ـ سبک رهبری
ـ فشارهای گروهی
ـ میزان برخورد با دیگران
ـ سروکار داشتن با افراد سایر قسمت‌ها
ـ جو سازمانی
ـ فقدان همبستگی گروهی
ـ فقدان حمایت اجتماعی
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
ـ مسئولیت دیگران

ج ـ نیازهای فیزیکی

ـ سرو صدای زیاد
ـ گرما و سرمای بیش از حد در محیط کار
ـ وجود گازهای سمی در محیط کار
ـ خطرات شغلی
ـ نور کم و ناکافی در محیط کار
ـ محیط کار محدود ( حجم فضای کار)

و ـ ساخت سازمانی

ـ تضادهای صف و ستاد
ـ تمرکز بیش از حد و عدم اختیار کافی برای تصمیم‌گیری
ـ تخصص گرائی و جزئی شدن وظایف شغلی
ـ فشار عصبی و کیفیت تصمیم‌گیری

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

جدول ۲ـ ۱: عوامل سازمانی فشار عصبی و روانی (جیمز،۱۹۹۵).
۲-۳-۶-۲)چهار مجموعه کلی فشار عصبی سازمانی عبارتنداز(مورهد، ۱۳۸۵):
۱-الزامات وظیفه۲-الزامات فیزیکی۳-الزامات نقش ۴-الزامات درون شخصی
– الزامات وظیفه یا شغلی [۴۶]:
عوامل ایجاد فشار عصبی در مشاغل هستند. به عنوان مثال، بعضی شغل‌ها بیش از سایر مشاغل دارای فشار عصبی می‌باشند. مشاغل جراحی، کنترل ترافیک هوایی و هدایت تیم‌های فوتبال حرفه‌ای، در مقایسه با شغل‌های مانند پزشک عمومی، مسئول بار هواپیما و مسئول آموزش تیم تحت فشار عصبی بیشتری هستند.ایمنی یکی دیگر از الزامات مهم شغلی است که می‌تواند باعث ایجاد فشار عصبی شود. شخصی که در شغل نسبتاً مطمئنی منصوب شده است. احتمالاً نگران از دست دادن آن نمی‌باشد. از طرف دیگر، اگر امنیت شغلی به خطر بیافتد، فشار عصبی می‌تواند تا حد زیادی افزایش پیدا کند. یکی دیگراز فشارهای عصبی ناشی از الزامات وظیفه‌ای، میزان کار بیش از اندازه است. کار اضافی ممکن است کمی باشد و هم می‌تواند کیفی باشد(مورهد، ۱۳۸۵).
بالا
حجم کار
عملکرد
اضطراب نقش نیروی زیاد انگیزش بالا خستگی ، بی‌تفاوتی
پایین
زیاد فشار عصبی ناشی از کار کم
شکل ۲ـ ۴: الزامات شغلی(مورهد، ۱۳۸۵).
– الزامات فیزیکی[۴۷] :
بستگی به مکان شغل دارد. یکی از عوامل مهم درجه حرارت است. به عنوان مثال، ممکن است کارکردن در فضای آزاد هنگامی که درجه حرارت بی‌نهایت زیاد است. منجر به ایجاد فشار عصبی شود. این موضوع در مورد دفتر کاری که حرارت نامناسب دارد نیز صدق می‌کند. طرح دفتر کار نیز می‌تواند مشکل‌آفرین باشد به عنوان مثال دفترهایی که دارای طرح نامناسبی می‌باشند ممکن است باعث شوند که افراد نتوانند محیطی خصوصی برای خود داشته باشند و یا این‌که نتوانند مراودات اجتماعی خیلی زیاد یا خیلی کم را تحمل کند(مورهد، ۱۳۸۵).
–الزامات نقش[۴۸]:
الزامات نقش عبارت است از مجموع رفتارهای سازمانی در یک گروه یا سازمان که با یک شغل سازمانی همراه شده باشد که برخی از مهم‌ترین آن‌ ها عبارتند از(مورهد، ۱۳۸۵):

انتظارات نقش:

از منابع مهم فشار عصبی، نقش شخص در سازمان است. تعریف نقش به بیان ساده دیگر، مجموعه‌ای از انتظاراتی که دیگران در سازمان از شغل فرد دارند می‌باشد. سرپرستان، همکاران، ارباب رجوع، مشتریان، مرئوسان، تولید کنندگان و بازرگانان، همگی این افراد انتظار دارند که فرد براساس روش‌های قابل پیش‌بینی شده معینی، رفتار کند نه براساس روش‌های مبهم و متعارض(رابینز،۱۳۷۶).

ابهام نقش:

افراد برای حسن اجرای کارشان در سازمان نیازمند به آگاهی از اهداف شغلی و انتظاراتی که سازمان از آن‌ ها در مورد انجام و عدم انجام شغل دارد، هستند. ابهام در نقش ناشی از عدم آگاهی و عدم وجود اطلاعات لازم در مورد شغل می‌باشد و می‌تواند فشار عصبی ایجاد کند. به عنوان مثال؛ وقتی دو شرکت در هم ادغام می‌گردند، کارکنان در ایفای وظایفشان، احساس عدم اطمینان می‌کنند یا زمانی که ارتباطات در سازمان ضعیف است و اطلاعات مورد نیاز در اختیار کارکنان قرار نگیرد، این ابهام نقش بیشتر می‌گردد و موجب نگرانی و برانگیختگی کارکنان خواهد شد و نتیجتاً موجب فشار عصبی شغلی خواهد شد(رابینز،۱۳۷۶).

تعارض نقش:

شامل انتظارات متعارفی است که ارضاء یا برآورده ساختن آن‌ ها برای فرد مشکل باشد. هر فردی در زندگی دارای نقش‌های متفاوتی است و به عنوان رئیس یا مرئوس در سازمان نقش‌های متفاوتی را عهده‌دار می باشد، اگر چه این نقش‌ها برای هر انسان طبیعی می‌باشد اما مشکل زمانی آغاز می‌شود که نقش‌های مذکور متعارض واقع شوند و در این‌جاست که به عنوان عامل فشارزا عمل می‌کنند و باعث ایجاد فشار عصبی و روانی در فرد می‌گردند(اسدی دستجردی).
موقعی که بین ماهیت شغل و فرد هماهنگی نباشد، تعارض پدید می‌آید. اگر کارمندی که عضو گروه صلح است در یک کارخانه اسلحه سازی کار کند، دچار تعارض نقش می‌شود(میرکمالی ،۱۳۷۱).

افراط نقش:

افراط در نقش، موقعیتی است که از کارکنان خواسته می‌شود بیشتر از زمان اختصاص داده شده و توانائی‌شان کار انجام دهند، انجام کار تحت محدودیت‌ زمانی، فشار شدید عصبی را در بردارد. افراد از کار زیادی که باید در مقابل فرصت اندک انجام دهند، احساس نارضایتی می‌کنند، در چنین مواردی حجم بیش از حد کار یک عامل مهم در ایجاد فشار در بسیاری از محیط‌های کاری، محسوب می‌گردد. به هر حال بایستی نوعی تمایز بین حجم کار بیش از حد کیفی ( یعنی اعتقاد کارکنان مبنی بر اینکه آن‌ ها فاقد مهارت‌های با توانائی لازم برای انجام کار معین می‌باشند) و حجم بیش از حد کار کمی یعنی ( وضعیتی که در آن افراد خواسته می‌شود، کار بیشتری نسبت به زمان مشخصی که جهت انجام کار به آن‌ ها اختصاص داده شده، انجام دهند) قائل شد(شکل ۲-۵). هر دو نوع فوق از حجم بیش از حد کار ناخوشایند می‌باشند و یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که هر دو نوع می‌توانند منجر به سطوح بالائی از فشار عصبی شوند. افراط و تفریط نقش، را می‌توانید به صورت شماتیک در ذیل ملاحظه کنید (رابینز،۱۳۷۶).
استرس
مثال: تولید
کاری بیش از آن‌چه که افراد در مدت زمان معینی میتوانند انجام دهند.
حجم بیش از حد کار از نظر کمی
استرس
مثال: احساسات منشی که نمی‌داند چگونه با کامپیوتر جدید کار کند.