………………………..۱۵
شکل(۱-۴) تصویری TEm از نانوذرات نقره……………………………………………………………………..۱۷
شکل(۱-۵) ساختار شیمیایی تارتاریک اسید……………………………………………………………………….۲۰
شکل(۱-۶) تغییر شدت پیک نانو نقره پس از افزودن تارتاریک اسید…………………………………………….۲۵
شکل(۱-۷) حلالیت تارتاریک اسید در حلال های مختلف در محدوده ی دمایی ۱۵/۳۰۳ تا ۱۵/۳۳۳………..۲۹
شکل (۲-۱) کاتیون­ها وآنیون­های متداول که در سنتز مایعات یونی به کار می روند……………………………۳۳
شکل(۲-۲) تئوری آب­پوشی………………………………………………………………………………………..۴۱
شکل(۲-۳) تئوری دو قطبی آب…………………………………………………………………………………….۴۳
شکل(۲-۴)تئوری فشار درونی………………………………………………………………………………………۴۵
شکل(۲-۵)ساختار شیمیایی کونگورد………………………………………………………………………………۴۸
شکل(۲-۶) درصد حذف رنگ کونگورد برای نمک­های مختلف……………………………………………….۵۶
شکل (۲- ۷)نمودار پارتو پلات……………………………………………………………………………………..۶۱
شکل(۲-۸) نمودار مربوط به مقادیر پیش ­بینی­شده در مقابل مقادیر مشاهده­شده………………………………….۶۲
شکل(۲-۹) اثر جداگانه فاکتورهای مؤثر در حذف رنگ کونگورد……………………………………………. ۶۳
شکل(۲-۱۰) برهم­کنش میان میزان حلال آلی و pH، مقدار نمک ثابت………………………………………..۶۵
شکل(۲-۱۱) برهم­کنش میان میزان حلال آلی و مقدار نمک در pH ثابت……………………………………..۶۵
شکل(۲-۱۲) برهم­کنش میان pH و مقدار نمک، میزان حلال آلی ثابت………………………………………..۶۶
شکل(۲-۱۳)منحنی کالیبراسیون…………………………………………………………………………………….۶۷
شکل(۲-۱۴)نمایش آزمایش­های مربوط به بررسی اثر غلظت…………………………………………………….۶۸
بخش اول
حلالیت تارتاریک اسید
فصل اول
مقدمه و تئوری
۱-۱-۱- حلالیت
الف-تعریف حلالیت : بیشترین مقدار تعادلی حل‌شونده، که می ­تواند در مقدار معینی از حلال حل شود حلالیت آن حل­شونده در آن حلال نامیده می‌شود، یا به عبارت دیگر مقداری از یک حل شونده که در حجم مشخصی از حلال در یک دمای خاص حل می­ شود را قابلیت انحلال یا حلالیت می­گویند. بررسی میزان و چگونگی حلالیت یک ترکیب در محیط­های شیمیایی متفاوت، اطلاعاتی در مورد گروه ­های عاملی موجود در ترکیب، وزن مولکولی، تفکیک الکترولیتی، نفوذ و … به دست می دهد. یکی از راه­های شناسایی ترکیبات آلی، دسته­بندی آنها بر حسب حلالیتشان در حلال­های مختلف می­باشد [۱].
ب-مفهوم حلالیت: چنانچه مولکول­ها یا یون­های ترکیب حل­شونده بین مولکول­های حلال پخش شود، فرایند انحلال صورت پذیرفته است. اگر نیروهای بین ذرات حلال و نیروهای بین ذرات ماده حل­شونده از نظر مقدار تقریبا برابر باشد، از اختلاط حلال و حل­شونده به هر نسبتی به یکدیگر مخلوط همگن حاصل می­ شود. بر این اساس مواد می­توانند در هم قابل­امتزاج و یا غیر­قابل امتزاج باشند. موادی را که به هر نسبتی در یکدیگر حل می­شوند، قابل امتزاج می­گویند مثل آب و اتانول. موادی که به مقدار جزیی در یکدیگر حل می­شوند غیر قابل امتزاج می نامند مثل مخلوط آب و نفت یا مخلوط آب و کربن تتراکلرید [۱].
۱-۱-۱-۱-محلول
در بررسی حلالیت در آب به ترکیبی «محلول» گفته می­ شود که ۳ گرم آن در ۱۰۰ میلی لیتر حلال، حل شود که در مقیاس کوچکتر روی نمونه مجهول در آزمایشگاه برای نمونه­های مایع ۲/۰ میلی لیتر در ۳ میلی لیتر حلال و برای نمونه­های جامد ۱/۰ گرم در ۳ میلی لیتر حلال می­باشد.
محلول­ها، مخلوط­هایی همگن هستند. محلول­ها را معمولاً بر حسب حالت فیزیکی آن ها طبقه بندی می­ کنند. محلول­های گازی، محلول­های مایع و محلول­های جامد. محلول­های جامد اول به شکل محلول جامد در مایع هستند ولی بعد در دمای اتاق سخت می­شوند. آلیاژهای انواع فلزات مثال­های خوبی از یک محلول جامد در جامد در دمای اتاق هستند. گازها معمولا نمی‌توانند به‌عنوان حلال به‌کار روند، به علت فاصله خیلی زیاد بین مولکول‌­های آنها اما مواردی وجود دارد که گازها می‌توانند نقش حلال را دارا باشند، مانند حل شدن اکسیژن و دیگر گازها در هوا. محلول‌ها باید از
مخلوط‌های غیرهمگن مانند کلوئیدها و سوسپانسیون‌ها تمیز داده شوند. وقتی یک ماده‌ در ماده دیگربه‌طور کامل حل می‌شود، دو ماده را امتزاج‌پذیر و دو ماده‌ای را که نمی‌توانند با مخلوط شدن تشکیل محلول بدهند امتزاج­ناپذیر می‌گویند [۲].
۱-۱-۱-۲- مکانیسم انحلال‌پذیری
در مایعات و جامدات مولکول‌ها توسط جاذبه‌ی بین مولکولی در کنار هم قرار می‌گیرند. این نیروها یا جاذبه‌ها نقش مهمی در تشکیل محلول‌ها ایفا می‌کنند. وقتی یک ماده (حل‌شونده) در ماده دیگر (حلال) حل می‌شود، ذرات حل شونده در سراسر حلال پراکنده می‌شوند. ذرات حل­شونده موقعیت‌هایی که به‌طور معمول توسط ذرات حلال گرفته شده است را اشغال می‌کنند. جایگزین شدن ذرات حل­شونده به جای مولکول‌های حلال بستگی به قدرت نسبی سه برهم‌کنش زیر دارد:

 

1. 1. برهم‌کنش حلال- حلال

 

1. 1. برهم‌کنش حل‌شونده- حل‌شونده

 

1. 1. برهم‌کنش حلال- حل‌شونده

 

۱-۱-۱-۳- عوامل مؤثر بر حلالیت
الف - اثر دما بر حلالیت
برای بسیاری از مواد جامد و مایع دما بر انحلال پذیری موثر بوده و با افزایش دما حلالیت افزایش می‌یابد. در حالت کلی اثر تغییر دما بر انحلال­پذیری یک ماده به گرماگیر یا گرمازا بودن واکنش انحلال ماده بستگی دارد. با بهره گرفتن از اصل لوشاتلیه می‌توان اثر تغییر دما را بر حلالیت پیش‌بینی کرد. همان طور که گفته شد اگر فرایند انحلال گرماگیر باشد (ΔH_soln>0)، حلالیت ماده با افزایش دما زیاد می‌شود و اگرهم انحلال فرایندی گرمازا باشد (ΔH_soln<0)، با افزایش دما حلالیت کاهش می‌یابد. البته در مواردی رابطه واضحی بین آنتالپی انحلال و تغییر حلالیت با دما وجود ندارد. مثلا، فرایند انحلال برای ‌کلرید‌کلسیم گرمازا و برای ‌نیترات آمونیوم گرماگیر است در صورتی که حلالیت هردو ترکیب با افزایش دما افزایش می‌یابد. در مورد گازها معمولاً حلالیت با افزایش دما کاهش می‌یابد (ΔH_soln<0). وقتی آب در ظرفی گرم می‌شود قبل از این‌که آب به جوش بیاید می‌توان تشکیل حباب‌های هوا را در کناره ظرف مشاهده کرد. به‌طور کلی بهتر این است که اثر دما بر روی حلالیت با انجام آزمایش تعیین شود [۳].
ب - اثر فشار بر حلالیت
حلالیت جامدات و مایعات در حلال مایع عملا مستقل از فشار می‌باشد. براساس اصل لوشاتلیه، افزایش فشار زمانی برای فرایند انحلال‌پذیری مطلوب است که حجم محلول کمتر ازحجم مخلوط نشده حلال و حل‌شونده باشد. در این مورد، حلالیت ممکن است با افزایش فشار زیاد شود، اما این تغییرات حجم برای جامدات و مایعات بسیار کم است به‌طوری که می‌توان گفت اثر فشار بر روی حلالیت آن‌ها تقریبا همیشه قابل صرف نظر کردن است. گازها با در نظر گرفتن کاهش در حجم کل همیشه در حلال مایع حل می‌شوند.
این بدین معنی است که در تعادل زیر:

خدمات بدون فروشنده. در این فروشگاه ها مشتری می تواند محصولاتی که قیمت کمتری دارند انتخاب کند، با برداشتن محصول از قفسه و مراجعه به صندوق محصولاتی با قیمت پایین تر خریداری می کند( در پول خود صرفه جویی می کند، زیرا برخی از خدمات مربوط به خرید را خودش انجام می دهد)
گزینش به وسیله خریدار. مشتری با ورود به فروشگاه کالاهای مورد نظر خود را انتخاب می کند (ولی در این فروشگاه ها می تواند از کارکنان فروشگاه بخواهد به او کمک کنند و سپس با مراجعه به صندوقدار پول کالا را پرداخت می نماید).
خدمات محدود. خرده فروشی ها انواع بیشتری از کالا ارائه می کنند و مشتری نیاز به کمک و اطلاعات بیشتری دارد. در این فروشگاه ها نیروهایی گمارده شده اند تا خدماتی را به مشتریان ارائه نمایند (مانند خدماتی در زمینه دادن اعتبار، فروش نسیه و امکان برگشت دادن محصولات خریداری شده).
خدمات کامل. فروشندگان مستقر در فروشگاه این آمادگی را دارند که هر نوع محصولی را به خریدار ارائه نمایند، در صورت لزوم تفاوت بین محصولات را بیان نمایند و در امر گزینش به او کمک کنند. وجود این نیروها هزینه زیادی دارد و نیز در این فروشگاه ها کالاهای گران قیمت و اقلامی عرضه می شود که مشتری کمتری دارد و در نتیجه قیمت این اقلام (به سبب هزینه های ناشی از ارائه خدمات بیشتر) بیشتر است.
در فروشگاه های زنجیره ای به علت تنوع بالای محصولات و وسعت زیاد فروشگاه مشتریان با طیف وسیعی از کالاها و خدمات مواجه هستند. به گونه ای که می تواند در دسته بندی فوق سطح خدمات کامل را برای این فروشگاه ها در نظر گرفت. بنابراین کارکنان و فروشندگان این فروشگاه ها باید دارای ویژگی های متمایزی نسبت به دیگر خرده فروشی ها داشته باشند. داشتن اطلاعات کامل در مورد محصولات و کالاهای تحت مدیریت هر کارمند توسط خود او به گونه ای که بتواند به صورت تخصصی به مشتریان مشاوره بدهد؛ برخورد مناسب با مشتریان و داشتن ظاهری آراسته و حتی متمایز که به راحتی بتوانند توسط مشتریان تشخیص داده شوند؛ دسترسی آسان به کارکنان فروشگاه می توانند از ویژگی های کارکنان فروشگاه های با خدمات کامل باشد (جینفنگ و ژیلانگ^[۱۲۵]، ۲۰۰۹، ص ۴۸۹).

۲-۲-۱۰ امکانات فیزیکی
امکانات فیزیکی نه تنها یک نشانه برای کیفیت خدمات مورد انتظار است، بلکه ارزیابی های مشتریان را از دیگر عوامل غیر قابل لمس که تعیین کننده کیفیت ادراک شده از خدمات است (یعنی: قابل اعتماد، پاسخ دهی، اطمینان و همدلی) تحت تأثیر قرار می دهد (ریمِر و کُهن^[۱۲۶]،۲۰۰۵، ص۷۸۸). فروشگاه هایی که امکانات فیزیکی خوبی ارائه می دهند بهتر می توانند درک مطلوبی برای مشتری ایجاد نمایند. امکانات فیزیکی اشاره دارد به: فراهم کردن زیربناهایی در داخل فروشگاه که راحتی خرید را ارتقاء بخشند (نوین و هوستن،۱۹۸۰).
مثال های دیگری از چنین تسهیلاتی عبارتند از محل هایی برای رفع خستگی، محل هایی برای نگهداری کودکان، سرویس های بهداشتی تمیز، محل هایی برای انجام کارهای مربوط به اطفال، وجود پله های برقی وآسانسور برای استفاده افراد سالمند و معلول، آرایشگاه و محل صرف غذا، و حتی فواره آب. امکانات فیزیکی از طریق کاهش خستگی و رنجش تردد در فروشگاه، لذت مشتریان برای بودن در فروشگاه را افزایش می دهند و به طور غیر مستقیم زمان بازدید آنها از فروشگاه را طولانی تر می کند (تانگ و تان،۲۰۰۳،ص۱۹۶).
۲-۲-۱۱ قیمت ادراک شده از فروشگاه
سیاست قیمت گذاری برای یک خرده فروشی، عاملی حیاتی برای تعیین جایگاه او است. هرگونه تصمیم در این خصوص با توجه به بازار هدف، ترکیب کالاها و خدمات و وضعیت رقابت گرفته می شود. تمام خرده فروشان درپی درصد سود و حجم فروش بالا هستند، اما به ندرت این دو ویژگی با هم به دست می آیند. اکثر خرده فروشان مانند فروشگاه های کالاهای اختصاصی یا به دنبال درصد سود بالا و حجم فروش کم هستند یا مانند تجار عمده فروش و فروشگاه های تخفیف دار، سیاست حجم فروش بالا در اثر اعمال درصد سود نسبتاً کم را دنبال می کنند (کاتلر،۲۰۰۸، ص۵۵۸)
تصویر قیمتی خرده فروشی می تواند تحت تأثیر ویژگی هایی مانند میانگین سطح قیمت ها، میزان نوسان‌هایی که در قیمت ها رخ می دهد، تکرار و میزان ترفیعات قرار گیرد (آیلاوادی و کلر، ۲۰۰۴). مشتریان ممکن است که از دلایل غیر قیمتی مرتبط مانند خدماتی که ارائه می شود و سطح کیفیت برای شکل دادن ادراکات قیمتی خود استفاده می کنند. چنین مشتریانی نمی توانند درک درست و معتبری از قیمت های واقعی در یک فروشگاه داشته باشند. مشتریان می توانند برخی ادراکات قیمتی عادی را از محصولات فروشگاه در ذهن خود شکل دهند، و می توانند بالا بودن قیمت ها را با عوامل مرتبط ارزیابی کنند (برون^[۱۲۷]، ۱۹۶۹)
دسایی و تالوکدار^[۱۲۸] (۲۰۰۳) چهارچوبی را ارائه دادند که برای آزمودن چگونگی تشکیل یک تصویر قیمتی کلی از یک فروشگاه در ذهن مشتریان به کار برده می شود. آنها نشان دادند که محصولاتی با واحدهای قیمتی بالا و تکرار خرید زیاد برجسته تر و نمایان تر هستند و بنابراین در مدل سهم بیشتری دارند، و با تکرار خرید بر واحدهای قیمتی غلبه می کنند.
۲-۲-۱۲ نقاط قوت و ضعف فروشگاه های زنجیره ای
فروشگاه های زنجیره ای همانند سایر فروشگاه ها دارای مزایا و معایبی می باشند که ذیلاً به آنها اشاره می کنیم (بِرمن، ۲۰۱۰،ص۱۰۹).
۲-۲-۱۲-۱ نقاط قوت:
مهمترین نقاط قوت فروشگاه های زنجیره ای عبارتند از:
۲-۲-۱۲-۱-۱ قدرت چانه زنی^[۱۲۹]
فروشگاه های زنجیره ای به دلیل خریدهای زیادی که در طول سال انجام می دهند، از قدرت چانه زنی بالایی در برابر عرضه کنندگان برخوردارند. لذا می توانند کالاهای جدید را به محض تولید سفارش داده، خدمات مفیدی از عرضه کنندگان دریافت داشته و بهترین قیمت ممکن را بدست آورند. به علاوه فروشگاه های زنجیره ای بزرگ ممکن است حق انحصاری فروش برخی از کالاها را دریافت دارند و یا کالاهایی را با برند اختصاصی فروشگاه عرضه نمایند.
۲-۲-۱۲-۱-۲ مزایای حاصل از ایفا نقش عمده فروشی^[۱۳۰]:
فروشگاه های زنجیره ای به خاطر ایفا نقش عمده فروشی می توانند به نحو کاراتری هزینه های خود را کاهش دهند. خرید مستقیم از عرضه کنندگان در مقادیر زیاد و حمل و ذخیره سازی کالاها نشان دهنده این موضوع است که فروشگاه های زنجیره ای قادر به انجام فعالیت های عمده فروشی نیز می باشند. این امر می تواند عمده فروشان را از زنجیره عرضه کنار زده و در نتیجه قیمتهای نهایی کالاها را کمتر از فروشگاه های مستقل سازد.
۲-۲-۱۲-۱-۳ کارایی حاصل از تعدد شعب^[۱۳۱]
این مهم به واسطه تسهیلات انبارداری مشترک، خریدهای یکجا، متحدالشکل بودن کارکنان و تصمیم گیری های متمرکز قابل حصول می باشد.
۲-۲-۱۲-۱-۴ مدیریت مؤثر^[۱۳۲]
بسیاری از فروشگاه های زنجیره ای، خواه متمرکز یا غیر متمرکز، دارای فلسفه مدیریت شناخته شده ای هستند. استراتژی های آنها ثابت و مسؤلیت کارکنان نیز به خوبی تعریف شده است.
۲-۲-۱۲-۲ نقاط ضعف
مهمترین نقاط ضعف فروشگاه های زنجیره ای عبارتند از:
۲-۲-۱۲-۲-۱ عدم انعطاف^[۱۳۳]
از آنجایکه فروشگاه های زنجیره ای بر اساس اصول ثابتی ایجاد شده اند, از انعطاف کمی برخوردار می باشند. استفاده از استراتژی های یکسان در مورد قیمت، پیشبرد فروش و نوع کالاهای عرضه شده تطابق با نیازهای محلی را دشوار ساخته و از اینرو تفاوت در سبک های زندگی مشتریان در نقاط مختلف نادیده انگاشته می شود.
۲-۲-۱۲-۲-۲سرمایه گذاری زیاد^[۱۳۴]
در این فروشگاه ها، هزینه های سرمایه گذاری بسیار بالاست. اجاره یا ساخت چند واحد فروشگاهی، تأمین تجهیزات، جور کردن کالاهای مختلف و کارمندیابی بسیار هزینه زا می باشد. همچنین قیمت تمام شده یک کالا ممکن است به دلیل ضرورت ذخیره سازی کافی برای شعب، افزایش یابد.
۲-۲-۱۲-۲-۳ کنترل کم^[۱۳۵]
عموماً کنترل مدیریتی در فروشگاه های زنجیره ای دشوار می باشد. به ویژه در مورد آنهایی که از پراکندگی جغرافیایی بیشتر برخوردار هستند. همچنین فقدان ارتباطات مؤثر و تأخیر در تصمیم گیریها از جمله مشکلات دیگر این قبیل فروشگاه ها به شمار می رود.
۲-۲-۱۲-۲-۴ استقلال محدود^[۱۳۶]
در فروشگاه های زنجیره ای بزرگ، معمولاً کارکنان از استقلال کمی برخوردارند. چرا که در این گونه فروشگاه ها، سطوح متعددی از مدیریت، کارکنان متحدالشکل، سهامداران و هیأت مدیره وجود دارد. در حال حاضر، برخی از فروشگاه های زنجیره ای درصدد برآمده اند که اختیارات بیشتری به کارکنان خویش اعطاء نمایند. در نتیجه آنها می توانند توجه بیشتری به نیازهای خاص مشتریان بنمایند.
۲-۲-۱۳ فروشگاه های زنجیره ای در ایران
۲-۲-۱۳-۱ سابقه تشکیل و ایجاد فروشگاه های زنجیره ای در ایران
فروشگاه های زنجیره‏ای در ایران در سالهای دهه پنجاه شکل گرفتند. نخستین آن فروشگاه فردوسی بود که با کمک دولت به وجود آمد. در بخش خصوصی نیز می توان به فروشگاه جنرال مد اشاره کرد. سپس فروشگا های بزرگ ایران و کوروش در تهران ایجاد شدند که به تمامی مطابق با الگوی فروشگاه های کشورهای اروپایی بودند فرو شگاه کوروش در این بین از همه فروشگاه ها موفق تر بود. در سال ۱۳۵۱ جهت حفظ بازار از شوک های ناگهانی و تعدیل و تثبیت قیمت کالاهای اساسی کشاورزی، برای نخستین بار طرح ایجاد فروشگاه های زنجیره ای به مرحله اجرا درآمد و سازمان تعاون شهر و روستا در ارتباط با شرکت های سهامی زراعی و تعاونی های تولید روستایی تشکیل گردید. این سازمان در شهرها اقدام به ایجاد شعب مختلف نمود. قبل از انقلاب اسلامی این سازمان به وزارت کشاورزی و بعد از انقلاب به وزارت تعاون و نهایتاً به وزارت بازرگانی منتقل گردید. این سازمان در سال های بعد و رفته رفته بعد از انقلاب فعالیت خود را گسترش داد. در حال حاضر فروشگاه های زنجیره ای متعددی در کشور به هموطنان خدمت رسانی می نمایند.
۲-۲-۱۳-۲ فروشگاه زنجیره ای رفاه
در سال ۱۳۷۳ ستاد پشتیبانی برنامه تنظیم بازار در راستای تأسیس هزار فروشگاه زنجیره ای در سطح کشور ایجاد شرکتی تحت عنوان “شرکت سهامی عام فروشگاه های زنجیره ای رفاه” با سرمایه ای معادل ۳۵۰ میلیارد ریال را به تصویب رساند.
بر اساس اساسنامه، هدف از تأسیس شرکت فروشگاه های زنجیره ای رفاه فراهم نمودن کالاهای مورد نیاز جامعه، حذف واسطه های غیرضروری، اصلاح الگوی مصرف، هدایت و حمایت برای تولید اقلام مهمی باشد.
۲-۲-۱۳-۳ فروشگاه زنجیره ای شهروند
شهرداری تهران متولی ارائه و  اشاعه خدمات مطلوب شهری پیش قدم شده و اولین آثار این حرکت اجتماعی در آبان ماه سال ۱۳۷۲ با افتتاح فروشگاه شماره ۱در میدان آرژانتین تحت عنوان فروشگاه بیهقی متبلور گردید. چنانکه در اساسنامه آن آمده است تعدیل و تثبیت قیمت و کاهش واسطه های زائد میان تولید تا مصرف و نهایتاً اتصال مستقیم به بخش تولید می باشد. هم اکنون شرکت خدمات کالای شهروند درسطح شهر تهران دارای ۲۳ فروشگاه با وسعت تقریبی ۷۹۸۰۲ مترمربع می باشد.
امروزه هدف اصلی فروشگاه های زنجیره ای شهروند ،مشتری محوری و کسب رضایت مشتری است که پیش نیاز تحقق چنین هدفی وجود چشم انداز و مأموریت روشن می باشد.
۲-۲-۱۳-۴ فروشگاه های زنجیره ای سپه
با ۱۹ فروشگاه در کل کشور (۱۵فروشگاه در شهر تهران) به صورت فروشگاه های چند منظوره و اکثراً فروشگاه های ۲ یا ۳ طبقه و تقریباً به شکل فروشگاه های بزرگ می باشند.
۲-۲-۱۳-۵ فروشگاه زنجیره ای اتکا
از ابتدا در ارتش و با هدف تأمین مایحتاج پرسنل نیروهای مسلح تأسیس گردید، و همه سهامدارانش ارتشی بودند که هم اکنون سهامداران غیر ارتشی نیز می پذیرد.در حال حاضر دارای ۲۱۶ شعبه در کل کشور می باشد که ۶ فروشگاه بزرگ آن در تهران واقع است. این فروشگاه وابسته به وزارت دفاع و نیروهای مسلح می باشد.
۲-۲-۱۳-۶ فروشگاه سیتی استار

۲-۶-۲-۳- مدل برادبوری
نتایج این مدل که از یک پژوهش طولی در مورد متغیرهای مختلف تعیین‌کننده‌ی ثبات زناشویی، به دست آمده به ۳ گروه کلی تقسیم می‌گردد.
گروه اول که بر اساس رویکرد رفتاری یا مدل یادگیری اجتماعی تنظیم شده است؛ شامل متغیرهای فرایندهای تطابقی می‌باشد، که زوج‌ها برای حل مشکلات ‌فردی، زناشویی و اختلاف عقاید خود به کار می‌گیرند. در این پژوهش‌ها به رفتارهایی که همسران برای حل مشکلات خود به کار می‌گیرند و نیز شناخت‌هایی که پس از این رفتارها ایجاد می‌شوند، توجه شده است؛ همچنین به نتایج آن در اثربخشی بر ثبات زناشویی پرداخته شده است.

گروه دوم متغیرها، که از نظریه‌ی مداخله در بحران ریشه گرفته‌اند، به نحوه‌ی برخورد زوج‌ها در رخدادهای تنش‌زا، حوادث، شرایط محیطی و موقعیت‌های مزمن یا حاد و اثریخشی آن‌ها بر کیفیت زناشویی تأکید می‌کند.
گروه سوم متغیرهایی هستند که ممکن است کیفیت و ثبات ازدواج را، تحت تأثیر قرار دهند عبارتند از: آسیب‌پذیری‌های پایدار یا عوامل جمعیتی، تاریخی، شخصیتی یا تجربی پایدار که افراد با خود وارد ازدواج می‌کنند. مانند سبک صمیمیت همسران در روابط بزرگسالی، تجربیات آموزشی، موفقیت‌ها، تعاملات با همکلاسی‌ها، سابقه‌ی‌ زناشویی، نمو جنسی، سابقه‌ی پزشکی، تجربیات خانواده‌ی اصلی یعنی جدایی و طلاق والدین، تعارض خانواده، روابط همشیرها، تنگناهای مالی و نیز نوروتیک بودن.
آنچه که در زندگی زناشویی مهم تلقی می‌شود، نحوه‌ی سازگاری زوجین با یکدیگر می‌باشد؛ از آنجا که افراد با تجارب و تفاوت‌های فردی و شخصی وارد زندگی مشترک می‌شوند، بنابراین دارای انتظارات متفاوت از یکدیگر می‌باشند. آنچه که در میان مهم به نظر می رسد، نحوه‌ی برخورد با رویدادهای تنش زا و همچنین نحوه‌ی تطابق و سازگاری با این مشکلات می‌باشد؛ بنابراین طبق این مدل فرض بر این می‌باشد که در میان زوج‌های سازگار میزان ‌پذیرش تفاوت‌ها و انجام فرآیندهای تطابقی برای رسیدن به سازش بیشتر می‌باشد.
۲-۶-۲-۴- مدل سه محوری تسنگ و مک درموت
این مدل، خانواده‌های دارای مشکل‌ را در سه محور طبقه‌بندی نموده است.
محور اول مشکلات رشدی خانواده از قبیل: اشکال در تحقق رابطه‌ی زناشویی رضایت‌آمیز، اشکال در فرزندآوری و فرزندپروری، مشکلات تفرد و جدایی و اشکال در گردهمایی خانواده و نیز مشکلات مربوط به خانواده‌ گسیخته، خانواده والد، خانواده باز‌ساخته و بی‌ثبات مزمن را در بر‌می‌گیرد.
محور دوم مشکلات نظام خانواده: اشکلاتی در مورد نظام‌های فرعی زن و شوهری، والد- کودک و فرزندان را شامل می‌شود.
محور سوم مشکلات گروه خانواده را از جمله: اختلالات کنشی- ساختاری و مشکلات سازگاری اجتماعی را در‌بر‌می‌گیرد(بارکر، ترجمه‌ی دهقانی، ۱۳۷۵).
۲-۶-۲-۵- مدل السون
مدل چند مختصاتی بر سه بعد اصلی نظام های زناشویی و خانوادگی توجه دارد. همبستگی، انطباق‌پذیری و ارتباط این سه بعد را تشکیل می‌دهند. فرض اساسی این مدل آن است که نظام‌های متعادل در مقایسه با نظام‌های نامتعادل، کارکرد مناسب‌تری دارند.
در بعد همبستگی، چهار سطح وجود دارد که طیفی از بی‌تفاوت، جدا، متحد و تنیده را شامل می‌شود. سطوح میانی و متعادل همبستگی ( جدا و متحد ) کارکرد خانوادگی مطلوب را به وجود می‌آورند. سطوح کناری و نامتعادل ( بی تفاوت و تنیده ) عموماً به عنوان شرایط آسیب‌زا برای روابط درازمدت به حساب می‌آید.
در بعد انطباق‌پذیری، چهار شکل مختلف وجود دارد. خشک، سازمان یافته، انعطاف پذیر، هرج و مرج. همانند همبستگی فرض بر این است که سطوح مرکزی و متعادل انطباق‌پذیری ( سازمان یافته و انعطاف پذیر ) با کارکرد مناسب زناشویی و شکل‌های افراطی آن ( خشک و هرج و مرج ) برای زوج‌های مشکل‌زا می‌باشد.
ارتباط که به عنوان سومین بعد مدل چند مختصاتی می‌باشد؛ از آنجا که نقش تسهیل‌کنندگی دارد، در کنار دو بعد دیگر یعنی همبستگی و انطباق‌پذیری قرار نگرفته است؛ و به عنوان آسان‌سازی حرکت به سوی دو بعد دیگر، نقش حساسی دارد.

۲-۶-۲-۶- مدل بیورز

این مدل یک دیدگاه مقطعی درباره‌ی کارکرد خانواده دارد که دارای دو محور است. یکی مربوط به کیفیت سبک تعامل خانواده است که تحت عنوان گرایش به مرکز، گریز از مرکز و آمیخته طبقه‌بندی می‌شود. محور دیگر عبارت است از ساختار، اطلاعات موجود و انعطاف‌پذیری انطباقی نظام که در اصطلاحات نظام‌ها، ممکن است پیوستار گرمسیری نامیده شود؛ که هرچه گرمی ( انعطاف و انطباق پذیری ) بیشتر باشد، اعضای خانواده بهتر می‌توانند درباره ی مسائل مذاکره کنند و به طور کارآمدتری با موقعیت‌های فشار روانی رو به رو شوند.
با توجه به دو محور ( سبک تعامل خانواده و شایستگی خانوادگی ) بیورز ۹ گروه خانواده را مشخص کرده است. در اینجا این گروه‌بندی با مشخصات هرکدام به صورت خلاصه مطرح می‌شود.
گروه ۱: خانواده‌ی مطلوب
در این مدل، خانواده‌های مطلوب دارای کارکرد اثربخشی می‌باشند. اعضای خانواده مجموعاً ویژگی‌هایی دارند که به نظام جهت‌دار نامیده می شود. در این خانواده‌ها، اعضای خانواده با یکدیگر صمیمی هستند. هر فرد در خانواده حق انتخاب‌ داشته و در عین داشتن قدرت، ادراک‌های فرد نیز مورد پذیرش است. در واقع خانواده فردیت هریک از اعضای خود را به رسمیت می شناسدو با اینکه بین اعضا تعارض وجود دارد ولی به سرعت حل می‌شود.
گروه ۲: خانواده‌ی با‌کفایت
از نظر جهت‌گیری کنترل، در نقطه‌ی مقابل خانواده‌ی مطلوب قرار دارند. در این خانواده نیز تعارض وجود دارد اما این تعارض با ترس و زور حل می شود. قدرت آشکار توسط اعضای خانواده که به نوعی استفاده از زور و ارعاب تلقی می شود؛ بیشتر مورد توجه می‌باشد. با توجه به این ویزگی ها و در عین با‌کفایت بودن این خانواده، صمیمیت، اعتماد، لذت و خودجوشی بین آن‌ها کمتر است. به دلیل استفاده از قدرت آشکار، نقش‌ها، به ویژه نقش‌های جنسی قالبی هستند.
گروه‌های ۳، ۴، ۵: خانواده های متوسط ( میانه طیف )
این سه گروه دارای کارکردهایی می‌باشند، ولی فرزندان آسیب‌پذیرترند و در معرض مشکلات روان‌شناختی می‌باشند. در این خانواده‌ها تلاش برای اعمال قدرت و انضباط بدون مذاکره، معمول است. در این گروه سه سبک وجود دارد.

 

1. 1. گرایش به مرکز: اعضای این خانواده به کنترل قدرتمندانه آشکار اعتقاد دارند و بیان خصومت پذیرفته نمی‌شود، ولی علاقمندی مجاز می‌باشد. خودجوشی در حد متوسط و به اقتدار و قواعد بیشتر توجه می‌شود. در این گروه افکار قالبی جنسی خیلی زیاد است.

 

1. 1. گریز از مرکز : در این نوع خانواده ها کنترل از طریق ترس و زور وجود دارد. اعضا نسبت به یکدیگر احساسات منفی داشته و فضای کافی برای بیان احساس خصومت ما بین اعضا و کاهش آن نیست. اضطراب با بیان علاقه ها گره خورده و شرایط خانه آماده هرگونه تغییر به سمت آسیب پذیری است.

 

1. 1. سبک سوم خانواده های مورد نظر در این مدل به شکل ترکیبی است. در واقع این خانواده‌های آمیخته تغییرات زیادی دارند که گاهی به صورت گرایش به مرکز و یا به صورت گریز از مرکز می‌باشد.استفاده از قدرت،ترس و زور، خصومت و اضطراب در بین اعضا این خانواده ها دیده می شود.

 

1. 1. گروه‌های ۶ و ۷: خانواده های مرزی

 

خانواده های مرزی گروهی از خانواده ها هستند نه می توان گفت کارکرد انان بصورت کلی مختل شده و نه پایداری در روابط آنان دیده می شود.
در خانواده‌های مرزی گرایش به مرکز، اختلال بصورت کلامی اما پنهانی دیده می شود. خصومت مابین اعضا آشکار نیست ولی ممکن است بیماری وسواسی و بی‌اشتهایی شدید در این خانواده‌ها بیشتر باشد. در خانواده‌های مرزی گریز از مرکز در روابط بین اعضا خشم نمود بیشتری دارد و والدین آن همکاری و همراهی مورد نظر را ندارند و امکان رشد اختلال شخصیت مرزی بیشتر است.
گروه‌های ۸ و ۹: خانواده‌های شدیداً مختل شده
خانواده‌های آسیب‎دیده‌ی شدید، بیشترین نقص را در حوزه‌ی ارتباطات بین فردی خانوادگی دارند و بیشترین نیازشان پیوستگی ارتباطی است. خانواده‌های شدیداً مختل شده‌ی متمایل به مرکز، یک مرز بیرونی تقریباً خشن و نفوذناپذیر دارند. ممکن است در رشد عاطفی کودکان وقفه ایجاد شود. در این خانواده‌ها اعضا در جدایی و گرایش به فردیت و یکپارچگی و وفاداری به خانواده در تعارض هستند.
در خانواده‌های شدیداً مختل شده‌ی گریز از مرکز، خصومت آزادتر است و وابستگی به عنوان آسیب پذیری مطرح می‎باشد، لطافت و گرمی انسانی، با تحقیر همراه می باشد( بیورز، ۲۰۰۰ ).
۲-۷- چارچوب نظری پژوهش
مطالعات و تجارب بالینی نشان می‌دهد که در جامعه معاصر، زوج‌ها مشکلات شدید و فراگیری را در هنگام برقراری و حفظ روابط صمیمانه دارند و ارضای نیازهای عاطفی و روانی در جریان ازدواج یک مهارت است. یکی از راه‌های آگاهی افراد مزدوج و یا در آستانه ازدواج که بر دانش‌ها، نگرش‌ها و مهارت‌های آنان تأثیر دارد، آموختن مهارت‌های ارتباطی از طریق آموزش به آنها می‌باشد. یونیسف مهارت‌های زندگی را به این صورت تعریف می‌کند: “یک رویکرد مبتنی بر تغییر رفتار یا شکل‌دهی رفتار که برقراری توازن میان سه حوزه را مدّنظر قرار می‌دهد. این سه حوزه عبارت‌اند از: دانش، نگرش و مهارت‌ها". پس وصول به اهداف اساسی ازدواج و سازگاری زناشویی، مستلزم تغییر دانش‌، نگرش‌ها، وظایف، نقش‌ها و افزایش مهارت همسران می‌باشد(برنشتاین ، به نقل از نوابی نژاد،۱۳۸۰).
نگرش‌های مطلوب مهمترین سرمایه در ازدواج و زندگی زناشویی هستند و درهای مضاعف خوشی را برای زوجین می‌گشایند. نگرش‌ها در آنچه که فرد می‌گوید و می‌شنود منعکس می‌شود و بر ادراک او از دنیای اطرافش اثر می‌گذارد. نگرش‌ها مؤلفه‌ای عمده‌ای در ازدواج و اداره‌ی مسائل زندگی زناشوئی هستند.
رویکردها، نظریه‌ها و مدل‌های متعددی، به بحث در زمینه‌ی مشکلات، آسیب شناسی و ارتباطات زناشویی پرداخته‌اند. دیدگاه روان پویشی مشکلات زناشویی را حاصل مشکلات درون روانی و روابط بین فردی که فرد از خانواده‌ی پدری خود، وارد روابط و زندگی جدید خود می‌کند.
نظریه‌ی سیستمی ناسازگاری در خانواده را ناشی از اجرا نشدن قواعد، رعایت نشدن سلسله مراتب، صریح و روشن نبودن قدرت و همچنین اختلال در فرآیندها و ساخت‌های خانواده می‌داند؛ که حاصل آن درهم ریختگی مرزهای خانوادگی و فروپاشی امکان مذاکره و توافق اعضا برای حل تعارض می‌گردد.
بر طبق رویکرد شناختی- رفتاری، رفتار به عنوان نتیجه‌ای از محیط اجتماعی و فرآیندهای شناختی و ادراکی می‌باشد. این دیدگاه بیشتر درصدد می‌باشد رفتارهایی را که منجر به کارکردهای بد، در زوجین می‌شود تغییر دهد. ایده‌های اساسی این رویکرد به صورت زیر خلاصه می‌شود:

 

• • درمان باید تحلیل آنچه را که موجب بد کارکردی رابطه می‌شود، و آنچه آن را حفظ می‌کند، شامل ‌شود.

 

• • زوج ها باید یاد بگیرند تا از یکدیگر قدردانی کنند و به یکدیگر پاداش های مثبت بدهند، به جای اینکه به صورت منفی تنبیه نمایند.

 

• • لازم است زوجین به صورت دو سویه مورد تشویق قرار گیرند.

 

• • مهارت های ارتباطی یادگرفتنی است.

 

رویکرد شناختی - رفتاری، تمرکز بر رفتار آشکار، تحلیل مشکل فعلی و فرمول‌بندی کردن یک برنامه‌ی درمانی مخصوص را شامل می‌شود. برای مداخله جهت حل مشکلات زناشویی می‌توان با تمرکز بر این رویکرد کلی و با بهره گرفتن از تکنیک‌ها برای افزایش تبادلات مثبت زوج‌ها، اصلاح مهارت‌های ارتباطی حل مسئله، کمک به زوج‌ها در جهت پذیرش مسئولیت رفتارهایشان و مداخلات دیگر صورت گیرد.
اگرچه رویکرد ارتباطی، همه چیز را در رابطه‌ی بین فردی به ارتباط نسبت نمی‌دهد، اما نقش ارتباط را دارای اهمیت اصلی می‌داند. در این دیدگاه ابتدا سبک ارتباط کلامی و غیرکلامی زوج‌ها شناسایی و سپس در جهت تغییر آن با هدف افزایش شایستگی ارتباطی، اقدام می‌شود. آموزش مهارت‌های ارتباطی بخشی از این رویکرد درمانی است.
بنابراین در این پژوهش برآنیم که بر طبق رویکرد شناختی- رفتاری، و رویکرد ارتباطی، از طریق آموزش مهارت‌های ارتباطی به افراد، در جهت تغییر شناخت، نگرش و باورهای غلط از یکدیگر و توانایی بیشتر آن‌ها در برقراری ارتباط مؤثر باهم، به سازگاری بهتری از زندگی با یکدیگر برسند. پس با توجه به مطالب مطرح شده، قصد داریم تا رابطه‌ی آموزش مهارت‌های ارتباطی زندگی بر افزایش سازگاری زناشویی را مورد بررسی قرار دهیم.
۲-۸- الگوی نظری پژوهش
توافق زوجین
آموزش‌مهارت‌های ارتباطی‌زوجین

۲-۱۰. اهداف و رویکردهای گمرک
امروزه تبدیل شدن به یک گمرک مدرن (گمرک الکترونیکی (E-Customs سالم و ایمن (Sound & Secure) موثر و کارا (Effective & Efficient) به عنوان یک شریک تجارت (Business Partner) و مرزبان اقتصادی (Economic Guard) کشور، متناسب با تغییرات، از طریق بررسی، اصلاح، ارتقاء و روزآمدنمودن ساختار سازمانی، نیروی انسانی، قوانین و مقررات، سیستم ها و رویه های گمرکی به عنوان هدف اصلی و اساسی در دستور کار گمرکات جهان قرار دارد^[۱۰۵]. «گمرکات جهان» از طریق ارائه تسهیلات تجاری، حمایت از صنایع و تولیدات داخلی، حفاظت از بهداشت و سلامت جامعه، وصول درآمد و عایدات دولت و گسترش همکاری های منطقه ای و بین المللی، در
مسیر تحقق اهداف توسعه ملی مشارکت فعال، مثبت و اثرگذاری داشته و دارند.
برهمین اساس، رسالت اصلی سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران در برنامه چهارم توسعه ‌»
افزایش کارائی و اثربخشی عملیات گمرکی در سطح داخلی و بین المللی» قرار داده شده است.
همچنین گمرک جمهوری اسلامی ایران با رویکرد اصلی «گمرک الکترونیکی و دانائی محور»
رویکردهای محوری ذیل را جهت تحقق اهداف سازمانی خود تنظیم و پیش بینی نموده است:
ایجاد موازنه منطقی میان ارائه تسهیلات و اعمال مقررات با عنایت به نقش و وظایف دوگانه و
نامتجانس گمرکات در ارائه تسهیلات تجاری (Trade Facilitation) از سویی و اعمال مقررات و
مبارزه با تخلفات (Compliance and Enforcement) از سوی دیگر، کاهش زمان ترخیص کالا
از گمرک ( در بخش های صادرات و واردات )، برقراری حداکثر تسهیلات برای ترانزیت کالا از

قلمرو کشور، بهره گیری از آخرین دستاوردها و تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در
مسیر دستیابی به گمرک الکترونیکی E-Customs ، ارتباط و همکاری نزدیک با سازمان های فعال
مستقر در مبادی ورودی و خروجی کشور در جهت اعمال مدیریت واحد (Single Window)
توسط گمرک ایران، مبارزه مؤثر با قاچاق کالا، موادمخدر و سایر تخلفات گمرکی، رعایت حقوق
مالکیت فکری در روند واردات و صادرات با اعمال ضوابط و مقررات مربوطه و مبارزه جدی با
موارد نقض آن، بهره گیری از بازرسی های نامحسوس، ارزیابی خطر (Risk Assessment) و
مدیریت خطر (Risk Management) در فرایند اعمال کنترل های گمرکی، توسعه و ارتقای
تجهیزات و نیروی انسانی ( ظرفیت سازی )، حفاظت از سلامت و بهداشت جامعه و محیط زیست،
بهره گیری از «اطلاعات پردازش شده هدفمند (Intelligence) » در کلیه سطوح تصمیم گیری،
توسعه همکاری های گمرکی در سطح منطقه و بین الملل^[۱۰۶].
از طرف دیگر سازمان جهانی گمرک WCO به عنوان بزرگترین و مهمترین سازمان بین الدولی گمرکی موجود، با بهره گیری از بیش از نیم قرن تجربه و نظرات و تجربیات ۱۷۴ عضو دائمی خود در زمینه‏های مختلف امورگمرکی، اعم از امورمربوط به تعرفه و تجارت، تخلفات گمرکی، تسهیلات و مقررات، از طریق تهیه و تدوین توصیه نامه ها، قطعنامه ها و کنوانسیون های بین المللی گمرکی در جهت تحقق مهمترین هدف و فلسفه وجودی خود که همان «رساندن گمرکات به عالی ترین درجه یکنواختی و هماهنگی در روش های گمرکی» می باشد، بی وقفه تلاش می نماید و تحقق این هدف را با اعمال اصول و قواعد ذیل ‏الذکر قابل حصول می داند:
اجرای برنامه هایی به منظور نوین سازی مستمر روش ها و عملیات گمرکی و در نتیجه افزایش
کارآیی و اثربخشی سازمان گمرک، اعمال روش ها و عملیات گمرکی به شیوه های قابل پیش بینی،
پایدار و شفاف، ارائه کلیه اطلاعات ضروری در مورد قوانین، مقررات، آئین نامه ها و دستورالعمل
های اجرایی، روش ها و عملیات گمرکی به متقاضیان، کاربرد فنون جدید نظیر مدیریت خطر، نظارت
های مبتنی بر بازبینی و همچنین بهره گیری بهینه از فن آوری اطلاعات، همکاری مقتضی با دیگر
سازمان های ذیصلاح ملی، گمرکات و جوامع تجاری، اجرای استانداردها و ضوابط بین المللی
موجود، ارائه فرآیندهای سهل الحصول رسیدگی اداری به طرف های ذی مدخل.
با عنایت به مراتب یاد شده، و در نظر گرفتن توأمان وظایف و کارکردهای سازمان گمرک از سوئی و اهداف و رویکردهای درنظر گرفته شده برای آن از سوی دیگر، شناخت نقش و جایگاه سازمان
گمرک به عنوان یکی از مهمترین حلقه های زنجیره تجارت بین الملل آسانتر می نماید.
۲-۱۱. جایگاه اقتصادی گمرک در ایران
گمرک سازمان مسئول اجرای مالیات بر واردات وصادرات است و اگرچه در عمده کشورهای جهان سازمان یا وزارتخانه‏ای به نام دارایی مسئول مالیات ها می‏باشد، لیکن گمرک بنابردلایلی به صورت واحدی مستقل عمل نموده که دلیل عمده تفکیک آن از وزارت دارایی (به عنوان یک سازمان مستقل اما تحت نظر)، تفاوت در سیاست‏گذاری مالیات بر واردات و صادرات نسبت به مالیات های دیگر است^[۱۰۷].
اصولا کلیه فعالیت ها از جمله مالیات بر واردات و صادرات علاوه بر منبع درآمدی برای دولت دارای سه اثر عمده و اساسی اقتصادی یعنی اثر تخصیصی، اثر توزیعی و اثر حمایتی دارند، که اهمیت انواع مالیات ها از نقطه نظر ارتباط با این اثرات تفاوت می‏کند. مثلا مالیات بر شرکت ها اثر تخصیصی عمیقی دارد. در حالی که مالیات بر مجموع درآمد اثر توزیعی عمده تری دارد. یکی ازعمده ترین مالیات ها که از نقطه نظر اثرات جابه جایی منابع، تخصیص و حمایت مورد توجه است،‌ مالیات بر واردات و صادرات است. به خصوص دولت ها از طریق مالیات بر واردات کنترل و محافظت از صنایع داخلی خود را اعمال کنند.
تقریبا درعمده کشورهای جهان ممنوعیت و سیاست های خاصی برای حمایت ازبخش کشاورزی اعمال می شود. همچنین برای صنایع به اصطلاح نوپا و یا نوزاد سیستم حمایتی از طریق اعمال نرخ های مالیات بر واردات و صادرات اعمال می شود. نرخ ها نباید آنقدر حمایتی باشد که نوزاد را همیشه در قنداق نگه دارند یا جنبه حمایتی ضعیف داشته باشند تا هر کس بتواند نوزاد قنداقی را برای دفاع از بین ببرد. در نتیجه مالیات بر واردات و صادرات از نظر اثرات تخصیصی و حمایتی حساسیت زیادی دارند که اثرات سیاست‏گذاری آن کلیه بخش های اقتصادی را در برمی گیرد. واردات و صادرات کلیه بخش ها مانند کشاورزی،‌ صنعت و خدمات را متأثر می‏کند،‌ به خصوص صنعت عمده ترین بخش است که از سیاست های گمرکی متأثر می شود^[۱۰۸]. جنبه اقتصادی گمرک، همان اجرای سیاست بازرگانی کشور است که با مدد گرفتن از ابزار آن، یعنی تهیه و تدارک آماری از واردات و صادرات و ثبت و نگهداری آمار آن دسته از کالاهای وارداتی یا صادراتی که برآن محدودیت های کمی در نظر گرفته شده است،‌ محقق می گردند.
بازرگانی خارجی می‏تواند سهم عمده‏ای در شکوفایی اقتصاد هر کشور داشته باشد. در این میان صدور کالاهایی مانند نفت و مواد خام معدنی و اتکا بر آن ها با اینکه منابع قابل توجهی درتحصیل ارز محسوب می شوند، اما در بلند مدت جهت ساخت و تداوم سلامت بنیه اقتصادی کشور، طریق مطلوبی نبوده، بلکه می‏تواند عاملی به منظور تهیه وتدارک ابزار تولید و استقرار تأسیسات صنعتی و ظهور صنایع مادر و امکان ایجاد منابع پایدار و مطمئن در داخل کشور باشند، که در نتیجه جایگزین صدور مواد خام مذکور شده و در دنیای سرمایه داری و صنعتی، امکان ادامه حیات اقتصادی سالم را فراهم نمایند. ایفای نقش گمرک درحمایت از صنایع داخلی (اعم از کشاورزی و تولید ماشین آلات صنعتی و قطعات ولوازم یدکی و مواد اولیه و صنایع پتروشیمی) با برنامه ریزی هایی که دولت دراین زمینه به کمک آمار و اطلاعات دقیق و هماهنگ شده از کلیه امکانات می‏نماید، با وضع مقررات و ضوابط ناظر بر واردات وصادرات کشور،‌ اعمال می گردد.
حقوق گمرکی، از طریق مجلس یا رأسا به عنوان سود بازرگانی توسط دولت، تجدید واردات بعضی کالاها و همچنین ممنوعیت صدور بعضی از انواع مواد اولیه یا محصولات کشاورزی و یا صنعتی،‌ از جمله ابزار مناسب ساخت و پرداخت بنیه اقتصاد کشور به شمار می‏رود، که در همه این احوال به عنوان ”مقررات عمومی صادرات و واردات“‌ جهت اجرا و اقدام در اختیار سازمان گمرک گذاشته می شود^[۱۰۹].
برای نیل به هدف و تحقق نقش گمرک در جهت اقتصادی، ابتدا باید دگرگونی قابل ملاحظه‏ای از لحاظ تقسیم بندی انواع مختلف کالاهای موضوع ردیف های مختلف تعرفه گمرکی جدول ضمیمه مقررات عمومی صادرات و واردات ایجاد نمود و این مهم،‌ تنها با برنامه ریزی مبتنی بر شناخت تمام اقلام کالاهای سرمایه‏ای قطعات و اجزای منفصله قابل ساخت در داخل کشور و اجزای مورد نیاز برای واردات از کشورهای خارجی از یک طرف و اقلام کالاهای مصرفی با نام و مشخصات مورد احتیاج هریک از آن ها از طرف دیگر و مقایسه و برآورد وتحلیل آمار تولید در داخل کشور از لحاظ کمی وکیفی و بررسی بنیه بازدهی صنایع داخلی میسر خواهد شد، به نحوی که نبض واردات وتولید در هر زمان برای گروه های تحقیق دائمی، متشکل از متخصصان رشته‏های مختلف صنعتی و مالی و سازمان های مسئول در این رابطه قابل اندازه گیری بوده و در نهایت با توجه به توجیه منطقی در هر مورد و با اطمینان از نتیجه مطلوب بررسی های انجام شده، امر تصویب مقررات و اعمال سیاست های گمرکی توسط دولت در بازرگانی خارجی به خوبی انجام پذیر خواهد بود. تنها دراین صورت است که دولت قادر خواهد بود لزوم وضع هر گونه حقوق ورودی به کالای موضوع واردات قطعی به داخل کشور، اعم از اینکه در جهت افزایش و یا تقلیل این حقوق باشد و نیز وضع محدودیت ها و یا اعطای امتیازاتی برای اقلام خاصی از انواع مواد اولیه و یا لوازم و ماشین آلات صنعتی یا کشاورزی،‌ لزوم کنترل واردات، ادامه فعالیت یا قطع دخالت بخش خصوصی  در ورود و یا صدور اقلامی از کالای مورد مبادله را از طریق قوه مقننه یا رأسا به اتکاء قوانین موجود که امر تصمیم گیری توسط دولت را اجازه می‏دهد،‌ به صورت مجموعه ”مقررات عمومی صادرات و واردات“ برای دوره معینی تصویب و جهت اجرا در اختیار سازمان های اجرایی قرار دهد. در هر نظام اقتصادی تعرفه‏ها و به تبع آن گمرک به عنوان کارگزار اجرایی آن دارای سه اثر عمده درآمدی، تخصیصی و حمایتی هستند. در بعد درآمدی تعرفه‏ها نوعی مالیات تلقی گردیده که بر بخش تجارت خارجی وضع می گردند و در واقع یکی از منابع درآمدی دولت را تشکیل می‏دهند^[۱۱۰].
نظام گمرکی یا نظام تعرفه ایران را می‏توان برحقوق گمرکی، سود بازرگانی،‌ حق الثبت سفارش کالا، ما به التفاوت ها وعوارض گمرکی تقسیم نمود که چه از بعد درامدی و چه حمایتی تخصیصی دارای تأثیرات متفاوتی می‏باشند. در بعد حمایتی صرفا به این نکته اشاره خواهیم نمود که تعرفه‏ها نوعی مالیات غیرمستقیم تلقی گردیده و در ایران براساس آمار موجود قسمت عمده مالیات بر واردات ناشی از وضع حقوق گمرکی و سود بازرگانی بوده است و اگرچه هر دوی این ها دارای اهداف مشترکی بوده اند اما مطابق قانون وضع حقوق گمرکی تا سال ۱۳۷۷ در صلاحیت قوه مقننه بوده، در حالی که سود بازرگانی منوط به مصوبات هیأت وزیران بوده و می‏باشد. به همین دلیل انعطاف پذیری سود بازرگانی در نظام گمرکی ایران به لحاظ سهولت تصویب آن، بیشتر از حقوق گمرکی بوده است.
۲-۱۲. گمرک و الزامات ناشی از الحاق به سازمان جهانی تجارت
پذیرش بیست و سومین درخواست جمهوری اسلامی ایران جهت عضویت در سازمان جهانی
تجارت، طلیعه شروع فرایند الحاق به بزرگترین سازمان بین المللی موجود است، که مناسبات تجاری چند جانبه بین‏المللی را مدیریت می نماید.
فرایندی که از تاریخ ۲۶ می ۲۰۰۵ میلادی ( ۵ خرداد ۱۳۸۴) آغاز و به یک انتظار ۹ ساله، از زمان
ارائه اولین درخواست رسمی عضویت جمهوری اسلامی ایران به سازمان جهانی تجارت در تیرماه ۱۳۷۵، پایان داد^[۱۱۱].
همانگونه که ارائه درخواست رسمی عضویت ایران در سازمان جهانی تجارت به تردیدها و منازعات گسترده موجود درخصوص ضرورت عضویت یا عدم عضویت در این سازمان رسماًَ پایان داد و نمایندگان سیاسی- تجاری کشورمان را درگیر اقدامات مقدماتی زمینه ساز مذاکرات الحاق نمود،
پذیرش ایران به عنوان «عضو ناظر» سازمان جهانی تجارت از سوی کلیه ۱۴۸ عضو آن سازمان
آغازگر فرایند الحاق به این سازمان بین المللی می باشد، فرایندی که نوعاً پیچیده و زمان بر می باشد
و طی نمودن موفقیت آمیز آن بدون شناخت صحیح این سازمان از سویی و سیستم اقتصادی- تجاری
حاکم بر کشورمان از سوی دیگر، عملاً امکان پذیر نخواهد بود.
البته الحاق به سازمان جهانی تجارت لزوماً به معنی بهره مند شدن از مزایای تجارت جهانی نیست
بلکه فراهم نمودن زمینه های مساعد برای گسترش رقابت، کاهش هزینه های تولید و تولید کالاها و
خدماتی قابل رقابت با کالاها و خدمات مشابه خارجی از جمله اقدامات ضروری و اساسی برای بهره
مندی از تجارت جهانی است و عضویت کشورها، بدون استفاده منطقی از مزیت های اقتصادی
خود، منجر به ورود آسیب های جبران ناپذیر به پیکره اقتصادی آن ها می گردد، لذا از جمله اقدامات
اساسی جهت کاستن از خسارت های احتمالی و افزایش در منافع ناشی از عضویت، شناخت مزیت
های بالقوه و بالفعل جامعه و استفاده از این مزیت ها در عرصه تجارت جهانی است که این موضوع
انجام مطالعات عمیق و مستمر در کلیه بخش ها وزیر بخش های اقتصادی را در جهت اعمال
اصلاحات قانونی سیاست های تجاری و اقتصادی، برای شناسایی نقاط قوت و ضعف ( مزیت و