در هر تحقیق علمی به روش تجربی ، وسیله اندازه گیری باید روا و پایا باشد .
۳-۷-۱ روایی / اعتبار
روایی از واژه ((روا )) به معنای جایز و درست گرفته شده و روایی به معنای صحیح و درست بودن است . مقصود از روایی آن است که وسیله اندازه گیری بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد . اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه گیریهای ناکافی و نا مناسب می تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و نا روا سازد . روایی را به شکلهای مختلف طبقه بندی کرده اند که به تعدادی از آنها اشاره می شود :
طبقه بندی نوع اول : الف – اعتبار تجربی ب- اعتبار مفهومی
طبقه بندی نوع دوم : روایی محتوایی ، روایی نمادی ( ظاهری ) ، روایی مربوط به ملاک ، روایی موافق ، روایی متضمن پیش بینی ، روایی سازه ، روایی همگراف روایی متمایز کننده .
در تحقیق حاضر ، از روش اعتبار یا روایی مفهومی استفاده شده است . زیرا هنگامی که اعتبار تجربی امکان پذیر نباشد یا مشکل بتوان از طریق تجربی یا عملی برای یک اندازه یا بافته اعتبار کسب کرد اعتبار مفهومی استفاده شده است و در واقع از طریق گواه و معیار ها محقق در پی آن بر می آید که نشان دهد که روا است مفهومی را اندازه گرفت ( خاکی،۱۳۸۲، صص ۲۹۱- ۲۸۸ ) محقق با رجوع به نظر متخصصان و اساتید از روایی ابزار اندازه گیری خود ، در سنجش متغیر های تحقیق اطمینان حاصل نموده .

۳-۷-۲ پایایی
یک آزمون زمانی دارای پایانی است که نمره های مشاهده و نمره های واقعی آن دارای همبستگی بالایی باشند ( منبع قبلی ، ص ۲۹۳ ) عوامل موثر بر پایانی و روایی : عوامل متعددی بر پایانی و روایی موثرند از جمله : ۱ ) تعریف نشدن اصطلاحات ۲) عدم توجیه پرسشگران ۳-) عدم تجانس و همگونی پاسخگویان ۴) تغییر شرایط و زمینه های اجرای پرسشگری ۵) وضعیت ظاهری و درونی ابزار ۶) عدم تناسب مراحل مختلف فرایند تحقیق .
هدف و منظور از سنجش پایایی و ثبات پرسشنامه این است که چنانچه این تحقیق توسط فرد دیگری یا توسط همان محقق در زمان و مکان دیگری دوباره انجام شود به نتایجی مشابه با نتایج فعلی دست یابد. در این پژوهش به دلیل اینکه تمام جامعه آماری به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و تمام شماری گردیده است دارای روایی بالایی می باشد. به دلیل اینکه اگر از همین افراد در زمان های متفاوت همین سوالات پرسیده شود با احتمال بالایی دوباره همین پاسخها دریافت می گردد.
معمولا برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده می گردد. ضریب آلفای کرونباخ به طریق زیر محاسبه می شود.
که در آن
N= تعداد سوالهای تست
= واریانس سوال i
= واریانس کل تست
جهت محاسبه ضریب آلفا از نرم افزار SPSS استفاده شد که میزان آن برای ۳۰ پرسشنامه مقدار۰٫۸۲۵۸ بدست آمد و مشخص گردید که پرسشنامه از اعتبار لازم برخوردار است. زیرا مقدار ضریب آلفا بالاتر از حد قابل قبول برای مقاصد کاربردی که ۷۰% است، بیشتر می باشد. لذا می توان ادعا کرد که پرسشنامه مورد نظر دارای پایایی قابل قبول است ( دلاور،۱۳۸۰).
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه
در تلاش فهمیدن واقعیت، ما تا حدی نظیر کسی هستیم که تلاش می کند مکانیزم یک ساعت در بسته را درک کند. او صفحه و عقربه های متحرک آن را می بیند، حتی تیک تیک آن را نیز می شنود، اما هیچ راهی برای باز کردن در آن ندارد. اگر زیرک و باهوش باشد ممکن است تصویری از مکانیزم آن درست کند که بتواند جوابگوی همه چیزهایی باشد که مشاهده می کند. اما هرگز نمی تواند کاملاً مطمئن باشد که تصویر او تنها تصویری است که می تواند مشاهدات وی را توضیح دهد. او هرگز قادر نخواهد بود که تصویر خود را با مکانیزم واقعی مقایسه کند و حتی نمی تواند امکان چنین مقایسه ای را تصور کند. «انیشتن»
برای اتفاقات سازمانی، نمی توان توجیه های ساده یافت و برای آنها به سادگی علتهایی پیدا کرد. بعلاوه غالباً یافتن سرچشمه ها مقدور نیست زیرا منشأها معمولاً در فاصله ای بسیار دورتر از نتایج و علایم قرار دارند و نتایج و علایم بواسطه حلقه های تشدید کننده انحراف از معیار با اصل خود تفاوتی فاحش و غیر قابل تصور می یابند. «وایک»
پژوهشگر پس از اینکه روش تحقیق خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، داده های مورد نیاز را برای آزمون فرضیه های خود جمع آوری کرد، نوبت آن فرا می رسد که با بهره گیری از تکنیکهای آماری مناسبی که با روش تحقیق، نوع متغیرها، … سازگاری دارد، داده های جمع آوری شده را دسته بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیه هایی را که تا این مرحله او را در تحقیق هدایت کرده اند در بوته آزمون قرار دهد و تکلیف آنها را روشن کند و سرانجام بتواند پاسخی (راه حلی) برای پرسشی که تحقیق (تلاشی سیستماتیک برای بدست آوردن آن بود) بیابد. (خاکی، ص ۳۰۴-۳۰۳ : ۱۳۸۲)
۴-۲ داده
داده ها شامل واقعیتها و اشکالی هستند که برای کاربر، بی معنی می باشند. وقتی که این داده ها پردازش شدند تبدیل به اطلاعات می شوند.
۴-۳ اطلاعات
اطلاعات، داده های پردازش شده یا داده هایی با معنی می باشند. تبدیل داده ها به اطلاعات توسط یک پردازنده اطلاعات انجام می شود. پردازنده اطلاعات یکی از عناصر کلیدی سیستم ادراکی است. پردازنده اطلاعات می تواند شامل عناصر رایانه ای، عناصر غیررایانه ای یا ترکیبی از آن دو باشد.
۴-۳-۱ منابع تغذیه اطلاعات
اطلاعات در سیستم های سازمانی مختلط انسان و ماشین از منابع زیر تغذیه می شود :
۱- دستیابی اطلاعات محیط عملکرد مدیریت ۲- روش های ذخیره اطلاعات جهت عملکرد سیستم های عامل ۳- روش های انتقال اطلاعات ۴- نحوه ایجاد ارتباط ۵- ذخیره سازی و بازیابی.
اولین کاربرد اصلی رایانه، پردازش داده های حسابداری بود آن کاربرد با چهار عمل دیگر همراه بود : سیستم های اطلاعات مدیریت، سیستم های پشتیبانی تصمیم، اداره مجازی، و سیستم های دانش محور؛ همه این پنج کاربرد، سیستم اطلاعاتی رایانه محور را تشکیل می دهند.
پس از پردازش بر روی داده ها نتیجه کار تولید اطلاعات است. اطلاعات تولید شده دارای ارزش مخصوص به خود هستند حال آنکه ارزش اطلاعات بستگی به میزان کمکی است که به تصمیم گیری می کند و در رفتار مدیریت بهبود ایجاد می کند.
اطلاعات در هر شرایطی دارای ویژگی های خاصی است که این ویژگی ها بصورت زیر است :
۱- صحت اطلاعات : اطلاعات می تواند صحیح یا غلط باشد که در صورت غلط بودن تولید کننده اطلاعات مقصر است.
۲- شکل اطلاعات : اطلاعات می تواند به صورتهای مختلف مانند اطلاعات عددی، متنی و … باشد.
۳- تناوب یا تکرار : اطلاعات معمولاً هرچند وقت یکبار تکرار می شود، مانند ترازنامه سالیانه، حقوق و دستمزد ماهیانه
۴- مربوط بودن اطلاعات : اطلاعات وقتی مربوط محسوب می شود که برای وضعیت خاصی موردنیاز باشد.
۵- کامل بودن اطلاعات : اطلاعات وقتی کامل است که تمام نیازهای مصرف کننده را برطرف کند.
۶- بهنگام بودن اطلاعات : اطلاعات باید به اقتضای زمانش باید.
۷- وسعت اطلاعات : اطلاعات ممکن است حدود وسیعی یا مقدار کمی از حوزه فعالیت را پوشش دهد.
۸- مبدأ اطلاعات : اطلاعات می تواند از منابع داخلی سازمان یا خارج سازمان باشد.
۹- افق زمانی اطلاعات : اطلاعات ممکن است مربوط به حال، آینده یا گذشته باشد.
۱۰- منبع اطلاعات : منبع اطلاعات می تواند به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم شود :
۴-۳-۱-۱ منبع اطلاعات اولیه :
مشاهده
تجربی ـ بررسی های پیمایشی
برآوردها
۴-۳-۱-۲ منبع اطلاعات ثانویه
اطلاعاتی که از منابع خارجی خریداری می شوند