میزان سهام کارکنان، مدیران و هر شخص ذینفعی که بیش از ۵% سهام شرکت را داراست.
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)

معامله شرکت با مؤسسان شرکت، در صورتی که عمر شرکت کمتر از ۵ سال باشد.

ارائه اطلاعات مربوط به اوراق بهادار: شامل ارزش اسمی یا ابرازی، حق دریافت سود سهام، حق رأی، حق تبدیل یا حق تقدم در خرید سهام جدید و انواع گوناگون سهام، شرایط و مقررات مربوط به اختیار خرید سهام جدید از شرکت نیز باید تشریح گردد.

تشریح برنامه توزیع و عرضه اوراق بهادار شامل نام اعضای شرکت‌کننده در سندیکای پذیره‌نویسی، تعداد سهامی که هر یک از موسسات تامین سرمایه پذیره‌نویسی نموده‌اند و روش پذیره‌نویسی.

اظهار نظر حقوقی در مورد حقوق متعلق به اوراق بهادار عرضه شده.

اشاره به چگونگی دسترسی به اطلاعات اضافی که در دفتر ثبت شرکت‌ها یا در دفتر شرکت موجود است.

ارائه ترازنامه، صورتحساب سود و زیان و صورت تغییر در وضعیت مالی حسابرسی شده در سه سال گذشته

کتابچه اطلاعاتی را نوعاً شرکت و غالبا با همکاری مؤسسات ذیربط، مانند حسابدارن مستقل و مؤسسات تأمین سرمایه تهیه می‌کند. به هر حال افشای تمام اطلاعات به صورتی روشن و بدون ابهام از مسؤولیتهای جمعی مدیران، حسابداران، وکیل حقوقی شرکت و مؤسسه تأمین سرمایه ذیربط می‌باشد (مهدوی و حسینی، ۱۳۸۷).
د) قانون مربوط به فرایند گزارشگری شرکتها
قبل از اینکه در مورد مقررات گزارشگری مطالبی عنوان گردد، لزوم گزارشگری در شرکتهای سهامی عام، به طور مختصر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
شرکتهای سهامی خاص یا شرکتهایی که تعداد سهامداران آن بسیار محدود است نیاز به گزارشگری مفصل ودقیقی ندارند، زیرا سهامداران بر فعالیتهای مدیریت نظارت کافی دارند یا خودشان مدیران اجرایی شرکت میباشند و در جریان امور شرکت قرار می‌گیرند. ولی هنگامی که شرکتها برای توسعه فعالیتهای تجاری اقدام به فروش اوراق بهادار به عموم میکنند، تعداد سهامداران افزایش مییابد و مسأله تفکیک مدیریت از مالکیت مورد توجه قرار می‌گیرد. مدیران، گردانندگان اصلی شرکت هستند و سهامداران کلیه امکانات و منابع شرکت را در اختیار آنان قرار می‌دهند. مدیران با به کارگیری و تخصیص بهینه منابع باید حداکثر سود را نصیب سهامداران سازند. بنابراین، مدیران ناگزیرند گزارشی در خصوص استفاده از منابع، همچنین نتایج حاصل از به کارگیری منابع را جهت اطلاع سهامداران تهیه و منتشر نمایند. ممکن است مدیران قصد داشته باشند که نتایج کار خود را بهتر از آنچه هست جلوه دهند. همچنین ممکن است از افشای برخی اطلاعات خودداری کنند. بنابراین، باید مرجع قدرتمندی وجود داشته باشد و مشخص کند که مدیریت چه نوع اطلاعاتی را چگونه و در چه مواقعی باید گزارش نماید؟
فرایند گزارشگری شرکت باید به گونه‌ای باشد که برای همه گروه ها مطلوب باشد. از این رو، اهمیت وضع قوانین در این امور به شدت احساس میشود. اگر کشورهای خواهان بازار سرمایه کارآ باشند باید قوانین دقیقی وضع نمایند. همچنین یک سازمان نظارت کننده بر اجرای قوانین باید ایجاد گردد تا از وقوع مجدد بحرانی شبیه بحران ۱۹۲۹ جلوگیری نماید. در تاریخ دوم اکتبر سال ۱۹۲۹ قیمت سهام در بورس نیویورک یکباره سقوط کرد یکی از دلایل برای کمک به سرمایه‌گذار جهت تصمیمگیری باید گزارشهای مختلفی در طول سال از سوی شرکتها منتشر گردد و یک نسخه از آن در اختیار مرجع ناظر بر گزارشگری شرکتها گذارده شود(ویلامز و پراتر[۳۱]، ۲۰۱۰). همچنین این گزارشها باید در اسرع وقت به اطلاع کلیه افراد ذینفع و علاقه‌مند، خصوصا سهامداران بالقوه و بالفعل برسد. شرکتهای سهامی عام باید گزارشهای زیر را تهیه و ارائه نمایند:
الف) گزارش سالانه
ب) گزارش سه ماهه
ج) گزارش رویدادهای مهم
طبق گزارش توجیهی استقرار سیستم اطلاعات مدیریت MIS در بورس تهران مهر ماه ۱۳۷۵ اطلاعات مورد نیاز به قرار زیرند:

جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.

اطلاعات مربوط به شرکتها

الف) اطلاعات غیر مالی: سطح تولید، تعداد پرسنل و ترکیب آنها، اعضای هیئت مدیره، نام و نشانی شرکت، ارزیابی شرکتها، شرکتهای پذیرفته شده به طور مشروط، شرکتهای متقاضی پذیرش
ب) محاسبه نسبتها و شاخص
۲٫ اطلاعات مربوط به داد و ستد سهام: روزانه، ماهانه، سالانه، نوع صنعت، مبلغ و تعداد ۱۰ شرکت نخست فعال، نیمه فعال، غیر فعال.
۳٫ اطلاعات مربوط به اقتصاد کلان
عکس مرتبط با اقتصاد
۴٫ اطلاعات مربوط به بورسهای جهان: از طریق پرسشنامه و درخواست اطلاعات از بورسهای مختلف بصورت مستمر و یا از منابع زیر:

انتشارات فدراسیون جهانی بورسهای اوراق بهادار[۳۲]

انتشارات فدراسیون بورسهای منطقه آسیا و اروپا[۳۳]

انتشارات مربوط به بازارهای در حال رشد[۳۴]

سایر منابع خارجی (هاشمی و صادقی، ۱۳۸۸).

۵٫ اطلاعات مربوط به کارگزاران: این اطلاعات شامل:
– تعداد کارگزاران
– حجم معاملات سرانه
– روند تغییرات
اطلاعات فوق اطلاعاتی هستند که بورس اوراق بهادار باید خود را موظف به ارائه آنها بداند. تجزیه و تحلیل اطلاعات به عهده اشخاص، شرکتهای مشاوره و کارگزاران میباشد (فتحی و توکلی، ۱۳۸۸).
۲-۳- سهام عادی
۲-۳-۱- مفهوم سهام و سهام عادی
الف) سهم
سرمایه هر شرکت سهامی، به قسمتهایی مساوی میشود که به هر یک از این قسمتها، یک سهم گفته میشود. معمولاً قیمت اسمی سهام در ایران ۱۰۰۰ ریال است. هر فرد پس از خرید سهام مالک جزئی از دارایی شرکت میشود(یورسیو و همکاران، ۲۰۱۰).
ب) سهام عادی
۱- سهام عادی، سهامی است که شرکتها عرضه میکنند و سهامداران به نسبت سهام خود، مالک شرکت میشوند. دارنده سهام عادی هر زمان که بخواهد میتواند سهام خود را بفروشد(وانگ و جین[۳۵]، ۲۰۱۱).
۲- کسی که سهام عادی شرکتی را می‌خرد حق مالکیت در آن شرکت را به دست می‌آورد. او در درآمدها و سود شرکت سهیم می‌شود. اگر میزان درآمد و سود شرکت به مبلغ حائز اهمیتی نرسد و اگر زیان دهی شرکت ادامه یابد، دارنده سهام عادی زیان خواهد کرد. این مطلب اهمیت زیادی دارد و باید آن را درک کرد. در مورد درآمد و سوددهی سهام عادی هیچ‌گونه تضمینی داده نمیشود و صاحب این سهام ممکن است سود بالایی ببرد یا زیان سنگینی بکند (هاشمی و همکاران، ۱۳۹۰).
۲-۳-۱-۱- مفاهیم مرتبط با سهام عادی
برخی از رایجترین مفاهیم مربوط به سهام عادی که باید صاحبان و متقاضیان این نوع سهام بدانند، به شرح زیر است:
۲-۳-۱-۱-۱- حق مالکیت
کسی که سهام عادی شرکتی را می‌خرد برگهای سهام که نشان دهنده مالکیت در شرکت است، به او تحویل داده می‌شود. او می‌تواند این سهام را به راحتی به دیگری منتقل کند. انتقال این سهام از طریق پشت نویسی اوراق و انتقال آن به نام خریدار جدید صورت می‌گیرد. در بعضی از کشورها، افراد به منظور سهولت نقل و انتقال و دریافت سود سالانه، سهام خود را به نام مؤسسه کارگزاری خریداری می‌کنند و در این صورت تمام مراحل مربوط به نقل و انتقال و دریافت برگه سهام، سود سهام و غیره را مؤسسه کارگزاری انجام می‌دهد.
۲-۳-۱-۱-۲- سررسید سهام عادی
سررسید سهام عادی محدود به عمر شرکت است. ولی چون شرکتها برای مدت نامحدود تشکیل می‌شوند می‌توان گفت که سهام عادی سررسید ندارند.
از دیدگاه سرمایه‌گذاری، مردم می‌توانند در هر زمان، سهام عادی را خرید و فروش کنند. کسی که این اوراق را می‌خرد، میزان بازده و سود دوره سرمایه‌گذاری را در نظر دارد.
سرمایه‌گذاران به سودهای آینده و افزایش قیمت سهام عادی توجه زیادی می‌کنند. میزان بازده را باید با توجه به یک زمان مشخص در آینده حساب کرد. اگر کسی در این اندیشه باشد که سهام را برای همیشه نگه دارد، در آن صورت باید سودهای آینده سهام را با قیمت کنونی آن مقایسه کند. ولی گاهی قیمت بازار سهام بیشتر از ارزش ذاتی آن می‌شود. در این صورت بهتر است این سهام را بفروشیم. بنابراین، برآورد یا تعیین ارزش سهام فرایند دائمی و همیشگی است (کردستانی و مجدی، ۱۳۸۶).
۲-۳-۱-۱-۳- حق رأی
صاحبان سهام عادی در موارد زیر حق رأی دارند:

تقسیم سود

انتخاب هیأت مدیره و بازرس قانونی

تغییر سرمایه شرکت

انتشار سهام جایزه

تجزیه سهام

ادغام شرکت

انتشار اوراق بهادار توسط شرکت

هر نوع تغییر در اساسنامه

گاهی شرکتها انواع خاصی از سهام عادی منتشر می‌کنند که دارنده آنها از حق رأی محروم است. برای مثال، امکان دارد یک شرکت، سهام طبقه «الف» و سهام طبقه «ب» منتشر کند، که دارنده سهام طبقه «الف» می‌تواند در همه امور شرکت رأی بدهد، ولی دارنده سهام طبقه «ب» حق رأی محدود دارد، یا اصلاً حق رأی ندارد.
در گذشته، برخی از شرکتها سهام ویژهای (بدون حق رای) منتشر می‌کردند و هدفشان این بود که بدون از دست دادن کنترل شرکت، با انتشار این نوع سهام افزایش سرمایه بدهند. اما یکی از شرایط پذیرش در بورس نیویورک و بورس تهران داشتن حق رأی مساوی برای کلیه سهام شرکت است. معمولا سهامی که حق رأی ندارند از سهامی که دارای حق رأی هستند، ارزانتر می‌باشند(واروتو[۳۶]، ۲۰۱۱).
۲-۳-۱-۱-۴- ارزش دفتری
ارزش دفتر هر سهم عادی از رزش اسمی آن مهمتر است. برای تعیین ارزش دفتری یک سهم همه بدهیها و سهام ممتاز را از داراییها کم و باقیمانده را بر تعداد سهام عادی که در دست مردم است تقسیم می‌کنند. ارزش دفتری نشان‌دهنده مبلغی است که در ازای هر سهم عادی در شرکت سرمایه‌گذاری شده است. بدیهی است که ارزش دفتری با ارزش ذاتی رابطه چندان زیادی ندارد، زیرا پولی که از محل فروش داراییها به دست می‌آید با ارزش دفتری و با قدرت سودآوری داراییها تفاوت بسیار زیادی دارد.
برای اینکه بتوان به معیار دقیقی از ارزش داراییهای شرکت دست یافت باید آنها را بر مبنای ارزش بازار قیمت‌گذاری کرد. بهره‌وری داراییها به اضافه ترکیب ویژه آنها و توان خلاقیت مدیریت شرکت مجموعاً باعث درآمد و سودی می‌شود که ارزش آنها از ارزش دفتری داراییها بیشتر است(ابدو[۳۷]، ۲۰۰۷).
۲-۳-۱-۱-۵- حق تقدم خرید سهام